Zorg voor het werklooze meisje
1
De St. Jansprocessie te Laren
Gezond nationaal
Filmproductie Mij.
„Neerlandia”
0PLE1DINGSINTERNATEN
DE AARDAPPELPRIJZEN
MGR. DE JONG IN DE
PROCESSIE
ZATERDAG 25 JUNI 1938
VAN WEEK TOT WEEK
Bouvigne en Wassenaar
Gaat dit seizoen niet door
IE
IJ
r
De KJ.V. en de Graal bouwen
met haar werk aan een
nieuwe toekomst
Leeuwardens vliegveld
geopend
Deelneming van 200
studenten
Thans een permanente productie
met „Vadertje Langbeen”
als inzet
INVOERPR1JSVERSCHIL
VOOR AARDAPPELEN
PRIJSCOURANT VERSCH EN
GEKOELD VLEESCH
Laren brengt eerherstel voor
de schandelijke wandaad
jegens Christus
Voor zoover mogelijk tracht de
Regeering aan de moeilijk
heden tegemoet te komen
UJd
geseten.
Dbg.
D.
minder
De groote feestdag
VrUdag is de luchthaven Leeuwarden, welke
slechts drie kilometer van het centrum der stad
Is gelegen, officieel geopend.
end
IUB
beid
bö-
een
C. L
nei
en»
het
ha
Restaurant en terras aan see.
Ensemble Secco Gitanos
American Bar Franz Kubesch, pianist.
Vraagt prospectus.
Die lachende Grille,
Weber, Kreuzersonate,
Muslkus, Kateerwalzer,
:üen
iwa,
sier,
isn-
uner
r en
uit-
a in
be-
ppen
geu
reer-
xel-
rtus,
blies
«n-
»iy«
rier-
opa-
sn»
□ven
süng
rden
leele
van
t er
den,
oev-
noe-
booie
sek-
irre»
Ga
toor
TOS.’
age.
eest,
mrt
s t»
ages
'fat
door
idea
n tn
gen.
een
d)a
bid
ders
hen
am-
jge-
jken
illen
Dit
elke
*sr
se
as
i ds
mg-
De bedoeling van „Neerlandia” is reeds be
gin Augustus de werkzaamheden aan te van
gen om in de eerste helft van October de pre
mière van „Vadertje Langbeen” in de City-
Theaters te Amsterdam, Den Haag en Rotter
dam te doen plaats hebben.
De minister van Economische Zaken, gelet
op artikel 12 van het crisis monopollebesluit
1933 en op zijn beschikking van 17 Maart 1938.
zooals deze laatstelijk is gewijzigd, heeft goed
gevonden genoemde beschikking te wijzigen in
dier voege, dat het daarin bepaalde wordt ge
lezen als volgt:
„Het prijsverschil voor aardappelen waarvan
de invoer plaats vindt in het tijdvak, aanvan
gende met ingang van 1 April 1938 en ein
digende met Ingang van 1 Augustus 1938 vast
te stellen op f 3 per 100 K.G. netto."
Hierbij moet men echter niet voorbij zien,
dat de invloed van deae aardappelen op den
blnnenlandschen prijs van aardappelen in het
algemeen relatief gering te. daar deae inge
voerde aardappelen een product vormen, dat
slechts een kleineren kring van koopers vindt
en tegen relatief hooge prijzen wordt afgeaet-
Tenslotte wordt de aandacht gevestigd op
het feit, dat het onjuist is de thans geldende
prjjsen te vergelijken met de uitermate lage
prijzen, welke in vorige jaren hebben gegolden.
Deze prijzen mogen den consument welkom
zijn geweest, zij gaven den boer en tuinder dik
wijls een volkomen onvoldoende vergoeding
voor hun onkosten. Dit is een onjuiste toe
stand. Bovendien: al mogen de prijzen van de
vroege aardappelen voor de telers gunstig zijn
ook zji ondervinden de gevolgen van den slech
ten oogst. Do geldelijke opbrengst van hun
teelt is tenslotte het product van prijs en oogst.
In de betere prijzen ontvangen de telen van
ML
i niet noodig. maar al zou dit
da< is het nog verkeerd, ate
diélover een tijd een eigen
i, zod opofferen aan de afge
stompte gewoonten fan een ouder geslacht.
Het doel immers is een toekomst te maken,
waarin de kinderen gelukkiger, bljjder zullen
leven en met minder zorg dan de ouders, die
de zware nooden van dezen tijd te verduren
hebben gekregen, welhaast zonder voorberei
ding; die door het leven voor vraagstukken
zijn geplaatst, waarvan zjj tevoren het bestaan
niet hebben vermoed. UitérlUk en innerlijk de
meisjes meer geschikt maken voor het leven
is het doel der jeugdbeweging; hiervoor moet
zjj breken met bepaalde gewoonten, hoe pijnlijk
dit ook moge zijn voor een ouder geslacht.
Uit het bovenstaande, aan de Staatscourant
ontleende, bericht "blijkt, dat de voorgenomen
verhooglng van het prijsverschil voor aard
appelen van f 3 op f 5 voor dit seizoen niet zal
doorgaap.
