de zaak-Oss
ten einde
Pleidooien
I
1
I®
Bi
in
N
1
UITSPRAAK OVER DRIE
WEKEN
-'1
1
Ki
MAANDAG 27 JUNI 1938
AMBTENARENGERECHT
Rood was de hemel
boven Oss
Pleiter eindigde zjjn pleidooi als volgt:
Mislukte
de
naar
MAN ONDER TRAM GERAAKT
y
jlïW
Luchtbeschermings»
fonds in oprichting
Bevoegdheden van den
minister
Aan nieuwe loonregeling
te wijten?
Twee lot er yen op touw gezet ter
versteviging van het fonds
Brandweer bond den stryd aan
tegen een geweldigen
boschbrand
Zwakzinnige steekt
jongen met een mes
Mr. Meyes handhaaft
zijn meening
Deze plaat geeft op schrille wyze een beeld van de gevolgen van het niet tydig
nemofi van maatregelen, om met de luchtbescherming op de hoogte te komen
Toestand van het slachtoffer
zeer ernstig
Bemachtiging van den „looden
verrader" het doel
MASSA-ONTSLAG BIJ
SIGARENFABRIEK
HEMBRUG-PERSONEEL NAAR
DEN HAAG
rter
ter.
'•la
ihof
van
ene
ze
wat
en
en
val
06-
1
I
en
JtUd
ters.
lak-
der-
van
wel
lens
Imp.
1 en
»od-
een
roe-
Conclusies van mr. James
Jfr. James wil nietigverklaring van
het besluit inzake ontnemen
der opsporingsbevoegdheid
Een gedaagde tocht
Het Gooi
Wagen met varkens in de vaart
R. K. JOURNALISTEN OP
EXCURSIE
op
„overval”
„Gelderland
Klacht tegen de overplaatsing
«-•
Oerdeel niet gewijzigd
o
'1
ZWANENBERG ~*««*-*e
ook
kan
»t
FIJNE VLEESCHWAREN EN CONSERVEN
i t
Nadat Zaterdag het ambtenarengerecht
zyn besprekingen was begonnen In besloten
sitting, werd kwart over twaalf de open
bare sitting heropend.
Daarna komt pleiter aan de zaak D. W., die
beweert mishandeld te zijn in den nacht, gedu
rende welken hij in de kazerne is vastgehou
den.
Sr sjjn hier groote tactische fouten begaan,
welke volkomen een ingrijpen wettigden.
De .inbreker” had echter geen rekening ge
houden met den schildwacht op de kade, waar
van hij wel niet geweten heeft, dat diens post
zich uitstrekte tot even achter het schip. Toen
deze schildwacht, de matroos 3e klasse A. Rle-
chelmann, dan ook een donkere gedaante op
sokken op de campagne zag verschijnen, heeft
hjj onmlddellljk alarm geslagen.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag is
aan boord van Hr. Ms. „Gelderland" een poging
tot „overval” gedaan, met het doel, den „looden
verrader” rhachtig te worden.
eerste
reeds
mede-
alge-
de
het
ia!/
ten
net
Over de individueele zaken wilde pleiter heel
kort zijn.
BU de werkverschaffing was in het geheel
niet iets zoodanig gebeurd, dat het optreden
hier van de marechaussee rechtvaardigt.
Wat de zaak van Van der H. betreft, heeft
pleiter bij lezing van de dossiers zich met groote
verwondering en verbazing afgevraagd, hoe het
in Nederland mogelijk was en oirbaar was, dat
iemand op zoo lichtvaardige gronden is gearres
teerd en ingesloten.
De vasthouding van den kruidenier B. is vol
gens pleiter niet goed te praten en is zeer zeker
niet overeenkomstig de strekking van de wet.
Wat de mishandeling van De W. betreft, moet
pleiter erkennen, dat door de uitdrukkelijke
verklaringen van majoor van Evérdingen de
aanwijzingen, als zou de marechaussee De W
hebben mishandeld, veel zwakker zijn gewor
den.
Bij het onvoorzichtig oversteken op de Ge
dempte Binnenrotte te Rotterdam, I» de M-
jarige waterstoker H. Kraus onder een motor
wagen van Ijjn 10 geraakt. De man. die een
schedelbasisfractuur had opgeloopen, is per auto
van den geneeskundigen dienst naar het zieken
huis aan den Coolslngel overgebracht, waar hij
kort na aankomst is overleden.
niet voldoende het gezag van den procureur-
generaal hebben willen erkennen.
