m
h:
I niet kui
I nen ui
I snaken,
I tegen
I eeuw, di
I is dan d
I middelee
I mensch
I bestaat
I vennatui
tuurlijke
I in prodi
I die een i
God te
I van Her
FOTOREPORTAGE
DE
LH
van
1898
van
Wat de huisvrouw
heeft op die
B-“
1938 vóór
*-
voor 80.
arerïssg
„Zomerpncht" ontleend stta kunnen “M
Patronenkantoor ^anora", Nauaupleln
lem. patronen besteld «orden tegen
ran 10 oen* voor Jabots, kraagjes. ZO c**-.*.
rokken, bloueee, kleine avondjas!» en *5; ca.
Weeding. U cte. voor mantels en japonnen, w
Plaats dan een „Omroeper”
gezinnen
apSriiJur’
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel?
fa
-4. Baby-slaapzak tevens
nachthemdje
Ofympia-joHen verzedd
b lb
,N)
/J
UIT D
MCqCENKÜHT U WINNEN!
0G£
Op de
Cagerplassen zijn
12-voets jollen en
vrouwen en kinderen der uit Tsjech o Slowakije gevluchte. Sudentenduitschers zijn
in kempen ondergebracht, waar hun het noodige voedsel* wordt verstrekt
nnnmiinnrniiiiiiiiiinnnniiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiininiiiiiiüiiiiiiiiiiiiinmiiiiiiiiiiiiiimim
MAANDAG 19 SEPTEMBER 1938
l
D. K.N.A.C.
organiseerde
in Zuid Lim
burg een heu
vel-rit Een
fraaie opname
in de omge
ving van Val- I
kenburg
nimniiiiiiininniüiiiiiiihdiiiniirritTiüiiniiiiiiinüiiiiiinrTiiiiiüiiiHiiiiiTiHTiTniiininiüiHiiinnirn
S.M.1
Z83
ZS6
Beroep
dat
Op versoek van een lezeres
l^)
WVWWWWWVVWWWAWV**
van
het
Oeneeskun
Recht
Tsndartser
Techniek I
Architect™
Hooger on
Hygiëne
Journalists
Geestelijkh
Bibliotheek
Middelbaar
Geschoolde
Zlekenverpl
Ongeschoold
Landbouw
Handarbeid
De sultan van Langkat is Zaterdag uit
Nederland vertrokken. Kapitein Roms*
winckel neemt op het station te Den
Haag namens de Koningin afscheid
i wollen
malen
knoopen
Het
het beroet
hoofdrol;
per beroet
Prof. Clar
op hun of
bü komt 1
daartoe nog niet in de gelegenheid was
b.v. Is de belangstelling voor haar „vAk”
gewekt. Zij^ leest met ambitie de kranten
of tijdschriftartikelen op haar gebied...
óók al bepaalt zich de inhoud niet enkel
tot recepten, maar wordt haar aandacht
gevraagd voor degelijkers uiteenzettingen.
Zij neemt kennis van wat er in haar om
geving te genieten valt aan lezingen, voor
drachten en korte cursussen; zij bezoekt
die gewoonlijk met interesse en zij past het
geleerde graag» in eigen gezin toe, waar zij
op die manier gaandeweg verbeteringen
in de voeding en daardoor in de gezond
heid aanbrengt. Zij schaamt zich niet
langer er voor om aan „bevoegde krachten
raad te vragen in moeilijke gevallen, hetzij
die verband houden met financieele aan'
gelegenheden, met diëetgevallen, met kleu-
tervoeding of Wat dan ook. Kortom, zij
heeft door ondervinding geleerd, dat haar
taak gis leidster van het gezin de verant
woording met zich brengt om op de hoogte
te zijn en te blijven van de nieuwere in
zichten op hygiënisch gebied.
DAArdoor onderscheidt zij zich van
huisvrouw van 1898.... en met eere!
