Dekkerswald bestaat 25 jaar M DE VERVOLGER OUDSTE KATHOLIEKE SANATORIUM Fr F m .1. F |J... 25 getuigen Een meer met twee soorten water Een vrouwelijke schoorsteenveger Dood door radium De gevolgen der sensatie-pers HET KORTE VERHAAL Olie uit koffiebooneu I Modernste technische hulpmiddelen In dezen tyd zyn hier 7000 patiënten geweest, waarvan 75 pet. genezen ont slagen is DE STRIJD OM HET SCHEER- APPARAAT Sea irrJLMct.T het szapiorium Het jubileum van den radiospreker T-wee millioen dollar in zee Gasmaskers uit de ^6e eeuw Verwijdering van weldaad der gezondheid een on- Dr. een van Moer- I f het Ken kijkje in de ktndera jdeeling te Dekkerswald vele gevallen ia het een bron van veel kwaad. il. J. Henneman, geneesheer-dtrec- teur van Dekkerswald (foto Thelsslng) «foto KI.MJ WaHheer men meent, dat gasmaskers een uit vinding van den laatsten oorlog sUn. dan ver gist men zich geweldig. Engelsche geneeskun digen uit de 16e eeuw hebben reeds het Idee ge had het inademen van schadelijke vergiften te verhinderen door een kunstmatigen neus en een daarbU behoorende sluiting voor den mond. Zulke neuzen werden bij epidemieën algemeen gebruikt, daar men meende, dat de ziekte door dë lucht verspreid werd en door de ademha- en het ps- een met weer Het is te begrijpen, dat de stemming op Dekkerswald opgewekt is. Maar deze opge wektheid komt niet alleen voort uit de na tuur, zü is ook vdbr een nog grooter deel te danken aan het katholieke karakter van ®t sanatorium. Nergens Immers wij be- schoorstren vegen zal. wil ze feestelijk vieren En. zooals ze beweert, is die dag niet ver meer!' hoeven dat niet verder te verklaren vindt men die kalmte en die gemoedsrust als in een katholieke omgeving, waar de hoop van het leven gebouwd is op een hoo- gere macht en waar de verwachtingen van •-dit leven veel verder reiken dan het aard- sche en het lichamelijke. Deze kalmte wekt tot vreugde en opgewektheid en is van groo- K genezende waarde, want waar rust het groote geneesmiddel is, daar is de rust van het gemoed een der groote voorwaarden voor de genezing. Na.uur en bovennatuur zijn zoo vergroeid, dat de rust van de ziel bet lichaam'ten goede komt. donker wisselen af en alle tinten groen der boornen komen beurtelings dag. Hierdoor wordt de eentonigheid bij de regelmaat van het leven natuur haar schoonste afwisseling. de onschatbare teruggegeven. In Rugby oefent een vrouw het beroep van schoorsteenveger uit. Waarschijnlijk is se het eenlge vrouwelljke wezen, dat dit beroep geko zen heeft. Alice Quinney reinigde al op zestien jarigen leeftijd den schoorsteen ran haar ouder lijk huls en had. zooals ze zelf zei. steeds een voorliefde voor alle werkjes, die stoffig en sme rig waren. Toen ze na den dood van haar echt genoot achter bleef met twee kleine kinderen, ging ze schoorsteenen vegen voor haar beroep! Op een motorfiets, waarop ze de verschillende benoodigdheden meevoert, rijdt ze van dorp tot dorp. Mrs Quinney is er trotsch op. dat ze nooit bang is en den dag. waarop ze den lOOOsten -Mil Vijftien jaar geleden werden tn Orange In den staat Louisiana 27 vrouwen in dienst van een horlogefabriek genomen, die de cijfers der klok ken met radium moesten bestrijken. Vijf en twintig stierven aan radlumvergiftiging. Op het oogenbllk leven er nog *3 van die ongelukkigen en er bestaat geen mogelijkheid voor hen, om aan hun verschrikkelijk lot te ontkomen. Wel heeft de maatschappij hun een schadevergoe ding gegeven en een jaarlljksche rente; maar of dat waard is. om voor het veertigste