ONS BLAD
Vliegramp bij Gilze-Rijen
SHI
t i
i
I
1
Achttien dooden
te Jeruzalem
>s
StSt
."M
Het nieuws van heden
VIER DOODEN TE
BETREUREN
BERLIJN MELDT NIEUWE
INCIDENTEN
HET PACT VAN DRIE EN
SOVJET-RUSLAND
HANDEL MET BELGIË
DE BAROMETER
Russische inval in
Mands joekwo
Amerika bestelt
3 slagschepen
L*
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
I!
ar
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
i -
zou
'De slachtoffers
T
MINISTER HOLSTI TE LONDEN
i
I
h
U Gilze-Rijen. neergestortte toestel FJC.
5tMo. 20, op gr goten afstand gefotografeerd
1
w
C
I
Een der toestellen
verbrand
Krachtig Japcnsch protest
te Moskou
Alle slachtoffers, onder wie vyf
vrouwen, zyn Arabieren
Ijsbergen bedreigen
de scheepvaart
Sudeten-Duitsche employé
mishandeld zyn
10.000 kilometer
in een kano
Indien Japan wordt aangevallen,
zal Rusland de volle zwaarte
van dit verdrag voelen
Honderd slachtoffers
van noodweer
Voor millioenen zloty schade
in Polen aangericht
Groote order van de Britsche regee-
ring voor de nieuwe fabriek
van Lord Nuffield
Duizend vliegtuigen
besteld
Groote opwinding in de
hoofdstad
De Amerikaansche kustwacht
waarschuwt
Tsjechisch vliegtuig
boven Duitschland
Hij wilde Roosevelt de
hand drukken
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
«r
■V
r
Een verklaring in de
„Tribuna”
Plannen voor schepen van 45.000
ton worden uitgewerkt
BS hf ‘1
Een avontuurlijke tocht van een
avontuurlijk gezin
r J
Nieuwe overeenkomst zal binnen
kort tot stand komen
OOK SPOORFONDS
ZATERDAG 16 JULI 1938
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 241
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 ct p.
regel; Ingezonden Mededeelingon 40 ct. p. r.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt
Maatregelen tegen terreur
Stukken van de neervallende
machines stortten naar
alle kanten neer
DuitschlamH en Mandsjoekwo
s-
>R
NUTRICIA’S „CHOCOMEL”
DE FIJNSTE CHOCOLADEDRANK
NUTRICIA - ZOETERMEER
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
*tag
T
•<jxs:<r
naar
Het ernstig vliegtuigongeluk te Gilze-Rijen eischic vier dooden. De brokstukken van de vliegtuigen lagen overal verspreid
l
o
Het
ze
!N
3
i
pn
u
t
1.
V
-•
Stand Zaterdag M mr 704
Tartar stand: 1t»J
I
Hoewel natuurlek eenlge tijd zal verloopen, al
vorens met deze bestelling een begin gemaakt
kan worden, heeft de aankondiging allerwegen
groote voldoening gewekt.
HU eischte, dat de soldaten onmiddellijk te
ruggetrokken zouden worden uit de omgeving
van Sjenfeng, waar zij zich genesteld hadden.
De volkscommissaris antwoordde, dat hij nog
niet over informaties beschikte.
van
dat
Het Britsche ministerie van Koloniën deelt
mede, dat bij den bomaanslag in de oude
stad tien Arabieren, onder wie drie vrouwen,
gedood zijn en 29 gewond.
De Britsche minister van Luchtvaart, Sir
Kingsley Wood, deelde mede, dat zijn minis
terie b(j de nieuwe fabriek van Lord Nuffield
een aanvangsorder voor den bouw van dui
zend gevechtsvliegtuigen van groote snelheid
heeft geplaatst.
3E Él
JERUZALEM. 15 Juli (Havas).
Hedenmiddag om half twee is een
bom geworpen, midden in de David-
straat in de oude stad.
ROME, 15 Juli. (Havas.) Naar aanleiding
van de verklaringen, die een naar Mandsjoe
kwo gevlucht Russisch generaal tegenover
Japansche Journalisten zou hebben afge
legd, schrijft Corrolo Zoli, oud-gouverneur
van Erythrea, in de „Tribuna” dat het
Italiaansch-Dultsch-Japansche pact al zUn
gewicht zou doen gevoelen, indien Rusland
Japan zou willen aanvallen.
