4! DANKBARE HERDENKING I M H j 4 En moedig vooruit- heden na Ontzettend vlieg ongeluk Aanslag op Koning Faroek? Optimisme na Henlein’s terugkeer uit Berchtesgaden Chineesche linies doorbroken Henlein’s zicht s Het nieuws van TWEE AUTO’S TEGEN ELKAAR GEBOTST Kardinaal Hayes overleden Strijd aan de Ebro hervat VOORUITZICHTEN NIET ZONDER HOOP JOH. LAUWERS PAYCLOP 3 ALKMAAR BREUKBANDEN ZIEKENFONDSLEVERANCIER OOK SPOORFONDS 1 DE BAROMETER 1 - *3 Ion Geheel dorp af gebrand Betooging te Pilsen f Roosevelt wil op alles voorbereid zijn De maatregelen tegen de Joden Tien dooden, talrijke gewonden Regeeringatroepen hebben den oogat binnengehaald Belangrijke overwinning dar Japanner a ten Noorden van Teian Schot geloat tydena het bezoek van den vorat aan een zwem inrichting DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN ■R VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS Wielrijder bij botsing op slag gedood GRAAF VAN PARIJS AAN DEN DOOD ONTSNAPT OPGEHOUDEN TE VER SCHIJNEN -- 5 3E tl EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 284 DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 cl o. regel; Ingezonden Mededeelingen 40 ct o r. BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE Uitvoerig tarief voor sdverteeren bij abon nement wordt op aanvrage gaarne doe* onze Administratie verstrekt Aartabieachop van New York ^xwwwuuiii MAANDAG S SEPTEMBER 1938 '■MO van Aanslag op Koning Fa roek? O •urge- WO oe- .9» i ming over Vyf ernatig gewonden by ongeval op den rykaatraatweg onder Naarden De eiachen van Karlabad blyven echter het uitgangapunt voor een vergelyk Het Amerikaanache departement ~v&n ataat beatudeert Ze van Washington te bleven, wordt van bevoeg de zijde medegedeeld, dat de .president in de gelegenheid wil zijn, om in geval zich in Euro pa een conflict mocht voordoen te allen tij de het Congres in buitengewone zitting bijeen te roepen. Mocht een dergelült geval zich voordoen, dan zou de president het Congres wenschen te ver zoeken, onverwijld de wijziging of intrekking te bestudeeren van de neutraliteitswet, welke in elk geval in £4el 1939 automatisch afloopt. Voorwarde daarvoor is, dat alle Tsjechen, die pas na 1918 het'ÏSudeten-Duitsche land zijn binnengekomen, weer naar hun geboorteland terugkeeren. na den terugkeer van Henlein uit Berchtes gaden zijn niet zonder hoop". Nader wordt gemeld, dat het totaal aantal dooden tengevolge van de vliegramp in de Londensche voorstad Edmonton thans tot Uen is gestegen. Ipgeroep schoten direct omwonen- onmlddellijk geneeskundige hulp sr spoedig waren dan ook drie art- WAR8CHAU, 3 Sept. (D. N. B.) Te Blotow- ce in Oost-Polen is een brand-uitgebroken, die bijna het geheele dorp verwoest heeft. Acht tien woonhuizen en 40 schuren met den gehee- len levenden inventaris en den juist binnen- gebrachten oogst werden een prooi der vlam men. v. Havas meldt uit Praag, dat Gwatkin zich Zondagmiddag bij zijn terugkeer uit Asch naar de Engelsche Legatie heeft begeven, waar hij een onderhoud had met. den gezant Newton. In hotel Alcron had hij vervolgens een bespreking met Runciman, die direct daarna met Londen beeft getelefoneerd. DIENST AANBIEDINGEN. Gevraagd of Aan- gobodon, geplaatst onder de Omroeper- rubrlek 10 ct. per regel. Stand o* Maandag M ear tm 7CL4 Vorige stand 7883 wilde ui de t kon an zes ge in de Het r niet eent en af en te dat zeer igen- ilden. ,t hij raar- in werd i de- han- ech- >epen jcces. i Do- raad; ef zij vallig mee it de het op haar NOORDHOLLANDSCff