De redactie van „Volk en Vaderland" moet'
wel goede«ooren hebben, uiterst verfijnde orga
nen voor het ontvangen van natuurgeluiden,
dat zy in deze tijden de Joden hoort.... lachen.
ZU moet de spoedig gewaarschuwde ooren hebben
van kleine lichtschuwe Insecten, die de gewel
dige trillingen van het kanongebulder niet ver
nemen, maar die pijnlijk getroffen worden door
den slag, waarmede een grashalm afknaptl Ja
de redactie van „Volk en Vaderland" moet het
tegendeel van hardhoorlg zijn. ZU moet zacht-
hoorig zijn, om vandaag de Joden te hoeren
lachen.
Permitteert zU ons, gewone oogen te hebben,
gezond nationale oogen, waarmede wjj het lUden
van onrechtvaardig-verdruk ten waarnemen?
Staat zU ons toe, vatbaar te zfjn voor zoo waar
neembare geluiden als haar eigen onophoude
lijke hetze tegen de Joden en tegen al degenen,
dis weigeren het antisemitisme aan te hangen
of te propggeeren?
Gezond nationaal is iemand, die de raslnstlne-
ten durft bestrijden zoodra deze Instincten een
gevaar worden voor de rechtvaardigheid en de
liefde. Gezond nationaal is iemand, die goed en
bloed over heeft voor het vaderland, indien het
vaderland zulk offer vraagt, maar die dan ook
elscht, dat in het vaderland de groote, zoo veel
vuldig verwaarloosde deugden van rechtvaardig
heid en liefde tot bloei kunnen geraken, onbe
lemmerd door het politieke gewroet van een
politiek „nationalisme”, dat den cultureelen adel
van onzen volksaard niet ongeschonden, maar
Integendeel door haat geschonden, zoekt verder
te geven aan bet nageslacht.
Het is niet n>Un gewoonte van antwoord te
dienen op stukken, die tegen of omtrent mU in
de pers verschijnen. Ik heb ander en beter
schrljfwerk te verrichten, uit gezond nationaal
besef, dat het er voor Nederlands heil weinig op
aankomt, hoe iemand persoonlijk door zijn
vrienden of zijn vijanden wordt beoordeeld.
Maar wanneer de politlek-nationallstische re
dactie van „Volk en Vaderland” weae het
handig, langs een omweg het verwijt lanceert,
als zouden de Nederlandsche Katholieken, die
zich in alle tijdperken onzer geschiedenis goede
en getrouwe vaderlanders betoonden, den strijd
voor een gezonden volksaard hebben verwaar
loosd. dan moge haar geantwoord worden, dat
de Katholieken in alle eeuwen voor den Neder-
landschen volksaard en deszelfs adel den
besten strijd gestredeiT hebben door te strijden
voor de verdediging en handhaving van recht
vaardigheid en liefde. Jegens allen.
Dat gaat veel verder dan werklooeenzorg:
dit noemde Mgr. Frencken het bouwen aan
een nieuwe toekomst, waarin het zoo kan
zijn, dat een moeder niet meer bevreesd
behoeft te *ljn voor de reinheid van haar
kind, zoodra dat kind in het volle leven
wordt geplaatst.
De moeilijkheid is thans nog, dat men in
de kampen alleen meisjes kan aannemen
van 16 jaar en ouder, terwijl de meeste
meisjes reeds met haar 14e jaar van de
school komen. Daarom zoekt men naar een
middel om ook de meisjes tusschen 14 en
16 jaar te bereiken. In Maastricht is men
reeds met een proef bezig, waar men tracht
voor deze meisjes huishoudelijk werk te
vinden en haar daarbij onder goede leiding
houdt.
De productiemaatschappij „Neerlandia” heeft
met deze film op zjjn minst een uitnemend en
dankbaar onderwerp gekozen, dat niet zal na
laten bet publiek aan te spreken en dat. Mar
wjj hopen, door Zelnik met goed begrip en res
pect voor de filmkunst in beeld zal worden
gebracht.
Geen paus, geen bisschoppen geven aan de
Htholieke geloovigen zooveel dringende verma-
«tn—n. zooveel bezonken adviezen, zooveel
doordringende suggesties als de niet-katholicke
pen gewoon is te doen. Men klaagt in anders-
^enkende kringen wel eens, dat de katholieken,
zich onderwerpen aan de strenge kerkelijke
yfcurchie en haar geestelijke discipline zoo
Wtnty vrij zouden zijn van oordeel, meening of
reactie. Het te best mogelijk, dat zü zich wei-
nW vrij gedragen vaak aanzienlijk minder
nij dan het kerkelUk gezag gaarne gedoogt!
mor het te zeker, dat hun vrijheid veel gerin-
jer zoude wezen, moesten zü zich onderwerpen
,.n de zoo vele voorschriften van hun poll-
yeke of wUsgeerige tegenstanders. Want dezen
veten precies, hoe wij als katholieken zouden
moeten denken en reageeren. Zij houden het
voor oogen met een nauwkeurigheid ez
stiptheid, waarbij de meest omschreven be
palingen van het kerkelUk wetboek eenvoudig
vlotte slordigheidjes lUken. Indien wjj waarlijk
katholiek waren zoo beweren zij moesten
wü ons verzetten tegen dit, ons laten gebruiken
voer dat. ons met walging afwenden van dezen
en vooral bet oor leenen aan genen.
