Hongarije na den Anschluss
G
w^aal wuifden daq
ORRIE
EK
LOUIS ZIMMERMANN
Verstoord evenwicht
Rijkdom
ie reeft tijd
DONDERDAG 21 JULI 1938
oor
1
DOOR
CHARLES
GARVICE
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
T
-*
==8
T
Zyn hartewenach ia dirigeeren
I”.
aangezien
dingen heeft «e geaegd... Maar
i
(Nadruk verboden)
„laten
B
bedaard en zonder aar-
Seymour
HOOFDSTUK XV
Ik kwam dien vent van
•51
kamer
(Wordt vervolgd)
Ml WriMo WB MB hBMk
em wat at am oog.
remante
-maar
®oeten
als
aan
met enthousiasme over zijn
dirigent voor een orkest te
heeft naar wij
Zimmermann ver-
zitting
an pre
ferentie,
kc ver
hard
laten
Ilcleele
Lichten
ax en
van
haalt
Reuter
i te ne-
xxlschap
len loop
itie het
Ie gren-
efinitief
en ver-
73.12
Halifax
heeft
oogen-
land en
en fun-
een ge-
«ren.
Wiede-
er een
Verder
over de
eperking
fax net
te heb-
lat net
ind een
:en aan
demann
geven,
?en aan
duldige Oriseldis tot haar heer en meester van
zijn dinertjes en bals wenschte terug te keeren.
Neen! „Ik ben al te lang ..zoet geweest,’* xei ae
koppig, terwijl ze rondzag, alsof ze een menigte
toesprak. „Dat deugt niet voor me. Ik moet me
amuseeren, net als Guy. HIJ flirt met Diana
Welford, dan zal ik met Seymour flirten. Het ta
in leder geval een amusementje,” en met een
droevigen zucht hief ze haar handen op.
„Hebben .dagen vroeger ooit zoo lang ge
duurd? O Guy, waarom heb je the verlaten?
Waarom ben je weggegaan! En als je moest
weggaan, waarom ben je dan met Diana Mel-
ford gaan flirten?"
bleef glimlachen.
lU hij koel. „Maar lord
Bnyfcr geld trouwen
hebben.
als de strijkstok? Dan behoeft voor den vitalen
kunstenaar deze hartewensch nog geen vrome
wensch te zijn, begraven bij illusies waarover
men zoo nu en dan nog eens gaarne spreekt.
Maar de voornaamste plaats, naast zijn so
listisch optreden, neemt toch het werk in bet
Concertgebouworkest in, dat zijn groote liefde
■-heeft.
ideaal,
zielen.
taal waar, wat ze-zei? En rijk
h^jei ze. rijk! Omdat ae dien
leven zulke men-
werk hebben...
^Misschien wil-
eertig gulden
:en poseeren!
En nauwelijks had de .koning weer het sein gegeven of de
renners trapten dat het een aard had. Eenige ronden lang ble
ven zjj gelijk en men zag, dat het een spannende wedstrijd
werd. Overal klonken aanmoedigingen. Het was een aardig ge
zicht, die kabouters te zien, terwijl hun mutsen en baarden
waaiden in den wind. Bi
betrekkingen,
bezoek aan
De bel klonk, toen de vier wielrijders aan de start verschenen.
Aan den eenen kant van het stadion, waar de goedkoope plaat
sen waren, riepen kwajongens den ouderen fietsers allerlei spot
tende opmerkingen toe: ,^Ben je niet stram in je beentjes," riep
er eentje. Moet je geen kruidde," riep een ander.
mogen vertellen.”
„O, hij vertelde het me, omdat hij ongerust
was. Die mijn gaat naar de maan en gauw
ook. Verkoop den boel maar, Seymour. Maar
dat heb je zeker al gedaan?"
„Neen vader,” glimlachte Seymour, „ik heb ae
nog.”
„Dan verlies Je Je geld.” zei zijn vader.
Maar Jij kunt het zeker goed missen. Wat voor
spel speel je?”
Ab sosm sens teveel heest
hebt eet ww beert of te weeb
een bij een krubpeet. dea b
T een prettige zekerheid, det
er eea tndere wegen voor e
Meer Koot, die steeds den tijd
heeft ea altijd rustig zJpe
nederigste arbeid wordt van
I eeuwige waarde, mits hij met zuivere
intentie wordt verricht
Opgesloten In haar kamer zat Lorrie met
haar handen gebald in haar schoot; haar oogen
staarden naar de duisternis bulten. Seymour's
woorden waren handig uitgestrooid als zaad in
een vruchtbaren bodem en een rijke oogst
kwam er uit op in Lorrie's geest.
Zi) zat geduldig te wachten tot haar geliefde
terug zou komen en intusschen amuseerde hij
zich vroolijk. was hij de ziel van een gezelschap,
waarvan Diana Melford het middelpunt was.
