9
ONS BLAD
VREDESWOORD
OVEREENSTEMMING BEREIKT
Een protocol onderteekend
i
I
van den H. Vader
Muenchen bracht
redding
Het nieuws van heden
I-
I
I
drie bij
i
na-
ma
geven om naar Italië terug te keeren.
Rome diep onder den indruk
Tekst der overeenkomst
Duitsche berichten tegengesproken
De Spaanache kwestie
I
I
I
Het verloop der onder-
handelingen
Met korte onderbrekingen zyn de
onderhandelingen tot in den
nacht voortgezet
Waarborging der nieuwe
grenzen
Samenstelling inter
nationale commiaaie
Nieuwe Lord Mayor van
Londen gekozen
Hoe de Pauselijke rede
werd ontvangen
Roemenië bleef Praag
behulpzaam
Japanners rukken op
bü Hankau
Amerikaansch schip
aangehouden
BESPREKINGEN TE MüNCHEN BE
ËINDIGD DOOR ONDERTEEKENING
VAN EEN PROTOCOL.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
HANDELSVERDRAG
OPGEZEGD
smuk
I. ea
ietsje
i die
loudt
t zoo
I
Joh. Lauwer», Payglop 3
Men gelooft, dat de verschillende legaties het huis
van den Fuehrer om ongeveer een uur zullen verlaten.
Mussolini zal zich rechtstreeks
VRIJDAG 30 SEPTEMBER 1038 1
Gisterenavond om 7.50 Ned. tijd heeft Z. H. de Paus voor
den Vaticaanschen zender een Vaderlijk woord tot de luiste
rende wereld gesproken. Het gewicht van het oogenblik greep
den H. Vader zoozeer aan, dat zijn stem beefde van ontroering
en de rede soms moeilijk te volgen was. De H. Vader sprak,
zooals onze correspondent te Rome meldt, als volgt:
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 307
MUENCHEN, 30 September Stefani
Om half een in den afgeloopen nacht is alhier,
dat de beraadslagingen tusschen Hitler, Chamberlain,
Daladier en Mussolini ten einde gevoerd waren, een
protocol onderteekend.
Het protodbl bestaat uit acht artikelen en
voegsels. Het beslaat ongeveer drie bladzijden
chineschrift.
Terwijl millioenen men-
schen, nu hei oorlogs
gevaar en de ongeken
de vernietiging van
levens en goederen
dreigen, in angstige
spanning leven, voelen
Wij in Ons Vaderhart de
bange zorg van al Onze
kinderen. Wij noodigen
bisschoppen, geestelijk
heid, religieuzen en ge-'
loovigen zich met Ons
ie vereenigen in een
vertrouwvol en vurig
gebed voor hei behoud
yan den vrede in ge
rechtigheid en liefde.
Het geloovige volk moge
tot deze zoo onkrij'gs-
haftige maar onover
winnelijke macht van hei gebed nog eenmaal zijn toevlucht
nemen, opdat God, Die hei lot der wereld in Zijn handen
draagt, in de staatsbestuurders het vertrouwen moge be
waren, om een vreedzamen weg in eerlijke onderhandelin
gen ie vinden, en hun eensgezindheid en die handelingen
moge ingeven, welke ertoe strekken den vrede ie bevor
deren en dezen op grondslag van hei ware recht en hei
woord van hei H. Evangelie te vestigen.
Onuitsprekelijk dankbaar voor de gebeden van alle ge-
loovigen die voor Ons leven worden en werden gestort,
offeren Wij dit leven op uit geheel Ons hart. Wij offeren
Hem dit leven, dat Hij Ons op voorspraak van zoovele ge
beden als genadegaven opnieuw heeft geschenken. Wij
offeren het Hem op voor het heil en den vrede van de
wereld. De Hèer van leven en dood moge aldus naar Zijn
wil ofwel Ons thans het onschatbare en Ons reeds zoo lang
toevertrouwde leven ontnemen, ofwel den arbeidsdag van
het mei smarten beladen, door arbeid moede lichaam nog
meer verlengen. Onze opoffering geschiedt mei temeer ver
trouwen op God, omdat zij gedaan wordt op den litur-
gischen feestdag van den hëldhaftigen, maar zachimoe-
digen martelaar Wenceslaus.
