ONS BLAD
si
11
Het beleid der Britsche
‘regeering goedgekeurd
I
S3
I
Het nieuws
Zware windhoos
boven Mierlo
van
Zal Palestina tot
vrede komen?
Convooidiensten
stopgezet
r
LA GERHUISDEBA TTEN
WORDEN BEËINDIGD
Derde slachtoffer
ovérleden
De positie der
Slowaken
Een geschenk
10 millioen pond?
Geen dienstplicht
in vredestijd
1
tl
van heden
o
VRIJDAG 7 OCTOBER 1938
Een federatieve ataat in wording
C
A
T
O
i
2
REUDENTHAL
A-
Mededeeling van Chamberlain
J^^FHEIWXL
Opnieuw de Spaansche
kwestie ter sprake
Het familiedrama te Borkei
en Schaft
Geen Zionistische
stichting
Tankboot in brand
gevlogen en vergaan
Miaachien zelf a 30 millioen pond
door Praag
L
NEISSE
S
♦PATSCI
■B
T s jecho-Slowaküe
demobiliseert
'oh. Lauwers, Payglop 3
ALKMAAR
Pleegde maarschalk
Bluecher zelfmoord?
T s jecho-Slo waaksche
vluchtelingen
Benesj. bü het graf
van Masaryk
Ernstig spoorwegonge
luk in Finland
Jajecho-Slowakije gered van den
ondergang en Europa van
een Armageddon”
AT
Een nieuw plan tot vorming van
een ataat naar het voorbeeld
van Irak
A
Voorloopige maatregel in verband
met gewijzigde omatandigheden
o
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 6
VEREENIGDE katholieke pers
BUREAUX*
v FRANSCHE DEMOBILISATIE
Het regeer ingabeleid
goedgekeurd.
Chamberlain apreekt
Bijzonderheden over dit plan
aanvrage gaarne door onze
f
niet
wel
zullen
successievelijk
l
A
r"
PRAAG
'PM
Z WIT TM,
preekt".
J
olGLM
BUDWEIS
7
H
'ZEN
LE'
JAGERNDORF
t.
ZNAIb
TOKIO, 6 Oct. (Domei). De Asahl Sjimboen
meldt „uit betrouwbare bron", dat maarschalk
Bluecher, de opperbevelhebber van het Roode
leger in het Verre Oosten, in een gevangenis
te Moskou zelfmoord zou hebben gepleegd.
V
OLMÜTZ
BRUNN
KRUM AU
De zestienjarige Nico G., die by het fami
liedrama te Borkel en Schaft ernstig ge
wond in zyn slaapkamer werd gevonden, is
Donderdagmiddag aan de bekomen kwet
suren overleden.
1
AT2
PRAAG, 6 Oct. (Reuter) Vandaag is aan-
gekondigd, dat onmiddellijk twee lichtingen van
het Tsjecho-Slowaaksche leger gedemobiliseerd
zullen worden.
De óverige lichtingen
worden gedemobiliseerd.
Op haar vernielenden tocht richtte
zy groote achade aan
"F
>-MS
WEIDEN AU
oplossing
1 van
Stand op Vrijdag 19 uur vjm.: 754.1
Vorige stand: 75M
Het Lagerhui* heeft de politiek der Brit
sche regeering goedgekeurd.
Misschien zal Engeland I 0 millioen pond
aan Praag ten geschenke geven.
Een plan tot regeling Palestjjnsche
kwestie.
'\MITTEL-
GRULIChf^
..De opgedane ervaring heeft maar al te
duidelijk getoond, dat zwakte in bewapening
zwakte in de diplomatie beteekent. Ik ge
loof, dat wy niet onzen plicht zouden heb
ben gedaan, indien wy niet reeds opdracht
hadden gekregen tot het onmiddellijk in
stellen van een grondig onderzoek Inzake
ónze voorbereidingen van militairen en ci-
vlelen aard."
PIL SEN
(Skoda fabrieken)
TAUS
Irrigatoren -
spuiten
Breukbanden -
Maatglasen -
thermometers
1 - Zogkolven - IJsblazen Injectie-
- Injectienaalden - Wlndkuaasns
len - Buikbanden Elastieken Kousen
Koortsthermometers - Kamer-
Barometers - Fototoestellen
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
(3962)
INLIJVING VAN ZÓNE EZ
--V
gen met de regeering te-'Praag later bepaald
«ouden worden, zal zoo spoedig mogelijk wor
den gevormd.
