ONS BLAD Generaal Sirovy vormt een nieuw kalmte heerscht te PRAAG d. Tsjechische leger Sudetenland? 4 1 1 in 1 DE BAROMETER DE EISCHEN DER POLEN EN HONGAREN ORKAAN TEISTERT DE ATLANTISCHE KUST HET TERUGTREKKEN DER VRIJWILLIGERS Nieuwe eischen te wachten? JOH. LAUWERS PAYGLOP J ALKMAAR BREUKBANDEN ZIEKENFONDSLEVERANCIER OOK SPOORFONDS Het nieuws van heden VRIJDAG 23 SEPTEMBER 1938 I 5 Verklaring van lord Wint er ton 1 Volgent bericht uit Duittche bron zouden vele plaatsen bezet zyn Krofta blijft minister van Buitenl. Zaken De toestand in het Sudetenland MINISTER VAN BUUREN MET VERLOF Beperking van het verkeer Alcoy gebombardeerd Betooging tegen de Britsche politiek PRAAG, 22 Sept. (Havas) Het kabinet-Hodza is afge treden. Troepenverscheping uit Spanje naar Noord-Afrika Naar verluidt zullen de Slowaak- sche partijleiders aan de regeering deelnemen DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN Parijs meent, dat Hitler te Godet- berg op zal komen voor de Polen en Hongaren Weer een radio-oproep der regeering VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX: EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 301 Van Tsjechische zoowel als tMn Poolsche en Hongaarsche zydey worden troepen naar de grens gedirigeerd ^\\\\\\\UUIIIIII1///Z////Z^9^ Duizenden trekken naar Downingstreet O«sk bij de zwaarste hoofdpijn Benesj richt zicht tot zyn volk TSJECHO SLOWAKIJE O 3354) NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD Sociale onderzeeboot* de penningmeester, «die Oorlog: Generaal en o aan De- granaten Stand Vrijdag IS nr v* 7CW tt ben bereid toe te stemmen in Iedere over- «enkomst, die gunstig zal zijn toot mijn land, de pacificatie van Europa en voor de aa- Behalve de Duitsche elschen moeten ook alle verzoeken van Polen en Hongarije worden In gewilligd. anders zullen Polen en Hongarije den Tsjecho-Slowaakschen staat geen waarborg ver- leenen. Naar wij vernemen Is de minister van Water staat voor eenige weken met verlof naar het Het Tsjechische volk, zoo betoogt men. heeft .echt op de eeuwige dankbaarheid van Europa. Menigeen zal deze lofprijzing wat valsch in de ooren klinken en denken dat het klescher war» geweest. Indien zij in de pen gehouden was. De minderheid der bladen, die van meet al aan de meening waren toegedaan, dat de of fers, welke Praag heeft gebracht, nooit ge vraagd hadden moeten worden, nemen aan deze lofprijzingen natuurlijk niet deel. Al blijft de meerderheid van het Fransche volk de meening huldigen, dat hetgeen geschied is. alles bü elkaar onvermijdelijk was, dit mag de oogen niet doen sluiten voor het feit, dat nog een zeer groot deel van het publiek moeite heeft Frankrijks moreele échec te dragen. Tien rechtsche vliegtuigen hebben gis termiddag een groot aantal bommen laten vallen op Alcoy. een plaats op 45 KM. ten Noorden van Alicante. Het aantal slachtoffers is aanzienlijk. Dit is de tweede keer, dat Alcoy gebom bardeerd Is. P3 o In den middag tegen 4 uur drongen de eerste pantserwagencolonnes de Sudeten- Dultsche plaatsen Koenlngsberg. Falkenau, Oraslitz, Neudek, St. Joachimstal, Welpert e.a. binnen. Vanuit de pantserwagens werd, aldus het D.N.B., zonder voorafgaande waar schuwing direct een hevig machinegeweer- vuur geopend, waardoor talrijke voorbijgan gers getroffen werden. In Egerland zijn vol gens het DNA in drie uur tjjds 16 Sude- ten-Duitschers door schoten gedood. NEW YORK, 22 Sept. (Reuter). Langs de kust van den Atlantlschen Oceaan heeft een orkaan gewoed, welke groote verwoes tingen heeft