Cultuurgrond
I
BROCH
v-
Argentinië
OPVOEDKUNDIG?
De vlootschouw te
Scheveningen
in
NEDERLANDSCHE
PLANNEN
„JE MAINTIENDRAI”
Kerkelijk leven
MAANDAG 5 SEPTEMBER 1938
BENOEMINGEN
Kinderverlamming
HET REGEER1NGSJUBILEUM
-4-,
Benoemd tot commandeur in de
Oranje-Nassau-orde
REIZI
NA1
Mgr. B. Gijlswijk O.P.
onderscheiden
CARL SCHURICHT ONDER*
SCHEIDEN
Ridder in de Orde van den
Ned. Leeuw
^ERSTRËINEN OP DEN
IONALEN FEESTDAG
Het mooist denkbare weer begun
stigde middag- en avond-
demonstraties
Nog geen definitief
plan
TWEE DOODEN BIJ AUTO-
ONGELUKKEN
Motorrijder gevallen
ernstig gewond
HERZIENING R.D.V. VOOR
SPOORWEGPERSONEEL
Radiorede voor Belgische
leerlingen
Défilé
Buitengewoon groote
belangstelling
(Van onzen specialen verslaggever).
en melkwinning
iiiiiiwiiHiiiiwiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiHiiiiiiiiniiiiiiiniiimmiiHiiimimiHiimimiiitiiiii
A
x
vliegtuigen
in
llllllllll
limilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHlllffi
A
bijdrage
VANAF 25ets PER 20 ST.
ï«-
-
en
Wielrijder en jongen omgekomen
In het Bisdom Haarlem
Specifiek Nederlandach werk
De maatregelen in de Residentie
sbt
Dienst als op gewonen werkdag
Gunstig verloop te Rotterdam
een
van
un
en
Graabedryf
Was alles tot dusverre zonder gerucht
»r-
>or
!T-
n:
BC
vele
voor
Ingenieur vertrekt ter beatudeering
bodemgesteldheid en toekomst-
mogelijkheden
het be-
Paran a-
Te Heerlerbaan zyn Zaterdagochtend twee
ongelukken met doodeiyken afloop gebeurd.
d-
le-
it-
lor
Een stierman, die daer seyld na wijd gelegen
landen
neemt altljdt oogenmerek op caep en schip en
stranden
Ook minister Steenberghe heeft, nadat de
heer E. O. Wessellnk, directeur van de Hol-
landsche Stoomboot-Maatschappy, de beteeke
nls der Nederlandsche handelsvaart had uit
eengezet, de rol der Marine als schutse onzer
koopvaardij duidelijk in het licht gesteld.
Op ultnoodlging van bet Belgische ministerie
van Openbaar Onderwijs zal de heer J. J. Moer
man, hoofd eener school en historieschrijver te
's Gravenhage, 12 October te Brussel een radio
rede houden voor leerlingen van middelbaar
onderwijs over de veertigjarige regeering van
Koningin Wilhelmina.
Vit het ondersoek is gebleken, dat de vracht
auto een remspoor had van 33 M. Zoowel da
bestuurder van den auto, die het eerste ongeluk
veroorzaakte, als de chauffeur van den vracht-’
auto zjjn gearresteerd.
kes.
xxi,
den
lest
een
oe-
oot
lan
het
de
oor
del
en,
in-
eel
fa-
ra-
11-
an
J*.
De
n-
je-
De
en
el»
o’n
Be
tte,
eer
Jok
de
aa
lt
BIJ K B. van 26 Augustus 1938 is benoemd
tot ridder in de Orde van den Nederlandschen
Leeuw mgr. B. A. Gijlswijk O?., aartsbisschop-
titulair van Euchaita en pauselijk delegaat van
Zuid-Afrika, te Bloemfontein (Oranje-Vrijstaat),
tljdeljjk verblijvende in het Albertinum te Nij
megen.
m
ter
wd
»lk
ng
lie
ia!
Men verzoekt ons te melden, dat de loop der
reizigerstreinen op den nationalen
feestdag zal zijn als op een gewonen werkdag-
Dinsdag, dus niet als op Zondag.
Reeds zjjn eenige reizigers uit verschillen
de deelen des lands, die de Dultsche grens
by Enschede wilden passeeren, tot de onaan
gename ontdekking gekomen, dat de zich
In hun gezelschap bevindende kinderen niet
in Duitschland mochten worden toegelaten.
