ONSBLAD
Londen
en
van
3
J
J
3
Praag aanvaardt het advies
Parijs
I
I
I
I
I
I
I
I
i
i
i
i
DE TROONREDE
I
I
I
z
i'
Het nieuws van heden
VERGETEN?
DE BAROMETER
MIJNWERKERSDRAMA
TE HEERLEN
Graaf Grandi in
Downingstreet
r
JOH. LAU WERS
PAYGLOP 3
ALIHAAk
PLATVOETZOLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
S 8^
ISME
)E
•J
aan-
Op verzoek van China
Si
»De staatslieden komen
te Iaat”
Censuur op de kranten
in Tsjecho-Slowakije
Rome is niet voldaan over de
resultaten van Londen
Protest der regeering
van Mandsjoekwo
Poolsche grenswacht
versterkt
Secretaris-Generaal van het
Fransche vakverbond
Beroep van Genève
op Japan
Russische ruiters in
Mandsjoekwo?
De verkiezingen in
Zweden
Tsjang Kai Sjek
tot zijn volk
Aanzienlijke winst- der
sociaal-democraten
PRAAG AANVAARDT HET ADVIES
VAN ENGELAND EN FRANKRIJK.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Het defensie-program-
ma der Ver. Staten
DAM
In verband met de militaire maat
regelen van Praag
De driehoek Berlijn-
Rome- Tokio
Roosevelt ontvangt
Jouhaux
PRAAG, Sept. (Reuter). Van gezag
hebbende zijde wordt vernomen, dat deTsje-
cho-Slpwaaksche regeering besloten heeft,
de Br itsch-Fransche aanbevelingen te
vaarden, doch een meer concrete toelichting
wenscht, teneinde tot in bijzonderheden te
kunnen antwoorden.
De vergadering van het kabinet eindigde
vannacht om kwart voor een. De voornaam
ste overweging, welke bij de beraadslagingen
heeft gegolden, was het vaste voornemen
een oorlog en bloedvergieten te vermijden.
Bouwvakarbeiders in
Frankrijk staken
„Wy zullen honderdvoudig
wreken”
11
m2
Eisch van Hongaar te he
Revisions-Liga
Twee mannen by een steekpartij
zeer ernstig gewond
Geen nieuwe verzekering van
Japan aan Duitschland en Italië
„Hitler onze Führer!”
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 20 SEPTEMBER 1938
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 298
Mayonnaise
- TAvKj fJALADEJAlB
H.M. heeft hierbij de volgende rede uitgesproken:
Leden der Staten-Generaal,
7TIM
Heerlen
twee
te
o o
MS
b'i»4
MO
i
reur»
>pr-
Stand ep Dinsdag 18 wer vjm. 750
Veris® (tand 7884
«ende
wziS-
gele-
SI
0
I
■I
I
Hedenmiddag te half twee heeft H.M. de Koningin in plechtige zitting het nieuwe zittingsjaar
van de Staten-Generaal geopend.
Deze vormlooze massa is het overblijfsel van een A.P .C .-tankwagen, welke Maan
dag op den onbewaakten overweg te Berkum nabij Zwolle door een sneltrein werd
gegrepen en in brand vloog
Na Sebekowsky heeft nog het woord gevoerd
de afgevaardigde Sandner, die om. zeide: Men
heeft onze organisatie vernietigd, wU hebben
deze niet langer noodig; wij hebben een andere.
Deze is niet meer voor den vrede, doch om hon
derdvoudig te doen betalen wat de Tsjechen
ons aangedaan hebben. Wij zullen honderdvoudig
wreken wat men ons heeft aangedaan. Het zal
een actie zijn van vernietiging van hetgeen zij
met de wapens In de 'vuist strijden voor ons
vaderland. Onze Führer is Hitler!"
Ministerieele circulaire aan de gemeente
besturen in zake de uitbreiding van de
werkverschaffing.
