ONS BLAD Paleis Hitler wenscht Britsche van geen gouvernante Kard. Innitzer te Weenen bestormd Scheveningsche logger bij de haven vergaan 1! I Het nieuws heden van IV SAARGEBIED EN AKEN WORDEN VERSTERKT OMGEKOMEN DE BAROMETER 11 BIBLIOTHEEK GEHEEL VERNIELD „SINT PETRUS”’ DRIE OPVARENDEN VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS MAANDAG IO OCTOBER 1938 „Wy hebben den vrede noodig* De lezing van het D.N.B. Duittche publiek verraai Redding daagt op Vier voorwaarden TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. Indruk in Vaticaanetad I Nieuwe ver tier king9u>er ken Britsche bemoeizucht I De Kardinaal heeft „huisarrest” Spanning tusschen Kerk en Staat Mussolini onze eenige werkelijke vriend DIT NUMMER BESTAAT UIT 12 BLADZIJDEN Bange spanning aan het strand Pu Ingevolge de.overeenkomst van München mogen de Tsjechen de verdedigings werken in het Bsudetenland niet verwoesten. Hen kaeemat in het Moldau-dal 5. N.V. VERZEKERING MAATSCHAPPIJ Lijfrente Collectieve Peuioenverz Van Eden, Duff Cooper of Chur chill zou slechts een wereld oorlog te wachten zyn” De zestigjarig priester Johann Krowarik werd uit het raam op de binnenplaat» geworpen ^x\\\\\\\uMiiiiHi/j//z////z/>x De elf geredden en hun redder» hebben een vreeselyken stryd moeten voeren voor hun behoud - s I t Terwyl een groep betoogers het paleis bestormde, drong een andere groep door in de pastorie. Daar wer den verscheidene priesters aangeval len en een zestig-jarig geestelijke. Johann Krawarik genaamd, werd uit bet venster op de eerste verdieping op de binnenplaats geworpen, met het gevolg, dat hij een hersenschud ding bekwam en beide beenen brak. RESTAURANT DEN HOUT TE DEN HAAG Bf ZUI#E«HOUTSCN£WEG H 1 i BIJ STAATSSpOC >or Uw ma VAST Joh. Lauwert, Payglop 3 ALKMAAR Belhamel» naar concen tratiekamp NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD r Op het buitenlandsch-politieke nog der vrijwilligers uit wegzen- Benoemingen in het bisdom Haarlem. week O o Brillen - telefo- te p* A In Louisiana (Amerika) neemt men thans proeven met een suikerriet-snijmachine. Naar men zegt voldoet de machine bij 't snijden der dikke rietstengels zeer goed Stand op Maandag uur rja.: 7»M Vórige etend: 788A Deze drie werden gered, maar een van hen. de ongeveer 40-jarige Jan Bruin, overleed In het diekenhuis. Hitler ving zijn rede aan met te zeggen, dat hU in den aanvang van dit jaar besloten had, de 10 millioen Duitschers, die zich nog buiten het rUk bevonden, tot Dultschland terug te brengen. ..De internationale wereldburgers heb ben,” zelde hjj, „wel medelijden met den eer sten den besten spitsboef, die in Dultschland ter verantwoording wordt geroepen, doch zjj zijn doof geweest voor het leed van tien millioen menschen. Deze wereld ie ook thans nog door drenkt van den geest van Versailles De aankondiging van Hitler betreffende zijn voornemen om groote streken rondom Aken en Saarbrücken te betrekken in de Westelijke ver- sterkingszAne is als een groote verrassing ge komen voor het Duitsche publiek en voor offl- cieele kringen. Het moet hier een der zeer eigen plannen van Hitler betreffen. Slechts weinigen kunnen, aldus heeft Reuter vernomen, bijzon derheden weten. Zicll te De rest van de wereld heeft herhaaldeUJk reden te over om zich eveneens te bekommeren om internationale gebeurtenissen, op het oogen- bllk bijv, om de gebeurtenissen in Palestina. Dultschland laat het aan diegenen, die zich laartoe geroepen voelden, over, deze problemen lossen en ziet alleen vol verbazing toe, 'iug zij dat klaar zullen spelen. Dui’schland al dezen heeren echter den raad gevep nog veel meer bezig te houden met de op- j