Het woord is weer aan de vier iriogendheden i I 1 |i ONS BLAD f' heden De kerkstrijd in Oostenrijk 4 vëReenigde katholieke pers Het nieuws van DE BAROMETER te De defensie van Roemenië OUDSTE INWONER VAN ARNHEM 100 JAAR Hongarije mobili seert Hitler ontvangt Daranyi Weenen wordt geoordeeld HONGAARSCHE NOTA’S TE VERWACHTEN? ing With. De moord in Den Haag ■v aar k Ml Stand sp TMertag nw vjp.; 7M ▼arts* staral; 7649 De opheffing der „Arbeitsgemeinschaft” Generaal Argeseanoe, minister van Oorlog, afgetreden Het Britsche legioen mag naar huis Duitsch-Hongaar ache besprekingen te München over het vraagstuk der nieuwe grenzen EISCHEN VAN DUIT SCHERS IN DENEMARKEN Uit protest tegen Duitsche methoden De stemming te Weenen na de rede van Bürckel - Prins Bernhard op felicitatie- bezoek AMuoige uan de kruier-staking op de Londensche stations moeten de reizigers setf voor het vervoer, der bagage zorgen f Boedapest en Praag geven ieder een eigen verklaring voor het staken der besprekingen Mackenzie weigert de Nordwin op luchthaven te Washington te ontvangen „Ethnische basis** blijkt een rekbaar begrip VOOR UW ZUIGELING GECONDENSEERDE KARNEMELK MET BLOEM NUTRICIA” - ZOETERMEER De Osservatore Romano geeft het ware verloop der droeve gebeurtenissen weer TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 13 DE PRIJS OER ADVERTENTIEN trodraagl 20 et p. ragol; Ingazondan Madadaallngan 40 et O. C. BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE Uitvoerig tarief voor edvortoeren bij abon- Signalement van den ver- moedelgken dader DIT NUMMER BESTAAT UIT 12 BLADZIJDEN Vrijdagavond werden vdf lichtingen opgeroepen Gevangen genomen Amerikaansche vr iJwiUigers, die aan de zijde de regeering van Valencia streden, zijn te Hendaye aangekomen, waar zij tegen Italiaansche vliegers, die door de roo dc troepen zijn gevangen genomen, zullen worden uitgewisseld Het Slowaaksche standpunt Joh. Lauwert, Payglop 3 ALKMAAR München, i 4 Oct. r ri NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD Administratie verstrekt. telijk :l ering de e< Slowaklji werd ons t son MO IN ALLE goed assen hen dea iden- iads- »an H an il en ken. t be- olbe- te H- doen lang een de Daarom konden w(j niet het ontwerp WU gebracht in hotel *nde weet weer. □ces. den d. Issen 1. De is ten or 1 Hef- nand Men naar lenk- ook ge- hei atles rslag Fs- toe- Een rondschrijven, aan de leden der vereeni ging verzonden, verklaarde na het verbod uit het Weensche dloceesblad te hebben geciteerd bet volgende: van minderheden Na de openingsplechtigheid van de Kema op het landgoed Den Brink te Arnhem te hebben bijgewoond, heeft Z.K.H. Prins Bernhard zich naar het in de onmlddellljke nabijheid van het landgoed gelegen rusthuis Hoogstede begeven, waar de oudste inwoner van Arnhem, de heer J. E. Labots, die Vrijdag juist zijn honderd sten verjaardag vierde, wordt verpleegd. s«n ver- t ge- s en huur lerbtJ hou- jellJk ideld e le- ded leaux izich n in maar vele a. de ie in sjjn. zijn, wen- flvta dezer thub db- rerleg ilgin- egin- t van „WIJ vinden hierin reden om, in bevestiging van onze herhaalde trouwbetuiging aan de Kerk en den Führer, onzen betrokken mede werkers te verzoeken, in hun loyaliteit aan Kerk en Staat te volharden en in vanzelf sprekende standsdiscipline aan het vermelde verbod gevolg te geven. Wij schelden in het bewustzijn, zoowel de Kerk als den Staat gediend te hebben.... Als laatste woord van geleide moge u de inhoud van een brief dienen, die een van onze geeste lijke medewerkers dezer dagen tot ons richtte: ,Js de vorm van de Arbeitsgemeinschaft dus niet meer te verdedigen, zoo willen wij toch allen trouw blijven aan haar diepsten zin, eerlijke samenwerking met alle opbouwende krachten van volk en staat.” Volgens de mededeelingen van de Universe sou de vereeniging grootendeels uit leeken hebben bestaan en zouden 50 priesters ge suspendeerd zijn. In werkelijkheid zjjn in ’t geheel geen kerkelijke strafmaatregelen ge troffen. der zijn gaai toch sr in r «M van t be- f een N.V., kan wel zien, rzoek inds- i het s de ling- f ge- lt i te* raak* I K>R- ordig glok- weer noo- 1 ra- heb- eheei Des» hrij- s te il de stand dat leden ina- S00 BOEKAREST, 14 Oct. (Havas). Ge neraal Argeseanoe, de minister van Natio nale Verdediging, is afgetreden. Ook ge neraal Gist», onderstaatssecretaris aan het zelfde departement, heeft sjjn ontslag ge nomen. (Havas), drie uur geen kan u hi« Bijzonderheden over Arbeitsgemeinschaft geestelijken. De vereeniging bestond voor het overgroote deel uit geestelijken, zoodat met het wegvallen van deze leden door het bisschoppelijk verbod er weinig meer overbleef en de opheffing voor de hand lag. Het mag echter in dezen tijd en vooral waar over de geloofstrouw en de dis cipline van den Oostenrljkschen clerus allerlei zonderlinge berichten verspreid zijn als ,een verblijdend teeken vermeld worden, dat na het bisschoppelijk verbod -4e geestelijken, die van de vereeniging lid uitmaakten, eenstemmig be sloten tot opheffing van de „Arbeitsgemein- -» zmafi- or. sulks oohriftcljjk aan Hard. limiteer meedeelden NEW YORK, 14 Oct. (Havas). De commissa ris der luchthavens van New York, Mackenzie, heeft geweigerd deel te nemen aan de ontvangst van het Duitsche Oceaanvliegtuig „Nordwind”, dat morgen op het vliegveld Washington aal aankomen. Mackenzie heeft dienaangaande een particu lier telegram gericht tot den Duitschen am bassadeur, waarin hij zegt: „De Amerikaansche katholieken kunnen geen betrekkingen onder houden met Duitschers. zoolang Duitschland niet den weg naar de beschaving terug heeft gevonden op het gebied van geloofsvrijheid, en in het bijzonder wat betreft de behandeling van Kardinaal Innltzer en de OostenriJksche ka tholieken." IS HET ZUIGELINGEN VOEDSEL HETWELK SEDERT TAL VAN JAREN DOOR MEDICI MET SUCCES WORDT VOORGESCHREVEN VRAAGT PROSPECTUS IN ALLE PLAATSEN V E RT £G E N W 00 P DIG D de tn de P te ie te een», theb- Isten. s sa- vorig Hongaarsche delegatie aanvaarden, steeds bereid met haar te onderhandelen op de basis der belde ontwerpen. Wjj zijn overtuigd, dat een compromis moge lijk is. Toch ben Ik van meenlng, aldus Durcansky, dat het onder de huidige omstandigheden, waar in de Hongaarsche delegatie om duidelijke redenen niet kan toegeven, wel wenscheljjk zou zijn, dat de kwestie met bijstand van een neu trale mogendheid werd opgelost. Indien de Hongaren deze laatste poging nog van de hand zouden wijzen, zou het aan de vier mogendheden van München zijn definitieve be slissingen te nemen.” De commissaris van politie van den Justl- tleelen dienst O te ’s-Oravenhage verzoekt op sporing, aanhouding en voorgeleiding van een onbekenden man. die gehoord moet worden in verband met den moord op Margrltha Lens Groen, gepleegd in perceel Molenslootstraat 38 te "s-Oravenhage in den morgen van 13 Oc tober. Deze man stapte dien dag omstreeks 1196 v.m. bij de Laakbrug te ’s-Oravenhage in een vrachtauto. HU was zeer nerveus en telde, dat hi) met spoed naar Dordrecht moest gaan. HU Is evenwel te Rotterdam bU de Kolenhavenbrug afgestapL Aan de rechterhand