F
ST.WILLIBRORDUS
Japansche vliegers verkennen
de ha ven. van Swatau
ET
Het centrale vlieg-
Engelands belangstelling gaat uit
de Spaansche kwestie
Organisatie van de
R.K. vrouwen
4?
naar
PERS TEVREDEN OVER DE
N1ET-INMENGING
DE BAROMETER
a-
m
TROEPENLANDINGEN
VERWACHT
JOH. LAUWERS
L
Het nieuws van heden
Montana
spoorbrug Of»
i i
<1
oor-
Nieuwe terreurdaden in Palestina
PrtJ*.
Terroristen blazen een
Grieksch schip vergaan
Het accoord van Rome
Gravin van Strathmore
overleden
Geen aanleiding tot opheffing
Codreanu naar de
zoutmijnen
Van de universiteit van Glasgow
PERS
Waar is de Groot*
Moefti?
„De oorlog kan nog lang
duren” erkent Konoye
Steunverleening zalm*
visscherij
Meisje overleden na
sublimaat-spoeling
55 passagiers van de „Olympian
Express” om het leven gekomen
Een nieuw bombardement
op Britsche schepen
De Regeering is niet voornemens
in de naaste toekomst reeds
maatregelen van uitvoering
te treffen
KOOS VORRINK TE
BARCELONA
291
GESCHENK VOOR PRINSES
BEATRIX
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
Belangrijke beslissing van het -
Hoogwaardig Episcopaat
Tegen drogist teer tware
straf geëischt
PAYGLOP 3
ALKMAAR
KNIEKOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
I
VLIEGTUIGEN BOTSTEN
TEGEN ELKAAR
HET SPREEKVERBOD VOOR
GRAMMENS
H.V. NEDERL.VERZ.MU.
CATHARIJNESINGEL4Ö UTRECHT
DONDERDAG 23 JUNI 1938
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 221
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bwdraagt 20 ct.
regal; Ingezonden Mededeelingen 40 et O. r.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt
v 4
Wederom toeslag op den aanvoer
Britsche en Amerikaansche
logsschepen hebben tich naar
Swatau begeven
honoris causa
f- I i
I
NOORDHOLLANDSCB DAGBLAD
TOR."
1
van
De
VONDEN, 23 Juni (Reuter-A. N. P.). De gra
vin van Strathmore, de moeder der koningin,
is overleden.
Stand op Dender dag nar VJ».: MM
Vorige stand: MM
Het middelpunt der belangstelling, Prinses Beatrix in de armen van haar Ko
ninklijke grootmoeder wordt mede bewonderd door H. K H. Prinses Juliana en
Prinses Armgard. Deze aardige familiefoto uit het huiselijk leven van ’t prinselijk
paar werd genomen door Z. K. H. Prins Bernhard
Naar eerst thans wordt gemeld is gisteravond
laat ook het Britsche schip „Gloxinia" gebom
bardeerd en tot zinken gebracht
Dir.
□11)
age
W3.
Het
rras,
ctus
Pens.
•lig.
wij.
Veeleer is er aanleiding om de waakzaam
heid ten aanzien van door vreemdelingen ta
vervullen spreekbeurten te verscherpen.
DE
en
18.
Er zijn duizenden pamfletten
waarin wordt verklaard, dat de
Voor Swatau is een groot aantal Japansche
oorlogsschepen met troepentransporten samen
getrokken. De bevolking vreest, dat Swatau be
zet zal worden. De Japansche vlootcommandant
in China zou bevel hebben gegeven Swatau nog
voor het einde van deze maand In te nemen.
lag.
en
Olym-
an hun
tken!
eden <n
omdat
wedstrijd
irlandscb
’tcüe
Vandaag zijn tot drie maal toe bommen op
de stad geworpen.
Vier watervliegtuigen hebben acht bommen
laten vallen, welke de electrische centrale heb
ben vernield met het gevolg, dat de stad zonder
verlichting is. Het spoorwegstation, de spoor
lijn en een fort werden getroffen, doch persoon
lijke ongelukken hebben zich slechte op delne
schaal voorgedaan.
