niet al te bang zijn
‘4711-
UUIi
f
ru'
Enquête-voorstel inzake Oss
in bespreking
Een geslacht vergaat in ledigheid
fl
I
ZORG VOOR DE JEUGD
ROST VAN TONNINGEN
VERWIJDERD
f sZi a
R
SUPERBA 10 CT
NOBEL 8 CT
PATRIA 6 CT
1
WOENSDAG 22 JUN11938
z
1
'I
TWEEDE KAMER
et
Door auto gegrepen on gedood
NATIONALE PAASCHLOTERU
Derde en laatste trekking
KIND STAK PLOTSELING DEN
WEG OVER
Bekoorlijkheid betooveit,
schoonheid brengt geluk...
“47// omhult U met den
fijnen geur van frischheid.
i
Tocht met aalmoezenier Bannen
berg lange eenige werkobjecten
voor jongen»
Jung
tgav«
BIJ HET BADEN IN ZEE
VERDRONKEN
'“ofdoorzaken,
*>en ontstaan
Wegen te zuigen.
Van een trap geraJlen
Enquête overbodig
Wa» er geechrapt?
I van
I
Blijvende invloed van
het kamp
1U
99
T
1
F
M
(Vervolg elders in dit nummer.)
3039
Van onaen «pedalen verslaggever.
ent*
Mr. J. H. Maarseveen
Hips,
▼o!-
KM
en
f
u
i,
rers.
ree-
en
«n-
van
vla.
door
r.
uit-
erd»
bepaalde gevallen ter overwinning
arbeidsschuwheid en reeds ontata-
zedelijke en maatschappelijke ver-
den,
nog
Mr
Ir. X
liters.
•W:
V
I
Het derde kamp voor jongens, waarlangs de
tocht voerde, was Oerra, het oude huis van mgr.
Zwijgen, waar de jongens veertien dagen ko
men en waar een selectie wordt toegepast voor
de lange kampen. Het doel van deze korte kam
pen is zooals bekend meer geestelijk. Hier
worden de jongens geestelijk versterkt Oerra
bestaat nu vjjf jaar. Toen het Ingericht sou
worden, verkeerde het huls in zeer verwaarloos
den toestand. Het iz door de jongens opgeknapt
en voorsten van waterleiding, electrisch licht en
centrale verwarming. Ook daar *Un se bezig met
het maken van een gebouw voor verschillende
doeleinden, terwijl zU reeds een vijver, een
openlucht-tooneel «4. hebben aangelegd.
heeft
in het
es op
naen.
ten
cr-
sr-
■r.
to
•oh*.
HO-
ram-
ve J.
idea)
1.
scht),
L
ik).
PÜ-
im-
er-
WILLEM H
emidden van dennenbosschen aan de
zuidgrens van het land, ligt een
kamp, waar jongens hun eigen huls
bouwen en waar zU werken om een vak te
leeren, in het kamp van O. I*. Vrouw ter
Duinen bij Ossendrecht; achter de duinen
bij de Noordzee wordt een boerderij gebouwd
bjj de priorij van Egmond, werkloose jongens
doen het; onder de bescherming van den
toren van Oirschot ligt een terrein, dat be
werkt wordt door werkloose jongens; langs
den weg van Tilburg naar Den Bosch staat
Huize Oerra, kamp voor werkloose .jongens;
meisjes vinden een huls in Bouvigne, in
Bloemhof te Haarlem, in Huize Driekonin
gen te Wassenaar, in vele andere huizen en
kampen vinden jongens of meisjes een
plaats om te bekomen van den kommer van
desen tijd, om het leed van hun werkloosheid
te vergeten, om hun kracht te gebruiken en
den zegen van den arbeid te ervaren. De
nood der werkloosheid is hoog gestegen.
Langs enkele van deze kampen hebben we
een tocht gemaakt onder leiding van aal-
moeaenler Bannenberg, en we! langs het
kamp Vredesteün te Egmond, O. L. Vrouw
ter Duinen te Ossendrecht en Gerra te
Haaren, alle drie gelegen midden In de
mooie natuur, waaraan Nederland op som
mige plaatsen zoo rijk is.