Hij zag haar lederen dag, dineerde met haar,
danste met haar, terwijl zjj. Lorrie, wier hart
hij had gestolen, in eenzaamheid moest treuren.
Zoo gingen haar gedachten en daar ze geen
engel was, al was ze nagenoeg even mooi, begon
ze boos te worden. Guy flirtte met Diana Mel
ford, goed, dat spelletje kon ze ook spelen talj
amuseerde zich, waarom zou zij niet hetzelve
doen? Ze kon zich ook vermaken en nwt
Seymour Melford flirten. Ze wist, dat hij hAr
liefhad, dat hij snakte naar een vriendelijk
woord, naar een glimlachje, zooals een hond
snakt naar een been. Waarom zou ze met ge
vouwen handen zitten te wachten als een ge-
De eer
ste vormen de nationalisten, die heilig
overtuigd zijn, dat Hongarije alles te ver
wachten heeft van een regiem onder een
„sterken man” en onder alle Hongaren be
zielende leuzen als' „Herziening der gren
zen” en „wering van de Joden”. Op de
tweede plaats omvat de beweging een on
berekenbaar materiaal, geworven uit de
drie millioen tellende boerenbevolking,
welke majoor Szalassy voor het eerst in de
politieke geschiedenis van Hongarije (maar
naar Roemeensch model) in een min of
meer bruikbare organisatie had weten te
spannen. Voor deze onontwikkelde volks
massa. in duizenden gehuchten en over de
groote poesta’s verspreid, bestaat er géén
verleidelijker vooruitzicht dan dat der
demagogie, welke onteigening van den
landadel voorspiegelt. Het gemak, waarmede
een Bela Kun in 1919 zijn Radenrepubliek
heeft kunnen doorvoeren, bewijst dit. En
op de derde plaats is daar dan het groo-
r
De avonturen van een verkeersagentje
eigen manier uit. Ik zal die geschiedenis
Latcham aan jou en Diana overlaten."
„Dank u, vader," zei Seymour opstaande.
Melford ging naar de deur en bleef toen plot
seling staan.
„O, luister eens!
Jou hoe heet hij ook weer dien Wheeler
tegen. Hü zegt, dat je voor tienduizend pond
aandeelen in de Wheal Rose hebt, is dat waar?”
„Het is waar, maar Wheeler had u dat niet
.Daar wil ik u voor het moment niet mee
lastig vallen, vader,” zei Seymour, „als ik mjjn
geld verlies, krijg ik er ook wat voor."
De oude man zag hem nieuwsgierig aan en
bromde Iets.
„Enfin, Je bent geen ezel, dat weet ik, maar
probeer niet 41 te ‘sliih te zijn. Het zijn mijn
zaken niet, het is Je eigen geld. Als Je het ver
liezen wilt, moet Je dat zelf weten," en hjj ver
liet de kamer.
vredenen, overloopers van alle andere par
tijen.
Volgens door de polltie van Boedapest in
beslag genomen documenten beweerde de
Szalassy-beweglng alléén In Boedapest
met een bevolking van ruim 1.300.000 zielen
ongeveer 450.000aanhangers te .hebben
hetgeen moeilijk geloof vindt,
de bevolking der Hongaarsche hoofdstad
grootendeels .van handel en nijverheid
leeft en een belangrijk percentage aan Jo
den heeft. Wel is de Szalassy-beweglng
zeker sterk geweest in de dorpen en kleine
steden rond de hoofdstad; maar een Juiste
berekening van het aantal der heele en
halve sympathiseerenden zal wel altijd
uiterst moeilijk blijven. Slaagt tenslotte
een dergelijke beweging kennis van de
Duitsche partij-ontwikkellng leert ons dit
dan komen er altijd drommen oogendie-
naars en opportunisten naar het kamp van
den overwinnaar overloopen. Volgens Pan
ter heerschte er al sedert weken voor
het ingrijpen der regeering een groote
Ldrijvigheld rond Szalassy's hoofdkwartier
de Andrassy üt. Voor de met vlaggen
versierde portiek hield de ééne na de an
dere limousine stil, om bankdirecteuren,
ex-ministers, landeigenaren en industrlee-
ilen, oudere staatslieden en zelfs prelateh
fier conferentie met de Nazl-leiders te bren -
gen.
Het is dan ook, volgens genoemden zegs
man, ten deele met het oogmerk, den wind
uit de zeilen jbarer Nazi-tegenstanders ie
nemen, dat**de regeering-Imredy onlangs
haar politiek tegenover de Joden heeft ver
scherpt. Onder den titel van „Wet ojj de Be
scherming van het Burgerlijk eq Econo
misch Evenwicht”, bepaalt de nieuwe maat
regel, dat Joden voortaan slechts In ver
houding van 20 pCt. mogen deel uitmaken
van het professioneele en zakenleven van
Hongarije.