Bet gerecht zal het beroepen besluit nietig
moeten verklaren als zijnde in strijd met de
wettelijke voorschriften, meer in het Mj-
sonder met art. 141 van het Wetboek van
Strafvordering.
Het gerecht zal in het ondenkbare geval,
dat het tot een andere beslissing komt, het
besluit moeten nietig verklaren op grond
van het kennelijk gebruik maken van een
bevoegdheid anders dan tot de doeleinden,
waarvoor die bevoegdheid is gegeven.
de
dl*
wa
iter
un-
ed-
iest
lien
:on-
een
iaat
iinst
men
rde,
srdt
den
rant
g-
den
nits
het
>rdt.
ng-
ror-
omt
Het
iger
ad-
□an
den
■zlg,
otje
R
Wat de verhouding van den procureur-gene-
raal en de marechaussee betreft, zegt pleiter,
de slechte verhouding tusschen de officieren
en den procureur-generaal te betreuren, en hU
is van oordeel, dat tengevolge van die verhou
ding waarschijnlijk b(j de wachtmeesters niet
dat vertrouwen bestond in den procureur-gene-
taal, dat gewenscht en noodaakelljk is. Het valt
in hooge mate te betreuren, dat de officieren
Omcludeerende zegt pleiter, dat. afgezien nog
*>n de vraag van de bevoegdheid van den
Minister, thans wel voldoende duidelijk geble-
k* K dat allo feiten niet hebben opgeleverd
Zondagavond om negen uur wandelden eenlge
Alkmaarsche jongens van zestien tot negentien
Jaar in de Heilosche bosschen, gelegen tusschen
Alkmaar en Helloo. toen zij In het z.g. Sparren-
bosch twee mannen passeerden, die tegen seen
walletje lagen. Een der mannen waarschuwde
de jongens niet nogmaals langs te komen, want
dat verveelde hen.
Pleiter wijst er voorts op, dat de brigade
zich niets heeft aangetrokken van de order
van 15 November, waarbij haar de opspo
ringsbevoegdheid in gemeentezaken werd
ontnomen. Men beroept er zich wel op, dat
deze order niet zou zijn doorgekomen, maar
zulks kan pleiter na de zeer positieve ver
klaring van mr. Van den Burg ton deze niet
aannemen.
Toen een der jongens daarop opmerkte, dat
hij „even goed daar mocht loopen". maakte de
man zich kwaad en met de opmerking: Jk
heb er Wel eerder twee jaar voor over gehad"
greep hij den jongen beet en stak hem met een
dolfenes tweemaal, een keer in den bovenarm
en een keer in de zij. Daarop maakte hfl zich
uit de voeten. De jongen, de ongeveer achttien
jarige P. Hoogland uit Alkmaar, zag nog kans
kruipende de eerste huizen van Helloo te be
reiken, waar een dame hem vond. De andere
jongens waren hals over kop gevlucht.
Pleiter komt daarna aan de verhouding tus
schen opperwachtmeester Curfs en den burge
meester.
In verband hiermede merkte pleiter op, dat
deze zaak van het begin af door de marechaus
see geenszins als een civielrechtelijke' was te
onderkennen.
Zaterdagmiddag is op de Lange Wijk te De-
demsvaart een vrachtauto uit Zwolle, geladen
met 28 varkens, doordat het voertuig in een
bocht van den weg door een luxe auto werd
aangereden, in de Dedemsvaart gereden. Tij
dens den val kantelde de auto bovendien. De
chauffeur kwam er ongedeerd af. Hij wist zich
te redden door uit de cabine te kruipen. Erger
waren de varkens er aan toe. De beesten waren
op en over elkaar uit den r
van boven open was, en in
De zitting werd hierna geschorst tot kwart
over twee.
Mr. James zet zjjn pleidooi voort en behan
delt eerst de zaak va» den kruidenier. B., die
gedurende een nacht in de marechausseeka-
mrne is vastgehouden.
wagen gevallen, die
ijpet water terecht
gekofhen. Zij trachtten een zoo goed mogelijk
heenkomen te zoeken, doch belemmerden
elkander voortdurend in de bewegingsvrijheid.
Teneinde te redden wat er te redden viel,
werd in allerijl een ploeg gemeentewerklieden
gerequireerd, die er in slaagde Tl varkens weer
op het droge te brengen. Zeven dieren bleken
ernstige verwondingen te hebben opgeloopen.
andere waren een heel eind de Dedemsvaart
opgezwommen. Een varken verdronk bij het
sauve qui peut. De geredde beesten zijn in een
anderen vrachtwagen '‘geladen, en vervolgens
naar de Bacon Factory te Hardenberg vervoerd
waarvoor ze bestemd waren.
