2
WIL
Mn
Stimuleering van het normale
bedrijfsleven
J, K. van Eerbeek
DR. COLIJN: „HÈTMIDDEL
TOT VERBETERING”
Een rol KING. Een rol gezondheid
ZATERDAG 4 JUNI 1938
23-
VAN WEEK TOT WEEK
TWEEDE KAMER
I
r
Werkfondscrediet
NOBEL 8 CT
is verhoogd
Gestrand en weer vlot
Schiphol kostte geld
STEUN ZALMVISSCHER1J
g
Speciale retraiten
Motie» verworpen
FIRMA TONNEMA Cie.
I
«»-
voor onze Koloniale Missies
wr
Wapenhandelaars
gesnapt
Nieuwer-Amstel gedupeerd door
regeeringsplannen
WINKELS GEOPEND OP
EERSTEN KERSTDAG
Chr. Organisaties vragen
voorziening
KON. NED. VEREEN1G1NG
VOOR LUCHTVAART
Mr. E. Franquinet in bestuur
Centr. Jeugd-Commissie
Geen arbeidsdienst als
Staatsopvoeding
onBrn
koffie.
mdket
De ,J*oelau Roebiah” in het Sue*-
kanaal vastgeloopen
Ter bereiking van dit doel *al geen
enkel deugdelijk middel uit
geschakeld worden
iedereen.
KING.
KINC,
rtert;
KING is goed voor
Iedereen lust graag
-
K.H-
nsnh
Biljarten mat wat goedé vrinden.
Wis sou dat rdet geseUig vinden?
En ben je soms niet erg op stoei,
Doe maar alsóf «n hou je groot
Want selfs voor wie verUeuen gaat
Blijft Roods Ster een toeverlaat!
6, 10, 13 et per half om.
Arbeidsspreid ing
Te Amersfoort dertig revolvers in
een auto ontdekt
Van een „bom”, die een
grootkruis was
Moeders, laat deze week
de Uwen bidden en offeren
Probleem toch ’nog
angstwekkend
Elke dag KING
Elke dag FIT!
A
■J
I
DEN HAAG, 1 Juni 1938
in
Stabiio en Propeller.
I
zacht
Deze verklaringen zijn door den directeur van
hotel Central en enkele leden van het hotelper
soneel bevestigd.
D*B
1»
spelen
rartkn
Van 1114 Juni, en eveneens van 1821 Juni
zullen in het retraitehuis Oenakel te Tilburg
speciale retraiten worden gegeven voor meisjes,
die streven naar een hooger godsdienstig leven
in de wereld, met practische toepassingen voor
het dageljjksch leven.
naar de verklaringen van den chasseur uit Am
sterdam, die in hotel „Central" te Rotterdam in
April 1935 een pakje in ontvangst zou hebben
genomen, dat bestemd zou zijn geweest voor den
leider van de Oekrainsche nationale beweging
Konovalec, die te Rotterdam om het leven Is
gekomen. De chasSftir had het doen voorkomen,
alsof in dit pakje een gevaarlijke explosieve stof
zou zijn vervoerd.
Woensdag komt de Kamer weer bijeen, aller
eerst ter behandeling van de interpellatie Dieters
(NJB.B.) over den vleeschinvoer en daarop die
van den heer De Visser (CPU.) over de Jongste
circulaire van den minister van Justitie betref
fende toelating en uitwijzing van vreemdelingen.
der-
wijs
ook
deer
•pei
lt is
het
roor
reet
Ongeveer vier weken later is de chasseur
met een brief naar het hotel te Rotterdam
gegaan en heeft daar een brief aan de di
rectie overhandigd, waaruit twee bankbiljet
ten van vijf en twintig gulden te voorschijn
kwamen. De hotelier, die wel begreep, dat
het onderpand, het grootkruis, voor Mar-
colli een groote waarde vertegenwoordigde,
heeft dit grootkruis, in een doosje verpakt,
aan den chasseur meegegeven en hem ver
zocht, er voorzichtig mee te zijn.
