ONS BLAD Het Tsjecho-Slowaaksche kabinet af getreden kalmte heerscht te PRAAG Tsjechische leger in Sudetenland? Het nieuws van heden EflV WAARSCHUWING VAN CHAMBERLAIN DE BAROMETER DE EISCHEN DER POLEN EN HONGAREN ORKAAN TEISTERT DE ATLANTISCHE KUST HET TERUGTREKKEN DER VRIJWILLIGERS Nieuwe eischen te wachten? JOH. LAUWERS PAYGLOP 3 4LKMAAB BREUKBANDEN' ZIEKENFONDSLEVERANCIER OOK SPOORFONDS T VRIJDAG 23 SEPTEMBER 1938 VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS I Ml 1 F* A L A/ Y* O C r rn z o s oe Reed» meer dan 300 dooden o e Raar verluidt zullen de Slowaak sche partijleider! aan de regeering deelnemen Krofta blijft minister van Buitenl. Zaken Parijs meent, dat Hitler te Godes- borg op zal komen voor de Polen en Hongaren DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN Beperking van het verkeer PRAAG, 22 Sept. (Havas) Het kabinet-Hodza is afge treden. De toestand in het Sudetenland Alcoy gebombardeerd O«k bij de zwaarste hoofdpijn DE REGEERING TE PRAAG AFGE- TREDEN. „Tretcht ieder incident te vermijden” Troepenverscheping uit Spanje naar Noord-Afrika MINISTER VAN BUUREN MET VERLOF T5JECHO SLOWAKIJE Benesj richt zicht tot zijn volk M 0 R A v'!™ oBRNO .xgte (BRÜNN) ^SLOWAKUt Van Tsjechische zoowel als van Pooisehe en Hongaarsche zyde worden troepen naar de grens gedirigeerd Weer een radio-oproep der regeering 1 Varens bericht uit Duitsche bron zouden vele plaatsen bezet zijn EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 301 O W-30 ^30-50 din] 50-700/» S 70-00 0/o ■i 90-100% hl r- NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD r ft van Oorlog: Generaal en o o de besprekingen <0 f I de f A 1 *K 0 0 IJ p L KI KACEV^ 1 «ZSCVkl HQMCV granaten ROE ME Nlt volk. Stond op Vrijdag M rar vJte. MM Vorig» stond MM Te Praag wordt verklaard, dat de berichten, elke melding maken van machtsovememing oor Sudeten-Dultschers binnen de taalgrens Mulst aljn. Een speciale correspondent van Reuter, meldt It Eger, dat de Tsjechen zonder bloedvergie- Roethenië 725.000 inwoners. voorkomen, wonen 3.232.000 PRAHA (PRAAG) B 0 H E M E N HQWjAHtN ZO-SOK SO-SO «0-W* men, welke, naar de autoriteiten verklaren, nieuwen grenswe volklng heersch( spanning wordt 1 gezinnen over tweetanden verdeeld zün. de ouders b.v. in Tsjechb Slowakije wonen en de volwassen zoons eenige kilometers verder, doch in Hongarije. De Hongaarsche grensverdedlglng trekt niet zoo sterk de aandacht, hoewel ook op Hongaarsch gebied troepenbewegingen plaats vinden. Naar wü vernemen Is de minister van Water staat voor eenige weken met verlof naar het buitenland vertrokken. Tien rechtsche vliegtuigen hebben gis termiddag een groot aantal bommen laten vallen op Alcoy, een plaats op 45 K.M. ten Noorden van Alicante. Het aantal slachtoffers is aanzienlijk. Dit is de tweede keer, dat Alcoy gebom bardeerd is. aPRCSOV ILMTl .fcosicg Dr. J. B MEENK's ZENUWHOOFDPIJNPOEDERS Verkrijgbaar bij apothekers en drogisten GODE8BERG. S3 September. Namens Cham berlain is hier de volgende' verklaring gepubli ceerd: Behalve de Duitsche eischen moeten ook alle verzoeken van Polen en Hongarije worden in gewilligd, anders zullen Polen en Hongarije den Tsjecho-Slbwaakschen staat geen waarborg ver- leenen. '33 WARSCHAU, 33 Sept. (Havas). Officieel wordt medegedeeld, dat in de tusschen Gieszyn, Ryd- nik. Wadovltz en Zywlec gelegen grensdistricten beperkende maatregelen voor het grensverkeer zijn ingesteld. Deze maatregelen houden verband met de samentrekking van troepen tn dit ge bied. het ge- het be- KOSItt (AASCHAUl uzhoaoo (umvun ima aru) lOCfMC tLOCOHCZ) KmrKA Inevrss) K»etttcAftAe>efrz) aMrmsw JrseSSSUH) ring thans nqg veel verder sou willen gaan door toe te stemmen in nieuwe eischen van Dultschland ten koste van Praag. Nu het twee de onderhoud tusschen Hitler en Chamberlain aan den gang is, is het van beteekente dit in het licht te stellen. WARSCHAU, 33 Sept. (Pat) De „Kurjer Poranny” dringt aan op volledige oplossing van het geheele Tsjecho-Slowaaksche vraagstuk, zonder welke, zegt het blad, de vrede in dit deel van Europa niet kan worden verzekerd. Naar Reuter uit .Eger meldt arresteeren Hen- leinlstlsche patrouilles te Asch alle anti-natlo- naal-socialtetische Dultschers, waarvan velen tot gisteravond bij de Tsjechische politie hebben gediend. Telegrafische en telefonische veriMMNag met Praag is op het oogenbllk bijna onmogelijk. Een ondermijnde brug op een weg in de nabijheid van Eger is door onbekende personen opgebla zen. Alle treinen, die van Eger naar het bin nenland van Tsjecho-Slowakije vertrekken wa ren vandaag propvol met Tsjechische families. Duizenden Dultschers hebben den geheelen dag gewacht op de aankomst van Duitsche troe pen, om binnenkort het Sudetenland -binnen te rukken. Intusschen worden de voertuigen, die bezoekers uit Dultschland brengen, voortdurend door de menigte toegejuicht. NBW YORK, 32 Sept. (Renter). Langs de knat van den AUantteohen Oceaan heeft een orkaan gewoed, welke groote verwoes tingen heeft aangericht. In den middag tegen 4 uur drongen de eerste “pantserwagencolonnes de Sudeten- Duitsche plaatsen Koeningsberg. Falkenau, Graslitz. Neudek, St. Joachimstal, Weipert e.a. binnen. Vanuit de pantserwagens werd, aldus het D.N.B.. zonder voorafgaande waar- f schuwlng direct een hevig machinegeweer- vuur geopend, waardoor talrijke voorbijgan gers getroffen werden. In Egerland zijn vol gens het D.N.B. in drie uur tüds 16 Sude ten-Dultschers door schoten gedood. DE GEOGRAFISCHE VERDEELING DER DUITSCHE MINDERHEDEN IN PRAAG, 33 Sept. (Reuter) Het is thans rustig in de hoofdstad. Rondom de luid sprekers hebben zich groote groepen verza meld om te luisteren naar de radiorede van Benesj. Intusschen heerscht Naar uM Teaehen in Polen wordt gemeld, zijn verscheidene eenheden van het Pooisehe leger, In het bijzonder artillerie, naar de grens gedirigeerd. Volgens betrouwbare schattingen zouden ten minste twee divi sies a>n de Poolsch-Tsjechteche grens gecon centreerd zijn. Het gewone garnizoen van Teaehen bestaat uit een regiment infanterie. De vertegenwoordigen der Slowaaksche volkspartij zijn met spoed van Bratlslawa naar Praag vertrokken, waar zjj des mid dags op het bureau van den Minister- President ontvangen werden. In gezagheb bende kringen wordt verklaard, dat uit de laatste verklaringen der Slowaakache partij leider! blijkt, dat zij aan de regeering zullen deelnemen. «(BRATISLAVA '•\LPRESSBURG) O N „De eerste minister heeft een onderhoud ge had met den Fuehrer van het Duitsche rijk. De conferentie begon oen 16 uur en eindigde even na 19 uur. Het is de bedoeling, dat morgen weer worden hervat. Volgens de meening van den eersten minister is het van het grootste belang, dat alle betref fende partijen vastbesloten zijn, te verzekeren dat de plaataelijke toestand in Tsjecho-Slowa- kije zoo is, dat hU in geen enkel opzicht Inbreuk maakt op den gang der besprekingen. De eerste minister doet daarom met den meesten ernst een beroep op Iedereen, behulp zaam te zijn bij de handhaving der orde en zich te onthouden van ieder optreden, dat tot incidenten kan leiden*’. Te 