JERUZALEM, 23 Juni (Havas). De terroris
ten in Palestina hebben de Internationale spoor
brug tusschen Palestina en Egypte In de lucht
doen vliegen. Het verkeer is volkomen verbroken
en de herstelwerkzaamheden zullen verscheidene
dagen duren.
urig
n 10
Rest,
iken,
vrij.
d droeg,
n Neder,
t ontbro-
de ver-
zjj met
»te reis
Itournooi
ten deze
een lang
oen gaan
>et Moe-
Indische
{stelling,
die jon-
itad van
roomden
jen spe-
GLASGOW, 22 Juni. Prof. W. J. Jongmans,
directeur van het geologisch bureau voor het
Nederlandsche mingebied, is heden te Glas
gow gepromoveerd tot doctor honoris causa. De
rector der unlverslteit, Sir Hector Hethering
ton, zelde bij deze gelegenheid, dat prof. Jong
mans een schitterende reputatie geniet door
zijn geologische en palaeobotanlsche onderzoe
kingen. Deze onderzoekingen zijn niet alleen
van belang voor de ontwikkeling van sommige
industrieën, maar ook voor de kennis van de
physieke geschiedenis der aarde.
Tegelijk met prof. dr. Jongmans werden tot
doctores honoris causa benoemd de directeur
voor geestelijke zaken van de B.B.C., Frerhon-
ger, en de bekende 'acteur Sir John Martin
Harvey,
de
9 te
eken
de
wek
’ben
van
tten,
oge-
gte
ezer
larf,
'P-
alet
ekt
,V„
heer
aan-
na-
MO
■^3
25
“49
33.
omf.
oor
vers.
der vijf ministers, die haar aandacht wijdt aan
militaire en buitenlandsche politiek. Betreffen
de de wekelijksche bijeenkomst met den minis
ter van Oorlog, Itagakl en de bijeenkomst met
lult.-generaal Tsda, den vice-chef van den ge
nenden staf, welke van tijd tot tijd plaats vindt,
verklaarde de premier, dat de verbinding met
de militaire autoriteiten nog meer verbeterd is,
terwijl de regeering niet overweegt een keizer
lijke conferentie bijeen te roepen.
op-
De
dat
binnenkort Japansche troepen bij Swatau zullen
pogen te tanden.
De Britsche torpedojager „Duchess" stoomt
naar Swatau voor een gewoon bezoek.
Domei meldt uit Tokio, dat de Japansche
premier Konoye in een onderhoud met de
pers een waarschuwing voor de Japansche
natie heeft uitgesproken, zeggende dat de
Chlneescti-Japansche vijandelijkheden nog
verder gerekt zullen moeten worden.
Deze toeslag zal voor drjjfwant-, steek- en
weervlsschers evenals voorheen bedragen 20 ets.
per pond en voor kantzalmzegen- en galgvis-
scherjjen: vpn 0 t m. 100 pond per week 25
ets. per pond, van 101 t. m. 200 pond per week
20 ets. per pond, van 201 t. m. 300 pond per
week 15 cte. per pond, van 301 t. m. 400 pond
per week 10 ets. per pond, van 401 t. m. 500
pond per week 5 cte. per pond, boven 500 pond
per week geen toeslag.
Het bestuur der Federatie van R.K. Vrouwen
bonden in Nederland heeft van het Hoogwaardig
Episcopaat het volgende schrijven ontvangen:
Naar aanleiding van uw schrijven dd. April
1938 betreffende het verzoek van het R.K. Werk
liedenverbond om goedkeuring op zijn voorne
men, over te gaan tot oprichting van een RK.
Arbeidersvrouwenorganisatie, deelen Wij u mede,
dat op de laatstelijk gehouden vergadering van
het Hoogwaardig Episcopaat de volgende beslis
sing is genomen:
„In de Bisdommen, waar nog geen organisatie
van arbeidersvrouwen bestaat, wordt althans
vuorloopig geen verlof gegeven om deze op
te richten."
Met gevoelens van hoogachting,
De Aartsbisschop van Utrecht
(w<.) dr. J. DR JONG.
Nu de regeering in beginsel heeft besloten de
stichting te bevorderen van een luchtvaartter
rein, dat centraal zal zijn gelegen ten op
zichte van Amsterdam, Rotterdam en tGra-
venhage, heeft zij uiteraard de maatregelen in
overweging genomen, welke ter uitvoering van
haar voornemen voor de naaste toekomst moe
ten worden getroffen. Behoudens voortzetting
van voorbereidende werkzaamheden, als ver
kenning en bodemonderzoek, ligt het niet in de
bedoeling in de naaste toekomst reeds maat
regelen van uitvoering te treffen.
