de volksgezondheid
Zorg
voor
Uolfijn
Te moeilijk?
J
HET WITGELE KRUIS
-
ZATERDAG 9 JULI 1938
VAN WEEK TOT WEEK
Ontwikt
Werkloosheidsraad
Uit de historie
uit
De
laatste reis beëindigd
Zijn
Bliksem ingeslagen
De voorgeschiedenis
DEVIEZENSMOKKELARIJ
Dader te Deventer aangehouden
Ongeval onder Nieuw-Leusen
Maar eindelijk in de val geloopen
E
0
Aanvoerregeling voor
haring verruimd
Weer een doode op
onbewaakten overweg
Geen maatregelen tot vrijstelling
of vermindering te verwachten
Heffing op vroege
aardappelen
Minister Romme betreurt
het raadsbesluit
Poststempel vierdaagsche
afstandsmarschen
Inhaling van achterstand
vrijwel uitgesloten
Twee boerderijen te Drunen
in de asch gelegd
REEKS OUDE DIEFSTALLEN
OPGEHELDERD
Een deel van de Katholieke
Actie
WERKLOOZENKASSEN EN
WIERINGERMEER
PRINS BERNHARD NAAR
DUITSCHLAND
De verpleegster kreeg een
uitgebreide taak
DIEFSTAL VOORAL IN
KEUKENS
ARBEIDSLOONEN BIJ
KAZERNEBOUW
k
■t
1
van WAT TA
«•-
Nieuwe vragen van den heer
Andriessen aan den minister
„Houtman”
den dienst
a. dat schilden, werkman aan de mQitalre
De teereerw. heer C. Venings,
geestelijk adviseur van de Fe
deratie, wyst ons in een
onderhoud op het mooie
socig^t karakter.
Onder den naans commissie van
bijstand is een dagelyksch
bestuur ingesteld
ling der organisatie
I
dat zich echter later bU het
en
trein te halen.
inboedels, zün
A. y. D.
sling
Men bericht ons van bevoegde zijde:
wel.
de
van
geen
Voor kraamhulp en hygiënische
waardoor zoo gunstig mogelijke
dat
leid.
het
ge*
s
d
waar-
het
pleglng gesticht.
Wit-Gele Kruis
De nieuwe
chocoladereep
uit de edelste
VENEZUELA
CACAO bereid!
In de te 's-Gravenhage gehouden vergade-
nng van den Nederlandschen Werklooshelds-
raad. is mededeeling gedaan, dat het
tariaat van die instelling
den vervuld door de heeren 1.
Op de vragen van het R.K. Tweede Kamer
lid Groen betreffende de heffing op vroege
aardappelen, heeft de minister van Economi
sche Zaken geantwoord:
rden
zeer
eeft,
ziet.
Iker,
ioor
is.
L OP
ien-
i en
erie
den
de
/er-
tren
uit»
den
al*
van
i dn
riet
iltu-
1.
nièn
itaal
beek
nale
nemen.
sche
tiert
■ids-
land
t op
aar
den
en-
aZ-
Iers.
65
J.
ün-
oo-
lOU-
:en-
Dit
tel-
xx>-
lee-
»n.
Rector Venlngs bleek een man te zijn, die niet
alleen den ideëelen kant van *n zaak beschouwt,
maar ook reëel is en zoo betreurde hij het, dat
de materieele positie der verpleegsters nog zoo
veel te wenschen overlaat.
.Het is toch een plicht, dat voor haar ook de
gelegenheid wordt geschapen om haar zegen-
brengenden en zoo noodlgen arbeid te verrich
ten.”
Op 17 Augustus 1916 kon de Bossche Dioce
sane Federatie met een tiental afdeellngen wor
den opgericht. De eerste voorzitter was dr. L.
Deckers, die, toen hjj naar Den Haag vertrok in
1919, door dr. F. van der Heyden. werd opgevolgd.
Weldra werden ook in het Noorden verschillende
afdeellngen van bet Wit-Oele Kruis opgericht,
dank zij den ijver van kapelaan Klteelaar. later
pastoor in Zeeland, terwijl ik ook 't groote aan
deel van mijn voorganger, pastoor Terwlsscha
van Schelttnga, met heel veel waardeering wil
memoreeren.
In Twente werkten dr. Nolet, de apotheker
Nieuwenhuis en deken Van der Waarden samen.
Daar werd het Centraal Comité voor Ziekenver -
Na 35-jarigen diénst in de Indische wateren,
is Vrijdagmorgen om half tien het sa. „Hout
man" van de Koninklijke Paketvaart Maat
schappij aan de Lloydkade te Rotterdam aan
gekomen, om daar voor de laatste maal na sen
reis de trossen vast te maken.
Bjj daling van den prijs zal, gelijk vorige
Jaren is geschied, een mlnimum-prUsregellng
dienen te worden ingesteld, waarvoor de gel
den. afkomstig uit de heffing, zullen moeten
worden aangewend. Gezien .het onzekere prijs-
verloop kan op dit oogenbllk uiteraard niet
worden gezegd of deze gelden geheel of slechts
ten deele zullen worden aangewend.
Onder deze omstandigheden is de minister
niet bereid het nemen van maatregelen tot vrij
stelling of vermindering der heffing in over
weging te
„Hoe is het Wit-Oele Kruis eigenlijk ont
staan?"