Mas):
u.flt):
ëijee-
oord):
iood);
repw-
ëjjen-
iltaa):
W-
ion*
tegen
randasr
Olym-
behoort
«n da
(dat dl
ter, die
M ^1
Zeldzaam
Ie voor
•wesen,
Feyen-
jemeen
ten al
Unfa
ir niet
val De
I Wto-
ril
nortier
die
sd ge-
lechen.
binna
oogenblikken tot uitdrukking bracht, niet tee-
kenend voor hetgeen het gemoed van vele no
bele christenen, ook in ons vaderland, bezig
houdt?
En zijn ze niet om dese reden leerrijk voor
Uns?
Het wetsontwerp tot verbooging van het
Werkfondscrediet met 68 millioen gulden
werd daarop zJi-s. aangenomen.
zU bij de bekende Amersfoorteche Kei een auto
hadden geparkeerd.
Toen zij den wagen op gang wilden brengen,
weigerde het voertuig, waarna het gezelschap
de stad weer Inging.
W'
De recherche onderzocht Intusschen den
wagen en vond daarin twee pakken, in ieder
waarvan zich vijftien revolvers bevonden.
Op spoedige verdwijning der groo
te werkloosheid mag niet gerekend
worden, wel mag worden gehoopt op
een belangrijke vermindaar
van.
Het probleem zal zijn, de geblok
keerde gelden binnen bepaalden tijd
te verwerken.
Eenigen tijd geleden kwam een Amersfoorter
in contact met een paar Amsterdammers en
het duurde niet lang of het gesprek kwam op
vuurwapens en den wapenhandel.
In hoeverre de besprekingen hebben bij
gedragen tot verheldering van Inzicht in
het ontzettend moeilijke werkloosheidspro
bleem en dus tot eenlge vergemakkelijking
van de oplossing daarvan. daarover zal
wel heel verschillend geoordeeld worden.
Een der belangrijkste resultaten van de
debatten is in ieder geval, dat het Neder-
landsche volk en vooral het werklooee
deel daarvan met voldoening zal kunnen
constateeren, dat het lot van den werk-
looze in bet bijzonder en de nationale
welvaart-door-arbeid in Kamer'én Regee
ring zeer ter harte gaan
voering noodlg blijken. Alle overige aanbevolen
loontoesla-
nauwkeurig
Ten aanzien van de hoe-grootheid der gedra
gen zal alléén de regeering de teugels in handen
houden. Er valt niet te denken aan verstrekking
van gelden A fonds perdu aan de gemeenten,
we kunnen misschien wat ruimere voorschotten
geven, maar In ieder geval geen f 150 millioen
méér.
Terloops vermeldde de minister hier, dat in
het zoo vaak geroemde Zweden in vorige jaren
gemiddeld voor werkverschaffing, enz., is uit
gegeven f 02 millioen, in Nederland echter
75 millioen; zijn welvaart heeft Zweden aan
zijn ruim verzesvoudigden export van Ijzererts
te danken.
Naar wjj vernemen hebben B. en W. van"
Nieuwer Amstel tot den minister van Wa
terstaat een schrijven gericht, waarin
wordt aangedrongen op het behoud van het
vliegveld Schiphol voor de burgerlijke
luchtvaart.
B. en W.. wjjze os. op de financieele gevol
gen, welke een verplaatsing van het vliegveld
voor de gemeente zou kunnen hebben, zulks In
verband met het feit, dat de gemeente zich
financieel heeft geïnteresseerd bü den woning
bouw, welke mede ter wille van de employé’s
van de KX M. is ter hand genomen en bjj den
aanleg van den provincialen weg Amstelveen—
Schiphol, voor welken aanleg de gemeente
Nieuwer Amstel aan de provincie een bijdrage
A fonds perdu heeft verstrekt van ƒ80.000
Voor Nieuwer Amstel zou deze weg bij ophef
fing van Schiphol geen groote beteekenls meer
hebben.
Dat de Regeering uitsluitend maar naar een
sluitend budget had gestreefd, daarbij den
.jnensch” vergetend, weersprak de minister: In
zeven Jaren tijd is voor 1124 millioen inge
teerd, en rekent men er de komende spoor-
wegaflossingen bjj dan komt men tot een ver-
hooging der Staatsschuld met f 1264 millioen.