In verband met het voorkomen van kinder
verlamming is de Dultsche grens in Twente
gesloten voor kinderen beneden 14 Jaar.
Sf. Raphael heeft de voorstellen
aanvaard
Het meest frappante aanrakingspunt tus
schen Marine en koopvaardij in het ver
leden is wel geweest het feit, dat De Ruyter
zelf in zijn illuster leven afwisselend als
koopvaardij- en als Marine-man heeft ge
diend.
En In ieder geval behooren nu evenals
vroeger de opvarenden van de Nederland
sche koopvaardij, Marine en visscherjj. naar
de getuigenis van bultenlandsche kenners,
tot de beste zeelieden van de wereld. Zij
houden zich aan den ouden regel van de
zorgvuldige navigatie:
m verband met de maatregelen, die te Den
Haag genomen zijn tot voorkoming der verdere
uitbreiding van kinderverlamming, zullen de
feesteiyklieden en spelen voor de schoolkinde
ren, welke wegens het 40-jarig regeeringsjubi-
leum van HM. de Koningin zoowel in als bul
ten de scholen zouden worden gehouden, voor-
looplg worden uitgesteld.
De openluchtvoorstellingen op het Binnenhof
voor de leerlingen van het voortgezet onderwijs
gaan evenwel door.
De kinderverlamming is in Den Haag niet van
bepaald verontrustenden aard. Tot nu toe zijn
22 gevallen ter kennis van den gemeentelijken
geneeskundigen en gezondheidsdienst gekomen.
Intusschen hebben de eerste voorloopige on
derzoekingen eveneens gunstige verwachtingen
opgewekt inzake een grasbedrljf tot intensieve
melk winning, opgevolgd door alle productie
vormen. welke daaruit plegen voort te vloeien
Het springt in het oog, dat tot dit doel weder- huls te Almelo vervoerd.
Aan de avonddemonsUatie namen ook vlieg
tuigen deel, die parachute-flares uitwierpen en
door de zoeklichten achterhaald en gegrepen
werden. De Marine-taptoe, onder leiding van
kapelmeester L. H. F. Leistikow, werd, zooals
gezegd, het schitterend besluit van de welge
slaagde vlootschouw.
Naar wjj vernamen heeft H M. de Koningin
de demonstratie vanaf een duintop nabij den
Ruigenhoek gevolgd. Na afloop van de taptoe
lichtten de oorlogsschepen net anker en gin
gen onder stoom naar Amsterdam, waar
hedenmorgen vroeg worden verwacht.
allerbelangrijkste taak vervult bij de in
standhouding van den band tusschen die
eilandenwereld en het Nederlandsche volk
Wie zich het belang, dat op het spel staat,
realiseert, begrijpt, dat een sterke zeemacht
ter bescherming van onze wereld-positie
als het ware de sluitsteen moet zijn van
het geheele cultureele, sociale en economi
sche bouwsel van ons volksbestaan.
De minister deelde hem tenslotte mede, dat
Hare Majesteit de Koningin hem uit hoofde
van zijn bijzondere verdiensten voor het Nede’’-
landsch muziekleven benoemd heeft tot com
mandeur in de orde van Oranje-Nassau.
Grens in Twente poor
kinderen gealoten
een
neerde schepen op duistere
aanflitsen der zoeklichten
schittering der
parachute-flares.
De Marine-taptoe op de pier in het
zeer late avonduur was een waardig
slot.
verloopen, het echte strijdrumoer werd
thans in het nog altijd vreedzame beeld
der rustig varende schepen wakker.
De Tromp en de Sumatra stoomden
zuidwaarts en loeten daarbij met een bat
terij een vijftal salvo's. Krakend en dreu
nend als zware onweersslagen viel de don
der van het geschut wijd rondom.
Even voor negen uur gebeurde er wederom
een doodelijk ongeluk. De zesjarige P. Kockel-
kora, die op weg was naar school, kwam plot
seling van achter een wagen te voorschijn en
werd door een vrachtauto, bestuurd door O. D.
uit Simpel veld, gegrepen. Het kind werd eenige
meters meegesleurd en was onmlddeliyk dood.
Het lijkje is naar het ziekenhuis overgebracht.