Eén van de middelen, om dit Ponds te ver
stevigen, werd gevonden in twee groote loterijen
(de grootste, welke in ons land ooit gehouden
zijn, d.wx wat de prijzen betreft).
Voor deze loterijen heeft de geniale teeke-
naar Dr. Louis Raemaekers welwillend een
plaat geteekend, die op schrille, maar daarom
niet minder juiste wijze aantoont, wat de ge
volgen zijn, als men niet tijdig maatregelen
neemt, om met luchtbescherming op de hoogte
te komen. Een waarschuwing voor hen, die nog
afzijdig bleven!
Ruiterlijk moet pleiter erkennen, dat de ge
wijzigde houding van mr. Van den Burg voor
hem een groote verrassing is geweest, doch
pleiter moet daaraan onmiddellijk toevoegen,
dat daardoor geen wijziging is gebracht <n het
oordeel over het uit de dossiers gebleken op
treden der brigade.
Deze B. had een postwissel, bestemd voor een
zijner ondergeschikten, ontvangen en dit geld
niet afgedragen op grond van een beweerde te-
genvordering. v
28 Januari heeft B. het geld, dat de Raad
van- Arbeid als ziekengeld had gezonden, ge
ïnd en onder zich gehouden. Toen hij weiger
achtig bleef het geld uit te betalen, heeft de
vader van den ondergeschikte gedreigd de
zaak in Iftnden van de politie te zullen stel
len. Dit is dan ook geschied en herhaaldelijk
heeft de marechaussee hem daarna verzocht in
de kazerne te komen. De betreffende wacht
meester heeft in deze zaak niets meer dan een
gewone verduisterftg gezien.
Naar pleiters meening geeft dit artikel echter
aan de opsporingsambtenaren geenszins het
recht om maar te gaan opsporen, wat zjj goed
dunken en kan hier wel degelijk worden in
gegrepen.
«.Nog denaelfden avond om half twaalf is
de dader van deze mishandeling door de po
litie van Helloo gevat. Het is de veertigja-
rige M. van M., een zwakzinnige, die langen
- i" tijd in het psychopathengesticht te Helloo
is verpleegd. Eenlge maanden geleden was
h(j al^ genezen daaruit ontslagen. Het bleek,
dat de vorige week een der jongens, doch
niet de getroffene, een woordenwisseling met
hem heeft gehad. De man, tegen wién de
politie dadelijk verdenking koesterde, kon
bjj zijn woning worden aangehouden. De
toestand van den jongen is vrij ernstig.
daar een zijner longen geraakt blijkt te
zijn.
Het wil ons niet noodlg toeschijnen, deze actie
in de aandacht van onze lezeri aan te bevelen,
want ieder, die de noodzakelijkheid van een
Luchtbeschermingsfonds erkent (en wie zou dit
niet doen?), zal gaarne aan de totstandkoming
en het slagen daarvan medewerken, door een
of meer loten in een dezer loterijen te nemen,
die men kan betrekken: Van Diepenburch-
straat 154, Den Haag. (Organisatie Loterijen
van de Ned. Ver. voor Luchtbescherming).
Bovendien is aan de plaat van Dr. Raemaa-
kers een prjjsvrstog met groote prijzen verbon
den, waarvan de voorwaarden eveneens aan dit
adres te vernemen zijn.
In de middagzittlng heeft de vertegen
woordiger van den minister, mr. P. Meyes.
zijn pleidooi gehouden.
De president hiefna deuitspraak In
alle zaken op over drie weken.
Vervolgens zijn aan de orde de klachten van
de wachtmeesters tegen dan Inspecteur van het
wapen der marechaussee, kolonel Van Selm,
tegen het besluit van hun overplaatsing.
Uitdrukkelijk constateert pleiter, dat ook na
de hier gehouden getuigenverhooren is komen
vast te staan, dat de grieven, waarop de geno-
men maatregel berust, onveranderd en vooral
wat de hoofdzaken betreft, kunnen worden ge
handhaafd.
De leden van de Ned. R. K. Journalisten-
Vereeniglng hebben Zaterdag met hun dames
een excursie gemaakt naar Het Gooi. Meer
dan zestig dames en heeren vereenigden zich
omstreeks twee uur in de hall van het raad
huis.
