ONS BLAD
van
I
Japansche vliegers verkennen
de haven van Swatau
J
I
I
ST.WILIIBRORDUS
naar
r
Engelands belangstelling gaat uit
de Spaansche kwestie
Het centrale vlieg
veld
8
LT
Si
Organisatie van de
WR.K. vrouwen
Het nieuws van heden
spoorbrug op
PERS TEVREDEN OVER DE
NIET-INMENGING
H
41L
DE BAROMETER
De treinramp in
Montana
TROEPENLANDINGEN
VERWACHT
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAB
KNIEKOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
A 4
h'
n.v.nederl.verz.mu.
pV/
h ‘f -
rx
DONDERDAG 23 JUNI 193
A*
oor-
i
DIT NUMMER BESTAAT UIT
feit
Nieuwe terreurdaden in Palestina
Terroristen blazen een
Grieksch schip vergaan
Het accoord van Rome
I?
Geen aanleiding tot opheffing
s
Wederom toeslag op den aanvoer
i
L
1%
Codreanu naar de
zoutmijnen
Van de univeraiteit van Glaagow
ft
F
s
I
te
i
Gravin van Strathmore
overleden
Meisje overleden na
sublimaat-spoeling
„De oorlog kan nog lang
duren” erkent Konoye
Prof. Jongmans doctor
honoris causa
SS paaaagiera van de „Olymp
Expreae” om het leven gekome
De Regeering ie niet voornemena
in de naaste toekomst reeds
maatregelen van uitvoering
te treffen
KOOS VORR1NK TE
BARCELONA
Tegen drogiat zeer zware
atraf geëiacht
Waar is de Groot*
Moefti?
v
Steunverleening zalm-
visscherij
GESCHENK VOOR PRINSES
BEATRIX
VLIEGTUIGEN BOTSTEN
TEGEN ELKAAR
y^
Belangrijke bealiaaing van het
Hoogwaardig Epiacopaat
,z
■WK
HET SPREEKVERBOD VOOR
GRAMMENS
Een nieuw bombardement'
op Britsche schepen
'Li
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 221
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 cl.
regel; Ingezonden Mededeellngen 40 et. O. r,
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt.
i
CATHARIJNESINGEL4Ö UTRECHT
lI
'H I
Briizche en Amerihaaneche
logetchepen hebben zich naar
Swatau begeven
N00RDH0LLAND8CH DAGBLAD
r
I
t
t*
V
F j
F
van
A
X
J
De
I
4
irdigers q<
I
t
LONDEN, 22 Juni (Reuter-A. N. P.)De gra
vin van Strathmore, de moeder der koningin,
is overleden.
Het middelpunt der belangstelling. Prinses Beatrix in de armen van haar Ko
ninklijke grootmoeder wordt mede bewonderd door H. K H. Prinses Juliana en
Prinses Armgard. Deze aardige familiefoto uit het huiselijk leven van ‘t prinselifk
paar werd? genomen door Z. K. H. Prins Bern hard
Naar eerst thans wordt gemeld is gisteravond
laat ook het Britsche schip „Gloxinia" gebom
bardeerd en tot zinken gebracht.
Er zijn duizenden pamfletten
waarin wordt verklaard, dat de
Vandaag zijn tot drie maal toe bommen op
de stad geworpen.
Vier watervliegtuigen hebben acht bommen
laten vallen, welke de electrlsche centrale heb
ben vernield met het gevolg, dat de stad zonder
verlichting is. Het spoorwegstation, de spoor
lijn en een fort werden getroffen, doch persoon
lijke ongelukken hebben zich slechte op Kleine
schaal voorgedaan.
MD,ES CITY, 22 Juni. In den afge-
loopen nacht is de laatste van de zeven
wagons, welke in de Custer Creek zijn ge
stort, toen de spoorbrug jJ. Zondag be
zweek onder de „Olympian Express”, ge
licht. Thans is gebleken, dat 55 personen
om het leven zijn gekomen.
Veeleer is er aanleiding om de waakzaam
heid ten aanzien van door vreemdelingen te
vervullen spreekbeurten te verscherpen
op-
De
dat
der vijf ministers, die haar aandacht wijdt aan
militaire en buitenlandsche politiek. Betreffen
de de wekelfjksche bijeenkomst met den minis
ter van Oorlog, Itagaki en de bijeenkomst met
luit.-generaal Tada, den vice-chef van den ge-
neralen staf, welke van tijd tot tjjd plaats vindt,
verklaarde de premier, dat de verbinding met
de militaire autoriteiten nog meer verbeterd is,
terwijl de regeering niet overweegt een keizer
lijke conferentie bijeen te roepen.
