H
Ontwikkeling gloeidraadlamp
ns
X
bII
REKENSOMMEN
i
ft
I
IN 40 JAAR
4T"
b
s
1
1
1
s
1
wi
tn
1
voor zuinige huisvaders
r-w
w
ter
b
bum
du ri .j
g-j
1
ifte
Ss
hsw
'’"«SMIibu
J Ml
1
Hi
Ejdfei*
rj
Hh,
ill
,a?l
I U;4
fe
H'V--
te A
“it
De wonderlamp
„BI-ARLITA”
i
uh
q
n
1
zi'.
Enorme tegenstelling
met 1938
I
I
«i
wf-
W fit 8|
9È'
I
/- te-
- te
‘1
f -
h
4
I
fl
TH
41
1898
1938
van
g:W
'X
I
Oil
I
B
I
II I
^w-W
ais ms
laroa
I
5
11
ItewL
r$
s
£8
S
j
tews
I
i®
AA
H’s
Wkt
w<
/*te
i/ te
k
I
I
1
I
ff
ET KRON1NCSJAAR van Hare Majesteit
Koningin W ilhelmina luidde een voor ons
land belangrijk tijdperk in: 40 jaren van ont
wikkeling en vooruitgang! Vooral op liet gebied
der techniek en in f
techniek, zien wij een ontwikkeling
1000 x no wattmir 110 kW-uur
a 5 et
het bijzonder dat derelectro-
j van ingrij
pende economische beteekenis zich voltrekken.
Een ontwikkeling, die zich vooral openbaart in
de evolutie van de gloeidraadlamp!
7
tig jaar
waliteitslampen
ItOVOLT
OslsMir
r-*'
^-.--VytegX
K'i
Fx
fl
de
x
c/A.
II
V
1
■5
0
/W/TA/VX/fl/W/VAf
„1.M
t 7.42
L <F,.
i
A
■te
-‘R—
te"<j
I
-'W M
f30.—
105
W
f 7.50
105
een vol-
Ji-Arlita"
loor haar
de laat
hor haar
we apart
4
Het
Arlita’
a
-1
a
r’
f 22
1-92
f 23 .92
p slechte 5 cent per kW-nur betaalt:
15.50
•mw *teu«.
**7T»
ISO (tUksMe
flOWotf
■I
150
aan
naamd
de licht
brulkt
gen Philh* „Bi-Arllta" lamp leelt 1000
Tijdens haar leven gebruikt z|j dus, als
-
M
ZJnM De kooldrandlamp
zoonls deze in 1*98 im
de oude fabriek gemaakt
werd.
Rechts: De ,.Bi-Arlita" -
lamp van 1938, het vol
maakte product der mo
derne industrie.
Deze kooldraadlamp had een licht
sterkte van 16 kaars wat voor onze mo
derne begrippen dus belachelijk gering te
noemen is. Ijverig zocht men dan ook naar
verbeteringen In 4905 werd een nieuw
tijdperk ingeluid door de uitvinding van
'den Wolfraamdraad «gepersten gloeidraad
die de lichtsterkte van de gloeilampen
verdubbelde Wolfraamdraad was echter
zeer breekbaar en het duurde nog tot 1913.
voordat in de Philipsfabriek. voortbou
wend op een uitvinding van den Ameri
kaan Coolidge, een Wolfraam gloeidraad
gemaakt werd, die niet zoo bros was.
Toen In 1891 de Philipstabriek werd
gesticht, begon men met het vervaardigen
van kooldraadlampen hierbij verder
bouwend op de vinding van Edison.