van hun eigen problemen en Dultsch- lot van Duitschers en rijksonderdanen binnen de grenzen van het rijk zijn misplaatst. Dultaeh- land bekommert zich ook niet om dergelUke din gen m Engeland. De Sch. 102 was om ongeveer 1 uur aan de zuidzijde van de haven aangekomen en de schip per zette zijn logger in den julsten koers om de rustige haven binnen te loopen. na een reis van ruim 4 weken, waarop 38 last haring was ge vangen. Voor den haveningang evenwel werd de stroom te sterk, de logger liep zeer sterk uit zijn roer en naderde de gevaarlijke Noorder- pier. MO 1 MALIEBAAN M UTRECHT Voortgaande zelde Hitler: „Wanneer ik de hulp van andere staatslieden bU deze vreedzame regeling vermeld, moet Ik steeds weer onzen werkelijken eenigen vriend, dien w(j heden bezitten, Benito Mussolini, asn het hoofd stellen, en ik weet, dat gij a bewust z(jt van hetgeen wij dezen man te danken hebben. Ik wil ook de beide andere staatslieden noemen, die er naar gestreefd hebben, een weg naar den vrede te vinden.” Dultschland, zoo ging Hitler voort, is als sterke staat te allen tijde bereid, met zijn omgeving een politiek van verstandhouding te voeren. Dultschland kan dat, want het verlangt niets van anderen. Wjj hebben geen wenschen, wij hebben geen elschen, wU willen den vrede. De kostbare bibliotheek der Ween- sche bisschoppen werd volkomen vernield. ..De ervaringen der laatste acht maanden,” zoo zeide Hitler verder. ..moeten Dultschland sterken in den wil, voorzichtig te zijn en nooit iets na te laten, wat tot bescherming van het rijk moet worden gedaan. Duitachland staat te genover staatslieden, die eveneens den vrede willen. Alleen regeeren zij in landen, welker innerlijke opbouw het mogelijk maakt, dat deze staatslieden te allen tijde afgelost kunnen wor den door anderen, die vrede niet zoo zeer op het oog hebben. tereen het schip totaal uit den koers brachten en voordat de bemanning zich kon herstellen sloeg de Sch. 102 aan de buitenzijde van de Noorderpler op de basaltblokken welke de zee wering vormen. De schok kwam hevig aan, want het was van den wal af te zien, dat de logger water maakte en dat de bemanning een geweldigen strijd zou moeten voeren om het leven te behouden. Hoog over de bruine zeilen van de vlsschers- boot spatte het schuim uiteen en met lederen slag kwam het schip dieper te liggen en ge vaarlijker voor de 14 opvarenden. In Engeland sou na een Chamberlain slechts Duff Cooper. Eden of Churchill behoeven te komen om vast te doen staan, dat het doel dezer mannen zou zijn direct een wereldoorlog te beginnen. Hierdoor wordt Dultschland ge noodzaakt. waakzaam en op verdediging be dacht te z{jn. <dasrtoe hoejrlu moei zich/nc land met rust te laten. Om den wereldvrede te verzekeren is bet noo- dlg, dat alle staatslieden en politici, die zich van verantwoordelijkheid bewust zijn, zich om hun eigen zaken bekommeren en zich niet voort durend mengen inde problemen van andere volken of landen. Slechts wanneer men dit we derzijds in het oog houdt, zal men werkelijk de voorwaarden scheppen voor een duurzamen vrede, die door niemand meer gewenscht wordt dan door het Duitsche volk. Auto onder Zuidbroek in Winschoter Diep gereden. Drie inzittenden verdron ken. Iets is er echter, dst Dultschland wenscht, en dat geldt in het bijzonder voor zijn betrekkingen met Engeland: Het sou goed zijn, wanneer men in Engeland geleidelijk bepaalde allures uit den tijd van Versailles zou laten varen. De gouver- nance-achtige voogdij over Dultschland ver draagt Dultschland niet. Informaties van Brit- sebe staatsi iaden at perieimntiledwi over bet Het was guur herfstweer en de zuidwesten wind