In de burgerzaal werden zij ontvangen en
toegesproken door den burgemeester van Hil
versum, den heer J. M. J. H. Lambooy, die,
na een hartelijk woord van welkom te hebben
gezegd, zijn schoone gemeente aan de journa
listen voorstelde. Hilversum is een dorp, een
groot woondorp en wil dit blijven. Voor rijk en
arm zijn er eengezinswoningen met tuinen en
ieder onderhoudt zijn tuin goed. Dat ligt ook
geheel in den aard van de natuurschoone om
geving, welke nog maar al te veel Nederlanders
onbekend is. Deze Ideale woongelegenheid wil
Hilversum tot eiken prijs behouden en daarom
verheugde het den burgemeester, dat de katho
lieke journalisten zijn gemeente tot onderwerp
van hun excursie hadden gekozen.
Nadat de voorzitter der vereeniglng, mr. H.
F. A. Geise, dezen welkomstgroet had beant
woord en daarbij de sympathie voor den per
soon van den burgemeester had uitgesproken,
werd onder leiding van den burgemeester, den
gemeentesecretaris, dr. G. G. Pekelharing en
wethouder C. F. F. Verbeek de schepping van
architect Dudok bezichtigd. Vervolgens werd
een bezoek gebracht aan de nieuwe studio van
den Katholieken Radio Omroep, waar de heer
Schaffers het gezelschap begroette. Daarop
ging het, na een bezoek aan de karakteris
tieke Schaapskooi van het reservaat, naar
het Piashuis te Loosdrecht, van waar men naar
hotel Gooiland terugkeerde.
Hier werd in een allergenoeglijkste stemming
het diner gebruikt, waaraan os. burgemeester
Lambooy en mr. M. de Kort, voorzitter van het
Gooiach Toeristenplan, aanzaten Aan den
dlsch voerde het woord osn. mr. De Kort, die
den nadruk legde op de noodzakelijkheid, dat
men zijn eigen land kent, hetgeen het vreem
delingenverkeer nastreeft en dat daarbij Het
Gooi zeer zeker zijn rechten kan doen gelden.
Prof. dr. Tltus Brandsma O.Carm., geestelijk
adviseur, burgemeester Lambooy en mr. H. F.
A. Geise, spraken allen hun waardeerlng uit
over dezen uitermate geslaagden dag, die vele
collega's tusschen Den Helder en Valkenburg
zoovele gezellige en amicale uren had bijeen
gebracht.
Wat de aan den maatregel ten grondslag lig
gende zaken betreft, kan pleiter voor een groot
deel verwijzen naar de contra-memorie en naar
het betoog van den procureur-generaal.
Pleiter zet voorts uiteen, dat de beslissing
van den minister berust op tal van dossiers van
zaken der brigade, in welke dossiers zooveel
fouten voorkwamen, dat een maatregel niet
achterwege kon blijven. Voorts is de besltsain»
gegrond op uitgebëachte rapporten.
Pleiter geeft vervolgens als zijn meening te
kennen, dat de beweringen ten aanzien van ver
schillende zaken sinds 1 April niet ongerljmg
zijn gebleken. I
Uitdrukkelijk merkt pleiter op, dat de minis
ter op 1 April niet heeft geweten, noch rede
lijkerwijze had kunnen verwachten, dat dc offi
cier later op verschillende punten van zijn me-
dedeelingen is teruggekomen
Pleiter wijst er voorts op, dat er verschillende
categorieën van opsporingsambtenaren zijn en
dat daarin licht edjpgevaar la gelegen voor riva
liteit en vliegen-afvangerlj. In dit verband merkt
pleiter nog op, dat in plaatsen waar een com
missaris van politie is, de rijkspolitie ook geer,
opsporlngswerkzaamheden mag verrichten.
Mr. James ’acht deze overplaatsing evenmin
wettig, omdat zij gegrond is op het besluit tot
1 Intrekking van de opsporingsbevoegdheid, tot
het nemen van welk besluit de minister niet be
voegd was.
Uitdrukkelijk wenscht pleiter ft constateeren,
dat de minister van Defensie niet zoo voetstoots
zijn toestemming heeft gegeven als thans wordt
getracht voor te stellen, want zelfs op 4 April
werd nog gesproken over een voorstel van den
inspecteur om de overplaatsing te beperken.
Eerst op 6 April heeft de inspecteur het ver
zoek ontvangen om een voordracht voor de over-
J plaatsing op te maken, en uit anderen hoofde
heeft hij vernomen, dat het besluit van den
minister in den middag van 6 April is genomen.
Kolonel Van Selm refereert zich in hoofdzaak
aén ztfn contra-memorie.
Ook In deze zaak bepaalt de president de
uitspraak op 16 Juli.
Tegen half vijf werd hierop de zitting ge
sloten.