Doch ’m alle instanties in Nederland, die
oqs op deae wijze voorschrijven, wat wij zou
den moeten dcen, te er geen zoo Ijverig als de
redactie van Volk en Vaderland en van het
Nationale Dagblad. Iedere week bevatten deze
organen van de nationaal-soclalistteche beweging
te Nederland (leider: Ir. A. A. Mussert) een
wel haast volledig vademecum voor den op
rechten katholiek. Inderdaad een „vademecum"
in den letterlijken zin van dit woord, dat im
mers uitnoqdlgt. te volgen. De oprechte katho
liek. volgens de voorstelling van deze redactie,
heeft zeer vele verplichtingen. HU heeft zelfs
de verplichting. te luisteren naar het maanwoord
van ondergeteekende. Dit-kan de oprechte ka
tholiek persoonlijk lezen in het nummer van
„Volk en Vaderland" van 17 Juni 1938, waaruit
wjj de belangwekkende vermaning in haar ge
heel overnemen:
•y -w-eel anders dan van den man. is de
I I taak der vrouw in de maatschappU-
A -*-Al zijn er dan, die dit willen bestrij
den op grond van sentimentsoverwegingen,
zU hebben het nog niet kunnen ontkennen
op grond van redelijke argumenten. Heel
anders dan van den jongen moet de op
voeding van het meisje zün; anders ook
haar voorbereiding tot het leven. Het werk
van de meisjes in de kampen te anders dan
van de Jongens. De meisjes moeten worden
voorbereid op haar toekomstige taak van
huisvrouw en moeder.
Er zjjn thans vier kampen voor meisjes, twee
in het bisdom Haarlem, onder leiding van
de Graal en wel te Haarlem en te Wassenaar;
en twee in het bisdom Breda, een op het land
goed Bouvigne en een in Oosterhout, welke
laatste meer dienst doet als kort kamp; deze
twee staan onder leiding van de K. J. V.
Als men de K. J. V. noemt, denkt (hen aan
Mgr. Frencken, den man, aan wien de eer toe
komt begonnen te zjjn met de moderne jeugd
beweging. HU heeft daarom het recht de ge
schiedenis dezer beweging te verhalen en de
plannen voor haar toekomst, zooals hü deze
heeft verhaald op den eersten avond van onzen
tocht langs de werkkampen, toen we moe en
verreisd in Bouvigne aankwamen, doch waar
Mgr. Frencken ons deze vermoeidheid deed
vergeten, omdat hü sprak met dat Brabantsch
enthousiasme, dat spontaan te en warm, en dat
alle opgeschroefdheid mist.
Door uitstel van de verhooglng der in-
voermonopolieheffing op Ingevoerde aard
appelen en door |de dezer dagen genomen
beslissing deze verhooglng verder geheel
achterwege te laten, te getracht, eeniger-
mato aan de moeilijkheden tegemoet te
komen.
w-a eeds het vorige Jaar hebben wü een en
ander medegedeeld omtrent de plannen
van de FllmproductlemaatschappU .JCeer-
landia", die met Fllmex en Cityconcern als deel
nemen en onder artistieke leiding van dr.
Ludwig Berger een rustige permanente film
productie zou entameeren.
34 Juni, feest van St. Jan den Dooper.
Als andere Jaren heeft Laren zich opge
maakt om op geheel bUzondere wijze het
feest van »Un patroonheilige te vieren met
de grootsche processie.
Van heinde en verre zün weer tallooee
vrome geloovigen, maar ook ontelbaar vele
nieuwsgierigen toegestroomd, deze om den
Christus te huldigen, gene om dit uitzonder-
lUke schouwspel gade te slaan.
leider der Duitsche Aafa-fllm en sinds Jaren
in Nederland werkzaam os. als productie
leider der films „De KribbebUter” en ..Pyg
malion’’ ZUn naam heeft een bekenden en ro
lleden klank in de Nederlandsche filmwereld.
Friedrich Zelnik heeft in den loop der Jaren
een reeks films gemaakt, die niet onopgemerk’
gebleven zUn. Men herinnert zich met name
An der schónen blauen Donau. Zigeunerburoh,
lachende Grille, Veilchenfresser, Die
2s war elnmal een
Thérèse Raquin 'niet
te verwarren met Feyder's van dien naam),
Das tanzende Wien, Ftorster Krist! en Walaer-
paradies.
Uit deze titels kan men reeds lezen, dat
Zelnik OostenrUker is. HU werkt den laatsten
tUd in Engeland en zal voorlooplg in Neder
land blUven, waar hU. naar hU in een pers
conferentie verklaarde, gaarne werkt.
