ONS BLAD
op
Russische luchtaanvallen
Koreaansch gebied
V
tl
L
De terroristen in
Palestina
Oorlog in Midden-Europa beteekent
Q
een wereldoorlog”
TACK*
DE BAROMETER
BOMMEN GEWORPEN OP
TSJANGKOEFENG
Ebro-offensief der
rechtschen
Drie Tsjechische ministers
geven hun meening
De Duitsche grens- Het nieuws van heden
versterking
Zestig dooden op
Jamaica
-NEDERLANDSCH CONSUL
GEWOND
JOH. LAU WERS
PAÏGLOP 3
DINSDAG 2 AUGUSTUS 1938
Steun uit Egypte
Het nadeel van den
Anschluss voor Italië
Geen territoriale autonomie
^VXWWWUIIII lllf/f///////ZK^
-
De kansen op vrede of oorlog zyn
vijftig tegen vijftig, verklaart
men te Tokio
De ruïne, die de brand op de terreinen v an de Machinefabriek „Jaffa" te Utrecht
Zondagmiddag veroorzaakte
H.M. DE KONINGIN HEEFT
ZWITSERLAND VERLATEN
De grenzen, de eenheid en onaf
hankelijkheid van den staat
moeten onaangetast blijven
Praag tot offers voor
den vrede bereid
Aantal slachtoffers van spoorweg
ongeluk blijft stijgen
Ds. Niemoeller nog in
een concentratiekamp
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Een groot aantal personen in het
Rijnland te werk gesteld
in ar
td ge-
e den
r1
HOTEL - CAFE - RESTAURANT
DIJJERS
liuitcnhof Trlrfoon 117375
Uw lunch wordt ook
op het terras geserveerd
p vastendagen
speciale schotels
Rebellen zouden over een perfecte
organisatie met eigen recht
spraak beschikken
Tokio ongerust
Ernstige slag voor de italiaansche
scheepvaart
By overval op een autobus
in Palestina
Brochure van Kundt
„Er zijn grenzen aan
Japans geduld”
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 256
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN ttadraagl 20 Ct D
ragal; Ingarondan Mededaallngwn 40 ct O. r.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage geeme door onre
Administratie verstrekt
Londen en Parys niet ongerust
De Russische lezing over
de incidenten
SYONtY
(AUSTRALIA)
\r-: .’'.'-nd
1 Ia.
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
la
ge-
o c
1
1.
an
J.
U-
L:
s
te
I*
J.
Stand op Dinsdag aar Tjn.: 7«7J
Vorige stand:
*fte»
r
3.
H.
E.
Q
5
I
I
De minister van Lichamelijke Opvoeding, Ze-
zek, die in de regeering de nationale eenheid
vertegenwoordigt, verklaarde te Nachod oa.:
„Iedere oorlog in Mldden-Europa zou een to
talen wereldoorlog beteekenen. De demagogie,
de leugenachtige propaganda en de onbesuisd
heid hebben In Europa een zoodanige situatie
geschapen, dat het doen van een onvoorzlch-
tigen stap voldoende is om een conflict te doen
uitbreken. In dit geval zijn wy echter bereid
onze Republiek tot den laatsten druppel bloeds
te verdedigen.
De eerste brieven, welke ter gelegenheid van de opening van den Nederlandschen
luchtdienst op Australië werden verzonden
Russische vliegtuigen doen luchtaanvallen
op Koreaansch gebied; de kansen op
oorlog of vrede zijn gelijk, verklaart
Tokio.
van
3.
S.
Te Moskou is men van oordeel, dat de staf
nn het roode leger In het Verre Oosten waar
schijnlijk de noodige maatregelen zal nemen
om het gebied, dat men onwettig door de Ja
panners bezet acht, terug te winnen, indien
de regeeringen te Moskou en Tokio niet tot een
minnelijke regeling van het conflict kunnen
kernen.