Voorop voeren de torpedo-booten Z 6 en Z 1,
gevolgd door de mijnenvegers Willem van
Ewijck, Pieter Florlsz, Jan van Gelder en
Abraham van der Hulst, de kanonneerboot
Brinlo en de mijnenleggers Douwe Aukes en
Hydra. Hierop volgden de onderzeebooten O 8.
O 11, O 12, O 15 en o 16 en tenslotte de nieu
we flottilleleider Tromp en de kruiser Sumatra.
Voorbij de pier zwenkten de schepen west
waarts af, plots aan bakboordzijde met vele
metaalglanzen in het laaiend licht. Als meteen
fijn penseel stond het rood-wit-blauw aange
stipt, strak in den zeewind, op den achterste
ven.
De eerste demonstratie was een duik-ma-
noeuvre der onderzeebooten. Duidelijk zicht
baar vanaf de kust lieten de schepen zich weg
zinken in de zee. die zich fel-wit boven hen
sloot met een oogenblik van heftig opbruischen.
Nog lang kon het oog de booten volgen, als
brulnvisschen het watervlak roerend.
Wanneer zou blijken, dat die sllbellanden tot
forsche complexen van ingepolderd terrein ge
maakt kunnen worden, zou er een mo loonend
mogelijke exploitatie op moeten worder. geves
tigd. Natuurlijk zou men in aansluiting op wat
in die streken reeds verricht is ook deze nieuwe
gronden weer voor de fruit- of groententeelt
kunnen bestemmen. Reeds bevindt zich voor
omstreeks 30.000 HA. aan oudere de'.ta-ellan-
den aldus in cultuur; het aantal vruchtboomen
wordt er op meer dan 7 millloen geschat waar
onder vooral pruimen, perziken, appelen, peren,
diverse cltrussoorten en voorts druiven. De
alom aanwezige populier levert het bout voor
de kistjes. De nabijgelegen moderne hoofdstaa
Buenos Aires vormt met hare bijna drie mil-
lioen inwoners een nog steeds niet verzadigde
markt, terwijl ondertusschen ook de uitvoer van
versch fruit alsmede de fabrikage van vrueb-
tenconserven met goede vooruitzichten ter hand
genomen zijn.
Zaterdag is de motorrijder H H. uit Hil
versum in de bocht van den straatweg te Rlja-
sen, toen hij desa te kort nam, gevallen. Het
slachtoffer werd bewusteloos opgenomen en ia,
nadat hem ter plaatse de eerste geneeskundige
hulp was verleend, naar bet algemeen zieken-
Orn half zeven is de bankwerker B. Schobben,
die per rijwiel van Heerlerbaan kwam en op
het rechter gedeelte van den grooten weg in de
richting Heerlen reed, door een uit die richting
komenden auto, bestuurd door den heer 8. uil
Heerlen, aangereden.
De man was vrijwel onmiddellijk dood. Het
lijk is naar het ziekenhuis vervoerd.
Zaterdagochtend heeft minister Slotemaker
de Bruine den heer Carl Schuricht in zijn
kabinet ontvangen en hem gecomplimenteerd
met de wijze, waarop hjj vele Jaren achtereen
tijdens het zomerseizoen te Scheveningen de
concerten van het Residentieorkest in het
Kurhaus geleld heeft. De minister bracht hem
voorts dank voor wat hij, hier en elders, doet
voor de hedendaagsche Nederlandsche schep
pende toonkunst, welker werken hij in blnnen-
en buitenland op het podium brengt.
Na deze bijeenkomst, welke werd opgeluisterd
door het Haagsche Matrozenkoor, is de ver
bondenheid tusschen Marine en koopvaardij
gedemonstreerd in een défilé op den boulevard.
Hieraan namen deel een bataljon Marine-
troepen, onder bevel van lultenant-kolonel F.
Lugt, bestaande uit tamboers en pijpers, het
stafmuzlekkorps uit Den Helder, mariniers en
matrozen en verder een aantal leerlingen van
zeevaartscholen en opleidingsinstituten voor
zee- en binnenvaart, de laatsten onder com
mando van mr. O. Verdoom, res. eerste lult,
der Jagers.
