ONS BLAD
Opnieuw Britsche schepen bij
luchtaanvallen getroffen
„Met grooter kracht zetten wij
de bombardementen voort”
gï—iS'fs?'
ABONNEMENTSPRIJS:
over
Polen ontevreden
Praag
Het nieuws van heden
PANTSERSCHEPEN VAN
45.000 TON
DE BAROMETER
AUCANTE EN VALENCIA
GEBOMBARDEERD
Blum verdedigt
Daladier
JAPANS ANTWOORD OP
DE PROTESTEN
Het Concordaat
met Oostenrijk
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
SU
rs:
aren, w
SS
IGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 8 JUNI 1938
De strijd aan de fronten
fortittl
Houtzagerij afgebrand
van
Pater de Wilde weer
vrijgelaten
LEK
GO-
Donatus van Welle
mnd-
Het Britsche voorstel tot onder
zoek van de luchtaanvallen in
Spanje gunstig ontvangen
Sympathiebetuiging
voor Mgr. Hlinka
Nieuwe limiet vast gesteld in
Britsch-Amerikaansch
verdrag
Prof. Freud in Engeland
toegelaten
Frankrijk wacht op het
continent
Wonderdadig Maria
beeld in Polen?
Ontvoerde missionari» in
veiligheid
Kanton herhaaldelijk
gebombardeerd
Luiksche gifmengster
voor het gerecht
Geen Nederlanders
getroffen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Tot generaal der pater»
Capucynen gekozen
8
„Een regeeringsrisico niet in het
belang van de arbeider»”
Verdacht negen portonen te
hebben vergiftigd
Wegen» inbeslagneming
Poolsche bladen
De bevolking van San Luis Potosi steunde de actie van generaal CedUlo niet. De
tegegrtngstroepen maakten vele wapenen buit
Frantch protest cd gewezen
Het beeld zou een bloedig
stigma vertoonen
Geen nieuwe onderhandelingen
tutte hen het Vaticaan en Berlyn
De buitenlandtche mittionaristen
in Kanton ttellen voor een
neutrale zone te ttichten
SCHt
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 20»
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bad raagt 20 ct p,
regel; Ingezonden Mededeellngen 40 ct. OM.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onre
Administratie verstrekt.
konaj
Het nationaliteiten-etatuut
By het bombardement van
Hongkong
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
- - - - --
Een nieuw BriUch-Amerikaanse h vardraf heeft
en
bom bard ee rd of door duikbooten aangevallen.
tegen zes en vyf op andere moties.
I schot
ilaa*-
MO
-Cak
De Poolsche
een wonder-
De laatste dagen hebben de strijdende partijen in Spanje vele luchtaanvallen
op de steden met toenemende hevigheid uitgevoerd. Een droevig straatbeeld na het
vertrek van een bommenwerpend eskader
LUIK, 7 Juni. (Belga) Het Lulksche gerecht
beeft hedenmorgen een aanvang gemaakt met
het proces tegen de weduwe Becker, die te
recht staat, beschuldigd van negen vergiftigin
gen. vier pogingen tot vergiftiging, valschheld
in geschrifte en diefstal.
LONDEN, 7 Juni (Havas). Het Britsche mi
nisterie van Blnnenlandsche Zaken heeft prof.
Freud verlof gegeven voor onbepaalden tijd in
Engeland te verblijven.
Naar Havas uit Madrid meldt, waren de
aanvallen van de rechtsche troepen aan het
front bij Teruel niet zoo hevig als de vorige
dagen.
Volgens een by het departement van Bui-
tenlandsche Zaken Ingekomen ambteiyk tele
gram, zyn by het bombardement op de buiten^
wijken van Swatow de op Hongkong aanwezige
Nederlanders veilig gebleven.
Et;
rid-
we-
een alt
rat Bm-
>eel wt
getart
ook na
Ook dm
ktste «t
loede.
m datk
de ma
fits NS-
voeiwa
Ho-Haf
et elftal.
