Cultuurgrond
Argentinië
I
BROCH
OPVOEDKUNDIG?
in
De vlootschouw te
Scheveningen
NEDERLANDSCHE
PLANNÈN
„JE MAINTIENDRAI”
MAANDAG 5 SEPTEMBER 1938
Kerkdijk leven
BENOEMINGEN
Wielrijder an jongen omgekomen
In het Bisdom Haarlem
«o
Kinderverlamming
Specifiek Nederlandsch werk
De maatregelen in de Residentie
Dienst al* op gewonen werkdag
Gunstig verloop te Rotterdam
HET REGEER1NGSJUBILEUM
Grasbedryf
r
iiiHiiiiiHiiiraiuiHitiHiiiiHiiiHiHUiumiiiiimiHiiimiuiHifê
Benoemd tot commandeur in de
Or an je-N aaaau-orde
REIZIGERSTREINEN OP DEN
NAT1ONALEN FEESTDAG
Mgr. B. Gijlswijk O.P.
onderscheiden
CARL SCHURICHT ONDER
SCHEIDEN
Ridder in de Orde van den
Ned. Leeuw
Nog geen definitief
plan
St. Raphael heeft de voorstellen
aanvaard
TWEE DOODEN BIJ AUTO-
ONGELUKKEN
HERZIENING R.D.V. VOOR
SPOORWEGPERSONEEL
Het mooist denkbare weer begun
stigde middag- en avond-
demonstraties
Radiorede voor Belgische
leerlingen
Ingenieur vertrekt ter bestudeering
bodemgesteldheid en toekomst-
mogelijkheden
Motorrijder gevallen
ernstig gewond
Ihhhiu
Marine en koopvaardij
Om de Rykseenheid
Grens in Twente voor
kinderen gesloten
en melkwinning
Défilé
Buitengewoon groote
belangstelling
IIIHIIIIIIIIIIIIHNIlHIHIltlIllllllllllllllllll
ir Vorst’lük Kind geleerd.
bijdrage
1
VANAF 25ets PER 20 ST.
199
□T
en
Haarlem
dood. Het
l-
een
i-
en
1»1
'ff
Was alles tot dusvam tonder gerucht
a
b:
'er kerke was geschreden,
i het luid en blij hoezee.
Ook minister Steenberghe heeft, nadat de
heer E. O. Wessel Ink, directeur van de Hol-
landsche Stoomboot-Maatschappij, de beteeke
nis der Nederlandsche handelsvaart had uit
eengezet, de rol der Marine als schutse onzer
koopvaardij duidelijk in het licht gesteld.
den
sche
Te Heerlerbaan zijn Zaterdagochtend twee
ongelukken met doodelijken afloop gebeurd.
rn
I-
t-
Een stierman, die daer seyld na wijd gelegen
landen
neemt altjjdt oogenmerek op caep en schip en
stranden
e.
sr
le
te
el
te
n
sr
d
k
ie
si
n
k.
*e
it
st
1.
Bij K. B. van 26 Augustus 1038 Is benoemd
tot ridder in de Orde van den Nederlandschen
Leeuw mgr. B. A. Gjjlswiik O.P., aartsbisschop-
titulair van Euchalta en pauselijk delegaat van
Zuid-Afrika, te Bloemfontein (Oranje-Vrijstaat),
tijdelijk verblijvende in het Albertlnum te Nij
megen.
4.
n
st
n
)t
n
et
ie
>r
het be-
Parana-
allerbelangrljkste taak vervult bij de in
standhouding van den band tusschen die
eUandenwereld en het Nederlandsche volk.
Wie zich het belang, dat op het spel staat,
realiseert, begrijpt, dat een sterke zeemacht
ter bescherming van onze wereld-positie
als het ware de sluitsteen moet zijn van
het geheele cultureele, sociale en economi
sche bouwsel van ons volksbestaan.
Toen veertig jaar geteên een jonge Koninginne,
Omstuwd door heel een volk ten trone werd geleid
Was dat een hoogtijdag, voor land en volk en natie.
Het schoon begin van eenen nieuwen tijd.
Haar Moeder, Regentes, met wijze kracht gezegend,
Had voor haar Kind het Koninkrijk beheerd.