ZU nog .yermeld dat Uly Bouwmeester, die
in Pygmalion tot de eerste filmster van Ne
derland werd gepromoveerd, de hoofdrol in
„Vadertje Langbeen” zal spelen en mer. mag
wel aannemen, dat deze rol haar uitnemend
Eggen zal.
„VrUwiliig te UJden en te offeren voor de
Joden, voor hen te worden beschimpt en ver
guisd, te zeker voor den Katholiek niet minder
waardig dan te strUden in het perk van de ac-
tueele politiek," verzekert Anton van Dulnkek-
ken ons in De TUd.
WU hooren de Joden al lachen!
Inmiddels heeft men niet stil
Dr. Ludwig Berger vertoeft weliswaar in
ParUs, waar hU een film vervaardigt, doch
„Neerlandia" heeft verder gewerkt aan
haar plannen en thans staat dan op het
programma de film „Vadertje Langbeen”,
naar het boek van Jean Webster, tevens
Mar het tooneelstuk van Jaap van der Fol.
De film aal worden geregisseerd door
Friedrich Zelnik.
Na deae film hoopt men wederom contact
te krUgen met Ludwig Berger om de film ,X>e
principes van Meneer" naar Herman Bahr's
tooneelstuk ..Des Prlnzip” te vervaardigen, want
nog altUd blijft het tot de plannen van „Neer
landia” behooren deze film in samenwerking
met Berger te vervaardigen.
De raad van commissarissen der nieuwe
filmproduct iemaatschappü te als volgt samen
gesteld: president-commtesaris de heer C. G.
M. FormUne, commissarissen de heeren J.
Feltsma, J. ter Linden en J. de Wind (tevens
gedelegeerd commissaris) en E. 8. Alter, direc
teur. Het draaiboek van de film wordt samen
gesteld door regisseur Zelnik en Rudolf Ber-
nauer. De keuze van het onderwerp dankt men
aan den heer J. de Wind. Als productieleider
treedt op de heer Rudolf MeUer, eertüds
Aartsbisschop Z. H. Exc. Mgr. Dr. J. de Jong,
die te ongeveer 10.40 uur in gezelschap van zijn
secretaris den weleerw. heer Th. van Luenen, aan
de pastorie was gearriveerd.
Teeken van de pontificale waardigheid droeg
de weleerw. heer J. Bomers, in paarsen toog ge
kleed, het met steenen bezette kruis.
Door een kleinen afstand gescheiden, die de
eerbied voor den bisschop had ingegeven volgd»n
een groote groep mannelUke en vrouwelUke stu
denten, allen met baret (Mar schatting 200)
met hun Corpsvlaggen. Men kon het de toe
schouwers aanzien, dat dit meetrekken een bU-
zenderen indruk maakte.
In OMfzienbare rUen kwam dan de mannelijke
parochianen en organisaties, waarbU zeer velen
uit den omtrek en uit Amsterdam. Het te on-
doenlUk ook maar bescheiden op te sommen de
vele vereeniglngen, die mee trokken. De stoet
duurde ruim 40 minuten en bewoog zich in eer
biedige deining langzaam naar het St. Janskerk-
hof, waar de hoogeerw. heer F. B. J. M. Filbry,
plebaan van de Kathedraal van St. Bavo te
Haarlem, de feestpredikatie uitsprak, die door
middel van luidsprekers voor de duizenden bede
vaartgangers goed verstaanbaar was.
Na de predikatie werd de zegen met het Al
lerheiligste gegeven en vertrok de processie om
streeks één uur van het 8t. Jans'’erkhof.
De Hoogeerw. heer H. F. Frank, deken van
Hilversum, droeg het Allerheiligste.
Ook nu weer stonden, ondanks het
gunstige weer, duizenden langs den weg ge
schaard om het trekken van de kleurige en fleu
rige processie gade te slaan.
BU de 8t. Janskerk teruggekeerd, werd het Al
lerheiligste op het altaar van de loggia der Ba
siliek geplaatst en werd door pastoor Smals uit
Harre veld met luide stem het gebed van St.
Jan den Dooper gebeden. De verzamelde menigte
zong daarna gezamenlUk een jubelend Te Deum
en Tantum Ergo. Tot slot werd daarna door den
Aartsbisschop de zegen met het Allerheiligste
gegeven over de eerbiedig neergeknielde menigte,
terwUl bazuingeschal en tromgeroffel weerklon
ken. Met het zignen van het St. Janslied werd
deze bUzondere plechtigheid besloten.
Na een langdurige voorbereiding werd in
Februari 1936 met den aanleg begonnen. Het
terrein te 700 bU 700 meter groot. De kosten be
drogen rond 1492.000, waarvan 100.000 uit
het Werkfonds en eveneens belangrUke bUdra-
gen van Provincie en Kamer van Koophandel.
De Commissaris der Koningin, mr. P. A. V.
baron van Harlnxma thoe Slooten, sprak het
openingswoord.
Vervolgens spraken nog de burgemeester, jhr.
mr. J. M. van Beyma en Ir. Kramer, waarna
mevrouw Tresllng Mmens een damescomité
een vlag aanbood, welke de Commissaris der
Koningin daarna heesch.