Samuö
inie to
iendhad
vaa da
en 4a
er atert,
onttak
de rlea-
■rvleufd
sen a
rdig a-
minde
g daar
op 4»
saanda
ontbrak
irie. tan
el dnk-
bulten-
Stand op Woensdag uur ’JAS 793.9.
Vorige stand: 793.7.
lerdas-
-zwh-
r
bet n>e«
I veractm.
denree*
«hen. De
men m<
een nc
ift. Late
zenuwen
n 4) aetta
m &>ki.
:hien oeer
amen du
n wa
den wad-
schta M
Ptanicti
e Hollan-
aDes tt
het (dB
era er tt
ihoorlyte
iltdag ff
ran a ia
TOKIO, 7 Juni. In een hoofdartikel wyst
de Japan Times op de „verre van vleiende
belangstelling voor de Japansche methoden
van oorlogvoering in China” en de krach
tige protesten by de Japansche regeering
tegen de bombardementen van Kanten van
den kant vap .jekere Westerache mogend
heden."
fldar
i w
baa-
bene. u
ren, dod
zou dja<
r de r4
i spceltyt
geslagen*
9T«.4a~t--
kveueniR.
Van Heel
De buitenlandsche missionarissen te Kanton
hebben tot de Japansche autoriteiten het ver
zoek gericht een neutrale zone in te stellen, zoo-
als die welke gedurende de vyandeiykheden te
Sjanghai door den pater Jezuïet Jacquinót was
Ingesteld, opdat vluchtelingen daar bescherming
zouden kunnen zoeken.
- De Fransche regeering heeft haar ambaana-
deur te Tokio opgedragen, te protesteeren tegen
de bombardementen van open Chineesche ste
den door de Japansche luchtmacht en tegen het
bombardement door Japansche vliegtuigen van
de vreemdellngenwyk SJamlen en het Fransche
ziekenhuis Paul Doumer te Kanon.
Men meent te weten, dat Horlnoetsjl heeft
geantwoord, dat de luchtaanvallen niet in
stryd zyn met het internationale recht, daar
Kanton beschouwd moet worden als een ver
sterkte stad en basis voor militaire operaties.
Hierop beeft de ambassadeur opnieuw een
stap ondernomen by Horinoetsji en er op ge
wezen. dat het getroffen ziekenhuis duldeiyk
kenbaar was aan Fransche vlaggen
Men merkt op, dat het bericht over het bom
bardement te Tokio niet werd gepubliceerd.
De Osservatore Romano van hedenavond dé-
menteert een in de Zwitsersche pers onder
voorbehoud gelanceerd bericht, dat er tusschen
den Dultschen gezant by den H. Stoel en 1 Vati-
caan besprekingen gaande zouden zyn, welke
ten doel zouden hebben de problemen op te
helderen, die tengevolge van den Anschluss
rond het in 1934 onderteekende Ooetenrykache
concordaat zijn ontstaan.
LUIK, 9 Juni (Belga) In den loop der tweede
zitting van het proces tegen de Luiksche gif
mengster, die gewyd was aan het verhoor van
de beklaagde, hield deze voortdurend vol, dat
alle tegen haar ingebrachte beschuldigingen
leugens zyn. Toen de president van het gerecht
de kwtestie van den aankoop en het gebruik van
de digitaline ter sprake bracht, gaf de beklaag
de een breedvoerige uiteenzetting, waarin zy
trachtte den aankoop van het vergif te recht
vaardigen met een hartwaal
Blum wees er verder op, dat op het
oogenblik een regeeringscrlsis niet in het
belang is van de arbeiders. De regeering-
Daladier heeft pogingen gedaan om de na
tionale economie weer leven In te blazen.
Verder verdedigde Léon Blum de buiten
landsche politiek van de regeering-Daladier.
Het is in het belang van bet volksfront, zoo
besloot hy, dat de huidige regeering blyft.