Vanmiddag zal aan den minister-president
kennis worden gegeven der tot stand gekomen
overeenkomst. Verwacht wordt, dat Praag de
overeenkomst zal goedkeuren.
In een officieel communiqué wordt medege
deeld^ dat de Tsjecho-Slowaaksche regeering in
de uitoefening van de functie van president
der Republiek bjj decreet den vice-president van
de Slowaaksche Volkspartij, dr. Joseph Tlsso,
heeft benoemd tot minister voor Slowaaksche
aangelegenheden. De regeering heeft verder dr.
Tlsso verzocht haar een lijst voor te leggen van.
personen, die in Slpwakjje de regeeringsmacht
zullen kunnen uitoefenen, totdat de kwestie
definitief geregeld zal zijn.
LONDEN, 6 Oct. (Reuter). Minister-presi
dent Clfdmberlain heeft in het Lagerhuis
medegedeeld, dat In vredestijd geen dienst
plicht of verplichte staatsdienst aal worden
ingevoerd.
Sir Harold McMichael, de Hooge Com
missaris van Palestina, is in verband
met den gevaarlijken toestand aldaar te
Londen aangekomen, ter bespreking van
de maatregelen. wfillte moeten worden
genomen om een einde te maken aan
de terreur
Bij Duitschland
ingei
\S0ct
Na de rede van den minister-presi
dent werd de stemming gehouden,
Waarbij het huis met 366 tegen 144
•temmen zjjn vertrouwen in de re
geering uitsprak.
berlain ook nog teruggekomen op het denk
beeld der Arbeiderspartij tot het houden van
een wereldconferentie. De premier wees op de
noodzaak van voorbereiding, ten einde er ze
ker van te zijn, dat een dergeiyke conferentie
niet een mislukking wordt. Hij verklaarde o.a.:
Zaken van
die thans te Len
der Britsche regeering.
Bij
Duitschland
r mgelijfd -fOct
LGebied dat vöbrIO October bij Duitschland wordt mgelijfd*)
LONDEN, Oct (A.NJ>.) De politieke cor
respondent van de „Daily Herald** meldt dat
het „voorschot” van Broot-Brittannië aan
Tsjecho-Slowakije, ten bedrage van 14 millioen
Pond, waarvan de minister-president Maandag
in het Lagerhuis melding heeft gemaakt, waar
schijnlijk een gift zal zijn, waarvoor geen voor
waarden zijn gesteld.
PRAAG, 6 Oct. Havas, meldt: Het-bestuur
der Slowaaksche volkspartij heeft vanochtend
te Zilina (Slowakije) vergaderd en de gisteren
tusschen de vertegenwoordigers dezer party en
die der nationale Slowaaksche Partij en de
Tsjecho-Slowaaksche Boerenparty gesloten
overeenkomst goedgekeurd.
Besloten werd een Slowaaksch front te vor
men voor de zoo snel mogeiyke verwezeniyklng
van een Slowaaksche autonomie, welke ten
slotte van Tsjecho-Slowakye een dualistischen
staat zou maken, zooals het oude Oostenrljk-
Hongarhe was.
De. Nederlandsche convooidiensten in de
Straat van Gibraltar vöorloopig stop
gezet.
Werkkamp ,,De Witte Bergen” te Ooa-
telbeevs (N.-Br.) geopend.
Heistelling te Diemen omgevallen, waar
bij een opzichter der gemeente-waterlei-
ding ernstig gewond werd.
De vierde partij om den wereldtitel
dammen had weer remise tot uitslag.
o
W--
'S44Z
Een groot aantal leden van het Huis Hohenzollem en andere Duitsche
vorstenhuizen volgde de baar van prinses Sigismund van Pruisen, die dezer dagen
te Nekólskö bij Berlijn ter aarde werd besteld. Op onze foto ziet men onder de
talrijke aanwezigen bij deze plech tigheid ook *Z. K. H. Prins Bernhard
moet hem zeggen, dat bet document niet is
opgesteld door Hitler, doch door den nederigen
Persoon, welke op bet oogenblik dit huis toe-
JACKSONVILLE, 6 Oct. (Reuter.) Nabij Dry
Tortugas in de Golf van Mexico is een 6630
ton metende tankboot van de Standard OU Cy.
in brand gevlogen en gezonken. Men is erin
geslaagd van de opvarenden ongeveer 40 man
te redden. Twee worden nog vermist, één werd
gewond.
