TfctmMaal <um
H
Indische beeldhouwkunst
H
De avonturen van een verkeersagentje
den dag
1
dekhs
w.
I
Uit de collectie C. T. Loo
WOILEN n
EEN GOED HUISMIDDELTJE
HONIG’s KEUKENSTROOP^^z^
TEGEN RHEUMATIEK
VRIJDAG 23 SEPTEMBER 1938
Katholieken en film
£33
i De wereldreis van
e
Beate weet
wat ze wil
Natuurlijke en kunst
matige rubber
UITWISSELING VAN
KUNSTENAARS
OUDE TOREN TE
HEDIKHUIZEN
ALLEABONNÉ’S ongevallen venekerd voor een der volgende ultkeerlngen F 750e" verilee van belde armen, belde beenen ot beide oogen F 750e* doodeifjken afloop F 250e*
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UIT ERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
Thomas Brentford
-'O
la een paar minuten zelf gemaakt
'6
a
L J
JAN ENOELMAN
s /a
gewezen
op
(Ingezonden Medede eting)
zij vertrok haar 'gezicht tot een glim-
koewachters praatten, spuwden
"spreken. Of bent u misschien
kwalijk
niet
heel nuttig
een
I
en
HOOFDSTUK XIV
A
I
En de agent, die eigenlijk niets te vertellen had onder water,
vroeg hem zijn naam, zijn voorletters, waar hij woonde en wat
hij voor den kost deed. En de man, d<-'. dank zij het verkeeis-
agentje onder water kon blijven, anders was hy al lang ver
dronken, gaf op alles antwoord.
Cri Devi, godin met den lotus, een
bronzen Indisch beeld uit de 15e eeuw,
op de tentoonstelling van de collectie
C. T. Loo in de kunstzaal Van Lier
Terwijl het natuurproduct rubber een decen
nium geleden slechts de concurrentie van de
s.g. geregenereerde rubber te «luchten had, ia
de wereld op het oogenbllk ook de synthetische
gunstrubber rijk.
et komt zelden voor dat men, tenzij dan
in musea, een zoo uitnemende verzame
ling Indische beeldhouwkunst bijeen vindt
als thans te zien is in de Kunstzaal Van Lier,
aan het Rokin te Amsterdam. Er zijn hierteen
aantal bronzen, steenen en houten kunstwer
ken te vinden, van hooge geestelijke gezindheid
en onaanrandbare grootheid, afkomstig uit de
collectie O. T. Loo te Parijs. Geen wonder, dat
vele kenners van de Aziatische kunst hun hart
zijn komen ophalen.
Ook
lachje.
„Ik wou met
te moe?”
,Jk terr tot i
het Boeddha-kopje in grijzen steen (no. 19),
met den tnysterieuzen glimlach, een wonder van
liefelijkheid en geestelijkheid en men zal
weten, dat een groote cultuur hier in prachtige
kunstwerken zich openbaart, dat er vele ver
schijningsvormen der schoonheid zijn en dat
het onbegonnen werk is voor haar een modus
en een wet te construeeren, die algemeen-geldig
zou zijn. De wijze zoekt de schoonheid overal
en laat zich door hiërarchische vormen, door
iconographle. niet aflelden van de hoofdzaken,
de bewegingen der ziel.
„En toch is hM de waarheid, maar er zfcn
maren aan verbonden, zooals u wel begrijpen
En wat kon hij anders doen dan te gehoorzamen. Een agent
had hem bevolen de tasch open te maken en hjj deed het. En
tot vreugde van de visschen, maar tot groote woede van den
hengelaar, die zijn kostbaren buit weer moest loslaten, kozen
de visschen bet ruime sop. Ze waren weer in hun element.
Stuk voor stuk'*- door en
door solide, bovendien fraai
van lijn, modern van kleur
Door Pater Morlion werd gewezen op de
groote moeilijkheden van financleelen aard aan
katholieke filmproductie verbonden. Daartegen
over werd door den heer van 't Hof uit Voor
burg gewezen op de mogelijkheid, dat wy inter
nationaal zouden kunnen samenwerken om zoo
ook de katholieke film productief te kunnen
maken. Gewezen werd hier op de mogelykheid
van een internationaal katholiek journaalbu-
reau. Prof. Dr. Rutten sloot zich aan by den
Inleider en verklaarde zich voorstander van de
goede film, waarin het publiek vermaak vindt,
maar wees er tegeiyk op, dat wy den katholieken
smaak op de juiste wyze moeten richten. Tege-
positief katholiek gericht zyn. Evengoed als wy
katholieken in de literatuur, in de schilder
kunst, in den omroep onzen invloed hebben
kunnen doen gelden, zoo zal dat ook kunnen
gebeuren in de film. Daarby moeten wy niet
uitschakelen het standpunt: Wij moeten hebben
een katholieke film, maar katholieken moeten
hun Invloed op de film kunnen doen gelden en
hun beginselen daarin kunnen laten leven.
