I
Ontwikkeling gloeidraadlamp
IN 40 JAAR
REKENSOMMEN
R
l
1
waf
tl
'i
voor zuinige huisvaders
i
t
aüBtóié Mhih
rai
Enorme tegenstelling
met 1938
„BI-ARLITA”
V
f'
1898
1938
V
Üi
k
w.
■3
M'
.1
- I
A
J
PHI!
i
Ik
<1
ill
IBs
ito*
x
WM
t
5
m
et
M0B
4^?
'”N|
I
I
f
f Sg'
i
I
R
2
u
da
af
ten
sel
>P-
ict
;en
uit
x>-
suanui
"1
•'J
i
De wonderlamp
,4
I
UÉF 'i
TTET KRONINGSJAAR van Hare Majesteit
Koningin Wilhelmina luidde een voor ons
land belangrijk tijdperk in: 40 jaren van ont
wikkeling en vooruitgang! Vooral op het gej>ied
der techniek en in het bijzonder dat der electro-
techniek, zien jvij een ontvrikkeling van ingrij
pende^ économische beteelcènis zich voltrekken.
Een ontwikkeling, die zich vooral openbaart in
de evolutie van de gloeidraadlamp!
o
I
l
t
ras
Dat
bereikt
Mul
en
H.
Het is voor een leek niet zoo gemakke-
:<r
4
*wwt
r
II
lV
i-
O«
v*
f5.50
PHWPSLAMPEN Hteet cyn ifo
„1.92
f 7.42
f855
d.
i I
C4
ÜB
a-
ol
de
ik
ito
En ziet in 1933 verraste Philips de
geheele wereld
uitvinding
gloeidraad.
Onr U eei
van de ui ter!
stap voorwaarts gedaan door toepassing
van den gespiraliseerden gloeidraad. ter
wijl men ook begon de lampen met gas
te vullen. Aanvankelijk maakte men voor
de vulling gebruik van stikstof. Een nieu
we verbetering werd bereikt met Argon.
Helder lieht en langere levensduur werden
hierdoor verkregen.
Toch was Philips zelfs met dit resultaat
nog niet tevreden.
Men zocht verder, naar een nog witter,
nog helderder licht, ‘zoo mogelijk gepaard
aan een nog geringer stroomverbruik.
en
en
is
e-
.m
en
in
ft
ik
n?
m!
Alt
le
nd
iet
se
nd
a’s
ins
hö
Nu
‘m
io«
les
dd
-i
en
ur
os
iet
nf
nl
ta
et
i i
<iA
‘ff
an
an
:ht
>de
>ie-
Ira
Veertig jaar
kwaliteitslampen
f 7.50
„1.05
en
ler
ast
ïSt.
ta
ms
M
de
tee
en,
BX-
«n
eel
iet
la
te
ien
itt,
ur.
lis
n-
T-
de
*1
n:
ok
il-
m
nt
en
MO hMwt
l nouwt
&8w 1
f 22
IK
f23.92
Wam
nog bedragen als 20 en 30 cent per kW-
uur. Ons rekensommetje gaat er dan als
volgt uitzien:
,.Bi-Arlita" lamp aan stroom 110 x
20 ct
Aanschaffingsprijs
Totaal
De zoogenaamd „goedkoope" lamp
kost aan stroom 150 x 20 ct.
Aanschaffingsprijs
Totaal
Links: De kooldraadlamp
sooale deze m 189» in
de oude fabriek gemaakt
werd.
Rechter De „Bi-Arlita~^
lamp van 1938, het vol&
maakte product der mo*
derne industrie.
te -
d met eenopzienbarende
-v den dubbel-gesplraliseerden
eMbrteressant beeld te geven
ter” verfijnde technlel^ -waar-
oor
nd,
er-
aar
ira-
cen
er-
het
nd.
ide
ek-
or-
or-
ze-
het
len
Jet
ik
as.
len
en.
le
ad,
Ide
Maar, in de Philips Laboratoria werd
onvermoeid verder gezocht, want men
wilde het publiek een lamp leveren, die
nog witter licht gaf, bij een grooteren
levensduur en een geringer stroomver
bruik. Eindelijk, in 1913, werd een groote
Toen in 1891 de Philipsfabriek werd
gesticht, begon men met het vervaardigen
van kooldraadlampen hierbij verder
bouwend op de vinding van Edison.