,4a, daar is een heele geschiedenis aan vooraf
gegaan. Het werk van het Wit-Oele Kruis be
staat reeds veel langer dan 15 Jaar. Het jubileum
betreft alleen den organisatie-vorm, waartoe we vriéndelijke gastheer nog moest hollen om den
„Kan men de verpleegsters dan ook niet be
schouwen als deelneemsters aan da Katholieke
Actie?"
„Inderdaad, ze vormen er een hulptroep van."
r*4f
Op de vragen van het Tweede Kamerlid Hil-
genga betreffende het niet toetreden van het
bestuur van het openbaar lichaam „De Wie
ringermeer” tot de regeling voor het verleenen
van subsldlën aan werkloozenkassen, vervat in
het Werkloosheidsbesluit 1917, luidt het ant
woord van minister Romme:
De minister betreurt het, dat de raad van de
gemeente Wieringermeer tot dusver niet heeft
kunnen besluiten om toe te treden tot de rege
ling, vervat in het Werkloosheidsbesluit 1917
en. in stede daarvan, besloten heeft om een
toeslag te verleenen op de ultkeerlngen, welke
uit werkloozenkassen aan werklooze arbeiders
worden verstrekt. Dit laatste besluit acht de
minister niet juist, omdat het ingaat tegen het
beleid der regeering, welker streven er op is
gericht, dat alle Nederlandsche gemeenten
aan het Werkloosheidsbesluit 1917 medewerken.
Reeds geruimen tijd geleden zijn pogingen
aangewend om den raad van de gemeente Wie
ringermeer te bewegen, tot bovengenoemde re
geling toe te treden, doch die pogingen heb
ben helaas niet tot het gewenschte resultaat
geleld.
In verband met een thans opnieuw geopend
overleg koestert de minister de hoop, dat ge
noemde raad zal besluiten, te beginnen met het
Jaar 1939. tot de regeling, vervat in het Werk
loosheidsbesluit 1917, toe te treden. Ook met
het oog hierop heeft hij gemeend het besluit
van den raad der gemeente Wieringermeer om
een toeslag te geven op de ultkeerlngen uit de
werkloozenkassen niet aan de Kroon tot schor
sing te moeten voordragen. In afwachting van
de beslissing over de vraag, of genoemd besluit
Mch met het algemeen belang verdraagt.
Van lieverlede Is de taak van de verpleegster
steeds meer uitgebreid. Eerst was het alleen
zieken verplegen, maar vanwege het contact, dat
zij met het gezin had. heeft men haar voor veel
meer benut.
voorlichting,
voorwaarden voor de gezondheid van het kind
ontstaan. Om het gezin gezond te houden, moet
men immers bij het kind beginnen. Belangrijk
werk verricht zij ook met de opsporing van t.b.c-
gevallen, waarbij zjj aan de betrokken personen
de adressen geeft van consultatie-bureaux en
andere instanties.”
„Natuurlijk heeft men onmlddellljk begrepen,
dat wij katholieken een eigen Krulsvereenlging
moeten hebben?”
„Eerst in 1916, toen op last van de blsschop-
pen van Den Bosch en Breda een enquête werd
ingesteld naar den toestand van de ziekenver
pleging op het platteland begon men met plaat
selijke vereenigingen van het Wit-Oele Kruis
op te richten. „Het Groene Kruis” bestond reeds
veel langer en verrichtte schitterend werk. Met
eere moet hier de naam van den oprichter, ds.
Fleischer, genoemd worden, maar u begrijpt, dat
onze katholieke beginselen een principieele or
ganisatie vorderden.
De politie te Velp heeft dezer dagen den 34-
jarigen koopman J. F., die In een woonwagen
rondtrekt, aangehouden en den man op trans
port naar Den Haag gesteld, omdat de Haag-
sche politie hem gesignaleerd had.
P. legde zich toe op het stelen In keukens. Zoo
heeft hij 170 in een keuken van een villa in
Marlot gestolen en ook In andere huizen in de
residentie geld ontvreemd. Dezer dagen zag
een agent in Velp, die met ziekteverlof was, den
man op verdachte wijze rondloopen. Hj) waar
schuwde een collega en P. kon gearresteerd
worden. De arrestatie ging niet zoo gemakke-
HJk. De zieke agent kreeg een klap In het ge
zicht van P., die, onraad vermoedende, zich in
het struikgewas had verscholen.
De Haagsche politie heeft P. ter beschikking
van de justitie gesteld.
Volgende week wordt te Utrecht het vijf
tienjarig bestaan herdacht van de Nationale
Federatie .Het Wit-Gele Kruis", waarin wij
aanleiding hebben gevonden eens te gaan
praten met den geestelijken adviseur, den
zeereerw. heer C. Venlngs.
Door het Wit-Gele Kruis is ontzaglijk veel
voor de volksgezondheid gedaan, doch daar
nog niet alle katholieken doordrongen zijn
van de noodzakelijkheid om zich aan te
sluiten, die niet alleen voortspruit uit eigen
belang, maar ook uit een gevoel van solida
riteit, wenschten wij gaarne met onze lezers
dit Drachtig werk wat dieper te beschouwen.