MARTINE WITTOP KONING
I ringsgezi
I verdiensf
i echter o
I behoud i
I ontvangt
I de door
I De vollec
I te schaft
I de goedd
I stoffelijk'
I sen, maa
I het bedn
I men ee
I waarde 1
der verst
I voor de
I berekenlr
I „Verzeker
artikel as
waarde v
I j^jkwr PrQ
I Uonale et
lumbia U
n», ver
dealtere
gendethe
gevestigde
desen het
als dokter
tijk zal oi
iet een v
HU neemi
theek op
op de gel
arbeid. Dt
die inkom
Hoe groot
op het on
beeft uit
Aan deze
«tas, in
gronde. De
•cheidene 1
niet
toegedaan
beden, het
- goede mar
wflke aan d
weening zoi
Phis betaal
richtingen o
d*e verricht
«*k, of 11e
het geval?
Amerlkas
•cheppUen t
waardevolle
toekomstige,
Widdeld aar
^ie een ven
h)n de les
»*nt zy hl
waterleel te
Voor ons h<
*8 het od
•beeld geven
•chlUende b<
ilnancieele
leven
•chter in bo
«schatbare
(voor* de huishoudelijke vakken bleek o.a
nog zoo goed als-g^en opleiding te bestaan).
Daarnaast het zaaltje van het huishoud-
onderwljs, waar afwisselend aap verschil
lende leerlingen (meisjes uit*gegoe<fè krin
gen, a?s. dienstboden, ook zelfs koks bij hel
leger) openbare lesse.i werden gegeven
die door'het publiek soms met belangstel
ling, soms echter ook met schouderophalen
en een spottend lachje werden bijgewoond
moest men nu dergelijke kennis bljbrengen
op een school? DAt leerde men immers
vanzelf, hetzij bij Moeder thuis, hetzij „ai
doende”. Maar wat thuis niet tenminste
zoo goed als niét onderwezen kon Wor
den, dat was de wetenschappelijke onder
grond, die het hoe en waarom van de spijs
bereiding verklaarde: de voedingsleer en
de receptenleer, die aan het handenwerk
de leiding geven en waarvan een vérstrek
kende invloed moet worden verwacht op
den^gezondheidstoestand van het gezin.
DAt was het doel van die openbare les
sen: het publiek te toonen, hoe op de toen
nog schaars in ons land verspreide huis
houdscholen het werk werd opgevat niet
énkel als het bijbrengen van vaardigheid
in koken (en andere huishoudelijke1' bezig
heden) maar evenzSér als het leggen van
een ondergrond van wetenschappelijke
scholing waardoor de toekomstige huis
vrouw in staat zou zijn partij te trekken
van de aanwijzingen, die vanuit den kring
der wetenschapsmannen langzamerhand
tot het gezin moesten worden gebracht.
De eerste stappen daartoe waren reeds
gedaan; de Vrouwenarbeid-tentocnstelling
in 1898 was zeer zeker een van de middelen,
die tot voortgaan in dezelfde richting aan
spoorden.... langzaam maar zeker.
19141918. We verplaatsen ons in de
oorlogsjaren en we denken speciaal aan de
groote moeilijkheden, die de huisvrouw in
die jaren ondervond in verband met de ver
zorging van haar gezin.
Wat aandrang en overreding in de voor
afgaande jaren niet hadden kunnen berei
ken, dat volbrachten de voedselschaarschte
en de brandstof nood; ....de huisvrouw, die
tot nu toe zich op haar eigen terrein vol
doende sterk had gevoeld en die gemeend
had er door eigen kennis wel te kunnen
komen hAAr sloeg de schrik om het hart
bij het dreigende gevaar: ondervoeding van
haar gezin. Tq0i weerde zich het hulshoud-
onderwijs zoo dapper mogelijk. Het was in-
-v
“«oemd: tot
Sche
tester der
«eenhulaen
Bovenwijdte' 52 cM, lengte midden-
vóór 68 cM. Schouderbreedte 6 cM., mouw-
lengte 22 cM., polswijdte 12 cM., lengte
bovenstukje 8 cM.