DAGBLAD het Jongstleden «prak; i me en in dood- pence j het stuk neeste je he velden ewon- itauto omen, ht op luizen ii een op de o en let di- i auto a hem puln- i held sder!” SJANGHAI, 3 Sept. (Beoter). De Japan- •che troepen zijn vandaag door de CM- neesche verdedigingslinies ten Noorden van Teian gebroken. De Graaf van Parijs, die op weg was van Brussel naar Waulsor, is met zijn auto over den kop geslagen. Hi) kon zich echter on gedeerd uit het wrak van den wagen bevrijden. „Het zij Ons gegeven de 40 jaar, die thans achter ons liggen, in het licht van Zijn leiding te zien. Dan welt als vanzelf een danktoon op uit Ons hart, voor uitkomst in zorgvolle tijden, voor onverwachte wen ding van ongunstige omstandigheden, voor zooveel, dat Ons bespaard bleef, naast het goede, dat Ons deel werd.” Zondagmorgen omstreeks elf uur is op de brug over het Maas- en Waalkanaal te Neer- bosch een wielrijder van ongeveer 55 jaar door een auto aangereden en op slag gedood. De wielrijder was plotseling den weg over gestoken en werd daarbij door den acnter hem rijdenden personenauto in de flank gegrepen. De man, wiens identiteit nog Met kon worden vastgesteld, was op slag dood. Het rijwiel werd totaal vernield. Den autobestuurder treft geen schuld, stoffelijk overschot is naar het ziekenhuis Nijmegen vervoerd. Het te De dorp, i was, a, die oopen isdaad eenlg mo in ideren ijnlijk st ge- Het Weensche avondblad de „T e 1 e g r a f*, dat voo^ den Anschluss de grootste oplage had, Aal niet langer yerschijoen, In het officieele communiqué wordt niet van een aanslag op het leven van den Koning ge sproken. De gearresteerde Syriër wordt slechts beschuldigd van het in zijn bezit hebben van vuurwapens. Havas meldt, dat officieel bevestigd wordt, dat hét onderzoek heeft uitgewezen, dat de auto van koning Faroek reeds de zweminrichting had verlaten, toen het schot weerklonk, zoodat niet van een aanslag op den koning gesproken kan worden. Uit de verklaringen van den gearresteerden Syriër blijkt, dat deze zelf de revolver, die uit den zak van een onbekend gebleven persoon was gevallen, had opgeraapt en dat bij het ma ken van dit gebaar het wapen per ongeluk was afgegaan. are Majesteit heeft zelf op konink lijke wijze de dankbaarheid jegens God vertolkt, die ook het hart van volk vervult, toen Zij op Woensdag -----1 door de radio de woorden Een der naaste medewerkers van Runci man heeft tegenover den vertegenwoordiger van Havas verklaard: „Gwatkin heeft van het onderhoud met Henlein een bevredigen den Indruk gekregen. Natuurlijk moet men zich voor overdreven optimisme wachten, maar de vooruitzichten, welke zich openen Legervliegtuig atort neer in een dichtbevolkte wyk van een Londenache vooratad Legervliegtuig stort in een dichtbevolkte wijk van een Londensche voorstad. Tien dooden, talrijke gewonden. Na Henlein's terugkeer uit Berchtesgaden ia men weer optimistisch; vooruitzichten zjjn niet zonder hoop. Kardinaal Hayes, Aartsbisschop New York, overleden. Bovendien is, volgens bet Japansche pers bureau Domei, Maweiling, een belangrijk Chl- neesch verdedigingscentrum, vijftien kilometer ten Noorden van Teian aan den spoorweg Nantsjang—Kioeklang, door een Japansche cfdeellng bezet. Japansche afdeelingeurult Hoeangmel hebben Sjikoellng, acht kilometer ten Zuiden van dé i’sjljoenbergen, bezet. WASHINGTON, 3 Sept. (Havas). Naar aan leiding van het door Roosevelt Jenomen be sluit, om In verband met den Europeeschen toestand tijdens het weekeinde in de buurt NEW YORK, 4 September. Z. H. Em. Kardinaal Hayes, Aartsbisschop van New- Yorfc, is vannacht in het Zomerkamp BL Joseph bij MonteceUi (Staat New York) overleden. Kardinaal Hayes werd in 1867 te New- York geboren. Sinds 1919 was htf Aartsbis schop. In 1924 werd hij tot Kardinaal be noemd. (jdens k be- !