H
Hoe de Marine vóór 40 jaar
de Koningin eerde
VEERTIG JAREN
Schip vergaan bjj
Den Helder
r
VLOOTREVUE OP HET
HOLLANDSCH DIEP
Kerkelijk leven
VRIJDAG 2 SEPTEMBER 1938
Het Regeering* jubileum
Corps Mariniers
Ook de oude Zuiderzee-vloot
-L
V
~eett te Brunei
1
PATERS VAN DEN H. GEEST
Vertrek M issionarissen
J. F. v. d. Broek T
Derde geval heeft zich voorgedaan
H.H. WIJDINGEN
V olkt-enthoutiatme
Te Haarlem
I
Op de Renkumerheide
Audiëntie
I
4
t
Kinderverlamming
te Neder-Hardinxveld
Motor botst tegen
vrachtauto
Hulde der visschers op
de Zuiderzee
Herdenking in den Rotterdam-
tchen raad
Hongaartche pert brengt
hulde
Gelukwentchen van het
Frantche Roode Kruit
Commando-over dracht te
Rotterdam
Op de heide by Renkum defileer
den 18.000 mantchappen
van het leger
Beryder gedood, duo-pattagier
gewond
KIND DOOR MOTOR
GEGREPEN
TEGEN ALLE PIJN
'AKKERTJES'
Directeur van het dagblad „De
Gelderlander" overleden
De geheele bemanning
kon gered worden
groote
voren zag. Ook de Koninginnen zagen het
met blikbaar welgevallen aan.
koppen naar voren een mastenbosch ge
lijk. zoo leek het in de verte....
Wy willen dan nu navertellen, wat wij lazen
in oude verslagen omtrent de groote gebeurte-
hoofd-
onder
Het was eigendom van den kapitein Buerkoff
De bemanning bestond, behalve de kapitein en
zijn vrouw, uit twee Letlanders, twee Engel-
schen en een Noor. Daar de „Dorus Rijkers’',
de reddingsboot van de Noord- en Zuld-Hol-
landsche Reddingsmaatschappy, niet in Nieuwe-
dlep aanwezig was. werd het eerst assistentie
verleend door den botter D.H. 30. De schipper
van dit vaartuig had aangenomen de -Snow
White” vlot te slee pen, doch het mocht hem
niet gelukken. Ook de sleepboot ..Amsterdam’
van de firma Weissmuller, was uitgevaren, doch
hiervan werd de assistentie afgewezen.
Het vaartuig had mocorpech en werd door
den vloed op de gronden gedreven. Aan booed
bevonden zich een vjjf-kopptgo bemanning, de
vrouw van den kapitein en een hond. Het is
een bouten scheepje, dat op weg was van Lon
den naar Finland om lading in te nemen. Het
meet ongeveer 300 ton. De naam van bet schip
komt niet voor in de Lloyds’ registers, doch
vroeger heette het Orlon"
Weenede ga vend ie ep de «Ja na sk aak”,
esk wat genaamd de UOddenrag* esa
zandplaat in bet Weetgat Mi Den Helder,
een moterdriemaater, genaamd „Snew
White**, een schip, afkomstig van Panama,
vergaan.
Het hoofdbestuur van het Nederlandsche
Roode Kruis ontving in verband met het jubi
leum van H. M. de Koningin een telegram met
gelukwensen van het Fransche Roode Kruis.
van aanhankelijkheid, die wy thans om ons
heen kunnen ervaren.
En na de Marine kwam het Leger, dat als
afzonderlijk corps in de maatschappij zijn ge
biedster wensohte te huldigen.
De 31ste September was daarvoor uitgekozen.
En weer, als steeds waar de Koningin zich
„vertoond had, scheen hoog de Oranjezon aan
den hemel.
Op de groote heide, ten noorden van Renkum,
waren vertegenwoordigers van heel het Neder
landsche leger saamgekomen, om. op militaire
wijze, de Koningin hunne opwafchting te ma
ken.
De Koloniale Bmervs, het populaire corps bjj
Tegen elf uur verschenen de Koninginnen.
Koningin Wilhelmina te paard, in wit ama-
zone-costuum, omringd van een bij uitstek
schitterenden staf Koningin Emma on-
mlddeliyk daarachter, in een met vier paar
den bespannen landauer.
Tienduizenden menschen stonden rond
om, steeds juichend, jubelend, met hoeden
en zakdoeken zwaaiend overal, waar de lief
tallige verschijning met haar vorstelijk es
corte verscheen een eenig schouwspel, in
drukwekkend en grootsch.
Calkoen en Kolff „Ik heb al veel in mijn
leven gezien, maar zoo iets grootsch had -ik nog
niet bjjgewoond en zal ik ook niet licht terug
zien.”
En daarmede heeft HM. bet schouwspel van
den 3den Augustus uitnemend gekarakteriseerd.