Het schip meerde daar als alle andere sche
pen van den Lloyd, maar toch had dit oogen-
bilk voor dé b-manning een bijzondere betee
kenis. De „Houtman" nl. heeft zijn laatste
reis gemaakt met als passagiers hoofdzakelijk
employe's van de maatschappij, die met verlof
naar het moederland gingen.
Behalve in Indië heeft het schip ook een
tijdlang op Australië gevaren. Het zusterschip
van de .Houtman”, de „Tasman”, is reeds tij
dens den wereldoorlog getorpedeerd.
Het 5069 ton metende wacht- en passa
giersschip werd in 1913 op de werven van
Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij te’
Amsterdam gebouwd en het wordt nu dezer
dagen naar de scheepsslooperjj N V. Holland te
Hendrik-Ido-Ambacht gesleept.
Het R.K. Tweede Kamerlid Andriessen heeft
den minister van Defensie de volgende vragen
gesteld:
1. Moet uit het gestelde onder 3e en 3e van
het antwoord, dat de minister op 33 Juni JX
op tot hem gerichte schriftelijke wagen gege
ven heeft, worden afgeleid, dat de minister de
loonen, opgenomen in de landelijke collectieve
arbeidsovereenkomsten voor het bouwbedrijf
(burgerlijke en utiliteitsbouw) en in de lande
lijke collectieve arbeidsovereenkomst voor het
schildersbedrijf, onredelijk vindt?
3. Is het den minister bekend, dat aan ar
beiders (vaklieden) werkzaam aan den kazerne
bouw te Amsterdam, vóór do staking een loon
betaald werd, dat ruim 34 pCt. lager was dan
in de collectieve arbeidsovereenkomst voor Am
sterdam was bepaald?
3. Is het waar:
Benige jaren geleden zijn in de omgeving van
Barneveld diverse kerkdiefstallen gepleegd, oa.
te Voorthuizen en te Stouterfburg.
Vrijdag is te Deventer iemand aangehouden,
die bekend heeft deze diefstallen en nog tien
tot twaalf andere op zijn gewetep te hebben.
Het is M. 8., oud-verpleegde van de Rudolph-
stichting te De Olind, en als zoodanig goed in
deze omgeving bekend. Gemeente- en rijkspolitie
hebben te Deventer een onderzoek ingesteld, in
de hoop ook nog oudere onopgehelderde dief
stallen en Inbraken tot klaarheid te brengen.
Een bUk op ons horloge waarschuwde ons, dat
we Rector Venlngs niet langer op mochten hou
den. De trein moest hem naar Arnhem bren
gen, waar een belangrijke aangelegenheid van
het Wit-Gele Kruis op hem wachtte. We voelden
ons erg schuldbewust, toen we zagen, hoe onze
gebouwen te Utrecht, te werk gesteld warden
zonder dat met hen een week- of uurloon was
overeengekomen, en dat bun accoordwerk werd
opgedragen zonder dat over de te betalen Mm
voor een bepaalde hoeveelheid werk, of over een
prijs per vierkanten meter, overleg werd geplagd;
b. dat bU het bedoelde werk door volslagen
gezellen weekloonen werden verdiend, welke 30
pCt en meer lager waren, dan in de collectieve
overeenkomst voor Utrecht was bepaald?
4. Indien de onder 3 en 3 gestelde vragen
bevestigend beantwoord worden, moet dan uit
het onder 1 bedoelde antwoord van den minister
geconcludeerd worden, dat de minister deze
voorwaarden, waaronder gewerkt moest worden,
redelijk vindt?
5. Is de minister niet van oordeel, dat de
overheid, als werkgeefster optredend, krachtens
haar taak, maatregelen moet nemen om der-
gelDke verhoudingen te voorkomen?
Den laatsten tijd hoort men herhaaldelijk tn
de aan Dultschland grenzende Llmburgsche ge
meenten van arrestaties van personen, verdacht
van devieaensmokkelarljen. De te behalen winst
blijkt velen te verleiden om zich aan het
hachelijke avontuur te wagen. Getracht wordt
het Duitsche geld, het liefst papieren marken,
in opdracht van derden over de grens veilig in
Nederland te brengen. Maar velen zijn al tegen
de lalhp geloopen, want de zg. „zollfahndungs-
dienst is buitengemeen actief en ook het ver-
klikkerssysteem moet niet worden onderschat,
zoodat het niet zelden gebeurt, dat tegelijker
tijd de deviezensmokkelaar en de eigenaar van -
het geld worden gearresteerd
Voor enkele dagen werd te Aken gearresteeru
mevrouw D. uit Heerlen, van Duitsche-nationa
liteit wier dochter onlangs uit de Duitsche
gevangenis is ontslagen na er 18 maanden te
hebben doorgebracht, beschuldigd van spion-
nage verdacht van deviezensmokkelarij
Zekere E. uit Kerkrede werd gearresteerd, doch
tegen het betalen van cautie op vrije voeten
gesteld. Voorts werd naar de gevangenis in
Aken overgebracht P. K. uit Kerkrade, reci
divist, wegens devlezensmokkelarU, en de aller
laatste dagen werd in Aken gearresteerd A. H,
uit Kerkrade. wegens poging tot deviezensmok
kelarij. HU werd naar de gevangenis aldaar
overgebracht, evenals een Israëliet voor trien
hu handlangersdiensten verrichtte.'‘Het geld
is tevens in beslag genomen.