aangericht. In 1941 zal op de Indië-route de D.C. 4 in dienst worden gesteld. De directeur van de Koninklijke, ir. J. de Kok, per eigen vliegtuig naar Indië ver trokken. Naar uit Teschen in Polen wordt gemeld, zijn verscheidene eenheden van het Poolsche leger, in het bijzonder artillerie, naar de grens gedirigeerd. Volgens betrouwbare schattingen zouden ten minste twee divi sies aan de Poolsch-Tsjechische grens gecon centreerd zfin. Het gewone garnizoen van Teschen bestaat uit een regiment infanterie. Reuter meldt uit Londen, dat Lord Winter ton, de kanselier van het graafschap Lancaster, sprekende te Horsham, heeft gezegd, dat het ongelukkig is dat sinds het bezoek van den premier aan Dultschland twee aan Tsjecho- Slowaküe grenzende landen en een groot deel der Duitsche pers voorstellen hebben ingediend, welke ver uitgaan boven en niets te doen heb ben met de Sudeten-Dultsche kwestie. Winterton vervolgde: Deze landen en de bla den moeten zich niets wijsmaken. Er is geen enkele grond voor het geloof, dat de Britsche regeering In eenig opzicht deze voorstellen zou begunstigen. Naar Reuter uit Eger meldt arresteeren Hen- leinlstlsche patrouilles te Asch alle antl-natio- naal-soclalistische Duitschers, waarvan velen tot gisteravond bij de Tsjechische politie hebben gediend. Telegrafische en telefonische verbinding met Praag is op het oogenbllk bijna ónmogelijk. Een ondermlin0e brug op een weg In de nabijheid van Eger is door onbekende personen opgebla zen. Alle treinen, die van Eger naar het bin nenland van Tsjecho-Slowakije vertrekken wa ren vandaag propvol met Tsjechische families. Duizenden Dultschers hebben den geheelen dag gewacht op de aankomst van Duitsche troe pen, om binnenkort het Sudetenland binnen te De vertegenwoordigers der Slowaaksche fuhke»- Intusschen worden de voertuigen, die bezoekers uit Dultschland brengen, voortdurend door de menigte toegejuicht. De begrootingen van Zaken voor 1939. WARSCHAU, 22 Sept. (Pat) De „Kurjer Poranny” dringt aan op volledige oplossing van het geheele TSjecho-Slowaaksche vraagstuk, zonder welke, zegt het blad, de vrede1 in dit deel van Europa niet kan worden verzekerd. Dit is vooral het geval bü de jongere ge neratie. Men moet deze eerlijke gevoelens vooral niet op een fijn stellen met de uitlatingen waarmede roode demagogen thans deze stem ming tegen de regeering Daladler zoeken uit te buiten. Wü zouden er niet op durven wed den, dat het gros van het publiek met dezelfde mismoedigheid zou reageeren, Indien de regee ring thans nog veel verder zou willen gaan door toe te stemmen in nieuwe eischen van Dultschland ten koste van Praag. Nu het twee de onderhoud tusschen Hitler en Chamberlain aan den gang is, is het van beteekenls dit In het licht te stellen. Uit een Inspectie aan de grens van Tsje cho-Slowaküe en Hongarfie-en uit gesprek ken met de bewoners van de grensdistricten kan worden opgemaakt, dat de Tsjechen de door Hongarüe opgeéischte gebieden niet «onder strijd sullen afstaan. Aan de Tsjechi sche zfide van de grens heerscht een groote militaire bedrijvigheid. volkspartü »Un «net spoed van Bratislawa ■aar Praag vertrokken, waar zfj des mid dags op het bureau van den Minister- President ontvangen werden. In gezagheb bende kringen wordt verklaard, dat uit de laatste verklaringen der Slowaaksche partij leider» blfikt, dat zij aan de regeering zullen deelnemen. BURGOS, 22 Sept. (Havas.) Het besluit der regeering te Barcelona tot het terugtrekken van alle bultenlgndsche vrijwilligers heeft in het door