M n werkersd rama
zwaar-gewonden.
o <*n
et meer
n er n
mts van
de uit-
ts huns
S7»
I
I
0
0
I
I
LONDEN, 19 Sept. (Reuter). De Italiaan-
sche ambassadeur te Londen, graaf GrandL
heeft vanmiddag een bezoek gebracht aan
het Foreign Office. Orandi vertrok kort na
aankomst van Runciman en Ashton Gwat-
kin.
i voor
sonder
iurg w.
ingelaar
mgelasr
ft «ere-
Wetsontwerp tot wijziging
der begrooting van Binnt
ken 1938.
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
a
1G1NG
:unufc
temen-
Boek-
►njéttr.
D 8998
mate
«Wke
ond.
blad.
De Italiaansche ambassadeur te Londen,
Graaf Grandi, bracht een bezoek aan het
Foreign Office.
ROME, 19 Sept. (Havas) De berichten
•ver het vermoedeijjk resultaat van de
Fiaaseh-Britsche besprekingen te Londen
hebben te Rome een gevoel van teleurstel
ling gewekt.
In Frankrijk is een algemeene staking in
de bouwvakken uitgebroken.
LOB ANGELOS, 30 Sept. (Havas). Op
propagandavergadering voor de landsverdedi
ging is het woord gevoerd door den ondermi
nister van Oorlog Johnson, die verklaarde, dat
de eerste schrede naar verwezenlijking van het
defensieprogramma diende te zijn het met den
meesten spoed produceeren van alles, wat noo
dig is voor zes maanden oorlog. Het is, naar
hij zeide, de bedoeling, dat het leger voor 1940
beschikt over 2300 nieuwe vliegtuigen van alle
typen met de noodlge deskundigen voor be
sturing en onderhoud. HU besloot met te zeg
gen. dat het land gereed dient te zUn ..niet
voor agressie, doch voor zijn verdediging.”
BOEDAPEST, 19 Sept. (DUB.) De president
der Hongaarsche Revislons-Liga heeft aan Hit
ler, Mussolini, Chamberlain, Daladler en gene
raal Skaldkowski telegrammen gezonden, waar
in dank betuigd wordt voor wat voor het behoud
van den vrede ‘n deze spannende dagen gedaan
Is. Ook voor het van Hongarije losgerukte en bU
Tsjecho-Slowakije gevoegde grondgebied wordt
zelfbeschikkingsrecht geëlscht.
De Dultsche pers geeft duidelijk te verstaan,
dat de loop der gebeurtenissen kan afhangen
van incidenten, die een „strafactie” van
Duitschland zouden kunnen wettigen.
WASHINGTON. 20 Sept. (Havas). Roose
velt heeft gistermiddag Jouhaux, den secreta-
rls-generaal van de C. O. Tr, het Fransche vak
verbond, ontvangen.
Na afloop van de audiëntie verklaarde Jou
haux, dat Roosevelt bereid scheen de zaak van
den vrede te steunen, doch dat hij dit niet kon
doen, zonder dat de democratieën nader hadden
verklaard In hoeverre zU bereid zijn hun bij
drage tot deze taak te leveren.
Met betrekking tot het voorstel van den na-
Uonalen raad der Britsche arbeiderspartij tot
het bijeenroepen van een conferentie, verklaar
de Jouhaux voor deelneming van de C. G. T.
te zijn.
DIENST-AAHhlEDINGEN. Gevraagd Of Aan
geboden, geplaatst onder da Omroeper-
rubriek 10 el. per regel.
tot stand zullen brengen. Spr. besloot met te
verklaren, dat achter de Budeten-Duitschers
Dultschland staat.
PARIJS, 19 Sept. (Havas) Vanochtend
is in Frankrijk een algemeene staking in
de bouwvakken begonnen. t
In het departement Beine-et-Oise wordt
door 90 procent der arbeiden gestaakt.