Omtrent deze laatste smokkelaffaire kan nog
worden bericht, dat H. met zUn verloofde in
Stapelveld woonachtig, zich per taxi vta het
grenskantoor Rimburg naar Aken had begeven.
In Aken bracht H. een bezoek aan een bewoner
van de Heinrichsallëe. een deftige buurt. Met
zijn meisje en den chauffeur vertoefde H. daar
na ongeveer een paar uren in een cafê-reataa-
rant. Tusschen H. en den chauffeur werd her- 1
haaldelUk op fluisterenden toon X gesprek ge
voerd. Op het oogenbllk dat H. en zijn ver
loofde aan de Ponttor in een Duitscben auto
wilden vertrekken naar Kerkrade. werd het
drietal gearresteerd en onmlddellljk naar de
gevangenis overgebracht. Ongeveer tegelijker
tijd werd een Israëliet gearresteerd en eveneens
naar de gevangenis overgebracht. Mej. M. en
de chauffeur, die met het geheele geval niets
hadden te maken, zUn na een nacht in de ge
vangenis te hebben doorgebracht, op vrije
voeten gesteld. De arrestatie van H. en van
den Israëliet bleef gehandhaafd. De hoeveelheid
van de in beslag genomen papieren marken Is
niet bekend. Het vermoeden bestaat, dat er
verraad in het spel is!
Prins Bernhard is Vrijdag per auto naar
Reckenwalde vertrokken voor een verbluf van
particulieren aard van enkele dagen in Dultsch
land.
Op den onbewaakten overweg aan den Meele-
weg. gemeente Nieuw-Leusen, is Vrijdag een
leege hooiwagen door den dieseltrein Meppel—
Zwolle gegrepen. De wagen werd achter het
paard weggeslagen. De voerman, de 65-jarige
landbouwer H. Prins, werd een twintigtal me
ters weggeslingerd en op slag gedodd.
De diesel werd zwaar beschadigd.
Wie kon ons daarbu beter helpen dan de man,
die dag in. dag uit op reis is om deze mooie
sociale beweging te propageeren, door zUn da-
gelUkSch contact met de leiders en helpers de
practUk door en door kent en als priester er een
geheel bijzonderen kUk op heeft.
Het is echter uiteraard niet gemakkelUk met
sa» iemand een afspraak te maken, doch het
gelukkige toeval wilde, dat Rector Venlngs en
rijver dezes Juist deze week in het Oosten
i het land moesten zUn en zoo werd Zwolle
:ozen als punt, waarnaar we elkaar tegemoet
iden reizen. Rector Venlngs woont n.l. voor
.cenigen tUd in Groningen.
HU verklaarde zich direct en spontaan bereid
iets over het werk, dat hem zoo lief is geworden,
te vertellen. Met een heerlUk enthousiasme
weidde hU erover uit.
,Jk doe dit werk zoo graag, ook al moest ik
er mu dierbaar geworden parochie-werk voor
opofferen, omdat er iets grootech voor onze ka
tholieke gemeenschap in zit. Je ziet het groeien
en het stemt je zoo dankbaar, dat we naast onze
eigen katholieke pers, radio en film ook een
beteekenlsvol instituut voor de volksgezondheid
hebben," aldus Rector Venlngs. Met veel vol
doening wees hU ons op het artikel, dat ook
onlangs in ons blad is verschenen van Mgr. D.
Huurdeman, Vicaris-Generaal van het Aqrisbls-
dom, die verklaarde, dat het Wit-Gele Kruis alle
katholieken moet omvatten.
vanzelf komen, als ik u eerst Iets heb gezegd
over de omstandigheden, die de Kruis-beweging
geboren deden worden.
In 1860 is men begonnen met de diplomeering
van leekenverpleegsters. Het verplegen van zie
ken was tot dan toe uitsluitend een werk van
barmhartigheid. BU Ons geschiedde dit door
zusters van liefde. Verder waren er diaconessen,
doch overigens werd bet verplegen van zieken
beschouwd als een soort dienstbode-werk, waar
bij van deskundigheid natuurlUk geen sprake
was.
Langzamerhand was er in medische kringen
een bepaalde gedachte ontstaan omtrent- de be
handeling van zieken en voelde men de behoefte
aan een hulp, die geen medicus behoefde te zijn,
doch een zekere kennis moest hebben omtrent
het behandelen van patiënten. Daarvoor was
dus een opleiding noodlg. Het verplegen werd
terecht beschouwd als specifiek vrouwelUk werk,
terwUl men onmlddellUk inzag, dat een meisje
met ambitie voor verpleegster ook een goed so
ciaal inzicht moest hebben. In dien tUd had
men qok het optreden van de bekende Florence
Nightingale, de pionierster van het Roode Kruis,
wat mede den stoot gaf tot het in het leven
roepen van een instituut van gediplomeerde ver
pleegsters.