-ket- de over- weest, Li de men bur- kin- Aan de abonné’a, die de courant per poet ontvangen, deelen wy mede, dat op Dinadag 6 September Nationalen Feeatdag door het uitvallen der avondbe- atelling de courant dien avond niet wordt beateld. BUREAUX: ALKMAAR, Hof 6, Telefoon 4530 en 4220 DEN HELDER, Stationsstraat 4, Telefoon 771 HOORN, Koepoortsweg 94, Telefoon 412 SCHAGEN, Molenstraat 52. Telefoon SI. ABONNEMENTSPRIJS: Met Inbegrip van gratis ongevallenverzeke ring: voor Alkmaar ƒ2.— per kwartaal of 15 cents per week, voor bulten Alkmaar 2.50 per kwartaal of 20 cents per week. Ultg. N. V. Drukk. De Spaamestad Haarlem. PRAAG, 5 Sept. (Havas). Lord Runciman heeft gedurende het weekeinde gelogeerd bij den Aartsbisschop van Praag, Kardinaal Kaspar. Zondagavond is hij te Praag terug gekeerd, waar hij Gwatkin heeft ontvangen, die uit Asch was gekomen. Runciman en zijn medewerker hebben een langdurig onderhoud - t gehad. Gwatkin heeft een uiteenzetting gegeven van de resultaten van zijn bespreking met Henlein .en Frank BURGOS, 3 Sept. (Havas). Vanochtend is overal aan het Ebrofront de strijd met felheid hervat. De strijd werd geopend met een bom bardement door de luchtmacht en de artillerie, vervolgens kwam de Infanterie in actie. De re- geeringstroepen werden met zware verliezen teruggeslagen. Tijdens de kalmte, welke sedert een maand aan het Oostelijk front heerscht, hebben de manschappen van de regeerlngstroepen den oogst binnengehaald In het gebied tusschen de front lijn van de regeerlngstroepen en den weg tus schen Vlver en Sagunto. Dit gebied Is door de bevolking verlaten, aan gezien de dorpen door het bombardement van de rechtschen geheel zijn vernield. De man schappen hebben des nachts gewerkt. In officieele kringen te Burgos is men aeer verontwaardigd over het voorstel van den ver tegenwoordiger van de regeering van Barcelona, Alvarez del Vayo, die aan den voorzitter van de Britsche commissie tot het uitwisselen van gevangenen heeft voorgesteld, In de beide Spaansche gebieden alle terechtstellingen op te schorten, welke voor 1 September 1938 zijn ge last en de misdaden, welke nadien zijn ge pleegd, ter beoordeeling voor te leggen aan ge noemde commissie. Te Burgos noemt men dit •oorstel een aanslag op de souverelniteit van Spanje onder het mom van een valsch huma- ftiame. Het district Asch heeft Zondag het dank feest voor den oogst gevierd, waaraan ook Kon rad Henlein heeft deelgenomen. Tijdens de betooging verklaarde afgevaardigde Wollner om.: een vergelijk tusschei^ de Tsje chen en de Sudeten-Duitachers is alleen moge lijk op de basis van de acht punten van Karls bad. In den nacht van Zondag op Maandag, te ongeveer half twee, zijn op den Rijks- straatweg te Naarden, bij de Louise de Col- lignylaan, twee personenauto’s In volle vaart tegen elkander opgebotst, met het gevolg, dat acht Inzittenden, waaronder een dame, gewond werden. Op het Rulj den toe, die inriepen. 