Vanuit zijn residentie In het koningsslot
te Boeda oefent Adtalraal Horthy, de Re
gent van een koninkrijk zonder kqping, nog
altijd een groeten invloed uit over de po
litiek -zijner nieuwe ministers. Vereerd en
populair, alswpinig monarchen kunnen ho
pen ooit te worden, scheen hjj den laat-
sten tijd toch minder in onmiddellijk con
tact te staan met de velerlei politieke stroo-
mingen en zijwinden, die zich in een
moeilijke situatie als de huidige voordoen.
Zijn groote tact en het alom erkend
plichtsbesef, waarmede hij de Hongaarsche
grondwet steeds handhaafde, worden ook
nu nog door iedereen, vriend en vijand,
gewaardeerd. De vraag is echter: zal de
zeventigjarige Regent van Hongarije op ze
keren dag niet door den plotselingen drang
der gebeurtenissen worden verrast, zooals
de Hongaarsche regeering van 1919? De
nieuwe premier Imredy stelt zich tot taak
dit te voorkomen. W.
Toen Seymour Melford den volgenden morgen
in den tuin van de pastorie kwam, stond Lorrie
een klimplant tegen den muur te spijkeren. HU
nam zjjn hoed af en zei haar goeden morgen,
niet anders verwachtend dan het gewope, nor-
sche antwoord, dat de jongedame hem meestal
gaf. maar Lorrie wendde zich om rtf glimlachte -
ze glimlachte werkelijk.
„Goeden morgen mijnheer Melford; ik ben
XtiSSi' war
terwijl hü bleef staan. V
„Neen," verbeterde zjj suikerzoet, Jk sla
alleen maar het vel van mijn vingers met den
hamer."
..Laat mij het voor u doen," zéi hij haastig.
ezien deze hartelijke
welke zich sedert het
Hongarije van het Itallaansche ko
ningspaar, verleden jaar Mei, verder ont
wikkelden, zal men het bezoek van Imredy
redelijkerwijs in verband moeten brengen
met sommige, voor Hongarije dreigende,
gevolgen van den Anschluss en met den uit
dien Anschluss voortgekomen onzekeren
toestand in Tsjecho-Slowaklje.
Men herinnert zich, dat bij het bezoek,
dat de nieuwe Duitsche opperbevelhebber,
in gezelschap van eenige stafofficieren, on
langs na den Anschluss aan Boeda
pest bracht, zich in de Hongaarsche hoofd-
«tad levendige nazi-demonstraties hebben
voorgedaan. Reeds vroegere bezoeken van
hooge Nazi-partljleiders aan Boedapest,
OA. die van Gen. Göring, gingen eveneens
gepaard met zoowel legitimistische als nat.
socialistische demonstraties in de hoofdstad
en in andere Hongaarsche steden. Sinds
dien wekte de actie van Duitsche nat. soc.
propagandisten en hun Hongaarsche vrien
den meermalen aanstoot en verontrusting
WJ de regeering. Nu de Europeesche span
ning over de Sudetenkwestie ietwat geluwd
Aï C* A «P dit blad sun ingevolge de veraetertngsvoorwaarden »ag«B w-i t>(| levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door n bfl een ongeval met f”? OKrt
0 ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen F f OVe" veriiea van belde armen, belde beenen of bJUe oogen F UUe* doodelijken afloop F ZiOUv*
Toch had de rustelooze propaganda-cagss
pagne in stilte resultaten bereikt. Onmid-
dellijk na den Anschluss werd Kalman Hu
bay, woordvoerder en vertegenwoordiger
van majoor Ferenc Szalassy, voor* de nat.
soc. party in Hongarije in het parlement
gekozen. Het bleek, dat deze Szalassy-be
weglng vele honderdduizenden aanhangers
telde, die even zeker in de naaste toe
komst rekenden op het optreden eener
Nazi-regeering, als *s morgens op het op
komen van de zon. Deze onverwachte con-
stateering bezorgde de vorige Hongaarsche
regeering niet alleen veel hoofdbrekens in
zake de binnehlandsche politiek, maar ook
vooral over de buitenlandsche staatkunde.
Hoe groot was nu feitelijk het nationaal-
socialistische gevaar, waartegen de nieuwe
regeering in *t veld kwam? Volgens Noel
Panter, tot voor kort correspondent van de
.Daily Telegraph” te Boedapest, kunnen de
aanhangers der Szalassy-beweglng in drie
categarleën onderscheiden worden.
-2dJe
woord de
zelen.
Melford staarde hem aan.
„Wat! Is het 'm dat? Je wilt lord Kendale.
de loef afsteken?”
„Juist,” stemde Seymour toe.
Zijn vader lachte en deed de kurk op de
flesch.
,Je bent een slimmerd, Seymour. Dus ver
liefd op dat kleine ding van de pastorie, bé?