Met ondergang wordt een generatie bedreigd,
want duizenden en duizenden jonge menschen
loopen leeg en doelloos door het leven; z(J heb
ben kracht en kunnen ae niet gebruiken; zij
voelen de behoefte een gezin te stichten en zij
weten, dat zij dat nooit kunnen doen, omdat de
basis van het leven, het werk, bun ontbreekt.
Hun kracht vergaat. Zij kunnen niet meer ge-
looven aan de vaderlijke voorzienigheid van
God; die hun kracht gaf, maar geen arbeid; die
hun zorg gaf, maar niemand of niets om voor
te zorgen; die hun verstand gaf, maar geen doel
voor het leven; die hun het verlangen gaf en
dlarbjj de zekerheid, dat dit verlangen nooit be
vredigd kan worden. De jongens, die werkloos
waren, hadden eerst nog hoop, toen werden ze
opstandig, toen onverschillig en indolent en
daarna suf en zonder kracht of weerstandsver
mogen. Een geslacht vergaat. Wie zal ons red
den van een Indolent, versuft en ingemolmd ge
slacht?
De nood onder de werkloose jeugd is hoog
en haar toestand is ernstig. Aalmoezenier
Bannenberg, secretaris van de Nat. RX.
Commissie voor Jeugdwerklooaenzorg, wist
er veel van te vertellen. Om het Katholieke
volk van Nederland voor te lichten en het te
doordringen van den ernst van den toestand,
had hij een tocht langs enkele werkkampen
en huizen georganiseerd, waarbij hij tevens
van zijn ervaringen met de werkloose jeugd
heeft verteld. Het ergste, wat den jongens
overkomt, is niet, dat zij geen vak leeren, of
schoon ook dit een noodzakelijkheid is.
Erger is, dat de jongens geestelijk en licha
melijk onderkomen. Zij missen niet alleen de
bekwaamheid om een vak uit te oefenen, zij
missen ook en nog veel meer de bekwaam
heid tot werken. Zij worden slap en futloos
en zij missen een complex sociale deugden,
zooals eerlijkheid, trouw, rechtvaardigheid,
plichtsbetrachting en arbeidslust. Dit alles
la zeer begrijpelijk.
De dienstbode van de familie Pistorius, we
nende aan den Hoogeham te Dongen, had het
ongeluk van een trap te vallen, waardoor zij
seer ernstige verwondingen opliep, om. een
schedelbaslsfractuur. In seer zorgwekkender
toestand is het meizfe per brancard naar het
uis te Dongen vervoerd.
In Egmond zijn de jongens besig met het
bouwen van de boerderij, welke bij de priorij
behoort. Het wordt een groote boerderij van
335 x 44 meter voor gemengd bedrijf. Verder
zijn ae bezig met opgravingen te verrichten op
liet terrein, waar vroeger de abdij heeft gestaan
en waar naar men aanneemt het graf van
Dirk I zich moet bevinden, een der eerste
graven van Holland. Het werk aan de boerderij
geeft werk aan 30 menschen. In totaal zijn 85
jongens in het kamp, dat staat onder leiding
van de broeders van Dongen. Zeer merkwaardig
en typeerend voor de mentaliteit is, dat 34 jon
gens in den loop der kampen vrijwillig zijn heen
gegaan, omdat zij zich te veel belemmerd voe
len in hun vrijheid, terwijl de tucht en de orde
In het kamp wel is waar strikt worden gehand
haafd, maar toch nooit ontaarden in een knel
lenden dwang.
ler 077907
ler 001700
vinden, dat het niet tot arrestatie van de
geestelijken la gekomen, terwijl zulks op
goede gronden toch niet is geschied, deed
pijnlijk aan.