Maar ook nóg schooner taak volbracht, want vele, rijke deugden
Had deze groote Vrou\
Bij oppervlakkige beschouwing van
trokken
stroom,
volume
vele
Uit het onderzoek is gebleken, dat de vracht
auto een remspoor had van 33 M. Zoowel de
bestuurder van den auto, die het eerste ongeluk
veroorzaakte, als de chauffeur van den vracht
auto zijn gearresteerd.
Het meest frappante aanrakingspunt tus
schen Marine en koopvaardij in het ver
leden is wel geweest het feit, dat De Ruyter
zelf in zijn illuster leven afwisselend als
koopvaardij- en als Marine-man heeft ge
diend.
En in leder geval behooren nu evenals
vroeger de opvarenden van de Nederland
sche koopvaardij. Marine en visscherij, naar
de getuigenis van buitenlandsche kenners,
tot de beste zeelieden van de wereld. Zij
houden zich aan den ouden regel van de
zorgvuldige navigatie:
Wanneer zou blijken, dat die slibellanden tot
forsche complexen van ingepolderd terrein ge
maakt kunnen worden, zou er een zoo loonend
mogelijke exploitatie op moeten worder. geves
tigd. Natuurlijk zou men in aansluiting op wat
in die streken reeds verricht is ook deze nieuwe
gronden weer voor de fruit- of groententeelt
kunnen bestemmen. Reeds bevindt zich voor
omstreeks 20.000 HJt. aan oudere delta-ellan-,
den aldus in cultuur; het aantal mjchtboomen
wordt er op meer dan 7 mlllioen geschat waar
onder vooral pruimen, perziken, 'appelen, peren,
diverse cltrussoorten en voorts druiven. De
alom aanwezige populier levert net bout voor
de kistjes. De nabijgelegen moderne koofdstad
Buenos Aires vormt met hare bijna drie mil-
lioen inwoners een nog steeds niet verzadigde
markt, terwijl ondertusschen ook de uitvoër van
versch fruit alsmede de fabrikage van vruch-
tenconserven met goede vooruitzichten ter hand
genomen zijn.
Zaterdag is de motorrijder H H. uit Hil
versum in de bocht van den straatweg te Rjja-
sen, toen hij deze te kort nam. gevaUen. Het
slachtoffer werd bewusteloos opgenomen en ia,
nadat hem ter plaatse de eerste geneeskundige
hulp was verleend, naar het algemeen ateken-
Het springt in het oog, dat tot dit coel weder- huis te Almelo vervoerd.
In verband met de maatregelen, die te Den
Haag genomen zijn tot voorkoming der verdere
uitbreiding van kinderverlamming, zullen de
feestelijkheden en spelen voor de schoolklnde
ren, welke wegens het 40-jarig regeeringsjubi-
leum van H.M. de Koningin zoowel in als bul
ten de scholen zouden worden gehouden, voor-
loopig worden uitgesteld.
De openluchtvoorstellingen op het Binnenhof
voor de leerlingen van het voortgezet onderwijs
gaan evenwel door.
De kinderverlamming is in Den Haag niet van
bepaald verontrustenden aard. Tot nu toe zijn
22 gevallen ter kennis van den gemeentelijken
geneeskundigen en gezondheidsdienst gekomen.
Intusschen hebben de eerste voorloopige on
derzoekingen eveneens gunstige verwachtingen
opgewekt Inzake een grasbedrUf tot intensieve
melkwinnlng. opgevolgd door alle productie
vormen. welke daaruit plegen voort te vloeien
Z.H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft be
noemd: tot rector te Amsterdam (H. Hartkloos-
ter) en tot godsdienstleeraar aan het R.K. Ly
ceum voor Meisjes, .aldaar, den weleerw. hegr
O. P. A. Alkemade.
Tot kapelaan te Haarlem (Kathedraal H.
Bavo) den weleerw. heer W. E. Blok.
Tot kapelaan te Rotterdam (H. Nicolaas) den
weleerw. heer J. L. C. Witkamp.
Tot kapelaan te Sloten den weleerw. heer F.
A. van der Burg; en tot kapelaan te Hoek van
Holland den weleerw heer P. Th. Brinkman
(Neom.)
De minister deelde hem tenslotte mede, dat
Hare Majesteit de Koningin hem uit hoofde
van zijn bijzondere verdiensten voor het Nede'-
landsch muziekleven benoemd heeft tot com
mandeur in de orde van Oranje-Nassau.
