Volgend onderh
nabij Keulen?
KAREL I
F
Londen bidt voor
den vrede
Meer optimisme in
Frankrijk
Indische vorsten
op de jaarbeurs
NIEUWE AUTOFABRIEK
Fr
VRIJDAG 16 SEPTEMBER 1938
Nederlandsche auto in
België verongelukt
De kina-diefstallen in
Ned. Indië
25 pertonen in arrest gesteld
UIT DE STAATSCOURANT
Twee verdachten aangehouden
Tegen luchtaanvallen
Notarieel
examen
Hitler zou Chamberlain in
Duitschland tegemoet komen
Bestuurder op slag gedood, mede-
inzittende ernstig gewond
Thans worden ook Amerikaansche
Willys-producten hier
gebouwd
In politieke kringen meent men dat
de mogendheden zullen toe
stemmen in een plebisciet
KWESTIE MET DE „MARID”
OPGELOST
Brandstichting te
Delfzijl
De nobelprijzeii voor
het jaar 1938
Onderscheid ing
Voorzorgsmaatregelen
te Parijs
Bezoek Sultan van Langkat
Het Britsche publiek gaat de be
teekenis van Chamber lain* s
reis steeds meer
waardeeren
Drie modellen en drie melanges
in dezelfde prijsklasse.
Een prachtserie van
Als U hoofdpijn hebt...
tenk dan aan De. J. B. MEBNK'S FORDMU
EN DE PIJN IS WEG!
Doortrekking naar Hongkong?
DE SAIGON-LIJN
Hun bijzondere belangstelling ging
uit naar het damast, dat aan de
Koningin is geschonken
Bezoek duurde geheelen
middag
West-
A tot
ren.
Deze meenlng wordt evenwel door de meeste
BANDOENG, 15 Sept. (Aneta) Betreffende
den reeds destijds gemelden diefstal en smok
kel van kinabast, kan thans nog worden mede
gedeeld, dat de veldpolitie te Bandoeng wegens
heling een Europeeschen en een Japanschen
opkooper heeft gearresteerd. Verder zijn 23 in
landers in arrest gesteld. De hoeveelheid gesto
len kinabast bedraagt ruim 5000 K.G.
PARIJS, 15 September (A.N.P.). De ParUache
politie heeft na een conferentie op het ministe
rie van Oorlog bekend gemaakt, dat met In
gang van vandaag voor alle hulzen te Parijs
zand zal worden beschikbaar gesteld, dat moet
worden neergelegd op den zolder of de bovenste
verdieping. Een emmer en een schop moeten
bjj net zand worden geplaatst.
Te Amsterdam is Aan bet Scheldepleln
een tweede Amsterdamsche Automobielfa
briek ontstaan, welke op bescheidener schaal
dan de Ford-fabriek zulks reeds eenlge ja*
ren doet, in ons land luxe auto's vervaar
digt. De oprichting der nieuwe fabriek, die
haar werkzaamheden begonnen Is In het uit
gebreid garagebedrijf der fa. H. C. L, Sle-
berg, opent voor de industrialisatie in de
hoofdstad wederom nieuwe perspectieven.
Onze Parijsche correspondent seint ons Don
derdagavond:
Toegekend is de aan de orde van Oranje-
nassau verbonden eere-medaille in zilver aan:
T. van Wijngaarden, machinist bij Verkade’s
Wij vernemen, dat hedenmorgen om 10 uur
de Sultan van Langkat een officieus bezoek
aan de Jaarbeurs zal brengen.
Donderdagnacht is te Delfzijl brand uitge
broken in de brandstoffenloods van de'gebroe
ders Van der Baar. De loods is geheel uitge
brand. Als verdacht van dezen brand te heb
ben gesticht zijn twee personen aangehouden.
Een factor van beteekenis is tenslotte ook de
verlaagde prijs der producten, waarbij zelfs ver
schillen tot tweehonderd gulden optreden. Dit
prijsverschil ontspruit behalve uit lagere vrach
ten uit voordeellger douane-tarieven voor den
Invoer van losse onderdeelen. Natuurlijk zijn er
ook omstandigheden, die hoogere kosten mee
brengen, doch het verschil blijft toch altijd nog
van niet te onderschatten beteekenis voor de
koopers.