Het administratief personeel van de afdeeling:
Bureau Technische en voorlichtingsdienst voor
heen afdeellng buitendienst van de Hembrug.
waar o.m. 10 hoofdambtenaren werkvaam zijn,
heeft, naar de Standaard verneemt, van de
directie der Artillerie inrichtingen bericht gekre
gen. dat zij met ingang van 1 September te
'a Oravenhage te werk gesteld zullen worden.
Deze technische- en voorlichtingsdienst zal in de
onmiddellijke nabijheid van het departement van
Defensie gehuisvest worden.
Door dezen getroffen maatregel hoopt men te
bewerkstelligen, dat de door het Staatsbedrijf
der A. I. ultgevoerde orders voor het departe
ment van Defensie op nog snellere wijze dan
voorheen uitgevoerd kunnen worden Tegen het
einde van de volgende week wordt de officieele
mlniaterieele bealiaaing inzake de overptaatsing
verwacht.
I
Want indien er al ooit sprake is geweest van
een abnormale, onwettige activiteiteontplooilng
der administratie, van een onredelijk gebruik
barer bevoegdheid, dan is het wel in deze zaak,
waarin willens en wetens zonder behoorlijk
onderzoek naar feiten, welke grondslag vorm
den voor die beslissing, een zoo verstrekkende
en onteerende maatregel is genomen* als is de
ontneming van de door de wet gedragen opspo
ringsbevoegdheid aan een opsporingsambtenaar
De brigade-Oss zoekt slechts recht. Tot dus
ver heeft zjj moeten zwijgen en zjj zal dft
blijven doen.
Dat het Ambtenarengerecht te ’s Gravenhage.
rechtdoende in militaire ambtenarenzaken
thans vbor haar spreke.
Zondagnacht tegen half drie kon het vuur
worden gestuit. Men is erin geslaagd uitbreiding
van het vuur naar de overzijde van den weg te
voorkomen. Enkele hectaren dennenboach zijn
in vlammen opgegaan. De oorzaak van den
brand is niet bekend. De bosschen zijn' het ei
gendom van de bezitters van het kasteel van
Heeswljk.
Aan de Ned. Sigarenfabriek ..Dejaco” te Cu-
lemborg is Zaterdag per 3 Juli ontalag aange
zegd aan 86 sigarenmakers en 37 Jongere werk
lieden.
Dit ontslag schijnt geen verband te houden
met een tekort aan orders, doch vtndt zijn oor
zaak in de nieuwe loonregeling voor de jeugd-
afdeellng. Deze jonge krachten die de machines
bedienen, worden volgens de nieuwe loonrege
ling naar hun leeftijd Ingedeeld, hetgeen voor
hen aanmerkelijke loonsverhooglng beteekent.
Waar zU nu in hoofdzaak werkza-m zijn aan
het goedkoopste product der fabriek, de 3 ets.
sigaar, wordt naar we vernemen de kostprijs
hiervan door de nieuwe loonregeling dusdanig
opgevoerd, dat het niet tnogelUk schijnt, met
deze productie voort te gaan.
een optreden der marechaussee, welke den ge
nomen maatregel rechtvaardigt.
Natuurlijk Is aan dat ingrijpen een grens,
maar waar deze ligt, staat op zichzelf niet vast.
Men moet dan ook niet a priori aannemen, dat
die grens daar zou zijn, waar de tegenplelter
haar wil zien gelegd.
Over dit artikel is nog geen beslissing van den
hoogsten rechter, ctoch pleiter meent, dat ten
deze wel eenige waarde kan worden toegekend
aan de interpretatie van den minister.
Curfs heeft eena tegen iemand gezegd, dat
deze niet verplicht was om te voldoen aan een
verzoek om ten bureele der gemeentepolitie te
komen. Daarmede Is Curfs zijn boekje niet te
buiten gegaan, doch bovendien heeft hl) den
burgemeester er telefonisch van in kennis ge
steld. dat de betreffende persoon niet bij de
gemeentepolitie durfde komen.
De burgemeester heeft daarop tegen Curfs
ten klacht ingediend bjj den Officier, maar
daarvoor was volgens pleiter geen enkele aan
leiding.
Pleiter constateert voorts, dat de verhouding
tusschen Curfs en den inspecteur zeer goed
was, terwijl voorts de burgemeesters van de
omliggende gemeenten zeer gced met den bri
gadecommandant Curfs konden samenwer
ken en daarvan ook in brieven hebben doen
blijken.
Dit is wel geen bewijs, doch wel een sterke
aanwijzing, dat de minder goede samenwer
king tusschen Curfs eri burgemeester Ploeg
makers niet aan Curfs kan hebben gelegen.