Het is om van te duizelen! Dagelijks zucht ik
over die schulden, klaagde dr. ColUn.
Nu wil men de zg. goudvoorraden gebrui
ken, maar men vergeet, dat dit geld niet van
den Staat hl
Van bevoegde zijde wordt medegedeeld, dat
het nu in de laatste weken over het algemeen
is gebleken, dat de prijzen van de zalm niet
ongunstig en ook de vangsten bevredigend zijn,
waardoor de uitkomsten der zalmvlsscherljen
zoodanig zijn geworden, dat de toeslag, welke
per pond zalm wordt gegeven, voorshands kan
worden gemist in het voornemen ligt, den
toeslag op zalm zoowel voor de kantzalmzegen-
en galgvisscherij als voor de drjjfwant-
steek- en weervisscherjjen met ingang van
Dinsdag 7 Juni te doen vervallen.
Indien na verloop van eenigen tijd de om
standigheden zich in ongunstigen zin zouden
wijzigen, zal worden overwogen, zoo noodlg
weder tot het geven van toeslag over te gaan.
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat hier
geen sprake is van een „onthulling over
Konovalec'*.
Misschien zal de Invoer van bewerkte goederen
nog meer geremd moeten worden, misschien
zullen wij bestaande of nieuwe Industrieën moe
ten helpen; eerst, wanneer concrete voorstellen
ter tafel komen, kan een gedragslijn overwogen
worden. Misschien en de minister zeide het
met droefheid in zijn stem zal er ook afge
weken moeten worden van de vrljhandelsrichtlng.
Voor verbetering van den export moge de regee
ring in nader overleg met het bedrijfsleven en
ook met de arbeiders de beste oplos-
sing zoeken.
NI8M8U(**S
BOODE>STEB
Dr. H. Colifn, die namens de Regeering
het werkloosheidsvraagstuk in de Twee
de Kamer besproken heeft
Van arbeldsspreidlng, b.v. door toepassing van
een arbeiders-rouleersysteem. verwacht de re
geering veel heil, maar daartoe behoeft sü croo-
tere bevoegdheden, die de Kamer haar echter
wel niet onthouden zal.
Verkorting van den arbeidstijd heeft de volle
aandacht der regeering. In de meeste gevallen
zullen wel bijzondere maatregelen voor de uit-
Ten aanzien van het kampwerk wil
de minister het particulier initiatief
aanmoedigen (er staat reeds f 3.2
millioen voor op de begrooting),
maar nooit zal de Regeering mee
werken tot invoering van een Ar-
beidsdienstplicht met het karakter
van een soort Staatsopvoeding, in
wezen on-Nederlandsch.
Staatsmans- en Christenplicht is het,
met alle kracht de werkloosheid te
bestrijden, maar evenzeer is het deze
dubbele plicht, de financiëiy-fliél tb.
ontredderen.
Ik weet wel, dat deze tactiek volgens sommige
brave etiketteerden al bewijst, dat ik geen Oal-
Wokt ben. Ik leef maar op gezag van mijn
op gezag van Christus. Een paar dingen
‘"‘arde ik zelf. Maar ik wijs de anderen niet
Ik zou wel willen, dat anderen hun meenlng
Erover uitspraken.”
I* dit niet het duidelijke bewijs van den wU
ten goede bjj een zoekende ziel? ..Het is goed’’
*8* V*n Eerbeek elders „zijn eigen, een-
•*«ne, aUeenlge spoor over dese wereld te zien
God beeft self aan het eind van de eer-
»e» dagen omgekeken en zijn eigen weg ge
keurd.”
Owr den oorlog klaagde hij, dat wellicht een
De gezamenlijke Christelijke organisaties
het bakkersbedrijf hebben zich tot den minis -
er van Economische Zaken gewend met een
adres betreffende de winkelopenstelling op len
Kerstdag.
Daar Art. 4 a van da Winkelsluitingswet een
uitzondering vormt op het algemeen verbod van
Art. 2 van deze wet om gedurende den Zondag
een Winkel voor' het publiek geopend té heb
ben, is het wettelljk geoorloofd op t Januari.
