ONS BLAD
Vredesvogels strijken
neer
Gevaarlijke spanning tusschen
Polen en Praag
Chamberlain bij den
Koning
I
I?
I;
Vreeselijk ongeluk
bij Zwolle
Het nieuws van heden
Chamberlain bij
POOLSCHE NOTA OVER-
HANDIGD
CHAMBERLAIN LANDT OP
HESTON
DE BAROMETER
3
ZUIGELINGEN VOEDSEL
voor eiken leeft' 1 zoowel voor den
gezonden als zieken zuigeling.
VRAAGT PROSPECTUS AAN
„NUTRICIA” - ZOETERMEER
in alle plaatsen vertegenwoordigd
ij
Daladier’» intocht in
het
Parijs
Onbeachryfelyke geeatdrift
De wintertijd begint
NEVILLE CHAMBERLAIN.
Een ware triomftocht
naar Downingstreet
Algemeene dankbaarheid t
ra
tsingen in
k
Betoogingen te
Warschau
De vredesboodschap
van Z. H. den Paus
Zy zullen helpen by de hand
having der orde
Onderhoud duurde ongeveer
vyf kwartier
DIT NUMMER BESTAAT UIT
14 BLADZIJDEN
KABINETSWISSELING IN
LITHAUEN
Poolache minderheden in Tajecho-
Slowakye komen in opatand
Een Egyptische filmmaatschappij heeft toestemming gekregen om in Mekka, de
heilige stad der Mohammedanen, opnamen te maken
Hy toont aan de juichende
menigte het gewichtige
document
Britsche troepen naar
T s jecho-Slo waküe
Een verklaring van Hitler
en Chamberlain
i Si
ADOLF HITLER.
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS ZATERDAG 1 OCTOBER 1938
ZEER GESPANNEN VERHOUDING
TUSSCHEN POLEN EN TSJECHO-
SLOWAKIJE. OPSTAND IN POOLSCH
SILEZIë?
WARSCHAU, 30 Sept. (DNB) In
de straten en op de pleinen van
Warschau zjjn hedenavond groote
betoogingen gehouden. De toespra
ken, die door luidsprekers gevolgd
konden worden, zjjn in ondubbel
zinnige taal gesteld. Gezegd wordt,
dat het Poolsche geduld ten einde
is. Slechts enkele dagen, of zelfs
uren mag het nog duren tot de vlag
gen waaien boven Poolsche steden
en dorpen in het Olsagebied. De
Praagsche regeering moet begrijpen,
dat bet Poolsche gebied of wel vry-
willig aan Polen moet worden terug
gegeven, of wel dat Polen zich, zoo-
als in het Poolsche volkslied gezegd
wordt, datgene met geweld terug
halen zal wat het door geweld is
ontrukt.
J^WWWWUlllll
I
Poolache nota aan Praag
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 1
Onder luide toejuichingen van
het publiek geeft de Koning
)hem de eereplaata op
het balcon
Joh. Lauwer», Payglop 3
ALKMAAR
53
:W'
«Ai
mBiII
rubriek 10 et. per regel
ag.
oo
Ml
van Lord
vergezeld
t
i
uitbarsting
ei
l
MO
au
r
a
4
t
l.
et
en
u
I-
b
Stand op Zaterdag nr van.: TCLt
Vorige stand: 7KL»
Ik afkomstig was
over den IJseld'jk
en
os.
tt
n
Vanmorgen heb ik nog een bespreking ge
voerd met den Dultschen Rgkskanselier Hitler
en hier is een papier, dat rijn naam draagt,
zoowel als den mijnen. Sommigen uwer hebben
misschien reeds gehoord wat het behelst, maar
ik sou het toch nog willen voorlezen".
gen. welke steun dat voor mij geweest is. Ik
wil het Fritsche volk dank zeggen voor wat bet
heeft gedaan.
van
bei-
Dertien-jarig meisje te Zalk bij Zwolle
door schot uit mitrailleur doodelijk ge*
troffen.
n»
at
rts
kn
e
JERUSALEM. 30 Sept. (Reuter) Volgens
de ..Palestina Post" zijn in de maand September
359 menschen in Palestina gedood, onder wie
246 bandieten. Verder zijn er 174 gewonden.
Aan Britsche zijde zijn 8 soldaten en politie
agenten gesneuveld en 36 gewond.
MUENCHEN, 30 Sept. (D. 14. B.) De Fuehrer
en Rjjkskanselier en de Britsche minister-pre
sident hebben na hun onderhoud van vandaag
de volgende gemeenschappelijke verklaring ge
publiceerd.