jaar te sterven? De twee overlevenden sullen deze vraag wel ontkennend beantwoorden. „De groote toename van de sexueele mis daden is voor een groot gedeelte het gevolg van een vunzig soort Journalistiek, die In den laat sten tyd zijn Intrede heeft gedaan," zei de be kende Engelsche patholoog Dr. Grace op een congres in Liverpool. Een gedeelte van de pers neemt de laatste ja pen steeds meer en meer zijn toevlucht tot het drukken van onbehoorlijke foto's en het publi- ceeren van nieuwsberichten en verhalen die overgoten zijn met een sexueel sausje, peze jour nalistiek mag dan voor de kranten-elgenaren In dere periode zijn ongeveer 7000 patiënten fel dit sanatorium verpleegd en 75 pct. van hen hebben het verlaten, volwaardig hersteld en weer volkomen bruikbaar in de maatschap pij. De .geschiedenis van deze patiënten kan men vinden in de kamer van den geneesheer- dlrecteur. dr. A. J. Henneman, met wien wjj een onderhoud hadden aangevraagd om te pra ten over de geschiedenis en de ontwikkeling van het sanatorium. De wanden van deze ka mer zjjn bedekt met kasten, van den vloer tot het plafond, die vol staan met mappen, waarin de rapporten van het ziekteverloop. Hier s.aat zakelljk en nuchter de geschiedenis van Dek kerswald. Maar daarnaast staan op het bureau van den directeur vazen met bloemen van dankbare patiënten; het is de menscheljjke en gevoelige zjjde van eenlge dier nuchtere en aakelijke ra’pporten. -j--y olfien Berms zat weer op haar praatst I Het heerlijke zonnetje had haar uit duffe penslon-zltslaapkamer naar buiten gelokt. Ze was onbedacht den weg naar het groote stadspark ingeslagen en had zich daar een plaatsje op een bank--gezocht. Weldra was ze in gesprek met een paar dames die daar eveneens van het mooie weer zaten te genieten. Dolfien met haar welgedaan uiterlijk, de mol lige handen rustend op haar schoot, vertelde: „Ik heb het erg met mijn kosthuis getroffen. Er valt niets op te zeggen, hoegenaamd niets. Eiken dag krijgen we soep, vleesch. of visch. groente, aardappelen en een toetje. Niemand gaat met honger van tafel. En op een boterham wordt niet gekeken. Ik zou geen ander pension willen.” - „U hebt daarin veel geluk," vond een der toe hoorsters, „want de meeste kosthuizen laten veel te wenschen over.” „Dat heb ik.” beaamde Dolfien Berms met trots. „Ja, ziet u„ dat kwam zoo; Mijn man is gestorven en ik wilde onze zaak, we hadden een bakkerij, niet met vreemden voortzetten. We hebben altijd zuinig geleefd en nu kan ik me goed redden. Zorgen heb ik niet. Het eten staat op tijd voor me klaar, mijn kamer wordt schoon- gehouden Ik heb het nog nooit zoo gemax- kelljk gehad.” Vergenoegd wreef de weduwe Berms nu hakr duimen over elkaar en staarde glimlachend voor zich uit. Toen opeens, als voelde ze een blik op zich gericht, keek ze naar den man. die op het einde der bank zat en die niet aan hun gesprek had deelgenomen. Even kruisten zich hun blikken. Ik ken hem niet, dacht Dolfien en wendde haar hoofd af. Na enkele minuten groette ze de dames en hernam haar wandeling Ze be merkte. dat ook de’ heer was opgestaan en dat hij dezelfde laantjes nam. die zij insloeg. HIJ volgt me. meende ze. Wat zou dat be tee kenen? Ze voelde het bloed naar haar hoofd stijgen. Hij moest gehoord hebben, dat ze weduwe was en dat ze wat geld bezat. Als hij eens. haar wilde trouwenZU hertrouwen een eigen huishoudentje hebben.... Dolfien Berms bouwde torenhooge lucht- De herdenking zal geschieden op 16 October, maar er zal geen groot feest voor de buiten wereld