Obertalzbero, waar hij Neville
nnknaHie. nwfrc m gaORiamgi geheven,
r l
Ook vandaag heeft de tenuitvoerlegging
van de door de regeering in overleg met
de militaire autoriteiten te nemen voor
zorgsmaatregelen voortgang gevonden. Om
seven uur vertrokken weer de eerste trei
nen met reservisten van het Gare de l’Est
naar de Maglnot-Unie.
De volgende Instellingen kunnen de prijzen
toe wijzen: de academie van wetenschappen
(Vetenskspsakademien). die voor natuurkunde
en scheikunde, de medische faculteit der untver-
sttelt te Stockholm (het Carolln-lnstituut), die
voor physiologic en geneeskunde en de Svenska
akademien (Zweedsche academie) die voor let
terkunde. Het Carollninstltuut neemt ulterljjk
31 October een beslissing, de academie van we-
vinden sommigen net in de lijn uggen, dat nu
Rune Iman's taak op een ander, en grooter plan
werd gebracht, de Britsche premier zijn roi
Om 12 uur ontving de Koning Sir John Si
mon. plaatsvervangend eersten minister en oe-
hoorend tot de vier ministers, die de dageiyz-
sche leiding in handen hebben gedurende de
crisis. Zijn gesprek met den Koning duurde een
half uur. Later ontving de Koning Lord Hali
fax. De Speaker van het Lagerhuis had een
onderhoud met Sir John Simon. Men brengt dit
in verband met een uit te schrijven Lagerhuis
zitting na de terugkomst van Chamberlain, waar
de liberalen en de labour met kracht op aan
dringen.
De Pransche generaal W«ygand vertoeft op
het moment in Londen. Er is aan zijn bezoez
geen andere beteekenis te hechten, dan dat hu
gekomen is om te pleiten voor een bezetting van
het Sudeten-Dultsche gebied door een inter
nationale politiemacht.
De terugkeer van den bekenden veldmaar
schalk Montgomery-Masslngberd, die van 1933
tot 1938 chef van den algemeenen rljksstaf was.
houdt hiermede in zooverre verband, dat hij een
ontmoeting wil hebben met zijn ouden vrieno
generaal Wëygand.
Deze zaak is tot een oplossing gekomen, meldt
het ,J)bL v. N. Br.” Op de ree de van Vllssln-
gen arriveerde nJ. Woensdagmorgen het Noor
sche stoomschip „Bust", welk schip 16 vim de
28 Chineezen van de „Marid” heeft overge
nomen en daarvoor haar Noorsche crew aan
de „Madrid” heeft overgegeven. De .Bust” ver
trekt nu met deze Chineezen aan boord naar
Italië en van daar naar Hongkong, in welke
haven de Chineezen dan moeten afmonsteren.
Voor de overige 12 Chineezen is door de
Noorsche reedery van de „Marid" een cauti
gestort, waarom dus 12 man onder politiege-
lelde naar Rotterdam sullen worden overge
bracht en aldaar ter beschikking van den
vreemdelingendienst zullen worden gesteld.
De polltle-bewaking van de „Marid” is thans
door den commissaris van politie tg Vlisslngen
Dezer dagen maakten we melding van een
kwestie met de Chineesche bemanning van
het Noorsche tankschip .Marid", welk schip
sinds vorige week Donderdag onder bewaking
stond van de marechaussees.
Onze Londensche correspondent seint ons
Donderdagavond:
Heel den dag door is alle nieuws op den
achtergrond gedrongen door de reis van
minister-president Chamberlain. Het pu
bliek is de beteekenis dezer reis voortdurend
hooger gaan aanstaan. Het besef, dat de
Eerste Minister zulk een opzienbarend be
wijs van vredelievendheid gegeven heeft, zal
Hitler’s verantwoordelijkheid tegenover
Duitschland en tegenover de geheele wereld
des te zwaarder maken.
Op de derde verdieping werden tenslotte be
zocht de stands van Van Dungen (chocolade),
Verkade, Wintermans (sigaren) en van Melle.
Het gezaghebbend blad de „Post" te Washing
ton beweerde, dat mr. Chamberlain’s reis, op zoo
dramatische wijze Engelands innige begeerte
naar vrede tot uitdrukking brengend, de weer
barstigheid der Nazi’s zal versterken. Niet ont
kend kan worden, dat deze meenlng ook te
Londen werd geult, doch in den loop van den
dag is men te Londen meer en meer gaan in
zien, dat de houding van den premier van meer
kracht en vredeswil getuigde dan die van een
leider, die overdadige scheldtqpspraken houdt.