24, 28 en 31 ttec. winkels, waar uitsluitend of
in hoofdzaak brood, banket, suikerwerk en cho
colade wordt verkocht, ook gedurende den Zon
dag geópend te hebben. Zjj meenen, dat deze
uitzondering niet gemotiveerd is en dat in dese
tjjden van steeds verder gaande ontheiliging
van den Zondag alles gedaan moet worden, om
misbruik van den Zondag tegen te gaan.
Na 's ministers rede kwam prof. VAN OELDB-
REN (8.D.AJ*.) met twee moties, één be-
oogende de uitvoering der Werkfondswerken zóó
te versnellen dat in twaalf maanden tijd 150
millioen gulden zal worden verwerkt en een an
dere motie, strekkende ter snellere vermindering
van de werkloosheid, uit het Werkfonds niet al
leen voorschotten, maar ook bedragen A fonds
perdu aan de gemeenten te doen verstrekken.
De NJS.B.-er WOUDENBERG oogstte een
lachsucces, toen hij in alleronbegrljpelljksten
ernst vertelde, dat de heer Mussert niet in deze
Kamer wil verschijnen omdat men hier zjjn ca
paciteiten toch niet tonnen kan en dat. als Mus
sert hier nog eens verschijnt, de Kamer zal heb-
bbn te zorgen voor een hem waardige „portuur”.
Minister COLIJN wees de belde moties Van
Gelderen nadrukkelijk af. Het heele systeem der
financieele verhouding tusschen Rijk en Finan
ciën zal worden verstoord. Indien de regeering
den weg der eerste motie opging en wat de twee
de betreft: de regeering, en alléén de regeering
moet de koorden van de staatsbeurs in hemden
houden.
De eerste motie werd hierop verworpen met
46 tegen 28 stemmen. Vóór stemden de SBAP,
de N.S.B. (volgens den heer Woudenberg omdat
men daardoor de regeering met zijn afkeuring
wilde treffen! Dus niet om de mérites van de
zaak!), de Communisten en de C.D.U.
De tweede motie moest het afleggen met 47 te
gen 27 stemmen. Dezelfde bovengenoemde frac
ties lieten hun vóór vernemen.
10 A 15 millioen; te samen dus f 135
.A 140 millioen. Onder aftrek van een en
ander blijft er minstens 125 millioen meer
beschikbaar dan gemiddeld over de 5 vorige
jaren.
In de ,3chok-tactiek“, welke de heer Van
Gelderen aanprijst, heeft de minister niet het
minste geloof en hij wijst op Amerika, waar men
voortdurend geld In uitvoering van openbare
werken gepompt heeft, doch waar nadien het
hooger niveau niet gehandhaafd kon worden.
Ten aanzien van de oorzaken der werkloos
heid constateerde dr. Colljn weinig verschil van
Inzicht: hoofdoorzaak is een oorzaken-complex
van Internationalen aard, maar nu heeft de
interpellant nog een neven-oorzaak ontdekt:
de Regeering zou den toestand verergerd heb
ben door normale werkgelegenheden van de
gemeente lamgeslagen te hebben, maar zoo
zegt de minister niet- de Regeering heeft de
gemeenten geprest tot uitvoering van minder
werk; dat heeft de ongunstige financieele toe
stand der gemeenten self gedaan; het Rijk
moest er zich alleen mee bemoeien, indien er
gemeentefinanciën in de war liepen.
De publieke aanbestedingen van gemeenten
zijn zeer zeker gedaald, en wel van 52 tot
f 18 millioen, maar in 1937 is dit bedrag weer
gestegen tot 36.5; bovendien komen hier nog
aanbestedingen van semi-offlcleele instellin
gen bij, zoodoende komt men voor 1937 tot
f 96.5 millioen, terwijl In vroegere, vette jaren
in totaal niet veel méér, n.L 996 millioen
werd aanbesteed.