Dat is anders niet zoo heel verstandig; ze bezit
geen cent.”
„Ik heb genoeg, vader.”
„Dat is waar. En ze is van goede familie
het is een dame. Goed, werk Je plannetje op Je
met
Is, Is het meer dan begrijpelijk, dat Imredy
eens met Mussolini gaat praten.
Sedert den Anschluss is er in Hongarije
innerlijk wel Iets veranderd. Al hebben de
Hongaren sedert eeuwen veel eerbied ge
had voor Duitschland als militaire mogend
heid en voor de economische en cultureele
waarde van het Duitsche buurvolk, Honga
rije wenscht toch zichzelf te blijven en
heeft dus bij een zeker evenwicht der mo
gendheden een kapitaal belang. De ’■spe
ciaal voor Magyaren bewerkte uitgave der
Rosenbergsche wereldbeschouwing hebben
de meeste Hongaren tot voor kort be
schouwd als een onbeduidende en wellicht
belachelijke nlaperij van een overigens
volkomen on-Hongaarsche beweging. In
het Hongaarsche gezelschapsleven werd
om den meest besproken fascisten-aanvoer- ue,
der, Zoltan Meskö, vrijwel openlijk ge-
lachen. De Invloed op de massa scheen
eveneens onbeduidend.
heele som. Ik begrijp niet, waarom ik zoo stom
ben geweest haar te leenen."
,Jk vind het niet zoo stom.”
„Ach zoo en waarom niet?”
Seymour nam een noot, deed dié bedachtzaam
in den notekraker, terwijl hjj zijn oogen niet
van het gezicht van zijn vader afhield.
.Diana logeert vlak bjj Latcham!” zei hij.
,Dat weet ik. Wat heeft dat er mee te
maken?”
„Lord Kendale is bU zijn vader op Latcham.
Diana is een verstandig meisje en verduiveld
knap ook."
,Dat is geen nieuwtje,” zei Melford, terwijl
hjj zijn glas weer vulde. „Waar wil je heen? Ik
denk, dat je vindt, dat ze een goed paar zouden
zjjn? Daar komt niets van, Seymour; ik heb
mijn oogen ook niet in mijn zak en ik zeg Je.
dat die vlieger niet opgaat. Die jongeman heeft
een oogje op dat meisje van den dominé, op
Dolores.”
De oogen van Seymour Melford flikkerden
onheilspellend, maar hyal -----
„Dat heb ik gehoord," a
Kendale kan geen meisje
Dolores heeft niets; Diana zal
nietwaar?”
,D«t denk ik ook,” bromde Melford, „maar
ik kan hem niet dwingen om met Diana te
trouwen, is het wel?”
„Toch wel,” zei Seymour en hü rukte zjjn
noot zorgvuldig op haar plaats. „Als menschen
om geld verlegen zitten kan je ze Alles
doen. De Latcham's zitten er ellendig
voor; sjj zijn ais deze noot en u bent de note-
moe. Tine? Zul
len wU even in
die lunchroom
gaan zitten? Wil
je misschien een kop koffie hebben?” „Neen,
dank je. ik wil liever een poosje zoo met je
toopendat vind ik zoo fijn
HU ontwaakte als uit een droom. HU wendde
zich af van het venster, met een onverklaar
baar gevoel van afgunst in zUn hart. BUna werk
tuiglijk begon hU het atelier op te ruimen. Ach
ter het tochtscherm vond hU een geruite sjaal,
die het meisje vergeten had. HU hield haar
voor zich uit. Het was een goedkoop ding, van
kunstzUde. HU dacht aan de hennelUn- en mar
terbonten van Hilda, en keek glimlachend naar
dezen eenvoudlgen doek. Dan vouwde hU hem
zorgvuldig op en legde hem gereed. Vervolgens
keek hU naar de voltooide schllderU-
'tïs een prachtstuk, zei hU bU zichzelf vol
leven. Ik ben tevreden over mezelf
HU streek zich met de hand over 't voorhoofd
LeelUke c
is het niet «k
was zeja,
jongen had. natuurHJIfMBJai
schen eigenlUk van? Zout
dat bU haar kan onderhout
len ze al gauw gaan trouwen7
heb ik haar gegeven, voor vier w
Niet te veel! Goede genade, wat doe ik eigenlijk
met mün geld? Weggooien als een nietsnut, voor
allerlei pretjes! Dat meisje heeft me de oogen
geopend.... Het is nog niet te laat! Ik ben
haar wat verschuldigd. En zóó mag ze niet lan
ger over me denken
HU ging aan de tafel zitten.
.Juffrouw Tine," schreef hü. „wilt u mU ge-
looven, als ik u zeg, dat ik u benüd? Vergeef mü
al mün onaardigheid tegenover u en laat mü
die goedmaken door bügaand bruidsgeschenk.