Naar het Japansche hoofdkwartier verder
meldt, zijn vijf vliegtuigen, waaronder enkele
bombardementstoestellen, neergeschoten.
van
uit
Er zouden eenlge
aanzienlijke schade
HM. de Koningin heeft haar bezoek aan
Zwitserland beëindigd. Maandagavond om 32.39
is H.M. uit Bazel vertrokken. De Nederlandsche
consul te Bazel, de heer C. Haesslg en mevrouw
Haessig bevonden zich ter begroeting op het
PRAAG, 1 Aug. (Havas) Drie Tsjecho-
Slowaaksche ministers hebben gistermiddag
hnn standpant ten aanzien van het natlo-
naiiteiten-vraagstak uiteengezet.
LONDEN, 1 Aug. (Havas) De correspon
dent van de „Times” te Berlijn bericht aan
zijn blad, dat ten aanzien van de verster
kingen in het Rijnland in Berlijn net ge
rucht gaat, dat 200.000 man hieraan te werk
zijn gesteld.
Zomerbyeenkomst der Katholieke Voor
trekkers te Gilse (N.B.).
Twee woningen te Hengeloo in asch ge
legd.
5LAOLI E
MO STEPD
EN T. I J M
irschen
die
isrd te
orieten
>n ook
assend
niet
as en
jeeren
1 met
m;
ui
er;
ln-
van
heeft
sthet
kam-
her-
*d mi
steld.
n het
eslls-
e at-
afge-
De Sultan
komen.
net de
mkeljj.
tas het
natio-
s favo-
il.
ALKMAAR
PLATV0ET20LEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
Ie de
eerst
bluf-
onde.
i zoo
tam-
n.
jaar
Kre-
oelte
i die
was
I. P.
rit:
Krop-
kwam
lts, die
ia een
lal.
rervol-
er, die
burger
dch te
wende
sen;
rop-
l. B.
rit:
R.
R.
H.
L
rie:
in de
■naars
ilet te
zich
rallfl-
jonge
:hulte
sen-
aoelta
in de
a
man
mate
latste
Dan
»elle-
hulte
abele
eltfks
DIENSTAANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan-
geboden, geplaatst onder de Omroeper-
rubriek 10 ct per regel.
Drie Tsjecho-Slowaaksche ministers zet
ten hun standpunt uiteen over het natio
naliteiten-sta tuut.
SARAGOSSA, 1 Aug. (Havas.) Na een
hevige voorbereiding door artillerie van
groot kaliber rijn de troepen van generaal
Franco Zondagochtend b(j het aanbreken
van den dag begonnen naar het Oosten op
te rakken in de sectoren rechts van de bocht
van de Ebro.
Toen de correspondent van Reuter den
•oordvoerder van het departement van Bui-
Miniloulie Zaken vroeg, of hjj openhartig
kon verklaren of de Russische luchtaanval-
,teu oorlog of vrede beteekenden, antwoord-
Mj: De kansen staan vijftig tegen vijftig.
Mes hangt van de Sowjets af, aldus voeg-
te woordvoerder daaraan toe. Wy willen
te zaak localioeeren, w(J handhaven een niet
povoceerende hooding, voor zoover dit mo-
Iriök ie, maar er z|jn grenzen aan ons ge
teld.
JERUZALEM. 1 Aug. (Havas) Nabij
Toelkarem zijn de lijken ontdekt van twee
Arabieren, die door schoten gedood waren.
In een briefje, dat op de kleeren van de
slachtoffers was gehecht, werd gezegd, dat
de twee mannen gefusilleerd zijn op grond
van een door den krijgsraad der. rebellen
gewezen vonnis.
Te Haifa werden nieuwe voorzorgsmaatregelen
genomen ter bescherming van den mond van
de pijpleiding. Er zijn vier Arabieren gearres
teerd in verband met den bomaanslag van Za
terdag
Zevende Nationaal Congres van de Do-
minicaanache Derde Orde te Utrecht.
ationale socialistische minister van P.
ickny, zelde in een te Hlinski gehouden
„Wjj zjjn bereid voor den Europee-
rede de grootst mogelijke offers te bren-
het statuut geven wij den Dultschers
op grond van hun getalssterkte toe-
och ’t voornaamste punt van de eischen
rlsbad, de territoriale autonomie, kun-
tot geen enkelen prijs verleenen, zelfs
Hen onze buitenlandache vrienden en
ndgenooten dit zouden verzoeken.
i iemand ons aanvalt, zouden wij niet
Ie duif zijn, die bereid is, zich door een
?st te laten verslinden".