-j—en Invloed van de kampen mag men
[Inlet onderschatten. Het is onmogelijk
in enkele weken tijd de jongens heele
maal te veranderen, maar zij ondergaan wel
zulk een goeden Invloed, dat «U weer aan
het werken kunnen gaan. De rector van Os
sendrecht vertelde, dat de jongens na het
kamp weer vlugger werk krijgen, omdat ae
meer arbeidslust en arbeidsbekwaamheid
hebben. Het is op het oogenblik zelfs zoo
ver. dat de fabrikanten te Bergen op Zoom
vragen naar jongens die uit het kamp
komen, omdat deze beter werken en een
betere mentaliteit hebben dan anderen.
Dinsdagavond kwam een auto bestuurd door
een dame uit St Oedenrode over den Boach-
dijk te Eindhoven, waar eenige kinderen langs
den weg speelden. Plotseling stak bet 3-jarig
ventje van de familie B. den weg over, waar
bij het door den auto werd gegrepen.
De dame, die onder toezicht leerde autorjj
probeerde door naar links uit te halen
een aanrijding te voorkomen, doch dit
bleek niet te kunnen. Het kind werd tegen de
straat gesmakt en was op slag dood.
De autorijdster treft geen schuld. Het Ujkjs
van het kind is naar de ouderlijke woning ge
bracht.
Origin,
kropflesschen
IJO 2.40 1.10
Zakflacon*
0.4O 0.70* 0.75
Ook de genotzucht neemt onrustbarend toe;
de jongens kennen de waarde van het bezit niet
meer en de dingen, die ze hebben, zooals een
flets, verkoopen ze soms ver beneden de waarde
om het geld te kunnen opmaken aan snoep of
bioscopen of sigaretten. Een ander euvel is, dat
ze de straf voor kleine overtredingen, zooals
fietsen zonder licht, niet kunnen betalen en dus
een of meer dagen naar de gevangenis moeten
om daar de straf uit te zitten. In die gevangenis
ir het warm eri het eten Is er goed; ze hebben
het er beter dan thuis. Gevangenisstraf verheet
Het is voor jongens erger dan voor meisjes, die
in het gezin altijd nog wel een en ander kunnen
doen. Jongens daarentegen zijn thuis vlug teveel,
zij doen niets, hebben eten noodlg, ze slijten hun
kleeren; vaak komen dan de onverdiende ver
wijten der ouders. De Jongens gaan de straat
op en glijden af. Hoe erg dat Is, kan men eerst
meten, als men rapporten ziet uit de kampen. Er
komen vrij veel vermogensdelicten voor, omdat
de jongens geld willen hebben om iets te kun
nen koopen.
voor hen het’verschrikkelijke en zoo Is het hek
van den dam. Op deze wijze is de verwording aan
den gang en zij vreet steeds verder door. In
wijden omvang want het aantal werkloose jon
gens uit de arbeidersklasse schat aalmoezenier
Bannenberg op 110.000 tot 130.000. 50 pCt. der
jongens loopt doelloos rond. Alles weten is alles
begrijpen en vergeven Maar al kunnen wij het
den jongelui vergeven, dat zij wegzinken, dit ont
slaat ons niet van den plicht, alles te doen om
te redden wat te redden is.
Onder het geroep van „Inquisitie” hetgeen
door, de Kamer blijkbaar nogal lachwekkend
werd gevonden verliet de heer Rost van
Tonningen de vergaderzaal.
HU zal nu weer reden hebben om zich in het
„Nationale Dagblad” te beklagen als de ver-
drukte onschuld, die geweerd en getiranniseerd
wordt. HU heeft echter opzettelijk zijn ver
wijdering uitgelokt door zijn laag-demagogiscbe
beweringen en insinuaties, als zou het erom
gaan, de schandalen van Oss te verbergen, de
aandacht van de ware schuldigen af 0e trek
ken enz.
Toen na een korte onderbreking der verga
dering de rust in de deftige zaal was weerge
keerd, was het een verrassend contrast den eer-
biedwaardig-bezadigden heer DE GEER (CM.)
aan het woord.te hcoren.