van worden gemaakt. Z. H. Exc. Mgr. A. F. Diepen, bisschop van Den Bosch, zal een plechtige H. Mis komen opdragen; het bestuur zal een receptie houden en voor de patiënten zal het een feestdag zijn. Deze sobere viering ligt geheel in de HJn van het sanatorium en zijn werkers. Het ia er immers niet hun bedoe ling te schitteren voor de buitenwereld; zij willen niets anders doen dan aea plicht vervui len. die hun te doen gegeven werd: hun weten schap in dienst te stellen der zieken om dezen gezondheid te brengen, wetende, dat het ver vullen van dezen plicht een hooge en uitver koren roeping is. -Kjjk juffrouw, dat ia da ■rhrwn dia i heuzeh past, deze zit echt gmnakkaliik r Lowell Thomas staat op het oogenbllk op het hoogtepunt van zijn succes. Van de populariteit van dezen man kan men zich buiten de V S geen voorstelling maken Hij is degene, die iedere week een paar maal de ge wichtigste gebeurtenissen van Amerika en de wereld voor de radio bespreekt en verklaart! En wanneer men veronderstelt, dat 60 millioen menschen naar hem luisteren !s dat cijfer nog te gering geschat. Thomas heeft namelijk het geheim ontdekt, om de moellljkste problemen zoo naief en dui delijk te vertellen, dat ook de eenvoudigste boer begrijpt, waarom het gaat. Thomas maakt niet, zooals de beroemde gestorven Will Rogers, grap pige en ironische opmerkingen, die om zoo te zeggen als een zoeklicht op de gebeurtenissen schijnen, maar hU vertelt droog en zakelljk, maar zeer begrijpelijk. HU is een bereisd mensch en kent niet alleen Europa, maar ook Azië en zijn commentaren gelijken op geografische ver klaringen. waarin hfj tegelijkertijd over volk, godsdienst, enz. in korte bewoordingen dat ver telt. wat (je doorsnee Amerikaan weten wil, n.l. niet te veel en niet te weinig Thomas. die op 15-jarigen leeftijd als goud zoeker begon en door borden wasschen zjjn geld voor een universitaire opleiding verdiende, was reeds in 1916 een der bekendste journalisten op de hand van WUson. met wien hij naar Europa reisde. Later begeleidde hU den prins van Wales op zUn reis naar Indië en maakte toen de langste vlucht over Europa. Afrika en Azië, die een pas sagier ooit gemaakt heeft n.l een trio van'meer dan 25.000 mUlen Deze man is een wandelende encyclopedie voor de Amerikanen. Ze behoeven niet op te zoeken, wat de Gele Rivier is. want hjj vertelt het hun en over den toestand In Mldden-Europa be schrijft hU hun een kaartje, dat het overbodig maakt er een atlas bij te halen. Millloenen Amerikanen zouden niets van de heerachende toestanden begrUpen. als ze Tho mas niet hadden, die hun alles verklaarde Wei nig menschen zullen bU een 10-Jartg jubileum dan ook zoo gevierd worden als de radio-spreker Lowell Thomas. noodig heeft. Zoo zUn er nog verschillende dingen, waaruit men de gevolgtrekking mag maken, dat ook de specifiek chirurgische in richting van de operatiekamer met de uiterste perfectie verzorgd is. Naast deze operatiekamer heeft het sanato rium een röntgenkamer, waar men ook de modernste instrumenten bezit, en waar de pa tiënten regelmatig onderzocht worden. Er wor den foto's van hen genomen met bepaalde tus- schenperioden van weken of maanden al naar gelang hun toestand, en deze foto's worden dar. met elkaar vergeleken om den vooruitgang van den patiënt te bestudreren en te zien of de wjjae van behandeling juist is, dan wel of een andere behandeling mee' succes belooft. Met deze en andere Inrichtingen heeft het sanatorium zich in den loop der jaren aange past aan de veranderde zienswijzen