Deze kooldraadlamp had een licht
sterkte van 16 kaars wat voor onze mo
derne begrippen dus belachelijk gering te
noemen is. Ijverig zocht men dan ook naar
verbeteringen In 1908 werd een nieuw
tijdperk ingeluid door de uitvinding van
den Wolfraamdraad (gepersten gloeidraad
die de lichtsterkte van de gloeilampen
verdubbelde Wolfraamdraad was echter
zeer breekbaar en het duurde nog tot 1913.
voordat in de Philipsfabriek. voortbou
wend op een uitvinding van den Ameri
kaan Coolidge, een Wolfraam gloeidraad
gemaakt werd, die niet zoo ,bros was.
mede men bij Philips deze kunstige spl-
raaldraden maakt, laten wij U in afb. 2
een 125 x vergroot beeld zien van: A een
menschenhaar. B een enkel gespiraliseer-
den Wolfraamdraad en C. een nieuwen
Philips dubbel gespiraitoeerden Wolfraam-
draad.
Met dezen nieuwen gloeidraad werd een
zeer groote verbetering bereikt.
Dé Philips dubbel-gespiraliseerde gloei
draadlamp de ..Bi-Arlita**' lamp ver
overde de geheele wereld!
lijk, zich een Idee te vormen van de ge
weldige moeilijkheden die overwonnen
moeten worden, om een werkelijk goede
gloeilamp te maken. Tientallen jaren
hebben de ingenieurs van Philips gezocht
en geëxperimenteerd, om te komen tot de
Ideale gloeilamp de „Bi-Arllta" temp. In
deze lamp, met haar blijvend helwit licht en
gering stroomverbruik, ligt alle ervaring
en kennis van het groote Philips bedrijf
opgesloten. Oneindige zorg wordt aan de
vervaardiging besteed.
Eenlg Inzicht hierin geven de hierbij af-
gebeelde foto's. Afb. 3 laat O zien, hoe
moeld wordt.gezocht en geëxperimenteerd,
om rrog betere lampen, van steeds vol
maakter kwaliteit, te maken!
Welk een tegenstelling met die eerste
lampen van 1898 Inplaats van de kool
draadlamp met haar 16 kaars licht, wordt
thans in de Phtiipsfabrieken de dubbel-
gespiraliseerde gloeidraadlamp vervaardigd
de „Bi-Arlita” lamp die 10 maal meer
licht geeft en toch veel minder stroom, ver
bruikt!
Het is interessant eens na te gaan,
waardoor deze enorme ontwikkeling werd
ïn 1898 genoten nog slechts enkele
onenschen in Nederland van electrisch
Jicht. In dien tijd*werden in de groote ste
den, woningen en straten met gas verlicht,'
terwijl het platteland zich nog steeds met
petroleum moest behelpen.
.En tcch stond toen reeds in Brabant
een kleine fabriek opgericht in 9891
waar gloeilampen gemaakt werden,
was de Philipsfabriek! (Zie afb. 1).
f30
n 105
f31.05
Dat beteekent, voor klezelfde hoeveel
heid licht, een uitgave van f7.13 méér!
Hier betaalt de Philipslamp zichzelf lit
keer voor U! Het Is daarom voor Iedereen
een groote besparing, Philips „Bi-Arlita**
lampen te gebruiken en bovendien is dit het
behoud van Uw oogen. Want „Bi-Arllta”
lampen geven prachtig, blijvend helder
licht!
Het groote verschil tusschen een „Bi-
Arlita" lamp en een zoogenaamd „goed
koope" lamp springt direct in het oog. Want
de „Bi-Arlita" lamp geeft in de eerste
plaats beter licht dat merkt men in één
oogopslag. Ook is het licht van de „Bi-
Arllta” lamp blijvend helder Dat merkt
men eerst goed op den langen duur!