ndien ooit dan is het wel in onze
verwarde en bedreigde tijden nood
zakelijk, dat het Nederlandsche volk In
ai zijn geledingen en lagen doordrongen
wordt van het belang van een hecht en
sterk en dieplevend saamhoorighelds-
gevoel. Heel in het bijzonder geldt dat
voor de jeugd, de spes patriae, dc hoop
van het vaderland, die straks de toe
komst zal hebben op te trekken op „do
grondslagen, waarop ons staatsbestel
rust en de hoogste en heiligste goederen,
die door de eeuwen heen het onver
vreemdbaar eigendom van ons volk zijn
geweest'*, gelijk H. M. de Koningin op
den vooravond van Haar veertigjarig
regeeringsjubileum het in Haar radio
rede tot volk en rijk zoo krachtig en dui
delijk uitdrukte. Voor ouders, onderwij
zers en opvoeders ligt hier een onafwijs
bare plicht, wiens vervulling geen last
maar een vreugde moet zijn, omdat het
vervullen van dien plicht beteekent het
uit innerlijke oveftuiging naar kracht
en vermogen medewerken aan het wel
zijn van geheel de natie tot in lengte
van jaren. Door het vervullen van dien
plicht brengen wij bovendien de schoon
ste feestgave aan onze jubileerende
Vorstin, wier zegenrijk bestuur onder
Gods leiding van nu reeds vegrtlg jaren
ons tot innige dankbaarheid en oprech
te hulde moet stemmen. Stellen wij dit
alles voorop, dan moet het ons van het
hart, hoe pijnlijk het ons heeft getrof
fen, dat een bekend en vaak zeer ver
dienstelijk halfmaandelijksch orgaan
voor praktische Roomsche opvoeding in
zjjn nummer van 1 Sept. jX met tittel
noch jota gewaagt van het regeerings-
jubileum van H. M. de Koningin en de
en groote verdiensten, welke Zij
volk en staat gedurende thans
veertig jaren heeft verzameld. Zelfs geen
portret met kort bijschrift hebben wij
in dit nummer kunnen ontdekken, maar
wel troffen wij er een artikel aan,
waarin betoogd wordt, dat de opstand
van Willem den Zwijger tegen Spanje
niet en die van generaal Franco tegen
de regeering te Madrid wel geoorloofd
way'wlj'skunnen deze houding van dit
l^holiekejEich speciaal tot ouders, op
voeders enfonderwijzers richtende blad,
onverschillig of deze het gevolg is van
onnadenkendheid, achteloosheid of op
zet, allerminst opvoedkundig juist vin
den. Indien het boosaardige fabeltje,
dat de Nederlandsche katholieken eigen
lijk mln of meer buiten het nationale
leven zouden staan en in liefde, trouw
en aanhankelijkheid voor het Oranje
huis en Zijn hoogste vertegenwoordigster
voor anderen zouden onderdoen, voedsel
zoekt, zou het, althans in schijn, dat
hier kunnen vinden.
om bet Nederlandsche element als bijzonder
bruikbaar moet worden beschouwd, te meer
waar in ons eigen land het gebrek aan cultuur
land dusdanig nijpend aan het worden ia dat
de natuurliefhebbers reeds vreezen. ons geheel»
landschapsschoon aan ontginning te sullen
zien opgaan.
Het klimaat, hoewel uiteraard Milder dan by
ons te lande, is in de delta nog steeds gema
tigd te noemen. In grove trekken Kan het wel
licht het beste vergeleken worden mot dat van
de Po-vlakte. behoudens dan de no» zachtere
Argentijnsche winters en het ontbreken van
langdurige droogte. Ook in andere opzichten
doet deze omgeving geenszins exotisch aan,
en de kolonist komt er in een samenleving,
welke van de zijne niet eens zoo heel veel ver
schilt.
Deae voorbereidende werkzaamheden nu
zullen deaer dagen beginnen voor gezamen
lijke rekening van de provincie Buenos Aires
en van een groep Nederlandscnefinanciers,
welke zich voor kolonisatie interesseert. Deze
groep doet zich bijstaan door medewerkers, die
op verschillend gebied bijzondere ervaring ver
worven hebben, zooals de N.V. Grondmjj.
te Zwolle, welke gedurende een Kwarteeuw
overeenkouistlge werken in binnen- en buiten
land heeft uitgevoerd en voorts door bet Ad
viesbureau voor Civiel-ing. werken te 's Ora-
venhagt Met het oog op de te verrichten op
nemingen is een der ingenieurs van de Wlerin-
germeer in tjjdelljken dienst genomen; even
eens zal een waterbouwkundige ingenieur woe
den uitgezonden.