Evenzeer wordt Ons vertrouwen gesterkt door het feit, dat
het Rozenkransfeesi, die roemrijke dag van gebed en de
Rozenkransmaand naderen. Met dankbaarheid kunnen
Wij thans zien, hoe geheel de katholieke wereld met ijver
deelneemt aan deze devotie, die in hei verleden het in
grijpen bewerkt heeft van de Allerheiligste Maagd in de
groote lotgevallen der menschheid. En mei hei volle ver
trouwen, hetwelk deze herinnering aan hei verleden Ons
schenkt, geven Wij geheel de katholieke familie en den
wereldburgers Onzen Vaderlijken zegen. De zegen van den
Vader en den Zoon en den H. Geest moge over U neerdalen
en altijd blijven.
naar het station be-
gelük
i brie*
ch
tomen
1
Een opname na de conferentie der vier groote mogendheden te München
I
eens
an)
ir New
vesten
Kust.
leo.
MÜNCHEN, 29 Sept.
■•••eeeeeeeeeeeeeei
zijn
op-
v
lUe.
n Port
'red-
haar
juiu.'.grrrrs
at do
st ik
ast
onden.
ie».
De regeeringshoofden der vier mogendheden
verklaren, dat het probleem der Poolsche en
Hongaarsche minderheden in Tsjecho-Slowaküe,
voor zoover het niet binnen drie maanden door
een overeenkomst tusschen de betrokken regee-
ringen geregeld wordt, het voorwerp vormen zal
van een verdere bijeenkomst der hier aanwezige
regeeringshoofden der vier mogendheden.
LONDEN, 29 Sept. (Havas). Sir Frank Bo-
water is gekozen tot Lord Mayor van Londen
voor het jaar 1938/39.
Verder Is men te Muenchen van meenlng,
dat ook de kwestie der Hongaarsche en Pool
sche minderheid In Tsjecho-Slowaklje tijdens
de besprekingen der conferentie heden behan
deld is.
Om vUf minuten voor drie begaf Daladier
zich met de leden der Fransche delegatie naar
,Vler Jahreszelten”, waar hü het noen-
Ook Ooering heeft in „Vlier Jahreszelten"
geluncht HU zat niet ver van de Franschen.
een uur te onderbreken om het noenmaal
te gebruiken.
Hitler heeft MwsolinI aan een noenmaal
genoodigd.
ver-
k" En
o
un.
nando
brief
spijt
en en
rloren
1st. 27
i Mew-
Drlf-
i meer
’papier
ader.
ver-
e hem
waarin
s niet
voor
naar
t het
druk-
I. dat
chou-
dlep
zulke
reddy
ris.
t Said,
rre.
Dover,
hts 12
n.
cit ik
rover
e?”
erder
indig
het
om
en?’
«.De definitieve bepaling der grenzen zal ge
schieden door de internationale commissie
Deze commissie is gerechtigd, den vier mogend
heden Dultschland.het Vereenlgd KonlnkrUk,
Frankrijk en Italië in bepaalde uitzonderings
gevallen geringe afwijkingen van de streng
ethnografische bepaling der zonder volksstem
ming over te dragen zones aan te bevelen.
ALKMAAR
«kolven - Usblaaen Injectle-
Jecttenaalden - Wtndkusaens
Buikbanden - Elastieken Kousen
Koortsthermometers - Ksmer-
Bsrometers Fototoestellen
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Nadere mededeeling
komst voor
eerste oefening.
mij is
me. ik
rt hem
rijven.*
slaakte
Uk, ik
n twee
bleten,
i van
De N. Z. H. Tramweg Mij. heeft den
exploitant van een wilden busdienst Am
sterdamHaarlem in kort geding ge
dagvaard.
hotel
maal gebruikte.
Havas meent te weten, dat Mussolini het
vraagstuk van den burgeroorlog in Spanje
heeft ter sprake gebracht. Men verzekert
selfs, dat hU de terugtrekking van vrijwil
ligers zou voorstellen.
Tenslotte besloot men de beraadslaging
I, „dan
I je je
en om
taande
n niet
eeeeoeeeeeMeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeMtei
8. De Tsjecho-Slowaaksche regeering zal bin
nen een termUn van vier weken, te rekenen van
den dag van afsluiting dezer overeenkomst, alle
Sudeten-Duitschers ontslaan uit hun militaire
en politle-organlsaties, voor zoover zU dit ont
slag wenschen. Binnen denzelfden termijn zal
de Tsjecho-Slowaaksche regeering Sudeten-
Duitsche gevangenen ontslaan, die wegens poli
tieke delicten vrijheidsstraffen ondergaan.
Terwül eerst werd verwacht, dat de be
sprekingen vroeg zouden worden beëindigd,
kwam later het bericht, dat deze werden
voortgezet De mlddagconferentie duurde
vier uur en eindigde om half negen.