Ook de gezaghebbende New York Times had
een opvatting, die niet strookte met die van het
Britsche volk. Het blad schreef, dat de eerste
minister van Engeland met zjjn reis het prestige
van zichzelf en van de Engelsche natie op bet
-*pel zette. Hier denkt men echter dat het pres
tige van Duitschland en Hitler op bet spel staat.
Opmerkelijk war, dat by de personen, die van
Chamberlain voor zijn reis afscheid namen, zien
ook Lord Londonderry en Lord Brockert be
vonden. De laatste was de vorige week te Neu
renberg en zat als gast aan naast Hitler by een
ontvangst door Von Ribbentrop. OnmlddeUyk
na zfjn terugkeer werd hjj door Chamberlain
ontvangen.
Eerstgenoemde staat bekend om zfjn sym
pathie voor Duitschland en bezoekt Duitschland
zeer vaak.
De Koning kwam te Londen aan even voor
het vertrek van Chamberlain en werd ontvangen
door Lord Stant, die eveneens gast te Neuren
berg is geweest De Koning had met Lord Stant
een zeer lang onderhoud. De terugkomst van den
Koning was slechts zeer weinigen bekend en
ZM. werd dan ook bjjna niet opgemerkt.
's GRAVENHAGE. Gestaagd voor deel I: de
heer R. de Groot te Akkrum en voor deel H:
Op den straatweg tusschen Antwerpen
en Turnhout is Donderdagnacht omstreeks
vijf uur te Wqstmalle, ter hoogte van het
Trappistenklooster, een Nederlandsche
auto, bestuurd door den 33-jarlgen M. de
Visser uit Tilburg, die eigenaar is van een
taxibedrijf, tegen een boom gebotst, waar
bij de bestuurder op slag werd gedood.
De groote westelijke deur van de Westminster
Abbey, die steeds gesloten wordt gehouden, is
heden geopend voor diegenen, die kwamen bid
den op het graf van den onbekenden soldaat.
De eerste, die een gebed stortte was de Dean van
de Westminster. Het eerste uur hadden reeds
50 personen gebeden. Onder hen bevonden zich
verpleegsters van het hospitaal en verminkte
oudstrijders. In den loop van den dag is de toe
loop van menschen steeds grooter geworden. De
overgroote meerderheid bestond üit vrouwen.
Ook Mrs. Chamberlain woonde een godsdienst
oefening bij. By haar vertrek werd luide toe
gejuicht.
Kardinaal Hinsley en Mgr. Amigo van
Londen hebben gebeden voor den vrede. Ook
de achotsche methodistische en non-con-
formlstische kerken hebben diensten aange-
kondlgd.
STOCKHOLM, 15 September. De Nobel-
stichtlng heeft zoojuist haar Jaarboek voor
1938 gepubliceerd. Er blijkt uit, dat liet voor
naamste fonds einde 1937 32.811.120 kronen
heeft bedragen.
De Nobel-prjj*n voor 1938 sullen ieder 155.077
kronen (een kroon heeft de waarde van f 0.46)
bedragen.
OEZE POEDERS HELPEN. 5 cta. per poeder
Verkrijgbaar by apothekers en drogisten.
Afgezien van deze moeilijkheden wordt
het stranden der besprekingen in politieke
kringen hier nietverwacht, daar men al
gemeen van oordeel is dat de Britsche pre
mier in overeenstemming met zijn Fran-
schen collega zich bereid zal verklaren de
organisatie van een plebisciet onder inter
nationale contrOle te accepteeren mits ge
plaatst in een veel wijder kader van een
herziening der betrekkingen van de Euro-
peesche mogendneden onderling. Slechts
in dit geval zou de vrede, dien Chamberlain
mede zou brengen, voor de Westersche mo
gendheden een eervolle zijn. Men zou oo-
vendlen, zoo merkt men hier op. uit het
kwade het goede geboren zien worden.
wandeling over de Jaarbeurs begonnen en toen
de Indische vorsten in de hal van bet eerste
gebouw verschenen, bevond zich daar een tal
rijk publiek, dat door de politie op een afstand
werd gehouden.