15 uur is de volgende radio-oproep uit gevaardigd: „De crisis, waarin wü ons bevin den, is begonnen met druk van buiten. Die druk woog onmlddellijk zwaar, vooral op de rand gebieden van onzen staat. Op het staatsgebled t<Jn de staatsorganen den toestand meester. Het staatsgezag zal volkomen gehandhaafd wordeh. Overal, waar opstandelingen administratieve Bebouwen, postkantoren en douane-kantoren bezet hebben, zijn zij of worden zij verwijderd." Onze Parijsche correspondent seint ons Don derdagavond: V«ndaag is in het meerendeel der Parij sche bladen een groote plaats ingeruimd aan lofprijzingen voor den offerzin en helden moed van de Tsjechische regeering en het volk door de qnvoorwaardelüke aanname van de Fransch-Brltsche regeling. Het is opvallend dat bladen als Petit Pari eten, te Jour en het Journal, die er asshMt hebben toe bijgedragen bij het FnmsCbe pu- uiiek het idee van gebledsafstand vertrouwd te maken, vandaag te kennen geven, dat het nu genoeg moet, zijn en dat men, indien men nu verder ging, de grens van den grootsten vredes wil zou overschrijden. De Temps sluit zich daarbij aan. Men vindt het blijkbaar welletjes dat nu van Tsjecho-Slowakije een staat wordt gemaakt, welke daarin Oostenrijk opvolgt In Midden Europa, dat het voor zijn veiligheid zal zijn aangewezen op internationale garantie en voor zijn economisch bestaan op flnancleele hulp van bulten. Groot, maar veel te laat is het thans aan den dag getreden berouw over het geen door het vredesverdrag van Versailles werd bepaald omtrent het uiteenscheuren van de Oostenrijk-Hongaarache eenheid. DUITSCHERS ■I >0- g&M-SO* DUIT5CH& EN HONGAARSCHE MINDERHEDEN IN rSJECHQSLQWAKlJE .lowaaksqa scMEire) Omtrent het nieuwe kabinet wordt nader ge meld, dat de politieke zaken In handen zijn van een politieke commissie, bestaande uit de zelfde personen, die de politieke kablnetskern van de vorige regeering vormden, t.w. Hodza, Czemln, Bechinye, Scramek en Franke. Deze nieuwe politieke commissie is thans niet meer dan een advlseerend lichaam, dat aan het kabinet is toegevoegd. Het geheel is een kabinet op zeer wijde na tionale basis, dat den president in staat moet stellen, de onderhandelingen inzake het na- Uonallteitenvraagstuk voort te zetten met den steun van het geheele land achter zich. Havas weet nog te melden, dat de vier de zetel van een minister zonder porte feuille is gereserveerd voor een lid van de Slowaaksche volkspartij. Te Bratislava is een belangrijke betooglng gehouden voor de eenheid van Tbjecho-Slowa- kije. Vertegenwoordigers van de voornaamste Slowaaksche sociale organisaties zonder onder scheid van richting spraken zich uit voor on- voorwaardelijke handhaving van de Tsjecho- Slowaaksche eenheid welke beschouwd wordt als de eenig mogelijke basis voor de bescherming van de voor de Tsjecho-Slowaaksche bevolking onontbeerlijke economische elementen. BURGOS, 33 Sept. (Havas.) Het besluit der regeering te Barcelona tot het terugtrekken van alle buitentandsche vrijwilligers heeft in door Franco beheerschte Spanje sensatie wekt. In leidende politieke kringen heeft besluit veel indruk gemaakt. Eenerzjjds merkt men hier ongerustheid, omdat in het te rugtrekken een handige en stoutmoedige ma noeuvre wordt gezien, die ten doel heeft ge bruik te maken van de internationale situatie, omdat de vredesfactoren schijnen te zullen overwinnen. Anderzijds is er een gevoel van hoop waar te nemen, omdat men In het be- dult het bewiis ziet, dat de regeering aan het einde van haar krachten is. Een hooggeplaatst functionaris