Op de vragen van het soc.-dem. Tweede Ka
merlid Van den Tempel betreffende de stich
ting van een centraal vliegveld voor de bur
gelijke luchtvaart, heeft de minister van Wa
terstaat. mede namens den minister van De
fensie, als volgt geantwoord:
Op de vraag, of het juist m. dat bovenbe
doeld spreekverbod is uitgevaardigd, nadat van
officieele Belgische zijde was verzocht
den
heer Grammens niet in Nederland toe te aten
antwoorden de ministers tenslotte, dat deze
veronderstelling onjuist ia.
Het bestuur der Federatie van RK. Vrouwen
bonden in Nederland heeft van het Hoogwaardig
Episcopaat het volgende schrijven ontvangen:
Naar aanleiding van uw schrijven <Ld. April
1938 betreffende het verzoek van het RK Werk
liedenverbond om goedkeuring op zijn voorne
men. over te gaan tot oprichting van een R K.
Arbeidersvrouwenorganiaatle, deelen Wij u mede,
dat op de laatstelijk gehouden vergadering van
het Hoogwaardig Episcopaat de volgende beslts-
fing is genomen:
Vin de Bisdommen, waar nog geen organisatie
van arbeidersvrouwen bestaat, wordt althans
vuurloo^ig geen verlof gegeven om deze op
U. richten.”
Met gevoelens van hoogachting,
a De Aartsbisschop van Utrecht
(wg.) dr. J. DE JONG.
Eland op Donderdag 9 nar v-aa.: 794J
Vorige stand: ItU x
oodanig
in het
JERUZALEM, 23 Juni. (Havas). De terroris
ten in Palestina hebben de internationale spoor
brug tusschen Palestina en Egypte in de lucht
doen vliegen. Het verkeer is volkomen verbroken
en de herstelwerkzaamheden zullen verscheidene
dagen duren.
Voor Swatap is een groot aantal Japansche
oorlogsschepen met troepentransporten samen
getrokken. De bevolking vreest, dat Swatau be
zet zal worden. De Japansche vlootcommandant
In China zou bevel hebben gegeven Swatau nog
voor het einde van deze maand in te nemen.
r’ S
t.--
14
Ito
In hooger beroep is voor bet Haagsche ge
rechtshof de strafzaak behandeld tegen een
drogist te Den Haag, die een meisje sou aan
geraden hebben voor een kaakontsteking met
een subümaat-oplosslng te spoelen en haar
daartoe sublimaat-pastilles heeft verkocht. Het
meisje is daarna aan de gevolgen overleden.
Het schijnt, dat de Moefti uit Beyroet is
vertrokken als gevolg van de onderhandelingen
van den Franschen hooge-commissaris met de
Arabische koningen Ghazl en Ibn Saoed, ten
einde Syrië te verlossen van de moeilijkheden
gelegen in de aanwezigheid van den Moefti.
JERUSALEM, 22 Juni (Reuter). De
Groot-Moeftl is plotseling uit Beyroet ver
dwenen en men weet niet waar hij zich
bevindt. Men vermoedt, dat hij een nieuwe
verblijfplaats heeft gevonden op Syrisch
gebied.
Vandalen besmeurden de Kapel met het Kruisbeeld op het Sint Janskerkhof
Laren
<r
Deze toeslag zal voor drljfwant-, steek- en
weervisschers evenals voorheen bedragen 20 ets.
per pond en voor kantzalmzegen. en galgvls-
scherljen: van 0 t m. 100 pond per week 25
ets. per pond, van 101 t. m. 200 pond per week
30 ets. per pond, van 201 t. m. 300 pond per
week 15 ets. per pond, van 301 t m. 400 pond
per week 10 ets. per pond, van 401 t. m. 500
pond per week 5 ets. per pond, boven 500 pond
per week geen toeslag.