Zoodra het tijdstip verschenen zal ztn, waar
op het definitieve besluit tot tenuitvoerlegging
dezer plannen genomen kan worden, zullen van
lieverlede allerlei mogelijkheden Ur recht
streekse he werkgelegenheid ontstaan, waar
naast dan vanzelf voor ons binnenlandse!»
bedrijfsleven een algemeene arbeidsverruiming
te verwachten is, in een omvang, welke zich
uiteraard nog niet volledig laat overzien. Ts
dien aanzien, evenals overigens ook met be
trekking lot de vervolgens te scheppen kansen
op emigratie en vestiging, zal men dus voor-
loopig nog eenlg geduld dienen te oefenen. Da
beatudeering, voorbereiding en eventueels uit
voering van een en ander zal Intusschen in
doorloopend overleg met de ambtelijke instan
ties geschieden, zoodat belanghebbenden zich
ta.t. steeds tot de bevoegde overheidsorganen
zullen kunnen wenden. Overigens stellen da
leiders van dit project zich voor, het Neder
landsche publiek geregeld op de hoogte te hou
den, telkens wanneer er Iets van beteekenls te
berichten valt
Oude getrouwen zooals de „Gelderland’, die
juist zijn veertigsten verjaardag vierde en
dan begint voor een oorlogsschip niet bepaald
meer het leven waren niet Ingedeeld, zoodat
men "n Julsten Indruk kreeg van het materiaal,
dat nu voor werkelljken actleven dienst hier te
lapde beschikbaar Is.
Mocht dit velen misschien zijn tegenge
vallen by de grootsche bultenlandsche
vlootrevues, zooals men die In de film
journaals ziet, staken de 16 deelnemende
vaartuigen natuurlijk wel poover af men
dient er rekening mee te houden, dat ver
uit het grootste en ook het beste deel
onzer strydkrachten ter zee In Indië ver
toeft. Dit voorop gesteld moet men erken
nen, dat onze kleine staatsmarine, zooals
zij zich dezen middag en avond heeft ver
toond, een uitstekenden Indruk maakte.
Hetgeen by de vlootschouw werd gedemon
streerd, is door de overtalryke belangstel
lenden dan ook zeer gewaardeerd.
Z.H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft be
noemd: tot rector te Amsterdam (H. Hartkloos-
ter) en tot godsdienstleeraar aan het RK. Ly
ceum voor Meisjes, aldaar, den weleerw. heer
O. P. A. Alkemade.
Tot Jtapelaan te Haarlem (Kathedraal H.
Bavo) den weleerw. heer W. E. Blok.
Tot kapelaan te Rotterdam (H. Nicolaas) den
weleerw. heer J. L. C. Witkamp.
Tot kapelaan te Sloten den weleerw. heer F.
A. van der Burg; en tot kapelaan te Hoek van
Holland den weleerw heer P. Th. Brinkman
(Neom.).
In de Handelsbeurs te Utrecht vergaderden
Vrydag het hoofdbestuur en de afdeellngsbestu-
ren van den Ned. R. K. Bond van Spoor- en
Tramwegpersoneel ea. „Bint Raphael” over da
voorstellen tot herziening van het reglement
dienstvoorwaarden voor Spoorwegpersoneel.
De voorzitter, de heer L. H. Wlgman, gaf een
uiteenzetting van de gevoerde besprekingen. Met
algemeene stemmen werd hierop besloten de
voorstellen te aanvaarden.
en de artil-
b(j' tyd en wijle haar zware
Zaterdagmorgen is te Rotterdam weer een ge
val van kinderverlamming aangegeven by den
directeur van den G.OB. Van de gevallen der
laatste weken zyn er te Rotterdam twee met
doodeiyken afloop. Daar er Zaterdag slechts één
geval Is aangegeven en de drie voorgaande da
gen geen enkel geval werd aangegeven, ziet' het
er naar uit, dat de ziekte In Rotterdam gun
stig zal verloopen
Het valt dus niet moeiiyk, in te zien dat op
dit gebied een byzonder geschikte aanleiding
tot Argentynsch-Nederlandsche samenwerking
aanwezig is. Immers, de ih aanmerking ko
mende terreinen moeten tevoren door indhking
cn bybehoorende werkzaamheden beveiligd
worden tegen het gevaar van periodieke over-
strooming. De zorg voor drainage en waterlos
sing, alsmede voor geschikte binnenlandsche
vaargeulen is daarmede uiteraard annex en
dit alles is nu eenmaal een soort van werk,
waarin Nederland vanouds groote bedreven
heid bezit.
