ONS BLAD
KONINGIN EN PRINS BIJ STADIONFEEST
Temidden
55.000
ruim
van
belangstellenden
Engeland waarschuwt Berlijn
opnieuw
I!
I
Ri
rf,
Het nieuws
van
r
Prinses Juliana
lijdt aan griep
o*
I
I
Grenstroepen niet
geljjk vrij
heden
TROEPENBEWEGINGEN
LANGS DEN RUN
DE BAROMETER
f
VREEDZAME OPLOSSING
NOG STEEDS MOGELUK
HISTORISCHE OPTOCHT
TE AMSTERDAM
JOH. LAUWERS
PATGLOP 3
alKmaai
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
EgS
MAANDAG 12 SEPTEMBER 1938
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
r|
ii
Jj
Door de stad
L-
L>e terreur in Palestina
Sudeten doen beroep
op Runciman
„Wy willen autonomie,
volksstemming”
Huldigingsballet van
Yvonne Georgi
N V. VERZEKERING MAATSCHAPPIJ
„SINT PETRUS”
maliebaan m utrecht
LeveMverzrkerinc Stadieverzekeriag
Lijfrente
Collectieve Peniioenverzèkering
Zy moot Haar kamer houden
en heeft niet meer deel kun
nen nemen aan de
feestelijkheden
De Prinses nog niet naar
Soestdyk
Zoowel in het Stadion als later
in de stad had de inderdaad
fraaie stoet veel succes
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No 29C
DC PRIJS DER ADVERTENTIEN bodroogt »Ct
regal; Ingezonden Mededeellngen 40 et o l.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bil abon
nament wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt.
„Croot-Brittannië kan niet buiten
een algemeen conflict blyven
als Frankrijke integriteit
wordt bedreigd”
DIT^NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
Eindelijk heeft Amsterdam weer een optocht gezien en een, die er
wezen mocht! De ontzaglijke menigte, die langs heel den weg was samen
gestroomd, om den stoet te zien, genoot oprecht van het fraaie en verzorgde
schouwspel. Ook de meer dan 55.000 belangstellenden, die het zorgvuldig
voorbereide Stadkmfeest bijwoonden, konden tevreden zijn met het gebodene.
Het huldigingsballet „In Honorem Reginae” ter eere van H. M. de Koningin,
Pie met Z. K. H. Prins Bernhard het feest met Hear aanwezigheid vereerde,
boeide een publiek, dat in groote massa met een dergelijke uitvoering weinig
vertrouwd is. De muziek, de zang en tenslotte het feestelijk en kleurig entree
der samenstellende groepen van den optocht, alles plaatste dit grootsche
festijn op een hoog plan.
Het hoogtepunt tenslotte was de plechtige intocht van H. M. de
Koningin, vergezeld van Prins Bernhard, in het Stadion, terwijl de tienduizen
den zich van hun plaatsen verhieven en tot in wijde omgeving het gejuich
weerklonk, waarmee de Hooge Jubilaressë werd begroet.
*WMenatrteZalem Lydda 18 vannac^L in
V
4
I
NOORDHOLLANDSCB DAGBLAD
i
4
l
plot-
hterop spontaan in ge-
Ragnhild
ia
van
athletiek
dubka m pioen
Nevile
O
3
1
niet
I
I
in
at
I.
t
t
X
d
r
i.
L
Om twee uur vertrok H. M. de Koningin
In een open calèche, A la Daumont bespan
nen, van het Paleis naar het Stadion. Prin
ses Juliana, die kou heeft gevat, was thuis
gebleven, zoodat alleen Prins Bernhard de
Koningin vergezelde op haar tocht door de
middagdrukke straten. Langs een eere-gelld
van Burgerwacht-leden reed de Koninklij
ke stoet onder den Marathon-toren door
hgt-vrywel geheel gevulde Stadion binnen,
volgend de sintelbaan tot vóór de Eere-tri-
bune.