WASHINGTON, 15 Juli De ijsbergen in het
Noordelijk deel van den Atlantischen Óoeaan
drijven verder Zuidwaarts af dan in Jaren het
geval is geweest. De schepen hebben van de
Amerikaansche kustwacht en van de Marine
waarschuwingen gekregen. De kustwachtochoe-
ner „Tahoe”, een der drie vaartuigen, welke dc
Internationale Ijspatroullle vormen tot toezicht
op de scheepsroutes in het Noordelijk deel van
den Atlantischen Oceaan, heeft den schepen
aangeraden een meer Zuidelijke route te vol
gen. Dit is de eerste maal sfedert 1935, dat dit
advies is gegeven. De „Tahoe” rapporteerde, dat
zij *n grooten Ijsberg volgde, welke met een snel
heid van 18 tot 20 mijl per dag naar het Zui
den afdrUft.
Volgens de ,,New York Times” werkt men op
het ministerie plannen uit voor slagschepen
van 45.000 ton. Men sou daaraan een jaar moe
ten werken.
v <V<- t r’w.,
.V v
Reeds eerder werd een tocht per kano van
circa 750 kilometer ondernomen langs het
Noordelijk deel van het eiland Vancouver, op
soek naar werk, dat Moorehouse echter niet
heeft kunnen vinden. Het hoofd des gezins is
vol vertrouwen ten aanzien van den te onder
nemen tocht. HU kent de zeeën door en door
en is ervan overtuigd de reis goed te volbren
gen.
BERLIJN, 15 Juli Het Dultsche
nieuwsbureau publiceert een bericht uit
Praag, waarin melding wordt gemaakt van
de mishandeling van een employé van het
arbeidsbureau der Sudeten-Duitsche partU,
die door „Tsjechische en Joodsche elemen
ten” getrapt en uitgescholden sou zijn.
Het vliegongeval heeft in de omgeving groote
consternatie gewekt en heeft tal van nieuws
gierigen'baar het vliegveld doen toestrocmen.
De slachtoffers zUn de adspirant reserve of-
flcier-vliegers Van Overbeeke, Van Offeren en
Manesse en de reserve-sergeant-vlleger Streur.
Korten tijd na het ongeval kwamen een of-
fleier-vlieger en een offlcier-geneesheer van
Soesterberg per vliegtuig op het vliegveld Mo
lenheide aan. Ook uit Rijen was intusschen £•- I
neeskundlge hulp gearriveerd.
Verder waren op het terrein aanwezig d»
burgemeester van Rijen en de officier van
justitie uit Breda. Om vier uur werden de lUken
vrijgegeven.
De stoffelijke resten der slachtoffers zUn per
ambulance-auto naar het hospitaal te Breda
over gebracht.
De brigade van de koninklijke marechaussee
heeft, in samenwerking met de gemeente-poll
tie, de omgeving van het vliegveld afgezet
Voortdurend kwamen meer belangstellenden
naar het terrein van het ongeval, doch zU wer
den op voldoenden afstand gehouden.
De. regeeringspersdlenst deelt mede, dat de
besprekingen. die in den loop van de laatste
weken tusschen Nederlandsche en Belgische
gedelegeerden afwisselend te Brussel en te
Den Haag hebben plaats gevonden, ten einde
de noodzakelUke wUzigingen in de Neder-
landsch—Belgische overeenkomst betreffen
de het handelsverkeer tusschen de beide
landen aan te brengen, zich op bevredigende
wUze hebben ontwikkeld.
Het laat zich aanzien, dat een nieuwe
overeenkomst, die In de plaats zal komen van
het accoord van 30 Juni 1937, binnenkort
tot stand sal komen.
Bg Schouwen is een militair vliegtuig in
zee gevlogen; de bestuurder bleef onge
deerd.
De opbrengst der Rij bemiddelen is over
het eerste half jaar 1938 f 2.621.616
boven de raming uitgegaan.. g
Rondvlucht over Nederland en België
Het ongeval gebeurde tijdens militaire
oefeningen. Plotseling zagen de toeschou
wers, dat bjj het uitvoeren van oefeningen
twee machines tegen elkaar botsten. Stuk
ken van de vliegtuigen vlogen naar alle
kanten. Een stuk van een vleugel kwam op
den «et terecht, gelukkig zonder temend
te treffen. Andere onderdeelen vielen in
den tuin van eennM de nabijheid gelegen
café. Ook hier werd niemand getroffen
JERUZALEM, 15 Juli (Reuter) Nog langen
tUd nadat de slachtoffers van den bomaanslag
te Jeruzalem naar het lijkenhuis waren gebracht,
bleven gesluierde Mohammedaansche vrouwen
aan de deuren weeklagen. Met andere Arabi
sche boeren waren zij naar Jeruzalem gekomen
voor de Vrljdagscbe gebeden in de Moskee. Ook
voor het ziekenhuis, waarin de gewonden wa
ren opgenomen, hebben zich hartverscheurende
tooneelen afgespeeld. De vreeselUke aanslag
heeft alle bevolkingsgroepen diep geschokt. De
hoop op een geleldëlUken terugkeer van de rust
is de bodem ingeslagen.