te Burgos gaf als zijn meening te kennen, dat de geste van Negrin niemand zal bedriegen. De oorlog kan slechts eindigen door onvoorwaardelijke overgave van den vijand. Izhomoo PRAAG, 22 Sept (Reuter). Generaal Sirovy, inspecteur-generaal wan het leger, heeft de opdracht tot het vormen eener nieuwe regeering aanvaard, en is er volgens latere be richten in geslaagd een nieuw kabinet samen te stellen. Het Tsjechische volk, aoo betoogt men, heeft .echt op de eeuwige dankbaarheid van Europa Menigeen zal deze lofprijzing wat vatach In de ooren klinken en denken dat het klescher ware geweest. Indien zij In de pen gehouden was. De minderheid der bladen, die van meet af aan de meening waren toegedaan, dat de of fers, welke Praag heeft gebracht, nooit ge vraagd hadden moeten worden, nemen aan deze lofprijzingen natuurlijk niet deel. Al blijft de meerderheid van het Fransche volk de meening huldigen, dat hetgeen geschied is, alles bij elkaar onvermijdelijk was. dit mag de oogen niet doen sluiten voor het feit, dat nog een zeer groot deel van het publiek moeite heeft Frankrijks moreele échec te dragen. Dit te vooral het geval bij de Jongere ge neratie. Men moet deze eerlijke gevoelens vooral niet op een lijn stellen met de uitlatingen waarmede roode demagogen thans deze stem ming tegen de regeering Daladier zoeken uit te buiten. Wij zouden er niet op durven wed den, dat het gros van het publiek met dezelfde Verklaring van lord Winterton mismoedigheid zou reageeren, indien de regee- Reuter meldt uit Londen, dat Lord Winter ton, de kanselier van het graafschap Lancaster, sprekende te Horsham, heeft gezegd, dat het ongelukkig is dat sinds het bezoek van den premier aan Dultschland twee aan Tsjecho- Slowakije grenzende landen en een groot deel der Duitsche pers voorstellen hebben Ingediend, welke ver uitgaan boven en niets te doen heb ben met de Sudeten-Dultsche kwestie. Winterton vervolgde: Deze tanden en de bla den moeten zich niets wijsmaken. Er is geen enkele grond voor het geloof, dat de Britsche regeering In eenig opzicht deze voorstellen zou begunstigen. [ten het tand van Eger hebben ontruimd. Het Duitsche Nieuwsbureau meldt echter uit kSchoemberg, dat het bij Llebenau gistermiddag [tot een emstigen strijd is gekomen tusschen [Tsjechische soldaten en gendarmen en Sude- ten-Duitschers. I By dit gevecht werden twintig personen door schoten gewond. Aan beide zijden zijn dooden gevallen. Een gewonde Tsjech te door de Sudeten-Dultschers naar een ziekenhuis overgebracht. Het D.N.B. meldt voorts, dat zich van bevolking een groote opwinding meester heeft gemaakt, daar zij voor den komenden nacht het ergste vreest. Uit verschillende plaatsen in het Sudeten- Dultsche gebied verklaart het D2J.B. berichten ontvangen te hebben omtrent versterking van de Tsjechische troepen, die wederom geweldda den zouden plegen. DIENST AANBIEDINGEN, Gevraagd of Ae». geboden, geplaatst onder de Omrooper- nibrlek 10 CL por regel. I Vrijwel algemeen was vandaag nog de verwachting, dat Hitler ijjn tactiek getreew zou blijven en te Godesberg verdergaande nieuwe eischen sou stellen, eischen, die zoo- ais men weet betrekking hebben op 4e Poui- sche, Hongaarsche en andere minder heden In Tsjecho-Slowakije, alsmede op den toekomstigen internationalen statos van dit land. DE PRIJS DER AOVERTENTIEN bodraegt 20 cl p. rogol; Ingozondon Mododeolingon 40 cL 0. L BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE Uitvoerig tarlof voor advertooren bij abon nement wordt op aanvrage gaarne door onze Administratie verstrekt. Uit een inspectie aan de grens van Tsje cho-Slowakije en Hongarije en uit gesprek ken met de bewoners van de grensdistricten kan wordez): opgemaakt, dat de Tsjechen de door Hongarije opgeélschte gebieden niet MM» rtrftd etfHen wtetoan. Aan de TkjecW- ache toMe van de grens heerscht een groote maftatre bedrVviglield. De trainen vervoeren veel materiaal. Des nachts wordt het geronk van vliegtuigen verno- .