Chamberlain
ontvangen
Palace.
lep
en
Het UJk van het slachtoffer en de mitrail
leur zijn in beslag genomen.
Het gebeurde heeft later op den dag nog een
ongeval ten gevolge gehad. Twee auto’s, in een
v aarvan een militaire arts was gezeter., die naa.-
de plaats van het ongeluk ging, kwamen op
oen dUk.met elkaar in botsing. Beide auto's
werden auaar beschadigd.
en
ïl)
stand begint vandaag. Hij zal den
weg voor den zegevierenden intocht
der Poolsche troepen voorbereiden.
Hedennacht begint de wintertijd.
Zet dus voor het Mar bed gaan uw
klok een uur terug.
eta
to
to.
i.
ijs
uw
ti
et
a-
in
n,
te
sr
1-
■n
o.
Een ernstig ongeluk heeft Vrijdagmiddag
onder de bewonen van Zalk bjj Zwolle en
de daar gestationneerde militairen schrik
en ontsteltenis gebracht. De dertienjarige
Jentje Bultman werd door een schot uit
een mitrailleur in het hart getroffen en
was op slag dood.
hij o.m. Telde:
„Er zjjn slechts twee dingen, die ik wil zeg
gen. In de eerste plaats wil ik verklaren, dat
ik, evenals mijn vrouw, gedurende al deze ge
spannen dagen, een onnoemelijk aantal brie
ven heb ontvangen, brieven van steun, goed
keuring en dankbaarheid. Ik kan u niet seg-
In de tweede plaats wil ik verklaren, dat
de regeling van het Tsjecho-Slowaaksche
probleem, die thans tot stand if gebracht,
naar mijn opvatting slechts een voorspel
is voor een breedere regeling, waarin ge
heel Europa den vrede zou kunnen vinden.
Twaalf inlanders in Ned.-Indië na
gebruik van inheemsche lekkernij
vergiftiging o overleden.
o o
Nadat Chamberlain den inhoud van de reeds
bekende verklaring had voorgelezen, barstte een
wild gejuich los, waarbij kreten als: „Goed zoo,
Neville, God zegene U”. konden worder onder
scheiden. Chamberlain wuifde de menigte toe
en stapte vervolgens in zijn auto, die echter
nog geen honderd meter opgereden was. toen
de menigte reeds door de afzetting heenbrak
en den wagen zoo dicht omringde, dat er geen
doorkomen aan was. Men klopte op de ruiten
van den auto en «mg uit volle borst, terwijl
de aanwezige ministers, diplomaten en belang
stellenden mee Instemden, het lied: ..For he is
a Jolly good fellow". Minstens tienduizend per
sonen stonden voorts nog buiten het vliegvelcL
te juichen en met vlaggen te zwaaien. Cham
berlain leek bijna overstelpt door de hartelijk
heid van deze ontvangst.
Ten slotte baande de politie een weg voor
den premier door de menigte, zoodat hjj ver
trekken kon naar Buckingham Palace. Na zUn
bezoek aldaar zou om zeven uur een kabinets-
zitting bijeenkomen.
Omtrent de aankomst van Daladier meldt
Havas:
Vanavond te tien minuten voor vijf is de
Fransche minister-president op het vlieg
veld Le Bourget aangekomen. Een groote
menigte was aanwezig om hem toe te
Juichen en de menschen braken door de
afzetting heen en omringden den auto, waar
in de minister-president naar Parijs te
rugkeerde. Voortdurend hoorde men kreten:
„Leve de vrede", „Leve Frankrijk", „Leve
Chamberlain” en werd de „Marseillaise” ge-
zongen.
Daladier en
en te Rome
Zoodra Daladier op Le Bourget uit het
vliegtuig steeg, verklaarde hU. „Ik kom terug
uit Duitschland. De onderhandelingen zijn zeer
zeker moeilijk geweest, doch ik ben heilig
overtuigd, dat de gesloten overeenkomst nood
zakelijk was voor het handhaven van den
vrede in Europa. Ook ben Ik overtuigd, dat
dank zij den wederkeerigen concessies en dank
zU den geest van samenwerking, welke de vier
groote mogendheden bezielde, de vrede is ge
red.” Op het vliegveld werden den minister
president bloemen aangeboden.