Doe mü een genoegen en neem het aan. Voor w
mü heeft het geen beteekenls.
Hü vulde een chique in. terwül hy onwille
keurig moest lachen. HU wilde zUn heele ver
mogen er wel onder verwedden, dat Hilda's
bontmantel alléén al vierduizend gulden had
gekost!
Weer keek hü naar de schllderU. Het was net
of Tine hem met haar zachte oogen toelachte.
1 kraker. U kunt met hen doen wat u* wilt en als
de tüd daar is dan kraakt u ze zoo." En hü
kraakte den noot, die hü daarna op zün bord liet
vallen.
ZUn vader zag hem met zün kleine, slimme
oogjes aan.
.Bedoel je dat,” zei hü, zwaar ademhalend.
,Dan zegt u: „ik moet mün geld hebben,"
ging Seymoi# voort. ,De graaf zegt: Ik kan
het niet betalen. Ik kan nergens de som leenen.
om u terug te betalen wat moet er gebeu
ren? Dan is er maar één ding dat hU kan doen
lord Kendale met Diana laten trouwen. Zü
zal gravin van Latcham worden en u wordt de
grootvader van. den toekomstlgen. graaf.”
Het gelaat van den ouden Melford werd rood.
Hü greep de flesch, vulde zUn glas ea ledigde
dit in één teug.
,De grootvader van den toekomstlgen graaf,"
herhaalde hü; een graaf als kleinzoon. Seymour,
Je bent geen dwaas."
„Misschien wilt u een raad van mü aan
nemen?” zei Seymour. .Alles hangt af van den
tüd waarop u hun de duimschroeven aanzet
Als u het te vroeg doet, bederft u alles; als u
het te laat doet hü haalde zün schouders op.
„Laat mü u vertellen, wanneer u dezen noot
moet kraken, vader.”
Melford dacht een oogenblik na. „Goed.” zei
hü, ,4k zal het aan Jou overlaten. Natuurlük,”
voegde hü er slim bü. speel JU Je eigen spel,
Seymour." -
„Waarom hang Je steeds op die pastorie
■ond?” vroeg de oude man nadenkend.
„Omdat ik verliefd ben op Dolores,” ant-
wil je niet storen in je buitengewoon inte-
dlscussie, Greté,” zei ze wat scherp;
als Je niet wilt, dat het diner bederft,
w« ons gaan verkleeden,” en ze liep
“ar de deur. Seymour sloop met zün onhoor-
z”* stappen langs haar heen om die voor haar
te doen. Het eenige, dat hü voor zün
7°* kreeg was een hooghartig allesbehalve
»®Mlg knikje.
j/Jaar Seymour Weef glimlachen; hü güm-
“~te, toen hü afscheid nam van den dominé
m» Greta, hü glimlachte terwül hü naar De
t/0001 Uep en hü glimlachte nog toen hü
j^nover den heer Melford senior aan tafel
••2eg eens vader," zei hü, toen de bedienden
T®* “R waren en Melford aan zün port
tan C**000*11' .Jrrügt u de rente nogal geregeld
“et geld, dat u aan Latcham heb geleend?"
*~an kon beter,” bromde münheer Melford.
’t *s een groote som gelds om renteloos of
klein percentage te hebben liggen,”
'ynour, terwül hü het half benevelde <’e-
z^n vader oplettend aanzag.
roo.” stemde Melford toe, Jjet is een
Er zjjn figuren, zonder wie een bepaald li
chaam schier ondenkbaar is. Onafscheidelük
van het Concertgebouworkest is voor ons zün
eerste concertmeester Louis Zimmermmin, die
met een onderbreking van enkele jaren als
professor voor viool aan de Royal Academy of
Music te Londen nu welhaast een kleine
veertig jaar In het gouden orkest de eerste
vlooi speelt.
Hü Is ons zéér vertrouwd geworden op die
voorste plaats ter linkerzüde van het dirigen
tengestoelte, toegewüd dienaar der kunst, nim
mer verslappend, doch steeds in volle overgave
musiceerend, in sterke gespannenheid. Warm
en teeder de toon, die direct gaat tot het hart
en daar iet^ doet meetrillen, een snaar die
alleen door het zuivere wordt geraakt.
De ouderen hebben den Zes en twintig jarigen
Zimmermann In 1899 nadat hü korten tüd
tweede concertmeester teDarmstadt was ge
weest als tweeden concertmeester van het
Concertgebouworkest met een Jeugdig, blozend
glad-geschoren gelaat, waarover bü tüd en wüle
een Joviale lach<= gleed, tusschen oudere be
baarde college's in de eerste rü zien opduiken.
Al spoedig volgde de benoeming tot eersten
concertmeester want het Concertgebouw-
bestuur wenschte niets liever dan -dezen voor-
treffelüken violist duurzaam aan het orkest te
verbinden.