De trap naar de eerste verdieping zag zwart
van de menschen, die nieuwsgierig om deze
ongewone gasten te zien aaar een goed plaatsje
hadden uitgekozen. Vooral de persoiki van den
Pangeran van Soerakarta in 'zijn kleurig
ambtsgewaad met een met edelsteenen versier
de kris op den rug en zijn echtgenoote, aan wie
bloemen waren aangeboden, trokken de aan
dacht. Met bewondering keek men ook naar de
schitterende uniformen der andere voorname
persoonlijkheden, van wie er ook eenlge een
voudig in het zwart gekleed waren.
Het gezelschap werd rondgeleld door den
Raad van Beheer, van welks leden vélen met
hun dames aanwezig waren, terwijl ook de bur
gemeester, mr. dr. G. A. W. ter Pelkwjjk, met
zijn echtgenoote zich by hen gevoegd had.
Het eerste bezoek gold de uitgebreide stands
van Philip*, waarna men naar de derde ver
dieping ging, steeds gevolgd door 'n groot aan
tal Jaarbeursbezoekers, die meerdere malen ge
legenheid hadden de Indische vorsten van nabil
te beschouwen. Aan allen viel op de beminne
lijke wijze, waarop zjj zich met verschillende
standhouders onderhielden. Boven lieten de
hooge gasten zich in de afdeellng der P.T.T.
de werking van de verre-schrjjvers uitleggen en
hun belangstelling ging ook in groote mate uit
naar oe telefonie. Ook op de Dultsche afdeeling
werd even vertoefd om dan in den stand van
de Vut.NJC. het damast van de firma van Dte-
«el te besiehtigen, dat door het hoofdbestuur
der Nederl. Vereenlglng van Huisvrouwen op
9 September tijdens de Jubileum-feesten aan
H. M. de Koningin namens haar 32.000 leder
werd aangeboden.
Dit damast heeft zeer de aandacht getrok
ken er. H. M. de Koningin had Hare hooge
waardeering hiervoor kenbaar gemaaxt.
Veroer was hier tentoongesteld net damast,
dat vervaardigd is ter gelegenheid van het
.Voortrekker Eeuwfeest" in Z. Afrika. Beid»
damasten zfjn ontworpen door Kitty v. d. Mfjll
Dekker, die als ontwerpster aan de N.V. Lln-
nenfabrieken E. J. F. van Dissel en Zonen 1»
verbonoen.
Tevenc werd getoond een servet, behoorends
Mj hes tafelstel ontworpen door aen sierkun
stenaar Chris Lebeau voor Z. K. H. den Vorst
Mangkoe Negoro VII. Ook dit damast werd
geweven door de N.V. Linnenfabrleken E. J. T.
van Dissel en Zonen te Eindhoven.
BATAVIA, 1* September (Aneta). Tijdens de
besprekingen van de heeren Van Haéften. Hil-
len en Harthoorn te Saigon, zal ook de moge
lijkheid van het doortrekken der BataviaBal
gon-iyn van de K.N.I.L.M. naar Hongkong ter
sprake worden gebracht.
In dit geval zouden zoowel Singapore als Aus
tralië over versnelde verbindingen voor passa
giers en post onder Nederlandsche vlag be
schikken.
BERCHTESGADEN, 15 Sept. (Havas).
De volgende ontmoeting tusschen Hitler en
Chamberlain zal niet, aooals men aanvan
kelijk meende tq Berlijn geschieden, doch
in een nog niet aangewezen stadje in het
Rijnlan^boablj Keulen.
Hitter had zich tegenover Chanjerlain ver
ontschuldigd vanwege het feit, dat hU hem de
lange reis naar Berchtesgaden had laten
maken, en hieraan toegevoegd, dat hij als de
Jongste den premier tegemoet had moe: en
komen. Hy had er evenwel de voorkeur aan
gegeven, deze ontmoeting het karakter te laten
dragen van een uiting van goeden wil der
belde mannen en niet van een officieel bezoek,
zooals het geval geweest zou zijn, als de ont
moeting te Berlijn zou hebben plaats gevon
den. Om echter zijn goeden wil te toonen, zou
Hitler Chamberlain hebben voorgesteld, hem
den volgenden keer in West-Duitschland tege
moet te komen.
Sinds korten tyd worden de producten
der Amerikaansche Willys-Overland-fabrleken
waarvan de firma Sieberg reeds importeur was;
gebouwd in de Nederlandsche fabriek „Auto-
bouw". Op gelijke wijze als met de Ford-pro-
ducteu het geval is, worden de onderdeelen der
Willys-automobielen thans afzonderlijk en in*
gedeeltelijk bewerkten toestand, in kisten ver-
pakt, naar ons land verscheept.