WARSCHAU, 7 Juni (F. A. T.) De Pool-
sebe bond m Tsjecho-Slowakye heeft een
achrifteiyk protest gezonden aan minister
president Hodza, wegens het herhaaldeiyk
in beslag nemen van het Poolsche blad
•Dcrienlk Polska" door de Tsjechische cen-
•nur, oJn. midden in de verklezings-perio-
Doch bet plan dient nog nader bestudeerd
worden en het is mogeiyk, dat het nog ge-
wyzigd moet worden voor het volkomen wordt
aanvaard.
De Britsche gezant te Barcelona, die een on
derzoek heeft ingesteld naar het bombardement
op Granollers, bericht, dat In het centrum van
de stad, waar de meeste slachtoffers zyn ge
vallen, geen militaire objecten zyn. In de bui-
tenwjjken heeft hy evenwel enkele fabrieken
gezien en een vliegveld.
Na twee uur werden de aanvallen afgeslagen.
Ten Noorden van Albocacer waren de regee-
ringstroepen gedwongen, door de grootere ge
talsterkte van de aanvallers, terug te trekken
op nieuwe stellingen, waar zy thans krachtig
tegenstand bieden.
Aan het front In Estremadura tusschen Ma-
drigalejo en Villa Derena waren de regeertngs-
troepen eveneens genoodzaakt terug te trekken.
gewyd. Achtereenvolgens was hy novicen
meester en minlstev-provineiaal. Daarna washy
tot hedan tos deflnltor-generaal dar orde en
rector van het pauselyk Ethiopisch college te
Rome.
Tot prior-generaal van de Dienaren van Maria
is gekozen pater Alphonsus M. Benettl, magis
ter in de theologie.
aarg aan te besteden, dat een maxinnun-
graad van nauwkeurigheid in het doelen
onser luchtstrydkrachten versekerd wordt,
is het teven» ons voornemen de luchtaan
vallen met selfs nog grootere kracht voort
te setten, teneinde de Chineesche autoritei
ten te doen begrUpen, dat hun tegenwoor
dige houding nutteloos is,enomsoo spoedig
mogeiyk een einde te maken aan de vtj-
andeiykheden, waarvan deze bombardemen
ten een begeleidend onderdeel vormen.
Het is derhalve de wensch van de Japansche
vlootautoritelten, dat de onderdanen van derde
mogendheden, die in die steden verbiyf houden,
niet alleen zelve de gebieden zullen vermyden,
waar Chlneesch luchtafweermateriaal is ge
plaatst, maar ook den onwetenden Chineezen
den raad geven beschutting te zoeken buiten
dergeiyke gevarenzones.”
Dat het Japan ernst is met deze bedreiging
biykt wel hieruit dat na een nieuwen aanval
by Kanton Dinsdagochtend Japansche vliegers
om 2 uur 20 een tweeden aanval hebben onder
nomen op Kanton en daarbij vooral de buurt
der zsgeeringsgebouwen en de electrische cen
trale hebben bestookt. Er Is groote schade aan
gezicht. SJamlen was in den avond van alle licht
verstoken.
Om half negen werd by maanlicht opnieuw
een aanval uitgevoerd. De aanvallers lieten
brandbommen vallen op de Noordeiyke stads
districten.
Dinsdagmiddag omstreeks twee uur ia brand
ontstaan in de groote houtsagary vaa 4s firma
A. 8- Verweerd, gelegen op 4s «Bfciis vsn 4n
gemeenten Oulamborg »n Beusiehmn.
Toen de brandweer uit Culemborg ter plaatse
verscheen, was het gebouw, dat een oppervlakte
van vyfhonderd vierkante meters beslaat, reeds
in vlammen gehuld.
Het vuur breidde zich sterk uit, doordat bet
in de omliggende opslagplaatsen gretig voedsel
vond.
Van het gebouw self kon niets meer worden
gered.
»are»
“«•ttai
PETPING, 7 Juni (Reuter). De Belgische mis
sionaris, pater de Wilde, die onlangs uit een
dorp aan den Peiping-Soeijoean-spoorweg werd
ontvoerd, Is thans door de bandieten vrijgelaten.