Bovendien heeft Curfs herhaaldelijk ge-
t>acht, om de samenwerking met den burge
meester zoo goed mogelijk te doen zijn.
Pleiter merkt voorts op, dat de burgemees
ter er over heeft geklaagd, dat de brigade-Oss
zich eea serenade heeft laten brengen door
een muziekkorps, en dat Curfs daarom zou
hebben verzocht. Dit is echter niet het geval
geweest, zooals blijkt uit een bericht in de
-fteclamebcde’* van Oss.
Merkwaardig is echter, dat de burgemees
ter. die er zoo gauw by was, om het eerste be
richt ter kennis te brengen van de justltioneele
autoriteiten, heeft nagelaten het latere, te
gensprekende bericht ook op te zenden.
Wat ten slotte De Gier betreft, ten aanzien
van dezen is beweerd^ dat hij uit zijn even
wicht was geraakt en dat hij moest worden
ovcrgeplaatat naar een standplaats, waar hjj
een nucbteren commandant boven zich had en
•en krachtig parket.
Pleiter wenscht op to merken, dat De Gier
steeds goed werk heeft verricht en laatstelijk
“06 in de zaak-Zwanenberg zeer goed werk
heeft gepresteerd.
Ten aanzien van de Gier hebben de hoog-
Me gezagsdragers een houding aangenomen,
waardoor De Gier zich diep gegriefd gevoelt
e» den eersten April dan ook den zwarts ten
dag van zijn leven neemt.
Heb is voor De Gier buitengewoon pijnlijk
tn onaangenaam cm op deze wijze te worden
Wdesauvoueerd, te meer, waar van verschil
lende zijden zijn gedrag is geprezen, terwijl ook
een geestelijke heeft getuigd, dat De Gier
steeds niet anders dan zijn plicht heeft ge-
en die hem naast een goed ambtenaar
hovenal een goed menach noemde.
Het advies van prof. Van Bemmelen heef*,
pleiter heelemaal niet overtuigd van de juist
heid van het daarin opgenomen betoog, dat de
genomen maatregel onwettig zou zijn.
Natuurlijk mag de minister geen bevelen
geven, welke in strijd zijn met de wet, doch
pleiter kan niet Inzien, dat er strijd met de
wet zou zjjnpals de minister maatregelen neemt,
ten einde een goede uitvoering van de taak, J
welke aan de opsporingsambtenaren is opge
dragen, te verzekeren. En wanneer die taak niet
op de juiste wijze wordt uitgevoerd, moet toch
zeer zeker de bevoegdheid aanwezig zijn, om
daarbij in te grijpen.
Dat de klagers zich gegriefd achten,
pleiter respecteeren, doch hjj wenscht op te
merken, dat bjj den minister niet heeft voorge
zeten om de klagers ixxxieloos pijnlijk te treffen
of hun leed te berokkenen.
Vervolgens gaat pleiter na de beteekenis van
de wettelijke maatregelen. In dit verband geeft
pleiter toe, dat de bepaling van art. 141 tweede
lid Wetboek van Strafvordering niet geheel
duidelijk is, gezien ook de strekking welke prof.
Van Bemmelen daaraan gegeven heeft.
Mpn kent de geschiedenis vsn den looden
verrader, dat eens het schegbeeld was van het
Nederlandsche fregat „Van Alphen", dat in hét
einde der achttiende eeuw in West-Indié in de
lucht is gevlogen.
Nadien is het opgevischt en het beeld werd
het eigendom van een in Curacao algemeen ge
ziene koopmansfamilie, de Maduro’s. Nu is het
in marinekringen ew> traditie geworden dit
beeld, dat toch behdftd heeft tot onze marine,
machtig te worden en het* vol triomf naar het
vaderland terug te brengen Verscheidene malen
is aldus een poging gedaan en dikwijls ook met
succes. De looden verrades werd op sllnksche
wjjze aan boord van den oorlogsbodem gebracht
en eerst, wanneer het schip in volle zee was,
werd de commandant ervan op de hoogte ge
bracht. Deze wendde dan groote verbolgenheid
voor, terwjjl bjj aankomst in Nederland de, re-
geering opdracht gaf, het_ beeld met de eerst
volgende gelegenheid weer naar West-Indië te
retourneeren, teneinde het weer' in het bezit
der familie Maduro te doen stellen.
In het begin van dit jaar hebben ook man
schappen van de „Gelderland" een geslaagde
inbraak gepleegd en den looden verrader werd
met gejuich te Nleuwedlep binnengehaald.