Daar de vrachtkosten op zeeschepen eu lich
ters behalve naar het gewicht berekend worden
naar den omvang der te verzenden waren, be-
teekent verscheping van losse onderdeelen,
welke belangrijk minder ruimte innemen dan
auto's, reeds een belangrijke besparing.
Zoodra de kisten met onderdeelen in de fa
briek aankomen, wordt de inhoud gesorteerd en
dan begint het opbouwen van chassis en car
rosserie. De afzondeljjke stukken ondergaan te
voren nog verschillende bewerkingen, waarbij
de Amerikaansche onderdeelen vaak nog gewij
zigd worden. Het takken, bekleeden en voor
zien van allerlei accessoires geschiedt alles in de
Nederlandsche fabrieken, alsook het monteeren
van de motoren.
De werkplaatsen, waarin de auto's worden
vervaardigd, zijn ondergebracht in het bene-
denstuk van het garagecomplex aan het Schel-
deplein. De bovenverdiepingen blijven in ge
bruik als garage, doch bij een groote vlucht van
de nieuwe afdeellng kunnen ook deze op den
duur tot autofabriek worden omgebouwd. De
capaciteit is op het oogenbllk berekend op de
aflevering van vijf auto’s per dag.
Bjj een rondgang, welke wy gistermorgen door
de fabriek maakten, onder leiding van den heer
L. MAhlmeljer, firmant van de firma Sieberg.
hebben wy ons een beeld kunnen vormen van
het bedrijf. De ruime en lichte hal wordt thans
benut voor het samenvoegen der onderdeelen
tot nieuwe automobielen en daar ook onder
gaan deze de laatste bewerkingen. Rondom de
hal bevinden zich de modern uitgeruste werk
plaatsen. waar speciale afdeellngen zijn onder
gebracht.
Wy maakten kennis met het schuren en op
werken van het (Maatwerk, waaraan zeer veel
zorg wordt besteed ten einde een zoo mooi mo-
geiyk eindproduct te verkrygen. Het Is trou
wens kenmerkend voor de Nederlandsche fa
briek, dat de onderdeelen er veel beter* verzorgd
worden dan in Amerika het geval is. Behalve
dat het Nederlandsche product dus goedkooper
Is, onderscheidt het zich door een keuriger en
verzorgder ulteriyk.
Het verschil konden wy met eigen oogen
aanschouwen by twee auto’s, resp. geïmporteerd
en hier vervaardigd. Dikwyis zyn het slechts
kleinigheden, een stukje bekleeding extra, een
anders gekleurd onderdeel of iets dergeiyks, dat
het cachet verhoogt. De Nederlandsche werk-
wyze kan men in het algemeen bestempelen als
degeiyker. De ondergrond voor het lakwerk is
grondiger gereinigd en geschuurd, waardoor het
lakwerk niet slechts fraaier maar ook duur
zamer is.
Over het algemeen kan men dan ook zeggen,
dat de In onze stad gebouwde Willys beter be
antwoorden aan den vaderlandschen smaak dan
de grover afgewerkte Amerikaansche wagens.
Hiermede is dan tevens een der voordeelen van
autobouw in ons land aangeraakt. Er kan in
meerdere opzichten met de byzondere wenschen
van de koopers rekening worden gehouden, het
geen èn voor consument èn voor producent van
belang is.
Het voornaamste lykt ons echter wel de ult-
bieidlng der werkgelegenheid. Gerekend wordt
dat de bouw van een auto in ons land 325 ar
beidsuren vergt. De firma Sieberg heeft haar
personeel reeds met dertig procent moeten ver
meerderen en mogeiyk zullen in de toekomst
nog meer arbeiders In de nieuwe fabriek hun
levensonderhoud kunnen verdienen. Daar het
in de bedoeling ligt om zooveel mogeiyk onder
deelen in eigen tand te betrekken, zyn hier te
vens mogeiykheden geopend voor andere in
dustrieën.
Met tusschenpoozen van een kwartier ver
trokken hierna nog andere treinen met reser
visten. Bestemmingen waren o.m. Straatsburg.
I’hyonvllle en Belfort. Eveneens is vanmorgen
te Parys de uitreiking van zandvoorraden be
gonnen n.l. leder huis een kwart kubieke me
ter, terwyi instructies zyn gegeven aan pu
bliek en huiseigenaren voor het gebruik.