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
Havas meldt dat Daladier hedenmiddag in
den Pührerbau zjjn eerste onderhoud had met
Hitler en Ooering. Het gesprek was bUzonder
hartelUk. Hitler heeft de hoop uitgesproken, dat
een duurzame samenwerking zou kunnen ont
staan na de historische bespreking tusschen
Dultschland en FrankrUk te München.
Daladier heeft vervolgens met Chamberlain
in denzelfden geest van vriendschap en soli
dariteit, welke de Jongste bijeenkomst te Londen
kenmerkte, gesproken.
Tenslotte heeft Daladier met Mussolini eenige
vriendelUke en hoffelüke gesprekken gevoerd.
Vervolgens kwamen op voorstel van Hitler de
vier leiders der regeeringen in conferentie bij
een. ZU werden bUgestaan door Von Ribben-,
trop. Ciano en Léger. De algemeene beraad
slaging liep over het Tsjecho-Slowaaksche
vraagstuk.
Hitler sprak de meenlng uit, dat snel een op
lossing tot stand moest komen en dat het van
belang was, dat de beloften voor een regeling
zonder langer te wachten door de regeering te
Praag moesten worden ten uitvoer gelegd.
Achtereenvolgens hebben Chamberlain, Dala-
dier en Mussöllni de opvattingen hunner re
geeringen ten aanzien van het geheele aan de
orde zUnde probleem uiteengezet.
Zoodra de kwestie van de Poolsche en
Hongaarsche minderheden in Tsjecho-SlowakUe
geregeld is, zullen Dultschland en Italië van
hun kant TSjecho-SlowakUe een garantie geven.
Noodlanding van een lesvliegtuig ia
Indië; vlieger ongedeerd.
Hitler heeft vandaag twee gesprekken
gevoerd met den Duce, het eerste in den
trein tusschen Kufstein en MUnchen, dat
anderhalf, uur heeft geduurd en het twee
de na aankomst te München, waar de
Führer tegen elf uur een bezoek bracht in
het Prins Karelpaleis, waar Mussolini
zün Intrek heeft genomen.
Irrigatoren - Zo|
spuiten - In;
Breukbanden - 1
Maatglazen - 1
thermometers -
BUREAUX:
ALKMAAR, Hof 6, Taleloon 4530 an 4220
MM HELDER. Stationsstraat 4. Tatefoon 771
HOORN, Koopoortswog 94, Telefoon 412
SCHAGEN, Molenstraat 52, Telefoon 81.
ABONNEMENTSPRIJS:
biet Inbegrip van gratis ongevallenverzeke
ring: voor Alkmaar ƒ2.— per kwartaal of
15 cents per week, voor bulten Alkmaar
'f 250 per kwartaal of 20 cents por week.
Vltg. N. V. Drukk. De Spaamostad - Haarlem.
7. Er wordt een recht van optie voor het ver
huizen naar de afgestane gebieden en voor het
vertrekken uit deze gebieden vastgelegd. De
optie moet binnen zes maanden, te rekenen
vanaf het Ujdstlp der afsluiting van deze over-,
eenkomst, uitgeoefend worden. Een Duitech-
Tsjecho-Slowaaksche commissie zal de bijzonder
heden der optie vastleggen, procedures ter ver
gemakkelijking van de uitwisseling der bevol
king overwegen en principleele problemen op
helderen, welke voortvloeien uit deze uitwis
seling.
DIENST AANBIEDINGEN. Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper-
rubriek 10 ct. per regel.
De vier aanwezige regeeringshoofden zjjn over
eengekomen, dat de in de heden gesloten over
eenkomst vastgestelde commissie bestaan zal uit
den Duitschen onderstaatssecretaris van Buiten-
landsche Zaken, de te BerlUn geaccrediteerde
ambassadeurs van Engeland, FrankrUk en Ita
lië, en een door de Tsjecho-Slowaaksche regee
ring te benoemen lid.
Alle kwesties, die voortvloeien uit de gebieds
overdracht, worden gerekend te behooren tot de
bevoegdheid van de Internationale commissie.
Z. M. regeering in het Vereenlgd Ko
ninkrijk Groot-Brlttannië en de Fransche
regeering hebben zich aangesloten bU
bovenstaande overeenkomst, met dien ver
stande, dat rij bet aanbod handhaven, dat
vervat Is in paragraaf 8 vaa do Kngolach-
F ranse be voorstellen van 19 September,
betreffende de internationale garantie der
nieuwe grenzen van den Tsjecho-Slowaak-
schen Staat tegen een niet nltgelokten
aanval.
