DE
Millioenenzwendel ontdekt
Wat er bij de Spoorwegen
gaande- is
DOUWE EGBERTS
i
IDOZAN helpt
I
0ub -ftoU. «^‘Pijptabak,
Waar nijverheid-en handel
samdk gingen
DIRECTEUREN VAN EEN
BANK GEARRESTEERD
NIEUWE MEESTERS
NIEUWE WETTEN
Restaurant DORRIUS
Schout 15^
ZATERDAG 15 OCTOBER 1938
i
van
Bankgebouw gesloten
„Het ligt niet in de bedoeling
Personeelsbelangen
Kwakzalver maakt een
slachtoffer
Hoe men het bedrijf
heeft te zien
Voortzetting en slot der algemeene
vergadering te Arnhem
Door speculaties effectenbezit
vele kleine spaarders
verdwenen
Leege ruimten in plaats
van effecten
Wijzigingen in de organisatie
Vereeniging Armenzorg
en Weldadigheid
Negen maanden gevangenisstraf
geëischt
Mechanisatie sigaren
industrie
'-Oopvoert
perron»
Nog een directeur gearresteerd
Financieel weekblad had
gewaarschuwd
Het vervoer van stukgoederen
tot
het ontslag op groote schaal
van personeel van SS jaar
en ouder over te gaan”
VAN WEE^ TOT WEEK
Godloozen-actie
bü
gemeengoed
KNNO
K. M.
D.
op
A
beschei-
dat
eerste zou dit
steld
geen
ebt.
het
By de Tweede Kamer is een wetsontwerp In
gediend om den werkingsduur van de wet van
5 November 1936, houdende tijdelijke maatrege
len betreffende de mechanisatie in de sigaren
industrie, met twee Jaren te verlengen.
en
ap
en
De directie is voornemens, voort te gaan op
den reeds vele jaren gevolgden weg, die leidt
naar een zoo eenvoudig en doeltreffend moge-
HJke organisatie en een deel van de m te voe
ren wfjzigingen lag reeds in het voornemen
grove
laste
nog
het
Dit vraagstuk heeft men thans vrijwel onder
de knie en de KMerlandsche Spoorwegen sul
len van het gebruik van deze moderne vinding
de primeur hebben.
Binnenkort zullen daarover nadere inzon
derheden gedaan worden.
85
vervoer van
belast.
N. t. Voorburgwal b. h. tpai. Amsterdam.
OU Will IN 9 U CARTE
Uitdrukkelijk verzekerde prof. Goudriaan
dat het niet in de bedoeling ligt, tot het
tentslag op groote schaal van personeel van
55 jaar en ouder over te gaan. Evenmin
koestert de directie het voornemen in de
afvloeiing van personeel principieele wij
zigingen aan te brengen en ouderen te gaan
vervangen door jongeren, hetgeen nimmer
is overwogen, noch overwogen zal worden.
Tijdens een persconferentie met de Di
rectie der Nederlandsche Spoorwegen, te
weten prof. dr. Ir. Jr Goudriaan Jr., ir W.
Hupkes en ïr. W. F. H. van RUckevorsel,
waarbij ook de Secretaris van de Maat
schappij, de heer Wanslnk aanwezig was, is
een uiteenzetting gegeven tan de nieuwe
maatregelen bjj dit bedrijf.
Reeds geruimen tijd bestond bij justitie
en politie het vermoeden, dat door de bank
op oneerlijke wijze zaken werden gedaan.
Ook in beurskringen liepen den laatsten tijd
over deze zaak zonderlinge geruchten. Reeds
meer dan eens hebben cliënten, die zich ge
dupeerd achtten, omdat zij hun vorderingen
niet betaald kregen, het faillissement van
de bank aangevraagd. Steeds peer wisten de
firmanten de lastigste cliënten op de een of
andere manier tevreden te stellen, zoodat
de faillissementsaanvrage weer werd inge
trokken.
die bureaux, vrijwillig, doelbewust,
b.v. te bicafiten gaat!
Zoo Is de toestand. Wü moeten deze gevaren
durven zien en niet, voortleven in den jvaan, dat
bi) ons niets gebeuren kan.'Vandaar dat die ten
toonstelling zoo nuttig is, en dat het werk van
de actie „Voor God” zoozeer onzen steun ver
dient.
Al wat vervoer is, resorteert onder Ir. van
RUckevorsel, terwijl de commercieele zaken een
nieuwe eenheid zullen vormen onder de dage-
Ujksche leiding van den secretaris, den heer
men dezer dagen aan den HJve ondervonden,
dat zooiets mogelük te. In dat katholieke land
te gedreigd, dat de seminaries ter opleiding van
priesters aan de zorg van de bisschoppen zullen
worden onttrokken. Denkt u eens in, wat dit
beteekent!
