BEZOEKEN
N.V
Gevestigd te Amsterdam
R
.itl
II
NINKLIJKE
B
li
>1
van
van
waar
van
F
JU.
De Deli Spoorweg Maatschappij
exploiteert ter Oostkust
Sumatra een Spoorwegnet ter
lengte van plm. 554 K.m. en een
Telefoonbedrijf, waarbij 2750
abonné's zijn aangesloten.
De lengtelijn van het spoorweg
net loopt evenwijdig aan de kust>
Atjeh tot Rantau Prapat in
Zuid Asahan.
VEREENICDE KATHOLIEKE PERS
W
i
Aankomst van HM. Koningin Wilhelmina aan het Weesperpoortstation te Amster
r
V
der Dell Spoorweg
tt. tusschen Medan en Belawan.
t
-
i
t
i -1
I
T~
i -
JS 1938
fW
Sw
'fö
i-
BiW?'
A
i
en
dam in 1898
a
DELI SPOORWEG MAATSCHAPPIJ
5
4
3
i
1
j
i
l
«S4»
i
«fr*
x. v'
■'«-'o- vSss.
t«r De Vlugt is de Amsttk
eilanden die het weien «Ui
I
I
I
(7
-•■. •->
die het in 1918 bijzonder heeft gedemonstreerd
na bange dagen.
■v
de 4
Je in
de banale feestverlichting bij het jongste
met de hartjes en t Cupido-tempeltje
door stads-
-■ te fö-jjti*
vangen. By de laatste ontvangst door de Ko
ningin te Amsterdam werd hij nog in het nu
reeds gesloten Burger Weeshuis rondgeleld,
waar de Interessante bestuurderenkamer vooral
’s keizers belangstelling wekte.
Bijzonder harteljjk waren de bezoeken van
den Deenschen vorst, de Luxemburgsche
Groothertogin van verte nog aan de Konin
gin geparenteerd en vooral van het Belgi
sche Koningspaar, Koning Albert en Koningin
Elisabeth. Bij git laatste Koninklijke bezoek
bleek wel schril, hoe onbruikbaar in wezen Am
sterdams aloud Raadhuis aan den Dam felte-
Hjk was voor modern paleis; hof dignitarissen
moesten elders ondergebracht I
Een der mooiste en onvergetelljke momenten
van dit Belgische bezoek was de ontvangst op
het historische Amsterdamsche Begijnhof,
waar de toenmalige „Bagijnenvader” en histo
ricus, Mgr. B. H. Klönne, het Nederlandsche-en
het-Belgische Koningspaar plechtig ontving op
het historische hof. In de statelijke bovenzaal
der pastorie had monseigneur uit ijet zoo rijke
Bagijnhofarchief een kleine keurtentoonstelllng
van historische stukken gearrangeerd, met
o.a. den privilegiebrief van Albert van Beleren.
En op de hem zoo eigene, ieder tot Interesse
nopende, wijze verklaarde de Bagijnenvader
aan de Staatshoofden dè geschiedenis van het
hof uit Amsterdams katholiek verleden.
Koninklijke bezoeken....
Tusschen 1898 en 1938 liggen vooral vijf die
gansch een volk betroffen.
Eerstens de blijde intocht van de jonge Vor
stinne met hw»; anhtgf not- Later de Jubelende
ste hooKM^^^Sur^T^jl^l^^Frvoërwezen en
stichter van ons politleruitercorps het wezen,
het karakter van het Koninklijk bezoek aan
Amsterdam bleef: een karakter van gehecht
heid. trouw en blifdschap rond Wilhelmina
...f
architecten
ontwerpen vab-r^
grachten was dom
beschildering der si
stoepen werden afgesh
En vernederend voor onze daglH
geluking tusschen 1898 en 1937 -7 «7
vanche nemen voor den smakelolM
van ruim een jaar geleden.
Verschillend in karakter waren dènW
meesters in Amsterdam gedurende dit tijdp^B
Mr. Venlng Meinesz was de „eerste burgtH
Mr. van Leeuwen toonde zich de AmsterdaM
sche Magistraat die naast en soms te gen o vl
hofdlgnltarlssen en landsregeerders de eer dl
burgerschap hoog hield: geen ..kruier” der rl
geering beliefde hjj te zijn. Mr. dr. A. bare!