t in vele gemeenten
Maar, in de Philips Laboratoria werd
onvermoeid verder gezocht, want men
wilde het publiek een lamp leveren, die
nog witter licht gaf, bij een grooteren
levensduur en een geringer stroomver
bruik. Eindelijk, in 1913, werd een groote
In 1898 genoten nog slechts enkele
menschen in Nederland van electrisch
licht. In dien pjd werden in de groote ste
den. woningen en straten met gas verlicht,
terwijl het platteland zich nog steeds met
petroleum moest behelpen
En toch stond toen reeds in Brabant
een kleine fabriek opgericht in 1891
waar gloeilampen gemaakt werden Dat
was de Philipsfabriek! (Zie afb 11
mede men bij Philips deze kunstige spi-
raaldraden maakt, laten wij U in afb 2
een 125 ^vergroot beeld zien van. A een
menschenhaar. B een enkel gespirahseer-
den Wolfraamdraad en C een nieuwen
Philips dubbel gespirallseerden Wolfraam
draad
Met dezen nieuwen gloeidraad werd een
zeer groote verbetering bereikt
De Philips dubbel-gespiraliseerde gloei
draadlamp de „Bi-Arllta” lamp ver
overde de geheele wereld I
4
f8.55
Indien U slechts 5 cent per kW-
taaH, kost de „goedkoope” temp
13 meer!
Krat pu, als de stroomprljs hooger
Kt in vele gemeenten betaalt men,
Ai- Jt teV
loven is een enorme tn-
werken,
onver
moeid wordt gezocht en geëxperimenteerd i
om nog betere lampen, van steeds vol
maakter kwaliteit, te maken!
Welk een tegenstelling met die eerste
lampen van 1898 Inplaats van de kool- I
draadlamp met haar 16 kaars licht, wordt I
thans in de Philipsfabrieken de dubbel- I
gespiraliseerde gloeidraadlamp vervaardigd I
de ..Bi-Arlita” lamp die 10 maal meer I
licht geeft en toch veel minder stroom ver- I
brulkt!
Het is interessant eens na te gaan I
waardoor deze enorme ontwikkeling werd I
bereikt
Het is voor een leek rilet zoo gemakke-
lljk, zich een idee te vormen van de ge
weldige moeilijkheden die overwonnen
moeten worden, om een werkelijk goede
gloeilamp te maken. Tientallen jaren
hebben de ingenieurs van Philips gezocht
en geëxperimenteerd, om'te komen tot de
Ideale gloeilamp de „Bi-Arlita” tamp. In
deze lamp, met haar blijvend helwit licht en
gering stroomverbruik, ligt alle ervaring
en kennis van het groote Philips bedrijf
opgesloten. Oneindige zorg wordt aan de
vervaardiging besteed.
Eenig inzicht hierin geven de hierbij af-
gebeelde foto's. Afb. 3 laat U zien, hoe
groote verschil tusschen een „Bl-
temp en een zoogenaamd ..goed
koope" lamp springt direct in het oog. Want
de „Bi-Arlita" lamp geeft in de eerste
plaats beter licht dat merkt men in één
oogopslag Ook is het Ucht van de „Bi-
Arlita" lamp blijvend helder Dat merkt
men eerst goed op den langen duur!
Maar.bovendien gebruikt de „Bi-Arllta”
lamp veel minder stroom dan zoogenaamd
Lgoedkoope" lampen van dezelfde licht
sterkte. Diardoor besparen „Bi-Arlita" lam
pan hun aanschaffingsprijs meermalen op
de stroomrekening.
e rekensommetjes laten dit dulde-
en.
.vergelijken de Bi-Arllta” lamp van
hkalumen en 220 volt, die 110 watt
om gebruikt, met een zooge-
;oedkoope” lamp, die om hetzelf-
te leveren, meestal 150 watt ge
stap voorwaarts gedaan door toepai
van den gespirallseerden gloeidraad.
wijl men ook begon de lampen met
te vullen. Aanvankelijk maakte men
„de vulling gebruik van stikstof. Een n
we verbetering werd bereikt met At
Helder licht en langere levensduur we:
hierdoor verkregen.
Toch was Philips zelfs met dit resul
nog niet tevreden.
Men zocht verder, naar een nog wi
nog helderder licht, zoo mogelijk gepaard
aan een nog geringer stroomverbruik.
En ziet in 1933 verraste Philips dc
geheele wereld met een opzienbarende
uitvinding den dubbel-gespiraliseerden
gloeidraad.