De dochter van Leeuwardens burgemeester
gaf eenige oogenblikken daarM het eerste Offl-
cleele startsein, waarop bet vlaggeschip der
KL.M., de F 36, met "n aantal genoodigden een
eereronde maakte, waaraan ook al de andere
vliegtuigen deelnamen.
Dit werk en deze zorg voor het meisje, dat
Ingeleid moet worden in het leven, strekt zich
niet alleen uit tot de arbeiders, maar ook zU.
die meer gestudeerd hebben en die meer
intellectueele beroepen kiezen, zouden een der-
gelUke opleiding moeten doormaken. Binnen
kort zal in Roosendaal een dergelUk kamp voor
intellectueele meisjes worden geopend, die als
zU deze voorbereiding hebben meegemaakt
uitmuntend geschikt zullen zUn voor leidsters
van de Jeugdbeweging en voor sociaal werk.
toch vooral naar ons te luisteren, bevat nog een
andero aanteekenfng ons betreffende. En ook
die willen wu even aanhalen in haar geheel.
Want wU dteeren gaarne voUedig, zulks in
tegenstelling tot de redactie van „Volk en Va
derland". Er staat, iets verderop, in hetaelfae
blad van denaelfden 17en Juni 1938:
De plannen zijn toen eenigen tijd blUven
fcteken en dit was te betreuren, omdat m de
succesvolle film „Pygmalion" iedere Nederland
sche filmvriend uitzag naar een voorteettlng
van de Nederlandsche filmindustrie, die naar
aller oordeel eigenUJk pas met ..Pygmalion" be
gonnen was. Geruimen tUd bleef het stil en
ware het jubileum van H. M. de Koningin niet
aan de orde geweest, we zouden langen
niets omtrent Mtionale filmopnamen hebben
vernomen.
y. y y-at de K. J. V. beoogt in Brabant,
\A te het doel van de Graal in het
Haarlemsche diocees. Hoe verschil
lend deze beide jeugdbewegingen ook moge
zUn van opzet en Inslag; het doel van
beide te hetzelfde. De jeugd, die in dezen
tUd aan zoo zware aanvallen bloot staat,
die zoo heftig getrokken wordt, omdat alles
«irH aandient en opdringt met een schoon
en verleldelUk ulterlUk; deae jeugd moet
behouden worden. ZU moet worden gered
voor de maatschappij, opdat deze gezond en
krachtig bluft; zU moet worden gered
voor de kerk, opdat deze haar werk kan
blUven vervullen en het godsrUk kan bren
gen op aarde.
Ook de Graal heeft zich het werklooze
meisje aangetrokkén en zU tracht het op te
heffen en aan zich te binden door het voor te -
bereiden op de toekomst en door het werk te
geven. In Huize Driekoningen heeft deze jeugd
beweging een interMat voor meisjes geopend,
waar zU onder leiding der Vrouwen van
Nazareth hutehoudonderwUs ontvangen. De
meisjes vinden hier alles te doen wat in het
gezin voorkomt. Hier evenals in Bouvigne wer
ken zU onder leiding van bevoegde leeraressen;
ook hier vormen zU een levensgemeenschap,
waar zU een opleiding en persoonlUkheidsvor-
mlng krUgen, die haar getchikt maken voor
het verdere leven.
Na het verlaten van het internaat bluft
daarom ook het contact met de meisjes be
staan. BU de Graal gebeurt dat door het club-
systeem, waarin de meisjes ook een onderlingen
bond blUven bewaren. Daarnaast bestaat ook
het contact door de rUksarbeidsbemiddelaarster,
die rapporten uitbrengt, waarvan het afhangt
of de meisjes al dan niet haar diploma krUgen.
en bezwaar, dat men vaak kam ervaren,
H tegen deze opleiding van de meisjes en
het onderbrengen in een kamp, te, dat dit
alles zoo weelderig is; dat de meisjes wennen
aan een luxe, die zU nog niet kenden; dat zU
groeien in een sfeer en in een mileu, dat niet
het hare is, waardoor zU vervreemden van haar
eigen ouderlUk huls en van hair gewone omge
ving. Dit bezwaar mist niet allen grond, want in
het kamp zUn de meisjes gehuisvest in een
omgeving en op een wUze, die zU thuis niet
kenden. Maar dit behoeft toch niet verkeerd te
zUn. De luxe en de weelde van het kamp be
staat bUM uitsluitend uit het ruime, frissche
en zonnige van de lokalen; met een aardige
en prettige aankleedlng van de kamers, die
daarom echter nog niet duur behoeft te zUn.
Als de meisjes in het kamp wennen aan ruimte
en frtechheid, aan vroolUkheld en zonnigheid,
aan netheid en orde, kam het zUn. dat zU thuis
gebreken sien, die zU voorheen niet zagen.