Namens zjjn fractie verklaarde Mj teren
het voorstel-Wendelaar te «allen stemmen.
of sakelijke gronden. Deze zaak immers be
boert taet politiek niets te maken te hebben.
Deze enquête zM~%m ongerijmdheid ajjn.
De laatste enquête werd vijftig jaar geleden
1 gehouden en betrof toen evenals bij bijna
alle vorige enquêtes het onderzoek naar be
paalde toestanden. Deze enquête zou moeten
dienen om het regoeringsbeleid te toetsen, dbch
daartoe moeten er wel heel bijzondere omstan
digheden bestaan. Zoo. niet, dan bewandele men
den gewonen weg: het stellen van vragen of het
aanvragen van een Interpellatie. Een enquête
richt zich tot het publiek, maar hier moet de
Regeerlng inlichtingen geven.
De Christelijk-Historische fractie blijkt het
meest te voelen voor een tweede interpellatie,
en wel: te houden door den heer Wendelaar
die nu natuurlijk als een Ossche „deskundige"
beschouwd wordt èn wel: spoedig te houden.
Een ander middel tot het verkrijgen van
meer licht in de Ossche affaire deed de heer
ALBARDA (SDAP) aan de hand: men vrage
den minister om een uitvoerige schriftelijke
uiteenzetting der heele aangelegenheid.
Nadat de heer KERSTEN <8t. Oer.) onder
- yrodijkheid der Kamer (wien de schoen past.
In het werkkamp te Ossendrecht is rector
Van Putten de centrale figuur. HU heeft de
leiding van het kamp, dat ook anders van opeet
is dan de andere kampen. Het doel is natuurlUk
hetzelfde, maar naast den arbeidslust en de ar
beidsbekwaamheid wordt hier den jongens ook
vakkennis bügebracht. Er is een timmermans
werkplaats, een smederij en een pottenbakkerij;
de jongens doen ook aan modelbouwen, en daar
naast zorgen zjj voor het kamp, voor het werk
van lederen dag en zij bouwen hun verblijf,
leggen een vijver en zwembad aan. Niet ten
onrechte noemt men dit kamp wel een volks-
abdjj, omdat het voor zoover mogelUk geheel in
eigen onderhoud wil voorzien; het terrein is
75 HA, groot, waarvan 15 HA. bestemd zUn
voor de boerderij. De klei, die gebruikt wordt
voor de pottenbakkerij, graven de Jongens op
het terrein op. De Invoer van ceramlsche pro
ducten uit het buitenland is zeer groot en het
is niet uitgesloten, dat een aantal jongens In
dit vak hun levensonderhoud zullen kunnen ver
dienen.
Er is, en dat is ook het oordeel van aalmoe
zenier Bannenberg, een blijvende goede in
vloed van bet kamp merkbaar, al bestaat Mj
een aantal bet gevaar, dat zjj weer terecht
komen in de gewone sleur êo in de sombere
omgeving van een gezin, waar de verhoudingen
niet heelemaal in orde zUn. Maar in de meeste
gevallen gaat de goede invloed niet verloren.
De jeugd is nog niet verloren, gaaar er moet
hard gewerkt worden om het niet zoover te
laten komen, dat dit opgroeiende geslacht ten
onder gaat aan de wanhopige gedachte, dat
het niet voor zichzelf zal kunnen zorgen en
met werken zijn doel zal kunnen bereiken, zijn
verlangens zal kunnen voldoen. Het werk in
de kampen wordt waardeloos, als de jongena
het vooruitzicht hebben na hun vier en twin
tigste jaar te moeten gaan stempelen.
Niet geheel consequent verklaarde de heer
OUD (VP.), dat hu. ook al is de meerderheid
der Kamer overtuigd van het overbodige eener
enquête, hU eventueel toch voor bet voorstel
zal stemmen, en zulks nadat hy kort tevoren
I verklaard had, dat de Kamer huiverig staat
tegenover bet geval, omdat nog nooit een
politieke enquête gehouden is. Van wantrouwen
Jegens den minister behoefde volgens den heer
Oud in ieder geval geen sprake te zUn. Voorts
sloot spr. zich aan bU de suggestie van den J)eer
Albarda (een mlnlsterieele Inlichtingsnota te
vragen).