Kialistische minister Necas verklaarde
s Mezirici: „Het gaat niet om capitu-
t gaat er om, te komen tot een accoord,
a tweezijdig accoord. Hoe tevredener de
van onzen staat zijn, des te sterker zal
ibliek zijn".
kunnen overleg plegen, doch de gren-
le eenheid, de souvereiniteit en de
uikelijkheid van onzen staat moeten
getast blijven. Alle loyale burgers van
staat moeten eveneens al hun ver
ingen hebben”.
Niemand, aldus de minister, heeft aan zijn
nationaliteiten zooveel rechten gegeven als wij.
Allereerst het kiesrecht en de evenredige ver
tegenwoordiging. Vervolgens hebben wjj haar
meer scholen gegeven dan aan het Tsjecho-
Slowaaksche volk zelf.
In de afgeloopen vier dagen zijn twlntigdul-
send man Japansche troepen uit Noord-China,
vooral Sjanst, naar Mandsjoekwo gezonden. zy
zijn het station Tientsin gepasseerd. Ook heeft
men vernomen, dat verscheidene Japansche
troepentransporten te Dairen zijn aangekomen.
De laatste berichten met betrekking tot
te Japansch-Russische Incidenten aan de
grens melden o.m., dat in de prefectuur Foe-
koeoka Hyoesjoe de autoriteiten last heb
ben gekeven des nachts alle lichten te doo-
ven met 1 oog op een eventueelen nachte-
Ijjken aanval uit de lucht.
Hedenavond is te Tokio een spoedconfe-
reaUe bijeengekomen, welke werd bfjge-
•oond door generaal Itagaki, den minister
van Oorlog en door andere leidende per-
sooadljkheden. Naar verluidt werd besloten
dea toestand krachtig het hoofd te bieden,
waaneer „te Sovjet voortgaat met haar pro-
woUfe**.
Het is te verwachten,.dat een scherp pro
test zal worden gericht tot de regeering te
Tokio en dat bij die gelegenheid gewaar
schuwd zal worden voor eventueele ern
stige gevolgen.
’Heden is de op 28 Juli door afgevaardigde
Kundt aangekoodigde brochure gepubliceerd.
ROME, 1 Aug. (Reuter) De vereeniging
van Ddttschland en Oostenrijk heeft de Itali
aansche scheepvaart in de Adriatische Zee een
emstigen slag toegebracht.
Een Dultsche scheepvaartmaatschappij, de
Schuldt Orient Linie, heeft thans een geregei-
den dienst geopend van Triest naar het Nabije
Oosten. Hierdoor is het monopolie, dat Italië
feiteiyk had van de scheepvaart in de Adrl-
ctlsche Zee, gebroken en reeds ondervinden de
Italiaansche scheepvaartmaatschappijen de eca-
currentle van deze nieuwe lijn.
Naar verluidt, nebben vertegenwoordigen van
de Japansche lijn Nippon Yusen Kalaha oniangs
een bezoek gebracht aan Triest, ten einde de
mogelijkheid te overwegen, de schepen deser
maatschappij naar Triest te zenden in verband
met plannen tot uitbreiding van <3en Japanse hen
handel in Zuld-Duitschland. Hierdoor zou 'talie
door zijn politieke 'vrienden opnieuw een riag
worden tpegebracht.
BERLIJN, 1 Aug. (Havas.) Ds. Martin Nie
moeller bevindt zich nog steeds in een concen
tratiekamp, evenals ds. Schneider en een predi
kant uit Oldenburg.
Zes andere geestelijken, o. w. vier uit Dort
mund bevinden zich in preventieve hechtenis.
83 predikanten van de belijdeniskerk zijn thans
uit hun functie ontheven, 41 mogen niet predi
ken. terwijl een veertigtal predikanten een ver
blijfplaats is aangewezen.
