HET PINKSTERFEEST
UIT SCHAGEN
G
SCHAAFSMA
Karpetten
Vloerzeilen
in vroegere
tijden
Loopers
Gordijnen
Radio-
r
L
ELECTRISCH KOKEN
DE NOORDERPOST
öpM
toestellen
L. BOLTE
FA. 6EBR. BISCHOFF SCHAGEN
I
L
J. DE WIT Wz.
BOTER- EN KAASHANDEL
DE KATHOLIEKE BEVOLKING
VAN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
POORTER’s Tapijt
en Meubelhandel
Laagzijde B. 32
Telefoon 87
M. GEEL
ELECTRISCH KOKEN
over, gezien de voortreffelijke eigenschappen,
die U op de gehouden demonstratie bij den
heer G. Boontjes heeft kunnen constateeren.
Laat Uw keukeninstallatie vakkundig aan
leggen door de
N. SNAAS
MOLENSTRAAT -- SCHAGEN
TELEFOON 143
firma SCHMALZ - Schagen
nieuwe Rijwielen
n.
CHIQUE VOORJAARSMANTEL
MODERNE SWAGGER
NIEUWE REGENMANTEL
AARDIGE ZOMERJAPON
U U M
Firma
GROOTS SORTEERING
M A A T C O S
„Het Groene Kruis"
VRAAGT BIJ ONS
EENS PRIJS
AAN VAN
HOOGFUNE MELANGE
MARGARINE
PRIMA RUNDVET
PRIMA GESMOLTEN VET
PRIMA PLANTENVET
ZACHT BAKKERSVET
SLAOLIE LOS EN IN
FLESSCHEN
PRIMA KAAS
JONG, BELEGEN et, OUD
EN U ZAL ONDERVINDEN DAT
U - VOORDEELIG BIJ ONS
SLAAGT.
M. BOERSEN
DAMES!
Luilak!
De
eiz.
BUREAUX:
Molenstraat 52
Talaf. 81
BEN NELDER - Stationsstraat 4 - Telef. 771
SCNAGEN
DAGBLAD VOOR DEN HELDER
SCHAGEN' EN OMGEVING
m
na
sai
tel
Pa
sai
V
pagnes voor een goed artikel, of een
goede zaak, systematisch in couranten
gevoerd, moeten slagen
BEREIKT U UITSLUITEND MET
Fa. TH. ROZING ZONEN
EEN MODERN‘MONTUUR
OM UW OUDE BRILGLAZEN?
J. H. VRIELINK
HOOGZIJDE 115 SCHAGEN
Voor vakkundig Piano- en
Orgel
k stemmen
Groote keuze
merkrjj wielen
Zooals:
M. BOERSEN
LAAGZIJDE B 28
SCHAGEN
KEUZK
KEUZE
KKUZE
1
GROOTE KEUZE
•S
SCHAGEN
Gaat U thans tot
Symbolische gebruiken
ERKEND P.E.N.-INSTALlATEUR
Geen schooner is er, moederlief.
•er
De „Pinksterman”
M stadje Rothenburg wordt het Pinksterfeest o.m. gevierd met het houden
pan optochten kot opooe ren ven een historisch spel
Want daar is keus zooals nergens anders
Door onzen grooten omzet en daaruit
voortvloeienden grooten inkoop kunnen
wii beneden alle prijzen werken
Wy leveren direct alt voorraad:
Pinksterbloem met lange Uppen,
Wil je niet geven, dan laat maar slippen.
Appel of peer, appel of peer.
Ik kom van ’t heele jaar niet «eer.
Ook een geestelijke neemt te paard deel
oom den tocht rond de velden in Wein-
Schande wie niet, vóór den dag
Oprees uit de veeren.
Om de^schopne Pinksterbloem
Zingend te vereeren.