Moge de vlootrevue, die Haar nu veertig Jaren
later wordt aangeboden, Haar een even groote
voldoening schenken!
de leden van den Raad van State en de Staten-
Generaal, de Dolfijn, met de ministers, en de
torpedobooten Ardjoeno. Empong en Batok. De
journalisten en hunne dames waren op de Stad
Zwolle en deze was reeds lang voordat de Zee
hond verscheen, de Zuiderllnle langs gevaren.
Oorverdoovend klonk het helsch gefluit der si
renen van alle particuliere booten, toen de Ko
ningin zich aan boord van de Zeehond had be
geven, het admiraalschip, waar H. M. zou lun
chen. en de Koninklijke standaard was gehe-
schen.
Prachtig was de tocht huls-toe weer aan
boord van de Zeehond, maar nu omgeven en
gevolgd door al de honderden vaartuigen, wier
passagiers in spanning het oogenblik hadden
verbeid, waarop zij hun koningin zouden mogen
naderen.
De zon ging onder in heerlijke pracht.
De onvergefelijke dag van den 15den Septem
ber van het inhuldlgingsjaar was voorbij.
De geheele pers van Boedapest heeft lange
artikelen aan het regee rings jubileum van
Koningin Wilhelmina gewijd.
De Nederlandsche gezant te Brussel zal
8 September in hotel Métropole een receptie
houden ter gelegenheid van het Regeerlngs-
jubileum. Uitgenoodigd zullen worden alle lei
dende figuren en de leden der Nederlandsche
vereenigingen in België. Des avonds zal een
feest worden georganiseerd in het Paleis der
Schoone Kunsten.
Daarbij zal voor de eerste maal in België de
Jubileumfllm gedraaid worden. Het feest zal
worden besloten met een bal.
Op 11 September zal de Nederlandsche pro-
testantsche kerk te Brussel, in de kerk op het
St. Katherineplein, een plechtige godsdienst
oefening houden met dankzegging, ter gelegen
heid van het Regeerlngsjublleum.
In de Donderdag gehouden raadsvergadering
van Rotterdam beeft de loco-burgemeester
de heer A. B. de Zeeuw bij verhindering van
den ourgemeester wegens ongesteldheid, een
herdenkingsrede uitgesproken ter gelegenheid
van het regeerlngsjublleum van H. M. de Ko
ningin.
En nu wjj dan toch over de vlootrevue heb
ben geschreven, mag de prachtige demonstratie
der Zuiderzeevisschers niet onvermeld blijven.
Het was wel geen feest bij de «plechtige
inhuldiging zelve, doch men mocht het beschou
wen als een latere betuiging van liefde en trouw
van het volk der zee aan de beminde vorstin.
Het gebeurde In het eerste regeeringsjaar van
de Koningin. Een commissie, aan welker hoofd
stonden de burgemeesters van Edam en Wierln-
gen, had zich gevormd om aan H. M. de Konin
gin aan te bieden een revue over de vlsschers-
vloot, een parade van alle botters en visschers-
schuiten, die behoorden tot het gebied der Zui
derzee.
Den 3den Augustus zou dat zeldzame water
feest plaats hebben, en Inderdaad is het dien
dag een ongeëvenaard schouwspel geweest op
het wijde watervlak der Zuiderzee. Een heer
lijk windje, niet te sterk prachtig zonlicht
en een gematigde temperatuur, alles dus. wat
men voor zoo’n dag wenschen kan.
*Een kanonschot van een der vele polltle-
booten. die ter handhaving van de orde als
zeemeeuwen rondvlogen, maakte een einde
aan deze hartelijke hulde. In een ommezien
waren de zeilen geheschen van de 1600
vaartuigen, de boeg werd gekeerd en huls
toe ging het In volle vaart. Dat was een
éénlg schouwspel over de zee een zeld
zaam levendig tafereel, als men nooit te-
,Jen heerlijke, frisch klaterende (wat
een perspectief voor filmische geluids
techniek!) geestrijke symphonic van een
klein volk in de rij der staten, klein in
getal, groot door zijn daden. Een docu
mentatie in den levenden voli&chen
geest, getooid met feiten uit het moe
derland en de overzeesche gewesten. Het
was dan geen verhaaltje geworden, doch
een heerlijk heldenepos, een spannend
stukje historie van het leven van den
boer, den arbeider, den middenstander,
leder in zijn gilde. Dan ware een eere-
plaats gegeven aan het Oranjehuis, dat
in traditie van eeuwen de leiding van
dit werkend volk heeft gehad en geve
God het spoedig ook weer zal krij
gen.”