Franco beheerschte Spanje sensatie ge wekt. In leidende politieke kringen heeft hel besluit veel Indruk gemaakt. Eenerzüds merkt men hier ongerustheid, omdat in bet te- rvgtrekken een handige en stoutmoedige ma noeuvre wordt gezien, die ten doel heeft ge bruik te maken van de internationale situatie, omdat de vredesfactoren schijnen te zullen overwinnen. Anderzijds is er een gevoel van hoop waar te nemen, omdat men In het be- uluit het bewijs ziet, dat de regeering aan het einde van haar krachten is. Een hooggeplaatst functionaris te Burgos gaf als zijn meening te kennen, dat de geste van Negrin niemand zal bedriegen. De oorlog kan slechts eindigen door onvoorwaardelfike overgave van den vfiand. Defensie en Het is opvallend dat bladen als Petit Pari- sien, le Jour en het Journal, die er zooneet hebben toe bijgedragen bü het Fransche pu- uilek het idee van gebiedsafstand vertrouwd te maken, vandaag te kennen geven, dat het nu genoeg moet zün en dat men, indien men nu verder ging, de grens van den grootsten vredes wil zou overschrüden. De Temps sluit zich daarbü aan. Men vindt het blijkbaar welletjes, dat nu van Tsjecho-Slowaküe een staat wordt gemaakt, welke daarin Oostenrük opvolgt in Midden Europa, dat het voor zfin veiligheid sal zfin aangewezen op Internationale garantie en voor zün economisch bestaan op financleele hulp van buiten. Groot, maar veel te laat is het thans aan den dag getreden berouw over het geen door het vredesverdrag van Versailles werd bepaald omtrent het uiteenscheuren van de Oostenrük-Hongaarsche eenheid. Te 15 uur is de volgende radio-oproep uit gevaardigd „De crisis, waarin wü ons bevin den. is begonnen met druk van buiten. Die druk «oog onmlddellük zwaar, vooral op de rand gebieden van onzen staat. Op het staatsgebied Mm de staatsorganen den toestand meester. Het •taatsgezag zal volkomen gehandhaafd worden. Overal, waar opstandelingen administratieve lebouwen, postkantoren en douane-kantoren deset hebben, zün zfi of worden zü verwüderd." BERLIJN, 22 Sept Het D.N.B. meldt uit Eger, dat het Tsjechische leger vanmiddag van den chef van den generalen staf, Kra- jaden, bevel heeft gekregen, met alle be schikbare wapens onverwijld de Sudeten- Dultsche grensgebieden binnen te rukken en ze tot op het laatste dorp te bezetten. De treinen vervoeren veel materiaal. Des nachts wordt het geronk van vliegtuigen verno men, welke, naar de autoriteiten verklaren, een hieuwen grensweg fotografeeren. Onder de be volking heerscht groote ongerustheid, en du spanning wordt verhoogd door het feit, dat vele gezinnen over twee landen verdeeld zfin, de ouders b.v. in Tsjecho-Slowakije wonen en- de volwassen zoons eenige kilometers verder, doch in Hongarfie. De Hongaarsche grensverdedlging trekt niet zoo sterk de aandacht, hoewel ook op Hongaarsch gebied troepenbewegingen plaats vinden. Het DK.B. meldt voorts, dat zich van de bevolking een groote opwinding meester heeft gemaakt, daar zfi voor den komenden nacht het ergste vreest. Uit verschillende plaatsen In het Sudeten- Dultsche gebied verklaart het D.NB. berichten ontvangen te hebben omtrent versterking van de Tsjechische troepen, die wederom geweldda den zouden plegen. ALKMAAR, Hof 6, Telefoon 4530 en 4220 DEN HELDER. Stationsstraat 4, Telefoon 771 HOORN, Koepoortsweg 94, Telefoon 412 SCHAGEN, Molenstraat 52. Telefoon 81. ABONNEMENTSPRIJS: Met Inbegrip van gratis ongevallenverzeke ring: voor Alkmaar ƒ2.per kwartaal of «5 cents per week, voor bulten Alkmaar y 250 per kwartaal of 20 cents