el
ONS BLAD
OVEREENSTEMMING BEREIKT
Een protocol onderteekend
I
VREDESWOORD
van den H. Vader
Muenchen bracht
redding
heden
Het
nieuws van
y - '4
i
ma-
geven 01
Tekst der overeenkomst
1
MM
Het verloop der onder-
handelingen
Nieuwe Lord Mayor van
Londen gekozen
Hoe de Pauselijke rede
werd ontvangen
Roemenië bleef Praag
behulpzaam
Japanners rukken op
bü Hankau
Amerikaansch schip
aangehouden
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
-3
-I
VRIJDAG 30 SEPTEMBER 1938
Joh. Lauwert, Payglop 3
ALKMAAR
HANDELSVERDRAG
OPGEZEGD
Men gelooft, dat de verschillende legaties het huis
van den Fuehrer otn ongeveer een uur zullen verlaten.
Mussolini zal zich rechtstreeks naar het station be-
naar Italië terug te keeren.
MUENCHEN, 30 September Stefani
Om half een in den afgeloopen nacht is alhier, na
dat de beraadslagingen tusschen Hitler, Chamberlain,
Daladier en Mussolini ten einde gevoerd waren, een
protocol ondefteekend.
Het protocol bestaat uit acht artikelen en drie bij
voegsels. Het beslaat ongeveer drie bladzijden
chineschrift.
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX:
a
ske-
Rornt diep onder den indruk
tijd
4
MÜNCHEN, 20 Sept.
zyn
O
Duitache berichten tegengeaproken
De Spaanache kweatie
op-
en
naar
▼oor
srna
neer
egen
bet
bet
Mh
in-
ier-
(M
oos.
BESPREKINGEN TE MüNCHEN BE
ËINDIGD DOOR ONDERTEEKENING
VAN EEN PROTOCOL.
end
rme
iin*
Met korte onderbrekingen zyn
onder handelingen tot in den
nacht voortgezet
1. Er wordt een recht van optie voor het ver
huizen naar de afgestane gebieden en voor het
vertrekken uit deze gebieden vastgelegd. De
optie moet binnen zes maanden, te rekenen
vanaf het tijdstip der afsluiting van deze over
eenkomst, uitgeoefend worden. Een r
Tsjecho-Slowaaksche commissie zal de bijzonder
heden der optie vastleggen, procedures ter ver-
gefnakkelljking van de uitwisseling der bevol
king overwegen en princtpieele problemen op
helderen, welke voortvloeien uit deze uitwis
seling.
De vier aanwezige regeeringshoofden zijn over
eengekomen, dat de in de heden gesloten over
eenkomst vastgestelde commissie bestaan zal uit
den Duitschen onderstaatssecretaris van Bulten*
landsche Zaken, de te Berlijn geaccrediteerde
ambassadeurs van Engeland, Frankrijk en Ita
lic, en een door de Tsjecho-Slowaaksche regee
ring te benoemen lid.
Alle kwesties, die voortvloeien uit de gebieds
overdracht, worden gerekend te behooren tot de
bevoegdheid van de internationale commissie.
De regeeringshoofden der vier mogendheden
verklaren, dat het probleem der Poolsche en
Hongaarse he minderheden in Tsjecho-Slowakljc,
voor zoover het niet binnen drie maanden door
een overeenkomst tusschen de betrokken regee-
ringen geregeld wordt, het voorwerp vormen zal
van een verdere bijeenkomst der hier aanwezige
regeeringshoofden der vier mogendheden.
Havas meent te weten, dat Mussolini het
vraagstuk van den burgeroorlog in Spanjr
heeft ter sprake gebracht Men verzeker’
selfs, dat hjj de terugtrekking van vrijwil
ligers sou voorstellen.
Tenslotte besloot men de kgrssWulug
Waarborging der nieuwe
grenzen
Samenatelling inter
nationale commiaaie
LONDEN. 29 Sept (Havas). Sir Prank Bo-
water is gekozen tot Lord Mayor van Londen
voor het Jaar 1938 39.
TOKIO, 29 Sept. Reuter meldt, dat de Ja
panache troepen Tienkaitsjen In de ochtend
uren bezet hebben. De Japanners beweren
thans alle groote versterkingen beneden
strooms van Hankau in handen te hebben.
torlog
het
en
i en
abac-
rich
t het
van
haal-
een nar te onderbreken aan het noenmaal
te gebruiken.
Hitler heart MnaaeUnl aan aan noenmaal
genoodigd.
