Geen tijd
voor
maar voor
De verbanning
van Mgr. Sproll
polemieken,
besluiten
j
I
ONS BLAD
1
I
NieuWe concessies
vair Praag?
I
I
Het nieuws van heden
DALADIER HANDHAAFT
ZIJN HOUDING
DE BAROMETER
WOEDENDE MENIGTE TE
JAFFA
Horthy belooft
neutraliteit
BIJZONDERE SCHOLEN
IN ITALIË
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAjl
ENKELSTUKKEN
Z1EKENF0NDSLEVERANC1ER
00K SPOORFONDS
dl
Het proces tegen
Schuschnigg c.s.
io:
yEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 27
Het regeering»jubileum
De onlusten in Birma
De vliegramp bij Omori
Aantal dooden gestegen
7P
De
Blum voorzichtig
A
ar-
r
VOOR
Temperatuur in de cellen bedroeg
93 graden Celsius
gangsteroorlog
in Chicago
p
p
p
Na den bomaanslag deden Ara
bieren aanvallen op de politie
en banken
Ruim duizend dooden
op Korea
De oud-Bondskanselier bevindt
zich nog steeds te Weenen
Dezer dagen hebben wij melding gemaakt van een opzienbarende uitvinding van
den ItaMaanschen ingenieur Piero S'Uerni, die een auto heeft geconsti
waarbij geen inschakeling in versnellingen met kamraderen of anderszins not
Op onze foto ziet men een gedeelte van den motor
Vier van de acht door Henlein te
Karlsbad gestelde eischen
zouden zyn ingewilligd
Ingeval van een conflict met
Tsjecho-Slowakye
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
ue
3.25
3.3»
3.M
2.38
1.52
1-36
I.
De afschuwelijke dood
van vier gevangenen
ferd,
ig is.
Blum maant aan tot
voorzichtigheid
20 Juli 1940 beginnen
de Olympische Spelen
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 277
Hevige regenval in
Silezië
k
Regeeringswijziging
in Joego-Slavië
Het zal volgens de meteorologen
mooi weer zyn
„Afzetting tegen alle
verdragen en beloften”
Een profeet van de „Osser
vatore Romano**
Krachtiger houding jegens de
groep van Matsjek?
De radicaal-socialistische fractie
staat achter den premier
Zelfverdediging van
Sudeten-Duitschers
ZOETERMEER
H. M. de Koningin heeft Vrijdag ten paleize Huis ten Bosch te Den Haag de
gelukwenschen van het Corps Diplomatique, in verband met Haar veertigjarig
regeeringsjubileum, in ontvangst genomenHet vertrek der hooge gasten na de
audiëntie
tfcUSTUI
SUIKERZIEKEN
VOLLEDIGE VOEDING
„NUTRICIA”
Gelukwenschen en geschenken
aan H. M. aangeboden
=53
de ver*
over
con-
nds
M6
O O
=9K
der
i
i
t
Stand van Zaterda< van. nor 7S&3
Vorige stand 7CI.4
>?n-
1
t
p
p
p
o
I.
7
1
t
I
r
H.M. de Koningin heeft Vrijdagnamiddag op
het Huis ten Bosch ontvangen de hoofden van
missiën met hun echtgenooten ter aanbieding
van gelukwenschen met het aanstaand regee-
ringsjubileum van Hare Majesteit.
De gezant van Roemenië is Vrijdagmiddag
door H.M. de Koningin ontvangen ter over
handiging aan Hoogstdezelve van het ordetee
ken en den halsketting van de orde van Carol I-
nog
dat
II
05
06
00
00
2.5*
Woedende Arabieren deden aanvallen op
den politiepost en de banken. Een Arabier
werd doodgeschoten, toen de politie vuurde
op een menigte, die een bankgebouw wilde
bestormen.
Het Finsch Olympisch Comité heeft Vrijdag
besloten, het begin van de Olympische Spelen
1940 te Helsinki op 20 Juli vast te stellen?
Deze datum werd gekozen op aanraden van
de meteorologen, die voor dien tijd voor Fin
land de schoonste weersomstandigheden heb
ben voorspeld.