Benoodigd: 1 meter flanel van 90 cM.
breed, 5 knoopjes, 30 cM. elastiek.
Deze slaapzak, die tevens voor nacht
ponnetje gebruikt kan worden is heel prak
tisch voor koude dagen. Aan het boven
stukje is midden vóór een overslag van l'/2
cM. aangeknipt. De zak wordt met ruimte
aan het bovenstukje gestikt en ongeveer
20 cM. Ingeknipt. Over de geheele lengte
van de sluiting stikken we een beleg tegen
van 3 cM. breed, waarin de knoopen en
knoopsgaten worden gemaakt. De onder-
wijdte van den zak is 82 cM. en kan met
ruimte aan een smallen band worden ge
zet, waarin knoopen en knoopsgaten ge
maakt worden. De lengte van den zak is 15
c.M. langer genomen dan de geheele lengte
van het kind. Aan de lengte van den mouw
knippen we 2'/2 cM. bij aan en slaan deze
naar binnen. l'/2 cM. van den kant maken
we tweemaal een stiksel, waardoor een
elastiek wordt geregen op polswijdte. De
mpuwnaad valt op den zijnaad van het
bovenstukje en wordt zonder ruimte in het
armsgat gezet. Het kraagje wordt in model
tusSchen Yeeds uitgegroeid over het geheele
land en het vormde voor het groote publiek
niet langer het onbekende terrein van vroe
ger. r
Voorlichting op het gebied van voeding
werd gedurende de oorlogsjaren links eh
rechts gegeven, in de meeste gevallen met
krachtige hiflp van de Regeering. En de
vrouwen took zij met langjarige huis
houdelijke ervaring leerden luisteren
naar He door de leerares gegeven wenken,
die het mogelijk maakten de voeding iif *t
gezin óp pefl te houden trots schaarschte
en „rantsoeneering”.
Qe huisvrouw begem in die jaren te voe
len en te erkennen, dat de voedselverzor-
glng van haar gezin méér omvatte dan
enkel het gaar maken en opdienen der
spijzen; zij kwam tot de ontdekking,
goed koken nog iets anders beteekent dan
het sleurwerk verrichten dat zich steeds
1898. In onze herinnering rijst op de
Vrouwenarbeld-tentoenstelling in Den
Haag.
De groote gehoorzaal, waar de „werkende
vrouw’* toen nog slechts sporadisch in
de maatschappij te vinden sjyrak over
haar ervaringen; waar nieuwe tprrefiien
voor vrouwenarbeid werden opengelegd en
waar vooral! bij de jongeren enthou
siasme werd gewekt voor het beproeven
van hAAr krachten op algemeen sociaal
gebied.
En links en rechts, uitgaande van die
aula de zaaltjes, die voor het meerendeet
de illustratie gaven van het gesproken
woord, omdat er bepaalde takken van
werkzaamheid in beeld werden gebracht ot
In grafieken werden voorgesteld.
Het .zaaltje van de hongerloonen”, dat
aan de bezoekster als het ware een waar
schuwing toeschreeuwde tegen het koopen
van slecht betaalde „confectie”; waar ook
op pakkende wijze statistische gegevens
waren Vastgélegd over de vakken van vrou
wenarbeid, het aantal beoefenaarster»
daarvan en haar al of niet geschoold zijn
Fig. 286.. Meisjesjurk, gemaakt van effea
stof. Het ronde kraagje is eenig»
doorgestikt. Ook de biezen, met
versierd, zijn afgestikt De rok
heeft ’n paar platte plooien, die reeds op
helft van de taille beginnen. Er is 3.20 M.
stof voor noodig. Het patroon is verkrüf-
baar in maat 80.