et was en is dus volgens het „Na
tionale Dagblad” mogelijk een
dergelijk „heerlijk heldenepos”
samen te stellen over de afgeloopen
veertig jaar, waarin H. M. de Koningin
plichtsgetrouw overeenkomstig de demo
cratische grondwet van ons land heeft
geregeerd. In de afgeloopen veertig
jaren is dus ook volgens het „Nationale
Dagblad" ons kleine volk zoo groot ge
weest door zijn daden, dat het in een
heerlijke filmsymphonle verheerlijkt
had kunnen worden. Het is alleen' nu
juist niet een directe hulde voor onze
Koningin, dat het „Nationale Dagblad"
meent, dat dit mogelijk is geweest, on
danks het feit, dat gedurende die veer
tig jaren aan het Oranjehuis niet de
«ereplaats is gegeven, die het overeen
komstig de traditie van eeuwen in de
leiding van ons werkend volk had moe
ten hebben. Maar afgezien van dit kleine
déraillement zijn wij toch blij, dat de
nationale film juist door haar misluk
king de N.8.B. tot het inzicht schijpt te
hebben gebracht, dat onze „demo-libe-
rale” staat gedurende veertig jaren stof
te over heeft samen gebracht vooP een
documentair heldenepos in den leven
den volkschen geest. Wij wachten nu op
de eenige logische conclusie, yelke het
„Nationale Dagblad” zal hebben te trek
ken, n.l- dat de N.8.B. zoo snel mogelijk
heeft te verdwijnen als een beweging,
wier program en streven totaal overbo
dig zijn gebleken.
Hongarije zal nooit vergeten, dat het
Juist Nederland was, dat op persoonlijk ini
tiatief van zijn Koningin na den oorlog als
eerste maatregelen nam, om de noodlijden
de Hongaarsche kinderen te helpen.
Met de herinnering aan de prachtig-ge-
slaagde legerrevue te ’s-Oravenhage en het
vooruitzicht op een indrukwekkende vloot
revue is het Interessant nog eens voor den
geest te halen de revues, die veertig jaren,
geleden by de Inhuldiging van de jonge
landsvorstin werden gehouden.
Natuurlijk was er een machtig verschil
met het geperfectlonneerde legerapparaat,
dat wy thans bezitten, maar dat onze weer
macht zoowel te land als ter zee een uitste
kend figuur sloeg, blijkt toch wel duidelijk
uit de oude verslagen, die over deze feeste
lijke troepenschouw werden geschreven.
Maar vrat onveranderd is gebleven sinds den -
heuglijken dag dat Koningin Wilhelmina
den troon besteeg, is de diepe liefde en ver-
eertng voor het huis van Oranje en bijzon
der voor de landsvrouwe. Want het enthou
siasme, dat spreekt uit de daverende hulde
betuigingen van toen, vindt men in even
groote mate terug in' de innige uitingen
Donderdagavond werd een driejarig meisje
wonende aan de Langeleegte te Veendam ge
grepen door een motorrijwiel, bestuurd door den
heer W. van den B. uit Groningen. Het kind
kwam plotseling achter een stilstaander: vracht
wagen, vandaan om oen rijweg over te steken
Zeer ernstig aan het hoofd gewond werd het
kind opgenomen. Twee geneesheeren, die spoe
dig ter plaatse waren, constateerden een ern
stige schedelfractuur.
Na te zjjn verbonden werd het meisje met
spoed naar een ziekenhuis te Groningen over
gebracht. Men vreest voor het leven van bet
Slachtoffertje.
In Haarlem is een geval van kinderverlam
ming voorgekomen. Uit voorzorg is de Montes-
aori-school aan de Mtadeniaan in Haarlem-Zuid
gesloten. Bovendien is in een der Haarlemsche
dekenhulzen een kind uit Hoofddorp opgeno-
nen, dat eveneens lijdende is aan kinderver-
amming.«
En onderwijl speelden de verschillende stdf-
muziekkorpsen het Wilhelmus.
Daarna revue en défilé van de opgestelde
troepen een militair schouwspel van onge
wone kracht.
Bi) het défilé ging de Koloniale Reserve voor
op overal toegejuicht door de langs het veld
staande menschenrijen. Dan de infanterie
het geweer op schouder, en vervolgens de bere
den wapens, eerst in stap, daarna in draf, ten
slotte in galop. Vooral de rijdende artillerie in
de kleurige, kokette uniformen, maakte *n over
weldigenden Indruk.
En de vaandels en de standaarden groetten
H. M. de Koningin met diepe nijging ter aarde.
En Koningin Wilhelmina boog eerbiedig, als
wedergroet aan het kranige Nederlandsche le
ger.
Op den terugweg van het revue-terrein naar
het spoorwegstation, het wachthuis No. 20, pas
seerde de Koningin nogmaals de geheele opge
stelde troepenmacht. En nu klonk het, onge
dwongen Leve de Koningin! uit burger- en
soldatenmond.
De legerrevue op de Renkumerheide was een
waardig1 en schitterend slot van de lange rij
van feesten. ,ter eere van de Inhuldiging van
H. M. Koningin Wilhelmina der Nederlanden.
Woensdag 7 September zullen te Antwerpen
hog zeven paters en twee broeders scheep gaan
op de .Adolf Woermann”: de weleerw. paters J.
Vermeulen uit Amsterdam, P. van Adrichem uit
Den Haag. A. Melis uit Nieuwer Amstel, A.