„a, een fotografeerea. Onder de be groete ongerustheid, en de rteoogd door het feit, dat vete tanden verdeeld zijn. (MM) Intusschen heerscht er wat meer militaire todrijvigheid. Naar verschillende deelen der stad *ün afweer-kanonqen vervoerd. Het vertrek van he vrouwen der ambtenaren van het Britsche ïezantschap is uitgesteld tot morgen, ook al, “kar men zegt, omdat de toestand wat jverbe- terd schijnt te zijn. In zjjn radlo-toespraak riep president Benesj bevolking op haar kalmte te bewaren. HU zeide verder onder meer: ,Jn geheel Europa vinden veranderingen plaats, niet alleen m ons land. Deze wijzigingen hebben in ver schillende tanden verschillende vormen en daar om moeten wU ze met kalmte en In eenheid on- **r bet oog zien. Ik heb nooit gevreesd en ik yeee ook thans niet voor de toekomst van ons In 1941 zal op de Indië-route de D.G 4 in dienst worden gesteld. Tegen ontrouwen penningmeester, die duizenden guldens verduisterde, ia drie jaar gevangenisstraf geëischt. Tegen een werkloozen onderwijzer uit Hilversum is wegens het plegen van in braken tien maanden gevangenisstraf ge- eischt en ter beschikking stelling van de regeering. BERLIJN, 22 BepL Het DJV.B. meldt uit Eger, dat het Tsjechische leger vanmiddag van den chef van den generalen stof, Kca- jaden, bevel heeft gekregen, met alle be schikbare wapens onverwijld de Sudeten- Duitsche grensgebieden binnen te rukteen en ze tot op het laatste dorp te bezetten. menwerking met Engeland, Frankrijk en Dultschland. Wij zijn bereid zoonoodlg tot den taatsten man voor onze rechten te strijden, zooals wü ook tot onderhandelingen bereid wa ren. Verlies uw optimisme en uw gezond ver stand niet- Een nieuwe regeering is gevormd, een regeering van nationale solidariteit Laat leder op zijn post terugkeeren, luistert niet naar geruchten en provocaties en vreest niet voor volk en staat. Het volk is diep geworteld. Ik wil besluiten met de woorden van ons na tionale gedicht: „Tsjecho-Slowakije Zal niet ondergaan.” Ttjecho-Slowaklfe is een lang gerelft land met een lengte van 950 K M. en een gemiddelde breedte van 150 K.M. Het land bestaat uit vier deelen: Bohemen, Moravië met Tsjechisch Silezië, Slowakije en Roethenië. Bohemen telt 7.107.000 inwoners. Moravië en Silezië 3.565.000 inwoners. Slowakije 3.330.000 inwoners. Op het eerste kaartje, waarop Bohemen en Moravië J Dultschers en 100.000 Polen. In Slowakije, het tweede kaartje, wonen 700.000 Hongaren. Procentsgewijs wonen er in het geheele rijk: 66 pet. Tsjechen en Slowaken, 22 pet. Dultschers, 5 pet. Hongaren, 2 pet. Joden en 3.7 pet. Roethenen. 74 pet. van het Rijk is Roamsch-Kat hollek; t pet. Protestanten, en 2 pet. Israëlieten. Totaal wonen er in Tsjecho-Slowakije 15.156.000 inwoners. Op dit kaartje overziet men de Hongaarsche minder heden, welke eveneens zelfbeschikkingsrecht eischen. Sommige steden ztfn na de stichting van de republiek van naam veranderd, eenige hiervan zjjn aangeduid met hun ouden plaatsnaam. NEW YORK, 22 Sept. (Havas) Ten ge volge van den orkaan zijn, voor soover thans bekend, meer dan 300 personen ge dood en eenige duizenden gewond. Zeven honderd