Na zün verblüf te Londen, keerde hü in 1911
voorgoed naar Amsterdam terug.
De bebaarden verdwenen, een* nieuwe gene
ratie nam hun plaat#* in en ook zü op haar
beurt groeide weer Jn het orkest, zoodat het
thans is één schoon en onverbreekbaar geheel,
dat ver over de grenzen onder aanvoering van
zün eersten leider. Mengelberg, roem verwierf.
Van 1911 tot 1938 is een historie met vele
roemrijke bladzüden, waartusschen men slechts
een enkele wat haastiger ombladert.
In de eerste rü. op de eerste plaats, bleef
Louis Zimmermann met het jeugdlg-blozend,
cleanshaven gelaat, graag lachend, vooral als
In het opklaterend'applaus „de baas”, buigend
over de .jailing" van zün hoog gestoelte, beide
handen naar héin uitstrekt, tot dank aan het
geheele orkest, een gebaar, dat in den loop der
jaren tot een büna heilig manuaal is gewor
den.
Zimmermann is in die jaren gegroeid tot een
gerüpt kunstenaar, die nog steéds met nim
mer aflatende vreugde musiceert. En men zou
zich haast willen afvragen of vader Tüd alleen
zün haren had geraakt, die zilverwit glanzen.
bewüs dat de jaren niet geheel spoorloor
hem zün voorbügegaan, en hem verder
onberoerd had gelaten.
Want het is zoo, dat Louis Zimmermann op
Dinsdag 19 Juli a.s. het feit herdenkt, dat hü
op dienzelfden datum in 1873 te Groningen het
levenslicht aanschouwde. Dit is ietwat om
slachtig gezegd voor: Louis Zimmermann
wordt Dinsdag as. zoo-en-zooveel jaar, want
Zimmermann heeft op het getal V- en wü
schromen dark ook het neer te schrlven in
casu op het ruchtbaar maken van (het getal,
iets tegen. HU vindt het niet belangjflk, en bo
vendien gelooft hü er niet in.
.Dat heeft^i zeker uit zoo'n boekje, uit zoo’n
muzieklexlcon opgediept?" informeert de heer
Zimmermann, als we, tegenover den kunstenaar
gezeten zün, naar de bron van onze weten
schap. De beaming, dat dit feit zwart op wit
gedrukt staat, in dat boekje, doet hem er dan
tenslotte zelf in gelooven.
„Maar geen interview", decreteert Zimmer
mann, „laten we gezellig praten, schrüf nu
niets op.”
Hü wandelt, gesticuleerend met het potlood
den interviewer, door de kamer en ver
uit zün leven, diept herinneringen op.
gaat heel ver terug in het verleden, toen over
grootvader en diens vier broers van moeders-
züde musiceerden in de Hofkapelle te Lippe-
Detmold, bespreekt toestanden van heden- ver
leden en toekomst met een élan, een levendig
heid, eigen aan die menschen, die gemengd
bloed in de aderen hebben. En dat heeft Zim
mermann: Fransch vkn moeder, die uit een
muzikaal geslacht is voortgekomen, en Duitsch
van vader, die, zelf musicus, den begaafden
Louis tot diens dertiende jaar zélf viool-onder
richt gaf. Daarna volgden lessen van Poort
man (viool) en Const. Muller (theorie), studie
aan het Conservatorium te Leipzig, waar Hans
Sitt en Carl Reinecke zün leermeesters waren
en tenslotte de finishing touch bü Isaye te
Brussel.
Uit den tüd als eerste concertmeester te
Darmstadt haalt Zimmermann genoeglüke
herinneringen op en hü is nog altyd trotsch
op de woordspeling, welke een Darmstadter
journalist in zün hoofdartikel verwerkte ten
tüde van het bezoek van den Tsaar, die, ge
huwd Immers met een Hesslsche prinses, een
bezoek aan haar vaderland bracht, dat samen
viel met het opmerkelüke debuut van den
nieuwen coojcertmeester. „Waarover.” zoo
stond er geschreven, „spreekt men op het
oogenblik het meest in Darmstadt? Vom Tsar
und Zimmermann.”
Achteraf, merkte de violist filosofisch op, ben
ik toch maar het liefst der Zimmermann....
Zimmermann, den htanor twinkelend in de
hoekjes van zün oogen, die pretlachend door
de brilleglazen de wereld, -die hü kent,
inzien, gfeeft anecdotiBche herinneringen, die
den man en zün wüzen, milden kük op
het leven, die ook door den artist Zim
mermann bevochten moest worden, het
beste schetsen.
.Als Jongmensch had ik nooit gedacht, dat
ik langer dan een week in een orkest zou kun
nen zitten en nu al zoovele jarenWelke
werken ik met voorliefde speel? Brahms, Beet
hoven, Mozart, Richard Strauss, ach God,
alles wat goede muziek is.”