Na verbonden te z(jn konden 72 personen
huiswaarts keeren. Bij de dooden bevinden zich
vijf vrouwen. Alle slachtoffers zijn Arabieren.
Men heeft de omstandigheden, waaronder de
aanslag is gepleegd, nog niet nauwkeurig kun
nen vaststellen.
De bom zou geworpen zijn op het oogenbllk,
waarop een politle-detachement passeerde, dat
zich naar de Omar-moskee begaf voor een on
derzoek naar wapens.
Na zes uur des middags mag niemand in
Jeruzalem zich meer op straat begeven. In
de stad heerscht groote opgewondenheid,
welke zich uitbreidt naar het Noorden van
Palestina.
De vliegers Van Overbeeke, Van Offeren en
Manesse waren van October van het vorige
bU de Luchtvaartafdeeling gedetacheerd.
De belde eerstgenoemden behoorden tot de ver
keersopleiding van de K.L.M. ZU hadden in
den zomer van het vorige jaar den twee-jarigen
cursus van de rijksopleldlng voor verkeersvlie
ger achter den rug en deden thans op Soes
terberg hun jaardienst als militair vlieger voor
bet behalen van het militaire brevet, waarna
bet examen als verkeersvlieger zouden heb
ben af te leggen.
Na het slagen hiervoor zouden zU in October
als verkeersvlieger bij de K. L. M. in dienst
weden. Hun leeftijd was ongeveer 21 jaar. Even-
kl« de heer Manesse waren zjj thans sergeant-
vlieger. Juist aanstaanden Maandag zou het
drietal zijn begonnen met het afleggen van het
ofnclersexamen.
P® vlieger Streur was van Mel JJ. te Soes
terberg in opleiding en had nog twee dienst-
voor den boeg.
J*6 beer Fuchs, adjunct-chef van den vlleg-
~®bst der K.L. M die de vliegers Van Over
beeke en Van Offeren onder zijn discipelen
“eert geteld, kenschetste hen als rustige leer-
™^ep. die in hun instructle-periode goede vor
deringen hadden gemaakt.
VANCOUVER. 15 Juli Ben zéëman uit
Nieuw-Schotland, zekere Moorehouse, ia voor
nemens den terugtocht naar de Oostkust van
Canada uit Britsch Columbia te ondernemer
per kano door het Panama-kanaal. Hiertoe zk:
hg met zUn vrouw en 2-jarlg dochtertje een
afstand af moeten leggen van ruim 10.000 kilo
meter in een 15-voet lange kano.
Het zal overigens niet de eerste maal zUn,
dat het gezin een dergeUjke reia onderneemt, tal menachen om het leven gekomen.
OAKLAND. 15 Juli. (Havas). Vannacht kort
voor het vertrek van den specialen trein, dta
Roosevelt naar Yhsemitepark zou brengen,
werd de aandacht der politie getrokken door
de vreemde houding van een zekeren Lacoste,
die schreeuwend en gebaren makend been en
weer liep bU het rUtulg. waarin de president
reeds had plaats genomen. Lacoste werd gear
resteerd. HU verklaarde, dat hU den president
de hand had willen drukken.
Het D.N.B. meldt verder, dat vandaag een
vliegtuig van den Tsjecho-Slowaakschen poli
tiedienst bU Sonnwald over de Dultsche grens
gevlogen is en een kilometer op Dultsch ge
bied is doorgevlogen, om daarna over de grens
terug te keeren. Volgens het Dultsche bureau
ie verdwalen uitgesloten.
DtENST-AANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper*
rubriek 10 rt. per regel.
w BUREAUX:
ALKMAAR, Hof 4. Telefoon 4530 en 4220
DEN HELDER. Stationsstraat 4, Telefoon 771
HOORN, Koepoortsweg 94, Telefoon 412
SCHAGEN, Molenstraat 52, Telefoon tl.
ABONNEMENTSPRIJS:
Maf inbegrip veA gratis ongevallenverzeke
ring: voor Alkmaar T-— per kwartaal of
ft cents per week, voor bulten Alkmaar
W 2.50 por kwartaal of 20 cents per week,
fjltg. N. V.JJnikk. De Spaamestad Haarlem.