Want morgen ben ik „Pinksterbloem"
Kn koningin van het feest.
dMten het land ontaardden
in baldadigheid en
werden verboden
AH
DEI
HO
sa
i
lm Amsterdam zag men een kind door de
straten gevoerd, met bloemen en vodden opge
sierd, terwijl moeder en grootmoeder erbij zon
gen.
Op
verkla
mill tal
bomna
stad s
Pinksterbloed,
Oranjezoet.
Hoe zit je zoo diep in de veeren.
Had je wat eerder opgestaan,
Dan hgd je geen nood gekregen.
We spraken' hierboven reeds van de Pinkster
bloem, in de Oostelijke gewesten van ons land
Plnksterbruld geheeten.
Ze was hier de koningin van het Pinkster
feest. Zij werd gekozen uit de mooiste meisjes
van het dorp en met bloemen gekroond. De
deur van haar huls werd met rozen en kam
perfoelie omkranst Iedereen bracht haar hul
de en de jongelui wedijverden om haar gunst,
terwijl de meisjes alles deden om tot Pinkster
bloem verkozen te worden.
van
C
gele,
Ke
dat
1
Vel
vann
len
even'
bomt
totaa
bet o
eogen
«root<
PWn,
•V de
ziacht
de vb
gen i
O. roep mij, morgen, moederlief,
Bjj de eerste schemering op.
O, morgen is 1 een blijde dag.
Dan stijgt mjjn vreugd ten top.
Me
rin,
SCHAGEN TELEF. 84
Het
in den
bet nu
Oran
waar <1
derdak
Een i
«mtren
rolsend
Vann
tuigen,
twintig!
Iers. De
nieman
dale m
legd Hl
Het j
re<
ran Val.
■onken.
Een van deze artikelen ia vopr U
wenscht voor de a.s. Feestdagen.
Komt U onze Collectie eens' bezichtigen?
Wij hebben in alle maten van klein tot groot
in diverse prijzen een
De week waarin Pinksteren viel werd vroeger
geheel aan het feestvieren gewijd. In de acht
ste eeuWwerd de duur er van beperkt tot vijf
en vier dagen en sinds 1094 vond men, dat
men aan dr*e dagen feest genoeg had, terwijl
men nog later twee dagen voldoende vond.
Heden ten dage is van dese Plnksterge-
bruiken niet veel meer overgebleven, maar,
waar men ook rondziet, overal wordt het
Pinksterfeest gevierd als een blij gebeuren,
waarbij de volle opbioei van de natuur tot
koopt U natuurlijk bij:
Schagen
HOTEL-CAFé-RE8TAURANT
t/e STATION - 8CHAGEN
AUTO-, MOTOR- EN
RIJWIELSTALLING
DAG EN NACHT GEOPEND
TELEF. 158 TELEF. 158
In de Oeldersehe Almanack van 1830 wordt
het gebruik van den Pinksterman verteld. Een
meisje, dat in plaats van eer en hulde, smaad
en schande verdiende, kreeg des nachts een
strooman aan haar huis. De jonge boeren Mel
den een soort raadsvergadering om na te gaan
welke meisjes zoo taai als leer waren of van
vrijers veranderden als van handschoenen en
wie daarom een Pinksterman verdiende.
De vogelverschrikkers of liever meisjesver
schrikkers werden gereed gemaakt en in het
holst van den nacht werden, op een kar, de
Pinkstermannen door de straten gereden en
gebracht naar de „uitgekozen" meisjes. Dan
werd een Pinksterman aan de deur gehangen
en wee het meisje, dat zulk een man kreeg
Ze werd bespot en het gebeurde maar heel zel
den, dat ze een man kreeg.
in zeer gewilde nieuwe* Modellen in nieuwe
bouclé stoffen in de moderne kleuren Roest
Maïs en-nachtblauw en in Engelsche Stoffen,
in moderne Georgette Mantels in Zwart,
Marine en Bruin in prima Coupe en afwerking,
in Zomerjaponnen en Kinderjurken in Linnen,
effen en bedrukte Zijde, Tricot Zijde en Fan
tasie Katoen in zeer groote verscheidenheid.