En dan spreekt Zimmermann, gedenkend de
keeren dat hü concerten van de maatschappü
Caecilia leidde,
hartewensch: als
staan.
Schreef men niet na zün eerste concert, dat
de dirigeerstok net zoo veilig in zün hand was
uit de fabriek komen en regelrecht naar den
overkant gaan. Een jongen kwam baar tege
moet. Ze begröêtten elkaar, gaven elkaar een
arm en verwüderden zich met vluggen pas.
Met zün oogen volgde de schilder het gearmde
paar en onwillekeurig trachtte hü zich hun
woorden en gebaren voor te stellen. Doodgewone
woorden. „Is *t goed gegaan, vandaag?” „O
Ja. best, hoor! „Ben je blü. dat je nu b(j
mü bent?” „Natuurlük!” En dan keken ze
elkaar in de lachende oogen
Héél anders zou de ontmoeting zün tusschen
hem en Hilda, het luxe-poppetje. Hü hoorde al
haar vleiende stem: „Waar gaan we vanavond
naar toe. zeg? Ik moet eens naar een extra-
deftige gelegenheid. ..Hoe vind je mün japon?
Uit de fünste zaak!”
Tine neen, die vroeg niets. Die was met
nieuwsgierig, waar ze naar toe zouden gaan, zü
en haar arme jongen, misschien zou ze den hee-
len avond wan-
«ssasssssssssssséssssseesssssssstssseeeeeéSééétsMeéM
delen aan den 5 1
a^m van haar i
metgezel. „Ben je j
De samenwerking met Mengelberg is
Hier ontmoeten elkaar twee verwante
twee kunstenaars, die de muse naar
hun beste artistieke geweten dienen.
.Mengelberg”, zegt Zimmermann en in
zün stem klinkt een vereerende, oprechte waar-
deering .Mengelberg acht ik den grootsteiT
symphonlschen dirigent ter wereld."
„En waarom”, wil de heer Zimmermann dan
tot slot weten, „waarom nu eigenlUk een inter
view als je vüfenzestig jaar wordt? Wat is
vijfenzestig voor een bijzondere leeftüd?”
Met deze laatste vraag zün we bü een, voor
een artist althans, beschamende bureaucratie
beland: den persloengerechtigden leeftüd. Maar
het Concertgebouwbestuur
reeds eerder vernamen
zocht nog op zün plaats te blüven.
En zoo behoeven dan de perspectieven voor
het aanstaande muzlekseizoen op dit punt niet
somber gekleurd te zün, wanneer de heer Zim
mermann gehoor geeft aan het tot hem ge
richte verzoek, dat, zeker de wensch is van alle
Concertgebouwbezoèkers.
t t et meisje stond op *t punt heen te gaan,
f—I Juffrouw Tine, zei de schilder sar-
zelend.
Zü keek hem onverschlllig-vragend aan.
Zullen we samen eens dlneeren. om het
gereedkomen van mün werk te vieren? vroeg hü
Het meisje ging naar de deur en groette kortaf.
Ik wensch u goeden middag.
Of gaat u liever ergens anders naar toe?
drong hü aan:
Ik ga liever nergehs naar toe, zei ze ruw.
Wat scheelt er aan. juffrouw Tine?
Dat zou ik u willen vragen! antwoordde
ze bitq. Ik heb een maand lang voor u ge
poseerd, uren ep uren achtereen per dag. Nooit
hebt u een woord tegen me gezegd, als het niet
strikt noodzakelük was voor uw werk, en nu
spreekt u opeens tegen me. alsof *e oude ken
nissen waren1
Mün uitnoodiging staat u dus niet aan’
Tine richtte haar groote blauwe oogen op
den schilder.
Ik ben u erkentelük ervoor, maar ik neem
ze liever niet aan. zei ze.
Mag ik misschien de reden weten?
Omdat ik uw spel doorzie, zei Tine kalm.
Zoudt u zoo goed willen wezen me het uit
te leggen? verzocht hü
Zü lachte even.
Wat een idee! zei ze spottend. Te wil
len hooren, wat u allang zelf weet! Maar als u
het dan met alle geweld wilt, nu dan. Laten
we beginnen bü het begin. U hebt kennis aan
een dame juffrouw Hilda, een buitengewoon
knap meisje, maar dat u schatten kost. Dat zou
u nog niet zooveel kunnen schelen omdat u
geld genoeg hebt als dat meisje niet een erg
onaangenaam gebrek had: nJ. dat ze een beetje
al te ^kwistig is met haar sympathieënKan
ik doorgaan?
De’ schilder had haar liefst een draai om de
ooren gegeven, maar hü beheerschte rich.
Gaat u door, maar met een beetje minder
praatjes, alstublieft! zei- hü wrevelig.