Beate Serenus hield school zooals zy het nu
reeds vier weken lang had gedaan, zy zat ia
het eenige kale lokaal van de .schoot"; vóór
haar zaten de twintig vuile kinderen en zy
trachtte met veel yver, hen rustig te houden
en hun wat kennis by te brengen.
Ellendige kinderen, In lompen gehuld. De
mannen en vrouwen, die wanhopig streden om
het oerwoud te slechten, den grond te ploegen,
die zaad strooiden en niet wisten, ot dit zo»
Op datzelfde oogenbllk zaten op den mail-
stoomer van Liverpool naar New York twee
mannen aan dek zachtjes met elkaar te praten.
„Ik zou op het oogenbllk wel eens een kykje
willen nemen, Jack, hoe of het er voor de wo
ning in Regentspark uitziet. In totaal heb ik
honderdveertig sollicitanten aangenomen voor
de wereldreis en honderddertig hebben werke-
lyk by ons een Union Portable gekocht voor
dertig pond sterling. Als we uitrekenen dat we
op elke machine twintig pond verdienen, dan
hebben we in twee maanden tweeduizend zes
honderd pond verdiend."
zyn kameraad lachte zachtjes.
„Dat is tenminste genoeg om het een poosje
uit te zingen in New York en dan kunnen we
in dien tyd onze nieuwe zaak openen in tro
pische kleeding.”
1
is. Ik ben In Londen niet zoo goed bekend."
Clapton dacht even na.
„Ik heb myn machine drie jaar geleden ge
kocht by de firma Mossley and Cross aan het
Strand, maar ik weet niet, of die zaak er nog
Is. Dat moet u maar even Informeeren. Wacht
eens. Ik heb het adres genoteerd.”
Hy haalde een notitieboekje uit ren lade van
de tafel.
„Juist, hier staat het. Mossley and Cross. Al
leenverkoop van de- Union Portable schryf-
machlne. 234 Strand Londen. Telefoon 254617.
Ik kan het wel even informeeren.”
Hy greep de telefoon en even later had hy
de bevestiging, dat de firma Mossley and Cross
nog aan hetzelfde adres haar dreef.
Thomas schreef het, adres op en na nog een
poosje over de toekomstige reis te hebben ge-
praat, verliet de jongeman opgewekt de woning
van den schryver.
Toppunt van grilligheid schynt de Soubra-
manl. met de twaalf armen en de zes hoofden.
Is een dergeiyke monsteriykheid nog zóó voor
te stellen, dat zy tot schoonheid wordt ge
wekt? De Indische beeldhouwer kón het, want
de harmonie van dit beeld is volkomen, de vele
ledematen zyn grandioos geordend en inplaats
van gruwelijkheid ontmoeten we edele harmo
nie.
Zie daarnaast dan de diepe contemplatie van
et was een advertentie van den volgenden
inhoud, die de belangstelling trok van
Thomas Brentford.
en prachtig stuk is de bronzen Civa in
een aureool, met byi en antilope; byzon-
der Indrukwekkend ook de dansende
Swami; van uiterste verfynlng het Devl-beeldje
(no. 5) met den lotus, schitterend geciseleerd,
op een wyze die de vormen van het lichaam
volkomen laat spreken, maar toch een vluch
tige, geraffineerde bekoring toevoegt aan de
weergaloos uitgebalanceerde werking der lede
maten. En de Soundarar (no. 6). de vlshnu-
heilige van den zang, is hy niet volmaakt als
een Apollo, drukt heel zyn wezen niet de musi
sche vervoering, den heiligen waanzin van den
zang uit?