Vanmiddag te half zes is de
onder voorzitterschap van
Lebrun bijeengekomen.
een verdere
zjjn het met
der
Ook In Downingstreet stond een groote me
nigte opgesteld, evenals voor het Buckingham
Palace, waar men getuige wilde zijn van de
aankomst van den premier voor zijn eerste be
zoek aan den Koning.
Onder de aanwezigen op het vliegveld be
vonden zich o.m. de Itallaansche ambassadeur,
graaf Grandi, de Duitsche zaakgelastigde, dr.
Kordt en vertegenwoordigers uit de Dominions,
benevens de Lord Mayor van Londen.
Na te zijn verwelkomd door de ministers,
legde Chamberlain een verklaring af, waarin
„Wij hebben vandaag
bespreking gehad en
elkaar eens, dat de kwestie
Duitsch-Engelsche betrekkingen
de allereerste beteekenis is voor
de landen en voor Europa.
Wjj beschouwen het gisteravond
onderteekende verdrag en het
Duitsch-Engelsche vlootverdrag als
symbolisch voor den wensch van onze
beide volken nooit weer oorlog tegen
elkander te voeren. Wij zjjn vastbe
sloten ook andere vragen, die onze
beide landen aangaan, te behandelen
Volgens de methode van overleg en
er' verder Mar te streven eventueele
oorzaken van meeningsverschillen uit
den weg te ruimen, teneinde op deze
wjjze bjj te dragen tot de verzekering
van den vrede van Europa.
SSfe NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
ring: voor Alkmaar /Ipor kwartaal o»
15 cents por week, voor bulten Alkmear
2.50 per kwartaal of 20 cents per week.
Ultg. N. V. Orukk. De Spaornestad - Haarlem.
LONDEN, 1 Oct. (Reuter). Vernomen wordt,
dat zes bataljons Britsche soldaten naar Tsje-
cho-Slowakije gezonden sullen worden om riser
ingevolge het actoord van München te helpen
bij het handhaven van de orde.
De troepen zulleh waarschijnlijk een dezer
dagen vertrekken.
VATICAANSTAD, 30 Sept. (Havas). Uit pile
ceelen der wereld zijn op het Vatlcaan tele
grammen en brieven ontvangen, waarin Z. H.
de Paus wordt gedankt voor de vredesboodschap,
welke H(j gisteren heeft uitgesproken en
waarin wordt gezegd, dat deafzenders zich
vereenlgen met het gebed van den Heiligen
Vader.
Uit het feit, dat de stem van Z. H. tijdens de
radio-uitzendlng dikwijls moeilijk te verstaan
was, heeft men opgemaakt, dat de gezond
heidstoestand van den Heiligen Vader plotse
ling achteruitgaande was. In werkelijkheid
was het evenwel de groote smart, welke de Hei
lige Vader ondervonden heeft in de laatste da
gen van het groeiend oorlogsgevaar.
De laatste berichten uit Teschen
melden, dat er thans niet meer af
zonderlijke gevechten in het Olsa
gebied gevoerd worden; maar dat
men thans te doen heeft me» een op
stand van de geheele Poolsche volks
groep in Tsjecho-Slowakije. Deze op-
ministerraad
president Albert
KAUNAS, 30 Sept. (Havas). De ministers
Tubells en Masiulis, respectievelijk minister van
landbouw en van Justitie, alsmede de gouver
neur van de bank van Uthauen, Stasinskia, ztfn
af getreden.
Staslnskis sal minister van Justitie worden,
terwijl minister-president Mlronas ad interim
het ministerie van Landbouw zal waarnemen.
Het bezoek was om tien voor een geëindigd.
Den Brltschen minister-president werden door
de op het plein wachtende menschenmenlgte,
zoowel bjj zijn vertrek als bjj zjjn aankomst,
vriendelijke ovaties gebracht.
09k voor het Regina Palast hotel en overal
op straat, waar de Britsche staatsman werd
herkend, heeft de bevolking van München uit
drukking gegeven aan haar vriendschappelijke
gevoelens.
De voor zijn hotel opgestelde menigte heeft
net zoo lang om Chamberlain geroepen totdat
deze op het balkon verscheen om een hartelijke
ovatie in ontvangst te nemen.
Deze onverwachte reactie van de
Tsjechische regeering heeft de Pool
sche regeering doen besluiten onmid-
delljjk vandaag te antwoorden en op
duidelijke nauwkeurige wjjze de uit
voering te' eischen van de gewettigde
en gefundeerde Poolsche eischen ten
aanzien van Silezisch Teschen. De
verantwoordelijkheid voor het uit-
bljjven eener regeling zal uitsluitend
bjj de Praagsche regeering berusten.