Telkens zag men eerst by de Sumatra vyt
witte wolkjes opspringen over de geheele lengte
van het schip en na een aantal seconden volgde
dan het geluld der losbranding. De Tromp ant
woordde kort daarop en de kruitdamp dreef
langzaam over de zee, zooals op het oud-Hol-
landsche schilderstuk „Het kanonschot."
De geheele vloot ging nu ten anker voor de
pier, waarna het woord was aan de Marlne-
luchtmacht.
Deze demonstreerde allereerst haar jongste
aanwinst, de eerste der 48 nieuwe X 3 H Dor
nier vliegbooten voor Indië, die enkele malen
op het water voor de kust neerkwam.
Een opwindend tafereel was tenslotte de aan
val van zee-vliegtulgen van het type CVTIIW
op de Sumatra en Tromp, die volgens de regels
der kunst werden ingeneveld en vervolgensmet
luchttorpedo's bestookt. Inderdaad verdwenen
midden op den klaren zomermiddag de groote
oorlogsschepen geheel in de kunstmatige nevel-
massa, welke, fantastisch door de zon besche
nen, als een groote grys-wltte muur over het
water schoof.
Aan deze demonstratie namen ook nog deel
twee vliegtuigen van het type T. IV, drie
C. XI W en vyf vliegtuigen type C. VII W.
In vroegere jaren was evenwel de tijd nog
niet rijp om te dier zake reeds van bepaalde
urgentie te spreken, want het uitgestrekte ge
bied der Argentynsche republiek bevatte toen
nog onuitpu(teiyk gewaande reserves van
vruchtbaar en gunstig gelegen land, geschikt
voor landbouw en veeteelt zonder dat daar te
voren veel zorg ot kosten van voorbereiding
aan behoefden te worden besteed. Geleideiyk
echter zyn natuuriyk de beste strekan bezet
en bewerkt geraakt, en het lag dus in den
aard der dingen, dat op een keer de extensie
ve uitbuiting van versche gronden moest wor
den opgevolgd door een periode van bemesting
en van intensievere bewerking. Momenteel
heeft de Argentynsche landbouw dit over
gangsstadium zoo ongeveer bereikt. En van
dat oogenblik af gaat het niet alleen de moei
te loonen om oudere landeryen te veredelen,
doch ook krygen thans de nog onaangesneden
reserves in de Delta byzondere beteekenls. Hier
immers is de bodem Inderdaad nog maagdelyk.
terwyi vocht en droogte er op gunstige wyze
verdeeld zyn, hetgeen elders in Argentinië wel
eens in mindere mate het geval is.
De oudere en dus hoogere terreinen plegen
te worden gebezigd voor fruitteelt en tuin
bouw, alsmede in de nabyheld der hoofdstad
ook wel als steunpunten van watersport en
soortgeiyke ontspanning. Aan de jongere en
nog niet geheel geconsolideerde gronden of
slikken werd tot dusverre echter weinig ge
daan. zy gaan op hun vetten klelbodem van
’ievèrlede een bedekking van grassen vormen,
en zetten deze reeds bU zeer elementaire ver
zorging gaarne om in andere voedergewassen
van voortreffeiyk gehalte, zooals natuuriyke
klaver e.d.
Van dit deltagebied welks totale oppervlakte
op ruw weg 600.000 H. A. gesteld kan worden,
bezit de provincie Buenos Aires ongeveer
100.000 H.A. in eigendom. De regeering dier
provincie, welke tevens de belangrijkste en
meest ontwikkelde des lands Is. soekt thans,
dit kostbare doch sluimerende bezit tot een
nuttiger bestemming te brengen.
Marine en koopvaardij
Er zyn meer aanknooplngspunten dan ver
schillen tusschen de Marine en de koopvaardy,
zoo zelde de bewindsman.
Er was zelfs een tijd, dat er nauweiyks on
derscheid te maken zou zyp geweest.
In de dagen van Michiel de Ruyter en ook
daarvóór was handel- en vrachtvaart zonder
stryd van wapenen niet denkbaar. De tyden
veranderen en daarmede de omstandigheden,
maar niettemin zal ook nu de Marine in de
uren des gevaars zooals in den grooten oor
log gebleken is haar taak t.o.v. de koop
vaardy vervullen. Is over de vlotte wyze, waar
op de Koninkiyke Marine op het oogenblik
convooidlensten in de Straat van Gibraltar ver
richt een geruststelling voor passagiers,
tydsbesparing en rislco-beperking voor de sche
pen niet met grooten lof te gewagen?