Romanschryver. die binnenkort een wereldreis
gaat ondernemen, vraagt een bekwaam typist,
die In. staat is. stenografisch werk op een schryf-
machine uit te werken. Sollicitant moet In het
bezit zyn van een goede „Union Portable"
schryfmachlne en bereid syn, de reis om de
wereld mede te maken. Salaris: Vyftig pond
sterling per maand, benevens vrije reis en ver-
biyfkosten. Br. Motto: Wereldreis, bui. dezer.
In Casa Nova op de H. Landstichting werden
dezer dagen conferenties gehouden door de le
den van het Katholiek Gemeenschapsoord over
de film in het algemeen en het standpunt van
de katholieken tegenover de film. De heer
Bernard Verhoeven leidde de conferenties en
gaf allereerst het woord aan den heer A. van
Domburg, redactie-secretarls van .Katholiek
Filmfront", die een verhandeling hield over de
mogeiykheden van een katholieke Nederland
sche filmproductie. Het probleem van de ka
tholieke filmactie is nog moeliyker dan het
probleem van de algemeene Nederlandsche
filmproductie, en dat is reeds zoo ingewikkeld,
zooals biykt uit den stryd tusschen Cinetone en
Filmstad. Als de beste vorm van katholieke
filmactie lykt spreker het stimuleeren van vrije
katholieke filmers onder meer door hun gelde-
lyken en anderen steun te verschaffen. Onze
filmers moeten daarby vry gelaten worden in
hun arbeid en het recht hebben die film te
maken, die zy brandend verlangen te maken,
onverschillig of deze films een katholieke ten-
denz hebben of niet. Het gaat hier meer om de
supérieure kwaliteit van hun producten. En In
dezen zin moeten zy en ook wy. die hun stimu
lators zyn, avant-gardlsten wezen.
Na deze korte, zakeiyke inleiding ontspon
zich een zeer interessant debat, waaraan zoo
wel katholieke fllmvoorstanders uit Vlaamsche
als Nederlandsche kringen deelnamen. De mee-
ning was wel algemeen, dat de katholieke film
actie doeltreffend moet zyn en dat de waardig
heid van het katholicisme van kurist en van
mensch eischt dat de film vóór alles goed en
wel verantwoord is. Het werd niet noodig ge
acht, dat wy propageeren de katholieke teta-
llteltafilm, maar wel moet de film mln of meer
Het was den vyftienden Juni, toen des mor
gens om tien uur een taxi stilhield voor de wo
ning In het Regentspark. Even later volgde een
tweede auto en even later een derde. Uit al deze
auto’s stepten Jongemannen met in de hand een
grooten reiskoffer en in de andere hand een
kleineren, waarin naar den vorm zich *n achryt-
machine bevond.
Een van de mannen belde aan en toen deze
aan het dienstmeisje vroeg om mynheer Clapton
te spreken, zei ze kortaf:
„Mynheer Clapton?.... Die is eergisteren ver
trokken. Hy was hier op kamers en is plotse
ling heengegaan zonder te zeggen, waarheen.”
„Vertrokken....?" vroeg Brentford, die gebeld
had. „En we hadden afgesproken, dat Ik van
daag hier zou komen, om de laatste toebereid
selen te maken voor de wereldreis...."
De eerste drie Nederlandsche kunstenaars,
die als resultaat van de uitwisselllng van Neder
landsche en Hongaarsche kunstenaars waren
aangewezen. Paul Kromjong, K. Andrea en
L. van der Bundt, zyn naar Hongarye vertrok
ken. Als vierde is M. Bleekrode aangeweezen.
Zooals men weet waren tot nog toe vier Hon
gaarsche schilders naar Nederland gezonden.
Binnenkort zullen weer drie Hongaren naar ons
Inad komen: de schilders Dénes, Förstner. Imre
8zob?tka en Istvan Zador, voorzitter van den
Hongaarschen etsersbond.
uw dienst, mynheer Gschaftler.”
De-'ónbeholpen boer nam haar mee naar zyn
Jsóerdery en ging met haar op de veranda
zitten.
..Dat gaat zoo niet langer!"
Beate schrok. Waren ze niet tevreden over
haar als onderwyzeres? Nog pas een paar minu
ten geleden had de heete, benauwde school
ruimte haar een'hel toegeschenen, nu beefde zy
by de gedachte, dat men haar zou kunnen ont
slaan.