Wat stand en verloop der werkloosheid
betreft: wj| mogen het envel niet verklei
nen, maar ook niet vengrooten; ondanks
den jaarljjkschen aanwas der arbeidsmarkt
met 30.000 A 40.000 werkkrachten, is de da
ling van het werkloosen-eijfer nog niet tot
stand gekomen, wei fa zü belangrijk ver
traagd.
In April 1935 heeft in genoemd hotel namelijk
verblijf gehouden de Italiaansche beeldhouwer
Marcolll. Deze heeft indertijd een buste gemaakt
van Paus Plus X. Daarvoor heeft hij het groot
kruis van Z. H. den Paus gekregen. Toen Mar-
colll in financieele moeilijkheden verkeerde,
heeft hij op onderpand van het genoemde
grootkruis van de directie van hotel „Central"
een bedrag van vijftig gulden geleend.
en licht in de pijp
Gedaan zal worden alles, wat mensehelijker-
wljze mogelijk is, nagelaten zal worden, wat
ons vaderland in den afgrond zou kunnen
storten.
De Centrale Jeugd Commissie der Kon. Ned.
Verrtenlglng voor Luchtvaart heeft Mr. E. Fran
quinet in haar bestuur opgenomen als vertegen
woordiger der R.K. Jeugdluchtvaartorganlsatie.
Mr. Franquinet is de bekende luchtvaartpubü-
Minister-president COLIJN heeft vanmiddag
in tweeden termijn gesproken om niet minder
dan 34 woordvoerders van antwoord te dienen
Hij deed dit op de hem eigen wijze, in nadruk
kelijke, wel overwogen, maar niettemin leven
dige taal, nu en dan met eenlge heftigheid en
verlevendiging van zjjn mimiek, als hjj van
onwaardige critlek moest gewagen.
Prachtig overzichtelijk had de minister zijn
rede weer opgebouwd.
HU begon met enkele groepjes van sprekers
en een aantal in het debat gebrachte onder
werpen van zich af te schudden: met de ex
tremisten, die a priori verklaren, dat de op
lossing van het werkloosheidsvraagstuk in on
zen staat door deze Regeering niet mogelijk is,
valt niet te debatteeren, evenmin als met
Christen-democraten en staatkundig-gerefor-
meerden, die apert onvervulbare dingen vragen.
Voor de uitvoering van nuttige locale werken
heeft de Regeering open oog. Het blauwe boek
van het N. V. V. heeft de Regeering te barer
oriënteerlng niet noodlg gehad; van al de 647
daarin genoemde werken waren er vóór do ver
schijning van het boek bij het Werkfonds reeds
316 in behandeling of uitgevoèrd, en daar
naast zijn er nog 358 werken aangepakt, welke
heelemaal niet in het boek voorkomen. Als er
vertraging bestaat, mopperen de ministers zelf
het hardst!
Intusschen zal geen enkele aanbeveling, van
uit de Kamer ten beste gégeven, verwaarloosd
werden.
Uit drie deelen was 's Ministers rede opgs-
bouwd: 1 oorzaak, stand en verloop der werk
loosheid; 3 beschouwingen over de financieels
consequenties en 3 opmerkingen naar aanlei
ding van de middelen, welke de Kamer en (bf)
de Regeering aangeprezen hebben, om verbe
tering in den toestand te brengen.
Vóóraf nog eenlge cijfers:
„Waterstaat” zal méér uitgeven 35.mil
lioen, Defensie 60.— mlllipen, aan werk
verschaffing en werken van het Werkfonds
kogel den uitvinder of den profeet heeft ge
dood, op wien de hedendaagsche wereld wacht
te, en hij vervolgt: JEr is een andere oorlog dan
die van de soldaten. Dat is die tegen de Hem,
die tegen het kind, de oorlog, die geboortebe
perking heet. Er kon absoluut geen enkel
mensch gemist worden.”
In het voorjaar voor zjjn dood Haagde v. Eer-
beek herhaaldelijk, dat nu, na jaren, de begin
selen van Christus nog altyd zoo weinig vat
hebben op de menschelUke maatschappij Dit
werd voor hem bet groote, onoplosbare pro
bleem.