had hij een z.g. schaaf wond, welke nog bloedde, terwUl het Unkerpano van zUn regenjas onder den zak een naar be neden loopende scheur vertoonde. Signalement: oud tusschen 30 en 35 Jaar, lengte ongeveer 1.75 M., gladgeschoren normaal gelaat, eenlgszlns groote neus, bruine oogen zwart krullend, springend haar, blootshoofds Kleeding: blauwe pantalon, donker blauwe regenjas, slappe boord, zwarte lage schoenen. De man was als heer gekleed. KOPENHAGEN. Havas seint d.d. 14 Oct. Volgens de „Polltlken" heeft Schmidt, Duitscn afgevaardigde van Noord-Sleeswjjk, gisteren in het Folketing verklaard, dat de Duitsche bevolkingsgroep haar eigen cultureel beheer moest hebben naast een moratorium in ver- band met economische moeilUkheden, terwijl maatregelen bebooren te worden genomen, op dat de Duitschers hun eigendom kunnen be houden. Alle nationale problemen, aldus aaide hU. kunnen niet worden geregeld als in Oos tenrijk en bet Sudeten-Duitsche gebied, meer bet cultureels zelfbeheer kan verwesenlUkl worden. Deze kwestie en die van een nieuwe wetgeving voor den grond zijn zoo belangrijk dat aldus Schmidt men zou afzien van bet Indienen van anders elschen der Duitsche minderheid. De redenen van het aftreden van Argeseanoe en Olatz zUn nog niet officieel bekend, doch In welingelichte kringen merkt men op, dat het aftreden samenvalt met het einde van een reeks mlnlsterleele besprekingen, welke gewijd waren aan een diepgaand onderzoek van de be wapening van het land. Na de op 13 October te Sinaia gehouden conferentie, werd in een com muniqué medegedeeld, dat men een nieuwen grondslag had vastgesteld voor de ontwikkeling der bewapening en de uitrusting van het leger. Generaal Argeseanoe had de portefeuille van Defensie aanvaard korten tijd voor de samen stelling van het kabinet Mlron Chrlstea. Een nieuwe minister zal voor het einde dezer week benoemd worden. Dat het aftreden grootere reorganisatie der régeering tengevolge zal heb ben, is weinig waarschijnlijk. De tengevolge van de onderbreking der Hon- gaarsch—Tsjecho-Slowaaksche onderhandelin- gen ontstane toestand, de dreigementen, die nog tijdens de onderhandelingen van Tsjecho- Slowaaksche zijde geult werden, benevens de door Tsjecho-SlowakUe genomen militair» maat regelen hebben in het belang van de opvoering der militaire veiligheid van Hongarije nieuwe maatregelen noodzakelijk gemaakt Tot dit doel vaardigt de Honved-mlnlster Zaterdag een pro clamatie uit, waarin het oproepen van vijf lich tingen bevolen wordt. De dienstplichtigen, die bebooren tot de lichtingen 1908 en 1911, moeten zich reeds Maandag bj) hun troep melden. handen stellen van de mogendheden, zullen wjj nogmaals probeeren directe onderhandelingen met Hongarije aan te knoopen. Het is niet bui tengesloten, dat wij een derden staat verzoeken als bemiddelaar tusschen ons op te treden. Afgevaardigde Sidor 1 zal binnenkort naar Warschau vertrekken, waar hij misschien hier over onderhandelingen zal aanknoopen. officleele godsdienstonderricht op de scholen wilden laten deelnemen. In verschillende geval len is daarbij druk In negatieven zin ultge- oeffnd. Desondanks hebben de ouders In overgroote meerderheid naar de landstreken verschillend van 80 tot bijna 100 pet. aan het godsdienst onderricht op de lagere school vastgehouden. Voor het middelbaar onderwijs zijn de cijfers minder gunstig; de liberale mentaliteit van de Oostenrijkers en de geest van de jeugd zelf komt daarin tot uitdrukking. De verwachtingen voor de naaste toekomst zijn echter algemeen zeer