MONTEVIDEO, 30 Sept. (Havas). De re
geering van Uruguay heeft het bandelaverdng
met Duitschland opgezegd.
deeld
elUk-
wo-
ihok,
zich,
hlld-
W-
tego-
eds-
derin
nnen
uiten
ooals
n en
■hrij-
van
U «n
nood
t en
ver
doen
kan
elet,
■n
kan
da
een
it*>.
reld,
dia
rden
1 at
fei-
t m
sto
tch-
ur-
ing.
glnt
ZIJD
InJ
Breukbanden - E
Maatglazen 1
thermometer» -
r niet
taats-
rjari-
t nM
r het
eigen
ver-
ogen-
1 een
of da
t! Ja
ol
lende
bland
over
leden.
schen
ZOO-
zullen
door
Füh-
1 Mo
st au
i van
mil-
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
Nadere mededeeling
komst voor
eerste oefening.
igkolven - IJsblasen Injectle-
Jectlenaalden - Wlndkusssns
Buikbanden mastieken Kousen
Koortsthermometers - Kamer-
Barometers Fototoestellen
ziekenfondslEvkrancier
8. De definitieve bepaling der grenzen zal ge
schieden door de Internationale commissie.
Deze commissie is gerechtigd, den vier mogend
heden Duitschland, het Vereenigd Kqnlnkryk,
Frankrijk en Italië in bepaalde uitzonderings
gevallen geringe afwijkingen van de streng
ethnografische bepaling der zonder volksstem
ming over te dragen zones aan te bevelen.
lossing tot stand moest komen en dat het van
belang was, dat de beloften voor een regeling
zonder langer te wachten door de regeering te
Praag moesten worden ten uitvoer gelegd.
Achtereenvolgens hebben Chamberlain, Dala-
dier en Mussolini de opvattingen hunner re-
geeringen ten aanzien van het geheele aan de
orde zijnde probleem uiteengezet.
De N. Z. H. Tramweg My. heeft den
exploitant van een wilden busdienst Am
sterdamHaarlem in kort geding ge
dagvaard.
Gisterenavond om 7.50 Ned. tijd heeft Z. Hx de Paus voor
den Vaticaanschen zender een Vaderlijk woord tot de luiste
rende wereld gesproken. Het gewicht van het oogenblik greep
den H. Vader zoozeer dan, dat zijn stem beefde van ontroering
en de rede soms moeilijk te volgen was. De H. Vader sprak,
meldt, als volgt:
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 307
DC PROS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 et p.
regel; Ingezonden Mededeellngen 40 et o. r.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bl| abort-
nament wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt
Vefder is men te Muenchen van meentng,
dat ook de kwestie der Hongaarsche en Pool
sche minderheid In Tsjecho-SlowakUe tijdfens
de besprekingen der conferentie heden behan
deld is.
Terwijl eerst werd verwacht, dat de be
sprekingen vroeg zouden worden beëindigd,
kwam later het bericht, dat deze werden
voortgezet. De mlddagconferentie duurde
vier uur en eindigde om half negen.
Het Italiaansche volk heeft de rede van den
H. Vader aanhoord in een spanning, welke
door de nog steeds bestaande onzekerheid werd
gewekt. De radiotoespraak heeft niet nagel»
ten een diepe ontroering te wekken, reeds
door de zwskke onzekere stem van den H. Va
der die ieder toehoorder zijn hoogen leeftijd
deed reallseercn, vooral toen HU in Zijn toe
spraak Zijn leven opofferde voor den vrede.
8. De Tsjecho-Slowaaksche regeering zal bin
nen ?en termijn van vier weken, te rekenen van
den dag van afsluiting dezer overeenkomst, a\le
Sudeten-Duitschers ontslaan uit hun militaire
en polltie-organisaties, voor zoover zij dit ont
slag wenschen. Binnen denzelfden termijn zal
de Tsjecho-Slowaaksche regeering Sudeten-
Duitsche gevangenen ontslaan, die wegens poli
tieke delicten vrijheidsstraffen ondergaan.
BOEKAREST. 30 Sept (Havas). Naar
aanleiding van een bericht uit Duitsche bron,
volgens hetwelk de Roemeensche regeering de
spoorwegverbindingen tusschen Sovjet-Rusland
en Tsjec&o-Slowakije zou hebben verbroken,
verklaart men in offlcieele kringen, dat dit be
richt onjuist is. Ook een bericht, als zou Roe
menië de levering van petroleum aan Tsjecho-
SlowakUe geweigerd hebben, woedt tegengespro
ken.
