Gandesa thans
De slag
voor
begonnen
ST.W1LLIBR0RDUS
1
I
ONS BLAD
F
i
Overéénkomst met
Franco
SM
Het nieuws van heden
FELLE STRIJD IN DE
BUITENWIJKEN
DE VOLKENBOND VOOR
EEN BESLISSING
Pater Jacquinot
vermist
JOH. LAÜWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OÓK SPOORFONDS
DE BAROMETER
SOCIALE LEVEN”
„DE VRIJHEID IN HET
I
en
Een nieuw giftmengers-
De
proces
-
Na de Luikse he, na een Laar—»
i
r
Katholieke Duitschers
in het buitenland
Congres
Nabij Belgrado is een mausoleum voor, den onbekenden Servischen soldaat ingewijd
Vestiging van agent
sub-agenten
Schryven van Kard. Pacelli aan de
XXXe Fransche Sociale Week
Bombardement op
Tarragona
De publicatie van
het statuut
20 tegen één tegen de dictatuur;
de meerderheid voor neutraliteit
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Zijn idealen kunnen volgens Lord
Halifax behouden worden
Ontploffing aan boord
van onderzeeër
Ruslands grenzen in
Azië
De Britsche belangen
in China
De vliegtuigindustrie
in Frankrijk
N.V. NEDERL.VERZ.M'J.
CATHARIJNESINGEL4Ö UTRECHT
Mercury” gedaald
in Southampton
De meening in de V. S.
over Europa
Het rechtsche opperbevel schynt
echter aan deze gevechten
weinig belang te hechten
Hy wat met geld voor'de vluchte
lingen naar China onderweg
Verontwaardiging in Duitsche
kringen
Onze regeering heeft een regeling
getroffen ten aanzien van de
wederzydsche vertegen
woordiging
van 25 tot 28 Augustus
te Passau
x: fel
c/
O
Oppositie in de Falanx?
Twee Fransche matrozen omge
komen; «en arbeider zwaar
gewond
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DONDERDAG 28 JULI 1038
-
het
11
o o
75
■’1
L
1
de
der
LONDEN, 27 Juli, (Reuter). De „Mercuiy" is
om 29 uur 29 in Southampton neergestreksn.
Wat den Volkenbond betreft zeide hij: De
Volkenbond staat heden ten dage, naar mijn
meenlng, voor de noodzakelijkheid een beslis
sing te nemen, die van invloed zal zijn op zijn
geheele toekomst. Wanneer ik dacht, dat het
■it was met den Volkenbond, zou ik teh pessi
mist zijn.
LONDEN, 27 Juli. (Reuter) In het BHtsche
Hoogerhuis heeft Lord Halifax een verklaring
afgelegd, waarin hij om. zeide:
Ter gelegenheid van de dertigste Sociale
Week der Fransche Katholieken, die van
25 tot 30 Juli In Rouaan gehouden wordt,
heeft Kardinaal Pacelli een belangwekkend
schrijven doen toekomen aan Prof. Eugène
Duthoit, President der Fransche Sociale
Week.
bestaat om zijn toevlucht te nemen tot
geweld.
wereld
rgdden door het
aarheid.
Het feit, dat Franco in Burgos Is, vrij ver
van het front, vormt een aanwijzing, dat
het opperbevel geen bijzonder belang schijnt
te hechten aan de operaties der regeerings
troepen in den sector van Flix en Amposta.
- "LTTSZ. - SS
Stand van Donderdag vm. M nr WA»
Vorige stand 7«U
BARCELONA, 27 Juli. (Havas.) De slag
voor Gandesa is begonnen. De regeerings
troepen, die gisteren alle hoogten beaet heb
ben rondom de plaats, en rich o. m, meester
hebben gemaakt van het dorp Cerbera, o»
2 K.M. ten Noorden van Gandesa, hebben
hun opmarach voortgezet.
De laatste berichten melden, dat in de
buitenwijken van Gandesa gevochten wordt.
De Rjjksbond voor Katholieke Duitschers in
het buitenland heeft bepaald, dat het Jaarhjk-
sche congres in 1938 In Passau zal gehouden
worden. Van 25 tot 28 Augustus zal in het
kader van groote kerkelijke plechtigheden door
tal van bekende personen uit Duitschland en
andere landen gesproken worden over de ziel
zorg onder de Katholieke Duitschers in het
buitenland. Verschillende Bisschoppen
bij de vergaderingen tegenwoordig zijn,
Mgr. Wilhelm Berning, Bisschop van
De Vereeniging van oud-onderofficieren
van het Kon. Ned.-Ind. Leger „Madjoe”
heeft haar algemeene vergadering ge
houden.