Bi) uitstek bevoegde IVltsche kringen, die
alleszins in staat zijn, het standpunt van hun
land uiteen te zetten, hebben Zondagavond
voor de vertegenwoordigers van de pers com
mentaar geleverd op den Internationalen toe
stand en de houding van Engeland te dien
aanzien. Men kan aannemen, dat deze verkla
ringen volkomen de inzichten van de Britsche
regeering vertegenwoordigen.
met een driewerf „Leve de Koningin!” Deze
massale zang van ons volkslied vormde een
pléchtigen inzet tot de feestelijke uitvoering,
welke thans een aanvang nam.
Stand op Maandag ow vjsu: NM
Vorige staag: 3M.V
ver-
De
r-
J.
3.
L
F.
>P
0;
er
ar
b
in
o.
la
3.
L
el
1
Omtrent den toestand van H. K. H. Prin
ses Juliana bestaat geen enkele reden tot on
nutheid.
Verwacht wordt, dat de Prinses na eenlge
dagen naar Soestdijk zal kunnen vertrekken.
r-
ir.
3
f»
llllllllllllllllllllllllllllllllllll
Voorts verklaart men, dat Enge
land niet afzijdig zou kunnen blij
ven in een algemeen conflict, waarin
de integriteit van Frankrijk zou wor
den bedreigd. Het is van het groot
ste belang, dat de Duitsche regeering
niet meent tegen Tsjecho-Slowakjje
ongestraft een snellen en met succes
bekroonden veldtocht te kunnen be
ginnen, zonder te moeten vreezen
▼oor inmenging van Frankrijk en zelfs
van Engeland.
L.*’
Hier werden de Vorstelijke personen officieel
begroet, waarbij twee dochters van den Sultan
van Langkat met plechtig Oostersch gebaar
paarse orchideeën aanboden, per K.L. M. uit
Indië overgebracht: Prinses Tengkoe Kalaoen
aan H. M. de Koningin, Prinses Tengkoe Lata
fel aan Prins Bernhard met bestemming vooi
Prinses Juliana. H M. de Koningin, die in een
blauw fluweelen Japon met blauwe cape en een
hoed met blauwe struisveeren was gekleed, en
Prins Bernhard, die het marine-uniform droeg
namen daarop hun plaatsen in de koninklijke
loge in.
De deelnemende muziekcorpsen, opgesteld
tegenover de Eere-tribune, zetten daarop het
Wilhelmus in, dat door het geheele Sta
dion staande werd meegezongen en besloten
Wij vernemen echter verder, dat Hare Majes
teit spoedig weer in de hoofdstad zal terugkeeren
in verband met het feit, dat H. K. H. Prinses Ju
liana ten gevolge van een lichte ongesteldheid
nog niet naar Soestdijk kan vertrekken. H. M.
de Koningin zal dan vermoedelijk nog eenlge da
gen niet-officieel in de hoofdstad vertoeven.
K.'
Reuter meldt uit Keulen, dat Zandag
aan beide oevers van den R|jn talrijke troe
penbewegingen hebben plaats gehad.
In bjjna alle richtingen en vooral in
het Saargebied heeft men dit in de afge-
loopen week kunnen opmerken liepen
nog laat treinen. Wat den rechter Rijnoever
betreft is men de meening toegedaan, dat
daar een groote troepenmacht, en in het
bijzonder zware artillerie, wordt samenge
trokken.
Een Instrumentale muziekuitvoering, waar
aan onder leiding van den heer B. D. Peters
een vijftiental muziekcorpsen deelnam, waaron
der het keurig geüniformeerde corps van Staats
mijn Emma en niet minder het 's-Hertogen-
bosch Muziekcorps, vroeg de aandacht. Achter
eenvolgens werd, na het Wilhelmus, ten gehoo-
re gebracht de Jubileummarsch van S. Vlessing
Feestklanken, een opgewekte potpourri van Ne-
derlandsche liederen van M. J. H. Kessels en
het plechtig .Dankt, dankt nu allen God F*
Engeland heeft Berlijn doen weten, dat
het. indien Frankrijke integriteit wordt
bedreigd, niet buiten een algemeen con
flict kan blijven.
Op de muziek en den zang volgde de be
weging, het greotoche huldigingsballet van
Yvonne Georgi, door haar gerogimeerd met
den beproefden steun van Anton Sweera.
die met zijn hewegingakoren de balletten
uitziekend ter zijde stond.