Deze werkten in ziekenhuizen en bU particu
lieren thuis, doch een verpleegster aan huis ne
men was zeer kostbaar en zoo is de Krulsbewe-
ging ontstaan, waarbU de leden te zamen jaar
lijks door hun contributie de kosten van een
verpleegster betalen, die dus in dienst is van
de vereeniglng. NatuurlUk had men daarbU ook
een magazUn van verpleglngsartikelen noodlg.
secre-
voortaan zal wor-
E. F. E. Bon-
gaerts, secretaris van de RUkscommissle van
Advies voor de Werkloosheidsverzekering, se-
cretarts van de RUkscommissle voor de Werk
verruiming. en A. N. van MUI. adjunct-dlrec-
teur van den gemeentelUken dienst voor Maat-
schappelUk Hulpbetoon te Rotterdam.
Onder den naam commissie van bUstand
werd, werd een dagelUksch bestuur voor den
Werkloosheidsraad ingesteld, bestaande uit den
voorzitter, den heer H. de Bordes, burgemees
ter van Bussum en 4 leden. Tot leden werden
aangewezen voor een tijdvak van twee jaren
de heeren An th. Filmer. secretaris van de
Vereeniglng van Nederlandsche Arbeidsbeur
zen, J. A. A. Hartland. dlrecteur-secretaris
van de Stichting Landverhuizing Nederland,
H. Lindeman, bestuurder van het N. V. V., en
mr. F. W. R. Wt te waal, lid van het bestuur
van de Nationale Vereeniglng tegen de werk
loosheid, burgemeester van Deventer.
Als secretaris van het dagelUksch bestuur zal
het secretariaat van den Werkloosheidsraad
fungeeren.
Het is den minister bekend, dat bet vroege
nardappelgewas in sommige streken des lande
door vorst en andere weersomstandigheden
heeft geleden Het is dan oqjt, te verwachten,
dat een minder overvloedige wgst. dan waar
voor verleden Jaar afzet moest worden gezocht,
ter veiling zal worden aangevoerd, voorshands
kan echter nog niet worden gezegd, dat de
*bust zeer gering zal zUn.
Dkptzêfe kleinere aanvoeren is, mede wegens
den geringen voorraad oude aardappelen, de
prUs aanvankelijk hoog geweest. Deze is thans
wel is waar teruggeloopen, doch bevindt zich
nog op een aanzienlUk hooger niveau dan ver
leden jaar in dezen tUd. toen reeds enorme
hoeveelheden aardappelen onverkoopbaar He
ken te zUn. Daar over het verdere prUsverloop
momenteel nog weinig is te zeggen, is het zeer
wel mogeUjk. dat de telers gedurende de ge
heele campagne een loonenden prUs voor hun
product zullen ontvangen. In verband hier
mede kan niet worden toegegeven, dat de hef
fing van f 50 per H A onmogelUk door de telers
zal kunnen worden betaald.
Er zUn thans ruim zes weken verstreken
sinds de beperklngsregellng voor de haring-
visscherU in werking trad. Deze regeling komt
in hoofdzaak neer op beperking van het aan
tal vaartuigen, dat ter haringvangst mag uit
varen en het aantal netten, dat daarbu mag
werden meegenomen. Evenals in vorige jaren
was de grond voor het treffen van deze maat
regelen gelegen in de verwachting, dat, wan
neer de visscherU gedurende den tUd van de
maatjesharing geheel werd vrijgelaten, de aan
voer weldra zeer ruim zou zijn en de markt
met dit product zou worden overvoerd, met
alle nadeellge gevolgen voor het bedrijf van
de daarmede onvermUdelUk gepaard gaande
prUsinzinklng.
Door bUzondere omstandigheden en wel in
boofdzaak tengevolge van de staking, is da
aanvoer van maatjesharing tot dusver buiten
gewoon gering en bU dien van vorige jaren zoo
ver achter, dat inhaling van den achterstand
thans vrijwel uitgesloten kan worden geacht.
Bovendien hebben de geringe aanvoeren een
nadeeligen terugslag op den handel, in zoover
vele haringhandelaren en venters bU gebrek aan
vlsch niet in staat zullen zün hun -bestellin
gen uit te voeren of hun nering vól te houden.
Voorts moet rekening gehouden worden met
de uitvoerposltie, welke tengevolge van de ha-
rlngschaarschte blU-vend kan worden geschaad.
De handelaren en exporteurs hebben dan ook
al meermalen aangedrongen op een verruiming
van den invoer.
Het ligt echter voor de hand, dat ten ruimere
aanvoer van het Nederlandsche product
voorkeur boven importverruiming verdient. Met
het oog hierop bestond er voor bestendiging
de beQprkingsregeling niet alleen
grond meer, maar zouden bovendien de han
dels- en ultvoerbelangen ernstiger worden ge
schaad, dan door de heerschende omstandig
heden onvermUdelUk is. Op grond van deze
overwegingen heeft de minister van Economi
sche Zaken de data der nog niet verstreken
uitvaartbeurten t.w. 15 en 33 Juli vervroegd
en voor de geheele vloot gesteld op 9 Juli, ter
wUl tevens gelijk trouwens ook onder nor
male omstandigheden zou zUn geschied de
maxima voor de lengte van de vleet en de
onderscheiden groepen van schepen zUn ver
hoogd tot 3558m. 2663m en 3767m voor Schotsch
want en 3959m, 3369m en 3579m voor Hol-
landsch of standaard want,
„Waren de verschillende plaatselUke vereeni
gingen diocesaan met elkaar verbonden?"