DIENSTAANBIEDINGEN. Gevraagd of hén-
geboden, geplaatst onder de Omroeper-
rubriek 10 ct. per regel.
Havas meldt dat Daladier hedenmiddag in
den Führerbau zUn eerste onderhoud had met
Hitler en Goering. Het gesprek was bijzonder
hartelijk. Hitler heeft de hoop uitgesproken, dat
een duurzame samenwerking zou kunnen ont
staan' na de historische bespreking tusschen
Duitschland en Frankryk te München.
Daladier heeft vervolgens met Chamberlain
in denzelfden geest van vriendschap en soli
dariteit, welke de Jongste bijeenkomst te Londen
kenmerkte, gesproken.
Tenslotte heeft Daladier met Mussolini eenige
vriendelUke en hoffelijke gesprekken gevoerd.
Vervolgens kwamen op voorstel van Hitler de
vier leiders der regeeringen in conferentie bU-
een. Zij werden bUgestaan door Von Ribben
trop. Cikno en Léger. De algemeene beraad
slaging liep over het Tsjecho-Slowaaksche
vraagstuk.
Hitler sprak de meening uit, dat snel een op-
Zoodra <te kwestie van de Poolsche en
Hongaarsche minderheden in TSjecho-SlowakUe
geregeld Is, zullen Duitschland en Italië van
hun kant Tsjecho-SlowakUe een garantie geven.
Gisterenochtend hebben negen Japansche
vliegtuigen, vermoedelijk afkomstig van een
vllegtulgmoederschip, dat bU Hainan ligt, bom
men geworpen op Joenanfoe, de hoofdstad van
Joenan. Veertig personen werden gedood.
Volgens berichten van Chineesche zijde hou
den de Chineesche verdedigers In Tienkaitsjen
nog stand. In den Jangtse zUn mUnen gelegd
en benedenstrooms* van Toeanfen zijn versper
ringen in de rivier gelegd.
5. De onder 3. genoemde Internationale
commissie zal de gebieden bepalen, waarin
een volksstemming moet worden gehouden.
Deze gebieden zullen tot aan het einde der
volksstemming door internationale troepen
Dezelfde commissie zal de
vastleggen, waaronder de
Toen de bijeenkomst geschorst werd en
Chamberlain en Daladier rich met hun dele
gaties verwuderden, noodigde men Goering en
andere zeer hooge Duitache leidende figuren
uit de conferentiezaal te betreden, waar op een
tafel geographlsche kaarten van Mldden-
Europa lagen met een daarop getrokken afba-
kenlngslUn. Door de open deur der zaal kon
den de journalisten zien hoe Mussolini en
Hitler deze kaarten bestudeerden. Pielden had
den een kalpie gelaatsuitdrukking.
Aan het diner zat Mussolini ter rechterzijde
van Hitler, Daladier zat links van hem. Te
genover Hitler zat Goering, die rechts naast
zich Chamberlain had en links graaf Clano.
In het geheel zaten vijftig personen aan het
diner aan.
De Osservatore Romano maakt zich in een
extra editie tot tolk van alle toehoorders, wan
neer zU schrijft, dat de redevoering van den
H. Vader recht tot het hart is gedaan, niet
«’echts van alle geloovlgen, maar ook van
ieder, die van een gevoel van menscheljjkheid
is bezield. Alle toehoorders hebben ongetwij
feld. zoo niet begrepen, dan toch vermoed, welk
een onzegbare macht de H. Vader, als verte
genwoordiger van God, bezit, een macht die ge
schraagd wordt door de wapenen van het
woord en het gebed.
Het blad wijst erop, dat de vrede, welken
de H. Vader zoo vurig verhoopt, gebaseerd
moet zUn op recht en liefde.
Z. M. regeering in het Vereenigd Ko
ninkrijk GrMi-Briitennia m Franaehe
regeefteg hebben ztob aangeriotea bü
bevenataande overeenkomst, zoet dien ver
stande, dat rij het aanbod handhaven, dat
vervat fe in paragraaf 8 van de Engelsch-
Fransche voorstellen van 19 September,
betreffende de internationale garantie der
nieuwe grenzen van den Tsjecho-Slowaak-
schen Staat tegen een niet uitgelokten
aanval.
Z. H. de Paus richtte een vredeswoord
tot de geheele wereld.
Noodlanding van een lesvliegtuig in
Indiê; vlieger ongedeerd.