joeg de golven hoog op tegen de haven hoofden. Velen wilden dezen middag genieten van het machtige schouwspel, dat de wilde gol ven Meden en de visschersbevoiklng van Sche- veningen trotseerde de wind- en regenvlagen om hun familieleden, die aan boord van haring- loggers lange weken de zee hadden bevaren, een vroolijk welkom toe te roepen, zooals men dat gewoon is van de havenhoofden af. Om 12 uur ongeveer kwam er een logger in zicht, on- mlddellijk gevolgd door een tweeden, die koers zetten aaar de haven om met hoog water bin nen te loopen. De wind had een kracht van 8 A 7 en men vreesde^iet weer niet, want in de afgeloopen verschillende loggers binnengeko men, toen de wind het water feller opeweepte dan Zondag het geval was. Van het noorden van de haven voer de red dingboot ver naar het zuiden en daar draaie het schip voor dén wind om binnen te komen. Het was precies drie uur. toen de „Zeemans hoop” de visschershaven binnenvoer, waarbij de duizenden, die het angstige tafereel hadden bij gewoond, juichten om de geweldige prestatie van schipper Bruin en sijn stoere mannen. .Ik bet* derhalve”, aldus Hitler, .b—laten, d« uitbreiding van onze versterMngvwerken in het Westen, zooals ik In mfjn rede te Neurenberg heb aangek o ndigd, met verhuug- de energie vuurt te netten, en ik wU thana de beide groote gebieden, die tot dusver vóór onse versterkingswerken lagen, namelijk het groote gebied van Aken en het gebied van Ssarbrueeken, In deue versterkingen betrok ken.- Bij de loods van de Noord-Zuld-HoUand- sche Reddingthaatschappij zorgde de Haag- sche politie: voor een afzetting en daar kwa men de opvarenden van den logger aan wal. doodelijk vermoeid en verkleumd van de kou, maar gelukkig, omd^t zij aan den greep der golven ontsnapt waren. Wij telden 9 koppen, zoodat nog 2 leden van de bemanning vermist werden: de .Jong ste” Hendrik Roeleveld en de .afhoudex” Cornells Bruin, die waarschunlUk in de viachnetten verward is geraakt en zoo een prooi der golven werd. Jeugdige nazi's bestormen het paleis van Kardinaal Innitzer te Weenen. Terugkeerend van de haringvangst te de Scheveningsche logger Sch. 192 van de ree- derfj N.V. Fr. Vrolijk, schipper Piet van der Zwan, Zondagmiddag aan de buitenaijde van de haven op de Noorderhavenpier te Sche- venlngen geslagen en vergaan. Hat schip telde een bemanning van 14 koppen, waar van er 11 sjjn gered. De veertigjarige matroos Jan Bruin te in het ziekenhuis aan den Zuidwal te Den Haag overleden, terwijl de „jongste- Hen drik Roeleveld en de afhouder Cornells Bruin vermist worden en vermoedelijk In de golven zijn omgekomen. Nog dacht men van den wal af, dat de logger zonder ongelukken deze manoeuvre zou vol brengen, toen twee geweldige golven vlak ach- F WU hebben groote taken voor den boeg, ge weldige cultureele taken. Economische proble men moeten opgelost worden. Oeen volk kan beter vrede gebruiken dan wU. Oeen volk ook weet beter dan wU. wat het beteekent, zwak te zUn en aan de genade of ongenade van an deren overgeleverd te zUn. Dit jaar heeft een groot Duitsch. nationaal eenwordingswerk aanschouwd. Dultschland heeft in dit jaar een onmetelUk geluk beleefd. WU willen derhalve de Voorzienigheid dank baar zUn, dat ZU ons dezen weg uit de ellende naar de vrUheid heeft laten bewandelen. WU willen steeds weer dankbaar zUn, zoo besloot Hitler zUn rede, dat deze weg kon worden af gelegd zonder den hoogsten Inzet v»n volk, van rpan en van vrouw. WEENEN, 8 Oct. Volgens een be richt uit Weenen aan de „Times” is het Vrijdagavond te Weenen tot ernstige ongeregeldheden gekomen tusschen katholieken en nazi’s. OogenblikkelUk werden de verschillende