CHAR BIN, 19 Sept. (Domei) Verscheidene
Sovjet-Russische cavaleristen zijn ten Westen
van Mandsjoeli over de grens gekomen. ZU rijn
Zondagavond te omstreeks half acht verschei
dene honderden meten op het gebied van
Mandsjoekwo doorgedrongen. De Russische in
dringers hebben greqspatrouillcs van Mand
sjoekwo beschoten. Deze beantwoordden het
vuur. Men heeft gezien, dat een Rus van rijn
paard viel. Aan de zijde van Mandsjoekwo (Un
geen verliezen.
WARSCHAU, 19 Sêpt. (P.A.T.). Officieel wordt
medegedeeld:
„In verband met den omvang der Tsjecho-
Slowaaksche militaire maatregelen in het grens
gebied en het groote aantal deserteurs van het
Tsjecho-Slowaaksche leger, dat de Poolsche
grens overschrijdt, is de Poolsche grenswacht
versterkt met speciale grensverdedlgingsafdee-
Ungen.”
STOCKHOLM, 19 September (Havas). De de
finitieve resultaten van de verkiezingen voor
dg gemeenteraden In Zweden zUn nog niet be
kend, doch het Is duidelijk, dat de winst der
sociaal-democraten aanzienlijk Is: 128 nieuwe
zetels. terwijl de conservatieven veel mandaten
hebben verloren.
De landbouwpaxtU, welke met de sociaal-de
mocraten deel uitmaken van de regeerings-
coalltle heeft ook verliezen geleden.
De volkspartij heeft haar positie Iets ver
sterkt.
GENëVE, 19 Sept. (Reuter). De Volkenbonds
raad heeft besloten het, Chlneesche verzoek tot
toepassing van artikel 17 van het handvest in
te willigen en opdracht gegeven tot het zen
den van een telegram, waarin Japon wordt ult-
genoodigd de rechtspraak van den Volkenbond
in het conflict met China te aanvaarden.
Krachtens artikel 17 van het handvest zal
Japan worden uitgenoodigd zich te onderwerpen
aan de bepalingen, die gelden voor de leden
van den Volkenbond. Indien deze ultnoodlging
zou worden aanvaard, zouden de bepalingen
van de artikelen 13 tot 18 van. toepassing zUn
BU een afwijzing zou artikel 18 betreffende de
sancties kunnen worden toegepast.
PRAAG, 20 September (Havas). Krachtens
de uitzonderingsmaatregelen, waartoe de Tsje
cho-Slowaaksche regeering besloten heeft,
werd met ingang van gisteravond de preven
tieve censuur toegepast op alle bladen, die
daartoe hun nummer voor het verschijnen aan
de censuur mpeten voorleggen.
m den
;ea in
iar.
MMS
Hkope.
rkieel-
l
MN
In den nacht van Zaterdag op Zondag
zijn tijdens een twist twee mijnwerkers uit
Heerlerhelde zwaar gewond.
In een café aan de Willemsstraat te Heerlen
ontstond ruzie, welke op straat uitgevochten
werd. De mUnwerker A. V. bracht R. ernstige
messteken toe In arm, rug en gezicht. De mUn
werker v. d. W.. die tusschen belde wilde komen,
kreeg eveneens eenlge steken In den rug. die
hem werden toegebracht door W. G.
R. en van der W. zijn naar het ziekenhuis
overgebracht Hun toestand was hedenochtend
zeer ernstig.
De dader A. V. kon direct worden gearres
teerd. De andere dader, W. G. uit Schaesberg,
Is voortvluchtig.
Verscheidene duizenden Sudeten-Dultsche
vluchtelingen hebben vanavond de door de Su-
deten-Dultsche partij georganiseerde betooglng
In het tentoonstelllngspalels te Dresden bijge
woond.
Een functionaris der Sudeten-Dultsche partij
zeide o ju: „WU zijn niet de grens overgekomen
om ongewapend te blijven, zooals wU het ginds
waren. WU zullen gewapend en zegevierend
naar ons vaderland terugkeeren.”