De Poolsche nota 'is met den spe
ciaal vliegtuig verzonden, dat om 22
uur 07 te Praag is aangekomen. De
nota zal terstond aan de Tsjechische
regeering worden overhandigd.
van Syrovy. Rouwstemming
Verder wordt uit Warschau officieel
medegedeeld: het Tsjechische antwoord op
de Poolsche nota van 27 dezer (s, in
strijd met officieele mededeellngen. die
herhaalde malen gedaan zijn en afkomstig
waren van de hoogste Tsjechische autoritei
ten, niet overhandigd in den avond van
39 September, noch vanmorgen.
Eerst vanmiddag om 1 uur heeft men
den Poolschen gezant te Praag een nota
overhandigd, die onmiddellijk per vliegtuig
naar Warschau Is verzonden. Het ver
bazingwekkende en met het oog op den
ernst van den toestand vau heden onver
wachte feit doet zich voor, dat de nota
helaas beperkt is tot algemeenheden,
waarmede de Tsjechische regeering klaar
blijkelijk tracht de dingen sleepende te
houden en een uitvoering der voorafgaande
verklaringen te ontwijken. Het is betreu-
renswaardig, dat bij een probleem van zoo
wijde strekking de kalme actie der Pool
sche regeering zichtbaar uitgebuit Is door
Praag om de duidelijke en categorisch ge
stelde Poolsche eischen te bagatelliseeren.
Het meisje, dat uit
fietste met twee vriendin:
tl Zwolle. ZU zagen daar een soldaat, den
vwlntigjarlgen dienstplichtige B. 3. uit Kam
pen, behoorend tot het tweede bataljon van
het twintigste regiment infanterie te Zwolle
bezig met het schoonmaken van een mitrail
leur. De meisjes gingen vóór den loop van den
mitrailleur in het gras ritten en zagen toe,
hoe 8. de docs van den mitrailleur openmaakte,
olie uit den bak haalde en het wapen smeer
de.
Op een bepaald oogenblik schQnt 8. alleen
nog maar gedacht te hebben, dat hU om de
veer te spannen het wapen moest afschieten.
Daarbij vergewiste hU rich niet, of het onge
laden was. HU haalde den trekker over, een
schot ging af,- dat Jentje Bultman doodeljjfc
m het hart trof. Vol ontzetting bolden de
beide andere meisjes weg.
8., die hevig ontsteld was, dekte hét stoffe
lijk overschot' van het meisje toe en meldde
zich vervolgens, geheel van streek, bU ztin
commandant. HU werd terstond gearresteerd
en na verhoor door den bataljonscommandant
In de marechausseekazerne te Wesep ingeslo
ten.
TOeo Chamberlains wagen verscheen, ont
stonden onbeschrijfelijke tooneelen van geestdrift
Onnuduellljk achter den wagen stroomde de
nauwe geul dicht en het publiek trachtte den
Eersten Minister te volgen. Tenslotte kroop de
auto nog slechts voorwaarts. Het gejuich was
oorverdoevend. De mannen en vrouwen klop
ten op de ruiten van den wagen, terwijl Cham
berlain. glimlachende en blfj, met zijn hoed
naar hen wuifde.
Enkele seconden na zijn ambtswoning te zijn
binnengegaan, verscheen Chamberlain'Anet zfln
vrouw voor een van de vensters, waarop een
nieuwe uitbarsting van jubelende geestdrift
volgde.
Kort na de aankomst van Chamberlain nl
Downingstreet, kwam het kabinet in vergadering
bUeen.
DIENST AANBIEDINGEN. Gevraagd o« Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper-
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 cl O
regel; Ingezonden Mededeellngen 40 et o.
BD CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor advérteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt
LONDEN, 39 Sept. (Reuter). Minister
president Chamberlain is vanmiddag te tien
minuten over half zes op het vliegveld
Heston getand.
De minister van BuHenlandsche Zaken,
Lord Halifax, kwam op het vliegveld aaa,
even voordat Chamberlain ata eerste nlt
het vliegtuig stapte. Halifax overhandigde
hem een schrUven van den Koning De
Eerste Minister werd door de aanwezige
ministers omringd, terwijl een minutenlang
aanhoudend gejuich losbarstte. Chamberlain
bleef toen een oogenblik voor de menigte
staan en toonde den juichenden menschen
het document met zUn handteekening en
die van Hitlér.