Op de rijkswerf te WlUemsoord is het beeld
weer opgeknapt en staat thans in frissche kleu
ren en van een nieuwen neus voorzien in de
kajuit van den commandant van de „Gelder
land", overste A. P. B. A. van Straelen.
Op een of andere wjjze is dit ter oore ge
komen van een der leden van de „benadeelde”
familie Maduro en in het holst van den nacht
ongeveer kwart over twee heeft dese telg een
uitstekend voorbereide inbraak trachten te
plegen aan boord van de „Gelderland", ten
einde het familiebezit weer terug te halen.
HU heeft hiertoe een teekentng van het schip
in zjjn bezit gekregen, waarop nauwkeurig de
plaats van den looden verrader was aangegeven
en heeft zich de medewerking weten te ver-
zek<fren van een motorvaartuig van den Rot-
terdamseben havendienst, dat een roelvlet in
de nabijheid van de „Gelderland" heeft ge
bracht.
Met behulp hiervan is de „inbreker” langszij
het schip gekomen, zoodat hjj langs bet stop
anker aan het achterschip, waar ook de apar-
tementen van den commandant gelegen zjjn,
naar boven kon klimmen. Intu&schen werd een
mannetje van den havendienst naar den onder
officier van de wacht, sergeant-botteller P.
Kee, gezonden, teneinde diens aandacht af te
lelden door hem te zeggen, dat er iets aan den
stand van de voortrossen mankeerde.
De Geneeskundige Dienst en de politie wer
den onmlddelljjk gewaarschuwd. De eerste zorg
de na het leggen van een noodverband voor de
overbrenging naar het ziekenhuis, terwijl de
politie een onderzoek instelde. Een vaag signa
lement en de opmerkingen van den dader vorm
den daarbij een aanwijzing.
Ten aanzien van deze mishandeling meent
pleiter, dat hier geenszins kan werden gespro
ken van een gegronde verdenking, zooals de
minister heeft gedaan. Beweerd ia, dat de man
sq'n verwondingen heeft laten zien aan zijn
vrouw en aan eenlge familieleden, en boven
dien vier dagen later aan een verslaggever. Nu
acht pleiter het een groot verzuim, dat men
dezen als den eenigen objectieven getuig?
met heeft gehoord.
President: Persgeheim. (Gelach).
Mr. James acht het voorts van belang, dat
by het verhoor, dat thans hier gehouden is,
van de .gegronde” verdenking tegen de briga
de-Oss, dat zjj zich aan mishandeling zou
hebben schuldig gemaakt, niets is overgeble
ven.
Luchtaanvallen op Canton, op Soetsjau, op
Barcelona.;., op.... ja, vult uzelf maar In. Op
tientallen plaatsen, die in oorlogsgebieden lig
gen, waarvan men leest: zestienhonderd doo-
den. duizend dooden, achthonderd. Alsof een
menschenleven geen waarde meer heeft! Pro
testen van de beschaafde wereld, besprekingen
in den boezem der Engelsche Regeering. van
het Engelsche Lagerhuis, van de menschheid,
die er haar afschuw over uitspreekt, doch er
meerendeels de verschrikkingen nimmer van
meemaakte.
Maar ondanks die protesten tegen aanvallen
op een weerlooze bevolking, ondanks pogingen
om deze aanvallen slechts op militaire doel
einden te doen geschieden, ondanks de beste
bedoelingen en plannen, bljjft het dreigende
zwaard boven ons hoofd hangen. Ook boven
het hoofd van ons Nederlanders.
Over luchtbescherming en hetgëen daarvoor
gedaan kan worden, is in ons blad reeds her
haaldelijk uitvoerig geschreven. Daarbij is to-
vens naar voren gebracht, dat het wel dege
lijk mogelijk is. maatregelen te treffen, even
goed als men ztch^jvapenen kan tegen epide
mieën. Doch .voor een zoodanige teweerstelllng
is in ons land een ongekende mobilisatie noodlg,
een vreedzame, algeheele, nauwe samenwerking
van alle lagen der bevolking, die zich gezamen
lijk' wapenen tegen noodlottige gebeurtenissen,
van een geheel- volk, dat voorbereid en klaar
wil wezen, als ooit de hel der verschrikking in
den meest ongebreidelden, ondenkbaren en
gruwelljksten vorm zou losbarsten.