Alvorens te besluiten to^ het houden van een
enquête, heeft de heer SCHOUTEN (A.R) zeer
juist, betoogd, moet eventueel van andere
normale middelen gebruik gemaakt worden en
het vragen van en^hdta behoeft de zaak niet
lang op te houden? Het hier genoemde middel
wa« wel sympathiek, doch intusschen mag bet
voorstel-Wendelaar niet „dreigende" blUven.*
Intrekken of verwerpen luidde zUn conclusie,
anders komt men niet in rechtstreeksch con
tact met den minister.
Nadat de heer WIJNKOOP (CPN.) nog „de
geheeie waarheid in volle" openbaarheid” had
geêisëht, en zich daarom voor een enquête had
verklaard, kwam de initiatiefnemer, de heer
WENDELAAR (Lib.), wien het. door eenige
groepen, oa. de S.D.AP., wel eenigszlns kwa
lijk genomen wordt, dat hU zoo maar op eigen
houtje met een voorstel gekomen is zonder
overlegpleglng met andere partijen en aldus
blijkbaar de „eer” voor zich alleen heeft wil
len houden, aan het woord ter beantwoording
van de sprekers.
Naar wjj vernemen zijn bU de derde en laatste
trekking der Nationale PaaschloterU de vijftien
hoofdprijzen gevallen op de volgende nummers:
le prUs serie 1 J nummer 078749
3e prUs serie 3 C nummer 007001
3e prijs serie 3 J nummer 030403
4e prijs serie 3 K nummer 019113
5e prijs serie 3 G nummer 013879
8e prijs serie 1 A nummer 017179
7e prUs serie 4 D nummer 003853
8e prjjs serie 1 K nummer 033894
9e prijs Serie 2 B nummer 063589
10e prUs serie 4 D nt
11e prUs serie 4 B ni
13e prUs serie 1 B nummer 049148
13e prijs serie 4 F nummer 067497
14e prUs serie 3 B nummer 042005
15e prjjs serie 3 H nummer 095968
TrekkingslUsten met den volledigen uitslag
zUn verkrijgbaar bU Postbus 3, Heemstede.
DEN HAAG, 31 Juni 1938.
Wederom heeft de N.S.B. in de
Kamer een proeve afgelegd van haar
onwaarachtige en unfaire politieke
methodiek.
De heer ROST VAN TONNINGEN.
die eerste spreker was, ging zich in
zün redevoering bij de behandeling
van *s heeren Wendelaar’s voorstel
tot het houden vap een enquête in
verband met de opdracht van den
minister van Justitie tot ontneming
van opsporingsbevoegdheid aan de
brigade Oss der Koninklijke Mare
chaussee, dermate te buiten, dat hy
den voorzitter er wel toe dwong hem
het woord te ontnemen, de bijwoning
der vergadering yan heden te ver
bieden en hem J wat daarmee
samenhangt het verblijf in bet
Kamergebouw te ontzeggen.
hen die
voor
hen wier
hebben.”
ten volle geslaagd en dit was hoofdzakelUk te
wijten aan de verminderde ambitie by de jon
gens. Daarom werd naar andere middelen ge
zocht en op deze wijze'is men terecht gekomen
bU het kampwerk, waar men de jongelui niet
alleen een bepaald vak of bepaald wetk zou
leeren, maar waar zy hef werken konden leer?n
en waar zU zich zouden kunnen opheffen uit
hun lusteloosheid. Dit werk wordt gesubsidieerd
door het rUk en de gemeente In deselfde ver
houding, waarin dit geschiedt bU werkverschaf
fing en steunverleenlng, maar daarnaast moet
ook nog geld komen van de Nat RX. commis
sie, en het Is daarom, dat zU per jaar minstens
vUftlgdulzend gulden noodlg heeft, die door het
Katholieke Nederlandsche volk bijeen moeten
worden gebracht.