Films Fotopapieren - Ontwikkelaars -
Fotopieten Albums - Fotoboekjes - Fotosplogela
Fototasschen - Projectle-appsrsten - Projecu.-
films Oeellllters
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
LONDEN, 30 Sept. (Reuter). Cham-
herlain is om 18 uur 50 op Buckingham
Palace aangekomen. ZU” vrouw waa reeds
•m 18 uur IS gearriveerd. Precies om 10
war verschenen de Koning, de Koningin.
Chamberlain en mevr, Chamberlain op het
balkon van het paleis, waar ZU gedurende
vier minuten bleven staan. De Konmg be-
dridde Chamberlain naar voren te treden,
en gedurende enkele oogenbHkken stond de
Berate Minister vooman op het balkon, ter
wijl de geestdrift van hét publiek tot een
■leuw hoogtepunt steegf^3
De ontvangst, die Chamberlain bereid werd
’’loen hjj het paleis was binnengetreden, was
•elll-Jit de hartelUkste, die ooit een bezoeker
ridaar ten deel is gevallen, zelfs bet huis
houdelijk personeel van het paleis rende naar
bulten, toen zjjn auto het hek binnen reed en de
bedienden Juichten den Eersten Minister teza-
®en met de steeds toenemende menigte voor
het paleis toe, terwijl honderden auto’s hun
elaxons lieten loeien.
Chamberlain en zUn vrouw vertrokken om 19
uur 13 van Buckingham Palace en ook dit-
““al werd de auto weer omringd door de jube-
fcmie menigte, zoodat bereden politie een weg
’Uoest banen. De Koning Hbeft Chamberlain
gelukgewenscht.
Om I» uur 15 arriveerde Chamberlain
Downingstreet. Ook hier was de ontvangst on-
heschrtfelUk geestdriftig. Reeds twee uur voor
aankomst hier waren groote menigten
•“"teugestroomd. in hoofdzaak bestaande uit
trouwen, die onverdroten bleven wachten, od-
da”ks den regen. Eeft der vrouwen zelde: Jk
■°u den geheelen nacht In den stroomenden
•tRen blUven staan wachten, alleen om Cham-
berlaw te zien aankomen."
Zoo dicht werd tenslotte de opeengepakte
™enschenmassa, dat slechts een geul ter breed
te van een auto tusschen de rUen overbleef.
het feit' dat bereden politie herhaal-
"«Uk pogingen in het werk had gesteld om
wat ruimer baan te maken.
Duizenden Londenaren hadden uitdrukking
gegeven aan hun gevoel van opluchting over
de vermijding van oorlog, door Chamberlain
een grootsche ontvangst te bereiden. In groote
stroomen begaven de- belangstellenden zich
naar het vliegveld Heston, cm bU de eersten
te behooren, die Chamberlain zouden toe
juichen. Langs den weg, die naar het vliegveld
leidt, stonden tweehonderd knapen van het
Eton College opgesteld, die spontaan hadden
aangeboden den premier, die oud-leerling van
Eton is, op deze wjjze In te halen.
Polen volgde het Duitsche voorbeeld en richtte ook vrijcorpsen op. Eenige leiders
op inspectie te Cieszyn.
Mussolini werden te Parijs
eveneens door een geest
driftige menigte ingehaald.
Hedennacht zou de bezetting van Sude-
tenland door de Duitschers beginnen.
De resultaten van München hebben alom
opluchting gebracht.
Een Poolsche nota werd gisteravond per
vliegtuig naar Praag gebracht.
met gejubel te Londen
huldiging, op Buckingham
MÜNCHEN. 30 Sept. Chamberlain heeft
vanochtend om half twaalf een bezoek ge
bracht aan Hitler in diens particuliere
woning in de Prinz Regentenstrasse. Hitler
had Chamberlain per auto laten halen De
auto werd bestuurd door den chauffeur
van den Fuehrer.
Chamberlain was
Douglas.
Alleen dr. Schmidt, de tolk, was bU het
onderhoud tegenwoordig.
Radiorede
te Praag.
De Internationale Commissie te Bejlijn
bijeen.
Demobilisatie in Frankrijk, België
Engeland.
H.M. de Koningin uit Den Haag naar
Soestdijk vertrokken.
Officieele ingebruikneming van het ge
restaureerde gebouw van den Hoogen
Raad te Den Haag.
Nederlandsche hulde aan Chamberlain.
V iihMsr1 i