Inmiddels waren, komende uit het
Zuid-Westen, de oorlogsschepen ge
naderd op een zee, die lag te blin
ken en te schitteren in de stralende
zon en het diepblauw van den onbe-
wolkten zomerhemel weerspiegelde.
In kiel-linie stoomden zij op, dicht
onder de kust, tot voorbjj de Pier:
louter donkergrijze kielen tegen een
lichtenden horizon en onderzeeboo-
ten, die een felwit kielzog achter
lieten.
een
neerde schepen op duistere
aanflitsen der zoeklichten
schittering der
parachute-flares.
De Marine-taptoe op de pier in het
zeer late avonduur was een waardig
slot.
Op uitnoodiging van het Belgische ministerie
van Openbaar Onderwijs zal de heer J. J. Moer
man, hoofd eener school en historieschrijver te
's Gravenhage. 13 October te Brussel een radio
rede houden voor leerlingen van middelbaar
onderwijs over de veertigjarige regeerlng van
Koningin Wilhelmina
Om half zeven is de bankwerker B. Schobben,
die per rijwiel van Heerlerbaan kwam en op
het rechter gedeelte van den grooten weg in de
richting Heerlen reed, door een uit die richting
komenden auto, bestuurd door den heer S. uit
Heerlen, aangereden.
De man was vrijwel onmiddelli
lijk is naar het ziekenhuis vervoer
Men verzoekt ons te melden, dat de loop der
reizigerstreinen op den natlonalen
feestdag zal zijn als op een gewonen werkdag-
Dinsdag, dus niet als op Zondag.
Aan de avonddemonstratie namen ook vlieg
tuigen deel, die parachute-flares uitwierpen en
door de zoeklichten achterhaald en gegrepen
werden. De Marine-taptoe, onder leiding van
kapelmeester L. H. F. Leistikow, werd, zooals
gezegd, het schitterend besluit van de welge
slaagde vlootschouw.
Naar wij vernamen heeft H M. de Koningin
de demonstratie vanaf een duintop nabij den
Ruigenhoek gevolgd. Na afloop van de taptoe
lichtten de oorlogsschepen het anker en gin
gen onder stoom naar Amsterdam, waar
hedenmorgen vroeg worden verwacht.
om het Nederlandsche element au bijsonder
bruikbaar moet worden beschouwd, te meer
waar in ons eigen land het gebrek aan cultuur
land dusdanig nijpend aan het worden is, dat
de natuurliefhebbers reeds vreezen. ons geheel»
landschapsschoon aan ontginning t» zullen
zien opgaan.
Het klimaat, hoewel uiteraard milder dan bu'
ons te lande, is in de delta nog steeds gema
tigd te noemen. In grove trekken kan het wel
licht het beste vergeleken worden met dat van
de Po-vlakte, behoudens dan de nog zachtere
Argentijnsche winters en het ontbreken van
langdurige droogte. Ook in andere opeichten
doet deze omgeving geenszins exotisch aan,
en de kolonist komt er in een samenleving,
welke van de zijne niet eens zoo heel veel ver
schilt
verloopen, het echte strijdrumoer werd
thans in het nog altijd vreedzame beeld
der rustig varende schepen wakker.
De Tromp en de Sumatra stoomden
zuidwaarts en losten daarbij met een bat
terij een vijftal salvo's. Krakend en dreu
nend als zware onweersslagen viel de don
der van het geschut wijd rondom.
Zaterdagochtend heeft minister Slotemaker
de Bruine den heer Carl Schuricht in zjjn
kabinet ontvangen en hem gecomplimenteerd
met de wijze, waarop hij vele jaren achtereen
tijdens het zomerseizoen te Scheveningen de
concerten van het Residentieorkest in het
Kurhaus geleld heeft. De minister bracht hem
voorts dank voor wat hij, hier en elders, doet
voor de hedendaagsche Nederlandsche schep
pende toonkunst, welker werken hjj In binnen-
en buitenland op het podium brengt.
SM
Voorop voeren de torpedo-booten Z 6 en Z 7,
gevolgd door de mijnenvegers Willem van
Ewijck, Pieter Florisz, Jan van Gelder en
Abraham van der Hulst, de kanonneerboot
Brlnlo en de mijnenleggers Douwe Aukes en
Hydra. Hierop volgden de onderzeebooten O 8,
O 11, O 12, O 15 en o 16 en tenslotte de nieu
we flottillelelder Tromp en de kruiser Sumatra.