LONDEN, 1 Augustus (DNE», Het spoor
wegongeluk, dat zich heeft voorgedaan op
Jamaica, nabij Kingston, heeft volgens de
laatste berichten zestig dooden geëischt en
men vreest, dat dit aantal nog zal stijgen.
De locomotief van een dichtbezetten personen
trein ia even na het verlaten van een tunnel
ontspoord, waardoor alle wagons omvielen. De
tweede locomotief, welke in de bergachtige stre
ken achter den trein rijdt, reed in volle vaart op
de omgevallen wagens in. waardoor deze geheel
werden vernield.
Het opruimlngswerk is nog niet geëindigd.
p aanvrage gaarne door onre
Inistratle verstrekt
Naar het Joodsche telegraafagentschap ver
neemt. is bij een der vele autobusovervaller
welke in deze terreurperiode aan de orde van
den dag zijn, nabij Ramlo een Joodsche auto
bus door een bende Arabieren met steenen
bekogeld, waardoor vele passagiers gewond
werden. Tot de lichtgewonden behoort de Ne
derlandsche consul te Tel Aviv, de heer E. 8
Hoofiën, directeur der Anglo-Palestine Bank
aldaar.
tenlssen te volgen en een houding in acht te
nemen, die vrij is van iedere provocatie. Reuter
meldt hieromtrent nog, dat men besloot de
luchtraids te beschouwen als een betooging, vol
gende op de herovering van de omstreden stel
lingen van Tsjangkoefeng en Sjatsauping door
de Japanners.
Uit Barcelona wordt gemeld, dat aan het
Ebro-front de regeeringstroepen nabij Fayon op
dertig kilometer ten Noorden van Gandesa óp
grooteren tegenstand stuitten. Zuidelijker von
den voor Villalba de los Arcos hevige gevechten
plaats. De rechtsche troepen slaagden er dank
zij de komst van versterkingen in, zich in dit
gebied te nestelen, doch de regeeringstroepen
maakten gevangenen.
Zondagochtend hebben tien drie-motorige
vliegtuigen der nationalisten tal van bommen
geworpen op Tarragona. Er zouden
slachtoffers zijn, terwijl
Het aantal dooden by de treinramp op
Jamaica reeds tot zestig gestegen.
De terroristen in Palestina zouden ovar
een perfecte organisatie met een eigen
rechtspraak beschikken.
In het Rijnland zou, volgens de Timos,
hard gewerkt worden aan de versterking
der Duitsche grens.
De Karimata meldt: geen nieuws.
van Deli is in ons land aange-
MOSKOU, 1 Aug. (Reuter). Officieel wordt
medegedeeld, dat de Japanners bU de gevechten,
welke gisteravond zijn geleverd aan de grens
van Sovjet-Rusland en Mandsjoekwo naar
schatting 400 dooden en gewonden hebben ver
loren. terwijl zij 5 kanonnen, 15 machinege
weren en 157 geweren hebben moeten achter
laten.
De Sovjets hebben dertien dooden en 55 ge
wonden te betreuren.
In den avond van den 31en Juli hebben de
Japanners met steun van geschut, een aanval
gedaan op een Sovjet-Russische grenspatrouille
•n deze tot voorbij Tsjang Tsjoe Geng terugga-
slagen. ZU drongen 4 KM. het Sovjetgebied bin
nen en maakten gebruik' van artillerie en in
fanterie.
Enkele uren later arriveerden Sovjet-Russische
versterkingen ter plaatse, die de Japanners van
het Sovjetgebied verdreven. Een Sovjet-Rus
sische tank en een machinegeweer werden ver
nield, terwijl een Russische vlieger werd ge
vangen genomen.
Volgens mededeelingen van het Sovjet-Russi
sche hoofdkwartier zjjn de Russen niet op het
gebied van Mandsjoekwo gekomen. Zij hebben
daarom niet de Japanners kunnen achtervolgen
en omsingelen.
In den nacht van Maandag op Dinsdag, om
hslf vier, waren de ministeries van Oorlog er.
Buitenlandsche Zaken te Tokio nog hel verlicht
en beraadslaagden de ambtenaren ernstig over
ten toestand aan de Russlsch-MandsJoerUsche
pens.