Sebekowsky verklaarde, zich richtend tot de
in Tsjecho-Slowakije gebleven Dultschers: „Wij
zullen spoedig terugkeeren als soldaten van
ons geboorteland. Wij zullen overwinnen, om
dat Hitler het wil. Kameraden In het moeder
land, het uur der bevrUding nadert. De slavernij
gaat een einde nemen. WU zijn In de laatste
phase van den strUd.”
Na uitvoerig gesproken te hebben van de
„wreedheden” en .jnoordpartUen” der Tsjechen,
verklaarde Sebekowsky, dat de vrijkorpsen thans
,Jn het strijdperk treden, de wapens in de
vuist.” Hij besloot met de woorden: „WU willen
HSINKING, 20 Sept. (Domei). De regee
ring van Mandsjoekwo heeft vandaag 'n krach
tig protest Ingediend bU de Sovjet-regeering
tegen de overschrijding van de grens van
Mandsjoekwo nabU Mandsjoeli door Sovjet-
Russische cavaleristen.
De nationaal-socialisten hebben In het ge-
heele land geen enkelen zetel verkregen.
De communisten zUn niet sterk vertegen
woordigd. ondanks de twee zetels winst In den
gemeenteraad van Stockholm.
De linksche socialisten hebben verliezen ge
leden.
BU den aanvang van het zittingsjaar, tot hervatting
uwer werkzaamheden, gevoel Ik allereerst behoefte uit
drukking te geven aan Mijne gevoelens van diepe erken
telijkheid voor de in de afgeloopen weken uit alle lagen
van mUn volk ontvangen bewijzen van gehechtheid aan
Mij en MUn Huis. De herinnering daaraan zal bij MU on-
vergetelUk «jjn.
Kon Ik te vorige jare in Uw midden gewagen van
hoop op verbetering in den economlschen toestand des
lands, de gang van zaken sinds dat tijdstip heeft deze
hoop niet in vervulling doen gaan. Wel is de werkloosheid
sinds dat tUdstlp nog eenigszins afgenomen, maar over
het algemeen zUn de economische vooruitzichten minder
gunstig dan destUds het geval was.
Deze toestand plaatst de regeering opnieuw vóór de
vraag wat gedaan kan worden tot verlevendiging van het
bedrUfsleven en de daarmede saamhangende werkgelegen
heid voor groote groepen van ons volk. Met het oog hierop
zullen bUzondere voorzieningen worden getroffen ter be
vordering van den uitvoer onzer producten, terwijl voor
bepaalde bedrUven tarief maatregelen van matig bescher
menden aard in voorbereiding zUn. Ook zal aan de verdere
ontplooiing onzer nationale nUverheid en aan de belan
gen der scheepvaart bij voortduring aandacht worden ge
schonken.
Mag worden gehoopt, dat van deze voorzieningen een
gunstige invloed op de werkgelegenheid zal uitgaan, daar
nevens zal worden voortgegaan met het treffen van bU
zondere maatregelen tot bestrijding der werkloosheid. In
zonderheid zal belangrijke uitbreiding worden gegeven
aan de uitvoering van die werken, welke bijdragen tot
verhooglng van het voortbrengingsvermogen van den bo
dem en daardoor leiden tot het ontstaan van blijvende
werkgelegenheid.
De verdere uitvoering van de drooglegging van den
Noord-Oostpolder en de voorbereiding van d^ overige
inpolderingen in het IJselmeer, zullen krachtig worden
voortgezet.
Teneinde remmende invloeden op de uitvoering van
werken tot bestrijding der werkloosheid zooveel mogelijk
uit den weg te ruimen, zullen voorstellen van wetgevenden
aard U eerlang bereiken.
De werkloosheid onder de jeugd heeft de bijzondere
aandacht der Regeering. Maatregelen tot krachtiger
bestrijding worden voorbereid.