Sleutjes uit DenADungen, W. Krynen uit Roo
sendaal, de eerw. broeder Samuel Dorssers uit
Weert, allen met bestemming Bagamoyo (Oost-
Arflka). De eerw. broeder Savlnus van Grootel
uit Geldrop met bestemming Nairobi (Ooet-
Afrika). De weleerw. paters A. van Houtert uit
Gemert en Th. van Mlerlo uit Gennep met be
stemming Cubango (West-Afrika).
Op het kruispunt Den Akker naderde de
truck met trailer van de firma Wagenberg te
Vlijmen, bestuurd door N. van der W. De auto
reed in de richting ’s Hertogenbosch en trilde
naar links, oversteken. Uit de richting *s Her-
togenboech kwam de 34-jarige motorrijder J.
van Gerven aanrijden, met op de duo J. Suring,
belden uit ‘s Hertogenbosch en werkzaam by
het Groot Ziekengasthufs aldaar. Ter hoogte
van het middelste stel wielen boute de motor
tegen den vrachtwagen en de berijders smakten
tegen den weg. Van Gerven bleek een bloed
uitstorting aan het hart te hebben gekregen
en overleed enkele minuten na het ongeluk
Suring liep een kaakfractuur en een diepe
vleeschwonde aan het hoofd op. Hij werd naar
het Groot Ziekengasthuis te Den Bosch ver
voerd.
Het stoffelijk overschot van Van Gerven is
naar het ziekenhuis te Vlijmen overgebracht.
Van Gerven was gehuwd, doch bad geen kin
deren.
Z.H.Exc. de Aartsbisschop van Utrecht aal de
volgende week alleen Maandag en Donderdag
audiëntie verleenen.
Donderdagavond omstreeks seven «ar
te VlUmen een ernstige beting veeegevaRen
tazsehen een meter en een treek met trai
ler, waarbij de motorrijder een het leven
kwam en een drro-paaaagier werd gewond.
legen den morgen brak de middelste
mast en raakte het schip lek. Het maakte
zware slagzij en dreigde bij den opkomen
den vloed geheel onder water te romen.
Hierop werd assistentie gevraagd en we
derom ging de „Amsterdam” uit. om de
Bemanning aan boord te nemen. Om acht
uur bereikte deze de haven van Nleuwediep.
Het (Chip was niet verzekerd en moet als
verloren worden beschouwd. Slechts weinig
van de bezittingen van de opvarenden kon
worden gered.
Daarna keerden de vorstinnen naar de Buys
kes terug en begon de eigenlijke revue: de tocht
langs de schuitenrijen. En toen deze was ge
ëindigd, ging de Koninginneboot voor anker en
voeren de plezierbooten, die bij honderdtallen
aanwezig waren om van dit zeldzame water
feest getuigen te zijn, voorbij de Koninginnen
als een défilé.
Van alle zijden imschten de tonen van hei
Wilhelmus en het Wien Neerlandsch Bloed, van
alle booten golfden de juichkreten,, de hoera’s
en hoezee's voor de beminde vorstin.
't Was als een chaos van stemmen en klan
ken maar een chaos, die opging tot één groo-
ten Jubeltroep van: Leve de Koningin! Leve
Koningin Emma! t Was een ware en zuivere
uitbarsting van echt-dlep volks-enthousiasme.
NUmegon.
Het schip strandde op ongeveer rtsaeifde
plaats, waar eenige jaren geleden het Ftnscbe
schip ..Menja” is gestrand. De schipbreukelin
gen werden, nadat de politie de passen had ge
controleerd. in eenige logementen onderge
bracht door bemiddeling van den heer Bakker.
Lloyds’ agent te Den Helder, die vanmiddag zou
trachten nog eenige achtergebleven eigendom
men uit het wrak te redden.
Donderdagmorgen is op het exercitleter-
reln op Crooswyk te Rotterdam afscheid
genomen van kolonel o. J. O. Dorren, in
specteur van het Corps Mariniers, wien
met ingang van Donderdag eervol ontslag
uit den zeedienst is verleend. Tevens is het
commando over het corps overgedragen
aan kolonel H F w A. von FrU tag
Drabbe
Spr. wilde eenige oogenblikken de gedachten
bepalen by het heugiyke feest voor de Konin
gin en het Nederlandsche volk.
Een veertigjarig jubileum leent zich voor
uet maken van vergeiyklngen. 1898 viel in een
periode van ontwikkeling van Industrie en
handel, waarin de sociale rechtvaardigheids
zin begon door te dringen. De invoering der
sociale wetten dateert uit dien tyd, welke in
latere Jaren zyn uitgebreld. Uit de laatste ja
ren dateeren de steunmaatregelen, welke, in
vergelijking met 1898. zeer te waardeeren zijn.
Nu staan we midden in een crisis, welke ons
allen de grootste moeiiykheden stelt. De toe
stand van nu is wellicht moeiiyker dan toen.