Toen, even over vier, trok de historische
optocht het Stadion binnen. Vier herauten
tc paard openden den stoet. „De Prince-
vlag”, keurig geüniformeerd, volgde met
haar tamboers en pijpers en toen vulde het
groene veld zich geleidelijk met ridders en
edelvrouwen, lansknechten en poorters,
schutters en bruidsjonkers. Onrustige paar
den. blinkende harnassen felle zwaarden,
zoo vergrootte groep na groep het levendig
en bont aspect, dat het geheel bood.
Vroolijke muziek begeleidde den intocht, al
was deze niet altijd overeenkomstig de historie.
Gysbregh van Aemstel trok ten minste onder
de tonen van .Diet Hein” de arena binnen en
de groote legeraanvoerders uit den tachUg-
jarigen oorlog werden verwelkomd met een op
gewekt ..En dat we toffe jongens zijn, dat wil
len we weten!” Maar dit deed niets af aan het
Inderdaad schitterend effect, dat de in totaal
twintig groepen bij hun entrée in het Stadion
maakten. Herhaaldelijk werd dan ook hartelijk
geapplaudisseerd.
Tegen half vijf, toen de optocht het Stadion
binnen was, verzamelde zich een talrijke me
nigte op het Stadionplein, die zoowel de Ko
ningin en Prins Bernhard wilde begroeten, als
daarna den fraaien stoet bij zijn uittrekken
gadeslaan.
Om vQf uur reden de vorstelijke personen
met hun gevolg uit het Stadion weg. luide toe
gejuicht door de tienduizenden, die zich aan
net kleurrijk gebeuren van den middag hadden
verlustigd.
H. M. de Koningin is hedenmorgen te elf
uur uit de hoofdstad vertrokken, lulde toe
gejuicht door de saamgestroomde menigte,
die Haar op den weg naar het station uitge
leide deed. C
sonen,
zameld
LONDEN, 12 Sept. De Britsche
ministers hebben Zondag herhaalde
lijk. soms uren achtereen, geconfe
reerd. Ook Eden en dc Amerikaan-
sche ambassadeur Kennedy bevonden
zich gisteren op het ministerie van
Buitenlandsche Zaken.
De Britsche ambassadeur
Henderson heeft gisteren een vrij
langdurig onderhoud gehad met Von
Neurath. die lid is van den Gehei
men Raad.
De Britsche regeering heeft Berlijn
laten weten, dat Groot-Brittannië niet
buiten een algemeen conflict kan blij
ven, als Frankrijke integriteit zou
kunnen worden bedreigd.
DIENSTAANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper
rubriek 10 cl per regel
Wollner op het terras verscheen kwam er
geen einde aan het gejuich.
Voortdurend riep de menigte: „Beste
lord, maak ons vrij van Tsjecho-Slowakije”.
Runciman liet Wollner aan de menigte dank
zeggen voor haar komst en verklaren, dat hij
hoopte, de diepe kloof die belde naties scheidt,
te overbruggen. Uit de menigte weerklonk de
roep volksstemming”.
Een nieuw wereldrecord
Hveger.
„Trekvogels”
van Nederland.
Als demonstratie van onze historie en ons
verleden was da optocht ongetwijfeld een schit
terende apotheose, volkomen In overeenstem
ming met de zoo bijzonder geslaagde jubileum-
week. Fn dat de stoet zelf op zeldzaam hoogen
prijs werd geschat, blijkt wel het beste daaruil
dat menigeen na het aanschouwen van den
heeien optocht knel naar een ander punt liep
om hem daar nog eens te zien passeeren.
Grooter succes hadden de crganlaatoren
kunnen; verwachten. JS
In het Lngelsch sprak Runciman ten slotte
nog de volgende woorden, die door graaf
Czemin in het Dultsch werden vertaald. ..Mijn
beste Duitache mannen en vrouwen, gij leeft
hier in een wonderschoon land, zeker een der
mooiste op aarde. Moge God dit schoone lana
den vrede schenken.”