Een zeer practisch en aardig schooljurk)*
zien we in fig. 289. Het heeft een schouder
stuk, waarin een modelletje gestikt wordt
van schuingenomen stof. Rond den hals en
op het geplooid rokje worden 1 of 2 kleu
rige bandjes gezet, die op 1 oogenbllk «x>-
zeer in den smaak zijn. We hebben er IJ#
M. geruit flanel voor noodig en het pa
troontje is te verkrijgen in de maten M
en 64. Origineel is fig. 258, dat alweer op
de moderne wijze versierd wordt, namelijk
met gekleurd of wit band. Langs het ge
heele, klokkende voorbaantje loopt dese
gameering. Op den rug is een lusje van
gevormd en aan de hoeken van het vier
kante halsje zien we twee strikjes. D5
jurkje is in een ommezientje klaar en vol
doet zoowel in effen als in gewerkte sto
Het patroontje kunnen we bestellen in d»
maten 72 en 76.
in de keuken bij het fornuis placht af te
spelen. De keus van doelmatig voedsel, het
voorkómen van verlies aan voedingsstoffen
bij de bereiding, het met oordeel samen
stellen van het menu, enz., enz. het
waren alle punten, die te denken gaven en
dip er de verstandige huisvrouw toe brach
ten om wAAr zij kon zij het niet op een
huishoudschool dan toch door lectuur pf
dpor het bijwonen van voordrachten en
(demonstraties haar kennis aan te vullen
ten bate van haar gezin.
1938. We zijn genaderd tot de ‘huis
vrouw van nu.
Zij kan langzamerhand nu wel weten,
dét er hulshoudonderwijs bestaat en dat
zij er goed aan zal doen haar dochters van
dat onderwijs te laten prófiteeren: een
volgend geslacht zal dan niet behoeven te
wachten tot „al doende” de huishoudelijke
kennis (gedurende de eerste proefjaren
dTkwijls^ten koste van het gezin!) is ver
kregen, maar van den beginne af zal de
jonge huisvrouw haar taak met vertrouwen
in de oogen kunnen zien. In heel veel ge
vallen wordt thans deze opvatting gehuldigd.
Maar zelfs voor wie geen huishoudschool
bezoekt de huisvrouw, die in hAAr jeugd
J. H. W. Rcedt-Muydennan, Hl.r-
lier, R’dam; Mevr. L. H. P. Kiezebrink-
Mej- C. M. Voerman, Zierikzee; Mevr. M.
Groenlo; Mevr. J. O. Keen, Sibcuk»;
r-- - -
V. A. van
Br. -----
Keaaela» Scbacaberg; Mevr. M. Jonker-1
I. A. Wever, Utrecht; M
Ebe v. d. Valk, HillegenbergMevr. M. D. Mat*
per, Enschede; Mej. A. Schelen, Scheveningen Mej.
lelt, Cocvordcn, Mevr. N. Rooymam-Vaenen, Weert.
VflRVOSSEN i Mm H. M. Misée-Dirkten, Leiden j
C. Hermana-Schellekena. BredaHr. J. W. Brouwen,
Den HaagMevr. C. W. Ntfjzen-Peitmen, Monnikendam
Hr. A. Ch. E. Schuurman, Arnhem. o
BURGERS E. M. M. RIJWIELEN i Mevr. M. M. Zegwaard,
A'damMevr. A. Noordhoff-Rowold, GroningenMej. Pietje
gajp^Lemdeer; Hr. Jan Baia, PurmerlamlMevr. D. Meyer,
AUTOPEDSt Mevr.
KoUroer - Watuon. Grociuo; mevr. j. v>. j^ccrs, oiocujo;
Mevr. S. Volden, LeidenMevr. B. de Waal-van Bolderik,
A'dam i Mevr. W. A. van Kempen-Lee»berg, Hilvenum
Goote, Ermelo; Hr. B. Woud, Wormer; Hr. M.
It _-Duif, Druten; Mej.
Mevr. J. M. E. Geudeker-Snijden,
ScheveningenMej.
t
1
i
gegeven en van dubbele stof gemaakt. Voor
naden knippen we overal l^i cM. aan.