Temidden van deze omstandigheden word;
het 40-jarig regeerlngsjublleum gevierd op *n
wfjze zooals nimmer tevoren. In toenemende
mate en in meerdere volksgroepen komt de
saamhoorigheid van ons volk met ons Vorsten
huis naar voren.
Het besef, dat wjj voor het nationale leven,
voor onze zelfstandigheid en voor onze rech
ten noodig hebben eenheid, is ook een behoef
te die gevoeld wordt door de vorsten zelf. Spr
herinnerde aan de woorden van H. M. de Ko
ningin In Haar toespraak tot het Nederland
sche volk, waarin de verwachting wordt uit
gesproken voor het terugkeeren van een toe
komst van rust en ontplooiing met verbetering
der sociale omstandigheden. Het verheugde
spr. dat de Koningin en het Prinselijk Paar
Vrydagavond een bezoek aan Rotterdam zullen
brengen en hy besloot met woorden van ge-
lukwenach aan H. M. de Koningin, aan de an
dere leden van het Konlnklyk Gezin en aan
het Nederlandsche volk, waaraan hy toevoeg
de de bede, dat de Koningin nog lang moge
gespaard biyven voor het Nederlandsche volk
en dat de vele jaren. welke nog gevoegd zou
den worden by Haar veertigjarige regeerings-
perlode, jaren van vrede zouden mogen zyn
(Applaus van den raad).
De Hongaarsche natie neemt met harteiyk-
heid en dankbaarheid deel aan de vreugde van
het Nederlahdsche volk. „Wy willen er steeds
aan denken, dat de edele, groote Koningin na
den wereldoorlog met de liefde van een echte
moeder onze arme, honger en kou lydende
kinderen in bescherming nam. Vier decenniën
lang heeft Koningin Wilhelmina Haar volk
langs paden van vreedzamen arbeid en wel
stand geleid: zy verstond het steeds uit den
overvloed van Haar land de noodlydenden
te hulp te komen. De Hongaarsche kinderen,
die in de jaren van het smartelijkste lyden in
Nederland een waariyk broederiyke verzorging
hebben gevonden, gedenken thans, nu zy reeds
lang volwassen zyn en self gezinnen hebben,
met een dankbaar hart de nobele Koningin.
Die hun het verder leven heeft mogelyk ge
maakt.”
De ..Budapest Hirlap” wydt haar
artikel aan bet Jubileum en schryit
e zgn. nationale film”, vervaar-
I Jdigd ter gelegenheid van bet
veertigjarig regeerlngsjublleum
van H. M. de Koningin, Is In meer dan
één opzicht de mislukking geworden,
welke de niet bedriegende voorteekenen
reeds deden vreezen. In plaats van een
superieur en suggestief kunstwerk, dat
een boeiende synthese geeft van de ont
wikkeling en het karakter van het leven
der natie in de veertig Jaren, waarin
onze geliefde Koningin met wijsheid en
beleid het land heeft bestuurd, Is een
oppervlakkig middelmatlgheidsproduct
tot stand gekomen, dat ondanks de tech
nische vaardigheid van den regisseur
Grévllle niet beantwoordt aan de
de e lachen, welke aan een waar
dige en waarachtige huldiging van
onze Vorstip ter gelegenheid van Haar
In Venlo nam hy ook een groot aandeel In
het openbare katholieke leven en richtte ar
mede op het Genootschap De Heilige Stede, ter-
wyi ook de Limburgsche bedevaart near Lour
des zyn byzondere medewerking had. 1 FVbr.
1922 wékd hy benoemd tot administrateur van
,X>e GelderlanderToen 3 Juni 1933 de heer
A. v. d. Kallen, directeur-hoofdredacteur van
„De Gelderlander” overleed, werd hy benoemd
tot waarnemend directeur en 1 September 1933
volgde zyn aanstelling tot directeur.
In September 1934 vierde hy onder groote
belangstelling zyn 12H-Jarig jubileum aan na
Gelderlander.”
In vakkringen stond hy hoog aangeschreven.
Hy was om. vice-voorzitter der Ned. Vereeni-
glng van Kath. Dagbladdirecteuren. De
lieke Dagblad Pers, en lid van het hoofdbestuur
der Vereeniging De Nederlandsche Dagbladpers.
Ook was hy bestuurslid Van het bureau voor
publiclteitswaarde. Een werkzaam aandeel nam
hy indertyd in de organisatie van de tentoon
stelling der Internationale Katholle ka p»n m
Rome. By de» gelegenheid werd hy Som1 S.
den Paus onderscheidt® met bet toeken Bane
Merenti.
Ook op katholiek, sociaal en charitatief go-
bied heeft de heer v. d. Broek zich in Nijmegen
groote verdiensten verworven. Hy legde hier
os. den grondslag voor de Vereeniging De Het-
Uge stede en voor den Stillen Omgang en oo
“ü:Lgtngen )a*rWkS
de Heilige stede te Amsterdam.