De Nat. RX. Commissie heeft op het oogen
blik vijftien kampen onder haar beheer, waar
van elf.voor jongens en vier voor meisjes.
trekt hem aan!) verklaard had, dat hU ver
wijten van antl-papisme indien deze tot hem
gericht werden moest afwijzen en daarop had
laten volgen, dat het Nederlandsche recht in
Oss had moeten wijken voor het canonieke
recht(!) vernamen wjj uit den mond van den
heer VAN MAARSEVEEN, de meening der ka
tholieke fractie.
Het is met den heer Wendelaar een sor.der-
ling gevfl: bU de Interpellatle-Drcp verklaarde
hU door „bet glashel
der betoog” van den
minister, volkomen be
vredigd te zUn,. maar
veertien dagen later,
toen het relletje-Oss
in zekere bladen on
verdroten was voort ge
zet en men daarbU de
uitlating van den heer
Wendelaar critiseerde,
had deze opeens be
hoefte aan een en
quête!
Eigenaardig is het
ook: de heer Wen
delaar zegt den minister volkomen te vertrou
wen, en hU wil dezen bU het onderzoek uit
schakelen de heer Roet van Tonningen zegt
den minister absoluut niet te vertrouwen, en
wilde zich In een Interpellatie tot den minis
ter wenden!
De heer Van Maarseveen ontkende
niet, dat meer licht in de zaak-Oss
gewenscht kap zün. Het gaat echter
om den modus quo, de wjjze, waarop
het licht ontstoken kan worden.
Terecht noemde de katholieke spreker het
hoogst ongelukkig, dat de heer Wendelaar in
de scnrifteiyke stukken verband gelegd had tus-
schen de wenscheiykheld. dat het volle licht
op alle daden der Regeerlng valle ènde
nlet-breede basis der Regeeringsformatie.
Wat nu het aangeprezen middel betreft:
Is een enquête noodlg, omdat het vertrouwen
des volks In den rechtsstaat geschokt zou zjjn?
Waar de roep om recht zich reeds tot het
Ambtenarengerecht gericht heeft, waar alle
kwesties aan de orde zullen komen en voor-
loopig al niet minder dan achttien getuigen
zullen worden gehoord, Is die bewering toch
bezwaarl Uk vol te houden. Bovendien bestaat
er nog een hooger beroep!
In strafrechtelUke zaken onthoude het parle
ment zich van wat des rechters Is.
In Oss is het onderzoek niet ontijdig stop
gezet. In de beide gevallen, waarbU geestelüken
betrokken zouden zUn geweest. Is» uitgemaakt,
dat er geen sprake kan zün van strafbare feiten
en de betreffende wachtmeester heeft zelf ver
klaard, het onderzoek op 24 Maart uit eigen
beweging gestaakt te hebben, terwijl de Minister
eerst op 31 Maart Ingreep.
Het parlement heeft rechtop alle inlich
tingen, maar hier Is opsettelUk een sfeer
van wantrouwen geschapen.
Acht men inlichtingen noodlg, dan stelle men
nieuwe vragen of verzoeke om een nieuwe in
terpellatie, maar een enquête deugt hier heele
maal niet. Men schakelt hlerbU den Minister
uit. En het voorstel-Wendelaar heeft voor den
Minister (allicht onbedoeld) iets grievends.
De Kamer moet ook bestand zUn tegen ge
rucht en sensatie.
Indien men nieuwe inlichtingen van den
Mintater wenscht, aal men den steun der
katholieken niet missen.
De door (of voor) den heer Rost van Ton
ningen op papier gezette rede, welke afgebro
ken werd, werd verder voorgelezen door den
heer D’ANSEMBOURG (NBB), die echter veel
onbehoorlUks scheen geschrapt te hebben.