Om Uw rheumatiek-oünen. te verdrilven is er
niets beters dan dit middeltje, dat U zelf klaar
kunt maken. Het is een beproefd receptje.
Koopt 85 gram terpentyn en 15 gram Rheuma-
gic-olie (geconcentreerd). Elke apotheker of
dAtgist kan U beide leveren. Een 15 grams-
fleschje Rheumagic-olle (geconcentreerd) kost
maar 65 cent, dus met de terpentyn bent U
voor ongeveer drie kwartjes klaar. Vermengt
deze twee bestanddeelen thuis in een schoone
flesch door goed te schudden. Uw eigen rheu-
matiekmiddeltje is dan gereed. Het brengt
onmiddeliyk verlichting, omdat de Rheumagic-
olle een combinatie is van 5 krachtige pyn-
doodende bestanddeelen. Daarom moogt U de
Rheumagic-olle niet zuiver gebruiken. Ze moet
vermengd worden met de terpentyn, anders is
ze te sterk. Dit middeltje Is wel een proef waard,
als U al lang aan Rheumatiek lydt. Haal van
daag nog 85 gram terpentyn en 15 gram
Rheumagic-olle (geconcentreerd) in huis. Be
waart dit recept.
Naar wy vernemen, is, na ontvangen goed
keuring van den Minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen, alsmede van het Werk
fonds, de restauratie van den bekenden menu
mentalen toren van Hedlkhulzen (Heusden) op
gedragen aan de firma Prett te Oostzaan voor
f 8281
goede melkkoe niet voor den ploeg en ga ze
dan in de zon doodjakkerent"
Onwillekeurig moest ze lachen.
„Ben ik de melkkoe?”
„U moet my de vergeiyking
nemen.
„Ik weet, dat een melkkoe
dier is."
.Juist. Wy hebben u goed waargenomen, sen
horita. wy mogen u graag! En daarom hebben
wy besloten, iets anders voor u te zoeken.”
Beate luisterde nu oplettend.
„Wy hebben hier straks een soort vergadering
en ik geloof, dat ik u beter kan vertellen, wat
er aan de hand is. Die vergadering geldt name-
lyk u.”
Zy begreep er steeds minder van.
„My?"
,Ja, wy.... Hy aarzelde en tegeiykertyd
werden er stemmen hoorbaar voor het huis. De
acht farmers uit de naaste omgeving kwamen
aanryden, stegen af, bonden de paarden aan
het hek en kwamen met zware stappen de
veranda op.
„Buenos dias, senhores!”
Algemeene begroeting, maar gewichtiger dan
anders het geval was. Gschaftler, als hoofd van
de nederzetting, keek om zich heen.
„zyn we er allemaal?"
,Ja, allemaal."
De mannen gingen op de krukjes zitten, die
haastig werden aangedragen. Voor Beate werd
een stoel gebracht.
„Waarde geburen. amigos!"
De brave Gschaftler zag er altjjd buitenge-
iyk werd gewezen ops den machtigen Invloed
van den Nederlandschen Bioscoopbond. De heer
van Domburg wees er nog op, dat de vorm van
de film moet samengaan met den Inhoud en
dat wy ook In de film dat goede geestelijke
voedsel moeten geven, waarnaar het gezonde
volk verlangt.
Door den leider, den heer B. Verhoeven, werd
de vraag gesteld: Wat kan de bemoeiing van
de katholieken zyn, die op het terrein van de
film iets goeds willen beryken? Wy moeten
onzen filmers kansen en opdrachten geven en
probeeren invloed uit te oefenen op de inter
nationale en nationale filmproductie. Tegeiyker-
tyd zou daar geld beschikbaar moeten zyn om
dat te kunnen besteden aan goede filmproduc
tie. Na een uitvoerige beschouwing van de pro
blemen van Abbé Bernard over de filmproduc
tie in het algemeen en den katholieken invloed
daarop, bracht de heer Weterings naar voren,
wat de katholieke filmactie reeds deed en wat
haar plannen voor de toekomst zyn.
De volgende inleider, de heer van ’t Hof,
wees op den droevlgen toestand, welke op het
amateursfilmgebied in ons land bestest. Zelfs
aan technische eischen wordt dikwyis niet eens
voldaan, om niet te spreken van schoonheids-
en andere eischen. Men kent de figuur van
papa-fiimer, wien het er alleen om te doen is,
dat Jantje er ,goed op komt”, men kent de
treurige school-, jeugd-, en propaganda-films,
door amateurs vervaardigd.