Deae aanpassing geschiedt met het oog
op de steeds dringender wordende behoef
ten der defensie, de behoeften van de open
bare financiën en het bedreigde economi
sche leven. In dese verklaring, aldus Dala-
dier, kan niets veranderd worden.
rtus
ulo-
’in
den
Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d.
M Augustus:
Naar aanleiding van de verbanning van mgr
Sproll. Blsschop van Rottenburg, schrijft de
directeur van de „Osservatore Romano1 heden
avond, dat dit feit een effectieve afzetting is
uit een functie. Deze afzetting is tegen alle
verdragen en beloften.
Het land zou verdeeld worden In 31 van
zulk-: joupas, die bestuurd zouden worden
door joupans met uitgebreide bevoegdhe
den Indien deze joupans bjj algemeen kies
recht zouden worden gekozen, zou dit stel
sel een bijna volledige autonomie verzeke
ren. en een zeer ruime concessie bettekenen.
Ook de andere fracties van de ..delega
tion des gauches" hebben vergaderd. In de/'
socialistische vergadering wees Blum voor
al op het bultenlandsche gevaar. HU zette,
dat onder de bestaande omstandigheden de
socialistische partU, hoewel ae moet blü-
ven waken voor de toepassing der sociale
wetten, bet werk der regeering niet moet
bemoeilijken.
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 ct. O
regel; Ingezonden Mededeelingen «0 ct. o. r.
I.
00
oe
.00
.00
00
00
00
.00
00.
De Katholieken van Rotten bult hebben tU-
dens de moeilUke dagen, die mgr. Sproll gele
den heeft, hun Blsschop trouw terrUde ge
staan In een rotsvast geloof. Hun zorg is ae
zorg van alle geloofsbroeders in Duitschland en
daarbuiten. Hun zorg is ook de zorg van den
H. Vader en zUn medewerken. Hun protest u
het protest van alle Katholieken, van geheel
de Kerk.
i
een wetsontwerp tot war
de begrooting voor het
voor J937.
Troepen patroullleeren door de stad om plun
dering te voorkomen. De toestand is later iets
rustiger geworden, doch men vreest nieuwe
onlusten. Winkels en banken zijn gesloten; des
avonds mag niemand zich op straat begeven.
Het is ‘ook tot ongeregeldheden gekomen
op den straatweg JeruzalemJaffa, waar de
lUken van twee doodgeschoten Joden zUn
gevonden. Het verkeer is op last van de
politie gestaakt. Men heeft vandaag ook het
lUk van den Arablschen polltie-agent, die
onlangs te Nabloes ontvoerd ia, gevonden.
Tot nu toe hebben de leden van de Sudeten-
Dultsche Partij geen gebruik gemaakt van het
wettige middel van zelfverdediging. De leider
van de PartU geeft thans evenwel zijn aan
hangers het recht om in geval, dat zU aange
vallen worden, volledig gebruik te maken van
het recht van zelfverdediging. Hierbü moeten
evenwel de wettelUke grenzen streng in acht
worden genomen.
Het nieuws plan laat de eindbeslissing over
de hervatting der onderhandellngen over aan
Henlein's partij, die de voorstellen als nieuwe
basis der onderhandellngen moet vera^rpen of
aannemen.
Doordat verscheidene gewonden nog bezwe
ken zijn. is het aantal dooden tengevolge
van de vliegramp te Omori gestegen
tot 48.
De menigte poogde dit gebouw in brand te
steken, doch Britsche soldaten arriveerden tijdig
om het gebouw te redden; de voorgevel werd al
leen geblakerd.
Ook de directeur van een Engelsche bank werd
in zijn auto aangevallen. De wagen werd ver
nield.
Alle banken, hebben hun deuren gesloten en
soldaten patroullleeren door de straten.
Daladier, die hiervan telefonisch op de
hoogte gesteld werd, stemde er In toe des
avonds de vertegenwoordigers van de frac
ties, die d^^,délégatlon" vormen, te ont
vangen. De afgevaardigden sullen vragen,
welke wijzigingen de regeering denkt te
brengen In de toepassing van de 40-urige
werkweek, en wanneer he. parlement bij
eengeroepen zal worden.