visscherschepen en vele andere vaartuigen zUn gezonken. Eenige honderden hulzen zün weggevaagd. Vijfentwintighon derd man en honderd kustwachten zün ge mobiliseerd om hulpposten In te richten. De schade, in de staten New Yqrk, Connec ticut, Massachussets, Rhode Island, New Hamp shire, Vermont, door den orkaan aangericht, wordt op verscheidene mlllioenen dollars geschat. Men kan nog niet nauwkeurig zeggen hoeveel rnenschen gewond zün en hoeveel personen dak loos zün geworden. Buiten de politie en de mi litairen zün duizenden rnenschen gemobiliseerd voor het reddingswerk. De orkaan heeft zün weg vervolgd naar Canada, waar aanzlenlüke scha de wordt gemeld uit de provincies Ontario en Quebec. Door overstroomingen staat een groot gebied in de dalen van Connecticut en Hudwn ander water. Mr. J. van Schaik heeft het voorzitter schap van de Tweede Kamer aanvaard met een rede. De begroetingen van Defensie en Sociale Zaken voor 1939. Voortgezette oefeningen van de Lichte Brigade. Drie nieuwe caissons op stapel gezet voor den tunnelbouw te Rotterdam. Hoe de Sudeten-Dultschers zich wapenden. In de officieele kwartieren der Sudeten- Dultschers werden door de Tsjechische politie wapenvoorraden gevonden van Duitsche herkomst en fabrikaat. Fruit blikken met munitie, automatische pistolen en het nieuwste type van Duitsche handmachinegeweren behoorden tot de belangrijke 'vondsten Tk ben bereid toe te stemmen in iedere over- •^omst, die gunstig zal zün voor müh land, pacificatie van Europa en roer de e*- Meer dan 6000 man troepen van generaal Franco zün sinds Zondag uit Algeciras naar Ceuta vertrokken, aan boord van twee groote transportschepen. Ook vandaag worden nog troepen verscheept, bovendien zün mortieren, machinegeweren, granaten en munitie ge transporteerd. Er wordt medegedeeld, dat de grens tusschen Tetoean en Tanger sinds 18 September geslo ten Is, terwül geruchten in omloop zün. dat te Ceuta groote opwinding heerscht. BUREAUX: 11KMAAR, Hof 6, Tatefoon 4330 on 4220 DEN HELDER. Stationsstraat 4, Talafoon 771 HOORN, Koapoortgwog 94, Talafoon 412 SCHAGEN, Motenstraat 52, Tofaloon 81. ABONNEMENTSPRIJS: Mat Inbegrip van gratis ongovallanvarzoka- dng: voor Alkmaar f2.por kwartaal of 15 cants por week, voor bullen Alkmaar V 2.50 per kwartaal of 20 cents per week. Ultg. N. V. Drukk. De Spaamestad Haarlem. Te Praag ia door Generaal Sirovy een nieuw kabinet gevormd. Krofta blijft mi nister van Buitenlandeche Zaken, terwijl Sirovy minister van Oorlog wordt. Orkaan teistert de kust van den Atlan tisch en Oceaan. Aanzienlijke schade op Long-Island en Rhode-Islandmeer dan driehonderd slachtoffers. ‘kamJJno ,H ON G A R IJ E •bocpafcsv De samenstelling der nieuwe Tsjecho-Slo waaksche regeering luidt als volgt: Minister-president Sirovy. Financiën: Kallfuss. Buitentandsche Zaken: Krofta. Binnenlandsche Zaken: Cerny. Volksgezondheid: Dr. Mendl, hoogleeraar aan de medische faculteit te Praag. Ministers zonder portefeuille zün: Vavreka, minister van propaganda in het afgetreden kabinet, Zenkei, burgemeester van Praag, en Boekowsky. Te Praag Is het kalmi De minlstercrlste had teen rmwisl wttaop. VswMnwrt wertfem esor Lie radio mededeeüngen gedaan. I De bevolking werd aangeraden de kalmte te [bewaren, welke zü tot nu toe heeft betoond. Bü de betooglngen heeft zich geen enkel incident voorgedaan. Nergens werd de orde verstoord. De In het buitenland verspreide berichten over een communistische omwenteling zün van [allen grond ontbloot.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1938 | | pagina 1