-t
Aan beide zijden was een aantal afgevaar-
®fden verhinderd door ziekte en andere re
denen. Het hoogste aantal stemmen, dat de
regeering had kunnen krygen, zou 419 geweest
Kin en dat van de oppositie 195; deze getallen
«Un evenwel nog nooit bereikt.
By de huidige stemming heeft de conserva
tieve groep onder leiding van Churchill zich
van stemming onthouden, eveneens de pacifis
ten onder leiding van George Lansbury ten ge-
_~e„van zes en vier afgevaardigden van de
’Oafhankelyke Labour.
DE PROS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 CL p.
regel; Ingezonden Mededeejingen 40 CL o. c.
BI) CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt.
DIENST AANBIEDINGEN, Gevraagd ot Aan
geboden. geplaatst onder de Omroeper-
rubriek 10 cL per regel.
In antwoord op een vraag van den onafhan-
kelyken arbeidersafgevaardlgde McGovern, die
wilde weten, of de regeering zich zou houden
aan haar belofte geen militairen dienstplicht
te zullen Invoeren, zeide Chamberlain, dat in
vredestijd geen dienstplicht zou worden inge
voerd.
Verder verklaarde hy nog, dat dé regeering
haar best zou doen om spoedig te komen tot
een terugtrekking der bultenlandsche stryders
in Spanje, al of niet in het kader van de niet-
inmengingscommlssle.
PRAAG, 6 Oct. (Havas) Vergezeld van zijn
echtgenoote heeft dr. Benesj heden een bezoek
gebracht aan het graf van wyien president Ma
saryk te Lany. Hy legde een krans op het graf
en vertoefde hier langen tyd.
Sedert vanochtend hebben velen bloemen ge
legd op het graf var den presldent-bevryder.
De Zweedsche pers wydt treffende artikelen
aan het heengaan van Benesj. De strooming, die
Benesj den Nobelprys voor den vrede wil toe- -
kennen, wordt steeds sterker.
1
NOORDHOLLANDSCB DAGBLAD
ring: voor Alkmaar fZper kwartaal of
15 cents per week, voor bulten Alkmaar
V 2-50 per kwartaal of 20 cents per week.
Uhg. N. V. Drukk. De Spaamestad - Haarlem.
De Tsjechische regeering had om een leening
van 30 millioen Pond verzocht om by te dragen
tot het economisch herstel. Er worden nu on-
derhandellngen gevoerd met de regeeringen van
Prankryk en andere landen otn het verschil te
verstrekken.
De Brltsche regeering aldus het blad
hoopt, dat ook de overige 20 millioen Pond als
een gift zullen worden overhandigd.
Donderdagmiddag omstreeks half één ia
een gedeelte van Mierlo door een hevige
windhoos geteisterd. Over een afstand van
eenlge kilometers liet sjj haar spoor na en
overal waar zy passeerde, richtte zy ern
stige schade aan.
By den landbouwer Smits in het gehucht
Brand, waar de wervelstorm zich ontwikkelde,
werdén nagenoeg alle dakpannen weggeslagen
Een oude stal werd uit elkaar gerukt, terwyi
een myt gedorscht koren over grooten afstand
werd verspreid
Nog grooter was de vernieling by den heer
Jansen aan den provincialen ajeg naar Eind
hoven, waar niet alleen een deel der dakpannen
het moest ontgelden, doch ook een stalmuur,
eveneens bezweek een betonnen schutting.
De hoos zette haar vernielenden tocht voort
naar de buurtschap Goor. Hier werden van ver
schillende woningen eveneens de pannen van
net dak gerukt, korenmyten werden uit elkaar
geslagen en fruttboomen werden vernield.
By den arbeider Van Kilsdonk verwoestte de
storm een volière. De zich daarin bevindend»
kanaries kregen hierdoor de vryheid.
De wasch vloog van de droogiyn en were
heinde en ver verspreid.
In het gemeentebosch werden circa vyftlp
boomen ontworteld.
Verderop verminderde de kracht van de bul
die in de richting Brouwhuis aftrok.
Persooniyke ongelukken hebben zich
voorgedaan.
Deze staat zou gemeenschappelyk hebben een
president der Republiek en ministers van But-
tenlandsche Zaken, Landsverdediging en Finan
ciën en misschien van Justitie.