en zich uitgebreid. Vjjf en twintig jaar geleden was er één medicus aan de inrichting verbonden, thans een staf van vier geneesheeren, dl» hun werk hebben zien groeien met den tijd. Ook het aantal verpleegsters is vergroot. Er werken thans ongeveer 65 Zusters van de Congregatie van den H. Carolus Borromaeus te Maastricht Het geheele personeel, van.hoog tot laag, allen meegerekend, bestaat uit 125 menschen vijftig is. zijn in ons de illusies nog niet gestor ven." zei Dolfien Berms tot zichzelf. „We heb ben nog verwachtingen. En als hjj mij vraagt, trouw ik met hem. HU ziet er goed uit, al is hU vreesehjk mager en hU was netjes gekleed. We koopen mooie meubeltjes en we leven ge zellig samen. Er gkat niets boven refi algen huishouden. En nooit meer alleen zUh".nooit meer....” Dolfien zag de dageraad gloren. Ze hoorde een haan kraaien. Langzaamaan ont waakte de stad. Wat zou de dag haar brengen? Ze zou weer naar het park gaan.... misschien kwam hU er ook terug Vroeger dan gewoonlijk stond ze op en kleed de zich met meer zorg dan anders. De dag be loofde prachtig te worden, want de zon scheen al. Dolfien keek naar het portret van wUlen haar man en zei.Jan, als Ik hertrouw, zul je immei s niet boos op me zUn? Ik heb altUd veel van je gehouden, maar ik verlang zoo naar een eigen tehuis. Ik heb het hier goed, zeer goed zelfs, maar.... maar het is toch niet dit. En deeth- zaamheld weegt me soms zoo zwaar. Jan. Ik denk zoo dlkwUls aan onze gezellige uurtjes. Nu ben ik gedoemd onder vreemden te vertoe ven. vreemden, die mU onverschillig zijn en die voor mU wederkeerlg niet d- sympathie voelen, welke ik noodig heb. Eerst heb ik over dit alles niet zoo diep nagedacht, maar sinds gisteren is er een gevoel van verlatenheid over mU gekomen en nu kan Ik dit leven niet langer meer ver dragen. Jan, wU zUn tegenover elkaar altijd eerlUk geweest en daarom wU ik zoo blijven. Als Ik het geluk nog heb, te kunnen hertrouwen, dan doe Ik het. En als de heer, die me gisteren met een bepaald doel moet gevolgd zUn. mU ten huwelUk vraagt, hetgeen ik hoop, dan stem ik grif toe. JU wilt Immers niet, dat je Dolfien ongelukkig te? Neen, dat zou Jan niet willen," gaf ze zich antwoord op haar vraag. Zoo wacht te de weduwe op hetgeen de dag zou brengen. Doch bU het ontbUt viel al haar hoop reeds in duigen. De hospita vertelde: „Ik krUg een nieu wen kostheer. HU «as u gevolgd, omdat hU u in het park aan een paar dames hoorde zeggen, dat het hier zoo'n pulk kosthuis te. Maar daar hu zeer verlegen schunt te zUn. -durfde hü u niet om het adres lastig vallen en te u dan maar stiekem' gevolgd. HU is hier aan de bank en gaat om de veertien dagen te K... waar zUn vrouw en kinderen wonen, het week-einde door- brengen." Dolfien Berms knikte even. Het ontbUt liet ze onaangeroerd. Boven in haar eenzaamheid snikte ze haar verdriet uit en maakte plannen om te verhuizen. Het resultaat van Dekkerswald te dan ook zeer goed. Van de zevenduizend patiënten, die het sanatorium sinds 4 Augustus 1913 heeft gehad, zjjn er 75 pet. genezen ontslagen. Er te echter met zekerheid niets te zeggen over het blUvend resultaat, ook al omdat de me thode van registratie veranderd te. en omdat tal van oud-patiënten te weinig gegevens bie den om met vaste zekerheid conclusies te trek ken. Meri moet dit niet misverstaan en hler- doo» niet ontmoedigd worden. Als men alleen de cUfers beschouwt en statistieken gaat ma ken, zeggen deze niets ten aanzien van het blUvend resultaat, omdat deze cUfers in vele gevallen te