Voorbij de pier zwenkten de schepen west
waarts af, plots aan bakboordzijde met vele
metaalglanzen in het laaiend licht. Als meteen
fijn penseel stond het rood-wlt-blauw aange
stipt, strak in den zeewind, op den achterste
ven.
De eerste demonstratie was een duik-ma-
neeuvre der onderzeebooten. Duidelijk zicht
baar vanaf de kust lieten de schepen zich weg
zinken in de zee, die zich fel-wlt boven hen
sloot met een oogenbllk van heftig opbruischen.
Nog lang kon het oog de booten volgen, als
brulnvisschen het watervlak voerend.
Oude getrouwen zooals de „Gelderland’, die
juist zijn veertigsten verjaardag vierde en
dan begint voor een oorlogsschip niet bepaald
meer het leven waren niet ingedeeld, zoodat
men Juisten indruk kreeg van het materiaal,
dat nu voor werkelijken actieven dienst hier te
lande beschikbaar is.
Even voor negen uur gebeurde er wederom
een doodelijk ongeluk. De zesjarige P. Kockel-
korn, die op weg was naar school, kwam plot
seling van achter een wagen te voorschijn en
werd door een vrachtauto, bestuurd door O. D.
uit Slmpelveld, gegrepen. 'Het kind werd eenige
meters meegesleurd en was. onmiddellijk dood.
Het lijkje is naar het ziekenhuis overgebracht.
In de Handelsbeurs te Utrecht vergaderden
Vrijdag het hoofdbestuur en de afdeellngsbestu-
ren van den Ned. R. K. Bond van Spoor- en
Tramwegpersoneel u. .Bint Raphael” over de
voorstellen tot herziening van het reglement
dlenstvoorwaarden voor Spoorwegpersoneel.
De voorzitter, de heer L. H. Wlgman, gaf een
uiteenzetting van de gevoerde besprekingen. Met
algemeene stemmen werd hierop besloten de
voorstellen te aanvaarden.
Zaterdagmorgen is te Rotterdam weer een ge
val van kinderverlamming aangegeven bij den
directeur van den G.G.D. Van de gevallen der
laatste weken zijn er te Rotterdam twee met
doodelijken afloop. Daar er Zaterdag slechts één
geval is aangegeven en de drie voorgaande da
gen geen enkel geval werd aangegeven, ziet het
er naar uit, dat de ziekte in Rotterdam gun
stig zal verloopen
De oudere en dus noogere terreinen plegen
te worden gebezigd voor fruitteelt en tuin-
bouw, alsmede in de nabijheid der hoofdstad
ook wel als steunpunten van watersport en
soortgelijke ontspanning. Aan de jongere en
nog niet geheel geconsolideerde gronden of
slikken werd tot dusverre echter weinig ge
daan. ZU gaan op hun vetten kleibodem van
Geverlede een bedekking van grassen vormen,
«n zettendeze reeds bij zeer elementaire ver-
•Jaorgtng gaarne om in andere voedergewassen
van voortreffelijk gehalte, zooals natuurlijke
klaver e.d.
Van dit deltagebied welks totale oppervlakte
op ruw weg 600,000 H. A. gesteld kan worden,
bezit de provincie Buenos Aires ongeveer
100.000 H.A. in eigendom. De regeerlng dier
provincie, welke tevens de belangrijkste en
meest ontwikkelde des lands is, zoekt thans,
dit kostbare doch sluimerende bezit tot een
nuttiger bestemming te brengen.
Er zjjn meer aanknoopingspunten dan ver
schillen tusschen de Marine en de koopvaardij,
zoo zeide de bewindsman.
Er was zelfs een tijd, dat er nauwelijks on
derscheid te maken zou zijn geweest.
In de dagen van Michiel de Ruyter en ook
daarvóór was handel- en vrachtvaart zonder
strijd van wapenen niet denkbaar. De tijden
veranderen en daarmede de omstandigheden,
maar niettemin zal ook nu de Marine in de
uren des gevaars zooals in den grooten oor
log gebleken is haar taak t.o.v. de koop
vaardij vervullen. Is over de vlotte wijze, waar
op de Koninklijke Marine op het oogenbllk
convooidlensten in de Straat van Gibraltar ver
richt een geruststelling voor passagiers,
tijdsbesparing en risico-beperking voor de sche
pen niet met grooten lof te gewagen?