KOMT U -ONZE COLLECTIES EENS VRIJ
BLIJVEND BEZICHTIGEN?
De hc
beel ver
Na he
onmidde
Onophoi
buis aai
te klein
•oodat i
van het
*«>d tei
TE KOOP:
Balken, 6.6* L, 28 bjj 1» ej«.
1 Ijzeren Brug, 1 b(j 1 M.
1 Mangel. Café-koffiesan, M L.
I strandparasols, spanning M.
II M, Dakgooten al* nieuw
vlerk. Ladder, 8 M.
I Badkuip en Spoorbielsen
Nieuwe Dekzeilen en huurkl
H. SCHRUllCEN
Sehagen.
Degene, die het langst sliep of niet op tijd
op een bepaalde plaats was. moest tr acteer en.
ombat hij een „luilak" was.
In Koevorden was men gewoon de melk
koeien der boeren lederen morgen naar de ,ge-
rneene” weide te drijven om 's avonds te wor
den terug gebracht door den algemeenen koe
herder.
In den morgen van den eersten Pinksterdag
stonden jongens en meisjes aan den ingang van
de weide om te zien, welke kbe het laatst in
de weide werd gebracht. Dan gingen ze heen,
kwamen in den avond terug, plukten bloeiende
bramen en allerlei groen en versierden daar
mede de bewuste koe. Zoo ging men stad
waarts onder het zingen van allerlei liederen.
Zooals bijv.'
WASCHMACHINES
WRINGERS
STOFZUIGERS
NAAIMACHINES
MAGNEET RIJWIELEN
UNION RIJWIELEN
JUNCKER RIJWIELEN
STOKVIS RIJWIELEN
FONGERS RIJWIELEN
BATAVUS RIJWIELEN
GOEDKOOPS RIJWIELEN
vanaf 27J0 met remnaaf.
Groote voorraad
BANDEN en ONDERDEELEN
RIJWIELEN MOFFELEN
Met bies vanaf 4.15
Met nieuwe Velgen, Stuur,
Spaken, Spatechermen,
Kettingkast, Drager, VJS. 11.00
Beleefd aanbevelend.
Aan h
ttrUd. D
troepen
stellij
VOOR EEN
-NAAR
MOOIE PASVORM CONCURREERENDE PRIJZEN
OOK PRACHT STOFFEN IN VOORRAAD
NOORD M
Ga naar:
Zlekenfondslevrrancier
VEENO
PHOENIX
EMFc
enz. enz.
'tegen concurreerende
orijzen
Kijk, dat zult U tenslotte van al onze
japonnen zeggen: elegant en charmant! Wij
hebben dan ook extra moeite gedaan onze
collectie dit seizoen zoo modieus mogelijk
te doen zijn. En wij zijn geslaagd. Wan
neer mogen wij Uw bezoek verwachten?
Voor den prijs behoeft U het niet te ^*ten,
zoo'n echt leuk japonnetje te koopen!
„En het feest des oogstes der eerste
van uwen arbeid, die ge op het veld
zult hebben.”
■Het feest werd ook „de dag van de nieuwe
vruchten" genoemd, als vermeld in Numorl
hoofdstuk 28 vers 26: „Insgelijks op den dsg
der eerstelingen als gtj een nieuw spijsoffer den
Heer zult offeren na uwe weken."