Om vUf minuten voor drie begaf Daladier
zich met de leden der Fransche delegatie naai
totel ..Vier Jahreszelten", waar hij het noen
maal gebruikte.
Ook Goering heeft in „Vier Jahreszelten’
geluncht HU zat niet ver van de Franaehen.
worden bezet
modaliteiten vastleggen, waaronder
volksstemming ten uitvoer moet worden ge
legd, waarbU de modaliteiten van bet Saar-
plebjsclet als grondslag moeten worden be
schouwd. De commissie zal eveneens den
dag bepalen, waarop de volksstemming
plaats vindt: deze dag mag echter niet later
dan einde November liggen.
Na het gebruik van t noenmaal is om half vijf
de Britsche minister-president In gezelschap van
den Britschen ambassadeur en de andere heeren
van de Britsche delegatie per auto naar het
Führerhaus teruggegaan om de besprekingen
met Adqlf Hitler, Mussolini en Daladier voort
te zetten. Minister-president Daladier is te tien
minuten over half vfjf naar het Führerhaus
vertrokken.
De bespreking, welke om kwart voor één
was begonnen, duurde voort tot drie uur.
MüNCHEN, 30 September (DNB)
De genomen besluiten, die vutge-
legd zyn in de volgende documen
ten, zijn terstond aan de Tsjechische
regeering toegezonden.
De overeenkomst tusschen Duitsch
land, Engeland, Frankrijk en Italië,
aangegaan te München op 29 Sep
tember 1938, luidt als volgt:
Op uitnoodiging van Hitler namen na de on-
derhandelingen Mussolini, Chamberlain en
Daladier deel aan een gemeenschappeHjken
maaltijd, waarvoor ook een vrij groote kring
van leidende Duitsche persoonlUkheden bene
vens persoonlükheden uit de onmlddellUke om
geving der drie buitenlandsche staatslieden
waren ultgenoodigd.
TUdens het tweede onderhoud in het Führer
haus, dat te half vjjf ia begonnen, is gesproken
over het Tsjechische vraagstuk. In het eerste
onderhoud is gesproken over de procedure.
Toen Chamberlain naar zUn hotel terugkeer
de, zag hij er vermoeid, doch opgewekt uls.
Terwijl millioenen men-
achen, nu hei oorlogs
gevaar en de ongeken
de vernietiging van
levens en goederen
dreigen, in angstige
spanning leven, voelen
Wij in Ons Vaderhart de
bange zorg van al Onze
kinderen. Wij noodigen
bisschoppen, geestelijk
heid, religieuzen en ge-
loovigeci zich met Ons
ie vereenigen in een
verirouwvol en vurig
gebed voor het behoud
van den vrede in ge
rechtigheid en liefde.
Het geloovige volk moge
tot deze zoo onkrijgs
haftige maar onover
winnelijke macht van het gebed nog eenmaal zijn toevlucht
nemen, opdat God, Die het lot der wereld in Zijn handen
draagt, in de staatsbestuurders het vertrouwen moge be
waren, om een vreedzamen weg in eerlijke onderhandelin-
gen te vinden, en hun eensgezindheid en die handelingen
moge ingeven, welke ertoe strekken den vrede ie bevor
deren en dezen op grondslag van hei ware recht en hei
woord van hei H. Evangelie ie vestigen.
Onuitsprekelijk dankbaar voor de gbbeden y^n alle ge-
loovigen die voor Ons leven worden en werden gestort,
offeren Wij dit leven op uit geheel Ons hart. Wij offeren
Hem dit leven, dat Hij Ons op voorspraak van zoovele ge
beden als genadegaven opnieuw 'heeft geschonken. Wij
offeren het Hem op voor het heil en den vrede van de
wereld. De Heer van leven en dood moge aldus naar Zijn
wil ofwel Ons thans hei onschatbare en Ons reeds zoo lang
ioeverirouwde leven ontnemen, ofwel den arbeidsdag van
het met smarten beladen, door arbeid moede lichaam nog
meer verlengen. Onze opoffering geschiedt met temeer ver
trouwen op God, omdat zij gedaan ^vordi op den liiur-
gischen feestdag van den heldhafügen, maar zachimoe-
digen martelaar Wenceslaus.