Meer dan zestienhonderd visschersvaartui
gen lagen in ryen geschaard, het een achter
het ander, opgetuigd, als gingen zy ter visch-
vanget, de Nederlandsche vlag in top. Lan-
nisseTTte FanT’CT te“v^ ta dê's^>tembe7<ta- I ’e rUen vormd<,n botters, met de
gen van 1898.
Het was eerst de Marine, die de jonge Konin
gin wilde eeren en haar begte vertegenwoordi
gers waren naar het Hollandsch Diep gestoomd
om* daar te demonstreeren.
By deze plechtigheid was een zeer groot aan
tal belangstellenden aanwezig. Tot hen be
hoorden de loco-burgemeester. wethouder A.
B. de Zeeuw, de burgemeester van Schiedam,
mr. F. L. J. van Haaren, de hoofdcommissaris
van politie, mr. L. Einthoven, majoor E. T. C. T.
Motke, de garnizoenscommandant. lmt.-kolo-
nel A. P. A. Boelaard. commandant van de
burgerwacht, oud-kolonel J. Oele, oud-com-
mandant van het Corps Mariniers, lult.-kolo-
nel Gerlach, commandant van den Byzonderen
Vrywllllgen Landstorm, afdeellng Monden van
dc Maas, en vele anderen.
Twee compagnieën van ieder drie secties
stonden op het Schuttersveld In front opge
steld toen de ban geopend werd. Na de be
groeting en Inspectie der troepen nam kolonel
Dorren het woord.
Spr. noemde het een eer en voorrecht, ge
durende 37 Jaren als officier het land, zoowel
hier als in de Ooft en West, in de gelederen
van het corps te hebben mogen dienen en
roemde de tucht en bezieling, die er steeds ge-
heerecht hadden in het corps en die er ’n ze
kere eigen sfeer aan gegeven hadden. Hy
hoopte dat de geest immer zoo goed mocht
biyven en bracht dank aan allen die onder
zyn leiding gewerkt hadden. Met een driewerf
hoera voor de Koningin besloot spr. zyn
wensch, dat, in geval er. ondanks het streven
naar een voortduren van den vrede, een be
roep op de mariniers mocht worden gedaan,
zy zich naar de wapenspreukJe Maintlendrai”
zouden gedragen. Zich daarna tot kolonel Von
Frytag Drabbe richtende, zelde spr. te weten,
dat de leiding by hem in goede handen is. Hy
wenschte hem daarop geluk met de benoeming.
Dan werd het vaandel aan kolonel Von Fry
tag Drabbe overhandigd en nadat het weer
ingetreden was, nam de nieuwe commandant,
het woord. Spr. zelde wel bewust te zyn van
de plichten, die hem door de overneming van
het commando op de schouders waren gelegd.
Hy hoopte, dat de goede geest zou biyven
voortleven, niet alleen omdat de krygstucht
het eischt, maar ook het corps. Kolonel Von
Frytag Drabbe bracht eveneens een driewerf
hoera op de Koningin uit. Hy wendde sich
daarna tot kolonel Dorren en merkte op, dat
de.feiten bewezen hadden, op welke goede wyse
kolonel Dorren steeds zyn plichten had ver
tuid. Het beste bewys was daarvoor het drie
tal onderscheidingen dat hy in den loop der
Jaren ontvangen had.
Tot slot van deze plechtigheid defileerden
de troepen langs de autoriteiten.
't Zag er hier alles uit zooals op een gewonen
dag.
Op ultdrukkeiyk verlangen van H. M. de Ko
ningin was er geen versiering aangebracht en
zoo zou dus de Koningin het dageiyksch gedoe
‘zien van een der nyverste klassen van Hare on
derdanen.
Men had ze moeten zien de vissener te
midden van zyn familie, rustig wachtend het
oogenblik, waarop zün geliefde gebiedster hem
en zyn schuit met een bezoek zou vereer en....
Hy zat er wel een beetje verlegen mee, met het
hooge bezoek; doch, de handen In de zakken,
vrouw en kinderen In zyn onmlddellyke nabij
heid, wachtte hy op de dingen die konten zou
den....
De Koningin wenscnle alles ie weten wat het
leven der visschers betrof, van de gevaren, waar
aan zy by hun bedryf blootstaan, van de op
brengst, die deze industrie haar beoefenaars
oplevert. En 'burgemeester Calkoen verschafte
alle gewenschte inlichtingen.