Van officieele zijde meldt men ons, dat de
Tsjecho-Slowaaksche gezant, dr. Pacik, heden
middag ten palelze Soestdijk een geschenk van
den Tsjechoslowaakschen minister van Onder
wijs, dr. Franke, aan Prinses Juliana heeft aan
geboden voor Prinses Beatrix, bestaande uit "n
Slowaaksch poppenhuis.
De „Times” noemt onder de redenen, waarom
Italië een einde van de vijandelijkheden sou
wenschen, geruchten over een slechten graan
oogst. waardoor de economische berekeningen
van de regeering niet zouden zijn uitgekomen,
geruchten over devaluatie van de Lire en onte
vredenheid van de bevolking. Door ratificatie
van de overeenkomst zou Britsche financleele
De voorzitter der Nederlandsche sociaal
democratische partij. Koos Vorrtnk. is te Bar
celona aangekomen, waar hjj door den minister
van Buitenlandsche Zaken, Del Vayo, werd
ontvangen.
Nu de uitkomsten van de zalmvisscherij in
de afgeloopen weken ongunstiger zijn dan in de
daaraan voorafgaande, weken, zal, naar wjj van
bevoegde zijde vernemen, met ingang van 27
Juni wederom toeslag op aangevoerden zalm
worden gegeven.
Nu de regeering in beginsel heeft besloten de
stichting te bevorderen van een luchtvaartter
rein, dat centraal zal zijn gelegen ten op
zichte van Amsterdam, Rotterdam en ’sGra-
venhage, heeft zij uiteraard de maatregelen in
overweging genomen, welke ter uitvoering van
haar voornemen voor de naaste toekomst moe
ten worden getroffen. Behoudens voortzetting
van voorbereidende werkzaamheden, als ver
kenning en bodemonderzoek, ligt het niet in de
bedoeling in de naaste toekomst reeds maat
regelen van uitvoering te treffen.
De regeering zal geen maatregelen treffen,
welke op een beslissing van den wetgever kun
nen prejudlceeren.
w
I I
LONDEN, 22 Juni. Het Spaansche vraag
stuk en de daarmede in verband staande
kwestie over het in werking treden van het
Britech-Italiaansche aceoord staan in
Engeland in het middelpunt der belang-
stelling.
BOEKAREST. 22 Juni. (DN.B.) De leider
der ontbonden Ijzeren Garde. Codreanu, is,
nadat het Vonnis tegen hem van kracht 13 ge
worden, uit de -militaire gevangenis Jilava over
gebracht naar een zoutmijn, die voor den dwang
arbeid der zware misdadigers is bestemd.
BREST, 22 Juni. (Havas). Het Grieksche
vrachtschip Aghia Varvara Is in den mist op
de rotsen van Ouessant geloopen en gezonken.
Het kwam uit Durban en had een voor België
bestemde lading ijzererts aan boord. De dertig
leden der bemanning zijn gered. ZU zullen naar
Brindisi worden vervoerd.
,4
r
GLASGOW, 22 Juni. Prof. W J. Jongmans,
directeur van het geologisch bureau voor het
Nederlandsche mljngebied, is heden te Glas
gow gepromoveerd tot doctor honoris causa De
rector der universlteit. Sir Hector Hethering
ton, zeide bjj deze gelegenheid, dat prof. Jong
mans een schitterende reputatie geniet door
zjjn geologische en palaeobotanlsche onderzoe
kingen. Deze onderzoekingen zijn niet alleen
van belana voor de ontwikkeling van sommige
industrieën/ maar ook voor de kennis van de
physleke geschiedenis der aarde.
Tegelijk met prof., dr. Jongmans werden tot
doctores honoris causa benoemd de directeur
voor geestelijke zaken van de B.B.C.. Frerron-
ger, en de bekende acteur Sir John Martin
Harvey.
DIBMT AANBIEDINGEN, Gmrraa0cL oi hen-
geboden, geplaatst onder- deOmroeper-
rubriek 10 et per regel.
LONDEN, 22 Juni (Reuter). Het Bntsche
ministerie van Luchtvaart heeft bevestigd, dat
nabij Port Bwet tenham (Malakka) twee toestel
len van de militaire luchtmacht boven dc zee
tegen elkaar zijn gebotst en in zee gestort Men
vermoedt, dat zes personen hierbij het even
hebben verloren.
Minister-president Chamberlain heeft dien
aangaande reeds verschillende vragen in het
Lagerhuis te beantwoorden gekregen.