De regeering sal geen maatregelen treffen,
welke op een beslissing van den wetgever kun
nen prejudiceeren.
Minister-president Chamberlain heeft dien
aangaande reeds verschillende vragen in het
Lagerhuis te beantwoorden gekregen.
Op vragen van Arthur Henderson verklaar
de de premier:
[PIIH «IN GT N TOT flK BE
Vertegen woordigert gevraagd
De voorzitter der Nederlandsche sociaal
democratische partij, Koos Vorrink, is te Bar
celona aangekomen, waar hij door den minister
van Buitenlandsche Zaken, Del V*yo> werd
1 ontvangen.
BOEKAREST, 22 Juni. (DN.B.) De leider
der ontbonden Ijzeren Garde, Codreanu, is,
nadat het vonnis tegen hem van kracht is ge
worden, uit de militaire gevangenis Jilava over,
gebracht naar een zoutmijn, die voor den dwang
arbeid der zware misdadigers is bestemd.
LONDEN, 22 Juni. Het Spaansche vraag
stuk en de daarmede in verband staande
kwestie over het in werking treden van het
Britsch-Italiaansche accoord staan in
Engeland in het middelpunt der belang
stelling.
al naar
i georga-
*ds een
ympbche
gkeerend
oog Peil
MILES CITY, 22 Juni. In den afge-
loopen nacht is. de laatste van de zeven
“’'Wagons, welke in de Custer Creek zijn ge-
stort7*toen de spoorbrug JJ. Zondag be
zweek onder de „Olympian Express”, ge
licht. Thans is gebleken, dat 55 personen
om het leven zijn gekomen.
Nu de uitkomsten van de zalmvisscherU in
dë afgeloopen weken ongunstiger zijn dan in de
daaraan voorafgaande weken, zal. naar wij van
bevoegde zijde vernemen, met ingang van 37
Juni wederom toeslag op aangevoerden zalm
worden gegeven.
Vandaag werd het Britsche schip „Thor-
peness" buiten Valencia gebombardeerd.
De kapitein van het schip, die na drie uur
in het water te hebben rondgedreven, door de
.Bunion” werd opgepikt, deelde mede, dat een
vliegtuig rond de „Thorpeness" had gecirkeld
en het schip met mitrailleurs had beschoten,
nadat het was gebombardeerd. De kapitein deel
de verder mede, dat bij een tweeden aanval ook
de „Sunlon” op twee plaatsen in brand is ge
raakt.
De geheele bemanning van de „TTiorpeness”
Is veilig te Valencia aangekomen, op een
Chinees na, die vermist wordt.
Toen de „Thorpeness” gebombardeerd werd,
lag het schip op drie kwart mijl buiten de
haven voor anker en maakte zich gereed om
een lading graan te leasen.
Volgens latere berichten is ook de .Bunion"
gezonken. Dit schip was vroeger Grieksch, doch
Is thans Britsch eigendom.
Van officieele zijde meldt men ons, dat de
Tsjecho-Slowaaksche gezant, dr. PacAk, heden
middag ten palelze Soestdjjk een geschenk van
den Tsjechoslowaakschen minister van Onder
wijs, dr. Franke, aan Prinses Juliana heeft aan
geboden voor Prinses Beatrix, bestaande uit/*n
Slowaaksch poppenhuis.
LONDEN, 33 Juni (Reuter). Het Britsche
ministerie van Luchtvaart beeft bevestigd, dat
nabij Port Swettenham (Malakka) twee toestel
len van de militaire luchtmacht boven de zee
tegen elkaar zijn gebotst en in zee gestort. Men
vermoedt, dat zes personen hierbij het even
hebben verloren.
Op de vragen van het aoc.-dem. Tweede Ka
merlid Van den Tempel betreffende de stich
ting van een centraal vliegveld voor de bur
gelijke luchtvaart, heeft de minister van Wa
terstaat, mede namens den minister van De
fensie, als volgt geantwoord:
i T
DIENST-AANBIEDINGEN. Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper-
rubriek 10 et per regel
hulp mogelijk zijn, terwijl hierop niet gerekend
behoeft te worden zonder ratificatie. Daarom
zou de Italiaansche regeering veel prijs stellen
op de ratificatie van de overeenkomst van
18 April.
r*
De „Times” noemt onder de redenen, waartm
Italië een einde van de vijandelijkheden zou
wenschen, geruchten over een slechten graan
oogst, waardoor de economische berekeningen
van de regeering niet zouden zijn uitgekomen,
geruchten over devaluatie van de Lire en onte
vredenheid van de bevolking. Door ratificatie
van de overeenkomst zou Britsche flnaneieelo
Op de vraag, of bet juist m. dat bovenbe
doeld spreekverbod is uitgevaardigd, nadat van
officieele Belgische zijde was venocht den
heer Grammens niet in Nederland toe te laten,
antwoorden de ministers tenslotte, dat deae
verondenteUlng onjuist ia,
t
Op de vragen van den NB.B.-er Rost van
Tonningen betreffende opheffing van het
spreekverbod voor den Vlaming Florlmond
Grammens, antwoorden de ministers van Jus
titie en Buitenlandsche Zaken, dat zij kennis
hebben genomen van den inhoud van de rede
door dr. F. van Cauwelaert, Kamerlid voor
de Katholieke Vlaamsche Volkspartij, den
15den Mei j.l. gehouden in het groot audito
rium der Leidsche unlverslteit, ter gelegenheid
van het negende lustrum van de R.K. Stu-
dentenvereeniging Sanctus Augustinus, in wel
ke rede os. ten scherpste stelling werd geno
men tegen het z.g. „nazisme”.
Ontkennend wordt beantwoord de vraag, o!
zij in het feit, dat het mogelijk was deze rede
te houden, geen aanleiding vonden om het
spreekverbod in Nederland voor den Vlaming
Florlmond Grammens op te heffen, te meer,
omdat sinds het uitvaardigen van dit verbod,
behalve dr. van Cauwelaert Inmiddels ook de
bij de Nederlandsche regeering geaccredi
teerde zaakgelastigde van de regeering te Bar
celona in Nederland heeft gesproken en wel
te Amsterdam op een door het comité „Hulp
aan Spanje” belegde vergadering met duizen
den bezoekers.
Konoye veroordeelde optimistische opvattin
gen en zeide, dat de natie er volkomen op moet
zijn voorbereid, dat de vijandelijkheden tegen
Chüga nog lang zullen duren.
Ten aanzien van de binnenlandsche politiek
verklaarde de premier, dat het raadzaam zal
zijn een machinerie te vormen binnen het ka
binet ten behoeve van beraadslaging over de
binnenlandsche politiek, los van de conferentie
BREST, 23 Juni. (Havas). Het Grieksche
vrachtschip Aghia Varvara is in den mist op
de rotsen van Ouessant geloopen en gezonken.
Het kwam uit Durban en had een voor België
bestemde lading ijzererts aan boord. De dertig
leden der bemanning zijn gered. Zij zullen naar
Brindisi worden vervoerd.
*aadalen besmeurden de Kapel met het Kruisbeeld op het Sint Janskerkhof te
karen
Zijn verklaringen voortzettende onthulde
Konoye, dat de regeering een program bekend
sal maken betreffende aanpassing van vraag en
aanbod van goederen, waartoe een besluit zal
worden genomen in de kabinetsvergadering van
In hooger beroep is voor het Haagsche ge
rechtshof de strafzaak behandeld tegen een
drogist te Den Haag, die een meisje zou aan
geraden hebben voor een kaakontsteking met
een sublimaat-oploesing te spoelen en haar
daartoe sublimaat-pastilles heeft verkocht. Het
meisje is daarna aan de gevolgen overleden.
JERUSALEM, 21 Juni (Reuter). De
Groot-Moefti is plotseling uit Beyroet ver
dwenen en men weet niet waar hij zich
bevindt. Men vermoedt, dat hij een nieuwe
verblijfplaats heeft gevonden op Syrisch
gebied. j
Het schijnt, dat de Moefti uit Beyroet is
vertrokken als gevolg van de onderhandellngen
van den Franschen hooge-commissaris met de
Arabische koningen Ghazl en Ibn Saoed, ten
einde Syrië te verlossen van de moeilijkheden
gelegen in de aanwezigheid van den Moefti.
Gisteren zijn in Palestina wederom een aan
tal terroristische aanslagen gepleegd. Schoten
werden gelost op de kolonie Kamath Hahobesb
en op een militair kamp bij Tulkarem.