Tot voldoening stemt, dat in deze bewogen tijden de
betrekkingen van Nederland tot de andere mogendheden
haar vriendschappelijk karakter onveranderd hebben
mogen behouden. De Regeering blijft er op bedacht, de
positie van Nederland door onze even zorgvuldig als
bestendig gevolgde politiek van zelfstandigheid te beves
tigen en te versterken. Daartoe blijft de verdere uitvoering
der voorgenomen maatregelen tot versterking van *s lands
weermacht onontbeerlijk.
HANKAU, 19 Sept. Naar het Chlneesche
persbureau meldt, heeft Tsjang Kal Sjek een
boodschap tot de bevolking der NoordoostelUke
provinciën, die door de Japanners bezet zUn.
gericht, waarin hU haar aanspoort met de wa
penen deel te nemen aan den strUd van China.
Japan, dat reeds een millioen soldaten heeft
gemobiliseerd, raakt langzamerhand uitgeput
en tracht thans In een laatste krachtsinspan
ning Hankau te veroveren. Daarom Is dit
oogenbllk voor China van het grootste belang
Ieder moet aan den strijd deelnemen, zoodat
de» Japanners geen oogenbllk met rust worden
gelaten en zich nergens rustig kunnen vestigen.
BUREAUX:
ALKMAAR, Hot 6. Telefoon 4530 en 4220
PEN HELDER. StetlonMtreet 4, Telefoon 771
HOORN. Koepoortiweg 94, Telefoon 412
SCHAGEN. Molenttraat 52. Telefoon BI.
ABONNEMENTSPRIJS:
Met Inbegrip van gratis ongevallenverzeke
ring: voer Alkmaar ƒ2.— per kwartaal of
15 cents P*' week, voor bulten Alkmaar
2.50 per kwartaaf of 20 cents per week.
IBtg N. V. Dfukk. De Spaamestad - Haarlem.
Men is van oordeel, dat de oplossing, die naar
het schijnt door Frankrijk en Engeland zal wor
den voorgesteld, In tegenspraak Is met de these
van Mussolini, die een volksstemming bepleit
voor alle nationale minderheden van Tsjecho-
Slowakije. Frankrijk en Engeland, zoo zegt men
te Rome, kunnen niet anders doen dan rekening
houden met de eischen van Duitschland, doch
*U meenen zich te kunnen verzetten tegen de
rechtvaardige eischen van de andere nationali
teiten In den staat Tsjecho-Slowakije.
Naar het Poolsche telegraafagehtschap uit
Warschau meldt, Is op een hedenmiddag te
Kattowltz gehouden bijeenkomst, welke door
50.000 personen werd bijgewoond, een resolutie
aangenomen, waarin wordt geëlscht, dat Sile-
Teschen aan Polen wordt teruggegeven.
Na de Tsjechen In felle bewoordingen te heb-
ben beschuldigd van onderdrukking der Polen
in Tsjecho-Slowakije, verklaart de resolutie:
He* oogenbllk der bevrilding van Silezisch
Teschen is gekomen. Wij doen een beroep op de
hoogste machten van de regeering en het ge-
beele Poolsche volk, en vragen hun, alle mid
delen te benutten en alle krachten aan te wen
den, opdat rechtvaardigheid geschiede, en Sile-
tLsch Teschen aan Polen worde teruggegeven.
De Deutsche Allgemelne Zeitung schrijft de
volgende zinsnede, die de algemeene opinie van
Dultsche politieke kringen na de publicatie van
bet communiqué van Londen weergeeft.
•De staatslieden komen te laat met hun pen,
*anneer een groot wereldchirurg reeds zijn
ontleedmes ter hand genomen heeft voor een
Mverende operatie,"
TOKIO, 19 September (Domei). De woord
voerder van het Japansche ministerie van Bul-
tenlandsche Zaken heeft de In het buitenland
gepubliceerde berichten volgens welke Japan
een nieuwe verzekering zou hebben gegeven aan
Duitschland en Italië ten aanzien van den
■uropeeschen toestand categorisch tegengespro
ken.