Daarom moeten wij alles doen wat wij
kunnen voor de vestiging der heerschappij
van het recht, door versterking der machi
nerie, door bestudeerlng van en uitspraken
in geschillen, en wij moeten middelen zoe
ken om de mogelijke oorzaken van geschil
len uit den weg U? ruimen en een onrecht
vaardigheid te herstellen door het ventilee-
ren van grieven en door een actieven druk
der openbare meenlng.
I f«f HNGE N TOT EIK BEDRAG
De Messagero bericht, dat in de tweede week
na het begin van het offensief de troepen vijf
tig kilometer van het punt van uitgang waren
opgerukt en een stelling bezet hielden, welke
bestemd was te dienen als natuurlijke basis
voor een nieuwen sprong naar het Zuiden.
TOKIO, 27 Juli (Havas). Sedert twee dagen
is men te Tokio ongerust over het lot van pater
Jacquinot, die 20 Juli met de „Empress 5>f In
dia” te Yokohama is aangekomen en sinds
dien niet meer is gezien, noch in Japan, noch
in Sjanghai, waar hij 25 Juli had moeten aan
komen.
Bü een ontploffing aan boord van een
Franschen onderzeeër werden twe# ma
trozen gedood.
De „Mercury” is te Southampton terug
gekeerd.
NEW YORK, 27 Juli. (Havas) Volgens een
statistiek, opgesteld door dr. George Oallup.
directeur van het Amerikaanse!) Instituut voor
de openbare meenlng, fijn in de Vereenigde
Staten twintig personen tegen één tegenstan
ders van dictatoriaal gëregeerde landen.
Op de vraag: „Indien een oorlog uit zou bre
ken tusschen Frankrijk en Engeland aan de
eene zijde en Italië en Duitschland aan de an
dere, aan welke zijde zoudt gij staan?”, spra
ken van de honderd personen zich 66 uit vóór
Frankrijk en Engeland, drie voor talië en
Duitschland, terwijl 32 geen partij zouden kie
zen.
Op de vraag: „Indien in Europa een oorlog
uit zou breken, zouden dan de Vereenigde Sta
ten den vrede kunnen bewaren?” verklaarden
64 tegen 46 zich voor den vrede.
Nauwelijks Is de belangstelling voor het pro
ces tegen de Lulksche giftmengster de weduwe
Becker verbleekt, of In de hoofdstad van het
nabij gelegen Groothertogdom Luxemburg staat»
te zamen met Adam Salzburger, de giftmeng
ster van t dorpje Asselborn. nabij Troisvlerges,
Gertrude TangetenThreis, voor het Luxem-
burgsche Asslzenhof terecht Met groote koel
bloedigheld hebben beiden hun misdaden ge»
gepleegd.
Zoowel de man als de vrouw worden beschul
dig van moord door middel van strychlne op
de vrouw van Salzburger en herhaalde poging
tot moord door middel van vergif op den echt
genoot van Gertrude Tangeten.
Salzburger wordt bovendien beschuldigd van
poging tot doodslag op den mam van Gertrude
Tangeten en van brandstichting.
Ik kan het Huls verzekeren, dat wjj vol
strekt bereid zijn tot en in feite reeds
bezig zijn met het overwegen van een mo
gelijk voor ons open staande actie in het
Verre Oosten, wanneer wij niet 3e passen
de consideratie krijgen voor de belangen,
die wij het recht hebben in China te be
schermen.
Kardinaal Pacelli wijst erop, dat het zeer
passend en gewenscht is het probleem van
de Kerk en van de vrijheid te bestudeeren,
want in de vorige en ook in onze eeuw werd
de Kerk beschouwd als de uitgesproken
vijandin van de vrijheid, omdat zij t libe
ralisme bestreden had. Maar zij is de eenige
en groote verdediger van de vrijheid geble
ven, de vrijheid, die eigen is aan de men-
schelijke personen en die de eerste gave
van God aan den mensch is, waardoor hij
meester wordt over zijn daden en hooger
staat dan alle andere wezens van de schep
ping.
Maar de mensch heeft deze vrijheid gekregen
om het goede te verwezenlijken, niet om het
kwade te doen, om te volgen en niet om te
minachten wat de rede ons voorhoudt, om te
werken aan het scheppen van orde en niet
om wanorde te brengen, om van God de be-
loonlng te verdienen en niet om de kastijding
Gods over zich af te roepen.