„WU 'leven wat de materie betreft in een
tijdperk van Jeugd, van vernieuwing, van ge
boorte; wat de wereld der ideeén betreft, het
koninkrijk van den geest, zijn wij ver achter,
leven wU in een fln de siècle, in een ruïne, die
honderd keer ondergraven is.” Hij, de protes
tant, wilde dan ook een strafbaarstelling van
den „geestelijken moord”, al was hij uiteraard
opgevoed in alle bezwaren tegen den gewetens
dwang van de inquisitie. (Y
De laatste aanteekening uit bet sterfjaar
van den schrijver luidt:
„Als straks de Verlosser komt, sullen we dan
klaar voor Hem zjjn? Dan nemen we ons talent
in de hand. Wat ik wist heb ik de anderen
meegedeeld. Zoo dicht als het kind aan bet hart
van de moeder, zoo dicht slaap ik aan Uw hart.
Zooals het licht van de zon, zoo ben ik bjj
U. Ik ben nooit van Uw schoot vandaan ge
weest.
Na deze bekentenis mocht de schrijver veilig
Het Nederlandsche motorvrachtschlp „Poelau
Roebiah” van de Stoomvaartmaatschappij Ne
derland is Vrijdagmorgen in het Suezkanaal aan
den grond geloopen.
Het schip was op weg -van Batavia naar Am
sterdam.
Omstreeks acht uur Vrijdagavond is bij de
Stoomvaartmaatschappij „Nederland” bericht
ontvangen, dat het motorvrachtschlp vlot Is ge
komen en zijn reis vervolgt.
De lading werd niet gelicht, hoewel daar eerst
sprake van was.
Eind April 1938 waren er nog 354.715 werk-
loocen en half Mei nog 347.178. In Engeland
steeg het werkloozencUfer met niet minder dan
300.000 in één Jaar! Het aantal tot arbeid on-
geschlkten wordt getaxeerd op 38.000. voor
..normale” werkloosheid mag men rekening
houden met 70.000 personen, te samen 106.000
personen, voeg daar nu bij de 75.000(binnen
kort) in werkverschaffing, dan blijkt.; dat nog
rond 165.000 werklOMen aan arbeid geholpen
moeten worden.
Maar aldus zuiver gesteld, is het
probleem evenzeer nog van angst
wekkende beteekenis, vooral als men
de gevolgen der rationalisatie. die
onvermijdelijk is, ook voor de toe
komst in aanmerking neemt.
Bü den Amersfoorter kwam een detective-in
stinct boven en hU besloot met den man te on
derhandelen. Het resultaat hiervan was dat bij
een aanbod kreeg om revolvers te koopen.
Langen tijd hoorde hij echter niets meer uit
Amsterdam totdat hij Woensdag uit Amsterdam
werd opgebeld waarbij men hem vroeg wanneer
- 7 de wapens konden worden geleverd. De zooge-
«e dogma’s inzie, boe meer ik er ook in geloof, naamde kooper maakte zich ervan af door te
zeggen dat hu er geen zin meer in had.
Donderdagmorgen om acht uur stond de Am
sterdammer in Amersfoort voor de deur van den
aspirant-kooper en verweet hem dat hij zijn
woord niet had gehouden. Hierbij kwam het tot
een woordenwisseling waarbij men aan weers
zijden dreigde de politie in de saak te mengen.
Deze was echter inmiddels reeds gewaarschuwd
en zU besloot den koopman uit Amsterdam te
axresteeren.
Op het poliUebureau verklaarde de’man, hier
geen wapens te hebben, maar wel in België. Na
een paar uur werd hij dan ook weer op vrije
voeten gesteld.
De politie die den man nu voortdurend scha
duwde bemerkte, dat de Amsterdammer zich In
de Arnhemschestraat ophield in gezelschap van
een paar onbekende mannen. Het drietal ging
tn de richting van <ton Arnhemachewec waar
Naar aanleiding va/ verschillende publicaties,
onder meer in het „Volksdagblad”, en naar aan
leiding van het bezoek, dat de Amsterdamsche
communistische raadsleden Beusemaker en See
gers Donderdsgmiddag hebben gebracht aan den
hoofdcommissaris Versteeg, heeft de politie te
Botterdam een nauwgezet ondersoek ingesteld
Inmiddels werden posten uitgezet. Spoedig
kwam het drietal terug In gezelschap van een
garagehouder, wien zij verzocht hadden den
wagen te repareeren.