Maar.bovendien gebruikt de „Bi-Arllta"
lamp veel mindér stroom -dan zoogenaamd
„goedkoope" lampen van dezelfde licht
sterkte. Daérdoor besparen Bi-Arlita" lam
pen hun aanschaffingsprijs meermalen op
de stroomrekening.
Twee rekensommetjes laten dit duide
lijk zien.
We vergelijken de .Bi-Arllta" lamp van
150 dekalumen en220 volt, die 11,0 watt
aan stroom gebruikt, met een zooge
naamd „goedkoope” lamp, die om hetzelf
de licht te leveren, meestal 150 watt ge
bruikt
Een Philips „Bi-Arlita” lamp leeft 1000
«ar.
Tijdens haar leven gebruikt zij dus, als
V slechts g cent per kW-uur betaalt:
1QD0 x 110 wattuur 110 KW-bur
4 5 ct
De aanschaffingsprijs vap de lamp
.Bi-Arllta” lamp kost tijdens haar
geheele leven
De .goedkoope” tamp gebruikt lOOOx
150 wattuur 150 kW-uur g 5 ct.
Aanschaffingsprijs Is veelal
De .goedkoope” tamp blijkt duur te
Mjn, want sU kost U tenslotte
Dus indien U slechts 5 cent per kW-
ssr betaalt, koet de „gsedkoope” tamp
veeds 143 meer!
Maar wat nu, als de stroomprljs hooger
Wtent In vele gemeenten betaalt men
"Welk een ongedachte ontwikkeling heb
ben de 'achter ons liggende 40 jaar ge-
bracht! Want nu, in het jaar 1938. telt
alleen de gemeente Amsterdam reeds
250 000 aansluitingen op het lichtnet; ge
heel Nederland wordt electrisch verlicht
en.... in Eindhoven is een enorme in
dustrie verrezen, waar duizenden ar
beiders werk vinden, waar prachtige en
Ingenieuze machines rusteloos werken,
waar in gigantische laboratoria onver-
tn een roteerende hamermachtne een gd>
perste Wolfraam-staaf wordt gehamerd.
Hoe de thans nog dikke staaf verandert
!n den microscopisch dunnen spiraaldraad
riet U op de foto 4.
Door steeds nauwere openlngen wordt
de Wolfraamdraad getrokken. Tenslot
te worden doorboorde diamanten ge
bruikt.
Op afb 5 ziet U eenlge schijven, waarin
deze diamantjes gevat zijn.
Foto 4 laat U verder zien, hoe met
microscopen gecontröleerd wordt, of dese
diamantjes goed geslepen en doorboord
zijn. De op deze wijze verkregen haar
dunne spiraaldraad wordt ook weer aan
ee« strenge keuring onderworpen. Dese
ziet U afgebeeld op foto 7. Daarnaast
wordt groote zorg besteed aan de vervaar
diging van andere onderdeeien der tamp.
De gissen bol wordt in vel» gevallen nog
steeds door kundige giasblasers geblaakt
Tenslotte komen alle deelen. samen in de
montage-machines.
Nu begint een zeer belangrijk werk
waaraan bij Philips steeds de grootste
zorg wordt besteed Want thans volgt een
strenge contróle op de kwaliteit van de
tamp.
Op foto 8 ziet U de eerste brand
proef. Meerdere zullen nog volgen, ook
op levensduur, sooals U afgebeeld ziet op
foto 9. waar de lampen geplaatst zijn op
de zoogenaamde brandramen.
Tenslotte worden de lampen zorgvuldig
Ingepakt. De machine die dit doet «iet
op afbeelding 10.
En zoo ontstaat uit de samenwerking
van ingenieurs, kundige arbeiders en ver
fijnde machines een voortdurend op vol
maakte kwaliteit gecontröleerd product
de „Bi-Arllta” lamp.
Daérom Is het geen wonder, dat da
Philips .Bi-Arlita*’ lamp beter is dan vela
zoogenaamd .goedkoope" tampen.
De allerbeste materialen en een vol
maakte outillage maken de Bi-Artita”
tamp tot een kwaliteitslamp, die door haar
prachtig licht (blijvend helder tot de laat-
ste minuut van haar leven» én door haar
gering stroomverbruik, een klasse apart,
vormt!