Als de nood aan den man komt zullen de
koopvaardijschepen als zoogenaamde hulpkrui-
sers en hospitaal-schepen en de stoom- en
motorvisscherjj-schepen voor de kustbewaking
en het vegen van mijnen de marine-vloot kun
nen aanvullen en versterken en manhen uit de
koopvaardij zullen als reserve-officieren de
Marine helpen bemannen.
Een dergelijk verbod geldt nog niet voor
Dulteche grensovergangen in andere deelen des
lands, maar verwacht wordt, dat een zelfde
maatregel daar eveneens aal worden genomen.
Het valt dus niet moeilijk, in te zien dat op
dit gebied een bijzonder geschikte aanleiding
tot Argentijnsch-Nederlandsche samenwerking
aanwezig is. Immers, de in aanmerking ko
mende terreinen moeten tevoren door indijking
cn bjjbehoorende werkzaamheden beveiligd
worden tegen het gevaar van periodieke over-
strooming. De zorg voor drainage en waterlos-
sirvg, alsmede voor geschikte binnenlandsche
vaargeulen is daarmede uiteraard annex en
dit alles is nu eenmaal een soort van werk,
waarin Nederland vanouds groote bedreven
heid bezit.
Naar wjj vernemen, zal dezer dagen ter be
studeering van de grondgesteldheid der eilan
den in de Parana-delta, waarop men in Ne
derlandache kringenhet oog heeft laten val
len met het oog op ontginnings- en kolonisa-
tiemogelljkheden, naar Argentinië vertrekken
Jhr. Ir. H. J. Kretschmar van Veen, verbon-
aan de inspectie van de cultuurtechnl-
afdeelmg der Wieringermeerdlrectle,
waarvoor hem een langdurig verlof wordt toe
gestaan.
Meer nog: Onze positie in de wereld
wordt bepasdd door onzen status als zee
varende en koloniale mogendheid. Deze
positie staat of valt met de instandhouding
van den band met het schoone eilandenrijk
langs den evenaar.
Het is de Koninklijke Marine, die de
ndien ooit dan is het wel in onze
verwarde en bedreigde tijden nood
zakelijk, dat het Nederlandsche volk in
al zijn geledingen en lagen doordrongen
wordt van het belang van een hecht en
sterk en dieplevend saamhoorighelds-
gevoel. Heel in het bijzonder geldt dat
voor de jeugd, de spes patriae, de hoop
vah het vaderland, die straks de toe
komst zal hebben op te trekken op „de
grondslagen, waarop ons staatsbestel
rust en de hoogste en heiligste goederen,
die door de eeuwen heen het onver
vreemdbaar eigendom van ons volk zijn
geweest”, gelijk H. M. de Koningin op
den vooravond van Haar veertigjarig
regeeringsjubileum het in Haar radio
rede tot volk en rijk zoo krachtig en dui
delijk uitdrukte. Voor ouders, onderwij
zers en opvoeders ligt hier een onafwijs
bare plicht, wiens vervulling geen last
maar een vreugde moet zijn, omdat het
vervuilen van dien plicht beteekent het
uit innerlijke overtuiging naar kracht
en vermogen medewerken aan hèt'wel
zijn van geheel de natie tot in lengte
van jaren. Door het vervullen van dien
plicht brengen wij bovendien de,schoon
ste feestgave aan onze jubileerende
Vorstin, wier zegenrijk bestuur onder
Gods leiding van nu reeds veertig jaren
ons tot innige dankbaarheid en oprech
te hulde moet stemmen. Stellen wij dit
alles voorop, dan moet het ons van het
hart, hoe pijnlijk, het ons heeft getrof
fen, dat een bekend en vaak zeer ver
dienstelijk halfmaandelijkse!! orgaan
voor praktische Roomsche opvoeding in
zijn nummer van 1 Sept. j.l. met tittel
noch jota gewaagt van het regeerings-
jublleum van H. M. de Koningin en de
vele en groote verdiensten, welke Zij
voor volk en staat gedurende thans
veertig jaren heeft verzameld. Zelfs gefen
portret met kort bijschrift hebben wij
in dit nummer kunnen ontdekken, maar
wel troffen wij er een artikel adh,
waarin betoogd wordt, dat de opstand
van Willem den Zwijger tegen Spanje
niet en die van generaal Franco tegen
de regeerlng te Madrid wel geoorloofd
was. Wij kunnen deze houding van dit
katholieke, zich speciaal tot ouders, op
voeders en onderwijzers richtende blad,
onverschillig of deze het gevolg is van
onnadenkendheid, achteloosheid of op
zet, allerminst opvoedkundig juist vin
den. Indien het boosaardige fabeltje,
dat de Nederlandsche katholieken eigen
lijk min of meer buiten het nationale
leven zouden staan en in liefde, trouw
en aanhankelijkheid voor het Oranje
huis en Zijn hoogste vertegenwoordigster
voor anderen zouden onderdoen, voedsel
zoekt, zou het, althans in schijn, dat
hier kunnen vinden.