De heeren kregen er echter lucht van, dat de
poUtie hun op de hielen sat en maakten zich
uit de voeten.
Later is op den Utrechtscheweg een der drie
mannen, de 32-Jarige D., uit Den Haag afkom
stig. gearresteerd. De anderen waren ontkomen,
maar de naam van den tweeden persoon, een
zekere B. eveneens uit Den Haag afkomstig ia
de politie bekend. De Amsterdammer is ont
snapt. De wapens komen vermoedelijk uit Bel
gië.
bereikte
weri te
I voor reserve
de .J^chting *U”. sterven, doch zijn de gedachten, die hij in stille
„artoe hij behoorde, heeft hij een boek ge-
dat to 1932 het licht zag.
Voordat Bobs zijn examen als vaandrig kor
doen,'werd hf) ziek. Verwaarlooeing der gevol
gen vsn de kwaal, voordat de patiënt geheel
iMBtdd was, verergerde de riekte, die nu met
nieuwe hevigheid Intrad en zijn gezondheid voor
altijd knakte. Langen tijd bleef Boks in het
nllltalr hospitaal. Toen hfj het verliet, werd hl)
om gezondheid wrrden en uit den militairen edenst
mieren Zijn wankel gestel belette hem ech
ter niet, rich opnieuw aan zijn eerste ideaal te
wijden. HU is op verschillende plaatsen werk-
taam geweest bU het christelijk onderwijs tot
dat hij letterlijk niet meer kon. Doch zelfs na
ajn ontslag als onderwijzer aan het gewone
onderwijs gaf hU nog geregeld lessen in he«
Huis van Bewaring te Zwolle. Dit vergde zoo
TerhaaJt het levensbericht in de genoemde bro
chure minder van zijn krachten en bood hem
bovendien de ruimer gelegenheid^ zich verder
geheel.te wijden aan zijn letterkundig werk.
Dit letterkundige werk bestaat uit een achttal
deelsi verhalend proza van ongelUke waarde,
waaronder vooral de maatschappelijke roman
jStrooschippers", die in 1934 verscheen, de aan
dacht van bet publiek trok. Dit boek dat zich
afspeelt in een specifiek Hollandsch milieu, is
Inderdsad heel boeiend. Ook de-roman „Beumer
en Co.”, die in 1934 werd uitgegeven, had suc
ces. Na den dood van J. K. van Eerbeek zag
nog het licht de eigenaardige novelle .Asun
cion”, die rich afspeelt in Zuid Frankrijk, waar
de schrijver tegen het einde van zijn leven ge
ndmen tijd woonde. Hbewel het verhaal o»M
binnenvoert in kringen, waar 'men het met de
moraal heelemaal niet nauw neemt (zoodat
voorbeboud voor volwassenen in dit geval zeker
geboden is) ademt het een zulver-rellgleus
Christdijken geest. Tegenover de xathoUeke
levensgewoonten van de Franschen staat de
schrijver zeker niet spottend of afwüzend, maar
bet is toch hier en daar merkbaar, dar de
katholieke geest hem van jongsaf vreemd was
en dat hf) er zelfs eenlge moeite mee had, veel
voorkomende voproordeelen tegen de zooge
naamde .Jtoomsche uiterlUkheden” te ovw-
winnen.
Wjj kunnen dit makkelijk verontschuldigen
in een eerLUk Protestant, die zich moeite geeft,
om t goede, dat hU ontmoet, ook bU de Room-
schen, bartelUk te waardeeren, al blUkt er weer
een keer te meer uit, hoeveel historisch ge
groeide misverstanden in ons vaderland nog de
goede verstandhouding van de verschillende
christenen onderling in den weg staan.