Röell, de tegenwoordige commissaris der Kol
ningin in Noordholland. bekende bij sfjn heen
gaan, dat hij Amsterdams burgemeesterschap
als een passage had beschouwd naar hooger-
op. De goede burgemeester mr. Tellegen bleef
de alles zelfdoende ..am^enaar" en burgemees-
sche jongen der
stad en t'orwer»
08 verslaggever, die bijna veertig Jaren al
me koninklijke festijnen in dit blad heeft ge
rapporteerd, heeft eens voor jaren een Inter
view kfgenomen aan zijn hoogen hoed. Want
■oo'n, thans al meer en meer vreemdsoortig
id hoofddeksel der officieel* jtschtsta-
1 kent, heel wat mémoires. Een hooge
hoed .van een journalist is nu eenmaal geen
F°°ge hqgji van een hof dignitaris en daarom
moester, volgens wisselende inzichten van
wisselende hoofdcommissarissen, een politie-
ruiter, dan wel een politiemotor geplaatst als
afscheiding tusschen de hooge hoeden van het
hof en de hooge hoeden der journalisten. Maar
seddrt de troonsbestijging van Koningin Wil
helmina is er veel veranderd in de verstand
houding tusschên „pers" en .autoriteit.” Hoe
ver lijkt de tijd geleden, dat 'n Amsterdamsche
hoofdoommissaris zoo* on-gentlemanllke mo
gelijk bij het bezoek van president FaiUieres te
Amsterdam in bijzijn van onze Koningin een
klap gaf naar^en naar Hollandsche begrippen
ietwat vrUpostigen Franschen persfotograaf
vdór het Rjjksmuseum. Die klap der onhoffe-
t lijkheid is historisch -geworden, maar bij
hoofdcommissaris Versteeg en zijn staf zouden
we onk zoo iets niet meer kunnen voorstellen,
evenmin als het „taptoe-schandaal” van de
op de menigte Inranselende politie op den
Dam, vele, vele jaren terugl
De vroegere keizer van Dultschland is meer
dan eens met groote praal te Amsterdam ont-
het volk voeling te houden, om bU de
audiënties ten paletze en tijdens de avondfees
ten met Verschillende personen een onderhoud
te hebben en zoowel zij, die waren ingeschre
ven voor de gewone audiënties, als de personen
die expresselijk werden ultgenoodigdmoesten
haar voorlichten over hetgeen onder de bevol
king van Nederland leefde. Mede daardoor
werden de bezoeken aan Amsterdam meer dan
een gewoon stadsbezoek'; kregen ze steeds het
cachet van: bezoek aan 's Rijks hoofdstad
Daarbij bleef de Vorstinne een voorbeeld stel
len van het in God geloovende, van Zijn Al
macht afhankelijke menschenkind. datIn de
bede tot Hem sterkte en kracht put. Een Ko
ninklijk bezoek ging steeds samen met een
kerkbezoek. t
Veertig jaren. Er is veel veranderd in Am
sterdam en rond Amsterdam. Er is veel veran-
<igrd in het Koninklijk gezin. De stad is ultge-
groeld met stadswijken die steden op zich zelf
zijn. Veel oud, rijk ztedenschoon verdween.
Maar Immer waren hk&r feesten te Amsterdam
aanleiding om de eigene schoonheid der stad
te meer te doen spreken tot de verbeelding en
de bewondering der menigte. Oud# stadsgrach
ten als de Reguliersgrachten herkregen in het
licht eener pittoreske illuminatie haren sehil-
derachtigen luister, de Westertoren herschreef
tegen den avondhemel de uitverkiezing van
de Mirakelstad tot stad wier wapen bekroond
werd met een keizerskroon. Oud« geveltjes her
vonden in de kunstlichtlUnen een algemeene
waardeerlng. En jonge architecten zooals
b.v. Piet Kramer indertijd op den Dam kre
gen gelegenheid hun verbeeldingen tijdelijk te
realiseeren; hoe ae bepaalde stadswijken zich
hervormd dachten.
Het feest der inhuldiging van 1898 was eed
feest vin jong decoratjef vermogen. Kunste
naars als W. Kromhout ontwierpen de heel
eigene grachtenversiërlngen en wel beschamend
voor
feest
en trouw van geheel een volk; een trouw lop 't Rembrandtsplein (notabene
IR*
Het verlaten weesje in het Maagdenhuis, de
zieken in het Onze Lieve Vrouwengasthuis,
eerbiedwaardige Instellingen en stichtingen
van den modernen tijd heeft de Landsvrouwe
in de afgeloopen veertig jaren bij hare jaar-
lijksche bezoeken aan de hoofdstad met haar
belangstelling vereerd.