Toch is het fllmamateurisme belangryk, om-
dat-het in een gunstiger positie verkeert, wyi
het vryer is, dan beroepsfllmvervaardlglng. Van
deze gunstiger positie moeten wy In de toe
komst party trekken. Er ryzen echter verschil
lende vragen op: b.v. moet er solo-arbeid zyn
of gemeenschapsarbeid? Moet ons amateurisme
In zekeren zin worden georganiseerd? Deze
laatste vraag meende spr. bevestigend te moe
ten beantwoorden. Spr. wees er op, dat de ka
tholieke filmactie van het amateurisme ont-
zagiyk veel kan verwachten, en haalde in dit
verband het voorbeeld aan van Italië, waar
b.v. onder de studenten van hoogescholen ama-
teursfllmclubs bestaan, die kunnen werken met
subsidies van de Italiaansche regeering, welke
hoopt, dat uit deze amateursclubs in de toe
komst prominente figuren zullen te voorschyn
komen, welke de Italiaansche filmvervaardlging
als beroep ter hand kunnen nemen en haar op
hoog peil zullen kunnen brengen.
Spr. had op deze byeenkomst, waar hy meer
amateurs-fllmers had willen ontmoeten, een
voorstel willen Indienen de organisatie van de
amateursfilmvervaardlglng direct ter hand te
nemen. Thans wilde spr. zich bepalen tot het
aangeven van een schets van organisatie, waar
van hy hoopte, dat de aanwezigen deze in
overweging zouden willen nemen.
Spr. had zich twee eischen gedacht: de or
ganisatie zou moeten staan op katholieken
grondslag en ten tweede: werken binnen het
raam der K.F.A.
In elke stad veronderstelde spr. een afdeeling
der K.F.A., waarbinnen een of meer turnkrin
gen, welke 3040 personen zouden omsluiten.
Elke kring zou bestaan uit twee groepen, waar
van er een een studiegroep zou zyn. de ander
practisch filmwerk zou doen. Uit den aard der
zaak zouden belde groepen zich kunnen over
lappen.
Al deze filmkringen tezamen zouden onder
de KF.A. een verband moeten vormen, waar
door ervaringen zouden kunnen worden uitge
wisseld. technische hulpmiddelen gemakkeiyker
zouden kunnen worden geruild enz.
Thomas Brentford liet de krant zakken en
vloog op zyn schrijfbureau toe. Nog geen half
uur later lag de sollicitatie In de brievenbus.
Het geluk Was hetp gunstig, want twee dagen
later ontving hy een brief met de uitnoodlging,
zich dien avond te vervoegen by Ricliard Clap
ton, Regentspark 23. Lang voor het afgesproken
uur liep hy in de nabyhetd van de villi van den
schryvèr heen en weer. Toen het tyd was, belde
hy aan en een jongeman in een rood en wit
gestreept jasje opende de deur en liet hem in
een prachtig gemeubelde wachtkamer Hy voel
de zich In deze luxe een beetje onwennig, maar
toen even later een stem hem ultnoodlgde in
den salon te komen, voelde hy zich al meer op
zyn gemak. -
„Neem plaats, mynheer..., eh....”
„BrentfordThomas Brentford,” haastte
hy zich. Gelyktydig haalde hy den brief te
voorschyn maar Clapton, een man van middel
baren leeftyd met een grys puntsikje, weerde
lachend af.
„Luister eens, mynheer Brentford. De adver
tentie was zeer aanlokkelyk, nietwaar? vyftig
pond sterling per maand enzoovoorts, dat wordt
je niet lederen dag aangeboden."
De jongeman knikte lachend.
„Inderdaad, mynheer, het klinkt wel wat erg
mooi."
kunt Kyk eens, op mijn wereldreis komen wy
niet alleen In beschaafde landen, maar even
goed in de binnenlanden van Afrika en zoo,
Daar is zeer veel gevaar en risico aan verbon
den. Ik stel er prys op. dat u goed weet, waar
aan u begint. De mogelykheid is niet uitgeslo
ten, dat we onder de kannibalen terecht komen
en dat u het er niet levend afbrengt.”