Mt eI H it:rvIok kf*n B 5 c u t
in's etc Vraagt presp aan
isen veitegenwoordigd
PRAAG. N Awg. Zoeals reeds in het
kort gemeld, rijn de minister» tot een ae-
coord gekomen over nieuwe richtlijnen voor
de onderhandellngen met de Daitschen.
United Press meldt aan haar bladen na
dere bUsonderbeden over dit actoord. De
regeering zou namelijk vier van de acht
door Henlein te Karbbad gestelde eischen
geheel en de andere vier gedeeltelijk heb
ben ingewilligd.
RANGOON, 2» Aug. (Reuter). Officieel wordt
medegedeeld, dat bU de onlusten in Birma in
totaal 149 personen zijn gedood en 537 gewond.
BERLIJN, 3» Aug.(Reuter). Admiraal
Horthy heeft tijdens zijn bezoek aan
Hitler verklaard, voor het geval van een
conflict met Tsjecho-Sk>wakUe niet meer
te kunnen beloven dan een welwillende
neutraliteit
TOKIO, 26 Aug. (Domei) BU de laatste
overstroomlngen in het Noorden van Korea zUn
1119 menschen om het leven gekomen en 261
gewond. Bovendien worden 262 personen vermist.
JAFFA, 26 Aug. (Havas) Volgens offl-
eleele mededeeling zijn bij de bomontplof
fing op de groentemarkt te Jaffa zestien
personen gedood en M gewond, doch de
meeste ooggetuigen verklaren, dat ’t aantal
slachtoffers veel grooter ia. De aanslag
heeft in de stad een groots opwinding ver
oorzaakt; een algemeene staking is afge-
kondigd en betoogingen werden gehouden,
ea. voor de BritschPalestfjnsche bank.
WEENEN, 26 Aug. (Reuter). Volgens
een officieel woordvoerder wordt het proces
tegen Schuschnigg en de overige leden van
de vroegere regeering van Oostenrijk in de
tweede helft van de volgende maand, na
het congres van Neurenberg, verwacht
Vrijdagnamiddag te h&lf zeven is door H.M.
de Koningin ontvangen de consul-generaal van
Nicaragua ter overbrenging van gelukwenschen
van regeering en volk van Nicaragua en ter
aanbieding van een geschenk aan Hare Majes
teit.
Soepeler arbeidsvoorwaarden zyn een
element van het algemeene productiepro
bleem. evenals modernisatie van de out 11-
leering, verbetering van de arbeidsmetho-
den en van de credletverleenlng. De regee
ring zal er voor waken, dat de patroons de
sociale wetten en in het bijzonder het vak-
vereenlgingsrecht eerbiedigen. Daladier
eindigde met te zeggen, dat het geen Ujd
is voor üdele polemieken, maar voor moe
dige besluiten.
BRESLAU. 28 Aug. (D. N. B.) De hevige
regenval van de laatste dagen heeft op talrijk»
plaatsen in Silezië overstroomlngen veroor
zaakt. In Glats staan verscheidene trams on
der water. Overal moeten soldaten, arbeids
dienst, brandweer en politie aan het werk woe
den gezet om menseben uit bedreigde buizen
te redden.
In het district Frankenstein zijn een aantal
bruggen vernield. In Waldenburg-Weissenstein
is de aarde tien meter ingezakt. Wegens ge
vaar voor instorten sUn talrijke hulzen ont
ruimd. De materieels schade is aanzienlUk.
PRAAG, 26 Aug. (D. N. B.) De leiding van
de Sudeten-Dultsche PartU heeft een oproeo
gepubliceerd, waarin wordt gezegd, dat de over
vallen op leden van de PartU hebben bewezen,
dat hier volgens een vast plan wordt gewerkt.
Hierdoor moet bU bultenlandsche waarnemen
den Indruk worden gewekt, dat nog rekening
meet worden gehouden met tegenstanders als
een politieke fatcor.
Het nieuwe program tracht tevens aan de
eischen van alle andere minderhedentroepen te
voldoen.