De Japansche zaakgelastigde te Moskou
heeft bU den plaatsvervangenden volkscom
missaris van Buitenlandsche Zaken krachtig
geprotesteerd in verband met het overschrU-
den van de Mandsjoerjjsche grens door
eenlge Russische soldaten.
WASHINGTON, 15 Juli. (DJtJB.) Het
Amerikaansche ministerie van Marine heeft
heden den particulieren scheepswerven me
degedeeld, dat zU tot 5 October offerte kun
nen doen voor den bouw van drie slagsche
pen van 35.000 ton. Een vierde schip wordt,
naar men zegt op de staatswerf gebouwd.
Het is goed, dat ieder weet, dat Italië
nooit zUn belangstelling voor het Verre
Oosten zal verliezen, zooals het ook sUn
belangstelling voor de organisatie van Span
je niet verliest.
De Duitacher Bertram is voor een vlucht
om de wereld vertrokken, waarbij hjj al-
leen gebruik maakt van de gewone ver
keersvliegtuigen en de gewone routes-
Het noodweer heeft in Polen voor mil
lioenen schade aangericht Honderd per
sonen zijn om het leven gekomen.
Twee militaire vliegtuigen bjj Gilze-Rijen
tegen elkaar gebotst en omlaag gestort
Vier dooden te betreuren.
TOKIO, 15 Juli (Havas) Uit Hsinking
wordt aan Domei gemeld, dat het Russische
detachement, dat de Mandsjoerjjsche grens
gepasseerd is. Dinsdag jl. op 40 KJd. ten
Zuiden van Hoetsjoen in de provincie
Tsjlentau, de plaats Tsjangkoefeng zou heb
ben bezet, welke een belangrijke strategische
positie vormt in die bergachtige streek, en
die de districten Yoekl en Toemen be-
heerscht, evenals de haven Rasjoen in
Korea.
r
Het D. N. B. meldt twee nieuwe Duitsch-
Tsjecho-Slowaakache incidenten.
Japan protesteerde krachtig te Meskou
tegen het grensincident in Mandsjoekwo,
dat de vormen van een Russischen inval
zou hebben aangenomen.
In de „Tribuna” schrijft Corrolo Zoli, dat
Rusland, indien het Japan zou aanval
len. de volle kracht van het anti-komin-
tem-pact zou gevoplen.
Bomaanslag te Jerusalem kostte 18
personen het leven; 42 werden gewond.
Alle slachtoffers zjjn Arabieren. De op
winding in de hoofdstad is groot
De Britsche regeering bestelde bjj de
nieuwe vliegtuigen fabriek van Lord Nuf
field 1000 sneAle gevechtsvliegtuigen.
De V. S. hebben den bouw van drie slag
schepen van 35.000 ton aanbestéed.
Plannen voor den bouw van slagschepen
van 45.000 ton worden uitgewerkt.
Het wrak van het verongelukte Italiaan-
sche vliegtuig is gevonden. Tien lijken
werden geborgen; men zoekt nog naar
de tien andere slachtoffers.
Wat de woonplaatsen der slachtoffers be
treft vernemen wu, dat de vlieger Van Over
beeke afkomstig was uit Oosterbeek. Verder
woonde de vlieger Van Offeren te Bilthoven
en de vlieger Manesse te Heerlen. De vileger
Streür was vermoedelUk te Rotterdam woon
achtig.
De heer Manesse was 20 of 21 jaar oud en
in Augustus 1937 te Soesterberg in opleiding
gekomen. De heer Streur was ongeveer 23 jaar
oud. Het staat wel vast, dat de vliegers Manesse
en Van Overbeeke de toestellen hebben be
stuurd. De lezing, dat het ongeluk bU een duik
vlucht van Yen der toestellen zou .zUn gebeurd,
schijnt de juiste te zijn, aangezien de meeste
ooggetuigen de ramp op deze wijze hebben be
schreven.
Voor het onderzoek ter plaatse bevinden zich
te Rjjen het hoofd van den militairen vlieg-
dienst, majoor Steup, de onderchef van den
vllegmedischen dienst, de officier van gezond
heid tweede klasse Stlgter en eentge instruc
teurs.
LONDEN, 15 Juli. (Havas). De Finsche mi
nister van Buitenlandsche Zaken Holstl, be
vindt zich op het oogenbllk te Londen. HU
heeft langdurige besprekingen gevoerd met ver
scheidene Britsche ministers In officieele krin
gen verklaart men, dat deze besprekingen zui
ver particulier waren.