per week. v Uiig N V. Drukk. De Spaamestad - Haarlem. Te Praag wordt verklaard, dat de berichten, welke melding maken van machtsovememing door Sudeten-Duitschers binnen de taalgrens onjuist zün. Een speciale correspondent van Reuter meldt uit Eger, dat de Tsjechen zonder bloedvergie- Hoe dé Sudeten-Duitschers zich wapenden. In de officieele kwartieren der Sudeten- Duitschers toerden door de Tsjechische politie wapenvoorraden gevonden van Duitsche herkomst en fabrikaat. Fruit blikken met munitie, automatische pistolen en het nieuwste type van Duitsche handmachinegeweren behoorden tot de belangrijke vondsten LONDEN, 22 Sept. (Reuter.) Duizenden sfin vanavond, gehoor gevend aan een oproep van den wereldbond voor den vrede, bijeengekomen, teneinde kracht bü te zetten aan het protest tegen het Britsch-Fransche plan tot regelipg van de Tsjecho-Slowaaksche kwestie. Een groot gedeelte van de menigte riep in koor: ..Helpt de Tsjechen. Chamberlain moet weg.” Bü den ingang van Downingstreet, waar de menigte werd tegengehouden door twee rfien polltie-agenten, die elkaar een arm gaven, drong het publiek op een gegeven oogenbllk zóó, dat de politie versterking moest ontbieden, zóodat in Whitehall en nabü Downingstreet ongeveer tweehonderd polltie-agenten voor handhaving van de orde zorgden. De politie trad met takt op en langzamerhand verspreidde de menigte zich. Ten slotte werd aan een deputatie toe gestaan zich naar het Foreign Office te bege ven en daar een protest te overhandigen. WARSCHAU. 22 Sept. (Havas). Officieel wordt medegedeeld, dat In de tusschen Gieszyn, Ryd- nik. Wadovltz en Zywfbc gelegen grensdistricten beperkende maatregelen voor het grensverkeer zfin ingesteld. Deze maatregelen nouden verband met de samentrekking van troepen in dit ge bied. ten het land van Eger hebben ontruimd. Het Duitsche Nieuwsbureau meldt echter uit Schoemberg, dat het bfi Liebenau gistermiddag tot een ernstlgen strfid is gekomen tusschen Tsjechische soldaten en gendarmen en Sude ten-Duitschers. Bfi dit gevecht werden twintig personen door schoten gewond. Aan beide zfiden zün dooden gevallen. Een gewande Tsjech is door de Sudeten-Duitschers nsar een ziekenhuis overgebracht. DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 cl p. regel; Ingezonden Mededeellngen 40 cl p. L BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE Uitvowrlg tariwf voor adverteeren bij abon nement wordt op aanvrage gaamw door onre Administratie verstrakt. DIENSTAANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan geboden, geplaatst onder de Omroeper- rubriek 10 cl per regel Omtrent het nieuwe kabinet wordt nader ge meld, dat de politieke zaken in handen zijn van een politieke commissie, bestaande uit de zelfde personen, die de politieke kabinetskern van de vorige regeering vormden, t.w. Hodza, Czemln, Bechlnye, Scramek en Franke. Deze nieuwe politieke commissie is thans niet meer dan een adviseerend lichaam, dat aan het kabinet is toegevoegd. Het geheel is een kabinet op zeer wüde na tionale basis, dat den president in staat moet stellen, de onderhandelipgen inzake het na- Uonaliteitenvraagstuk voort te zetten met den steun van het geheele land achter zich. Havas weet nog te melden, dat de vier de zetel van een minister zonder porte feuille is gereserveerd voor een lid van de Slowaaksche volkspartü- Te Bratislava Is een belangrfike betooglng gehouden voor de eenheid van Tsjecho-Slowa küe. Vertegenwoordigers van de voornaamste Slowaaksche sociale organisaties zonder onder scheid