Reeds zjjn eenige reizigers uit verschillen
de deelen des lands, die de Duitsche grens
bij Enschede wilden passeeren, tot de onaan
gename ontdekking gekomen, dat de zich
in hun gezelschap bevindende kinderen niet
in Duitechland mochten worden toegelaten.
In verband met het voorkomen van kinder
verlamming is de Duitsche grens in Twente
gesloten voor kinderen beneden 14 jaar.
Intusschen Mi wel niemand verwachten,
dat mi reeds terstond een omvangrijke
landverhuizing van Nederlandsche land
bouwers daarheen kan worden opgezet.
Vooraf dienen de vereischte waterbouwkun
dige en cultuurtechnische studies te worden
verricht, waaraan voorts ook een berekening
van de rentabiliteit der beoogde bedrijven,
alsmede een schema inzake de uiteindelijke
ianduitgifte niet zullen mogen ontbreken.
Na deze bijeenkomst, welke werd opgelulsterd
doof het Haagsche Matrozenkoor, is de ver
bondenheid tusschen Marine en koopvaardij
gedemonstreerd in een défilé op den boulevard.
Hieraan namen deel een bataljon Marlne-
troepen, onder bevel van luitenant-kolonel F.
Lugt, bestaande uit tamboers en pijpers, het
stafmuzlekkorpe uit Den Helder, mariniers en
matrozen en verder een aantal leerlingen van
zeevaartscholen en opleidingsinstituten voor
zee- en binnenvaart, de laatsten onder com
mando van mr. O. Verdoom, ree. eerste luit
der Jagers.
gebied ziet men, dat de
versterkt door het nog aanzienlijke!
van de Paraguay-rivier, reeds sinds
eeuwen geweldige hoeveelheden water
naar de Plaia-monding afvoert. Deze water
massa's zjjn bijzonder rijk aan uitermate
vruchtbare bestanddeelen, welke meegebracht
worden uit de tropische en subtropische bo
nenlanden van Brazilië. Paraguay en Bolivia.
Daar wé ar deze waterstroomen bij het nade
len van de zee tot meer uitspreiding en rust
komen, bezinkt er een slib, hetwelk ter plaat
se een wijd vertakt labyrinth van eilanden en
slijkerige riviergaten heeft doen ontstaan, on
geveer op de wijze, waarop ook onze Betuwe
en soortgelijke aanslibbingen oorspronkelijk
tot stand gekomen zijn.
Iedere overstroomlng draagt bjj tot verhoo-
glng van het peil des bodems, totdat eindelijk
het land blijvend boven water komt te liggen;
echter is dit stadium natuurlijk pas voor een
gering gedeelte bereikt en het overgroots mee-
rendeel dier landerijen blijft voorloopt* nog
periodiek onderloopen
Deze voorbereidende werkzaamheden nu
zullen dezer dagen beginnen voor gezamen
lijke rekening van de provincie Buenos Aires
en van een groep Nederlandsche financiers,
welke zich voor kolonisatie interesseert. Deze
groep doet zich bijstaan door medewerkers, die
op verschillend gebied bijzondere ervaring ver
worven hebben, zooals de N.V. Grondmlj.
te Zwolle, welke gedurende een kwarteeuw
overeenkewistige werken In binnen- en buiten
land heeft uitgevoerd en voorts door net Ad
viesbureau voor Clvlel-ing. werken te 's Gra-
venhage Met het oog op de te verrichten op
nemingen is een der Ingenieurs van de Wierln-
germeer in tjjdelljken dienst genomen; even
eens zal een waterbouwkundige Ingenieur wor
den uitgezonden.