WARSCHAU, 15 Juli (PAT.) Volgens de
Poolsche bladen moet de schade in Polen aan
gericht door de stormen, de onweders en de
hagelbuien van de laatste weken, op tientallen
mfilloenen zloty geschat worden. Een honderd-
Het D.N.B. meldt verder, dat niet de aan
vallers, maar de aangevallene naar het politie
bureau is opgebracht, waarbij hU onderweg
bespuwd en uitgescholden werd, zonder dat om
assistentie werd gevraagd door den begeleiden
den agent. Ook heeft men den man het Sude
ten-Dultsche insigne afgerukt. HU zou zware
kwetsuren hebben door de ondergane mishan
deling.
Vrijdagmiddag omstreeks half vier
zjjn nabjj Gilze Rjjen tjjdens militaire
oefeningen twee vliegtuigen mei el
kaar in botsing gekomen en
beneden gestort.
Het ongeluk is gebeurd juist boven
den weg tusschen het oude en nieu
we vliegveld te Rjjen. Een der twee
machines stortte brandend op het
oude vliegveld Molenheide neer.
Toen men er na eenigen tjjd in ge
slaagd was de inzittenden te bereiken,
vond men slechts de verkoolde lijken.
Het andere toestel viel op het aan
den anderen kant van den weg ge
legen nieuwe vliegveld. Dit toestel
werd totaal vernield- Een der beide
inzittenden werd op slag gedood. De
tweede inzittende werd zwaar ge
wond en is zoo spoedig mogelijk naar
het Diaconessenhuis te Breda ver
voerd.
Daar is hjj eenige uren later over
leden.
Ter gelegenheid van het van kracht worden
van het Duitsch-MandsjoerUsche vriendschaps
verdrag heeft de keizer van Mandsjoekwo
Hitler een telegram gezonden, waarin hU zUn
vreugde tot uitdrukking brengt over de af
sluiting van het verdrag en het tot stand ko
men van diplomatieke betrekkingen.
Hitler heeft een danktelegram gezonden,
waarin hU instemt met de wenschen van den
MandsjoerUschen keizer.
JERUZALEM, 15 JuH (Havas) Het
totaal-aantal dooden tengevolge van den
bomaanslag in de Davidstraat te Jeruza
lem bedraagt 18; onder de gewonden, in
het geheel 42, zijn twee zóó ernstig ge
kwetst. dat >U ieder oogenbllk kunnen
overlijden. Verscheidene slachtoffers wer
den onherkenbaar verminkt.
Het moet, aldus Zoli, de Sovjet-Unle duide
lijk gezegd worden, dat het drlezUdige pact niet
alleen negatieve waarde heeft, maar ook de
positieve beteekenis, dat de wereldcultuur op
wettige wijze verdedigd zal worden tegen de
bolsjewistische epidemie.
Te Safad is een verbod uitgevaardigd om
zich gedurende 22 uur van den dag op straat
te begeven. Slechts gedurende twee uur mag
de bevolking haar woning verlaten.
Rusland moet weten, dat men bet niet za!
toestaan Japan aan te vallen, wanneer dit door
den oorlog met China verzwakt zou zUn, even
min als het Rusland vrU staat bet nationale
Spanje te wurgen. Het gevaar Is hetseltde in
Oost en West.
Hetzelfde telegram meldt, dat een veertigtal
Russische soldaten op het oogenbllk bezig is met
het aanleggen van ondergrondsche schuilplaat
sen op de OostelUke helling van den berg Tsjang
koefeng, terwUl een dertigtal andere soldaten
zich installeeren op de Noordhelling van den
berg, waar zU verdedigingswerken aanleggen.
LONDEN, 15 Juli. (Havas). Na een plechtig
heid te Birmingham, op de plaats, waar de
luchtvaartfabriek van Lord Nuffield gebouwd
zal worden, heeft de Britsche minister
Luchtvaart. Sir Kingsley Wood, gezegd,
dezp nieuwe onderneming de grootste in En
geland zal zUn, en een duurzame aanwinst voor
de luchtverdediging zal beteekenen. Lord Nuf
field zeide: „WU werken aan den bouw van een
der geduchtste luchtmachten ter wereld, een
luchtmacht, die met onze vloot en ons leger
op veilige wijze ons land zal beschermen, en
die steeds niet voor den aanval zal werden ge
bruikt, maar voor de zaak van veiligheid en
wereldvrede.”
Drinkt het thins en vraagt het in cafe s en sportgeletzenheden
IN ALLE PLAATSEN VERTEGENWOORDIGD