onvolledig zUn. maar de niet in cUfers vast te leggen indtuk te toch wel. dat het resultaat zich zal consolideeren. en dat een groot aantal van de patiënten, die Dekkers wald verlaten, volkomen genezen zUn en bU hun terugkeer in de maatschappU weer hun werk kunnen hervatten Kort geleden werd hier een record behaald: een lading van 19 millioen mesjes werd aan da diepte der zee toevertrouwd. Deze meisjes ver tegenwoordigden een waarde van circa 2 millioen dollar d. 1. ongeveer 3% millioen gulden. In dit opzicht zou in een ander land spaarzamer ge werkt worden door de mesjes ergens anders voor te gebruiken. In Amerika echter te zoo'n methode het beste, want het te ren uitstekende, zU het dan ook dure reclame. De fabricage van scheermesjes vormt in Amerika zoo’n economischen factor dat derge- lUke sommen voor reclame absoluut geen rol spelen. Oren wonder dus, dat In deae Industrie voortdurend de concurrentiestrijd woedt. waarbU tot nu toe Oilette steeds overwinnaar te. Het is gelegen op een buitengewoon mooi en gunstig punt. Er bestaat geen kans dat ooit zal worden ingesloten door industrieën, want vooreerst te de stichting eigenares van een groot complex en daarbij komt nog. dat er weinig kans te. dat de omliggende terreinen verkocht zullen worden. Van het gebouw heeft men een mooi uitzicht op de omgeving, en dit te ook voor de patiënten van het allerhoogste belang. ZU liggen daar Immers dagen en da gen, weken en maanden, en moeten zich hou den aan een regelmatige, men zou bijna willen zeggen eentonige levenswUze, want rust en nog eens rust is een der voornaamste geneesmidde- lea voor deze ziekte. Hoe licht voert deze een tonigheid niet tot verveling, tot moedeloosheid. Maar deze regelmaat is slechts in schUn een tonig. want de natuur rondom het gebouw Is vol leven en vol afwisseling. Van het gebouw kUken de patiënten uit op de bosschen, en over de bosschen heen naar de verte van den horizon, die hun oog slechts bereikt over de golvingen van het terrein, waar licht en don ker overheen glUden en waar de zon met wind en wolken een spel speelt, dat schaduwen doet voortloopen over het landscliap. Soms tede voorgrond donker, maar dan staat verderop alles In het gouden licht als een belofte voor een schoone toekomst; schaduwen, licht van voor den gebroken geeft de een echter niet, dat de' natuurUJke hulpmiddelen verwaarloosd worden, omdat de directeur overtuigd te van da genezenCe waarde wan het bovennatuurlUke In tegendeel; Dekkerswald is in de vrij korte periode van zun bestaan uitgebreid en toege rust met de meest moderne cn technische hulp middelen, waarvan de waarde in den loop dei tijden is gebleken. De ervaring van den direc teur te hier van groot belang. Sinds 1925 is hU in deze functie werkzaam, daarvoor reeds te hu als gewoon geneesheer aan het sanato rium verbonden geweest. In deze periode te wel wat vrrariderd in <fe zienswUze ten opzichte van de t. b. c.-bestrU- «iing. In het allereerste begin was de rust nog niet zoo intensief, men meende, dat vooral de buitenlucht bet werk moest doen en was er al vrU vlug bU om de patiënten te laten wan delen. Later kwam de openiuchtbedverpleging. waarbU de patiënten langer In bed moesten blijven, korteren tud mochten op zijn, en slechts langzaam aan beweging mochten ne men. Als sluitstuk Is nu gekomen het opera tief IngrUpen en het tot genezing brengen van het proces. Vroeger greep men alleen operatie! in bU de zgn. chirurgische tuberculose, om. beenderen t.b.c„ bulk t.b.c., waarvoor de stich ting, waaraan