somber. De rede van Bürckel heeft niet alleen het anti-clericallsme, dat in Oostenrijk vanouds levendig is, maar ook den haat tegen het vorige regime, dien de nazi’s met de socialisten deelden, in volle kracht op de huidige kerkelijke overheid losgelaten. Wij hebben kunnen constateeren, hoe Bürckels rede, waarin bijtende spot met hartstocht afwisselde, bij zijn gehoor „insloeg”. Zooals wjj reeds eer der opmerkten, zijn verschillende partijkrlngen in Oostenrijk, en vooral In Weenen, nog scher per anti-kerkelijk dan dat in Duitschland het geval is. De verhouding tot het vorige regime heeft daartoe vanzelf geleid. Indien de rede van Bürckel beteekent, dat deze kringen voortaan den toon zullen aange ven, zou in Oostenrijk een nog scherper strijd te verwachten zijn dan In het oude Rijk. Demonstraties bü het aartsbisschoppelijk pa leis werden vanavqnd door de politie voorko men. Uit den stroom van voorbijgangers, die van de demonstratie terugkeerden, klonk nu en dan een kreet als „Innitzer-Jude”. i BUREAUX: ALKMAAR, Hof 6. Telefoon 4330 en 4220 DEN HELDER, Stationsstraat 4, Telefoon 771 HOORN, Koepoortsweg 94, Telefoon 412 SCHA GEN, Molenstraat 52. Telefoon BI. ABONNEMENTSPRIJS: Met Inbegrip van gratis ongevallenverzeke ring: voor Alkmaar /2.— per kwartaal of 15 cents per week, voor bulten Alkmaar V 2.50 por kwartaal of 20 cents per week. Ultg. N. V. Drukk. De Spaamestad - Haarlem. BOEDAPEST, 14 Oct. (Krater) De Hra- raarzehe regeering heeft vanaveod 4e mobilisatie van vijf lichtingen gelast. Het Hongaarsche Telegraaf Agentschap pu bliceert in verband met de mobilisatie van vijf Hongaarsche lichtingen een bericht van den volgenden inhoud: DIENST AANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan geboden, geplaatst onder do Omroeper- rubriek 10 ct. per regel De geestelijken, die van deze vereeniging deel uitmaakten, waren meerendeels vurige voor standers van het nieuwe regime. Verschillenden behoorden reeds onder het vorige regime tot de oppositie. Zij poogden nu bemiddelend te wer ken tusschen de kerkelijke en de partij-Instan ties. Doch voor zulk een tusschen-instantie was feitelijk geen plaats; zij moest in een scheeve verhouding komen tot de ééne of de andere zijde, en haar bestaan zelf kon een soort van kritiek op of voorbehoud tegenover de kerkelijke over heid beteekenen. Overigens is zelfs voor hem, die de nog al vage bedoelingen der vereeniging zou deelen, noch de taak, noch de plaats van zulk een on- hierarchlschen priesterbond erg duidelijk. De opheffing is dan ook de reëelste oplossing. Indien .jellglöser Friede” in Oostenrijk mogelijk is, zal hij tusschen de overheden moeten wor den gesloten. Verblijdend is ook geweest de wijze, waarop de ouders zijn opgekomen voor het godsdienst onderwijs aan de schoolgaande jeugd. De over heid heeft n.L van de ouders een verklaring ge vraagd, of zjj hun kinderen al dan niet aan het Jhr. mr. H. M. van ffaersma da With, die benoemd zal worden tot gezant te Berlijn Zt de dat eed Het Hongaarsche regeeringsblad „Estl Ujsag” bericht ten aanzien van de afgebroken bespre kingen te Komarom, dat Hongarije op grond van de overeenkomst van München van Tsje- cho-Slowakije opeischte 13948 vierkante kilo meter met 1.030.000 inwoners. De Tsjechen bo den aan 1838 vierkante kilometer met 105.000 inwoners, dus een zevende van het opgeëischte gebierl en een negende van de geëlschte in woners. Hierna werden de onderhandelingen afge broken. Minister Durcansky, lid van de Slowaaksche autonome regeering, heeft vandaag te Bratis lava tegenover den vertegenwoordiger van Ha vas verklaard: „WU willen ons met de Hon garen verstaan." .