Maar daarnaast wordt cftm de waarschUnlUk-
held heel groot, dat zU later in eigen huls deze
zelfde netheid en orde zullen betrachten, deze
zelfde frtechheid en zonnigheid sullen willen
bereiken en haar huls op dezelfde wUze smaak
vol en prettig zullen Inrichten. Dit is een wel
daad niet adleen voor het meisje zelf en haar
toekomstig gezin, maar ook voor de heele ge
meenschap. Het kam zUn, dat de meisjes zich
in hamr ouderlUke woning niet meer geheel en
al thuis voelen, maar meestal zal bet zoo zUn,
dat zü ook daar meer blijheid kunnen brengen.
En daarbij nog: als de meisjes ontevreden zUn
met bestaande misstanden, te dit toch geen
verkeerde ontvredenhgld. Het vervreemden van
haar eigen thuis te
al eens gebeuren,
►men deze meisjes,
gezin gaan vormen,
gewoonten
De katholieke letterkundige Anten van Duin
kerken sprak bU de herdenkingsfeesten in zUn
vaderstad Bergen op Zoom een feestrede uit,
waarvan wU het slot in de bUzondere aandacht
willen aanbevelen. Van Duinkerken sprak daar
over onzen plicht, waarvan dit feest de deel
nemers moge doordringen, om het edelste wat
wjj van het voorgeslacht ontvingen: den adel
van onzen volksaard, aan het nageslacht over
te leveren. Een waar woord en dat met name
in de kringen van het politieke katholicisme
wel eens overwogen mag worden. Want het te
in die kringen thans mode cm zich met veel
misbaar te keeren tegen ..nationalisme" en ,jas-
vergodlng” en daarbU te vergeten, dat men zelf
verzuimd heeft de deugden te beoefenen, tegen
welker excessen men zegt te willen strUden.
Tegen overdrijving van een deugd heeft alleen
techt van spreken, wie zelf deze deugd beoefen
de, en wU kunnen ons niet herinneren, dat
bet politieke katholicisme ooit in gezond m-
ucnalisme, in gezohden strijd voor eigen ras
tn volksaard heeft uitgeblonken. Veeleer heeft
men zich daar verhoovaardigd op zUn interna
tionalisme, en geringschatting voor eigen ras en
eigen volksaard aan den dag gelegd. Anton
van Duinkerken’s vermaan was dus een woord
van pas en moge als zoodanig de aandacht vin
den. die het verdient.
's Middags vond een plechtig Lof plaats in de
overvolle Basiliek, waaronder de feestpredikatie
gehouden werd door den soon der parochie, den
Weleerw. pater G. v. Brink, Missionaris van
Reeds vroeg in den morgen van St. Jansdag
voerden trams, bussen en», tal van vreemde
lingen aan, dié nog vóór de Hoogmis de ver
sieringen in oogenschouw wilden nemen en
zich daaraa naar de met bloemen en vlaggen
getooide Basiliek begaven, ter bUwonlng van
de Hoogmis. - -
Deze werd gecelebreerd door den weleerw
heer B. Joogerlus, pastoor te Blaricum, met
assistentie van de weleerw. heeren J. H. J.
De handeling van de film, die zooals ouderen
zich zullen herinneren, jaren geleden dom
Mary Pickford werd gespeeld, zal in het Ne-
derlandsch worden, getransponeerd.
Aldus luiden de mededeelingen. die wU ver
namen en die ongetwUfeld het vertrouwen tn
de voortzetting van een Nederlandsche film
productie zullen vestigen.
We kennen voldoende de deelnemende maat
schappijen Fllmex en City om te durven
hopen, dat met deze onderneming wederom een
belangrijk plan vorm zal krijgen. ZU mogen
slagen!
BU het werk van de K. J. V. te de zorg voor
de werklooze jeugd en de gewone jeugdbeweging
niet goed uit elkaar te houden. ZU «ün zoo
met elkaar verbonden, zU grijpen zoo in elkaar,
dat zU een geheel vormen, en dat het een
een uitvloeisel te van het andere. In het
eerste te de gedachte voorat uitgegaan naar de
armsten. Het fabrieksmeisje was gedtelllusio-
neerd door haar werk, dat niet geschikt was om
haar voor te bereiden op haar toekomstige taak
van huisvrouw. Daarom heeft men een proef
genomen met de opleiding in het internaat
Bouvigne. Men had de ervaring, dat het meisje
het best reageerde op hulshoudelUke dingen
en daarom begon men met de opleiding tot
dienstbode. De eerste groep, die kwam, gaf
echter een negatief resultaat; het mislukte,
omdat men heelemasd onderaan begonnen was
en zoo een aantal asociale elementen bU deze
groep kreeg. De volgende malen zorgde men er
voor, dat men de meisjes koos uit een ander
milieu en van toen af ging het beter. Men
richtte Bouvigne in als lang kamp voor de
meisjes, die opgeleid werden tot dienstbode,
onder leiding der katholieken, terwUl men in
Oosterhout een kort kamp heeft, waar men
eenige selectie kon toe passen; niet echter
in dien zin, dat men alleen de allerbesten uit
kiest. maar zoo, dat men de slechte elementen
kan weren, die een kamp zouden kunnen laten
mislukken.