Dekkerswald behoort, eveneens het sanatorium Heliomare bezit, waar de zee lucht overheerscht. Voor de gevallen van chi rurgische t.b.c. immers Is zeelucht het beste, terwUl koor long patiënten de landlucht alleen tot genezing kan voeren. Tegenwoordig wordt bU de long t.b.c. ook operatief ingegrtpen, omdat men ervaren heeft, dat er bU deze ziekte twee belangrUke factoren zun, en wel het eigenluke ziektepro ces, dat plaatselUk te en de algemeene toe stand van den patiënt. Het lokale proces behandelt men operatief, terwul daarnaast de rustkuur voor verbetering van den algemeenen toestand moet zorgen. Ook ten aanzien van het operatief ingrijpen heeft men de laatste jaren heel wa. geleerd'. TerwUl vroeger de mortaliteit bu de operatie nog al groot was en men elgenlUk. als het chirurgisch ingrijpen geslaagd was, toch, i.og moest afwach ten, wat het resultaat zou zün, te door de verbetering van de techniek het gevaar zeer verminderd, het sterftecUfer aanzienlUk terug- geloopen en bet nuttig effect zeer vergroot. Toen deze methode pas was ingevoerd, moest men de patiënten van Dekkerswald nog naar ziekenhuizen of klinieken zenden om hen daar een gaan, verbonden, want het ilënt heelemaal niet reis te ondernemen, ook het regelmatige tusschen den chirurg en internist, dat toch oo te dit sanatorium een weldaad X geworden voor katholiek Kederland. want velen, die op den leeftUd. waar op het leven nog ‘alles aan hen beloofde, door de tuberculose werden aangetast en daardoor hun Idealen zagen verdwUnen. hebben hier genezing gevonden en zUn van hieruit weer een nieuw en blU leven begonnen. Er past dankbaarheid bU het vUf en twintlg-Jarig bestaan, want in deae betrekkeUJk korte periode heeft het veten Zeven duizend patiënten is een groot aantal en Dekkerswald mag dan toch wel een beetje trotsch zUn op zUn verleden; maar daarnaast ook op zun tegenwoordige Inrichting, zooals die in een kwart eeuw te gegroeid. Het sanatorium is ontstaan uit een stichting, welke in 1906 werd opgericht en haar ontstaan dankte aan het initiatief van dr. N. P. van Spanje, oud-dlrecteur van het O. L. Vrouwegasthute te Amsterdam. Eenlge jaren later werd het eerste sanato rium van deze stichting, welke den naam droeg van R K. Herstellingsoorden voor MItenglijder» en kinderen, opgericht op het terrein Dekkerswald, ten Zuiden 'Van Nü- megen. op ren top van een heuvel, welke zich zoowat honderd meter verheft. Het gebouw werd ingericht voor 120 patiënten, doch is slnsdien zoodanig uitgebreid, dat men thans het dubbele aantal kan plaat sen. chirurgische behandeling te laten onder- Hleraan waren verschillende bezwaren was vaak voor den aanbevi lenswaardig en daarnaast miste men en diepgaande overleg den behandelenden zoo dringend noodig is. Smds eenlge Jaren zun deze bezwaren opgehe ven. want Dekkerswald te tegenwoordig in het bezit van een operatiekamer, die wat inrichting aangaat buitengewoon goed te, en waarop dr. Henneman met recht mag roemen. Een leek op het gebied der geneeskunde kan deze in richting uiteraard niet die waardeerlng geven, welke zU verdient. Maar er zun zoo enkele van die kleine tech nische dingen, die hu ook nog wel begrüpt en naar analogie waarvan hU rijn conclusie mag trekken. Zoo staat er bUvoorbeeld een bak waarin de instrumenten worden uitgekookt. Heeft men zoo'n instrument noodig, dan zou men last hebben van de opstUgende dampen, ware het niet, dat langs een bepaald gedeelte van den bek ren stroom koud water wordt ge leid. waardoor alle stoom daa:op neerslaat en men