Hy keek zyn bezoeker een oogenbllk oplet
tend aan en vervolgde toen glimlachend: .Juist,
ik zie het al. U bent Juist de persoon, dien Ik
zoek. U schynt niet bang te zyn. Bent u bereid,
de wereldreis met my te maken, ondanks de
gevaren?” t
.Maar natuuriyk, mynheer Clapton. Ik zal
de gevaren wel leeren kennen en dan handelen
naar omstandigheden.”
.Krachtig!.... En danbent u In het be
zit van een Union Portable schryfmachine?"
Brentford schudde het hoofd.
„Nog niet, mynheer. Maar daar te wel aan
te komen. Moet het juist een Union Portable
zyn?”
Clapton knikte. f
„Ik zal u zeggen waarom. Ik ben zelf wel in
het bezit van zoo n machine, maar die is uit
sluitend geschikt om in huis gebruikt te worden
vanwege zyn grootte. Op reis moeten we een
kleine reismachine hebben. Dat ik juist een
Union Portable wensch. komt omdat deze ma
chine een buitengewoon kleine en sieriyke let
ter heeft. Dat is met het oog op portobespa-
rlng van groot belang, begrypt u? Bovendien
vind ik het wel interessant, en ook by wyze
van tegenprestatie en zekerheid, als myn reis
gezel biyk geeft, ook iets voor de zaak over te
hebben. Het geeft my tevens een weinig zeker
heid. dat u niet op het laatste oogenbllk terug
krabbelt.”
Hy keek Thomas vragend aan.
„Wat denkt u ervan, mynheer Brentford?
Gaat u op myn voorstel in?”
„Ik zou werkeiyk niet weten, welke bezwaren
ik nog zou moeten opperen." lachte Brentford.
„Als het moet, kan Ik binnen twee dagen ge
reed zyn voor de reis.”
„Niet zoo hard van stal loopen, jongmensch,"
vermaande Clapton. „De reis begint pas over
twee maanden. En dan wilde ik u voorstellen,
dat u.... laat eens zien.... het Is nu vyftlen
April. Laten we afspreken, dat u op vyftlen Juni
weer hier komt met uw bagage en uw schryf
machine, om nog enkele dingen te regelen. We
gaan met de Boot, die op twintig Juni naar
Vlissingen vertrekt."
„Dat is best,
mynheer. Ik zal
er zyn, maar toch
zou ik nog graag
weten, welk adres
voor het aan
schaffen van de
machine t beste
Het Is niet alleen Duitschland, dat het syn
thetische product Buna bracht, waarvan de
basis calclumcarbied is, doch ook andere lan
den, zooals b.v. de Vereenlgde Staten en Polen,
vervaardigen kunstrubbersoorten.
In ons land hoort men over al deze rubber-
soorten slechts weinig spreken. Dit is echter
niet zoo erg verwonderiyk Waar onze koloniën
een belangryk aandeel hebben in de voort
brenging van de natuuriyke rubber, kunnen
wij in een tyd van zoo grooten overvloed van
dit product als wy nu medemaken. toch nau
welijks verwachten, dat een concurreerend ar
tikel. dat slechts met groote kosten langs kunst-
matlgen weg te bereiden valt, grooten opgang
zal maken. Niettemin zetten die landen, welke
hun heil zien in een systematische afsluiting
van de buitenwereld, yverlg hun pogingen
voort om onafhankeiykheid van 't natuurproduct
te bereiken. Dat de productiekosten vry hoog
zyn, speelt dan meestal geen rol. Men telt het
doel alleen en acht dit alle offers ruimschoots
waard.
Dat de kosten voor het vervaardigen van de
synthetische rubbersoorten vry hoog zyn, en
boe hoog precies biykt uit Wallstreet Jour
nal, dat de kostpryzen voor een pound der in
Amerika vervaardigde soorten synthetische rub
ber geeft. Deze kosten bedragen voor neo-
phreen-rubber 3 shilling, voor thlokol 2 sh. 5 d.
en voor Perbunan niet minder dan 5 sh. 5 d.
Wil men die met de Indische kostpryzen ver-
geiyken, dan bedenke men, dat vóór daar te
lande een kostprys ven 20 ct. per H kg als
laag geldt en een van 30 ct. als hoog, waarby
men de kostpryzen van de kunstmatige soor
ten met 10 procent heeft te verhoogen, daar
deze In pounds zyn uitgedrukt en de Indische
in halve kilogrammen.