Het Pinksterfeest is een Christelijk feest
geworden, bij den vijftigsten dag na Pa-
actiën an wel als een herinnering aan het
afdalen van den Heiligen- Geest op de
Apostelen, toen zU bijeen waren om 't Pink
sterfeest te vieren. In hoofdstuk II van de
Handelingen der Apostelen vindt men het
vermeld: „En als de dag van het Pinkster
feest vervuld werd, waren zU (apostelen)
allen eendrachtelijk bijeen. En er ontstond
plotseling uit den hemel een gedruisch, als
van een voorbUgaanden hevigen wind en
vervulde geheel het huis, waar se zaten. En
hun verschenen verspreide tongen als vuur
an namen boven leder van hen plaats. Ze
werden -Allen vervuld met den Heiligen
Geest en begonnen te spreken met andere
talen, zooals de H. Geest hun Ingaf te
uiten.”
Het feest begon at met lullakkenfeest, op'den
Zaterdag voor Pinksteren. Dat *t lullakkenfeest
o.m. ook in. Duitschland bekend is. staat wel
degelijk in verbang met het Pinksterfeest.
Het volksbegrippen den PfingstschliUer en
Pftngstlümmel, zooals het in Dultschland wordt
genoemd, is eenvoudig, dat het een schande is
op Pinksteren lang te slapen.
Dat geschiedde bijv. In Sicilië, waar hét-feest
daarom .Pascha rosatum” heet. Pinksteren i*
in het Italiaansch .Pasqua Rossa”. Verder had
men de gewoonte een duif of een houten beeld
den „Heiligen Geest” voorstellende, naar be
neden te laten zakken. Ook wel werden vuri
ge kogels of brandende vlokken naar beneden
geworpen of water gegoten. Dan werd op ba-
- suinen of trompetten geblazen om den ,gewel-
dlg gedreven wind” voor te stellen.
2.7i
op rooiden ondergrond 3.50
moffelen van de fabriek 4.75
Alles met bies inbegrepen
LAAGZIJDE B 28 - SCHAGEN
i vanaf 27.50
met terugtraprem
3ude Rijwielen lakken
zeer ge-
A1 spoedig zien wij door de volksgebruiken
het Pinksterfeest ontaarden, of, om niet al te
hard te oordeelen, veranderen in een volksfeest,
waarbij het ruw kon toegaan.
Dat het. inderdaad, tot een volksfeest was
gewerden, waarbij dan het godsdienstige op
den achtergrond werd gedrongen, mag blijken
uit een ordonnantie van 1808, waarbij werd be
paald, dat het wagenveer tusschen Amsterdam
en Haarlem, dat, naar oud gebruik, gedurende
de kermissen in belde steden was vrijgesteld
voor een leder, ook op Pinksteren vrij veevoer
moest verleenen en wel gedurende vier dagen.
Dit lied van. Tennyson. vertaald door Jan van
Lennep, geeft voldoende aan, wat het voor
een meisje beteekende Pinksterkonlngin te zijn.
De moeder was trotsch op zulk een dochter.
Maar, helaas, het zijn sterke beenen, die de
weelde kunnen dragen. Ze werden hoogmoedig
de Pinksterkonlnglnnen, verwaand en ijdel,
zooals werd beweerd.
Daarom vond men het in de zeventiende
eeuw raadzaam het Pinksterfeest tot 'n soort
kinderfeest te maken.
Te Schermerhorn (N.-H.) was de Pinkster
bloem otnhangen met allerlei gouden en zilve
ren voorwerpen, die vaak van de buren werden
geleend. Op een burrie werd de koningin door
vier meisjes rond gedragen en zoo trok men- ’t
dorp door.
Weldra verviel het feest tot een soort bedel
partij. De mooie sieraden, waarmede de Pink
sterbloemen waren omhangen, maakten plaats
voor goudpapier, verlepte bloemen en- oude
lappen.
Dat het feest was ontaard kan alweer blij
ken uit het verbod van „Pinksterloopen” te
Amsterdam, in 1812, waarbij 'sheeren dienaren
het recht hadden alles van waarde, wat de
Pinksterkonlngin aan had, weg te nemen. Maar
het verbod moest telkens worden herhaald
omdat het mindere volk nu eenmaal geen ge
legenheid liet voorbijgaan om een centje op te
halen.