„Voor wij de oplossing van het probleem In De Prins was in gezelschap van den burge meester van Arnhem, den heer H. P. J. Bloe men. Z.K.H. heeft zich eenlgen tijd op minzame wijze onderhouden met den krassen grijsaard, die nog helder van geest is, dagelijks een wan delingetje maakt en ztjn ptjpje rookt. De Prins wenschte hem toe, dat hjj nog menig jaar van zijn levensavond zou mogen genieten. Na dit bezoek vertrok Z.K.H. per auto naar Soestdijk. LONDEN, 14 Oct. (Havas). Het bestuur van het Britsche legioen heeft bericht ontvangen, dat zijn aanbieding van 1000 vrijwilligers voor gebieden in TVJecho-Slowaklje, waar volks stemmingen moesten worden gehouden, niet meer noodig is. Onze Romeinsche correspondent seint d.d. 14 October: Hitler had te München een onderhoud met Daranyi over het Hongaarech Slowaaksche grensvraagstuk. De minister van Defensie in Roemenië, generaal Argeseanoe. afgetreden. Inval in bankierskantoor te Amsterdam. Drie directeuren gearresteerd. Fraudes^ tot een bedrag van anderhalf a twee mil- lioen gulden. Prins Bemhard heeft een bezoek gebracht aan den oudsten inwoner van Arnhem, die Vrijdag honderd jaar werd. Ernstig verkeersongeluk te Pey-Echt; een doode, een gewonde. Tot Nederlandsch gezant te Berljjn zal worden benoemd jhr. mr. H. M. van Haersma de With, thans gezant te Washington. Z. K. H. Prins Bernhard heeft het nieu we gebouwencomplex der KEMA in be drijf gesteld. Wijziging in de admi^btratie der Ned. Spoorwegen. Films Fotopapieren - Ontwikkelaars - Fotopieten Albums - Fotoboekjes - Fotoeplegsla Fototaaaehen - Projectle-apparaten - Projectie- Illma Geelfllters ZIEKENFONDSLEVERANCIE* In ran interministerieels conferentie onder voorzitterschap van Koning Carol heeft men een nieuw richtsnoer voor de herbewapening van het land vastgesteld. uur zullen worden overhandigd vier mogendheden De Hongaarsche delegatie heefe een plan voorgelegd, volgens hetwelk Slowakije 11368 vlerk. K.M. van zijn gebied met 1.120.000 Inwo ners zou moeten afstaan. Subkarpatisch Rus land zou volgens dit plan Hongarije 1983 vlerk. KM. met 318.000 inwoners moeten afstaan. On der deze omstandigheden zouden Slowakije :n Subkarpatisch Rusland door aan Hongarije 670.000 Hongaren terug te geven, meer dan 650.000 bewoners van het Slavische ras ver- liezen. De Slowaaksche delegatie heeft harerzijds voofgtateld aan Hongarije 5.784 vlerk. KjiC met 395.000 inwoners af te staan, waarvan 48.000 Slowaken. De 300.000 Hongaren, die in Slowa kije zouden moeten blijven, zouden de 300900 Slowaken van Hongarije compenseeren. de opheffing der van Oostenrij koche (Van onzen eigen redacteur) WEENEN, 13 Oct. e rede van Bürckel heeft geen groote ver- j anderlng in den toestand gebracht. Zl) heeft weliswaar de tegenstelling tusschen het nazi-regime en de kerkelijke overheid In Oostenrijk voor het eerst in de volle openbaar heid gebracht, en zij deed dat met een heftig heid, die aan de meest pessimistische verwach tingen beantwoordde. Toch vermeed Bürckel, de persoonlijke kwesties tot het uiterste toespitsend, prlnclpleele beslissingen, met name in de kwes tie van het lidmaatschap der partij voor Ka tholieken. In sommige Weensche partijgroepen was reeds een actie in gang om partijleden voor de keuze te stellen tusschen partij en Kerk. Bürckel heeft dit alternatief echter vermeden. In zijn felle rede heeft Bürckel ook gezinspeeld op de kwestie van de „Arbeitsgemeinschaft für den rellgiösen