Evenzeer wordt Ons vertrouwen gesterkt door hei feit, dat
het Rozenkransfeesi, die roemrijke dag van gebed en de
Rozenkransmaand naderen. Mei dankbaarheid kunnen
Wij thans zien, hoe geheel de katholieke wereld met ijver
deelneemt aan deze devotie, die in hei verleden het in
grijpen bewerkt heeft van de Allerheiligste Maagd in de
groote lotgevallen der menschheid. En met hei volle ver
trouwen, hetwelk deze herinnering aan hei verleden Ons
schenkt, geven Wij geheel de katholieke familie en den
wereldburgers Onzen Vaderlijken zegen. De zegen van den
Vader en den Zoon en den H. Geest moge over U neerdalen
en altijd blijven.
NEW YORK, 29 Sept (Havaa). Het «toom-
schlp „Weetemland" van de Red Star Line is
op bet oogenblik, dat bet naar de Asoren sou
vertrekken, waar nadere orders uit BerHjn
moesten wwden afgewacht, door de Ameri-
kaanache autoriteiten aan den ketting gelegd
aangetien de Red Star Line in gebreke is ge
bleven met de rente van een leening van
1.150.000 dollar, welke is aangegaan onder hy-
potheek-garanUe. Een vertegenwoordiger van
dc betrokken bank heeft verklaard, dat
men niet het gevaar wilde loopen, dat bei
schip In beslag zou worden genomen of tot
kinken sou warden gebracht.
wegend Duitsche gebied door Duitsche troepen
begint op den eersten October.
De vier op de bUgevoegde kaart aangegeven
gebiedssectoren worden in de volgende volgorde
door de Duitsche troepen bezet: De met 1 aan
gegeven gebiedssector op den eersten en tweeden
October, de met 2 aangegeven gebiedssector op
den tweeden en derden October, de met 3 aan-'
gegeven gebiedssector op den 3en en 4en en 5en
October, de met 4 aangegeven gebiedssector op
den 6en en 7en October.
Het overbljjvende gebied van overwegend
Duitschen aard zal zonder verwUl door de In
ternationale commissie bepaald en vóór den
tienden October bezet worden.
De Tweede Kamer heeft de spoedont-
werpen, die in verband met den inter
nationalen toestand zyn ingediend,
z. h. sti aanvaard.
Hitler heeft vandaag twee gesprekken
gevoerd met den Duce, het eerste in den
trein tusschen Kufsteln en München, dat
anderhalf ui\r heeft geduurd en het twee
de na aankomst te München, waar 'de
Füiuer tegen, elf uur éën bezoek bracht in
het Prins Karei paleis, .waar Mussolini
sfjn intrek heeft genomen.
over uitstel
herhalingsoefeningen
Duitschland, het Vereenigde Koninkrijk,
ftxnkrijk en Italië sjjn, rekening houdende
de overeenstemming, die ten aanzien van
afstand van ’t Sudeten-Duitsche gebied reeds
Principieel werd bereikt, ten opzichte van de
ëolgende voorwaarden en modaliteiten van
«zen afstand en de daartoe te nemen maat-
,etelen, tot overeenstemming gekomen en ver
baren zich door deze overeenkomst eik afzon-
derlUk verantwoordelUk voor de ter verzeke-
rtng hiervan noodzakelyke stappen.
X- De ontruiming begint op den eersten Oc
tober. i
Het Vereenigd Koninkrijk, FrankrUk en
Italië komen overeen, dat de ontruiming van
gebied vóór 10 October voltrokken wordt
wel zonder vernieling van welke bestaan
de Inrichtingen ook, en dat de Tsjecho-Slo-
’«•ksche regeering er de verantwoordelykheid
draagt, dat de ontruiming der aangedul-
inrichtingen ten uitvoer wordt gelegd.
De modaliteiten der ontruiming worden
bÜzonderheden vastgelegcf door een inter-
tlonale commissie, die samengesteld is uit
’«rtegenwoordigers van Duitschland, het Ver
enigd Koninkrijk. Frankrijk, Italië en Taje-
"*>-81owaklje.
D* «tappegewUse besetting van bet over
men opname na de conferentie der vier groote mogendheden te München
J-
ds
Ml
n.
n-
rt
ds
MO
iur,
iwd
alJtMAAR. Hof Telefoon 4350 en 4220
p£N HELDER. Stationsstraat 4, Telefoon 771
HOORN, Koepoertsweg 94, Telefoon 412
gCHAGEN, Molenstraet 52. Telefoon BI.
ABONNEMENTSPRIJS:
Met Inbegrip van gratis ongevallenverzeke-
itog: voor Alkmaar f 1— per kwartaal of
15 cents per week, voor bulten Alkmaar
V 2.50 per kwartaal of 20 cents per week.
Uftg N. V. Drukk. De Spaamested - Haarlem.
zooals
onze correspondent te