2ter sen, de heeren Van Uggelen, J. A. Bouman en C. Hemmes, tgr plaatse, die de eerste hulp ver leenden. Het bleek, dat acht personen gewond waren, die met spoed werden overgebracht naar de Majella-stichtlng te Bussum. Drie hunner, te Amsterdam woonachtig, konden, na verbonden te zijn, per auto huiswaarts keeren. De toestand van de v(jf anderen was evenwel só&^emsUg, dat zij ter verpleging in het ziekenhuis moes ten worden opgenomen. Naar wij bij informatie vernamen, is de toe stand van enkelen hunner niet zonder gevaar. De belde wagens teerden bij de hevige botsing zwaar beschadigd en zijn later weggesleept. Plotaeling voor een auto den weg overgeatoken aar met dit vrome en edele woord verbond Koningin Wilhelmina een opwekking, waarmee Zij den blik, na het dankbare terugzien, met even ko ninklijken mqed op de toekomst richtte. Na getuigd te hebben van hare „warme deelneming" met „de velen, die door den nood der tijden zwaar getroffen zijn en wier geduld op zoo groote proef wordt ge steld" vervolgde Hare Majesteit: .Jntusschen Is het niemand gegeven met zekerheid In de toekomst te zien. Ik wil Mij hier dan ook beperken tot een woord, dat Ik wensch te richten* tot de jongeren, die geroepen zullen worden in een volgend tijdi>erk op ieder gebied der maatschappij opbouwend werk te verrichten, onverschil lig in welk deel van het Rijk. Ik wensch hen te wijzen op de groote verantwoordelijkheid, die op hen rust, want van hun karakter, flinkheid, voort varendheid, aanpassingsvermogen en hel der inzicht zal de terugkeer tot betere tij den in hooge mate afhankelijk zijn. Hun zal waarschijnlijk een zeldzame kans ge boden worden te toonen wat hun vernuft en noeste arbeid vermogen voort te bren- „zeldzame kans”! De plechtigheid koninklijke rede schijnt in dit Wij voeren onzen strijd niet met oorlogsmid delen, aldus vervolgde Wollner, doch met wet tige middelen. Men moet daarom ook niet weer in het geheim de eene plaats na de andere door militairen laten bezetten, maar liever een be roep doen op de godin der gerechtigheid. Het is niet in te zien, waarom men thans opnieuw militaire maatregelen neemt, terwijl men te Praag onderhandelt, en lord Runciman te Praag Is, om een vreedzaam advies te geven. LONDEN, 4 Sept. (Reuter). In Je Noord-Londensche voorstad Edmon ton is een ontzettend vlieg-ongeluk gebeurd, dat aan tien menschen het leven gekost'* heeft, terwijl talrijk personen gewond werden. Een öigelsch legervliegtuig verloor hoogte, toen bet boven d^_ dichtbevolkte wijk vloog Het stootte tegen een huis, kwam vandaar op de straat terecht, waar een spelende jongen gedood werd, verhief zich toen weer om tegen het dak van een ander huis te botsen en in brand te geraken. In een der huizen, die brandschade opliepen, werd een vrouw en haar achtjarig, zoontje gedood, terwijl haar man en overige kinderen ernstige brandwonden op liepen. Het lijk van den piloot werd onherken baar verminkt. In den toop van den avond zijn nog twee ernstig gewonden bjj het vliegtuigongeluk In Edmonton overleden. Op dit oogenbllk Is nog slechte bekend, dat iemand, waarschijnlijk een Syriër, bij het pa«- seeren van den Koning zijn revolver in de richting van den vorst afschoot. Een naast hem staande toeschouwer slaagde er in het wapen een andere richting te geven, aoodat twee toe schouwers aan het been gewond werden. gen.” Een van de woord een oogenbllk plaats te maken voor een ongeduidigen dadendrang. Het is, bij groote dankbaarheid voor wat veertig ja- ren aan goeds brachten, waarlijk geen ,Jaus temporis actl” geen kleinmoedig ver wijlen bij verleden tijd, wat in dit konink lijk woord klinkt. De Vorstin, die veertig jaren van ervaring telt in de regeerlng van ons volk, ziet met open, oog de toe komst in en richt een opmerkelijk dringende opwekking