De menigte brak
juich uit.
Boven alle verwachting was echter
de indruk, dien de historische optocht
in de stad verwekte. Men had zich
heel bijzondere dingen voorgesteld,
doch de werkelijkheid bleek dezen
keer de stoutste fantasie te overtref
fen. Zoo’n weelde van gewaden,
zoo'n stoet van paarden en zoovele
fraaie wagens het grootste deel
van het publiek had nog nooit iets
dergelijks gezien en als een bewjjs
van het werkelijk verbluffende effect
moge gelden, datt op menige plaats
een hartelijk appl<Us uit het publiek
den sjgat begroette. Applaus op straat
daar komt een Nederlander
niet zoo spoedig toe.
Zaterdagavond hebben zien drieduizend per-
-voor het meerendeel Henleinlsten.
op het marktplein te Mohelnice.
menigte schreeuwde „één rijk, één volk, één
Führer” en zong het Horst Wessellied en het
Deutschland Uber alles. De politie werd door
de betoogers aangevallen.
Te Jablonec hebben twee duizend manifes
tanten heropening van een door de autoritei
ten gesloten bioscooptheater geëischt. Na een
toespraak van een partijleider gingen de be
toogers uiteen. Eenlge uren later kwamen hon
derden Henleinlsten te Wimpiek bijeen om vrij
lating van een politiek gedetineerde te vor
deren. Ook hier tflng men u'.teen na een toe
spraak Van een leider.
Te Liberec heeft zich gisteren een Incident
afgespeeld, waarover het politierapport de vol
gende bijzonderheden verstrekt:
Des avonds tusschen 5 en 6 uur verzamelden
zich 2.000 Sudeten-Duitschers op een plein,
waar, naar men zelde, Henlein zou komen spre
ken. De politie, die trachtte het verkeer voor
opstopping te behoeden, werd ontvangen met
steenen en met kreten als: „weg met de Tsje
chische politie.” Acht politiebeambten werden
gewond en twee hunner moesten in een zie
kenhuis worden opgenomen. Vier betoogers zijn
aan een verhoor onderworpen. x
Niet alleen het oor kon daarbij genieten,
ook het oog ging te gast aan den aanblik
der muslceerende corpsen, de geünifor
meerde met hun wuivende vederbossen op
de sjako’s, de blinkende schelleboomen en
de helle zonneglanzen in het metaal der
Instrumenten. En feestelijk lag rondom als
een reusachtige schelp hst bevlagde Sta
dion met de versierde Marathon-tribune, de
volbesette rangen en over alles heen span
de zich een blauwe nazomerlucht met wat
vredige witte wolkjes, die zeilden -op het
wakker briesje, dat straks de gewaden van
het ballet zou doen wapperen en waaien.
Werd de muziekuitvoering tegenover de Eere-
trlbune gegeven, voor de zanghulde stelde Theo
v. d. Bijl zijn gemengd koor, samengesteld uit
ongeveer 1200 zangers en zangeressen van een
zestal koren, op aan de overzijde bjj de Mara-
thon-poort. Een keur van liederen werd ge
zongen: „Aan Koningin Wilhelmina” van Jan
Engelman, getoonzet door Theo v. d. Bijl, het
altoos weer mooie, jubelende Kroningslled, ver
schillende Valerius-llederen enz. Prachtig klonk
de zang in de klare middag-atmosfeer door de
stilte van al die luisterende duizenden, die de
schoonheid van deze hulde wel zeer te waardee-
ren wisten.
De Britsche regeering. aldus werd verklaard,
is er zich van bewust, dat de TSjecho-Slowaak-
sche kwestie het uitgangspunt voor een gewa
pend conflict sou kunnen zijn, doch zy gelooft
nor steeds; dat vnogeKik is, dit vraagstuk
met vreedzame 'middel^» Pp te lossen. Het Is
volgens bedeelde kringen van hel grootste be
lang, dat de onderhandelingen voortduren.