Op vragep van Arthur Henderson verklaar
de de premier:
hulp mogelljk zijn, terwijl hierop niet gerekend
behoeft te worden zonder ratificatie Daarom
zou de Itallaansche regeering veel prijs stellen
op de ratificatie van de overeenkomst van
18 April.
Vandaag werd het Britsche schip „Thor-
peness” buiten Valencia gebombardeerd
De kapitein van het pchip, die na drie uur
in het water te hebben rondgedreven, doot de
.JBunlon” werd opgepikt, deelde mede, dat een
vliegtuig rond de „Thorpeness" had gecirkeld
en het schip met mitrailleurs had beschoten,
nadat het was gebombardeerd. De kapitein deel
de verder mede, dat bij een tweeden aanval ook
de „Sunlon” op twee plaatsen in brand is ge
raakt.
De geheele bemanning van de „Thorpeness"
is veilig te Valencia aangekomen, op een
Chinees na, die vermist wordt.
Toen* de „Thorpeness" gebombardeerd werd,
lag het schip op drie kwart mijl buiten de
haven voor anker en maakte zich gereed om
een lading graan te lossen.
Volgens latere berichten Is ook de .jBurdcm'
gezonken. Dit schip was vroeger Grieksch, doch
Is thans Fritsch eigendom.
De drogist heeft eerst wegens het veroorza
ken van dood door schuld voor de Haagsche
rechtbank terecht gestaan, doch werd vrijge
sproken. De officier van Justitie, die een ge
vangenisstraf van één maand en een geldboete
van 250.— had geëiacht, teekendj van het
vrijsprekend vonnis hooger beroep aan, zoodat
de drogist nu voor het Gerechtshof moest
verschijnen.
Uit het verhoor ter terechtzitting bleek aller
eerst, dat een drogist geen sublimaat-pastilles
in kleine hoeveelheden mag verkoopen, doch
dat hieraan in de practljk niet altyd de hand
wordt gehouden.
De drogist ontkende uitdrukkelijk, dat hU
geweten heeft, dat het sublimaat voor mond
spoeling bestemd was geweest en ook, dat hU
het meisje zou aangeraden hebben met subli
maat te spoelen.
De moeder, een tante van het meisje en nog
eenige bekenden verklaarden als getuigen
evenwel, dat zU hun verteld had, dat de dro
gist haar het middel had aangeraden.
De procureur-generaal, mr. L. B. J. Ver
meulen, achtte verd.'s schuld bewezen en in
verband met den ernst van alle omstandig
heden vorderde hU een gevangenisstraf
zes maanden.
De verdediger, mr. H. A. H. Canter Cremers,
concludeerde tot vrijspraak.
Uitspraak 6 Juli.
vf RlllllINGtN TOT flK BIDRAG
Vertegenwoordigers gevraegd
Ten aanzien van de binnenlandsche politiek
verklaarde de premier, dat het raadzaam zal
zijn een machinerie te vormen binnen het ka
binet ten behoeve van beraadslaging over de
binnenlandsche politiek, los van de conferentie
Gisteren zijn In Palestina wederom een aan
tal terroristische aanslagen gepleegd. Schoten
werden gelost op de kolonie Kamatb Hahobesb
en op een militair kamp bjj Tulkarem.
Een klein station aan den spoorweg Nabloes-
Tulkarem werd in brand gestoken en twee
bommen werden geworpen, een achter een
bioscoop te Tel Aviv, waarbij een joodsch
kind werd gewond, en een ander in een straat
te Jerusaleip.
In het Noorden des lands is de bekende^ben-
delelder Rachid el Abed gevangen genomen.
Vï
Op de vraag, of de ministers niet te ge-
reeder aanleiding ronden om bovenbedoeld
spreekverbod op te heffen, daar de heer
Grammens niet bjj een politieke partij is aan
gesloten en geen politieke doeleinden na
streeft. doch met zjjn actie slechte een cul
tureel belang beoogt. nJ. het verdedigen van
de Nederlandsche cultuur in Vlaanderen, ant
woorden dezen, dat er geen aanleiding bestaat
voor opheffing van het spreekverbod, dat be
rustte op een uitgesproken rede met onmis
kenbaar politieke strekking, afge^len van het
geen met de hierbedoelde actie wordt beoogd
en ongeacht de overweging, of dit oogmerk
door de uit de vragen blijkende belangstelling
wordt ingediend.