Dat deae katholiek het jammer bleek te
-j-x eeds enkele Jaren heeft bet vraagstuk der
IV Jeugdige werkloozen de zorg en de aan-
dacht der Katholieken. Ook van de regee-
ring en van andere groepen, doch het werk van
onze eigen geloofsgenooten mag met eere worden
genoemd. In 1933, In November, is de Nat. RX
Commissie voor Jeugdwerkloozenzorg gesticht,
welke onmiddellUk Is begonnen met het kamp
werk. Dit werk is de vrucht geweest van erva
ringen, die men reeds had opgedaan. In het al
lereerste begin had men alleen vakcursussen, wel
ke wel heel mooi en nuttig waren, doch waar men
alleen theorie onderwees, en waar men verder
geen gelegenheid had om de vakbekwaamheid
door pactisch werk te onderhouden. Deze vak
cursussen zUn dan ook mln of meer een fiasco
geworden. Hieruit zUn Jater de centrale werk
plaatsen ontstaan met werkobjecten, waardoor
de werkloozen hun vakkennis, maar daarnaast
ook hun Initiatief, konden onderhouden of aan-
Daarom moet er werk komen, werk ten
koste van alles, zelfs ten koste van een
leeren. Ook deze centrale werkplaatsen zyn niet -
ten volle sealaud en dit wn.< h<w>fdukelito te sluitende begrooting en de schatten van
staatsbank. Onze toekomst en onze volks
kracht zijn meer waard. En het is toch al
tijd beter een niet-sluitende begrooting en
leege schatkist na te laten aan een nage
slacht, dat deze weer zal kunnen vullen
door zUn arbeid, dan een volle schatkist te
.behouden en geen nageslacht te hebben,
waaraan men deze zal vermaken of een na
geslacht, dat niet werken kan en dit geld
alleen maar kan opteren in een verweeke-
lükt bestaan. Het behoud van den mensch
Is primair; het behoud der sluitende begreta-
"n tlng is hieraan ondergeschikt.
deze opmerkingen van de
„Volkskrant” kunnen wij het
niet geheel eens zijn. Inderdaad
fl)n ook wij van meening, dat het de
workeur verdient als regel de toestem-
ning der ouders als verplichtende voor-
waarde voor deelneming aan den ar-
I teldsdienst te stellen, maar van den an
deren kapt voelen wij veel voor het
I ugument van prof. De Quay, die niet
tonder reden verwacht, dat het verzet
veelal het grootst zal zijn bij die ouders,
vier kinderen meer dan anderen en
waarschijnlijk niet heelemaal bulten
toedoen tiler ouders behoefte hebben
aan geestelijk herstel. In zulke gevallen
moet dwang kunnen worden toegepast,
niet alleen om het systeem van den ar
beidsdienst zoo effectief moge lijk te
maar ook in het belang dier
en dier ouders zelf. Alleen
competente ouders op goede
hun werklooze kinderen niet
I nlangs hebben wij ons standpunt
I f J uiteengezet ten aanzien van het
I VX inrichten van een arbeidsdienst
I ter bestrijding van de vooral onder de
I jeugd inoeilijk te herstellen verwoestln-
I gen aanrichtende werkloosheid. Wij
I gmmen daarbij tot de conclusie, dat
I ruik een arbeidsdienst tot werkloozen
I beperkt diende te blijven en in het al-
I gemeen het karakter van vrijwilligheid
I moet dragen, maar dat ook de moge-
I lijkheid moet worden opengehouden om
I in -
wording zoo noodlg dwang toe te passen.
Deze mogelijkheid van dwang, welke
ook door het R. K. Werkliedenverbond
in zijn adres aan de regeerlng en in
iterkere mate nog door prof, de Quay In
lijn praeadvies op het R.K. Werklooe-
beidscongres werd bepleit, heeft niet de
onverdeelde instemming gevonden van
de „Volkskrant”. Dit blad schreef enkele
dogen geleden o.m. het volgende:
,Jn zijn prae-advies omtrent den ar
beidsdienst voor jonge mannen brengt
prof. De Quay lof aan het R.K. Werk-''
Uedenverbond, dat het in een adres aan
de regeerlng eveneens een verplichten
trbeldsdienst bepleit.