Hy kwam heden veilig en wei te Kwelhua aan.
zyn tot ontploffing gekomen langszy het Brit
sche stoomschip Thurston. Deze luchtaanval
gebeurde vanochtend om half negen De Thur
ston zou zich In zinkenden toestand bevinden
Aan boord vielen echter geen slachtoffers.
Zes vliegtuigen van Franco concentreerden
verder hun aandacht op vier Fritsche schepen.
Ata °P eenigen afstand der andere schepen
andere mogeiyke doelen gemeerd lagen.
Ten slotte hebben regeeringsvliegtuigen de
vyandeiyke vliegtuigen verjaagd
Een motie over de taktiek by de aanstaande
senaatsverkiezingen stelt voor, dat van de eerste
ronde een socialistische lyst wordt ingediend;
daarna zal gestemd worden op de candidaten,
die het geheele program van het volksfront
onderschrijven.
Nadat een moti* Inzake de algemeene politiek
der meerderheid Blum en Paul Faure in
getrokken was, werden op een nieuwen door
Blum opgestelden tekst 10 stemmen uitgebradv
De uitnoodiging, die de Britsche regee
ring tot Zweden, Noorwegen en de Vereenlg-
de Staten heeft gericht, om zitting te nemen
In een internationale commissie voor het
instellen van een onderzoek Inzake de a
luchtbombardementen in Spanje, is, naar
Reuter meent te weten, over het algemeen
gunstig ontvangen.
De brand moet op de zolderverdieping zyn
ontstaan. Het vuur sloeg boog op uit het dak.
terwyi er beneden nog niets te bemerken was.
Later stortte het dak in en kort daarop ston
den de fabriek en de werkplaats geheel in lich
ter laaie.
Het personeel en ook de directie der fabriek
was de Culemborgsche vrijwillige brandweer
behulpzaam by het blusschlngswerk. dat het
geheele materiaal van* de plaatseiyke brand
weer opeischte.
De achter de fabriek gelegen groote houtloods
wist men te behouden.
De brandweer stond voor een zeer zware taak,
die nog bemoeiiykt werd door de enorme
hitte, welke de brand veroonaakte.
WASHINGTON, 7 Juni. (Havas). Het
Amerikamnsche Departement van Buiten
landsche Zaken zal eerlang bekend maken,
dat Zaterdag te Londen een overeenkomst
Is tot stand gekomen Inzake de nieuwe
grens voor de tonnenmaat van pantsersche-
pen en net kaliber van scheepskanonnen.
Groot Brlttanniè en de Vereenigde Staten
stemmen In met een grens van 45.000 ton
en met 16-dulms-geschut.
9.
De schade, die door verzekering wordt gedekt,
is aanzleniyk.
De hitte rondom het pand was ondraaglijk.
Zware rookkolommen stegen op. ESikele groote
populieren, die naby de fabriek stonden, zyn
totaal verschroeid.
De publieke belangstelling was groot. De bur
gemeester van Culemborg, de heer Keestra,
bevond zich op het terrein van den brand.
De brandweer bestreed het vuur krachtig.
De fabriek is geheel uitgebrand. Veertien
electro-motoren en een hoeveelheid hout gingen
In de vlammen op.
r»lten m
'4J vomw
de neder.
Genese,
Zes weiden tot zinken gebracht Er zyn veertien
Britsche zeelieden gedood en byna vyftlg ge
wond.
WARSCHAU, 7 Juni (PJL.T.)
dagbladen maken melding van
dadlge gebeurtenis, die zich zou hebben voor
gedaan In het dorp Chustkl, in bet district
Het blad schryft verder: ,,Wy zullen ons best
doen onze natuuriyke verontwaardiging in be
dwang te houden. Onze gevoelens komen in op
stand tegen deze protesten, die inhouden, dat
onze dappere soldaten schuldig zouden zyn aan
onmenschelykheld terwyi Integendeel de Japan-
sch'e soldaten en vliegers behooren tot de
deriykste en edelmoedigste krijgslieden ter
reld.”