Natuuriyk is tegen een dergeiyke vergelij
king protest aan te teekenen en wel kan men
beide rubbersoorten uit hoofde van hun uiteen-
loopende eigenschappen onvergeiykbaar ver
klaren. Men bedenke byvoorbeeld, dat sommige
kunstmatige rubbersoorten boven het natuur
product het voordeel hebben veel beter bestand
te zyn tegen de Inwerking van olie. Met dat al
biyft er nog altyd een belangryk prijsverschil
in het voordeel van de natuuriyke rubber.
coupé. Hy reisde in de goedkoope klasse en sliep
in, terwyi tegenover hem gaucho’s, kleine far
mers en koewachters praatten, spuwden en
rookten.
In het hotel Santa Fé, hetzelfde, waarin hy
destyds de helft van zyn laatste pesos ver
teerd had. nam hy een kamer
Het was In den middag van den volgenden
dag. Er waren reeds vier en twintig uur ver
leppen, sinds hy de ectancia had verlaten.
Egon ging naar de post
„Een telegram voor den senhor."
Bespotteiyk, zooals zyn zenuwen hem in den
steek lieten. Was het een telegram, dat hem
terugriep? Hy brak het haastig open en las:
„Senhora Dornbusch verliet Buenos Aires vier
weken geleden. Adres onbekend. Niets achter
gelaten. Jousten.”
Egon lachte zóó bitter, dat de omstanders
hem verwonderd aanzagen.
Terneergeslagen keerde hy naar zyn hotel
terug en sloot zich in zyn kamer op.
u alstublieft niet, want het k ons
Wat is het levensdoel van een gezond
meisje? Soms schooljuffrouw zyn? In de stad
is dat misschien gewoonte, maar hier niet.
Kinderen krygen en die opvoeden, een orden-
teiyke huisvrouw worden, dat Is het ware.
Kort en goed, wy zullen u uithuweiyken. dat
•i« ons besluit”. (Wordt vervolgd.)
Hoe haatte hy haar, het meisje met den vas
ten wil, dat hem had overgehaald, zichzelf voor
h**r op te offeren.
Op het station moest hy eenige uren wach
ten, welke gelegenheid hy waarnam, om aan
(•en heer Jousten in Buenos Aires te telegra-
teeren.
„Verzoeke telegrafisch antwoord, poste
restante Santa Fé, of u weet, wat er van Beate
oerenus geworden is!”
Hard was zyn gezicht als hy aan haar dacht.
Eindeloos waren die vreeseiyke uren in San
Christobal. Vreeselyk waren ’t stof in de straten,
net eten, bestaande uit taai vleesch en ellendige
*oete aardappelen, het water, dat slechts ge-
nietbaar was, wanneer het met canja, een foe-
“izchtlgen brandewijn, vermengd werd.
was hy verwend gedurende die zes
*eken op de estancia! Niet denken was hy
tateren maar niet zoo krankzinnig geweest!
stonden de machines, waar hy zoo van
«Held, daar zonder hem, nu....
Kleine, lieve Ines!
®“^«lyk kwam de trein. Het paard werd in-
•'wien. Egon leunde moe in een hoek van de
jdoor Otfrid
3 von Hanstein
17
woon komiek uit, als hy plechtig wilde doen.
„U weet, waarom wy te zamen komen. Het
gaat er om, den Duitscher Friedrich Kun, die
vroeger candidaat in de theologie was, aan te"
stellen tot nieuwen schoolmeester in onze ge
meenschap. Is er iemand onder ons, die er
tegen is?”
Geen antwoord, slechts peinzend gebogen
hoofden.
..Dat is dus afgedaan. De schoolmeester krijgt
het schoolhuisje en een stuk land en verder,
wat ons goed dunkt. Voorts hebben we te
spreken over het welzyn en de toekomst van
senhorita Beste Serenus, die zich onder onze
hoede gesteld heeft en voor wier welzyn wy
bereid zyn te zorgen.”
Beate werd hoe langer boe verbaasder
voelde zich heel onrustig.
„Senhorita! U hebt genoeg uw best gedaan
met onze bengels, maar dat is geen werk voor
u. wy houden van u. U bent eén braaf meisje.
U bent mooi, hebt stevige armen en een ver
standig hoofd, wy hebben besloten, u gelukkig
te maken.”