red dingsdiensten gewaarschuwd. De bemanning van de reddingboot der Noord-Zuld-Hollandse lie ReddingmaatschappU „Zeemanshoop” spoedde zich naar de eerste binnenhaven, waar de boot gemeerd ligt en na korten tijd voeren de red ders onder leiding van schipper M. Bruin uit om te trachten de opvarenden van den logger aan boord te nemen. Inmiddels waren op het Noorder-havenhoofd ook alle voorbereidingen getroffen om van den kant af reddingspogingen te ondernemen. Drie leden van de bemanning vat). de Sch. 102 spron gen overboord en bereikten het strand, daarbU geholpen door vier mannen, die zich onmkidel- lijk na de stranding te water hadden begeven. De voorwaarden voor het tot stand brengen van een regeling waren, naar Hitler verklaarde, de volgende geweest: 1. De InnerlUke geslotenheid van het Duitsche volk. Ik weet, wat wellicht velen in de rest der wereld en enkelen in Dultschland nog niet schUnen te weten, dat het volk van 1938 niet het volk van 1918 is. 2. De nationale bewapening, waarvoor ik spoe dig reeds zes jaar lang heb gestreden. 3. De veiligheid van het rUk. Oeen mogend heid ter wereld zal het gelukken, ooit door de gen muur te breken. 4. WU hebben ook buitenlandsch-politieke vrienden gewonnen. De as, waarover men in het buitenland zoo dlkwUls heeft meenen te kunnen spotten, heeft bewezen, dat sU ook in de ern stigste uren stand houdt. In het Vaticaan heeft men volgens Havas slechts vla de bladen van het gebeurde kennis genomen. Men ontveinst zich echter niet, dat de incidenten van emstlgen aard waren en her innert er aan, dat het niet de eerste maal Is. dat dergelUke voorvallen zich in Dultschland afspelen. Men herinnere zich slechts de aan vallen op den bisschop van Rothenburg Z. H. Exc. Mgr Sproll. Ook daar werd het Blsschop- pelUk Paleis overvallen en geplunderd, zonder dat de politie ingreep. Men wacht nu in het Vaticaan nog op de officieele berichten van de nuntiatuur te Ber- lUn. De bemanning van de reddingboot bestond uit: M. Bruin, schipper, A. Toet. J. Dijkhuizen, Otto Klaassen, GUsbert Groen, O. Grootveld en A. P. Kamp, monteur. De boot voer onmiddel- HJk door naar de helling ter reparatie, want tweemaal was het schip in botsing met den gestranden logger gekomen. Twee auto’s van den gemeentelijken genees kundigen dienst vervoerden de geredden naar huis, deels naar het ziekenhuis aan den Zuid wal te Den Haag. De 15-jarige Evert Oroen werd opgenomen in het Roode Kruis Zieken huis. Tegen de haven lag de Sch. 102 vrUwel on der de golven, welker kracht verminderde, om dat de Wood afnam. Op den Stefansplatz voor de kathedraal be vond zich een verzameling van ongeveer tien duizend mannen, vrouwen en kinderen, die het Lof hadden bUgewoond, waarin Kardinaal Innitzer een preek had gehouden. ZU bleven op het plein staan, roepend: „Onze godsdienst, onze God. heil Jezus Christus en heil Innizer, onzen bisschop.” Spoedig daagde een troep nazi's in uniform op, die de. katholieken uiteen joeg onder het uiten van strUdkreten als: „81eg Heil, Sieg Hitler”, en „Onze godsdienst is Duitachland”. Velen van de katholieken, die tegenstand boden, werden gearresteerd en gevankelUk weggevoerd. Nadat de menigte uiteen was gegaan, bleven de nazi's op het plein staan en riepen: „WU wenschen den bisscoop te zien”, en ..zendt Innitter naar DachaÜ”. Onder de katholieken, die aangevallen wer den, bevonden zich priesters en vrouwen. De stemming onder de katholieken is sinds korten tUd slechter geworden, als gevolg van de order waarbu heropening van katholieke scholen in OostenrUk is verboden. In zUn preek richtte kardinaal Innltzér zich voornamelijk tot de jongeren, tegen wie hU zei, dat zU heden voor veel moeilUkheden stonden en verplicht waren ,^slch op plaatsen te bevin den waar priesters geen toegang hadden”. Aan het einde van zUn preek zelde hU„Aan het be gin vah dit Schooljaar ondervinden wU allerlei moeilUkheden. Het is gebleken, dat vele ouders en kinderen trouw willen bljven aan den gods dienst. WU danken hen en wU willen hopen, dat anderen, die van ons weggerukt zUn, in den schoot van de kerk zullen terugkaeren”. WEENEN. 