Toen de bUeenkomst geschorst werd en
Chamberlain en Daladier zich met hun dele
gaties verwUderden, noodigde men Goering en
andere zeer hooge Duitsche leidende figuren
uit de conferentiezaal te betreden, waar op een
tafel geographlsche kaarten van Midden-
Buropa lagen met een daarop getrokken afba-
kenlngslUn. Door de open deur der zaal kon
den de journalisten zien hoe Mussolini en
Hitler deze kaarten bestudeerden. Pelden had
den een kalme gelaatsuitdrukking.
Aan het diner zat Mussolini ter rechterzijde
van Hitler, Daladier zat links van hem. Te
genover Hitler zat Goering, die rechts naast
zich Chamberlain had erf links graaf Ciano.
In het geheel zaten vUftig personen aan het
diner aan.
Z. H. de Paus richtte een vredeswoord
tot de geheele wereld.
MONTEVIDEO. 30 Sept. (Havas). De re
geering van Uruguay heeft het handelsverdrag
met Dultschland opgezegd.
BOEKAREST. 30 Sept. (Havas). Naar
aanleiding van een bericht uit Duitsche bron,
volgens hetwelk de Roemeensche regeering de
spoorwegverbindingen tusschen Sovjet-Rusland
en Tsjecho-Slowaklje zou hebben verbroken,
verklaart men in officieele kringen, dat dit be
richt onjuist is. Ook een bericht, als zou Roe
menië de levering van petroleum aan Tsjecho-
Slowaküe geweigerd hebben, wordt tegengespro
ken.
TOKIO, 29 Sept. Reuter meldt, dat de Ja-
pansche troepen Tienkaltsjen in de ochtend
uren bezet hebben. De Japanners beweren
thans alle groote versterkingen beneden
strooms van HanKau in handen te hebben.
Gisterenochtend hebben negen Japansche
vliegtuigen, vermoedelUk afkomstig van een
vliegtuigmoederschip, dat bü Hainan ligt, bom
men geworpen op Joenanfoe, de hoofdstad van
Joenan. Veertig personen werden gedood.
Volgens berichten van Chlneesche zUde hou
den de Chlneesche verdedigers in Tienkaltsjen
nog stand. In den Jangtse zün mijnen gelegd
en benedenstrooms van Toeanfen zün versper
ringen in de rivier gelegd.
Het Italiaansche volk heeft de rede van den
H. Vader aanhoord In een spanning, welke
door de nog steeds bestaande onzekerheid werd
gewekt. De radiotoespraak heeft niet nagela
ten een diepe ontroering te wekken, reeds
door de zwakke onzekere stem van den H. Va
der die leder toehoorder zün hoogen leeftüd
deed reallseeren, vooral toen HU in Zün toe
spraak Zün leven opofferde voor den vrede.
De bespreking, welke om kwart voer één
was begonnen, duurde voort tot drie uur.
DE PRIJS DER ADVfRTENTIEN bwOreegt 20 ct p.
regel; Ingezonden Mededeellngwn 40 Ct o. t
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bl| abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt.
Na het gebruik van *t noenmaal is om half vUf
de Britsche minister-president in gezelschap van
den Brltschen ambassadeur en de andere heeren
van de Britsche delegatie per auto naar het
Führerhaus teruggegaan om de besprekingen
met Adolf Hitler, Mussolini en Daladier voort
te zetten. Minister-president Daladier is te tien
minuten over half vUf naar het Führerhaus
vertrokken.
MüNCHEN, 30 September (DNB)
De genomen besluiten, die vastge
legd zjjn in de volgende documen
ten, zjjn terstond aan de Tsjechische
regeering toegezonderï.
De overeenkomst tusschen Duitsch-
i*nd, Engeland. Frankrijk en Italië,
••ngegaan te München pp 29 Sep
tember 1938, luidt als volgt:
1. De ontruiming begint op den eersten Oc-
•ober.
Het Vereenlgd KonlnkrUk. FrankrUk en
Italië komen overeen, dat de ontruiming van
gebied vóór 10 October voltrokken wordt
wel zonder vernieling van welke bestaan-
inrichtingen ook, en dat de Tsjecho-Slo-
*»aksche regeering er de verantwoordelükheld
'-°or draagt dat de ontruiming der aangedui-
inrichtingen ten uitvoer wordt gelegd.