Als de nood aan den man komt zullen de
koopvaardyschepen als zoogenaamde hulpkrui-
sers en hospitaal-schepen en de stoom- en
motorvisschery-schepen voor de kustbewaking
en het vegen van mynen de marine-vloot kun
nen aanvullen en versterken en mannen uit de
koopvaardy zullen als reserve-officleren de
Marine helpen bemannen.
Op de middagbyeenkomst in de groote Kur-
zaal, door een groot aantal autoriteiten byge-
woond, is de beteekenls van onze kleine, maar
parate marine nog eens duldelyk uiteengezet
door den chef van den Marine-staf, vice-admi-
raal J. Th. FUrstner.
In den modernen oorlog, zoo zelde deze, wordt
de strijd gevoerd niet enkel tusschen de mili
taire machten, maar tusschen de volkeren in
hun geheel. De Marine kan dus niet volstaan
met de afsluiting door middel van mynversper-
ringen van onze zeegaten en toegangen te water
naar het hart des lands. Ook voor de instand
houding van de volkskracht dient zoo goed mo-
geiyk te worden gezorgd. Deze volkskracht en
daarmede de weerkracht van ons volk eischen
in een gerulmen tyd durenden oorlog voor ver
schillende oorlogsgevallen verschillende maat
regelen, die erop gericht zyn den toevoer over
zee van voedingsmiddelen voor onze bevolking
en van grondstoffen voor onze industrie zoo
lang en zoo veilig mogeiyk in stand te houden.
Om de Rykaeenheid
Meer nog: Onze positie in de wereld
wordt bepaald door onzen status als zee
varende en koloniale mogendheid. Deze
positie staat of valt met de instandhouding
van den band met het schoone eilandenryk
langs den evenaar.
Het is de Koninkiyke Marine, die de
Naar wy vernemen, zal dezer dagen ter be-
•tudeerlng van de grondgesteldheld der eilan
den in de Parana-delta, waarop men in Ne-
derlandsche kringen het oog heeft laten val-
fcn met het oog op ontginnlngs- en kolonisa-
tlemogeiykheden, naar Argentinië vertrekken
Jhr. Ir. H. J. Kretachmar van Veen, Verbon
den aan de inspectie van de cultuurtechni
sche afdeeling der Wieringermeerdirectle,
waarvoor hem een langdurig verlof wordt toe
gestaan.
Misschien wel 250.000 toeschou
wers zyn Zaterdagmiddag en -avond
getuige geweest van de VlootschMiw
te Scheveningen.
Zij vulden de pier, de boulevards,
de terrassen, het strand, zoover het
oog reikte en hetgeen men, begun
stigd door het mooist denkbare weer,
te zien ente hooren kreeg, heeft
er ongetwijfeld toe bijgedragen, het
doel belangstelling te wekken
voor zeemacht en maritieme lucht
macht te verwezenlijken.
Was de middagdemonstratie leer
zaam door het herkennen der deel
nemende scheepstypen, indrukwek
kend door den daver van het ge
schut, de duikoefening der O-booten,
den aanval der zee-vliegtuigen, die
de grootste oorlogsbodems in nevel
hulden, terwjjl de luchtdoel-mitrail-
ieurs op de kust blaften
lerie er
stem in mengde, de avond bracht
fantastisch kijkspel met geillumi-
zee, het
en de felle
lichtgranaten
Inmiddels waren, komende uit het
Zuid-Westen, de oorlogsschepen ge
naderd op een zee, die lag te blin
ken en te schitteren in de stralende
zon en het diepblauw van den onbe-
wolkten zomerhemel weerspiegelde.
In kiel-linie stoomden zij op, dicht
onder de kust, tot voorbij de Pier:
louter donkergrijze kielen tegen een
lichtenden horizon en onderzeeboo
ten, die een felwit kielzog achter
lieten.
donkere zee, later de zoeklichten,
paars en blauw en goud-geel, die het
duister rijk van den eenzamen vuur
toren veroverden en beheerschten om
als slot mét vier bundels een groote
W te vormen en eindelijk het afschie
ten van lichtspoor-projectielen en
lichtgranaten, welke laatste met hun
langzaam dalende magnesiumlichten
de zee als in helderen maanglans zet
ten, zoodat men de donkere sil
houetten der oorlogsschepen plot
seling scherp waarnam. Het was alles
zoo fantastisch mooi, dat herhaalde
lijk een dankbaar applaus uit de
duizenden opklonk.