De 40-urige werkweek bestaat slechte in
FrankrUk en Mexico, en er is geen sprake van
een snelle uitbreiding tot andere landen. Dit
is geen reden om de wet in FrankrUk in te
trekken, of de toepassing op te schorten.
Maar de internationale toestand maakt het
noodzakelUk, dat in de voor de bewapening
werkende bedrUven overuren kunnen worden
gemaakt, die hooger betaald worden. Daladier
noemde voorbeelden van fabrieken, die zeer
belangrUke bultenlandsche bestellingen hadden
moeten weigeren door de strenge reglemen-
tatle van den arbeid.
In de rede, die Daladier vanochtend in de
vergadering der rad.-soc. fractie heeft uitge
sproken, heeft hu een uiteenzetting gegeven
van de gebiedende motieven, die hem er toe
hebben gebracht te zeggen, dat het, hoewel
men de 40-urlge werkweek zou handhaven, on-
vermUdelUk was, dat de nft aangepast en ree-
peler gemaakt zou worden.
Ten slotte
melUke Op
voeding vervangen door Mlrko Boeltsj, burge
meester van Split.
In zekere kringen te Belgrado is men van
meenlng, dat de reorganisatie der regeering niet
*-J«on een peraoneele mutatie ten doel beeft,
Engelsche officleele kringen verklaren
categorisch, dat een dergelUke stap niet bU
de Britsche regeering is ondernomen
BUREAUX:
XlKMAAR, Hof Telefoon 4530 en 4220
HELDER. Statlonssireei 4. Telefoon 771
HOORN. Koepoortsweg »4, Telefoon 412
SCHAGEN. Molenstraat 52 Telefoon 81.
ABONNEMENTSPRIJS:
Met Inbwgrlp ven gretls ongovellenvoraeko-
rlng: voor Alkmaar f 2.— por kwartaal o*
15 cents per week, voor buiten Alkmaar
V 2.50 per kwartaal of 20 cents por week.
Uhg. N. V. Drukk. De Spaomestad - Haarlem.
PHILADELPHIA, 26 Aug. (Havas) De gerech-
teUJke ambtenaren, die het onderzoek Inzake
den dood van de vier gevangenen in de gevan
genis van Philadelphia tengevolge van verstik
king en brandwonden leiden, hebben den cipier
een verhoor sJgencmen, ..waarna hu is gear
resteerd. De verklaring van den man wordt ge
heim gehouden. Wel wordt medegedeeld, dat
tengevolge van de verklaringen van den cipier
minstens acht personen gearresteerd zullen wor
den; men heeft hlerbU evenwel nlft medege
deeld of dit de bewakers, dan wel het hodger
personeel van de gevangenis betreft. Door de
verklaring van den cipier wordt de directeur
▼an de gevangenis belast.
De Ujkschouwer heeft verklaard, dat de tem
peratuur in de cellen, waarin de mannen zUn
omgekomen, een hoogte van 93 graden Celsius
heeft bereikt.
DIENSTAANBIEDINGEN. Gevraagd of Aen-
gabodan, geplaatst onder do Omroeper-
rubriek 10 ct per regel.
CHICAGO. 26 Aug. (D.NS.) Sedert enkele
weken woedt hier een gangsteroorlog, welke
reeds tien dooden heeft geëlscht Gisteren is
het tiende slachtoffer, de bandiet Balt Aglla
gevonden, doorzeefd met mitrailleurkogels. HU
maakte deel uit vsn de .42ste bende".
De politie is er nog niet in geslaagd een
restatie te verrichten.
maar een aanwuzlng is, dat de politiek der re
geering ten aanzien van Kroatië verandert
Daar, zoo zegt men, de manifestatie van 15
Avgustus ter gelegenheid van het bezoek van
Matsjek alle bruggen tusschen den leider der
Kroatische oppositie en de regeernx afgebro
ken heeft, zou Stojadinovltsj besloten hebben
de politiek van consideratie Jegens de Kroati
sche oppositie te laten varen en een krachtiger
houding aan te nemen. Intusschen moeten deze
mededeelingen onder reserve aanvaard worden
da*r een offlcieele uiteenzetting ontbreekt
De nieuwe minister Kaballn is Kroaat eh
Voorstander van de onverbreekbare eenheid van
foego-Slavi». Boeitsj behoort tot de groep, die
onlangs van de partU van Matsjek naar de
rcgeeringspsutU is overgegaan.