Zoodra het tijdstip verschenen zal ztn, waar
op het definitieve besluit tot tenuitvoerlegging
dezer plannen genomen kan worden, ztllen van
lieverlede allerlei mogelijkheden tor recht
streekse he werkgelegenheid ontstaan, waar
naast dan vanzelf voor ons binnei.landsciw
bedrijfsleven een algemeene arbeidsverruiming
te verwachten ia, in een omvang, welke zich
uiteraard nog niet volledig laat overzien. Té
dien aanzien, evenals overigens ook met be
trekking tot de vervolgens te scheppen kansen
op emigratie en vestiging, zal men dus vocr-
loopig nog eenlg geduld dienen te oefenen. De
bestudeering, voorbereiding en eventueele uit
voering van een en ander zal intusschen m
doorloopend overleg met de ambtelijke instan
ties geschieden, zoodat belanghebbenden zich
t-z.t. steeds tot de bevoegde overheidsorganen
zullen kunnen wenden. Overigens stellen de
leiders van dit project zich voor, het Neder
landsche publiek geregeld op de hoogte te hou
den, telkens wanneer er iets van beteekenls te
berichten valt.
In vroegere jaren was evenwel de tijd nog
niet rijp om te dier zake reeds van bepaalde
t-rgentie te spreken, want het uitgestrekte ge
bied der Argentijnsche republiek bevatte toen
nog onultpuitelljk gewaande reserves van
vruchtbaar en gunstig gelegen land, geschikt
voor landbouw en veeteelt zonder dat daar te
voren veel zorg of kosten van voorbereiding
aan behoefden te worden besteed. Geleidelijk
echter zijn natuurlijk de beste streken bezet
en bewerkt geraakt, en het lag dus in den
aard der dingen, dat op een keer de extensie
ve uitbuiting van versche gronden moest wor
den opgevolgd door een periode van bemesting
en van intensievere bewerking. Momenteel
heeft de Argentijnsche landbouw dit over
gangsstadium zoo ongeveer bereikt. En van
dat oogenbllk af gaat het niet alleen de moei
te loonen om oudere landerijen te veredelen,
doch ook krijgen thans de nog onaangesneden
reserves in de Delta bijzondere beteekenis. Hier
immers is de bodem inderdaad nog maagdelijk,
terwijl vocht en droogte er op gunstige wijze
verdeeld zijn, hetgeen elders in Argentinië wel
eens In mindere mate het geval Is.
Na eenigen tijd zal hem een tweede inge
nieur, die hem bij het onderzoek behulpzaam
zal zijn, worden toegevoegd. De regeerlng der
Argentijnsche provincie Buenos Aires heeft
een belangrijk bedrag toegestaan als
m de kosten van het onderzoek.
En toen dan de Vorst
De lucht weergalmde
Klonk daar haar jonge stem, die met een eed herhaalde
’t Devies van haar geslacht, het tier: ,je Mainttendrair
Nu Zij na veertig jaar denzelfden gang zal maken
Rn om Haar heen heel ’t volk in feestroes leeft,
Zij Haar slechts hulde en dank, wijl zü in al die jaren
Geen oogenbllk gefaald, maar steeds gehandhaafd heeft.
Nu gaat de Koningin met blij gemoed ter kerke.
Voor God en volk heeft zij haar plicht gedaan.
De jubel in haar land is slechts verdiende hulde,
Zij kan met rein blazoen voor aller oogen staan.
Gods zegen zij met Haar, want edel was haar leven.
Zij heeft het aan haar volk en aan haar land gewijd.
Zoo zij dees’ jubeldag een dag van vreugd1 en hulde.
Maar bovenal: van groote dankbaarheid.
HERMAN KRAMER
De vloot- en vliegdemonstraties
*a avonds na zonsondergang, vormden
een schitterend slot-effect. Het ia een
grootsch en feestelijk spel geworden
van alle denkbare lichteffecten: de
geillumineerde schepen op de avond-
Telkens zag men eerst bjj de Sumatra vijf
witte wolkjes opspringen óver de geheele lengte
van het schip en na een aantal seconden volgde
dan het geluid der losbranding. De Tromp ant
woordde kort daarop en de kruitdamp dreef
langzaam over de zee, zooals op het oud-Hol-
landsche schilderstuk „Het kanonschot.”
De geheele vloot ging nu ten anker voor de
pier, waarna het woord was aan de Marlne-
luchtmacht.