Een klein station aan den spoorweg Nabloes-
Tulkarem werd in brand gestoken en twee
bommen werden geworpen, een achter een
bioscoop te Tel Aviv, waarbij een joodsch
kind werd gewond, en een ander in een straat
ie Jerusalem.
In het Noorden des lands is de bekende ben
deleider Rachid el Abed gevangen genomen.
Naar uit Sjanghai wordt gemeld, heeft de
Amerikaansche kanonneerboot^ Asheville
dracht ontvangen bjj Swatau te blijven.
Amerikaansche autoriteiten verwachten.
Op de vraag, of de ministers niet te ge-
reeder aanleiding vonden om bovenbedoeld
spreekverbod op te heffen, daar de
Grammens niet bij een politieke partij Is
gesloten en geen politieke doeleinden
streeft, doch met zijn actie slechte een cul
tureel belang beoogt, nJ. het verdedigen van
de Nederlandsche cultuur in Vlaanderen, ant
woorden dezen, dat er geen aanleiding bestaat
voor opheffing van het spreekverbod, dat be
rustte op een uitgesproken rede met onmis
kenbaar politieke strekking, afgesien van het
geen met de hlerbedoelde actie wordt beoogd
en ongeacht de overweging, of dit oogmerk
door de uit de vragen blijkende belangstelling
wordt ingediend.
Bij de gedachtenwisselingen, welke van tijd
tot tijd .tusschen Engeland en Italië zijn ge
voerd, heeft de Italiaansche regeering den
wensch tot uitdrukking gebracht, die door de
Britsche regeering wordt gedeeld, de Britsch—
Italiaansche overeenkomst zoo vlug als vereenlg-
baar is met de ten -uitvoerlegging der vooraf
gaande voorwaarden van kracht te zien
worden.
uitgeworpen,
voortgezette
tegenstand in het Zuldën zou leiden tot meer
intensieve operaties van Japansche marine-
vliegtuigen.
De treinramp ta Montana heeft ta totael M
menachenlevens geëischt.
Engelands belangstelling richt zich en de
Spaansche kwestie; weer drie Britsehe schepen
deer de rechtschen gebombardeerd.
Japansche vliegers verkennen de haven van
Swatau; men verwacht daar spoedig Japanerhe
Na verwerping van het engwéte-voorstel inzake
Om heeft de Tweede Kamer de supnletoirc be
groeting betreffende bet regfceringzeredtet veer
luchtbeschermlng aanvaard.
Congres van Katholieke verplegende» te Utrecht
Wederom toeslag ep aangevoerde zalm.
9
E
SWATAU, 22 Juni (Reuter). De Japan
ners hebben de laatste dagen hun aan
dacht bijzonder gericht op de ten Noorden
van Kanton en Hongkong gelegen zee
haven Swatau. Voortdurend maken Japan-
eehe vliegers verkenningsvluchten boven
dit gebied.
De drogist heeft eerst wegens het veroorza
ken van dood door schuld voor de Haagsche
rechtbank terecht gestaan, doch werd vrijge
sproken. De officier van Justitie, die een ge
vangenisstraf van één maand en een geldboete
van 250.had geëischt, teekende van het
vrijsprekend vonnis hooger beroep aan, zoodat
de drogist nu voor het Gerechtshof moest
verschenen.
Uit het verhoor ter terechtzitting bleek alter-
eerst, dat een drogist geen sublimaat-pastiUes
In kleine hoeveelheden mag verkoopen, doch
dat hieraan in de practtfk niet altijd de hand
wordt gehouden.
De drogist ontkende uitdrukkelijk, dat hij
geweten heeft, dat het sublimaat voor mond
spoeling bestemd was geweest en ook, dat hij
het meisje zou aangeraden hebben met subli
maat te spoelen.
De moeder, een tante van het meisje en nog
eenige bekenden verklaarden als getuigen
evenwel, dat zjj hun verteld had, dat de dro
gist haar het middel had aangeraden.
De procureur-generaal, mr. L. B. J. Ver
meulen, achtte verd.’s schuld bewezen en in
verband met den ernst van alle omstandig
heden vorderde hjj een gevangenisstraf van
zes maanden.
De verdediger, mr. H. A. H. Canter Cremers,
concludeerde tot vrijspraak.
Uitspraak 6 Juli.
De geheele Britsche pers heeft de over
eenstemming, welke gisteren in de niet-
inmengings-commissie is bereikt, gunstig
ontvangen.
r‘tl
t 4J-