Alleen zou hij de gemaakte restrictie:
toestemming der ouders, niet willen
overnemen. Het verzet zal, meent de
hoogleeraar, veelal het grootst zijn bij
die ouders, wier kinderen behoefte heb
ben aan geestelijk herstel. Daafom moet
bij minder verstandigen het gezag een
meer dwingend karakter hebben. 8
Hiermede zal prof. De Quay het he
rwaar tegen arbeidsdwang niet hebben
weggenomen. Wij kunnen ons ouders
denken, die voor bepaalde kinderen om
goede redenen ernstige bedenking heb
ben tegen een kampleven van langer of
korter duur. En in het algemeen vinden
wij geen termen aanwezig om de over
heid de macht toe te kennen, de kinde
ren op te eischen zooals zij dat voor
den militairen dienstplicht doet.
De dwang zou trouwens niet alleen
voor kinderen van katholieke ouders
gelden. Ook voor kipderen uit extremis
tische gezinnen. Is het nu wel verstan
dig deze kinderen tegen hun zin en te
gen dien der ouders in kampen met an
deren samen te brengen en hun zoo
gelegenheid te geven hun verkeer
den invloed op die anderen uit te
oefenen?
Verplichte arbeidsdienst, ja, voor
daarvoor geschikt zijn, niet
alle elementen en ook niet voor
ouders daartegen bezwaar
NabU het stille strand tusschen Schevenln-
gen en KUkduln is de elfjarige H. J. Q„ wo
nende aan de SoestdUkschekade te ’s-Graven-
i«ge, die in see was gaan baden, door den
stroom wegqetrokken en verdronken.
maken,
kinderen
wanneer
gronden
aan den arbeidsdienst willen laten deel
nemen, zal met hun bezwaren rekening
moeten worden gehouden. De gefun-
oeerdheid hunner bezwaren zal dan ech
ter niet uitsluitend aan hen alleen ter
beoordeeling mogen worden gelaten. De
vergelijking tusschen een in bepaalde
gevallen verplichtend gestelden arbeids-
dienst voor werkloozen en den algéineen
geldenden militairen dienstplicht gaat
oi. niet zóó mank als de „Volkskrant”
meent. c
De algemeene militaire dienstplicht is
noodzakelijk voor het verdedigen van
ons nationale volksbestaan tegen even
tueel van buiten af dreigende gevaren,
en de Invoering van een arbeidsdienst
beoogt o.m. het afwenden van het ons
onafhankelijke nationale volksbestaan
?an binnen uit bedreigende gevaar,
voortspruitend uit de demorallseerende
werkloosheid, die psychische volkskracht
ondermijnt. Heeft, toen de defensie-
uitgaven zulke afmetingen aannamen,
i»t de sociale maatregelen er leelijk
door in gedrang dreigden te komen,
ook de „Volkskrant” niet zeer terecht
mede betoogd, dat bestrijding der werk
loosheid evenzeer als opvdïfing der mi
litaire weerbaarheid van belang moest
worden geacht voor het behoud van de
onafhankelijkheid van ons land en de
kracht des volks?
Het bezwaar, dat bij dwang in be
taalde gevallen kinderen uit extremis
tische gezinnen tegen hun zfn en dien
der ouders in kampen met anderen
souden kunnen worden samengebracht
ta zoodoende gelegenheid zouden krij
ten verkeerden Invloed op die anderen
*lt te oefenen, achten wij geenszins van
doorslaggevende beteekenis. Immers ten
eerste zullen de kampen zooveel moge
lijk op confessioneelen grondslag moe-
t*ii worden gevormd, en ten tweede
bunnen een verstandige en bekwame
kampleiding en een goed kampleven een
l^ilzame uitwerking hebben op zulke
kinderen, wier ouders vaak juist door de
kwelling van de werkloosheid in extre
mistische richting worden gedreven. Er
1* tenslotte geen beter middel om extre-
mismen te bestrijden en te voorkomen
dan het zooveel mogelijk wegnemen van
waaruit die extremis-
en ontevreden bloed