De meisjes werden in Bouvigne opgeleid tot
dienstbode, maar men mag dit niet beschouwen
als doel. Het te meer een middel om het eigen
lijke doel te bereiken; het voornaamste te de
persoonlUkheidsvormlng. In Bouvigne maakte het
meisje de periode mee, waarin haar persoon
lijkheid gevormd wordt zoodanig, dat de over-
gang van bet leven door en op school naar
het leven in de maatschappU vpor haar geen
plotselinge verandering meer beteekent Het te
het einde van de school en het begin van het
leven, waar zU de eerste passen zet met be
hulp van goede leiding; waar haar gewezen
wordt op de gevaren niet alleen, doch ook op
het schoone en het goede, dat het leven brengt,
doch dat een gevaar kan zUn. als de meisjes er
onkundig van zUn. Een van de voornaamste
middelen behalve de godsdienstige voor
deze persoonl Ukheidsvormlng is de opleiding
tot dienstboden, de opleiding tot het hutehou-
delUk werk.
De ervaring te, dat de meisjes zich gaarne
geven aan het hutehoudelük werk, liever dan
aan het werk in de fabriek. Het te een vol
komen verkeerde meening, dat de meisjes liever
naar de fabriek zouden gaan, of dat zU daar
meer zouden verdienen.
Toch zal men niet geheel en al kunnen voor
komen. dat meisjes gaan werken op andere
wUze dan als dienstbode en hoewel dit minder
wenschelUk te, kan men het niet zonder meer
afkeuren. Nu te het bekend, dat de meisjes
vaak, reeds vrU vlug, als ze Mar de fabriek
gaan bedorven worden. Daarom zou Mgr.
Frencken zoo gaag zien, dat alle meisjes als
zU van school komen eerst een tjjd verblUven
in een kamp en dan pos een werkkring aanne
men. Als het zoover zou komen, dat de patroons
geen meisjes meer aannemen, tenzU m het
doormaken van een kamp, sou men niet meer
zoo bevreesd behoeven te zUn voor de onschuld
van het meisje. Dat zou daarenbovenv ook
economisch zeer nuttig zUn. want als de meis
jes een kamp hebben doorgemaakt, werken zU
beter, omdat zU meer plichtsbetrachting heb
ben. Zou deze wensch in vervulling gaan, dan
te het wellicht noodig, dat er ook kampen
komen met een andere opleiding, bUv. tot
atellersmeteje, of een kamp, waar een textiel
school te gevestigd.
De minister van Financiën brengt ter ken
nis van belanghebbenden, dat de commissie
van deskundigen voor de vaststelling van de
prijscourant op versch en gekoeld vleesch in
hare vergadering van 23 dezer bedoelde prijs
courant heeft vastgesteld als volgt:
Rund- en kalfsvleeséh, versch of gekoeld, 100
K.G. t 60. paardevleesch. versch of gekoeld. 100
K G. f 45.
Gedurende de maand Juli 1938 zal mitsdien
het Invoerrecht voor de hierboven bedoelde
vieeschsoorten bedragen:
13H pct. van de aldus vastgesteld£* waarde
voor het rund- en kalfsvleesch. zUnde f 7A0
per 100 K.G bruto; 10 pct. van de wfarde voor
het paardevleesch vastgesteld, zUnde f 4.50 per
100 K.G. bruto.
De zoo welwillende redactie, plotseling over
tuigd van onze autoriteit op het gebied van ge
zond nationalisme, zal niet anders dan toejui
chen, dat wU haar vermaning, toch vooral naar
ons te luisteren, aan onze katholieke lezers
overbrengen, want ze moet wel meenen. dat
deae vermaning vooral voor katholieke lezers
van belang te.
Welnu dan: waarom zou een politiek katholi
cisme verkeerd zUn en een politiek nationalis
me geoorloofd? Is de Mtionale saamhoorlgheid
niet een te groot goed om door de politiek te
worden geschonden? WU meenen. dat wU de taal
van Volk en Vaderland spréken door onzen af
schuw kenbaar te maken Jegens een politiek
en deswege ongezond nationalisme!
Een gezond nationaal besef erkent inderdaad
het edele van onzen volksaard, al te bet niet
blind voor de fouten, noch voor de bedreigin
gen. waaraan deze adel bloot staat. Het weet,
dat alle menachen in alle tanden en WU alle
volkeren geboren worden met instincten, die
hun bevrediging zoekeh op ander gebied dan
waar men kan spreken van adel. Het maakt
zich in dit opzicht geen illusies tegenover den
mensch in het algemeen, noch tegenover den
Nederlandschen mensch in het bUzonder.
Zulk gezond Mtlonaal besef beschouwt dan
ook den adel van onzen volksaard geenszins
sis een natuurproduct, maar als de verworven
heid van een eeuwenlangen, gezamenlUk gestre
den cultuurstrijd, waarin de rede, voorgellcht
door het geloof en geprikkeld door de naasten
liefde (want hét'was een chrtetelüke cultuur,
die bU ons dezen adel vestigde) den bon van
de boose begeerlUkheden tracht te breken.