De berichten, volgens welke Russische vlieg
tuigen twee malen aanvallen ondernomen had
den over de omstreden grens heen en plaatsen
hebben gebombardeerd in Korea, hebben een
electrischen schok doen gaan door de Japan-
Khe hoofdstad.
Bü het voortschrijden van den nacht bleven
*e ambtenaren bezig met liet bestudeeren
be berichten, welke bleven binnenkomen
a«*king en Kejjo op Korea.
Niet-officieele waarnemers
Het eerste deel behelst den tekst der op 30 Juni
aan de Sudeten-Dultsche partij voorgelegde re-
geeringsvoorstellpn (het z«. nationaliteiten
statuut) met ter vergelijking daartegenover ge
drukt de tot dusverre voor dezelfde onderwer
pen geldende rechtsvoorschriften.
Het tweede deel bevat een Juridische critlek
op de regeeringsvoorstellen. Beide deelen heb
ben geen betrekking op de regeeringsvoorstellen
betreffende het z«ji. zelfbestuur, daar deze
voorstellen nog niet gepubliceerd en ook nog
-niet in hun geheel aan de party zyn overhan
digd. De Sudeten-Dultsche party wjjst er op,
dat door deze publicatie niet wordt vooruitge
grepen op de bepaling van een politiek stand
punt.
In de brochure wordt er op gewezen, dat ook
in deze voorstellen uitgegaan wordt van de ge
dachte van een Tsjechlschen nationalen staat,
waarin de andere volken en volksgroepen
slechts een tweederangs-recht bezitten naast de
Tsjechen als staatsvolk. De principieele kwestie,
nJ. de waarborging van rechtsgeiykheid der
volken en volksgroepen, riet men over het
hoofd. Dit nationaliteitenstatuut beteekent dan
ook opnieuw een verhindering- der verwerkeiy-
king van deze doelstelling en een verder vast
houden aan de verderfeiyke gedachte van den
Tsjechlschen nationalen staat. De brochure
geeft dan in zes punten antwoord op de vraag:
Wat heeft den nationalen vrede tot dusverre
verstoord. Deze punten hebben alle betrekking
op bevoorrechting der Tsjechen.
De brochure komt tot de slotsom, dat men uit
dit alles slechts kan concludeeren, dat de be
doeling bestaat met de regeeringsvoorstellen
voor de openbare meening der wereld den m-
druk te wekken alsof een belangrijke stap naar
de nationale pacificatie werd gedaan.
Men zegt, dat het werk in het bouwbedrijf ge
heel is gestaakt, omdat de ondernemen geen
werklui kunnen krijgen. Tegeiyk met het werk
aan de fortificaties aan de Westgrens is het
werk in de munitiefabrieken versneld.
De propaganda wijst er verder op, dat de de
mocratische landen een preventleven oorlog te
gen Duitschland willen beginnen. De propa
ganda voor de herbewapening, welke koortsach
tig doorwerkt geeft het Duitsche publiek den
Indruk, dat men niet te veel vertrouwen moet
hebben in een vreedzame regeling van de Bu
de tenkwës tie.
I>< II II.i I
De gevechten tusschen de Russen en Japan
ners aan de Mandsjoerysche grens worden te
Parys met den grootsten ernst gevolgd door de
diplomatieke kringen, zulks in verband met,
de mogeiyke reactie in Europa. Op het oogen-
bllk echter toonen deze kringen geenerlel on
gerustheid. Men beschouwt de bezetting der
hoogten van Tsjangkoefeng door de Russische
détachementen op 11 Juli als een Russisch ant
woord op de zaak van Sennufa, die vóór het
ChlneeschJapansche conflict ontstaan was.
Men had daar van EUropeesch standpunt
slechts een minieme beteekenis aan gehecht.
De^ herovering der heuvels van Tsjangkoefeng
cn* Satsjauping na een gevecht, waarby 11
Russische tanks zouden zyn genomen en het
luchtgevecht van vandaag, waarby minstens
rier toestellen zouden zyn neergehaald, heb
ben aan het incident in de oogen der Fransche
waarnemers een grocter belang gegeven.