4a, geleidelUk aan is de centralisatie in dio
cesaan verband ontstaan. Om practlsche rede
nen. b.v. het verkrijgen van subsidies, was het
echter gewenscht, dat er provinciale bonden
kwamen. Dezen hebben zich weer in een Natio
nale Federatie vereenlgd. die 11 Juli 1933 is op
gericht. Hier heeft zich ook het R.K. Limburg
sche Groene Kruis bU aangesloten.
Het Zuiden heeft sterk vastgehouden aan een
diocesane organisatie, doch vermoedelUk komt
er binnenkort een reorganisatie in de Nationale
Federatie tot stand. waarbU men zich ook be
neden den MoerdUk geheel provinciaal zal gaan
instellen."
We kwamen tot slot nog eens uitvoerig te
spreken over het Ideëele karakter van het Wit-
Gele Kruis. Velen hebben nog een verkeerde
meenlng over het wezen van de beweging en
denken, dat het uitsluitend een verzekering is.
waarbU men zich alleen uit eigen belang moet
aansluiten. Neen, men wordt van het Wit-Gele
Kruis ook lid om anderen te helpen, doch aan
den anderen kant moet men de vereeniglng weer
niet als een charitatieve vereeniglng gaan zien.
Het is een vereeniglng, die de volksgezondheid
behartigt en dus het algemeen belang dient.
„Hoe groot la het ledenaantal?”
„Op ongeveer 500 afdeellngen telt de Federatie
350.000 gezinnen, die zUn aangesloten, wat neer
komt op ruim éën mil Hoen katholieken. Er zUn
echter bUna acht mlllloen katholieken in ons
vaderland
Rector Venlngs wees op de prettige samen
werking tusschen medici en leeken. onder wie
vele intellectueelen zUn, die hun krachten geven
en prees buitengewoon hoog het werk, dat door
de verpleegsters wordt verricht. ,2U moeten bU
haar arbeid door de meest nobele, dus boven-
natuurlUke motieven geleld worden en haar
katholiek gehalte is van het grootste belang.”
WU begrepen het schitterende apoetolaats-
werk, ^t door hsar verricht kan worden, door
dat zlr In het gezin als een vertrouwelinge be
schouwd- worden. Een goed woord van haar en
een voorbeeld van zelfopoffering en godsdienst
zin kan een zegenrUke uitwerking hebben.
Ter gelegenheid van de vierrtewgsrbe stetetwte-
marschen zal de correspondentie, welke van
35 Juli as. tot en met 30 Juli 13 uureter post j
bezorgd wordt in de brievenbus op het terrein j
van de Prins Hendrikkazerne te NUmegen, van j
den afdruk van een buzonderen stempel worden j
voorzien.
In den nacht van Donderdag op VrUdag om
half een ontlastte zich een kort doch hevig on
weer boven de gemeente Drunen. De bliksem
sloeg in de met riet gedekte boerderij, bewoond
door het gezin van den heer Jos. Pulles, gele
gen aan de Grootestraat aldaar. Aangewakkerd
door den wind sloegen de vonken door het
luchtruim en kwamen terecht op de daarnaast
staande, eveneens met riet gedekte tloerderlj be
woond door C. de Gouw.
In korten tUd stond ook dit pand geheel in
vlammen.
De bewoners konden zich slechts met groote
moeite in veiligheid stellen.
De brandweer van Drunen en Elshout was
spoedig ter plaatse. Met een groot aantal slan
gen opjde waterleiding wérd het vuur bestre
den. Aan blusschen van de brandende boerde
rijen viel echter niet meer te denken.
Door bespuitlng konden de boerderUen, ge
legen naast de brandende perceelen, niettegen
staande den vonkenregen behouden blUven.
Omstreeks twee uur des nachts was het ge
vaar voor uitbreiding geweken 'en lagen de
boerderUen geheel in de asch.
Beide hulzen, zoowel als de
verzekerd.
Een varken en eenig klein vee. zoomede een
aantal landbouwwerktuigen, werden een prooi
der vlammen.
en de beteekenis van. Doch ze maakt, voorzich
tigheidshalve, in de practUk groot voorbehoud
zóó groot voorbehoud, dat het mystieke genade
leven eenigermate of geheel buiten den ge
zichtskring van den gewonen geloovige komt te
liggen. Dit is het groote nadeel van de mora
listische richting. Haar populair deugdldeaal
breidt zich in de breedte makkeluk uit, maar
het voert zelden tot de toppen. Berekend'op de
groote massa, ziet het te licht voorbU. dat deze
massa geheel is samengesteld uit afzonderlijke
menschen, die elk hun eigen mogelijkheden en
hun eigen behoeften hebben. Het streeft naar
een gemiddelde en maakt te licht de ziel te
vreden over de bereikte middelmatigheid. Voor
al de vereenzelviging van het onderhouden der
geboden in de wereld met het maatschappelUk
fatsoen in de burgerlUke samenleving is een
gevaartUk uitvloeisel van de „antl-mystleke’
streving. Haar eenzUdigheid heeft tenslotte al
haar gebreken blootgelegd en wie den nood der
Helen in de tegenwoordige wereld eenigermate
kent, zal betreuren, dat de andere richting zoo
zeer werd veronachtzaamd.