Koninklijk was haar geste, vol eenvotid bleef
de vrouwe. Nooit heeft de Vorstinne een zekere
innerlijke schuchtere stugheid kunnen over
winnen, welke zoozeer verschilde met de spon
taneïteit van Koningin Emma. Maar haar we
zenlijke hartelijkheid, hare diepe belangstel
ling, haar waarlijk mee-leven waren er niet
minder om. Ze wist zich met al den luister te
omringen wanneer de grooten der aarde haar
naderden en onvergefelijk blijft de ontvangst
der afgevaardigden ter Vredesconferentie in
het paleis aan den Dam. Maar den eenvoud had
ze lief en ze wilde niet gaarne veel ulterlijk
vertoon stellen tusschen zich-self en haar
volk. Zij wist autoriteiten te doen beseffen, dat
er geen onnoodige obstakels mogen geplaatst
worden en dat een volk ongehinderd moet
kunnen naderen tot haar, die zich één met
haar volk voelt.
De Koninklijke bezoeken aan 's rijks hoofd
stad zjjn tal van malen voor het hoofd van
staat gelegenheid geweest om met alle kringen
van
triomf in Mei 1910, toen in de gouden koets
de Koninklijke Moeder met haar eenjarig kind,
prinses Juliana, binnenreed. De stad had veer
tig dulzeng| gulden voor de versiering uitge
trokken en de Damomgevlng was naar ontwerp
van wijlen architect Eduard Cuypers versierd.
Het zilveren regeeringsjubileum onzer Vor
stinne werd 'n grandioze aanhankeljjkheidsbe-
tooging jegens Oranje, en het feest van Konin
gin Emma werd binnen Amsterdam een feest
van volksliefde. Telkens en telkens kwam Ko
ningin Emma ook naar Amsterdam als hare
kinderen daar waren en de hoofdstad heeft de
overleden vorstinne immer en. immer met die,
innige hartelijkheid begroet welke alleen door
innerlijke sympathie zelf wordt opgeroepen. In
de Willemsstraat, in den Zandhoek, tilde ze de
in t wit uitgestreken dreumesjes op om het
volkskind spontean te beduiden hoe lief se
alles vond. Koningin Bnma.... Amsterdam
zal haar nooit vergeten) Want sü won het
hart....
En dan de blijde Inkomste van Koningin
Wilhelmina met hare gelukkige kinders: Prin
ses Juliana en Prins Bernhard....
Zoo wisselden de bezoeken elkander af in
den loop van veertig jaren. In de oorlogejasen*
en na-oorlogsjaren werd de toch altijd Hol-
landsch-sobere praal vereenvoudigd, maar
hoe 90k: met groot vertoon van galakoetsen
en uniformen of met enkele zwarte auto’s en
donkere kleeding: steeds bleef de Koninklijke
stoet temidden van het vaak „rood” geschilder
de Amsterdam omringd door de aanhankeljjk-
logheid
WT-eertlgJarig regeeringsjubOeHin onzer Vor-
t V lrttone b't«ekent óók: veertig Jaren Ko
i' ninklijk beaoek der Landsvrouwe aan de
I
Na de ingebruikstelling van de toen grootste
«luis der wereld, Ós nieuwe sluis te IJmuiden,
IE!*?, toenn“li» minister-president, wijlen
Kuijp de Beerenbrouck, aoo
«era|g uitgedrukt w*arom Amsterdam waar-
tijk Hoofdstad d^ Rjjks krachtens wezen en
j G*n residentie, geen zetel van landsbestuur,
««en^centnnn ven diplomatie: des ondanks oen-
heel het Nsderiandsche volkseigen.
Amsterdam heeft de vrijheldswil van
Mtfknach'ern volk alle eeuwen geculmineerd, in
gtAhiMarJain ie Oranje uitgeroepen.... In Am-
sterdam ie onze Koninginne Wilhelmina ge-
kroond. Een residentie heeft vele voorrechten
vorstelijke huwelijken en opening der Sta-
ten Generaal. Maar Amsterdam beleefde het
hoogtejxmt van ons staatsbeste! bij de Jtro-
7 hing”, xooals de volksmond zegt, bij de Jnhul-
’dlging’i zooals het offlcleeler luidt, van *0-
-nlngn Wilhelmina. En telken jare weer werd
geroepene van Amsterdam Ms
Hhoofdstod geaccentueerd door het Koninklijk
I ?oe^' d»“tusschen bezoeken vaüvreem-
k «e staatshoofden of diplomaten bij een Vredee-