Dezen zyn van oordeel, dat wanneer een al
gemeen rechtstreeksch conflict tusschen Rus
sen en Japanners zou losbarsten, men in de
eerste -plaats zou moeten vermijden, dat de
Euopeesche mogendheden er toe zouden ko
men party te kiezen.
Het gevecht, van heden met de Russische
vliegtuigen wordt te Londen beschouwd als een
zuiver plaatseiyk incident. Het geeft geen
aanleiding tot byzondere ongerustheid, aldus
Reuter.
Dit éénhoofdige commando verklaart de
nauwkeurigheid der terroristische aanval
len. Zoo werd het afgeloopen weekeinde
hoofdzakeiyk gekenmerkt door de stelsel
matige vernieling van telefoonleMlngen in
alle deelen van Palestina.
MAGIE M!M
TOKIO, I Aug. (D.N.B.) Volgens
berichten uit Key o (Korea) hebben
Sovjet-Russische bombardements
vliegtuigen verscheidene aanvallen op
Koreaansch gebied ten uitvoer
legd.
In het grensgebied werden- spoor
wegen en bruggen by Keijo getroffen.
De leider van de Egyptische beweging voor
de Palestynsche Arabieren, Mohammed Alloe-
ba Pasja, heeft naar aanleiding van het Ara
bische Palestina-congres, dat 7 October te
Cairo zal worden geopend, een oproep tot de
Arabische Mohammedaansche bevolking ge
richt. Het doel van het congres is de bespre
king van den toestand in Palestina, alsmede
van de maatregelen ten gunste van de Ara
bische bevolking van Palestina.
Dit incident, dat een herhaling van verschei
dene andere vormt, wyst op een geperfection-
neerde organisatie der opstandelingen. Vol
gens de Jongste ontvangen inlichtingen eou-
den de opstandelingen geleid worden door een
hoogen commandant, die beschikt over een
speciale politie, belast met het vervolgen van
verraders in de party. Deze worden voor een
ware uitzonderingsrechtbank gedaagd, van wel
ker vonnis geen beroep mogeiyk is.
Het hoofdkwartier der rebellen, waarvan het
centrum zich te Fakoea, een dorpje gelegen tn
het berggebied van Belsan en DJenin, zou be
vinden, zou bureaux omvatten voor den
lichtingendienst, splonnage en het heffen
bydragen voor de beweging in specie.
verklaarden te-
imover Reuter, dat zy de meening waren toe-
•*d»an, dat een conflict vermeden kon worden,
•toneer Japan zich weerhield van represaill
de URfi.s. zich weerhield van verdere a
te. Deze waarnemers zyn van opvatting, d
J«Pta, op grond van zyn onderneming in Chir
tet uiterste in het werk zal stellen, om een c
■tematieke regeling tot stand te brengen. Te
Wdertyd echter wyzen zy op het gevaar, d
tevdvoerders ter plaatse stappen zouden ku
Bec nemen, die de mogeiykheid van een ke
Mering
«ouden ultslulten
Oe woordvoerder van het departement vi
*totenlandsche Zaken heeft in zyn verklart
J® tegenover den vertegenwoordiger van Re
«r er op gewezen, dat geen Japansch vliegtu
®Pgestegen om den strijd aan te binden m
tonvellende toestellen. Naar zyn verklarii
J® de neergehaalde Sovjet-machines neerg
■noten door luchtafweergeschut.
ten oorlog tusschen Rusland en Japan,
«dus voegde de woordvoerder aan zyn ver-
^telngen toe, zou niet uitloopen op een ver-
tetkking van den Japanschen veldtocht in
China. Japan is niet voornemens af te wy-
riJn vastbesloten doel: Tsjang Kal
•erpfetteren. y
J?tor Havas nader meldt omtrent de besluit)
buitengewone conferentie onder voo
*P van generaal Itagaki waar ve
6 militaire Japansche bevelhebbers
J "Naren is besloten voor het oogen-
■*t aandacht de ontwikkeling der gebeur-
M i n»oSi
Mr-
MM
perron.