Een telegram van het Japansche telegraaf-
agentschap Domei meldt in dit verband nog uit
Sjanghai, dat schout by nacht Nomoera, de
chef van de afdeeling speciale diensten der
marine in Sjanghai, een verklaring heeft af
gelegd tydens een hedenmiddag gehouden pers
conferentie, waarin hy na een uitvoerig betoog
om aan te toonen, dat de gebombardeerde Chi
neesche steden geen „open steden” maar „ver
dedigde steden” waren, o.m. zelde:
„Terwijl wij sullen voortgaan er graote
DIENST AANBIEDINGEN. Gevraagd ot Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper-
rubriek 10 ct. per regel.
in
*ed«*^
ROYAN, 8 Juni (Havas) In zyn rede or
het congres van de Fransche socialisten beeft
Léon Blum de nietlnmenglngspolitiek verde
digd. Indien het terugtrekken van de vrijwilli
gers mogeiyk is, dan ben ik van meening
dat ook de contróle hersteld moet worden. Eén
ding kan evenwel niet meer worden toegestaan:
het sluiten van overeenkomsten waarop men
vertrouwt, en welke systematisch worden ge
schonden. Blum verdedigde de politiek, welke
hy als minister-president heeft gevolgd. De as
RomeBerlyn, aldus Léon Blum, zal wel niet
eeuwig zyn, doch zal toch niet gemakkeiyk wor
den gebroken. De dictatoren zyn van meening,
dat zy hun doel kunnen bereiken door een
oorlog; het huidige Europa deed spr. denken
aan het Europa in den tyd van Napoleon.
Spr. ziet In de collectieve veiligheid het eenlge
middel om vryheid en vrede te bewaren; em
een oorlog te voorkomen moet men op sommige
oogenblikken risico nemen. Alle bestaande ver
dragen moeten gehandhaafd blyven; ook het
verdrag met de Sovjet-Unie. Op het oogenblik,
evenals In 1914, moet de Fransche diplomatie
de tusschenpersoon zyn tusschen Londen en
Moskou.
AUCANTE. 7 Juut Opnieuw hebben
reehtsebe vliegtuigen by herhallnc ver-
tebeidene steden in linkseh Spanje gebom-
kardeerd. Vooral Alicante en Valencia had-
gen van de bombardementen te Wden, waar-
m ook meerdere Britsche schepen getrof
fen werden.
gen watervliegtuig der rechtschen. dat van
Majorca kwam, bombardeerde omstreeks mld-
óernacht in de haven van Alicante voor anker
Uggende schepen. Het Britsche vrachtschip
Tborpehaven” werd door drie brandbommen
getroffen. Ook werd nog een ander Engelsch
schip, de „English Tanket," getroffen. De schade
Aan boord van het ss. „Thorpehaven” ont-
stond tydens het bombardement brand. Men
ton bet vuur echter spoedig meester worden.
Ook de English Tanket” geraakte in orand.
Hier slaagde men er echter niet in het vuur
loo spoedig te blusschen. Des avonds woedde
de brand nog voort. Slachtoffers zyn echter
niet gevallen.
Het aantal bommen, dat op Alicante zelf ts
neergekotnen. raamt men op vyftig. Eén der
bommen vernielde een kerk, een andere sloeg
door drie verdiepingen van het Belgisch con
sulaat heen, zonder een slachtoffer te maken.
Omstreeks het middaguur werd de stad op
nieuw gebombardeerd. Hlerby vielen 32 dooden
en honderd gewonden.
Ook ep Valencia hebben rechtsche vlieg
tuigen weer een aanval gedaan. Twee bommen
Frankrijk zou de tonnenmaat van 35.000 ton
handhaven, zoolang de Europeesche landen,
met uitzondering van Engeland, deze grens
zullen eerbiedigen.
De „Yorkshire Post” meent dat Engeland
voor het oogenblik geen plannen beeft tot die
limiet te gaan. De waterverplaatslng van de
belde bodems, die dit jaar op stapel gezet zyn,
zal varieeren tusschen 35 en 45 duizend ton.