van richting spraken zich uit voor on- voorwaardelüke handhaving van de Tsjecho- Slowaaksche eenheid welke beschouwd wordt als de eenig moge lijke basis voor de bescherming van de voor de Tsjecho-Slowaaksche bevolking onontbeerlüke economische elementen. Tewaterlating van mjjnenlegger O 19. Onze Parüsche correspondent seint ons Don derdagavond: Vandaag is in het meerendeel der Parü sche bladen een groote plaats ingeruimd aan lofprüzingen voor den offerzin en helden- moed van de Tsjechische regeering en het SÓUc door de onvoorwaardelüks aanname SStó de Fransch-Britsche regeling. Vrijwel algemeen was vandaag nog de verwachting, dat Hitler sfin tactiek getrouw ■ou blijven en te Godesberg verdergaande nieuwe eischen sou stellen, eischen, die zoo- als men weet betrekking hebben op de Pool sche, Hongaarsche en andere minder heden In Tsjecho-Slowakije, alsmede op den toekomstlgen internationalen status van dit land. menwerking met Engeland, Frankrijk Dultschland. Wü zün bereid zoonoodlg tot den laatsten man voor onze rechten te strfiflen, zooals wü ook tot onderhandellngen bereid wa ren. Verlies uw optimisme en uw gezond ver stand niet. Een nieuwe regeering is gevormd, een regeering van nationale solidariteit Laat ieder op zün post terugkeeren, luistert niet naar geruchten en provocaties en vreest niet voor volk en staat. Het volk is diep geworteld. Ik wil besluiten met de woorden van ons na tionale gedicht: „Tsjecho-Slowaküe zal niet ondergaan.’* Tegen ontrouwen duizenden guldens verduisterde, is drie j'aar gevangenisstraf geëischt. Tegen een werklopzen onderwijzer uit Hilversum is wegens het plegen van in braken tien maanden gevangenisstraf ge- eischt en ter beschikking stelling van de regeering. PRAAG, 22 Sept (Reuter). GdMraal Sirovy, inspecteur-gerieraal van het leger, heeft de opdracht tot het vormen eener nieuwe regeering aanvaard, en is er volgens latere be richten in geslaagd een nieuw kabinet •amen te stellen. Dr. J. B. MEENK'» ZENUWHOOFDPIJNPOEDERS Verkrijgbaar bij apothekers en drogisten Meer dan 6000 man troepen van generaal Franco zün sinds Zondag uit Algeciras naar Ceuta vertrokken, aan boord van twee groote transportschepen. Ook vandaag worden nog troepen verscheept, bovendien z(jn mortieren, machinegeweren granaten en munitie transportee rd. Er wordt medegedeeld, dat de grens tusschen Tetoean en Tanger sinds 18 September geslo ten is, terwül geruchten in omloop zün, dat te Ceuta groote opwinding heerscht. Tsjecho-Slowakije is een lang gerekt land met een lengte van 950 K.M. en een gemiddelde breedte van 150 K M. Het land bestaat uit vier deelen: Bohemen, Moravië met Tsjechisch Silezie, Slowakije en Roethenië. Bohemen telt 7.107.000 inwoners. Moravië en Silezie 3.565.000 inwoners. Slowakije 3.330.<y/0 inwoners. Roethenië 725.000 inwoners Op het eerste kaartje, waarop Bohemen en Moravië voorkomen, wonen 3.232.000 Duitschers en 100.000 Polen. In Slowakije, het tweede kaartje, wonen 700.000 Hongaren. Procentsgewijs wonen er in het geheele rijk: 66 pet. Tsjechen en Slowaken, 22 pet. Duitschers, 5 pet. Hongaren, 2 pet. Joden en 3.7 pet. Roethenen. 