Tenslotte wijst de Kardinaal Staatssecretaris
erop, dat de Katholieken vóór alle anderen er
toe moeten bijdragen de groote moeilijkheid
van de sociale vrijheden ten opzichte van de
burgerlijke orde en het algemeen welzijn op
te lossen.
In bijzondere gevallen vertegenwoordigen
de sociale weken het moderne en de ac
tualiteit van de Katholieke gedachte. Men
vindt hier het bewijs van in het thema, dat
voor de sociale week te Rouaan gekozen
is: „De vrijheid in het sociale leven”, een
thema, dat ons plaatst in het middelpunt
van de huidige discussies en dat zoo goed
de tegenwoordige situatie van het Katho
lieke leven in Frankrijk weergeeft.
Marcel Kint won de etappe Straatsburg
Metz van den Tour de Frsmce.
Wij hebben allen voortdurend gezegd, dat
menschelijke zaken nooit statisch kunnen blij
ven, maar de verandering, die zoowel natuur
lijk als Juist kan zijn, moet uitgevoerd worden
door vreedzame middelen, wil niet de genezing
tienduizend maal erger zijn dan de kwaal.
Groot-Brittannlë heeft zijn woord gegeven om
te trachten deze beginselen daadwerkelijk te
maken, en wij houden ons aan die verplich
ting tot het uiterste van ons vermogen.
Tarragona heeft een nieuwen luchtaanval te
verduren gehad. Om half vier wierpen Junkers-
bombardementstoestellen talrijke brandbommen
en ontplofflngsprojectielen op de stad. Ver
scheidene gebouwen vlogen In brand; het aan
tal slachtoffers is nog niet bekend.
ROME, 27 Juli (Havas) De bijzondere corr.
van de Messagero aan het front van de recht
sche troepen in Katalonië bericht aan zijn blad,
dat de regeeringstroepen de Ebro konden over
steken dank zU de hulp van marxistische ele
menten onder de burgerbevolking van het door
de troepen van Franco bezette gebied. Deze
personen, die vroeger deel hebben uitgemaakt
van de marxistische militie stonden nog in ver
binding met de Katalaansche regeering en heb
ben onrust gezaaid langs den oever, waarvan
gebruik werd gemaakt door de regeerlngsttoe-
pen.
De Duitsche reddingsmaatschappij voor schipbreukelingen heelt de beschikking
gekregen over een auto, waarop een raketten-installatie en andere hulp
middelen worden meegevoerd, De auto is gestationneerd te Heiligenhafen
PRAAG, 27 Juli (D.N.B.) De persdienst
der Sudeten-Duitsche partij publiceert een ver
klaring van den voorzitter der club van Sude-
ten-Dultachers, Kundt, waarin deze zegt, dat
Inhoud van het statuut onder voorwaarde
strengste geheimhouding den 30en Juni
ter kennis der partij was gebracht. De Südeten-
Duitsche partij heeft zich aan deze voorwaarde
gehouden. De in eenige Praagsche dagbladen
Ik geloof niet, dat het het menschelijk
vernuft te boven gaat middelen te beramen,
waardoor de idealen van den Volkenbond
woeden behouden en, terwijl aan den eenen
kant zijn practische beperkingen erkend
worden, aan den anderen kant de weg
wordt open gehouden om thans en in de
toekomst het meest volledige gebruik ,te
maken van zijn onmetelljke potentlalitel-
tea als instrument voor den vrede.
Een erkenning, hetzij de jure, het
zij de facto, houdt deze regeling
niet in.
Pater Jacquinot keerde uit de Vereenigde
Staten terug, waar hjj eenige hónderd-duizen-
den dollars bijeen had gebracht voor de Chl-
neesche vluchtelingen.
De mogelijkheid is niet geheel uitgesloten,
dat h(j op het oogenblik uitrust in een of an
deren afgelegen katholieken missiepost.
Bovendien zullen in een aantal na
der overeen te komen plaatsen sub-
agenten kunnen worden benoemd,
die werkzaamheden zullen verrichten,
vergelijkbaar met die van consulaire
ambtenaren.