Duitschland, Rusland en Polen, waarmede
Engeland verdragen heeft gesloten, zyn In ken
nis gesteld van het nieuwe Britsch-Amerilumn-
sche accoord.
De zitting van het comité der politieke ml-
““iers te Praag, die de vorige week reeds was
“ngekondigd, is heden begonnen.
De ministers kwamen bijeen ter beraadsla
ging over dé détails van het nationaliteiten-
"■tatut De gedachtenwisselingen van mlnts-
ier-president Hodza met de vertegenwoordigers
*tar nationaliteiten zullen morgen beginnen
®et een audiëntie, die de premier zal toestaan
<le gedelegeerden van de party van Hen-
De vereenlglng van Duitsche ingenieurs, de
7***! Y>n Credletvereenlglngen en de Duitsche
y^teuiglng van „Landeslehrer” hebBen zich
aangealoten by de Budeten-Dultsche partij.
By het protest zyn een aantal nummers van
Let blad gevoegd, waarin groote witte vlekken
raorkmnen. De censor beeft hier berichten en
artikelen geschrapt.
De Poolsche pers bericht verder dat de Tsje
chische censuur de voornaamste passages beeft
gaachrapt uit het interview, dat de leider van
<ta Slowaken, Mgr. Hlinka, aan de buitenland
se journalisten heeft verstrekt ter gelegen
heid van de viering van den twlntigsten ver
jaardag van de onderteekenlng van het Ver-
<taa« van Pittsburg.
De Bond van Polen In Tsjecho-Slowakye
heeft Mgr. Hlinka een schrijven gezonden,
’«•rin bet medeleven van de Polen In Tsje-
eho-Slowakye wordt betuigd met den strijd
de Slowaken en de hoop wordt ultgespro-
hea, dat de Slowaken zullen overwinnen.
Onze Romeinsche correspondent seint ons
d.d. 7 Juni:
^tas^Rotneinsche correspondent seint ons
H'denmorgen Is in het Generaal Kapittel der
*ters Capucynen, dat vergaderde onder voor-
“«erachap van ZXx?. Kardinaal Granlto dl
taonte, Protector der Capucynen, tot ml-
■tater-generaal gekozen pater Donatus van
Welle. Pater Donatus van Welle werd In 1390
Welle in Belglè gebaren ea in 1915 priester
BUREAUX:
inbegrip ven gretls ongevellenverzeke-
\oor Alkmaar fZ— P»r kwartaal ot
.1 «nu per week, voor bulten Alkmaar
7oer kwartaal ot 20 cents per wewk.
»j u Drukk. De Spaarnested Haarlem.
Radom, waar een onbekende met een steen
bet beeld van de H. Maagd getroffen had.
Op het gelaat van het beeld, ter plaatse
waar de steen het geraakt bad, ontstond toto
sis een bloeding In den vorm van een rood
stigma. De roode vlek verdween niet, ofschoon
vele geloovigen gepoogd hebben haar at te
wasschen. Dit verscbynsel heeft In Polen die
pen Indruk gemaakt. De kerkeiyke autoriteiten
stellen een onderzoek in.
(Vanzelfsprekend laten wy dik. bericht, soo-
lang de kerkeiyke autoriteiten “keen uitspraak
gedaan hebben, geheel voor rekening van het
Poolsche persbureau Red.)
Sinds het uitbreken der riJandeiykheden in
Spanje zyn In totaal 58 Britsche schepen ge-
Coneordaat met Oostenrijk.
De Belgische pater Donatus van Welle OJMLCap.
tot minister-generaal der Capucynen gekosen.
Koninklijk besoek aan Bergen-op-Zoom.
Houtsagery te Culemborg afgebrand. X.
Derde alachtoffer van het huwelijksdrama te
landen vastgesteld op 45.999 ton en bet sw
schutkaUber op 16-duims.
Bjj luchtaanvallen op Alicante en Valencia wor
den verschillende Britsche schepen getroffen;
het Britsche voorstel tot instelling van een