rwgsl; Ingsrondsn Medwdowlingsn 40 ct.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDL*
Uitvosrlg tariwf voor «dvortoorwn bl| M
nwmsnt wordt op aanvrago gaame door oraa
Administratfa varstrekt
PARIJS, 26 As*. (Havas). Vanochtend
heeft de radicaal-socialistische fractie vaa
de Fransehe Kamer vergaderd. Minister
president Daladier heeft zijn standpant
uiteengezet, waarop de fractie eenstemmig
haar vertrouwen in Daladier heeft uitge
sproken.
Een bultenlandsch blad heeft vandaag ge
meld, dat de Dultsche regeering verscheidene
vreemde mogendheden er van In kennis heeft
gesteld, dat zU zich verplicht zou kunnen zien
de Sudeten-Duitachers te „steunen" indien
geen oplossing voor de kwestie der minderheden
zou kunnen worden gevonden, en dat zU in
dat geval hoopte, dat deze steun niet zou wor
den beschouwd als een agressie.
De fractie -der socialistisch-republikeinsche
unie verklaarde zich solidair met de afgetre
den ministers, en droeg haar vertegenwoordi
gers in de „délégatlon" op uiting te geven aar.
de overeenkomsten met de arbeidersorganisa
ties. De communistische fractie verklaarde alles
te zullen doen voor de verdediging der sociale
wetten en droeg vertegenwoordigers in de
„délégatlon des gauches" op te verklaren, dat
de arbeidende massa zich ongerust voelt ten
gevolge van de rede van Daladier en nauw-
keürlg wil weten, wat de regeering denkt te
doen.
Vanavond is de „délégatlon des gauches”
bijeengekomen. Waar men bet niet kon eens
worden over een verzoek tot b(}eenroeptng van
het parlement, bleek wel overeenstemming te
kunnen worden bereikt ten aanzien van een
aanvraag tot een audiëntie bU den minister
president.
Als Glutenbrood. -Beschaii Meel Mavervlakken
Suikerarme melk Pc m in etc Vraagt presp
In a I Ie p I a a 1
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
De Franache radicale fractie steunt Da
ladier.
De „Osservatore Romsno
banning van Mgr. Sproll-
Verwacht wordt, dat Praag nieuwe
cessies zal doen.
Kaar men verklaart, heeft Daladier In zUn
rede nog naar voren gebracht, welk een ge
vaar het voor FrankrUk beteekent, dat in
Duitschland twee millioen man betrokken zUn
bU de militaire manoeuvres en werken.
Ualatuer becUfwde verder de waarde
bultenlandsche bestellingen, die door de Fran-
sche industrie geweigerd moesten worden, op
50 millioen francs. Hu waarschuwde tegen een
herhaling van de fouten, die begaan zUn door
de Dultsche republiek van Weimar en de Ite-
llaansche democratie In de periode vóór het
tegenwoordige regime.
Dr. Schuschnigg zelf bevindt zich nog te
Weenen. Officieel wordt verklaard, dat hU
goed wordt behandeld, doch men zegt riet
waar hU zich ophoudt. HU mag zUn vrouw niet
zien en naar verluidt heeft hU zUn baard laten
staan.
De aanklacht zal luiden: overtreding van de
grondwet, schending van de wet en optreden
tegen het algemeen belang. Men verwacht niet,
dat een aanklacht wegens hoogverraad zal
worden ingediend.
Er is nog geen besluit genomen of het pro
ces openbaar zal zUn of niet. Leden van de
bultenlandsche pers zullen echter in leder ge
val worden toegelaten.
Op grond van berichten uit Praag ver
wacht men in Britsche diplomatieke krin
gen nieuwe, belangrUke concessies der Tsje-
cho-Slowaaksche regeering. Men verheugt
zich over den verzoenenden geest te Praag
en hoopt, dat ook de Sudeten-Duitachers
thans hun bUdrage zullen leveren.