Niets zou rechtvaardigen, dat de onderhande-
llngen worden afgebroken om plaats te maken
voor een krachtdadiger oplossing. Zoolang
Runciman te Praag blijft, Riet men geen en
kele reden waarom geen drossing zou worden
gevonden. Het feit, dat zich nieuwe moeilijk
heden zouden kunnen voordoen, zou geen re
den zjjn, het bemiddelingswerk niet voort te
zetten: Dit is de meening van de Britsche re
geering en die van alle andere.
Naar wij vememsn wordt de bewegings
vrijheid van de militairen, behoorende tot
de grensbataljons, welke normaal op Zater
dag (na den dienst) en op Zondag wordt
verleend, voorloopig en behoudens bij groo-
tere oefeningen, over dé seven dagen van
de week verdeeld.
Van officieele stfde meldt men om, dat
H.K.H. Prinses Juliana ten gevolge van een
Vrijdag plotseling opgekomen griepaanval
®P dokters advies eenlge dagen haar kamer
moet houden en daardoor tot baar leed
wezen Zaterdag de feestelijkheden in het
Amsterdamscbe stadion niet heeft kunnen
bjjwonen en ook van het deelnemen aan
verdere feestelijkheden heeft moeten af
zien.
Tenslotte verklaart men, dat de regeéHng
der Vereenlgde Staten voortdurend volledig
door de Britsche regeering van de ontwikke
ling van den toestand op de hoogte is gehou
den. Het is ook te dien etade, dat de Ameri-
kaansche ambassadeur Zondagmiddag door
Halifax ontvangen is en vervolgens een lang
durig onderhoud met Chamberlain heeft ge
had.
Lord Runciman, die sedert Vrijdagavond op
het slot van graaf Czernln te Petersburg aau
den weg KarlsbadPraag vertoeft, heeft Zon
dagmiddag een delegatie van de Sudeten-Duit-
sche party onder leiding van den afgevaardigde,
Wollner, ontvangen. Wollner zette de grieven
der Sudeten-Dultschers uiteen en besloot met
de woorden „wy schenken aan de Tsjechische
beloften geen geloof meer, wy vertrouwen op
uw lordschap, dat u alles wat in uw vermogen
“.doen zult; opdat ons recht gedaan wordt”.
Runciman het door een tolk verklaren, dat
ny met de grootste belangstelling kennis had
genomen van de onder zijn aandacht gebrachte
gevallen van onrecht en het meegebrachte
^Cnm,tert*al b^tudeeren. Hy verzocht
echter wel in het oog te willen houden, dat
hy niet almachtig ia
Een uit duizenden menschen bestaande
menigte, die voor het sfo» wachtte riep in
•preekkoor: „wy willen autonomie hebben.”
T°en lord Runciman met zyn vrouw en
JERUZALEM, 12 Sept. (Reuter). Bjj een ge
hecht met bandieten In Zuld-Palestlna zjjn zes
•modsche hulpagenten van politie gedood, ter-
t vermist wordt. Een spoorwegstation
De Franache mihioter van Binnenland-
sche Zaken wiiet op de eenagezinde en
moedige houding van het Franache volk.
Troepenbewegingen langs den Rijn.
Felle rede van Goering tegen Tsjecho-
Slowakije; hij waarschuwt de bezitters
van bankbiljetten.
Prinses Juliana is lijdende aan een
seling opgekomen griepaanval.
Het stoffelijk overschot van mr. P.
Droogteever Fortuyn, in leven burge
meester van Rotterdam, is Zaterdag te
*s Gravenhage ter aarde besteld.
Maatregelen worden getroffen ten aan
zien van rogge.
Op de R. K. F.-vergadering te Amster
dam besprak ir. H. F. Hopster de kwes
tie der centralisatie. 0
Rechts:
H. M. de Koningin en
Z.K.H. Prins Bernhard
op de eeretrihune
Links:
Bij de aankomst in het
stadion werden aan H.
M. de Koningin en aan
Z.KJf. Prins Bemhard,
met bestemming voor
Prinses Juliana, door
Indische Prinsessen
bloemen aangeboden
Een vrijwel geheel
gevuld Stadion te
Amsterdam heeft
Zaterdagmiddag de
Hooge Jubilaresse,
H. M. de Koningin,
in
zijn midden gehad