meer: .Ook het Hongaartche roik neemt van
ganacher harte deel in de hulde, die de Ne-
derlandeche vorstin gebracht wordt. Alle lagen
en alle groepen van het Hongaarsche vote
groeten mjet dankbare, eerbiedige hulde Ko
ningin Wilhelmina, die gedurende haar ge
heele regeering nooit heeft getracht de be
langstelling der wereld te wekken, die steeds
een eenvoudig, zuiver leven leefde en slechts
een eenig doel voor oogen had en heeft; Haar
vaderland te dienen en in zyn belang te ar
beiden. Aan de gelukwenschen van volken en
heerschers paren zich bescheiden, maar des te
harteiyker, de wenschen der Hongaarsche moe
ders, die door den arbeid der groote Konlngp^
wred konden worden
De „Kis UJsag” schryft tn een hoofdartikel
onder meer;
„In het hart der vroegere Hbngaarache
pleegkinderen zal het gevoel van dankbaarheid
nooit sterven. De liefde en de dankbaarheid
voor Nederland en de Komngin van Neder
land zullen zy hun geheele leven bewaren
jubiletim gesteld rtioeten worden. Een
kostbare kans is hier op kostbare wijze
verspeeld. En dat is te meer te betreu
ren, omdat het voorkomen had kunnen
Worden. Wij behoeven ons hierover niet
méér op te winden dan over b.v. een
mislukte feestversiering of een niet ge
slaagden feestavond. Voor het Nationale
Dagblad echter is deze mislukking een
gretig aangegrepen aanleiding om In de
meest opgeschroefde bewoordingen en
gevoelens lucht te geven aan zijn anti
semitisme en het houden van een ko
lommenlange charge volgens de strate
gie van zijn dragonder-ix>Utiek. Het ver-
mafcelijke daarbij Is, dat het zich ver-
galoppeert op een wijze, waardoor het
geheel het drijven van de N-S.B. zelve
als overbodig en ongerechtvaardigd dis-
qualificeert. Uiteenzettend, wat de „na
tionale film" niet geworden is, maar had
moeten en kunnen zijn, schrijft Mus-
aert’s blad met vette letters o.m. het
volgende
Zaterdag 3 Sept, vertrekken uit -ons land met
bestemming Doume (Oost-Kameroun West-
Afrika) de weleerw. peters A. jr. d. Zanden uit
Boekel, J. Teerenstra uit Bolsward, W. de Jager
uit Amsterdam, W. Engbers uit Eindhoven en
H. Zegen uit Zeeland (N.B.). Deze Missionaris
sen zullen 6 September te Bordeaux scheep gaan
op de .Foucault”. Tegeiyk met hen zal de wel-
rerw. pater H. Scheerder (Schevenlngen) uit
Roosendaal vertrekken om zich 10 September te
Bordeaux in te schepen op de „De La ^Salle” met
bestemming Guadeloupe (KI. Antillen).
De „Pest! Hirlap” schryft:
„De afgeloopen vier decenniën beteekenen
in de geschiedenis van Nederland een nieuw
tydperk. Koningin Wilhelmina streefde er In
leder opzicht naar het werk van haar moeder
voort te zetten en zeer spoedig bleek, dat de
jonge vorstin bovendien ryk aan persoonlijke
goede eigenschappen was. De Nederlandsche
vorsten waren ook vroeger bekend door bun
democratische houding. Koningin Wilhelmina
echter heeft al haar voorgangers In ware de
mocratische gevoelens overtroffen, waarby Zy
Haar koninkiyke waardigheid op eenvoudige en
zeer natuuriyke wyze wist te behouden. In
Haar besluiten heeft Koningin Wilhelmina
zich steeds streng aan de Grondwet gehouden:
In Haar persooniyk leven gehoorzaamde Zy
slechts aan de wetten van Haar hart.”
Het blad schetst dan uitvoerig, hoe het de
Koningin gelukte Haar volk tientallen Jaren
lang vrede en welstand te verzekeren en ver
telt, welke moeliyke vraagstukken tydens den
wereldoorlog moesten worden opgelost.
H.H.MM. de Koninginnen aan boord van Hr.
Onder commando I Ms. Buyskes, waar burgemeester Calkoen, van
van den Schout-by-Nacht F. M. Engelbrecht I Edam, en burgemeester Kolff, van Wielingen,
waren daar present: de prachtige pantserdek- de honneurs waarnamen, daarachter, de pers
schepen Zeeland, Holland en Friesland, het In- I boot Baron van Dedem, en dan Hr. Ms. „Ever”,
dische flottlelje-vaartulg Koetel, de pantser- met de ministers van Marine en van Koloniën
schepen Plet Hein en Evertsen, de monitors Cer- aan boord, voeren langs de vlsschersschuiten.
berus qp Krokodil, de riviervaartuigen Moza en Volendammers waren het, en Urkers, Enkhui-,
Rhenus, de kanonneerbooten Hefrlng1 en Had- zers. Markers, Wierlngers, Bunschoters. botters
da, en de vischtorpedobooten Ardjoeno, Em- uit Hoorn, Hulzen enz. heel de Zulderzee-
pong en Batok. vloot was vertegenwoordigd. Vuf botters waren
Prachtig lagen zy daar op het breede Hol- er, vertegenwoordigers van de verschillende tak-
landsche Diep, terwyi de zon hoog aan den ken van visschery, waar Koningin Wilhelmina
hemel stond, zoa. vertelt N. H. Wolf in een aan boord zou gaan, zy lagen In de eerste ry,
overzicht uit die dagen, en honderden par- een oranjevlag in top, ter onderscheiding. Hier
tlculiere booten, rykbevlagd en met muziek- zou de Koningin worden ingelicht omtrent het
korpsen ook bemand, het watervlak vulden tot visschersleven aan boord. De prachtige staatsle-
ver rondom. Op eenigen afstand lagen de Nau- sloep, dezelfde die de Koninginnen by de vloot-
tllus en de Castor, Instructlesch^pen, en de revue van September 1898 van den Moerdyk
vischtorpedobooten Idjen en Krakatau ter be- naar Hr. Ms. Zeehond bracht, had de Vorstln-
schikking van den eskader-conunandant. nen van Muiden naar de Buyskes gebracht;
Koningin Wilhelmina was te Moerdyk in de thans zou een gewone admiraalssloep de Konin-
Koninkiyke staatsiesleep gestapt om naar Hr. gin naar de wachtende botters varen.