De woordvoerder voegde hieraan toe, dat
Hotta. de ambassadeur van Japan te Rome,
geen enkele verzekering van dezen aard heeft
gegeven tijdens zijn bezoek aan graaf Ciano
op Zaterdag J.l.
Father F. Koperdraad, oud-missionariz
van Madras, ploteeling 'overleden.
Reliek van den H. Lambertus van Luik
naar Maastricht overgebracht.
Oproep van vooraanstaande Nederlan
ders in zake geestelijke herbewapening.
Onderhandelingen tusschen den minister
van Waterstaat en de gemeente Amster
dam, om Schiphol tot nationaal lucht
vaartterrein te bestemmen.
Wetsontwerp tot wijziging en verhooging
der begrooting van Binnenlandsche Za-
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 cl. p
regel; Ingezonden MededeelIngon 40 cl. p. t.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig terlef voor edverteeren bij «bon
nement wordt op aanvragp gaarne door onre
Administratie verstrekt.
De toestand van de openbare financiën blijft In zeer
bijzondere mate zorg verelscheft en noopt mitsdien tot
een zoo groot mogelijke beperking der uitgaven. Dit is te
meer geboden, omdat de offers, welke in de huidige
omstandigheden gebracht moeten warden voor de defensie,
alsmede die, welke nu reeds gedurende een reeks van
jaren gevorderd worden voor de bestrijding der werk
loosheid en de leniging van haar gevolgen, zeer zware
eischen aan de publieke kassen stellen.
Grooter offers zullen echter nog noodig zijn om in
deze voor ons volksbestaan zoo eminente belangen op
de juiste wijze te blijven voorzien.
Voorstellen, welke er op gericht zijn het geheele volk
zooveel mogelijk in deze nationale offers te doen deelen,
zullen nu in dit zittingjaar worden aangeboden. Het ligt
in het voornemen hiermede gepaard te doen gaan.voor
stellen tot belastingherziening, teneinde een meer recht
vaardige verdeellng van den druk te verkrijgen en de in
bepaalde belastingen gelegen belemmeringen tegen ver
ruiming van de werkgelegenheid zooveel mogelijk weg
te nemen.
In verband met het feit, dat de wijzigingen in de
economische verhoudingen op het gebied van den land
bouw meer en meer van blijvenden aard blijken te zijn,
is het gewenscht, dat aan de genomen maatregelen een
organisatie ten grondslag wordt gelegd, waarbij in het
bijzonder gelet zal worden op de handhaving der bij het
landbouwbedrijfsleven behoorende eigen verantwoorde
lijkheid.
Blijft Curasao zich verheugen in een gestadige ont
wikkeling en vertoont de financieele toestand van Suri-
name een lichte verbetering, de in het vorig jaar
ingetreden terugval in de conjunctuur heeft niet nagela
ten een ongunstigen invloed uit te oefenen op den a
algemeenen economlschen en financieelen toestand van
Nederlandsch-Indië.
Hoewel een voorzichtig financieel beleid terughouding
eischt bij het beramen van maatregelen met geldelijke
gevolgen, zal niettemin worden voortgegaan met het
streven naar verbreeding van de economische basis des
lands.
De doelmatige inrichting van de verdediging van
Nederlandsch-Indië te land en ter zee, Welke van de
schatkist zware offers eischt, heeft de voortdurende aan
dacht der Regeering.
Met erkentelijkheid maak Ik gewag van de toewij
ding waarmede leger en vloot, zoomede de ambtenaren
in burgerlijken dienst in het geheele koninkrijk hunne
taak vervullen.
Ook in het komende zittingsjaar zal weer veel arbeid
en toewijding van Regeering en Staten-Generaal worden
gevorderd. In het vertrouwen, dat‘die arbeid verricht zaï
kunnen worden in hartelijke samenwerking en met de
innige bede, dat de Almachtige God ons allen de noodlge
kracht en wijsheid schenke, verklaar Ik de gewone zitting