Deze demonstreerde allereerst haar jongste
aanwinst, de eerste der 48 nieuwe X 8 H Dor
nier vllegbooten voor Indië, die enkele malen
op het water voor de kust neerkwam.
Een opwindend tafereel was tenslotte de aan
val van zee-vliegtuigen van het type C VIII W
op de Sumatra en Tromp, die volgens de regels
der kunst werden ingeneveld en vervolgens met
luchttorpedo’s bestookt. Inderdaad verdwenen
midden op den klaren zomermiddag de groote
oorlogsschepen geheel in de kunstmatige nevel-
massa, welke, fantastisch door de zon besche
nen, als een groote grjjs-wltte muur over het
water schoof.
Aan deze demonstratie namen ook nog deel
twee vliegtuigen van het type T. IV, drie
C. XI W en vijf vliegtuigen type C. vn W.
donkere zee, later de zoeklichten,
paars en blauw en goud-geel, die het
duister rijk van den eenzamen vuur
toren veroverden en beheerachten om
als slot ..met vier bundels een groote
W te vormen en eindelijk het afschie
ten van lichtspoor-projectielen en
lichtgranaten, welke laatste met hun
langzaam dalende magnesiumlichten
de zee als in helderen maanglans zet
ten, zoodat men de donkere sil
houetten dér oorlogsschepen plot
seling scherp waarnam. Het was alles
zoo fantastisch mooi, dat herhaalde
lijk een dankbaar applaus uit de
duizenden opklonk.
(Van onzen speclalen verslaggever).
Misschien wel 250.000 toeschou
wers zijn Zaterdagmiddag en -avond
getuige geweest van de Vlootschouw
te Scheveningen.
Zij vulden de pier, de boulevards,
de terrassen, het strand, zoover het
oog reikte en hetgeen men, begun
stigd door het mooist denkbare weer,
te zien ente hooren kreeg, heeft
er ongetwijfeld toe bijgedragen, het
doel belangstelling te wekken
voor zeemacht en maritieme lucht-
macht te verwezenlijken.
Was de middagdemonstratie leer
zaam door het herkennen der deel
nemende scheepstypen, indrukwek
kend door den daver van het ge
schut, de duikoefening der O-booten,
den aanval der zee-vliegtuigen. die
de grootste oorlogsbodems in nevel
hulden, terwijl de luchtdoel-mitrail-
leurs op de kust blaften en de artil
lerie er bij tijd en wijle haar zware
stem in mengde, de avond bracht
fantastisch kijkspel met geillumi-
zee, het
en de felle
lichtgranaten
Mocht dit velen misschien zjjn tegenge
vallen bij de grootsche buitenlandsche
vloótrevues, zooals men die in de film
journaals ziet, staken de 16 deelnemende
vaartuigen natuurlijk wel poover af men
dient er rekening mee te houden, dat ver
uit het grootste en ook het beste deel
onzer strijdkrachten ter zee in Indië ver
toeft. Dit voorop gesteld moet men erken
nen, dat onze kleine staatsmarlne, zooals
zjj zich dezen middag en avond heeft ver
toond, een uitstekenden Indruk maakte.
Hetgeen bij de vlootschouw werd gedemon
streerd, is door de overtalrljke belangstel
lenden dan ook zeer gewaardeerd.
Op de middagbjjeenkomst in de groote Kur
saal, door een groot aantal autoriteiten bijge
woond, is de beteekenis van onze kleine, maar
parate marine nog eens duidelijk uiteengezet
door den chef van den Marine-staf, vice-adml-
raal J. Th. Pürstner.
In den modernen oorlog, zoo zeide deze, wordt
de strijd gevoerd niet enkel tusschen de mili
taire machten, maar tusschen de volkeren in
hun geheel. De Marine kan dus niet volstaan
met de afsluiting door middel van mijnversper
ringen van onze zeegaten en toegangen te water
naar het hart des lands. Ook voor de instand
houding van de volkskracht dient zoo goed mo
gelijk te worden gezorgd. Deze volkskracht en
daarmede de weerkracht van ons volk eischen
in een geruimen tijd durenden oorlog voor ver
schillende oorlogsgevallen verschillende maat
regelen, die erop gericht zijn den toevoer over
zee van voedingsmiddelen voor onze bevolking
en van grondstoffen voor onze industrie zoo
lang en zoo veilig mogeltjk in stand te houden.