De vloot- en vliegdemonstraties
's avonds na zonsondergang, vormden
een schitterend slot-effect. Het is een
grootsch en feestelijk spel geworden
van alle denkbare lichteffecten: de
geïllumineerde schepen op de avond-
Ns eenlgen tyd zal hem een tweede Inge
nieur, die hem by het ondersoek behulpzaam
zal zyn, worden toegevoegd. De regeering der
Argentynsche provincie Buenos Aires heeft
een belangrijk bedrag toegestaan als
in de kosten van het ondersoek.
Intusschen sal wel niemand verwachten,
dat nu reeds terstond een omvangrijke
landverhuizing van Nederlandsche land
bouwers daarheen kan worden opgeset.
Vooraf dienen de vereischte waterbouwkun
dige en cultuurtechnische studies te worden
verricht, waaraan voorts opk een berekening
van de rentabiliteit der beoogde bedrijven,
alsmede een schema Inzake de ultelndeiyke
landultgifte niet zullen mogen ontbreken.
Een dergeiyk verbod geldt nog niet voor
Dultsche grensovergangen in andere deelen des
lands, maar verwacht wordt, dat een zelfde
maatregel daar eveneens zal worden genomen.
Toen veertig jaar geleén een jonge Koninginne,
Omstuwd door heel een volk ten trone werd geleid
Was dat een hoogtijdag, voor land en volk en natie,
Het^schoon begin van eenen nieuwen tijd.
Haar Moeder, Regentes, met wijze kracht gezegend,
Had voor haar Kind het Koninkrijk beheerd,
Maar ook nóg schooner taak volbracht, want vele, rijke deugden
Had deze groote Vrouw haar Vorst’ltjk Kind geleerd.
Sn toen dan de Vorstin ter kerke was geschreden,
De lucht weergalmde van het luid en blij hoezee,
Klonk daar haar jonge stem, die met een eed herhaalde
’t Devies van haar geslacht, het Her: ,Je Mainttendrail"
Nu Zij na veertig jaar denzelfden gang zal maken
Sn om Haar heen heel ’t volk in feestroes leeft,
Zij Haar slechts hulde en dank, wijl zij in al die jaren
Oeen oogenblik gefaald, maar steeds gehandhaafd heeft.
Nu gaat de Koningin met blij gemoed ter kerke.
Voor God en volk heeft zij haar plicht gedaan.
De jubel in haar land is slechts verdiende hulde,
Zij kan met rein blazoen voor aller oogen staan.
Gods zegen zij met Haar, want edel was haar leven.
Zij heeft het aan haar volk en aan haar land gewijd.
Zoo zij deez’ jubeldag een dag van vreugd’ en hulde.
Maar bovenal: van groote dankbaarheid.
HERMAN KRAMSR
By oppervlakkige beschouwing van
trokken gebied ziet men, dat de
stroom, versterkt door het nog aanzleniyker
volume aan de Paraguay-rlvler, reeds sinds
vele eeuwen geweldige hoeveelheden water
naar de Plata-monding afvoert. Deze water
massa's zyn byzonder ryk aan uitermate
vruchtbare bestanddeelen, welke meegebracht
worden uit de tropische en subtropische bo
venlanden van Brazilië, Paraguay en Bolivia.
Daar waar deze waterstroomen by het nade
len van de zee tot meer uitspreiding en rust
komen, bezinkt er een slib, hetwelk ter plaat
se een wyd vertakt labyrinth van eilanden en
siykerlge riviergaten heeft doen ontstaan, on
geveer op de wyze, waarop ook onze Betuwe
en Soortgelijke aanslibbingen oorspronkeiyk
tot stand gekomen zyn.
Iedere overstroomlng draagt by tot verhoo-
glng van het peil des bodems, totdat elndeiyk
het land biyvend boven water komt te liggen;
echter is dit stadium natuuriyk pas voor een
gering gedeelte bereikt en het overgroote mee-
rendeel dier landerijen biyft voorlooplg nog
periodiek onderloopen.