WU zeggen altijd masr: zoo iets kan hier
nooit gebeuren. Maar zooiets wordt hier toch
alvast toegejuicht door degenen, die de Kerk
bestrijden onder het mom van zich te richten
tegen eeij politiek katholicisme.
WU zeggen altUd maar: Ja. maar de Oosten-
rUksche katholieken waren er ook naar! De ka
tholieken van Spanje, van Mexico, van Oosten
rijk, van Zuid-Duitschland, waren niet aoo de-
gelük als wij!
Het zou wel wonder wezen, als overal elders
de katholieken zwak waren, maar nu juist in
ons land heel sterk.
Dat het niet zoo te, blijkt wel uit de gegevens
van rnr. Dlepenbrock in „De ZonnewUzer".
Behalve de talrüke gemengde huweUJken, se
dert 1914 met 2200 toegenomen, wijst hü als
oorzaak aan de geboortebeperking, die inde
katholieke zuiderprovlncies Brabant en Limburg
volgens de statistiek het ergst moet zijn, ten
minste deze ifrovincies vertoonen de grootste
geboortedaling van het heele land. Wist u dat?
Waarlijk, voor de godloozen-actie, zooals die
gevoerd wordt, biedt ook het katholieke Neder
land zaaigrond!
Vooral de Neo-Malthuslaansche propaganda, die
onze menschen van de Kerk verwijdert, te hier
een zeer werkzaam middel. Van de adviezen,
op een der pureaux dezer propaganda verstrekt,
werden er 20 procent gehaald door katholieken.
Dit was het Amsterdamsche bureau.
„Van de 674? bezoekers noemden er zich 1250
katholiek”. Dit wil zeggen, dat 1250 katholieken
in Amsterdam zelf hun huis uitgingen, zich naar
zulk een bureau begaven, daar om raad vroegen.
Het zün dus geen menschen, die misleid werden
door een huisbezoeker. Neen, ze gingen zelf naar
ils men
W. PloegsmaBentum uit Veendam,
inlichtingen, wederom in verband
s 'advies en van het prae-advles
Daarin zal spoedig worden voorzien door het
invoeren van zoogenaamde spoorweg-auto-
laadklsten. Ben sending van 5 ton kan dan
in laadkisten zonder behulp van een kraan,
door automattseering van den aanhangwagen
op eep trailer gebracht worden en zoo naar het
bestemde adres vervoerd worden.
ontstond welvaart »n waalde Ean
uitingen, de Oud-Hollandsche Pijptabak, is nu
geworden. Vraag Uw winkelier
175*
vervoer van stukgoederen. Men heeft h<
de Spoorwegen reeds thans aoo ver gekl
dat goederen, die vandaag worden aangebi
morgen thuis worden bezorgd waardoor U
vervoer van stukgoederen een regelmatig a
te verkregen.
Er moet echter nog een regeling w|
verkregen voor het vervoer van wagenladl
aan adressen, die niet in de nabUheld van het
spoorwegnet zün gelegen en vota* het ver
dere transport op auto’s zün aangewezen.
Voelt V zieh -o oehtendf vemueMf
Ook de directeur van een N.V., die in het
zelfde gebouw een kantoor had en nauw samen
werkte met de bank, te aangehouden. In bet
kantoor van deze N.V. te eveneens een nauw
keurig onderzoek ingesteld. Ook hier werd de
boekhouding in beslag genomen.
De aangehoudenen ontkennen alles. Het
Is echter wel Beker, dat het tekort tusschen
de anderhalf en twee milUoen ligt. Hoogst
waarschijnlijk Is het effectenbezit met spe
culaties verdwenen. Wel ven nog eenige ef-
fêcten gevonden, doch deze hadden weinig
waarde.
verschenen.
aan de
van deze
Vele cliënten hadden geld en vooral effecten
aan de bank in leendepot gegeven; de bank ver
kreeg hierdoor het recht de effecten te beleenen
en met het aldus verkregen geld transacties te
doen. De cliënten kregen dan van de bank een
hoogere rente dan de effecten plachten te ge
ven. Vele menschen zUn door de hoogere rente
overgehaald, hun in effecten belegde spaargelden
aan de bank toe te vertrouwen.
Bjj de huiszoeking zUn deze effecten evenwel
niet teruggevonden. Waar zich effecten moesten
bevinden, waren slechts leege ruimten.