Tot deze andere richting behoorde pater
ConstantUn van Barbancon. Vandaar dat de uit
gave van zUn boek de aanleiding werd tot eer.
feller oplaaien der tegenstellingen, die reeds
bestonden. Men zocht hem voor te stellen als
•ro gevaarlUk schrijver, uit wiens werk de be
goocheling der zielen moest volgen. Hiertegen
verdedigde hU zich met klem, toen hU in 1629
een nieuwe uitgave van ,JJe Geheime Paden'
bezorgde. Aan bet boek self veranderde hU nlete,
maar achter de inleiding plaatste hU een „Be
merking over dit boekje voor de vrome zielen
van beider geslacht”. Deze „Bemerking" heeft
niets van haar beteekenis verloren. Integendeel.
ZU kon speciaal voor onzen tUd geschreven zUn.
In den vorm van vragen en antwoorden, sooals
catechismus die kent, behandelt de schrUver
alle opmerkingen, welke naar voren zUn ge-
bracht door zUn tegenstanders in het meenings-
verschU over de mystiek. HU begint al dadelUk
met de vraag:
.ZUn allerhande zielen bekwaam om den in
houd van dit boek in practUk te brengen en te
genieten?”
Men voelt wel, dat hU hier bet hart van de
kM-stle raakt. Er is opgeworpen, dat de mystiek
niets zou zUn voor de gewone, weinig ontwik
kelde geloovigen, die in de wereld leven en hun
aardsche beslommeringen hebben. Een hand
leiding over de geheime paden der GoddelUke
hefde hebben zU heusch niet noodlg. Laat ze
kich maar houden aan de geopenbaarde, alge
meen bekende waarheden, voorschriften en ge
boden. Dit is al moeilUk genoeg! Het mystieke
lev«n is heusch‘te moeilUk voor de men
schen!
Pater ConstantUn echter beantwoordt deze
opwerplng met de woorden: ,4a, allerhande
kielen zUn bekwaam om den inhoud van dit
boek in practUk te brengen en te genieten, mits
•U met groote nederigheid heel eenvoudig pogen
ordelijk te doen wat het leert en zich hierbij
met een vrU hart verlaten op Gods Almogend
heid”.
Deze woorden geven bet groote' verschil tus-
•chen beide richtingen duidelijk aan. De jno-
•khstieebe” richting legt allen nadr^k op het
’'oen en laten van den mensch. HO moet de
•eboden onderhouden, de zonde vermijden, de
kracht van de katholieke massa's, zelfs waar
zu toch naar bet uiterlUk nog heel plichtsge
trouw leven. Velen durven zich dat niet beken
nen en noemen deze zienswijze een „pessimis
tische" alsof hiermede ware aangetoond, dat
ze onjuist zou zUn! WU gelooven, dat pater
ConstantUn dien men deswege eerder van
„optimisme” zal verdenken! zoowel door zijn
arbeid in het bisdom Keulen als door zUn boek
over de Geheime Paden der Goddelijke Liefde
een practisch antwoord heeft geboden op een
der grootste problemen van onzen tijd: het pro
bleem van den massa-afval door de wUkende
geloofskracht.
oen pater ConstantUn van Barbanqon in
1633 te Keulen zUn boek „De genelme
Paden van de GoddelUke liefde’ had uit
gegeven, ontbrandde er een felle strijd tus
schen de aanhangers van de beide richtingen
in de theologie: de „moralisten' en de „mystie
ken”. De eersten wilden niet, dat men de in
nige geheimen van het genadeleven zou betrek
ken in de volksprediking en de gewone gods
dienstoefening. ZU achtten de volmaaktheid
van de liefde niet weggelegd voor den man op
de straat. Slechts wie tot hooger volmaaktheid
geroepen was en dientengevolge de Evangelische
Raden ter harte nam, bereidde zich voor op het
mystieke leven. In de wereld moesten de men
schen de geboden onderhouden. Wilden zU vol
maakt zUn. dan moesten zU'zlch maar uit de
wereld terugtrekken. Aan de geloovigen moest
dus gepredikt worden wat noodlg was om het
onderhouden van de geboden te bevorderen.
Deze opvatting heeft In feite gezegevierd
Gedurende de achttiende en de negentiende
eeuw is men algemeen van den geschetsten ge
dachtengang uitgegaan en nog in onze dagen
geldt deze gedachtengang bU vele geestelUken
als de meest voor de hand liggende en de meest
logische. Het onderhouden van de geboden is
al heel iets, nietwaar? Wie onzer zal zeggen,
dat hü daar altijd in slaagt? Is het dan niet
hoovaardlg, als zondig mensch, te verlangen
naar de hoogste goederen van de genaae? E.
zUn kloosterorden en kloosters genoeg voor wie
zich op bUzondere wUze wil vervolmaken. Ook
in de wereld kan men heilig zijn, door strenge
plichtsbetrachting, door het zorgvuldig
nemen van de plichten van staat, door
aanvaarden en geduldig verdragen van het 1U-
den, dat ons overkomt, door het beoefenen var
de nederigheid, de gehoorzaamheid en de lief
dadigheid. Meer te verlangen is gevaarlUk voor
de ziel. ZU dreigt zich dan immers te verliezen
in Udele zelfbeschouwing en ten gronde te gaar,
aan zelfoverschatting. Heeft een biechtvadei
den Indruk, dat iemand tot buitengewone deugd
geroepen Is, dan moet hU deze roeping eerbiedi
gen. doch het beste zal zUn, dat hU zijn be
schermeling onder de leiding stelt van beproef
de leermeesters in het geestelUk leven, en waar
zou hU die eerder vinden dan in de kloosters!