De- Slowaaksche regeering, welker betrekkln-
il
j i a
Wanneer hy terugblikt op de gebeurtenissen
dan is hy overtuigd, dat hy een oorlog heeft
- afgewend. Indien op het oogenblik een oorlog
uit zou breken, dan zou, vóór een soldaat van
beroep of een vlieger zou zijn getroffen, op
Straat een man in een omnibus of zyn vrouw
en kinderen in hun huls getroffen zyn.
Ten aanzien van de Brltsche venilichtlngen
«elde Chambeqlaln, dat bet voor de regeering
otunogelyk was van tevoren te zeggen, dat
Tsjecho-Slowakye in geval van een aanval
sou worden gesteund, of in geen geval zou
worden gesteund. Wat betreft de bereikte re
geling der Budetenkwestlé:
Wat-gedaan is, is Tsjecho-Slowakye redden
tan den ondergang en het een kans geven te
leven als een nieuwe staat, welke met verliet
van gebied en versterkingen misschien :n staat
■U zyn haar nationaal bestaan te vormen in
neutraliteit en veiligheid, zooals Zwitserland.
De minister-president is derhalve van meenlng,
dat de regeering de goedkeuring van het par-
iemenkjmoet krijgen voor haar gedrag tydens
de crisis, waardoor Tsjecho-Slowakye van den
ondergang is gered en Europa van een Arma
geddon.
LONDEN, 6 Oct. (Reuter.) De Lordmayor
van LonderT heeft door de radio een oproep
uitgesproken ten behoeve van geldinzameling
voor de Tsjecho-Slowaaksche vluchtelingen. Hy
verklaarde o. dat Lord Runclman hem ver
teld had, hoe 40.000 personen in tenten leven
rondom Praag. Hun aantal neemt enorm toe
en zy leven in schrikwekkend moeliyke om
standigheden.
Ten aanzien van de beschuldiging van Iflpel
Baker, dat de overeenkomst ^tusschen Hitler en
Chamberlain door Hitler was opgesteld, om
Engeland er toe te brengen haar verplichtin
gen prijs te geven, zeide Chamberlain; ,Jk
•eet niet, of Noel Baker my duistere bedoe
lingen in de schoenen wil schuiven, doch ik
Sprekende over de redenen, waarom hy
niet een onmiddeliyke verkiezing verlangt,
zeide de minister-president, dat mogeiyk
een groote krachtsinspanning van het land
zal worden geëischt in de komende maan-
den. Indien dit zoo zal zyn, is het het
beste zoo weinig mogeiyk geschillen te
hebben.
Het amendement der oppositie op de
de regeering ingediende motie van
’ertronwen werd verworpen met 399 tegen
U» stemmen.
Hoe Duitschland het Sudetenland bezet. Op de kaart zijn aangegeven
de zones, welke rejeds bij het Duitsche Rijk zijn gevoegd; de vierde zone
wordt 7 October' van het Tsjecho-Slowaaksche rijk gescheiden en
Duitschland tngeHjjd. Men verwacht van Duitsche zijde, dat het overige
gearceerde gebied, in meerderheid door Duitschers bewoond, vóór 10
October bij het Rijk zal komen. Tevens geeft de kaart aan, waar de
Tsjechische vestingwerken zijn gelegen, welke geheel in Duitsche
handen zullen overgaan. Het vierde gebiedsdeel, dat op 6 en 7 October
zal bezet worden, omvat de plaatsen, welke op het kaartje (inlijving van
zone IV) zijn weergegeven
PARUS, 6 Oct. (Havas). Ktar vernomen
wordt zullen alle reservisten, die de vorige
maand onder de wapenen zyn geroepen, op 11
October as. gedemoblliaeèrd zyn.
NEUSTADT
Tsjech.,ctw vesungswerken
pitte HEN BB
Vervolgens zeide Chamberlain, dat
Beloofde, dat een oorlog niet te t
■ou zyn.
Na het einde van zyn rede bleef de minister
president eenige oogenblikken op het spreek
gestoelte staan en vervolgens ging hy naar zyn
Naats wuivend en glimlacher^, onder toejui-
•hlngen van de regeeringspartyen.
LONDEN, 6 Oct. (Reuter). By het her
vatten van het debat over de buitenland-
gche aangelegenheden in het Lagerhuis
heeft de afgevaardigde Noel Baker (oppo-
sltloneele Labour) gezegd, dat de geschiede-
nisschryvers misschien zuilen verklaren,
dat Hitler geen oorlog heeft gemaakt om
dat zyn generale staf het niet wilde.