74 pct. van het Rijk is Roamsch-Katholiek; t pet. Protestanten, en 2 pet. Israëlieten. Totaal wonen er in Tsjecho-Slowakije 15.153.000 inwoners. Op dit kaartje overziet men de Hongaarsche minder heden, welke eveneens zelfbeschikkingsrecht eischen. Sommige steden zijn na de stichting van de republiek van naam veranderd, eenige hiervan zijn aangeduid Voortgezette oefeningen van de Lichte Brigade. Drie nieuwe caissons op stapel gezet voor den tunnelbouw te Rotterdam. NEW YORK. 22 Sept. (Havas) Tenge volge van deh orkaan zün, voor zoover thans bekend, meer dan 300 personen ge dood en eenige duizenden gewond. Zeven honderd visscherschepen en vele andere vaartuigen zijn gezonken. Eenige honderden huizen zün weggevaagd. Vüfentwintighon- derd man en honderd kustwachten zfin ge mobiliseerd om hulpposten In te ^Icjiten. De schade, In de staten New York, Connec ticut, Massachussets, Rhode Island. New Hamp shire, Vermont, door den orkaan aangericht, wordt op verscheidene millloenen dollars geschat. Men kan nog niet nauwkeurig zeggen hoeveel menschen gewond zün en hoeveel personen dak loos zün geworden. Buiten de politie en de mi litairen zün duizenden menschen gemobiliseerd voor het reddingswerk. De orkaan heeft zün weg vervolgd naar Canada, waar aanzlenlüke scha de wordt gemeld uit de provincies Ontario -en Quebec. Door overstroomingen staat een groot gebied in de dalen van Connecticut en Hudson Te Praag, is door Generaal Sirovy een nieuw kabinet gevormd, Krofta blijft mi nister van Buitenlaridsche Zaken, terwjjl Sirovy minister van Oorlog wordtv Orkaan teistert de kust van den Atlan- tischen Oceaan. Aanzienlijke schade op Long-Island en Rhode-Islandmeer dan driehonderd ^jaebtoffers. Mr. J. van sa^ik heeft het voorzitter schap van de Tweede Kamer aanvaard met een rede. Te Praag Is het kalm. De ministercrisis had een normaal verloop. Voortdurend werden door *8s radio mededeelingen gedaan. De bevolking werd aangeraden de kalmte te bewaren, welke zfi tot nu toe heeft betoond. Bij de betoogingen heeft zich geen enkel Incident voorgedaan. Nergens werd de orde verstoord. De in het buitenland verspreide berichten over een communistische omwenteling zfin van allen grond ontbloot De samenstelling der nieuwe Tsjecho-Slo waaksche regeering luidt als volgt: Minister-president Sirovy. Financiën: Kallfuss. Buitenlandsche Zaken: Krofta. Binnenlandsche Zaken: Cerny. Volksgezondheid; Dr. Mendl, hoogl. de medische faculteit te Praag. Ministers zonder portefeuille zün: Vavreka, minister van propaganda in het afgetreden kabinet. Zenkei, burgemeester - vin Praag, en Boekowaky. PRAAG, 22 Sept. (Reuter) Het is thans nistig in de hoofdstad. Rondom de luid sprekers hebben zich groote groepen verza meld om te luisteren naar de radiorede van Benesj. v Intusschen heerscht er wat meer militaire “lijvigheid. Naar verschillende deelen der stad «ön afweer-kanonnen vervoerd. Het vertrek van •Ie vrouwen der ambtenaren van het Britsche gezantschap is uitgesteld tot morgen, ook al, men zegt, omdat de toestand wat verbe- “ni schünt te zfin. In zün radio-toespraak riep president Benesj ve bevolking op haar kalmte te bewaren. Hfi zelde verder onder meer; „In geheel Europa vinden veranderingen plaats, niet alleen In ons land. Deze wijzigingen hebben in ver schillende landen verschillende vormen en daar om moeten wü ze met kalmte en in eenheid on- het oog zien. Ik heb nooit gevreesd en ik vrees ook thans niet voor de toekomst van ons I volk. iNGAAR $CHl ROE ME NlË „FRtSO. LLMTJ ^KOSIcg ^SLOWAKUl BRATISLAVA <(PRESSBUR6) TSJECHOSLOWAKIJE .Lowjuucsat ecoEEire) KOSKt IKtSCMM) UZHOK» (UNSTMl UHCt HCU) cuceiec (LKOHCZ) mrn tneurso Ksemctrsentrz) KuriSLim psesssun) «PRAHA (PRAAG) BOHEMEN IDÉGEOGR ARISCHE VERDEELING DER DUITSCHE MINDERHEDEN IN SK3HCT DU! TXHE NS HONGAREN Si 10- 30 ^9 30-30 ^^20-50% 50- 80 MORAVIË BRNO (BRÜNN)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1938 | | pagina 12