Is niet het noviciaat een beproeving, speciaal
Ingesteld om te onderzoeken of de ziel waarlUk
geroepen werd tot de volmaaktheid?
Zulk onderscheid tusschen een vroom leven
in de wereld en een heilig leven in de kloos
terlijke afzondering wordt door het Evangelie
zelf gerechtvaardigd In de bladzijde atiar sprake
is over den rijken jongeling. Het is ook over
eenkomstig de kerkelUke ordeiijng van het reli
gieuze leven.
Ziedaar de argumenten, heden nog, evenals Ir
de zeventiende eeuw, aangevoerd door de zoo
genaamde moralistische of anti-mystieke rich
ting. Men kan er deze richting niet van be
schuldigen, dat zU vUandlg zou zUn tegenover
godsvrucht beoefenen, de kerkelUke voorschrif
ten nakomen De mystieke richting, die natuur
lUk niets van dit alles ontkent, legt toch meer na-
druk op het werk van God. ZU erkent, dat God
den mensch kan uitverkiezen tot hooge gena
den. Heel duidelUk zet pater ConstantUn var
Barbanqon dit uiteen, waar hU antwoord geeft
op de vraag, of de zaken, in zijn boek behan
deld, niet veel te hoog zUn. zoodat zij ons klein
verstand ver te boven gaan. HU zegt o.m.:
„Bedoelt men door die te-hooge-dlngen dc
gaven en genaden, welke God sooals in dit
boek wordt uiteengezet Instort en mededeelt
aan de ziel als gevolg van de beoefening der
meditaties en verzuchtingen, dan w*et ge. da>
zU evenmin te hoog «tjn om van Gods goedheid
langs den weg van smeeklng en liefdevol gebeo
verkregen te worden
„Is het noodlg die gaven en genaden te
kennen en haar wezen te doorgronden voordat
we haar kunnen bezitten?" vraagt een volgende
opwerplng.
.Neen” zegt Pater ConstantUn. „Zelfs bU het
medlteeren of verzuchten handelt diegene het
best en komt hU het eerst tot het vinden van
God. die daarbu op de meest eenvoudige wUze
te werk gaat zonder zich te vermeien in een
voorstelling van deze gaven of genaden.”
De meenlng. als zou de toegang tot het
mystieke leven te moeilUk zUn voor den gewo
nen geloovige. wordt dus door pater Constan
tijn in elk opzicht bestreden. Het mystieke leven
is niet te moeilUk voor den gewonen geloovige
Het is juist voor den gewone geloovige bestemd
Het is niets anders dan de groet en de volwas
senheid van den staat der helligmakende ge
nade. ons bU het doopsel geschonken.
In onze dagen klinkt deze opvatting gloed-
nleuy, en misschien zal de een of ander haai
zelfs een beetje dweepziek -vinden. Want wU «Ur
aan deze heele denkwijze erg ontwend.
Men bedenke dkn. dat men hier niet te doen
heeft met een teruggetrokken en eenzelvig man.
die uit een soort kluizenaarsbestaan zUn theo
retische bespiegelingen over het leven in de
wereld te boek stelde. Pater ConstantUn van
Barbanqon was een heel practisch en heel reëel
man. HU had van kindsbeen af practlsche moet-
lUkheden gekend. HU reorganiseerde in het bis
dom Keulen het vervallen geloofsleven door de
stichting van klooster bU klooster. HU pakte die
reorganisatie handig aan sooals wU vandaag
zouden zeggen. HU was geen afgezonderde droo-
mer, die de menschen overschatte, hU wtis in
tegendeel een practicus, die de menschen ken- Vl
de. hu zag ze niet eens op hun best, want hU
werkte onder volk, dat geestelUk verwaarloosd
was. Als iemand in die omstandigheden na bUna
twintigjarige werkdadigheid de stellingen ver
dedigt, die pater ConstantUn verdedigde, dan
moet hU toch op ervaring kunnen steunen!
Inderdaad, wU. menschen, hebben een neiging
naar zelfoverschatting, maar we hebben ook
onze gemakzucht, die ons gaarne bij tijd er.
wUle ons zelf doet onderschatten en ons in-
fluistert, dat iets „te moeilUk” is, eenvoudig
omdat wU het nooit geprobeerd Rebben en om
dat WU ook een beetje bevreesd zUn, het te pro-
beeren. De gemakkeUjkste theorie schUnt ons
dan meteen de minst gevaarlUke.
Doch het hedendaagsche leven onthult w4?i
de mystiek o? zichzeU. Ze’erkent w de ’wa^rd,' duWeI«k- dat ontbreekt aan de geloofs-