PRAAG, 26 Aug. (Havas). Het onderhoud van
Hodza met Kundt. den leider der delegatie van
de Sudeten-Dultsche partU, is een hervatting
der onderhandellngen tusschen .regeering en
Sudeten-DUitschers.
Men weet, dat de Tsjecho-Slowaaksche regee
ring toestemt in nieuwe en ruime concessies
Tot de verschillende voorstellen, die werden
ingediend. behoort een. waarover het meeste
werd gesproken, en dat erin bestaat, bet ad
ministratieve stelsel der „joupas”. dat voor
den oorlog in SlowakUe van kracht was. in ge*
wUzlgder. vorm weder In te voeren.
BELGRADO, 26 Aug. (Havas) Generaal
Milan Nedltsj, de Joego-Slavische chef van den
generalen staf, is tot minister van Oorlog en
Marine benoemd, in plaats van generaal Lloe-
bomlr Maritsj. De afgevaardigde Nikola Ka
balln is minister van Handel geworden, en ver
vangt Milan Verbanltsj als zc
is MlletltsJ als minister van
Het proces tegen Schuschnigg C.8. zal
waarschijnlijk de tweede helft van Sep
tember beginnen.
Na den bomaanslag zijn te Jaffa ernsti
ge onlusten uitgebroken.
De regeering van Joego-Slavië werd ge
wijzigd.
Een geval vankinderverlamming te
Leeuwarden geconstateerd.
In de Contact-Commissie voor het Mijn
bedrijf i» o.m- medegedeeld, dat een
loonsverhooging uitgesloten moet wor
den geacht.
Ingediend is
hooging van
Zuiderzeefonds
Op het landgoed Elswout bij Haarlem is
Vrijdagavond het openluchtspel „Een
heid door Oranje" vertoond.
De Olympische Spelen te Helsinki zul
len 20 Juli 1940 beginnen.
Verder wordt officieel medegedeeld, dat se
dert Maart 40.000 Joden uit OostenrUk zün
vertrokken. Naar oftlcieele schatting bevinden
zich 600.000 nlet-ATiërs in OostenrUk.
Onlangs zUn ongeveer 60 of 70 leden van de
vroeger sociaal-democratische partU gearres
teerd, o.a. Heinrich Allina, voormalig socialis
tisch parlementslid en ^ranz Hollubek, een be
kend vakvereenlglngslelder. De vroegere socia
listische burgemeester van Weenen, dr. Kari
Seitz, bevindt zich nog*in vrUheid.
Onze Romeinsche correspondent seint ons
d.d. 26 Augustus:
Op 13 Juni JJ. heeft de Italiaansche minister
van Opvoeding. OttaU, een decreet uitgevaar
digd, waarin de middelbare bUmndere scho
len opnieuw worden gereorganiseerd en een
..betere scholing” zullen krUgen op politiek ge
bied
De „Osservatore Romano” wtjdt aan dit
decreet hedenavond een groot artikel van drie
kolom Er wordt op gewezen, dat van de zoo
genaamde privé-scholen er minstens 90 pek.
scholen In kerkelUk verband zUn. De „Osser
vatore" protesteert nu tegen een beschuldiging
la de „Popolo d’Italia" van minister OttaU ais
zouden deze kerkelUke scholen niet de voor
schriften in acht hebben genomen. De kerke
lUke scholen hebben dit wel gedaan. De chef
der regeering heeft meerdere malen vol lof ge
sproken over deze scholen Ook protesteert de
„Osservatore" tégen het feit, dat niet alleen
de belastingen voor deze scholen in tegen
stelling met de staatsscholen, die geen belas
ting behoeven te betalen dezelfde gebleven
zUn, maar dat deze door het nieuwe decreet
verhoogd zün. Dit is niet een Juiste politiek.
Het blad wUst in dit verband op de school
politiek in Engeland en Nederland, waar
ook de bUzondere scholen gesteund worden
door de regeering. Op deze wVze kunnen de
bUzondere scholen hun uitstekend werk ver
richten.
I