Ook voor de uitrusting der burgerbevolking
met gasmaskers, waarvan voorloopig de voor
raden der fabrieken te kort reiken, zyn maat
regelen onder oogen gezien. v
Slnds^ de aankondiging van Chamberlain’s
bezoek aan Hitler is de stemming van het pu
bliek nog al optimistisch gebleven, daar men
aanneemt dat bet behoud van den vrede er
bet resultaat van kan zyn.
Dit optimisme is echter meer op hoop ge-
Rrond, dan op zekerheid.
De Sultan van Langkat en gevolg zullen
Zaterdag met den trein van 13.47 (Etoile du
Norl) van Den Haag naar Parys vertrekken.
Het gezelschap zal een reis door Europa ma
ken met eindpunt Napels. Daarop gaat de reis
16 October naar Egypte. 25 October zal de reis
vandaar naar Indië met de „Dempo” begin
nen.
Men verheelt zich echter niet dat een her
ziening van de Dultsch-Tsjechische grenzen,
(Indien Praag tenminste toegeefiyk zou zyn)
■oglscherwyze nog andere veranderingen van
grenzen moet meebrengen.
De weerstand welk het „directorium" der
groote mogendheden te overwinnen zou
hebben van de betrokken kleine mogendheden
kan een bron van moeliykheden worden, af
gezien van de offers, welke deze herzieningen
voor Engeland en voor Frankryk zouden be-
teekenen.
Men stelt echter in het licht, dat bet voor
barig is reeds thans een vennoedeiyke balans
op te maken. Niettemin keurt' vrywel de ge
heele publieke opinie het InlttaUef van Cham
berlain goed. Alleen de communisten toonen
zich, even els de Russische leiders, uiterst ver
bolgen. zy concludeeren by monde van Ga-
bnel Pérl In l'Humanlté, dat de berekening
van Chamberlain niet slechts een oijbehooriyke
mal honnète), doch ook een fallkant verkeer
de berekening is. In het rechtsche kamp is het
alleen Henrl de Kerlllls in de Epoque, die de
meenlng verkondigt, dat Frankryk door toe
to stemmen in een afscheiding der Sudeten
zyn eigen positie moreel ontzaglyk zou ver
zwakken. Hy noemt de meenlng, dat Frank-
rlik daardoor voor gerulmen tyd den vrede
zou kunnen afkoopen een funeste dwaling. In
middels betoogt de oud-premier Tardleu. die
tot geen enkel politiek kamp meer behoort in
de Grlngoire, dat men ditmata Duitschland niet
toe mag geven. Indien Duitschland zich mees
ter zou maken van deti Donau is het in een
eventueelen oorlog onoverwlnneiyk. Een andere
oed-premier Flandln, die evenals Léon Blum
dezer dagen herhaaldeiyk door den premier is
ontvangen, verkondigt als zyn meenlng ech
ter, dat Frankryk geen oorlog mag acceptee-
Hy heeft zyn meenlng vanmorgen uit
voerig in de Journal uiteengezet.
Het ongeluk op dezen weg, welke kaarsrecht
is, moet waarschljniyk worden toegeschreven
aan het feit, dat de bestuurder door slaap
overmand werd.
In den wagen bevond zich voorts de 32-ja
rige mej. Van de Weyer uit Antwerpen, die
ernstige verwondingen opliep, zy verkeert
echter buiten levensgevaar. Nadat de eerste
hulp verleend was, is zy naar familie te Tum-
hbut overgebracht.
het
A D.O.-speelgoed en Leerdam, waar vqpl inte
resse voor de geëxposeerde artikelen getoond
werd.
Op de eerste verdieping werd in de Indische
afdeeling de thee gebruikt en het spreekt van
zelf, dat het gezelschap hier wat langer ver
bleef dan elders, omdat het producten van
eigen tand gold, die geëxposeerd werden.
Verrast waren de gasten, toen zy beneden een
keur van fruit byeen zagen van de Utrecht-
sche veiling en gaarne wilden zy een proef ne
men van de prachtige pruimen, die daar by
waren.
Ook de naastgelegen stand van de Westtand-
sche veiling met haar pracht van bloemen had
hun bewondering.
zy lieten zich over tal van byzonderheden,
belde instituten betreffende, voorlichten en gin
gen daarna de machines voor de Grafische Vak
ken in de Beatrlxhal bezichtigen.