Zjjn verklaringen voortzettende onthulde
Konoye, dat de regeering een program bekend
zal rnakën betreffende aanpassing van vraag en
aanbod van goederen, waartoe een besluit zal
worden genomen in de kabinetsvergadering van
Donderdag.
Konoye veroordeelde optimistische opvattin
gen en zeide, dat de natie er volkomen op moet
zjjn voorbereid, dat de vijandelijkheden tegen
Chlga nog lang zullen duren.
i,.. sL jfl
Op de vragen van den N.SB.-er Rost van
Tonningen betreffende opheffing van het
spreekverbod voor den Vlaming Florimond
Grammens, antwoorden de ministers van Jus
titie en Buitenlandsche Zaken, dat zU kennis
hebben genomen van den Inhoud vaq de rede
door dr. F. van Cauwelaert, Kamerlid voor
de Katholieke Vlaamsche Volkspartij, den
15den Mei jJ. gehouden in het groot audito
rium der Leidsche universlteit, ter gelegenheid
van het negende lustrum van de RJC. Stu-
dentenvereeniglng Sanctus Augustinua; in wel
ke rede o.a. ten scherpste stelling werd feno-
men tegen het z.g „nazisme”.
Ontkennend wordt beantwoord de vraag, o!
zjj In het feit, dat het mogelljk was deze rede
te houden, geen aanleiding vonden om het
spreekverbod in Nederland voor den Vlaming
Florimond Grammens op te heffen, te meer,
omdat sinds het uitvaardigen van dit verbod,
behalve dr. van Cauwelaert inmiddels ook dc
bij de Nederlandsche regeering geaccredi
teerde zaakgelastigde van de regeering te Bar
celona in Nederland heeft gesproken en wel
te Amsterdam op een door- het comité .Hulp
aan Spanje" belegde vergadering met duizen
den bezoekers.
BH de gedachtenwisselingen, welke van tijd
tot tjjd tusschen Engeland en Itaiië zjjn ge-_
voerd, heeft de Itallaansche regeering den
wensck tot uitdrukking gebracht, die door de
Britsche regeering wordj, gedeeld, de Britsch—
Itallaansche overeenkomst zoo vlug als vereenig-
baar Is met de ten uitvoerlegging der vooraf
gaande voorwaarden van kracht te zien
worden.
uitgeworpen,
voortgezette
tegenstand in het Zuiden zou leiden tot meer
intensieve operaties van Japansche marine-
vliegtuigen.
Naar uit Sjanghai wordt gemeld, heeft de
Amerikaansche kanonneerboot Asheville
dracht ontvangen bj) Swatau te blijven.
Amerikaansche autoriteiten verwachten,
binnenkort Japansche troepen bij Swatau zullen
pogen te landen.
De Britsche torpedojager „Duchess" stoomt
paar Swatau voor een gewtlon bezoek.
Domei meldt uit Tokio, dat de Japansche
premier Konoye in een onderhoud met de
pers een waarschuwing voor de Japansche
natie beeft uitgesproken, zeggende dat de
Chlneesch-Japansche vijandelijkheden nog
verder gerekt zullen moeten worden.
De treinramp tas Mentana heeft tas totaal
menechenlevens geëtoebt.
Engelands belangstelling richt zich M ds
Spaansche kwestie; weer drie Britsche schepen
door de rechtochen gebombordeerd.
Japansche vliegers verkennen de haven van
Swataa; men verwacht daar spoedig Japansche
troepenlandingen.
Na verwerping van hot enauêle-voorstel isoaks
Om heeft de Tweede Kamer de suppletoirs be
groeting betreffende bet regeerlngscrediet roer
luchtbeschenning aanvaard.
Congres van Katholieke verpiegenden te Utrecht
SWATAU, 22 Jani (Beater). De Japan-
asm hebben de laatste dagen han aan
dacht bijzonder gericht op de ten Noorden
van Kantyn en Hongkong gelegen zee
haven Swatau. Voortdurend maken Japan
sche vliegers verkenningsvluchten boven
dit gebied.
De geheele Britsche pers heeft de over
eenstemming, welke gisteren in de met-
inmengings-commlssle is bereikt, gunstig
ontvangen.