Ms. Zeehond te worden gebracht, het Konink-
iyk jacht, dat de eer genoot de jonge Vorstin
en Hare Koninkiyke Moeder te mogen dragen
over het gladde watervlak, by de inspectie der
oorlogsschepen.
Indrukwekkend klonk het, de aankondiging,
dat Hare Majesteiten de Zeehond hadden be
treden; ieder oorlogsschip begon vyf en dertig
saluutschoten te lossen. En zoodra het Konln-
ginnejacht in het gezicht kwam, klonk er een
algemeen hoezee van matrozen en particulieren
van de honderden vaartuigen op het water.
Langs de Unie, waarin de schepen lagen, klonk
I het volkslied den „stoet” tegen den „stoet”.
Te Neder-Hardinxveld heeft zich een derde gevormd werd door de Zeehond, de Bellona,
geval van kinderverlamming voorgedaan, nJ. waarop de Indische vorsten, de Nederland, met
by den zestienjarigen zoon van de familie A.
Lense. De jongen is opgenomen in het zieken
huis te Dordrecht.
In verband met, deze ziekte zullen de scho
len voorloopig tot 7 September gesloten biyven.
Donderdagnamlddag is te Nymegen over
leden de heer J. F. van den Broek, di
recteur van het dagblad „De Gelderlander”.
De heer J. F. van den Broek werd 3 Maart 1885
te Amsterdam geboren. Op 1 April 1906 werd
hy benoemd aan de Nieuwe Venlosche Courant,
waar hy zich ontwikkelde tot een groote werk
kracht die zeer veel gedaan heeft voor de
vetBpreiding der katholieke pers.
Tegen vyf uur keerden de koninginnen land
waarts. Over Muiden. waar de haven weer vol
lag met schepen en waar H.H.M M. eerst nog
het oude Muiderslot bezichtigden, en’ na nog
een wandelrit door Weesp. keerden de Vorstin
nen per extra trein naar hare residentie te
rug.
uitnemendheid, op den rechtervleugel tn het I .Myne heeren”, had Koningin WUhelmina
eerste gelid. Dan een gecombineerd regiment g«cg«i hy het afscheid nemen van de heeren
van detachementen van niet in hun geheel aan-
wezige troepengedeelten
Daarnaast, in deze volgorde: het 1ste, 5de,
8ste, 2de. 3de en 6de regiment infanterie. Achter
deze linie: een deputatie van het 2de en het
geheele 1ste en 3de reg.-veldartlllerie, het 1ste
en 2de en een deputatie uit het 3de regiment
huzaren, benevens de rydende artillerie. Teza
men vormende een macht van ruim 18.000 man!
Zondag 11 September zal Z.H.Exc. Mgr. M.
Meulenberg. Apostolisch Vicaris van Ijsland, in
de kapel van het Scholastlcaat der Paters Mont-
fortanen te Oirschot de volgende H.H. Wydln-
gen toedienen:
De tonsuur aan de fraters: N. Mooy, C. van
Riel, H. Llebregta, H. Kunkels, C. Ghysen, K
Bernard, J. Ogg, J. Sluismans, Fr. Lebouille, J.
Nuvelsteln, G. Snyders. A. Genet. J. Habeta, A.
Delahaye. P. Bonnier, L. v. d. Boom, A. Jana
sen.
De vier mindere orden aan de fraters: Fr. v.
Geyte, V. Haccuria, G. Klerkx, A. Gielens. F.
Meyer, L. Humblé, L. Terstroet, J. Gundry, L.
Smeets. P. Weynen. H. v. Bergen. J. v. Benthem
A. Coenjaerts. H. Cruyen, A. Schellart, H. Reyn-
deVs, R. Dijker, J. Hoeberichts, G. Meels. Ank
Voncken. J. Berghs.
Het subdiaconaat aan de fraters: J. Huntjens,
W. Siegrist, J. Obemdorff. J. Smeets, P. v. Ru
nen. J. v. Lunszen. L. V. Kessel, H. Mennens, H.
Herberighs, M Vanderhallen. J. de Kroon.
Het dlakonaat aan de fraters: J. Jansen, J.
Hernmns, L. Oodefroy.