rustig het instrument kan nemen, dat men Op het eiland Kilder, dicht bü de mandskust. in de Barentszee, ügt het Moguiloe meer, dat een diepte heeft van 17 M. In dit meer te het water aan de oppervlakte zoet en door zoetwatervteechen bewoond. Op 5 M. diep te te het water zouthoudend en daar wonen zee dieren. terwül op 11 M diepte het water ver giftigd te door zwavelzuren, die uit den bodem opstUgen. Door de purperkleur der bacteriën neemt het water op 11—12 cM ^ciiepte ren ros sige kleur aan. Deze bacteriën 'vernietigen de zwavelzuren en vormen zoo de isolatie tusschen de doode zone en het vtechrUke water. Om het groote belang der wetenschap heeft men dit meer tot „beschermend gebied" verklaard. Ungsorganen in het lichaam kwamen. Daar men 'de ziektekiemen echter niet kende, be perkte men zich er toe ze te verjagen door mid del van sterk geurende plant-extracten. Men ging namelUk van de primitieve veronderstel ling uit. dat de geur van planten immunteee- rend werkte. De apparaten werden dus gepar fumeerd. In de kunstmatige neuzen stopte men een in plantenextract gedoopte prop; maar het gevolg daarvan was. dat het ademen zelf bUna geheel onmogelUk. werd. Zooals op platen uit dien tUd te zien is, zagen de menschen. die zoo’n primitief .gasmasker” droegen, er uit als menschen. die' met ren val- schen neus op naar ren carnaval gingen heer haar bleef volgen. Ja. hU was er nog steeds. Zoo nu en dan stond hU stil om schUnbaar de een of andere plant te bezichtigen, maar daar na kwam hU haar weer achterop. Dolfien was in een stemming, die haar de kennismaking van wülen Jan Berms, haar over leden echtgenoot, in herinnering bracht. Ze was vol hoop, vol verwachting. Ze wilde hem’ graag in de gelegenheid stellen, haar aan te kunnen spreken, maar hiertegen verzette zich haar eer gevoel. Ik wil geen toenadering uitlokken, be sloot ze. Ik wil me niet te koop aanbieden. Als hU trouwplannen koestert, dan moet hU er maar mee voor den dag komen. Hoe licht is er niet een aanleiding voor ren praatje. Beiden zetten hun wandeling voort. Dolfien ontdekte, dat hU aldoor In haar nabUheid dwaalde. HU UJkt wel een speuragent, dacht ze. MUn hemel! Ik heb toch niets uitgevoerd, waar de jjolltie zich mee te bemoeien heeft. Ze begon vlugger te dribbelen, ging opzette- lük nog een paar straten door, om te zien, of hU niet eindelük zUn vervolging op zou geven. Maar hiertoe scheen hU niet te besluiten. Dol fien werd zenuwachtig en ongerust. Ze nam zich voor, hem resoluut te vragen, waarom hU haar bespiedde Maar ze zag weer van haar voor nemen af. Was het geen toeval, dat jüist denzelfden weg uit moest als zu? Was de straat niet voor iedereen? Zoo belandde zU aan haar kosthuis. Gejaagd trad ze binnen en sloot de deur, alsof er gevaar dreigde Ze snelde naar haar kamer waar ze door het gordun loerde, of hu nog in de buurt was. Maar ze zag hem niet meer. Dien avond had Dolfien weinig lust in eten. Ze was geheel uit haar evenwicht. En 's nachts kon ze geen oog sluiten. De zonderlingste ge dachten bestormden haar. Dan was ae weer van hoop vervuld, dan bepeinsde ze weer, waarom ze achtervolgd werd. Midden in den nacht stond ae op. om de boeken, door haar man steeds oU- gehouden, na te kUken, of hierin soms niet iets te vinden was, dat ren vervolging zou recht vaardigen. Alle waren in orde. Nu kon ze met gerustheid over ren eventueel huwelUk met haai; uoinen oerms oouwae torenhooge lucht- vervolger mUmeren Ze droomde met open oogen ërastrelen en overtuigde rtch intusseben of del de zoetste, de