Als letterkundige is Van Eerbeek zeker een
seer merkwaardige verschUning geweest, vooral
omdat hu zooals Roel Houwink het uitorukï
„een mensch was uit één stuk, die geen
scheiding vermocht te maken tussenen zijn
leven en zUn kunst, noch tusschen zijn kunst
«e zijn geloof”. HU „leefde en werkte in voort
durende worsteling om de verwerkelUking van
bet Christen kunstenaarschap”.
Deze worsteling was te moeilUker, omdat Van
Eerbeek zocht naar een verzoening tusschen de
christelUke bezieling en het verhalende realisme.
Zjjn milieu-schllderlng is doorgaans die van den
naturalist. In die schildering wil hU echter den
geest van het Christendom laten stralen, vooral
den geest van naastenliefde, Godsvertrouwen
«n ChristelUken levensmoed.
De bedoelingen, die hem bU zUn werk hebben
geleid, worden echter zeer verduidelijkt door
enkele korte dagboekfragmenten of losse aan
teekeningen, thans verzameld in het vlugschrift.
>»*rln zUn vrienden den overleden schrijver
berdenken
Toen hu eenmaal door de ziekte was aange
test, dia zijn gesteld ondermUnde, schreef hU
- In 1938:
•■Misschien heb ik nog tien Jaar voor de boeg
?dór de riekte, die bU mU aan boord Is geko-
®en, mij het behagen in mUn leven afneemt.
Ik zal nog veel moeten lijden; maar ten slotte
te ook wat Ik wil. Ik wil zien wat 'ik van
God kan te weten komen. Niet om te weten,
maar om de haven uit te graven waar ik mü
bergen kan. Men zegt wel eens, dat ik niet bü
Calvinisten boor. Maar hoe ouder ik word,
te* meer ik de wüaheid en de waarheid van
middelen (b.v. ook verleening van
gen) worden sinds twee maanden
onderzocht.
De openbsue-werken-politiek zal, evenals die
der stimuleering van het bedrüfsleven, een zaak
van langen duur zün, ter overbrugging van den
tijd, noodlg om langs reëelen weg het beoogde te
bereiken; de eischen van economische nuttigheid
zullen Intusschen niet te strak worden genomen
Alle krachten worden aangewend, om de Zui-
derzee-drooglegging te bespoedigen, maar een
tijdstip ia nog niet aan te geven.
p 5 November van het vorige jaar stierf
/j te Zwolle tengevolge van een longont-
Vz Steking bü een uiterst verzwakt ge-
de protestantsche onderwüzer Meinart
die zich door zün vertellingen en romans
m ChristelUke kringen, doch ook daar-
jetten, een goeden naam had verwor-zen onder
dp pseudoniem J. K. van Eerbeek Hü te
41 Jaar oua geworden. Naar buiten, zoo
_jPf.it een vlugschrift, dat zün vrienden ter
^entente van den overledene in het hebt
aven bü J. A. Daamens uitgeversmaatschappü
te »oravenhage, vertoonde zün leven geen
bewogenheid, gelük dat wel meer roor-
bü naturen als de süne, die büna Toort-
durend onder geestelüke hoogspanning leven.
2d bevredigen hun avontuurlükheld door hun
dgen tnnerUjk bestaan en zoeken niet naar een
fede afwisseling van levensomstandigheden. Van
gerbeeks vader had een bakkerij in de Thomas
t Kem^8»te»at te Zwolle; hier heeft de s^jirü-
ser rijn jeugd voor veruit bet grootste gedeelte
(toofgebracht. HU bezocht de normaalschool om
„f bet ohrtotelük onderwijs te worden opge-
jeld, maar in het laatste oorlogsjaar
M <jen dienstplichtigen leeftüd en
Amersfoort op de opleidingsschool
officieren geplaatst. Aan
Het werlcloosheidsdebat ia ten ein
de gekomen, na de Kamer vijf ver
gaderingen lang bezig gehouden te
hebben.
Hèt middel tot verbetering van
den toestand ziet de minister in sti
muleering van het normale bedrijfs
leven.
Hoe dit te bereiken? Geen enkel
middel, dat deugdelijk kan zijn,
wordt uitgeschakeld.