Zü lachte spottend.
U voelt dat juffrouw Hilda u ontglipt, ver
volgde zü en daarom neemt u uw toevlucht
tot den ouden truc: haar jaloersch te maken!
En daarvoor zou u gebruik willan maken van
mün persoontje. Heel duidelük allemaal, niet
waar?
De schilder bleef gerulmen tüd zwügen.
En als het nu eens allemaal was, zooals u
zegt, zei hü elndelük wat raakt het u dan
nog? Ik bied u een aardigheid aan wat wilt
u meer? Zóó dikwüls valt dat een meisje in uw
omstandigheden niet te beurt!
Zü lachte smalend.
Het gebeurt óók niet dikwüls, dat eed
meisje ,Jn mün omstandigheden” zich de weelde
veroorlooft, om de uitnoodiging van een be
roemd schilder af te wüzen, hè? Dat is iets, dat
Ihe rük maakt!
Zü richtte zich naar de deur. Op den drempel
keerde ze zich naar hem om.
Als ik de deur uit ben. zei ze gaat u dan
eens aan het raam staan. Dan zult u zien, dat
er ook voor Arme meisjes, zooals ik, iemand is,
die hun wat aanbiedt.... maar dan komt Tuit
het hart en kwetst niet! Omdat ze niet zooveel
geld hebben, kunnen ze on^ alleen maar een
tramritje aanbieden, of een cinema ergens in
een volksbuurt, dat is zoo; maar ze zün ook niet
in staat om ons laag neer te zetten, enkel en
alleen omdat we voor ons brood moeten werken!
Met déze woorden verdween zeN Na éenlge
aarzeling ging hü naar het venster. HU zag Tine
w- -wongarije zou heden ook zonder dc
I—I vriendschapsbanden, waarmede het,
in herinnering aan de gastvrijheid
gedurende den grooten oorlog, met Neder
land verbonden blijft, onze bijzondere aan
dacht verdienen. De Anschluss immers
heeft den polltiek-economlschen toestand
voor de landen van Mldden-Europa volko
men veranderd. Boedapest is heden tot
een büna even belangryken luisterpost en
diplomatiek kruispunt gepromoveerd als
Praag, vborpost der Kleine Entente, dat al
sedert jaren was.
Het door den oorlog zwaar beproefde
land is heden omtrent zün eigen lot weer
in t onzekere. Ondanks verzekeringen van
net tegendeel, is het effect van den An
schluss op de economische positie van Hon
garije verre van gunstig. De Hongaren zijn
er zich nu nog meer van bewust, dat Hon-
garije zün grenzen „niet door een proces
van natuurUjke evolutie gekregen heeft”
zooals de revisionisten het noemen. Het
verdwünen van de Oostenrüksche munt en
oude handelsrelaties heeft den handel in
Hongarüe veel kwaad gedaan. Binnenland-
sche spanningen en allerlei booze ge
nachten van over de grenzen verontrusten
bovendien voortdurend den zakenman en
de beleggers. Hongarije’s dringendste pro
bleem is: hoe het vertrouwen te herstellen.
De strijd der nieuwe Hongaarsche regee
ring tegen nationaal-socialistische propa
ganda, ingeluid door de gevangenneming
en veroordeeling tot 3 jaar dwangarbeid
van majoor Szalassy, de arrestatie van de
Vier gewestelüke bestuurders züner bewe
ging, en het aftreden van Valentin Ho
man, minister zonder portefeuille, toont
ééne züde van de moeilUkheden, het Hon
gaarsche bezoek aan Rome wellicht de
andere.
Homan vertegenwoordigde den uitersten
rechtervleugel van de regeeringsmeerder-
heid. Hü is een groot bewonderaar van het
Nazl-regiem en onderhield ook uitstekende
relaties met majoof Szalassy. Betreffende
zün aanstaand bezoek aan Italië en den
Duce verklaarde Imredy, de Hongaarsche
minister-president dezer >dagen aan een
correspondent van Stefani, dat dit niet
louter als een beleefdheidsbezoek beschouwd
moest worden.
Italië is de eerste natlo geweest, welke
Hongarije na den oorlog de vriendenhand
toestak, zoodoende meewerkende om het
te verlossen uit zün isolement en het op-
nieuw te maken tot een factor in de in- 1
temationale politiek. Dank zü den steun
van Rome, waarvan de „protocollen” de 1
uitdrukking zün, kon de landbouwcrisis in
Hongarüe verzacht worden en heeft de
graanproductie een afzetgebied gevonden.
En naast de ook thans nog krachtige eco- 1
nomische banden, zün er de geestelijke en
eultureele, welke niet minder sterk zün.
Géén volk kan beter den glans van den
Latljnschen geest begrijpen dan hêt Hon
gaarsche: aldus Hongarije’s nieuwe Pre
mier, Imredy.