De modaliteiten tier ontruiming worden
bijzonderheden vastgelegd door een inter-
°ationab commissie, die samengesteld Is uit
^rtegenwoOTdigers van Dultschland. het Ver-
«nigd KonlnkrUk. FrankrUk, Italië en Tsje-
«“•-Blowaküe.
De etappegewüae bezetting van bet over-
Op ultnoodiging van Hitler namen na de on
derhandelingen Mussolini, Chamberlain en
Daladier deel aan een gemeenschappelüken
maaltüd, waarvoor ook een vrü groote lering
van leidende Duitsche persoonlUkheden bene
vens persoonlUkheden uit de onmiddellUke om
geving der drie buitenlandsche staatslieden
waren uitgenoodigd.
TUdens het tweede onderhoud in het Führer
haus, dat te half vüf is begonnen, is gesproken
over het Tsjechische vraagstuk. In het eerste
onderhoud is gesproken over de procedure.
Toen Chamberlain naar zün hotel terugkeer
de, zAg hU er vermoeid, doch opgewekt ulw
wegend Duitsche gebied door Duitsche troepen
begint op den eersten October.
De viëB op de bügevoegde kaart aangegeven
gebiedssectoren worden in de volgende volgorde
door de Duitsche troepen bezet: De met 1 aan
gegeven gebiedssector op den eersten en tweeden
October, de met 2 aangegeven gebiedssector op
den tweeden en derden October, de met 3 aan
gegeven gebiedssector op den 3en en 4en en 5en
October, de met 4 aangegeven gebiedssector op
den 6en en 7en October.
Het overblüvende gebied van overwegend
Duitschen aard zal zonder verwül door de in
ternationale commissie bepaald en vóór den
tienden October bezet worden.
Duitschland, het Vereenigde KonlnkrUk.
TTankrük en Italië zün, rekening houdende
de overeenstemming, die ten aanzien van
den afstand van ’t Sudeten-Duitsche gebied reeds
Principieel werd bereikt, ten opzichte van de
volgende voorwaarden en modaliteiten van
«den afstand en de daartoe te nemen maat
regelen, tot overeenstemming gekomen en ver-
Uaren zich door deze overeenkomst elk afzon
derlijk verantwoordelük voor de ter veraeke-
ring hiervan noodzakelüke stappen.
potheek-garantle Een
betrokken bank
niet
De Osservatore Romano maakt zich in een
extra eaitle tot tolk van alle toehoorders, wan
neer SU schrijft, dat de redevoering van den
H. Vader recht tot het hart is .gedaan, niet
slechts van alle geloovigen, maar ook van
ieder, die van een gevoel van menschelükheld
is bezield. Alle toehoorders hebben ongetwü-
feld, zoo niet begrepen, dan toch vermoed, welk
een onzegbare macht de H. Vader, als verte
genwoordiger van God. bezit, een macht die ge
schraagd wordt door de wapenen van het
woord en het gebed.
Het blad wüst erop, dat de vrede, welken
de H. Vader zoo vurig verhoopt, gebaseerd
moet zün op rechc en liefde.
De Tweede Kamer heeft de apoedont-
werpen, die in verband met den inter
nationalen toestand zijn ingediend,
z. h. at. ssnvaard.
over uitstel
herhalingsoefeningen
5. De onder 3. genoemde internationale
commissie zal de gebieden bepalen, waarin
een volksstemming moet worden gehouden.
Deze gebieden zullen tot aan het einde der
volksstemming door' internationale troepen
worden bezet Dezelfde commissie zal de
modaliteiten vastleggen, waaronder de
volksstemming ten uitvoer moet worden ge
legd, waarbü de modaliteiten van het Saar-
plebisciet als grondslag moeten worden be
schouwd. De commissie aal eveneens den
dag bepalen, waarop de volksstemming
plaats vindt: deze dag mag echter niet later
dan einde November liggen.'
NEW YORK, 29 Sept (Havas). Het stoom
schip „Westemland” van de Red Star Lino is
op het oogenblik, dat het naar de Azoren zou
vertrekken, waar nadere orders uit BerlUn
moesten worden afgewacht, door de Amerl-
kaansche autoriteiten aan den ketting gelegd
aangezien de Red Star Line in gebreke is ge
bleven met de rente van een leenlng van
1.150.000 dollar, welke is aangegaan onder hy-
vertegenwoordiger van
dc betrokken bank heeft verklaard, dat
men niet het gevaar wilde loopen, dat het
zchip In beslag zou worden genomen of tot
zinken sou worden gebracht