Nauwkeurig gingen zy even tater de werking
na van de groote eiersorteermaohine in het
houten paviljoen, een zeer vernuftige uitvin
ding, die de eieren sorteert naar kwaliteit en
gewicht.
De Agrarische beurs heeft wel een goed deel
van de belangstelling der Indische vorsten ge
had, want daarna gingen zy nog de paarden en
het pluimvee bezichtigen.
Het laatste was vooral op het programma
gezet, omdat de zoon van den Soesoehoenan
van Soerakarta, die ook was meegekomen, een
speciale liefhebber van pluimvee is en hy
toonde voor deze inzending op de Jaarbeurs
dan oolf een meer dan gewone belangstelling.
Eerst omstreeks vyf uur, toen de Jaarbeurs
ging sluiten, was het bezoek ten einde en bul
ten op het Vredenburg stond een groote menigte
het vertrek van de Indische vorsten af te wach
ten.
Wat de voorgeschiedenis van Chamberlain's
geste betreft kan men veelvuldig de lezing
hooren. dat bet imtiatlef Dlnsdagmldctag werd
genomen door Datadier in den vorm van een
voorstel om een conferentie te beleggen tua-
echen hem (Datadier), Chamberlfün en Hitler
Chamberlain sou daarop Datadier overtuigd
nebben dat een bespreking van nemzelf en
Hitler gewenschter was, wyi de onderhande-
llngen beter zouden vlotten, terwyi Hitler by
Daladler’s aanwezigheid waarschyniyk er op
aan aou dringen, dat Mussolini ook de bespre-
l ingen aou meemaken.
De berichten welke de groote avondbladen
over de „pelgrimage van Chambertaln” publl-
ceeren worden door het publiek van
7 gespeld.
Ook de anecdotlsche voorvallen worden met
graagte gelezen. Doch evenzeer beeft men
aandacht voor den dramatischen kant van deze
reis. Iedereen weet 'mmers hoe de verschrik-
keiyke dreiging van een ongekend ergen oorlog
naby was, toen de 70-Jarlge premier besloot
tot het stellen van een daad welke In de di
plomatie van de laatste 50 Jaren haar weerga
niet vindt. Immers het is duldeiyk welk een
groot offer Chambertaln moet gebracht hebben
aan zyn persoonlyken en nationalen trots. Mocht
deze poging stranden, zoo merkt men op, dan
zal het voor de historie onomstooteiyk vast
staan, wie de verantwoordelykheid voor de
gevolgen zal moeten dragen.
Ongunstig wordt in dit verband het mani
fest van Henlein beoordeeld, daar men aan
neemt dat dit met voorkennis en instemming
van Beriyn is uitgevaardigd. Men ziet daarin
op zyn minst weer een bewys van het typisch
gebrek aan psychologisch inzicht van de
Duitschers.
De besprekingen zouden er Wel eens niet
gemakkeiyker op kunnen worden, wanneer het
er naar ultzlet. dat men een oplossing wil for-
ceeren.
9
M
gische afdeeling, de Gero, de stand van
Tn dc geschiedenis der Nederlandsche Jaar
beurs was het gisteren een byzondere dag van
wege het bezoek van de delegaties van de
Indische zelfbestuurders. Het waren de ver
tegenwoordigers van den Soesoehoenan van
Soer.ikarta, van den Sultan van Jogjakarta, be
nevens de afgevaardigden van het hoofd van
het Mangkoe-Nagorosche huls te 'Soerakarta en
van het hoofd van het Pakoe-Atamsche huis te
Jogjakarta met hun gevolg, j
Donderdagmiddag tegen 1 uur kwamen de
hooge gasten voor het Jaarbeursgebouw te
Utrecht aan, waar zy namens den Raad van
Beheer der Konlnkiyke Nederl. Jaarbeurs wer
den ontvangen door mr. H. Waller.
Zy begaven zich direct naar de eetzaal aan
de zyde van het Vredenburg, waar de lunch
werd gebruikt en een begroetingswoord gespro
ken door dr. F. H. Fentener van Vlisslngen,
voorzitter van den Raad van Beheer. De heer
Fentener van Vlisslngen drukte zyn voldoening
uit «Ver dit bezoek en gaf een uiteenzetting van
de economische beteekenis van de Jaarbeurs.
Eerst tegen half drie werd met een rond-