In Purmerend, Beetaster en ZUpe werden
weeskinderen aangewezen om als Pinksterbloe
men op te treden. In 1603 werd te Arnhem het
omgaan met de Pinksterbloem verboden! Dit
verbod werd in 1695 en 1698 herhaald, zonder
veel resultaat
Werden de synagogen bij het Wekenfeest
door de Israëlieten versierd, vroeger was het in
sommige streken gebruik om het Pinksterwon-
der van het nederdalen van den H. Geest over
de Apostelen in den vorm van vurige tongen
zinnebeeldig voor te stellen door rozen van het
dak of de galerij van de kerk te laten val
len.
De gewoonte om tijdens het Pinksterfeest
kroontjes van bloemen en goudpapier aan de
boomen te hangen, bleef nog langen tijd be
staan. Zoo bijv, te Kampen, wur men„de ge
woonte had over de IJselbrug te wandelen, om
naar de kronen te zien, die aan de boomen
van den .Nieuwen Weg” waren opgehangen.
In Deventer waren vele jonge meisjes ge
woon op de Pinksterdagen op de straten te
zitten als bruidjes onder kronen, die van het
eene huis tot het andere over de straat hin
gen. Ze zongen daarbij en vroegen om een cen
tje. Het werd in 1679 verboden, om het bede
len tegen te gaan.
'Bij Nijmegen ging bij het krieken van den
dag de Pinksterbloem, in het wit gekleed en
met een krans van gele bloemen omhangen
naar het Ubbergerbosch onder het zingen van
liederen. Ook in Overjjsel en het Graafschap
vond men de Pinksterbloem en de Plnkster-
kroon.
In Groningen liepen de kinderen, twee aan
twee, met versierde hoepels en zfj zongen daar
bij:
et Pinksterfeest, ook wel het Wekenfeest
geheeten, was oorspronkelijk 'n Joodsch
feest, waarvan telkens sprake is in het
Oude Testament.
Al heeft; men ook, op zeer losse gronden, de
Instelling van het Christelijk Pinksterfeest wil
len afleiden van de Floralla der Romeinen, al
moet het Pinksterfeest worden beschouwd als
een zomerfeest, nergens vindt men eenlg be
wijs, dat het Pinksterfeest een oorspronkelijk
heidensch feest was. door het christendom, soo-
als wel met andere feesten gebeurde, overge
nomen, om het dienstbaar te maken aan de
verspreiding van den godsdienst en om het hei
dendom tegen te gaan.
De instelling van het wekenfeest, als een
dank- en offerfeest voor den oogst, vindt men,
zooals we reeds hierboven schreven, tal van
malen bevolen in het Oude Testament. Zoo lé
zen we bijv, in Leviticus en Deutronomium:
,2even weken zult ge u tellen, van dat ge met -
de sikkel begint in het staande koren zul_t ge
zeven weken beginnen te tellen."
.Daarna zult ge den Heer uwen God het
feest der weken houden; het sai een vrijwillige
schatting uwer hand zijn, dat gtj geven zult,
naardat u de Heer uw God zal gezegend heb
ben.”
In Exodus hoofdstuk 34 vers 22 vinden wj),
het feest uitdrukkelijk het Wekenfeest ge
noemd. Daar staat te lesen: „het feest der we
ken zult gij ook houden, zijnde het feest der
eerstelingen des tarweoogstes en het feest der
'inzameling als het jaar om is.”
Dat *t ook het feest van den oogst was, kan
blijken uit Exodus hoofdstuk 23 vers 16:
vruchten
gezaaid
W' -/
Een rustaltaar tijdens den Bloedrit in Weingarten
In Weingarten, in Württemberg, wordt sinds eeuwen de z.g. „Bloed-
rit" gehouden. In processie, waarin een relikwie van het H. Bloed
wordt medegevoerd, rijden de boeren door de velden en bidden om
eep goeden oogst
gorten
lil!