heerlUkste droomen. „Als men Deze verpleegsters zUn voor «en zware taak gesteld, die zU echter met opgewekt heid en toewUdlng vervullen en tudens onze rondwandeling door het gebouw kon de di recteur niet nalaten zUn voldoening en waardeerlng uit te spreken voor het werk van de Zusters, die door haar voortduren- den omgang met de patiënten zulk ren groeten invloed kunnen uitoefenen. Een invloed die goed en weldadig Is; men merkt het meteen a1® men in ren der afdeellngen komt Er heerscht ren opgewektheid, die geen anderen dan goeden invloed kan heb ben, temeer, omdat ook de gemoedsgesteld heid m deze inrichting zulk ren belang rUke factor is ondag 16 October zal het R. K. Sanatorium Dekkerswald jaar bestaan. Er is reden om dien dag met dankbaarheid en fees- lelijkheid te vieren, want voor stichting of een gebouw of een derneming mag een periode van kwart eeuw dan al niet zoo lang zijn, hier staat het anders. In deze afge- loopen vjjf en twintig jaren immers heeft de bestrijding van de tubercu lose een grooten vooruitgang ge maakt, en het resultaat hiervan weer spiegelt zich in de ontwikkeling Dekkerswald. Om her overschot van den koffie-oogst, dat. zooals bekend is, iefler jaar in zre geworpen wordt, daar anders de koffieprijs te laag sou worden, toch nog te gebruiken. zUn thans in Brazilië proeven genomen, om olie uit de bon nen te persen, die dan voor de zeepfabricatie gebruikt kan worden. De proeven hebben gunstige resultaten opge leverd. De boonen bevatten ongeveer 14 pet. olie. De schrermessenkonlng f Gllette heeft tijdens zUn leven ren verbitterden strijd om het be houd van zUn patentrechten moeten voeren en die strUd is natuurlijk nog niet geëindigd. De maatschappU onderhoudt 'n eigen uitge- strekten detectiven- en spionnendienst, die tot taak heeft, alle fabrieken van concurrenten te controleeren of er geen Inbreuk gemaakt wordt op de patentrechten. Ieder oogenbllk vraagt de Ollettenfabriek nieuwe patenten op ren of andere kleine verandering. Een reeks processen zUn bU de rechtbanken in de- Amerikaansche Staten in behandeling. Niet altUd zUn de middelen welke in dezen strUd gebruikt worden even fair. Oilette be proefde alles om van lastige concurrenten be vrijd te worden. Kort voor zUn dood presen teerde hU een getuige van een tegenpertU 1500 dollar, wanneer hU voor den duur van het proces het land verliet Verder zouden hem nog 50 dollar <plm. f 80> per dag voor zUn onder houd betaald worden. Het schrerapparaat is in Amerika een zeer begeerd en voornaam artikel en men hoort met verbazing wat men al uit dit nietig voorwerp kan maken. Zoo koopt een horlogemaker in New York oude scheermesjes om er secuur loo- pende uurwerken van te maken. Een farmer in Texas heeft er ren grasmaaier mee gemaakt In Duitschland heeft men er potloodslUpcrs en sigarenknippers van vervaardigd. Men kan dus van de Amerikanen wel loeren, hoe men rationeel kan te werk gaan. Van den anderen kant hechten de fabrieken van Gllette er groote waarde aan. dat uitslui tend eerste klas scheermesjes in den handel komen. Een kleine fout en het mesje wordt dadelijk bU het oud User gegooid. Ondertusachen hebben zich zoo vele afgekeurde mesjes opgehoopt, dat men bü het Ministerie van Oorlog toestem ming vroeg deze scheermesjes deq Oceaan in te mogen werpen. WerkelUk laat een fabrikant tweemaal per maand ren schip uitvaren om de afgekeurde scheermesjes in het water te gooien. De operatiekamer te Dekkerswald

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1938 | | pagina 17