Beate begon de geschiedenis van den komi-
schen kant op te nemen.
„Dat is allerxriendeiykst van u!”
„Lacht -
ernst!
De tentoonstelling bestaat voomameiyk uit
beeldhouwkunst van de hooge cultuur van Zuid-
Indlë, uit de 12e, 13e, 14e, 15e en 16e eeuw,
maar er zyn ook Boeddha's en Bodhisattva’s
uit vroeger tyd, van Mathura, in Britsch-Indlë,
en van de kunst der Khmers uit Achter-Indlë.
De oudste Boeddha, een simpel, maar prachtig
archaïsch ding In rooden- steen, is uit de vyfde
eeuw.
Het mag zyn dat de Europeaan vreemd staat
tegenover de geheel persooniyke symboliek dezer
Indische kunst, met haar eigen religieuze tee-
kens en vervoztde stemmingen, wanneer men
ziet hoe volkomen van plastiek het werk is,
met hoeveel meesterschap en zekerheid de voor
ons gevoel grillige proporties en contaminaties
zyn opgelost en geordend, dan raakt men ver
vuld van bewondering voor de makers dezer
werken en men voelt te staan in de nabyheld
van iets verhevens en sacraals. Voor ons gevoel
heeft een beeld als dat van Ganesa, den god
met den kop van een olifant, zyn slurf vast
houdend met de linkerhand, misschien iets
lachwekkends, by oppervlakkige beschouwing.
Maar wat voor ons een circusattractie is, Is
voor den Indiër het symbool van iets heiligs,
en deze Ganesa heeft in gansch zyn wezen iets
zoo grootsch en monumentaals, dat iedere ge
dachte aan komisch effect eenvoudig ongepast
is.
Wat was Beate Serenus klein geworden, het
verwende meisje, dat nu bleek werd by het ver
moeden, dat die ruwe farmers misschien .niet
tevreden over haar waren! zy vroeg angstig:
„Wét gaat zoo niet verder?"
„Dit hier, met u!”
.Kent u niet tevreden?"
„Hebt u zelf plezier in dit leven?"
„Ik 'doe myn uiterste best."
„Gisteren is hier een Duitscher gekomen. Die
wou dominee worden, maar is nu al jaren aan
het zwerven. Ik geloof, dat een man er beter
geschikt voor is de bengels in toom te houden.”
„Moet ik gaan?”
De farmer bestudeerde haar gezicht.
.Kent u graag hier?”
„Ik....”
„Wacht u maar. U bent een braaf meisje. Een
meisje, dat weet, wat ze wiL Maar ik span een
uitgroeien tot een overvloedigen oogst of dat de
onbarmhartige zon alles zou verbranden; die
moesten toezien, hoe de tropenregen de rivieren
deed aanzwellen en de velden in moerassen
veranderde of hoe sprlnkhanenzwermen op het
laatste oogenbllk hun hoop verstoorden die
mannen en vrouwen hadden geen tyd om
zich te bekommeren om het welzyn van
kinderen. -
- Zy keek neer op de bloote, stoffige ^voeten,
die myien hadden geloopen of gereden, de ge
zichten, waarop niet de minste belangstelling
te lezen stond, maar alleen het verlangen naar
het einde van de schooluren. Schreeuwende
stemmen dreunden in koor op, wat zy voorzei;
de Jonge hersenen, die reeds de zorgen der
ouders deelden, trachtten te rekenen met onbe
kende cyfers. Verwonderd luisterden zy toe als
de onderwyzeres vertelde van het verre land,
waar een winter en een zomer bestond en dat
eens het vaderland van hun ouders was ge
weest. Het kwam hun voor als een verloren
paradys.
Dan begon de zon te branden; de lessen wer
den onderbroken. De kinderen zaten te slapen of
speelden landerig in de buurt.
Beate zat in haar leunstoel en dacht na.
Don Xavero, de bezitter van de farm en het
schooltje, kwam met zwaren tred naderby. Hy
was buiten op zyn veld geweest by de jonge
katoenaanplantlng, die dit jaar voor het eerst
vrucht zou dragen.
Op zyn gezicht lag een tevreden lachje. Hy
knikte haar toe.
„Rnenrw diaa, «enhorite Besrfet*
VOORKOMEN j
RHEUMATIEK
werriG Giotr. hauOcismciii
I*,.