tot moed en werkkracht en durf tot de jeugd, die deze toekomst zal vormen. Het Nederlandsche volk biedt aan de Koningin bij Haar jubileum het geschenk van zijn vereerlng, zijn dankbaarheid en onverwoestbare trouw. Maar het vurige woord, dat d£ Koningin van de hoogte van Haar veertig regeeringsjaren tot de jeugd van Nederland heeft willen richten, Is^en even kostbare wedergave. Geen beter geschenk inderdaad kon de jubileerende Vorstin in dezen tijd van wis selingen en overgang aan Haar Volk ge ven, dan het iets mee te deelen van Haar eigen koninklijken moed, om onversaagd en met jongen durf te treden op „het on afzienbare arbeidsveld, dat zal moeten -worden ontgonnen’”. ALEXANDRIA 4 Sept. (Reuter). Op het oogenblik, dat Koning Faroek het zwembad van de Sporting Club, waar hjj de prijzen voor de Egyp tische zwemkampioenachappen had uitgereikt, verliet, is een schot op hem gelost. De Koning werd niet getroffen en keerde naar Zjjn paleis terug, blijk gevende van een groote koelbloedig heid. n de hoofdstad, die haar kostbare oude schoonheid en haar helderen modernen groei omkleed heeft met een jubelende versiering, waarin statig feestvertoon zich vereenlgt met kinderlijk bonte tierigheid, culmineert voor heel het land de viering van het regeeringsjublleum onzer Konin gin. En in de kerk, die veertig jaar geleden de ontroerende inhuldiging van de acht tienjarige Vorstin met heiligen ernst en wijding omgaf, vindt nu ook de herdenking haar geestelijk hoogtepunt. Het is niet gemakkelijk uit te spreken, wat ons in deze dagen beweegt. De beschou wingen, zij het in poëzie of proza, in woord of filmbeeld, aan deze veertig jaren gewijd, putten zich vaak al te zeer uit in vergelij kingen tusschen toen en heden, uitgedrukt in teekenen van materieele welvaart en technischen vooruitgang. Maar dit zijn tenslotte slechts uiterlijkheden, die met den dleperen zin van deze herdenking weinig of niets van doen hebben. De weergave van den vooruitgang op technisch gebied doet niet veel méér dan het verloop van den tijd markeeren als met een chronometer. Ook In andere, ook in minder gelukkige landen rijden vandaag de treinen sneller, zjjn modes en modellen gewijzigd, trillen de, aethergolven en dreu nen de luidsprekers Omtrent den inhoud van het leven, het individueele en dat van de gemeenschap, dat zich in deze techni sche vormen beweegt, zeggen zij nfets. Meer beteekenis heeft de verbetering der stoffelijke welvaart. Maar toch is ook deze niet de voornaamste grond van de gevoe lens, waarmee deze herdenking ons ver vult. Ongetwijfeld is er veel goeds In deze veertig jaren tot stand gekomen en zijn de materieele levensvoorwaarden van een aanzienlijk deel des volks verbeterd. Maar eenerzijds is die verbetering met de maat van cijfers eigenlijk niet te meten, en an derzijds is het huidige oogenblik geen hoogtepunt in die welvaartslijn, nu zoo- velen zwaar gedrukt gaan onder werkloos heid en crisis. En vooral is het welzijn van het völk geenszins te veftenzelvigen met de stoffelijke welvaart alléén. WASHINGTON, 3 Sept. De door Italië te gen de Joden genomen maatregelen worden door het departement van staat onderzocht. Het departement zal vervolgens op grond Van zUn gegevens gebruikelijke Instructies voor den Amerikaanschen gedelegeerde in de com missie voor het vluchtelingenvraagstuk voor bereiden. Toen aan pull vragen werden gesteld over den toestand, weigerde deze lederen commen taar. Ons zal men met dergelijke nieuwe maatre gelen niet In onrust brengen, daar