In verband met de gevangenneming en in
staat van beschuldlging-stelling van Martinez
Velez en Agustin Aznar, beiden ledenvan den
nationalen raad en van de door Franco beT
noemde joolitleke junta, zouden sommige per
soonlijkheden in het rechtsche Spanje wen-
schen, dat hek tegen hen aanhangige proces
de beide raadsleden worden beschouwd als op
standig tegen de staatstucht een proces van
de Spaansche Falanx sou worden, welke naar
Volgens een bericht uit Burgos hebben de
rechtsche troepen bij het aanbreken van den
dag den strijd hervat tegen de regeeringstroe
pen, die nog genesteld zijn aan den rechteroever
van de Ebro. Te Burgos wijst men er op, dat
men niet verbaasd behoeft te zijn over den
weerstand der regeeringstroepen op den rech
teroever van de Ebro, aangezien hun bruggen
vernield zijn en hun niets overblijft dan weer
stand bieden tot het uiterste hunner krachten
en tot hun munitie Is uitgeput.
Dit thema is delicaat en tegelijkertijd be
langrijk. Het is delicaat in dien zin, dat het
een uiterst gecompliceerd probleem bestudeert,
waarvan de oplossing de grootste practische
gevolgen met zich meedraagt.
Dat het» thema van groot belang is, is aan
geen twijfel onderhevig. Een dergelijk thema
neemt stelling tusschen twee partijen, die el
kander op het gebied van het moderne publieke
recht bestrijden. De eene partij beweert, dat
de vrijheid van de burgers en het particuliere
initiatief vóór de sociale en politieke organisa
tie der naties gaat; de andere parti) M van
meenlng, dat deze vrijheid tenslotte moet wor
den geabsorbeerd door de centrale macht van
den Staat.
Met deze onderzoekingen zijn dus ook libera
lisme en absolutisme gemoeid, niet om politieke
redenen, maar opdat de katholieken zich een
moreel en wetenschappelijk oordeel kunnen
vormen over de te volgen wegen op gods
dienstig gebied.”
DIENST AANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder de Omroopor-
rubriek 10 CL per regeL
I
De tegenstanders van prof. Garrlgues houden
staande, dat hij persoonlijk het bewuste ont
werp heeft opgesteld, op verzoek van Martinez
Vej^jja Agiwtin ^zn^j. i -■
V'
MEAULTE, 27 Juli. (Havas.) De Fransche
minister van Luchtvaart en de voorzitters der
luchtvaart-commlssle van Kamer en Senaat
hebben vandaag een bezoek gebracht aan de
nieuwe fabrieken van de nationale maatschap
pij voor vliegtuigenbouw, welke georganiseerc
zijn volgens het program voor de nationalisatie
met het doel de modernste vliegtuigen in serie
te bouwen. De nieuwe installaties der fabrieken
zullen in staat stellen binnenkort maandelijks
vijftig tot zestig Potez-vllegtuigen van het typ»
63 te vervaardigen.
Na te hebben gesproken over de vreugde van
den H. Vader, dat de Fransche Katholieken
ook dit Jaar weer bijeenkomen voor de Fran
sche Sociale Week, schrijft Kardinaal Pacelli:
„De wereld heeft het levende woord van de
Goddelijke Wijsheid veel meer noodig dan het
materieele brood; en al degenen, die het brood
des levens voor de geesten breken, verrichten
het beste Apostolaat, doordat zij de
trachten te troosten en
souverelne middel van de
De beide bovengenoemde raadsleden wor
den er o. m. van beschuldigd in een geest
van openlijke oppositie een ontwerp te heb
ben ingediend tot reorganisatie van de
Spaansche traditionalistische Falanx, met
bet. doel uit den rechtstreekschen invloed
van het leger te verwijderen alles wat be
trekking heeft op de politieke activiteit der
partij en van den staat.
^XWWWUllIll IUI/I///////4&M
Het zij mij vergund de prlncijies vast te leg-
«en, die aan een zoodanige oplossing ten
grondslag moeten liggen.
Het eerste doel van den Volkenbond is het
voorkomen van oorlog. Dit Is een negatieve
*Ute van uitdrukking. De positieve is. dat de
Volkenbond de middelen behoort te verschaf
fen om lederen staat een gewettigd excuus te
ontnemen zoo er al een gewettigd excuus
TOKIO, 27 Juli. (Havas). Hedenavond ts
door het Jgpansche ministerie van Buitenland»
sche Zaken een communiqué uitgegeven, waar
in wordt verklaard, dat de Tapanscbe cente
ring groot belang hecht aan een deflnhieve
vaststelling van de grenslijn tusschen Mand-
sjoekwo en Sovjet-Rusland, in het bijzonder
in het Oosteltjke gebied, tusschen het meer
Khanka en de rivier Toe Oenmen. In het do
cument wordt een historisch overzicht gege
ven van de onderhandeltngen, die gevoerd
zijn tusschen Moskou en Tbkto sedert verschei
dene jaren over dit onderwerp, en wordt ge
wezen op de ongunstige houding, die de Sov
jets hebben aangenomen. Er wordt geen recht-
streeksche toespeling op de affaire van Tsjang-
koefeng gemaakt; evenmin wordt gezegd, of
Japan op het punt staat nieuwe voorstellen te
doen voor een regeling der recente Incidenten
en vaststelling van de grens.