10 Oct. De anti-katho- Beke be toegingen van Vrijdagavond voor het paleis van Kardinaal Innit zer en voor de kathedraal te Weenen hebben zich Zaterdagavond en Zon dagmiddag herhaald. Zaterdagavond werd het paleis van Kardi naal Innitzer door de menigte bestormd. Ook Zondagmiddag kwamen weer duizenden natio- naal-socialisten te zamen, bUna allen jonge lieden, die een uitdagende houding aannamen en zich in de omgeving van het paleis en in de café s van den Stephansplatz ophielden. Sommigen vreesden Zondagmiddag, dat het weer tot handtastelijkheden en Incidenten zou komen tusschen katholieken en nationaal-so- tialisten, doch tot laat in den avond bleef her vrtj rustig. Zondagavond hebben zich verdere inci denten voorgedaan batten de kathedraal. Toen de kerkgangers uit het Lof kwamen, werden zjj begroet met gejoel en luid ge trommel van honderden leden der Httler- Jengd. De politie dreef de menigte van toe schouwers en betoogers uiteen en zette de naburige straten af. Toé laat in den avond bleven de betoogers door de stad marchee- ren, waarbij zU uitdagend zongen: „Mar- eheert verder, kameraden, hang de Joden op, schiet de priesters neer”. Kardinaal Innitzer, die Vrüdagavond tudens de betooging der nationaal socialisten gewond was. heeft huisarrest In zUn paleis. Een priester verklaande, dat de aartsbisschop het paleis niet mag verlaten. Het paleis ia be set door ambtenaren der Gesiapo- De Gestapo stelt een ondersoek in naar da relletjes en kardinaal Innitzer zelf is Zondag tweemaal ondervraagd. Het is verboden met zUn huis heeren. De verwondingen van den Kardinaal-aarts- Nsschop zUn niet ernstig. In de Zondag uit gekomen dagbladen te Weenen staan geen be richten over de relletjes. Een officieele woordvoerder verklaarde te genover een vert^enwoordlger van Reuter, dat Kardinaal Innitzer volledige vrUheid heeft in «Un eigen huis en dat zün arrest slechts voor *Un eigen bescherming tegen de massa dient. Ooggetuigen, onder wie in het BisschoppelUk Paleis wonende priesters, hebben nadere bU- «onderheden omtrent de betoogingen van Za- trrdag bekend gemaakt. De terugtrekking Spanje. Franco bereidt onmiddellijke ding van vele Italianen voor. De Sch. 102 bq de Scheveningsche ha ven vergaan. Drie van de I 4 opvarenden omgekomen. Het beeld van de Sterre der Zee Zon dagavond plechtig te Rotterdam ont vangen. De „Zeemanshoop" zwoegde tegelUkertUd te gen de geweldige deining op en In angztlge spanning keken de duizenden toe zonder dat zU in staat waren den menschen san boord de hel pende hand te kunnen reiken. Aan boord van den logger wachtten elf mannen op hun redding. Twee van hen waren in den achtermast ge klommen om zoo voor de mokerslagen van de golven bevrUd te blijven en zU moesten voor hun redding langs het verbindingstouw tus schen de masten naar voren klimmen, want de reddingboot had Uch tusschen de pier en den logger ingewrongen en was gereed de opvaren den aan boord te nemen. Hoevelen het $r waren? Niemand kon op de ze vraag een antwoord geven-, want men be schikte niet over communicatiemiddelen. In bange spanning stonden allen daar. Bur gemeester mx. S. J. R. de Monchy en wethou der Ir. L. J. M. Feber kwamen zich