Vervolgens zeide de leider der Labour-oppo-
gtie, Attlee, dat de huidige politiek van de
regeering geen dnurzamen vrede heeft ge
bracht. Hy spoorde aan een plan uit te werken
voor een duurzamen vrede.'
Hierna nam minister-president Chamberlain
het woord. Hy zeide o.a., dat hy beschuldigd
is van lafheid, weekhartigheid, domheid.
Men heeft hem beschuldigd het land op den
rand van een oorlog te hebben gebracht en
gezegd, dat het niet zyn verdienste is geweest
het land tot veiligheid te brengen. Hy is van
meening, dat zy, die deze beschuldigingen heb-
geuit, snel vergeten zyn wat de afgeloo-
ien week is geschied. Niemand, die heeft door-
gemaakt wat hy heeft doorgemaakt, want
dag na dag hield hem de gedachte gevangen,
dat hy alleen moest beslissen over het lot van
millioenen landgenooten kan dit gemak-
keiyk vergeten. w
HELSINKI, 6 Oct. (D. N. B.) Op het sta
tion Taimonkoski in het Zuid-Oosten van
Finland is een trein met slaapcoupé's in bot
sing gekomen met een goederentrein De
mandflesschen met zwavelzuur, waarmede een
der wagons geladen was, sprongen uit elkaar.
Zes menschen zyn om I)et leven gekomen en
velen gewond.
Naar wy vernemen, heeft de re
geering besloten, in verband met ge
wijzigde omstandigheden, de codk
vooidiensten in de Straat van Gibral
tar voorloopig stop te zetten.
Zooals men weet, is H. Ms. Johan
Maurits van Nassau”, die met deze
convooidiensten was belast, dezer
dagen reeds van daar in de richting
Nieuwediep vertrokken. Wegens het
slechte weer is de „Johan Maurits
van Nassau" evenwel tydeljjk op de
1 reede van Spithead geankerd.
Wordt 7 Oct
IG? bij rFOuitschland
S 'nVKj'j^Q
LONDENye Oct. Kan er eindeiyk voor
de netelige problemen in Palestina, die een
ernstige bedreiging tegen den vrede biyven
insluiten, een gelukkige oplossing worden
kevonden? Het nieuwe plan van Taufik
Suwaidl schynt wel in de goede richting
te wyzen.
De minister van Buitenlandscfie
Irak, Taufik Suwaidl,
den vertoeft als gast
heeft nJ. een plan by zich hetwelk, naar men
hoopt, een regeling der Palestynsche kwestie zal
kunnen bewerkstelligen. Hy zou het plan van
daag bespreken met Hore Belisha, den minister
van Oorlog, MacDonald, minister van Koloniën
en dr. Welzmann, den president der Zionistische
wereldorganisatie. - -
Een gezaghebbend iemand, die in nauw con
tact staat met de onderhandelaars heeft tegen
over een vertegenwoordiger van de Daily Tele
graph and Morning Post verklaard:
„De Joden zullen elk recht krygen, dat
hun als Palestynen kan worden verleend,
doch er zal geen Joodsche staat kunnen ko
men. Het dankbeeld is een staat onder
Britsche contróle, zooals Irak.”
Het plan Taufik Suwaidl beoogt een begin tg
zyn van samenwerking tusschen Joden en Ara
bieren en het einde van het politieke Zionisme.
Vernomen wordt, dat het plan de volgende
punten bevat:
de stichting van een onafhankeiyken staat
volgens door de constitueerende vergadering van
Palestina aan te geven richtiynen. De bestuurs
bevoegdheden zullen geleideiyk van de Brltsche
regeering worden overgedragen aan de nationale
regeering en wel over een periode* als voor Irak
werd vastgesteld. Een garantie aan Palestynen
van alle poliUeke en burgeriyke rechten, onge
acht ras of godsdienst
Alle gemeenschappen zullen burgeriyke rech
ten krygen, doch geen enkele zal boven een an
dere worden gesteld.
Alle Arabische en Joodsche steden en dorpen
zullen volledige gemeenteiyke rechten krijgen
ten aanzien van de bevoegdheden, toezicht en
het bestuur, mits niet aan burgeriyke rechten
wordt te kort gedaan.
Voorts verluidt, dat het plan inhoudt, dat het
aantal Joodsche inwoners niet grooter zal mo
gen zijn dan nu. De Britsche regeering zal de
verleende rechten garandeeren. Alle wettige
Britsche rechten zullen beschermd worden.