De Regeeringspersdienst deelt het
volgende mede:
In aanmerking nemende, dat
gezag van generaal Franco zich thans
uitstrekt over het grootste gedeelte
van Spanje, heeft de Nederlandache
regeering met diens bewind een re
geling getroffen inzake wederzjjdsche
vertegenwoordiging in dier voege,
dat elk van' beide een agent zal
vestigen, teneinde de belangen van
zjjn landgenooten voor te kunnen
staan.
TOULON, 27 Juli. (Havas). Aan hooft van
den Franschen onderzeeër Espoir, die gemeerd
lag bij het arsenaal van den Mburillon, u een
ontploffing ontstaan, toen arbeiders bezig wa
ren de wanden van de accumulatorenafdeeling
met een isoleerende stof te bestrijken.
Twee matrozen vonden den dood door ver
stikking. Doordat het isolatiemateriaal in
brand was gevlogen, waren zij bovendien over
dekt met brandwonden. Een arbeider, die tn
een andere afdeeling bezig was, werd door de
vlammen omringd en bekwam zware brandwon
den. Zijn toestand is verontrustend.' Er wordt
een onderzoek ingesteld naar de oorzaken van
het gebeurde.
Woensdagmorgen is de Nederlandsche bedevaart naar Lourdes vertrokken. Het
inladen der zieken
Van Duitsche zijde wordt scherpe cri-
tiek uitgeoefend op hetgeen bekend
werd van het statuut van Hodza.
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD SSSs
Administratie verstrekt.
In
rullen
ojn.
Osna-
brück, Mgr. Hudal uit Hbme, Mgr Simon Lan-
dersdorfer uit Passau, Mgr. Got t hardt uit
Windhoek (Zuid-Afrika) en Mgr. Wienkcn uit
Berlijn.
Het congres zal gesloten worden op 28
Augustus met plechtige godsdienstoefeningen
in de kerken van de stad Passau.
Overeenkomst tusschen Nederland en de
Franco-regeering ten aanzien van weder
zij d sche vertegenwoordiging.
De linkschen zjjn in de buitenwijken ynn
Gandesa doorgedrongen.
Lord Halifax sprak over de positie van
den Volkenbond.
hun meenlng vastberaden naar rechtsch zou
moeten worden georiënteerd.
Een gevolg van hun gevangenneming is ge
weest, dat voor de tweede maal Don Joaquin
Garrigues is gearresteerd. Garrlgues was pro
fessor in het handelsrecht aan de universitelt
van Madrid. HU is reeds eenmaal te Salaman
ca gevangen geweest, verdacht van linkschen
denkbeelden te zijn toegedaan.
gepubliceerde tekst stemt, met uitzondering
van een préambule die aan de j?artlj niet be
kend was, overeen met den door haar ontvan
gen tekst.
In Sudeten-Duitsche kringen verklaart men
verder, dat de taak van Lord Runclman door
de publicatie van het statuut, die ook in een
nauw met den minister-president verbonden
blad is geschied, aanzienlijk bemoeilijkt is.
De publicatie van het regeeringsontwerp voor
het nationallteitenstatuut heeft, naar Havas
meldt, In Duitschland een storm van protest
veroorzaakt. In politieke kringen, waar de
zending van Lord Runclman een gunstig ont
haal heeft gevonden, blijft men kritiek uit
oefenen op de houding der Tsjecho-Slowaak-
sche regeering.
Komt er een maximum-snelheid van 50
K.M. voor alle gemeenten?
Interessante juridische paspoortenkwestie
voor den Amsterdamschen politierechter.
Oud-volontairs van het voormalig In-
structie-Bataljon te Kampen bijeen.
De kazerne te Kampen heet voortaan de
„Generaal J. B. van Heutsz-kazerne.”
Father R. Kemperman, stichter van
„Huize Vrijland" bjj Arnhem, zal uit de
Missie terugkeeren.
1^-