ter plaatse van de reddingspogingen op de hoogte stellen, zoo ook mr. Corst Budde en de heer Vermast, directeur van het haven- en marktwezen Om 2 uur maakte de „Zeemanshoop" gereed om de geredden in veilige haven brengen. Maar de kleine boot had de grootste moeite om zich tegen den stroom en de golven te handhaven. Telkens weer sloegen de zeeën over het dek. Het was inderdaad een worsteling om het bestaan van velen. Ondanks het stilzwegen der Weensche bla den. verspreidde het nieuws omtrent het ge beurde zich snel door de stad. Tijdens de preek van vanmorgen In de kathedraal werd niet gezinspeeld op de relletjes, maar toen de geloovigen de kerk om 12 uur verleten. ont stonden nieuwe moeilUkheden, waarbu katho- lleden en nationaal socialistische jongelieden betrokken waren. Verscheidene personen wer den gewond, doch de politie kwam tusschen- beide en maakte een einde aan de wanorde- lükheden. Men acht het niet waarschUnlljk, dat thans nog een siguwe poging kan worden onderno men om tot een overeenkomst tusschen de Kerk en de nationaal-soclalistlsche partu te Weenen te .komen. In welingelichte kerkelUke kringen wordt verklaard, dat de spanning t~- schen Kerk en partU thans in OostenrUk veel erger is dan in het oude Duitachland en men verwacht, dat de gebeurtenissen in Weenen gevolgd zullen worden door een niéuwen en vlnnlgeren ztrjd tusschen de Katholieke Kerk en de nationaal socialistische party in geheel Dultschland. In OostenrUk zou een zoodanige ontwikkeling bUzonder erns;g zijn, aangezien ruim 95 pet. der OostenrUksche bevolking uit katholieken beztaat. Het aarif'ewt ‘i'X SPECIAAL ME Ni Brllétul's - Brilmonturen Glaaan - Brtlreparatlea Electrlsche SlUpery Nagelscharen - Verbendscharen Zakmessen - Scheermessen - Gtlette-apparaten SlUpapparatan Gehoorapparaten Canules ZIEKENFONDSLEVERANCIER Omtrent de demonstraties tegen Kardinaal Innitzer, die zich gisteren te Weenen hebben voorgedaan, publiceert het Duitsche Nieuws bureau uit BerlUn het volgende bericht: „Zaterdagavond heeft zich een bende opge schoten jongens verzameld, die een dreigende holding tegen het BisschoppelUk Paleis aannam De politie greep krachtig in. zoodat spoedig de orde was hersteld. De in Het buitenland verspreide berichten, volgens welke de bisschop gewond zou zUn, en meer van dien aard, zUn niet in overeenstem ming met de feiten. Naar vernomen wordt, zullen de daders met alle gestrengheid gestraft worden." SAARBRÜCKEN. 10 Oct. „Veld der Bevrijding" brürken werd Zondag een groote volkabetooging gehouden. waarop Hitler het woord voerde In deze rede, waarin Hitler zich nogal laatdunkend uitliet over de Britsche bemoeizucht, kondigde hij ■o.a. aan, dat hjj in de eerstkomen de dagen. de honderdduizenden mannen, die voor de herfstmanoeu- vre» opgeroepen waren, weer naar huis kan sturen en dat hjj thans ook de groote gebieden, die tot dusver vóór de Duitsche vestingwerken in ht Westen lagen n.l. de gebieden van Aken en Saarbrücken in de grensverdediging zal betrekken. BERLIJN, 9 Oct. (Reuter) De lektors van de betoogingen tegen’ Kardinaal Innitzer zullen op last van gouwleider Buerckel streng gestraft en voor een Jaar naar een concentratiekamp gezonden worden. In oftfctoele'kringen te Ber- iün veroordeelt men dit incident, vooral In ver mand met de goede betrekkingen, die tutaschen den Kardinaal en de Duitsche autoriteiten be stonden. Ernstige terreurdaden in Palestina; de Britsche regeering zendt versterkingen. Hitler kondigt te Saarbrücken de uit breiding der versterking van Aken en het Saargebied asm. Kardinaal Innitzer Jy)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1938 | | pagina 1