de Fuehrer wil, dat den 3H mUlioen Sudeten-Dultschers op ondubbelzinnige wijze het zelfde* recht ten deel zal vallen, dat hun als deel van de groote en trotsche natie toekomt. In den strijd om het recht zijn geen com promissen meer mogelijk. De eischen van Karls bad zijn het uitgangspunt voor het vergelijk. - fl Zondag is te Pilsen een groote betooging ge houden, waar meer dan 50.000 Tsjechen uit de grensgebieden tegenwoordig waren. Tot de aan wezigen bepoorden de president van den senaat Soek up en tal van andere vooraanstaande per sonen. De sprekers deden ultkocnen, dat Tkje- cho-81owaklje bereid Is één rechtvaardige over eenkomst, te sluiten met zijn minderheden, maar dat niettemin de concessies geen gevaar mogen opleveren voor de onafhankelijkheid en on schendbaarheid van TSjecho-Slowakije. TTT»t wij dan herdenken en vieren? Het is niet zoozeer dat, wat veran- derde, als wel dat, wat bleef. Men heeft het zóó willen uitdrukken, dat Nederland en het Nederlandsche volk, In de veertig bewogen jaren van Koningin Wilhelmina’s regeerlng, „zichzelf gebleven” zijn. En die uitdrukking is juist, mits men haar gebruike en versta niet in egoïstische zelfverheffing, maar In dankbare vader landsliefde. Het leven van het volk bestaat niet alleen, en zelfs niet op de eerste plaats, in de ontwikkeling der uiterlijke levensom standigheden en den stoffelljken voor- of achteruitgang. Het is immers niet, zooals ^oppervlakkige ^en gemeenschap-yemletl- t, gende theorieën wilden, slechts een ver- eeniging van belangen, die kunnen floree- ren of kwijnen. Het is een gemeenschap van lot en leven met al zijn waarden; een gemeenschap van verleden en nationale traditie, die een verbreede familietraditie is; een gemeenschap van gevoel, die zich in de vormen van het leven, in de taal en tn de schoonheid van land en steden ver werkelijkt; een gemeenschap van vader landsliefde, waarin de zelfliefde tot offer- - - vaardige onzelfzuchtigheid wordt veredeld. Van al deze waarden is de Kroon en haar Draagster voor ons het symbool, en niet r alleen het symbool, maar ook ^le waarborg en de hoedster. Zij is dat door de gratie Gods; zij is het door haar wezen en be- stemming; zij is het voor ons volk méér dan voor menig ander, omdat ons Vorsten huis met het bestaan en de geschiedenis van het volk op zeldzame wijze is ver strengeld. Dat* het Nederlandsche volk in deze veertig gezegende jaren zichzelf mocht blijven: dat het, gelukkiger dan vele ande ren, In zijn bestaan en wezen niet van bulten werd aangetast; dat zijn leven en karakter niet, zooals In sommige landen, in den kramp van revolutionnaire weeën op hachelijke proeven werden gesteld; dat het In nljveren vrede moejit leven; en nog r méér: dat de onderlinge banden van stre ven en denken, van gevoel en leven en werken, dat in één woord het wezen van het volk zelf In die veertig jaren zichtbaar werd gesterkt dat- is de diepste grond van de vreugde en de dankbaarheid, die ons bij deze viering vervult jegens Haar, die In deze veertig jaren het zinnebeeld en tevens, in niet geringe mate, de daadwerke- lijke leidster van ons volksbestaan is ge weest, en tegelijk jegens God,'voor wien de naties zijn als druppels aan den water emmer, en die de volken Weidt als een herder zijn kudde. ïijn Gratie gaf niet alleen aan Haar, maar ook aan Haar volk deze veertig jaren van vredig bestier. De vlootKhouw te Scheventngen. Het defile voor de autoriteiten

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1938 | | pagina 13