Gezond nationaal besef gaat er van uit, dat
Wjj deze cultureele verworvenheden niet mogen
Prijs geven, want dat zU het helf van ons volk
verzekeren. Het gelooft, dat wU deze verworven
heden vermeerderen moeten door cultureelen
arbeid, dat beteekent: door het bedwingen van
de Mtuur. ‘v
Gezond MtloMaï besef zal dan ook bet ver
set van de rede tegen het ras, dat wil zeggfen:
het verzet van het menschelUke in ons tegen
het dlerlUke in om, op alle wUzen bevorderen.
Het zal zich wel hoeden, te ontaarden in een
Politiek en partijdig „Mtionallsme”, hetwelk de
tasinstlncten uitspeelt tegen het redelUk be
dwang ea tegen de chrtetelüke liefde.
Kr te geen gezond nationaal besef denkbaar
*aar men niet waakzaam is tegen de rasver-
lodlng, deze vüandln van elk gezond besef. Er
1* keen gezond nationaal besef denkbaar, waar
®en niet afkeerig is van een .jiationalisme’
dst den volksaard beschouwt als een louter
itetuurproduct en dat op grond van deze be
schouwing den godsdienst, die den volksaard
•delt, de naastenliefde! waardoor de volksaard
vruchtbaar wordt in waarachtige dienstbaarheid,
voor vüandige machten aanziet en ze wil onder
drukken.
O, wu weten wel, dat deze bedoeling wordt
ontkend! Maar hetzelfde nummer van „Volk
Vaderland", dat de katholieken vermaant,
Naar aanleiding van de verzoeken, tot
regeering gericht, om maatregelen to nemen,
die lelden tot verlaging van den prijs van
aardappelen, wordt ons van bevoegde zUde het
volgende medegedeeld.
De prUsen van de aardappelen zUn dit jaar
Inderdaad aanmerkelUk hooger'dan tn denaelf
den tUd van 1937.
De aanvoeren van vroege aardappelen nemen
echter thans toe waardoor de prUzen van deae
aardappelen dalen.
In andere jaren treedt omstreeks 20 Juni
dikwUls reeds de toestand in, dat hoeveelheden
vroege aardappelen onverkoopbaar zün. Het
is daarom te verwachten, dat zeer binnenkort
de aanvoeren zoo ruim zullen zün, dat da
aardappelen weder gemakkefijk binnen bet
bereik van lederen consument komen.
Gezien het tUdelük karakter van den toe
stand, te het niet mogelük. door maatregelen
als opkoop van het restant oude aardappelen
door de regeering en beschikbaarstelling daar
van tegen lagere prijzen den toestand te ver
beteren.
Afgezien nog van het feit, dat zulke maat
regelen financieel en economisch niet asua-
vaardbaar zonden zün, zou de voorbereiding
daarvan te veel fijd kosten, dan dat deze
dasuna nog effect zouden kunnen sorteeren.
van Gendt, kapelaan te Bussum en C. E. Snel-
der, kapelaan te Zevenaar, resp. als diaken en
subdiaken.
Het parochiaal zangkoor zong, onder leiding
van den heer W. Peters, de 3-stemmlge Mis
„Reglna Martyrum” voor gemengd koor met
orgel, van Reflce.
Inmiddels had zich in het centrum van het
dorp een duizendkoppige menigte verzameld,
die wachtte op het uittrekken der processie.
Om elf uur, toen de klokken ten tweede male
luidden, zette de processie, die zich bü de Ba
siliek had opgesteld, in beweging.
Drie-, vierdubbele rijen bezoekers hadden zich
opgesteld vaMf de Basiliek tot aan het St.
Janskerkhof.
Op uitstekende wüze werd overal de orde ge
handhaafd door gemeente-politie, marechaus
see en RUksveldwacht, terwijl de Parcivalgroep
van de R.K. Verkenners daarbU assisteerde, on
der commando vaa commissaris C. v. d. Brink.
De processie werd als telkenjare voorafge
gaan door het groote massief-zUveren kruis,
geschonken door de parochianen; het werd ge
flankeerd door lantaarndragers.
In de eerbiedige drukte klonken processielle-
derea
Achter de zangers kwam de burgemeester,
jhr. H. L. M. v. Nispen van Sevenaer, met
ambtsketen en Broederschapssjerp en staf.
Arolythen droegen de nieuwe emblemen van de
Basiliek, het „Conopaeum” en het „Untinnabu-
lum”, voor welke groep Mtuuriük veel belang
stelling bü de vreemdelingen bestond. De twee
kenteekenen waren reeds des morgens in het
priesterkoor van de Basiliek opgemerkt.
Een groote schare priesters ging het Aller
heiligste vooraf.
Voorafgegaan door twee beschermheeren, die
in hun opvallend fraaie llla-togen waren ge
kleed, volgde nu onder het baldakün, dat als een
beschuttenden hemel werd meegevoerd, net
Allerheiligste.
De zeereerw. heer pastoor B. Jongerius uit
B.ariku mdroeg den monstrans ter zUde gestaan
door de weleerw. heeren kapelaans J. H. J. van
Gendt. te Bussum en C. E. Snelder, te Zevenaar.
Vlak achter het Allerheiligste schreed