Om U een interessant beeld te geven
van de uiterst verfijnde techniek, waar-
Welk een ongedachte ontwikkeling heb
ben de achter ons liggende 40 jaar ge
bracht! Want nu. in het jaar 1938. telt
alleen de gemeente Amsterdam reeds
250 000 aansluitingen op het llchtnet; ge
heel Nederland wordt electrisch verlicht
enin Eindb<
dustrie verrézen
helders werkvvln
ingenieuze machines rusteloos
waar in gigantische laboratoria
De aanschaffingsprijs van de lamp
Is v
Bi-Arlita" lamp kost tijdens haar
»heele leven
l^^hafflngsprljs is veelal
MhLsoadkoope” lamp blijkt duur te
B^ant zij kost U tenslotte
te®*»
In een roteerende hamermachlne een ge^
perste Wolfraam-staaf wordt gehamerd,
Hóe de thans nog dikke staaf .verandert
In den microscopisch dunnen spiraaldraad
riet V op de foto 4.
Door steeds nauwere openlngen_ wordt
de Wolfraamdraad getrokken -
te worden doorboorde
brulkt.
Wolfraamdraad getrokken Tenslot-
worden doorboorde diamanten ge-
oruiki. ‘te
Op afb 5 ziet U eenigé schijven, waarin
deze diamantjes gevat zijn.
Foto 6 laat U verder zien, hoe met
microscopen gecontroleerd wordt, of deze
diamantjes goed geslepen en doorboord
zijn. De op deze wijze verkregen haar
dunne spiraaldraad wordt ook weer aan
een strenge keuring onderworpen. Deze
ziet U afgebeeld op foto .7. Daarnaast
wordt groote zorg besteed aan d^renraftjag
diging van andere onderdéEfei^WI^HB^^-
De glazen bol wordt in vele gevallen nog
steeds door kundige glasblazers gemaakt.
Tenslotte komen alle deelen samen in de
montage-machines.
Nu begint een zeer belangrijk werk, <3
waaraan bij Philips steeds de grootste
zorg wordt besteed. Want thans volgt een
strenge controle op dé kwaliteit van de
lamp.
Op foto 8 ziet U de eerste brand
proef. Meerdere zullen nog volgen, ook
op levensduur, zooals U afgebeeld ziet op
foto 9, waar de lampen geplaatst zijn op
de»zoogenaamde brandramen. -
Tenslotte worden de lanipen zorgvuldig
ingepakt. De machine die dit doet, ziet O
op afbeelding 10.
En zoo ontstaat uit de «amenwerlóng
van ingenieurs, kundige arbeiders en ver
fijnde machines een voortdurend op vol
maakte kwaliteit gecontroleerd product
de „Bi-Arlita" lamp.
Daarom is het geen woncter, dat de
Philips „Bi-Arlita" lamp bet$r>ts dan vele
zoogenaamd „goedkoope" larnpin.
De allerbeste materialen ei
maakte outillage maken de
lamp tot een kwaliteitslamp, die
prachtig licht (blijvend helder t
ste minuut van haar leven) èn
gering stroomverbruik, een ld
vormt!
ter.
nog bedragen als 20 en 30 cent per £W-
uur. Ons rekensommetje gaat Vr dan als
volgt uitzien
„Bi-Arllta" lamp aan stroom 110 x
20 ct
Aanschaffingsprijs
Totaal
De zoogenaamd „goedkoope" lamp
kost aan stroom 150 x 20 ct
Aanschaffingsprijs
Totaal f31.05
Dat beteekent. voor dezelfde hoeveel
heid licht, een uitgave van f7.13 méér!
Hier betaalt de PhUipelamp zichzelf 3 a 4
keer voor U! Het iz daarom voor Iedereen
een groote besparing, Philips ,JM-Arlita”
lampen te gebruiken en bovendien Is dit het
behoud van Uw oogen. Want „Bi-Arlita”
lampen geven prachtig, blijvend helder
Hebt!