Van de noodzakelijkheid van luchtbescher
ming is thans vrijwel iedere Nederlander door
drongen: Luchtbescherming is zelfbescherming,
is gezinsbeschermlng. Voor de passieve luchtbe
scherming wordt de laatste maanden veel, selfs
zeer veel gedaan. De eenige door de Regeering
op dit gebied erkende Instantie, de Nederland
sche Vereeniglng voor Luchtbescherming (Nas
sau Ouwerkerkstraat 3, Den Haag), kon dezer
dagen zijn 50.000ste lid Inschrijven; in Septem
ber '36 waren het er nog maar driehonderd.
Deze geweldige toeneming spreekt boekdeelen;
zU laat zien, dat ons volk het nut en de nood
zakelijkheid begrijpt, dat men op den goeden
weg is. dat de vereeniglng goede en ook ge-
wenschte voorlichting geeft. Wil zij dit even
wel kunnen blijven defen, dan ia de vorming van
een Luchtbeschermingsfonds. waaruit de gel
den voor de enorme propaganda, die op dit ge
bied noodlg is. geput kunnen worden,
elsch. Van vele zijden werd daartoe
medewerking ondervonden, doch deze
aerklng is nog ontoereikend en moet
meen zijn.
Het prachtige natuurschoon, gelegen aan den
rijksweg Grave's-Hertogenboech, en beboe
rende tot de gemeenten Berchem en Oss, is
Zaterdagavond door een geweldigen brand voor
een groot gedeelte verwoest.
Omstreeks half elf werd vanuit de gemeente
Oss een groote vuurgloed waargenomen in de
richting van Nlstelrode. De gemeentelijke
brandweer, welke onmlddellljk met groot ma
teriaal uittrok, kwam spoedig tot de ontdek
king. dat er een enorme boschbrand woedde in
het gehucht Zevenbergen, waar de grond van
circa vjjf gemeenten in elkaar loopt De brand
'was ontstaan in het zeer dicht met denneboo-
men beplante bosch onder de gemeente Ber
chem, doch door een vrij krachtlgen wind en
de enorme droogte was weldra een hectare
door de vlammen aangetast. Hoewel met alle
kracht gewerkt werd. oa. door het graven van
greppels, om het vuur te stuiten, bestond het
gevaar, dat de enorme vlammenzee zich ook
zal mededeelen aan de aan de overzijde van
de straat gelegen uitgestrekte bosschen. Dank
zjj de windrichting bleven eenlge in de om
geving staande boerderijen gespaard. Op het
fantastische schouwspel dat de brand, welke
uren in de omgeving zichtbaar was. opleverde
waren zes A zevenhonderd menschen komen
toestroomen.
Zoo werd de „Inbreker” in het gezicht van
de haven „ingerekend” en werd hij zonder par
don na opgave te hebben gedaan van naam en
adres, aan den wal geaet.
Overste van Straelen was eenige maanden
geleden reeds langs een achterweg op de hoogte
gebracht van een plan, dat deze telg uit het
geslacht Maduro op een geschikt oogenblik met
eenlge medestudenten uit Lelden, den looden
verrader zou trachten in zjjn bezit te krijgen,
maar aangezien de overste het Is hier een
sportieve strijd tusschen marine en de familie
Maduro gevoel voor humor heeft en deze
sportieve Inbraak wel kon apprecieeren, heeft
hij geen enkelen maatregel willen nemen om
den looden verrader extra te beschermen, zoo-1
dat het oude schegbeeld niet achter slot stond
en bulten den normalen wacht geen enkele
maatregel genomen was.
Gezien het weinige succes van deze zorgvuldig
voorbereide Inbraak kan men aannemen, dat
Hr. Ms. „Gelderland” der traditie getrouw, dit
najaar zelf den looden verrader weer naar
Curaqao aal terugbrengen.
Pleiter kan dan ook niet toegeven, dat
wachtmeester Van Den Berg in deze zaak zóó
ontactisch heeft gehandeld, als in de contra-
memorie wordt vcorgesteld.
Men moest echter ook voor wachtmeestei
Van Den Berg een reden hebben om zijn over
plaatsing te rechtvaardigen.
President: U bedoelt hier met men toch niet
den minister van Justitie?
Mr. Jamas: Neen, mijnheer de president.
Pleiter heeft met groote belangstelling het
pleidooi van mr. James aangehoord, dat op zoo
overtuigende wijze werd voorgedragen. Toqji
kan pleiter zich met de strekking daarvan niet
vereenigen, al heeft hij waardeerlng voor de
wijze, waarop het pleidooi is opgebouwd
In de eerste plaats wenscht pleiter zjjn leed
wezen er over uit te spreken, dat mr. James
zjjn pleidooi begon met waardeerende woorden
voor iemand, die dezer dagen is veroordeeld.