Frieden". HU vermeldde het bis schoppelijk verbod, sprak zijn sympathie voor de vereeniging uit, maar verklaarde de geeste lijken niet tot indiscipline te willen aansporen. Tegenover de officleele Duitsche berichtge ving en een bericht van Havas over de ge welddadigheden te Weenen stelt de OaMrva- tore Romano thans haar eigen informaties. Terwijl de eerste berichten het werk van ds politie in een gunstig licht stelden bleek uit de informaties van de Osservatore Romano, dat de politie in gebreke is gebleven; zij kwam 4C minuten te laat. Het blad geeft voorts uit voerige details omtrent de geweldpleging, die niet den minsten twijfel laten over de uitgebreid heid der vernieling. Dit is weer in tegenstel ling met de eerstgenoemde berichten. Het blad maakt voorts gewag van de beschuldiging van provocatie door den Weenschen districtslelder agf^ de kerkelijke overheden gericht en een jisrotectvergadering op het Heldenplata. De ob jectieve enormiteit der feiten geeft den meest welsprekenden commentaar en veroordeellng. Uit de confrontatie van de officleele berichten, de kwijtschelding van straffen en de beschul diging van provocatie met de SMr ernstige fei ten blijkt duidelijk dat men niet alleen ver verwijderd is van respect voor de Kerk, de veiligheid van de religie, de eerbiediging van personen en geheiligde zaken, en de be hoef te om den naam vair het land hoog te houden, maar d«t men zelfs de verdediging van Ce geweldpleging op zich neemt door de slachtoffers--van do gewelddadigheden b|j het publiek aan te klagen. Dit onrecht Is het sinis tere resultaat van de dagelijksche, ongestraf te en aangemoedigde campagne vsm beschul diging en verdachtmaking. Het Duitsche Nieuwsbureau deelt mede, dat de besprekingen met Daranyi liepen over vraagstukken betreffende de Hongaren in TSJecho-Slowakije. De eerste bespreking heeft ongeveer een uur geduurd. De Tsjecho-Slowaaksche minister van Bul- tenlandsche Zaken. Chvalkovsky, heeft van middag opnieuw een bezoek gebracht aan rüksmlnlster von Ribbentrop In hotel „Vier Jahreszelten” te München. Hitler heeft vanmiddag om in het Fiihrerhaus den vroegeren minister-president van Hongarije, Daranyi, ontvangen, die in het be gin van den middag per vliegtuig te München was aangekomen. Daranyi was vergezeld van den Duitschen gezant te Boedapest, baron von Erdmannsdorf. Om vjjf uur vanmiddag duurde de bespreking nog voort. Aan de onder handelingen nemen deel von Erd mannsdorf, won Ribbentrop en adjudant van Hitler. Brueckner. BOEDAPEST. 14 Oat. (H.T.A.) Nu het vraagstuk van 4« Hongaar sche minderheden in Tsjecbo- Slowakjje niet tot een oplossing is gekomen door de onmiddellijke onderhandelingen tusschen de beide betrokken regeeringen, treedt de toegevoegde verklaring van de con ferentie der vier mogendheden te München in kracht, volgens welke het vraagstuk onderwerp zal zijn van een nieuwe bijeenkomst der vier te München aanwezige leiders der regeeringen der vier mogendheden. Men gelooft, dat in de eerstvol gende 48 uur Hongaarsche nota’s aan de- van München. De Hongaarsche delegatie weigerde op deze basis te onderhandelen, hoe wel wjj zeiden, dat het slechts een plan was en wjj bereid waren over zekere concrete punten te onder handelen. Ik herhaal, aldus Durcans ky, wjj willen ons met de Hongaren verstaan, doch wjj aanvaarden geen dictaat. Wjj hebben niet in een oor log de nederlaag geleden en wjj heb ben hetzelfde recht op rechtvaardig heid als de Hongaren. Pi =i i.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1938 | | pagina 15