Ook waren er cliënten, die effecten in re
kening-courant hadden gegeven tot zeer
hooge bedragen. Ook van deze effecten, yele
honderdduizenden waard, te niets terugge
vonden bü het zeer nauwkeurige onderzoek
van de justitie en de recherche.
Prof. Goudriaan gaf een verklaring van de
taakverdeeling van de nieuwe directie, waar
over reeds een en ander is meegedeeld en van
hetgeen daaruit zal voortvloeien.
Deze taakverdeeling te Iets geheel nieuws en
de vroegere twee-hoofdige directie kende haar
niet
Ir. J. Goudriaan zal zich meer In het büzon-
der bezig houden met commercieele, financiee-
le, administratieve en sociale aangelegenheden,
waartoe o.m. personeelskwesties behooren.
Ir. W. Hupkes zal zich meer in het bUzonder
belasten met de aangelegenheden van de dien
sten van tractie en materieel en van weg en
werken, terwül ir. W. van RUckevorsel met het
reizigers en goederen zal worden
De katholle!
‘eruit gegaan
Procent. Bedr
Procent van de bevolking, het te
ruim 3? procent. Er zün wel méér katholieken
dan toen, omdat de Nederlandsche bevolking
zich heeft uitgebreid, en ze hebben ook wel meer
macht en invloed, omdat de historische omstan
digheden Heft gewijzigd hebben, maar wie zich
blind stanrt op dezen vooruitgang, mag vooral
niet verbeten, dat de historische omstandighe
den gunstig waren en dat we toch eenige pro-
csnten verloren! De historische omstandigheden
kunnen opnieuw ongunstig worden. Dit te na-
tuurlUk niet te hopen, maar in Oostenrük heeft
Wat het eerste betreft, zulks acht de direc
tie niet vereenigbaar met de etechen van een
goed tedrUfsbehrer.
Een dergelUke maatregel, om zonder onder
scheid te maken aan ouderen ontslag te geven,
zou, aldus de heer Goudriaan, het bedrüf ont
wrichten en bovendien moet men niet aanne
men, dat het Spoorwegbedrijf dit zonder meer
zou kunnen doen.
BU het streven naar voortdurende bezuini
ging, zal dezelfde gedragslUn worden gevolgd,
als steeds is gedaan, waarbü met den perso-
neelraad is overeengekomen, om de oudsten het
eerste voor afvloeiing in aanmerking te laten
komen. DaarbU geldt de regeling van het
R. D. V. (Reglement Dienst voorwaarden), dat
personen boven 45 Jaar recht hebben op een
wachtgeld gelijk aan het uitgestelde pensioen,
dat hU te zUner tüd kan krugen.
De vervanging van ouder personeel door Jon
geren, werd óm twee redenen afgekeurd Ten
de heer Goudriaan te nog
steeds aan het woord uit een sociaal oog
punt zeer onredelUk zün en'een sfeer van on
rust kweeken. Een tweede argument, dat er
tegen zou zUn, te van flnancieelen aard en wel
dat deze maatregel geen geldelük voordeel op
levert. hetgeen spr. met een voorbeeld aan
toonde.
Het is een sociaal en ook eminent belang
voor een bedrUf zelf, dat het vast personeel
in dienst heeft. Dit geldt voor elk bedrUf, maar
voor de Spoorwegen nog sterker, omdat dit be
drUf de eigen werkloosheidslasten heeft te be
talen
In zün requisitoir achtte de officier
schuld van verdachte aanwezig en het tWi
gelegde volkomen bewezen. Spr. meende, dat
bier de hoogste straf, die men in zulke gevallen
kan opleggen, op haar plaats te en eischte een
gevangenisstraf voor den tijd van negen maan
den.
virdachte's raadsman, mr. Kok, pleitte vrü-
spraak. Uitspraak 28 October a.s.
Wansfnk. De oude traditie werdt gehandhaafd,
dat de secretaris van alles, wat de directie
doet, op de hoogte te en dus al haar vergade
ringen bUwoont.
De heeren J. D. Evers, chef van den dienst
van exploitatie en ir. H. E. Verschoor van
SleeuwUk, adjunct-chef van dezen dienst, die
nog tot het oude personeel van de H. IJ. 8. M
behoorden en den voor hen geldenden pen-
sioengerechtlgden leeftUd (60 Jaar) reeds heb
ben overschreden, verlaten, zooals gemeld den
dienst en zullen niet worden vervangen.
Vervolgens zün er zekere plannen voor wU-
zigingen op het gebied van den administratie-
ven dienst. Thans zün er 'n hoofdboekhouding
en een generale contróle.
Voor de Rotterdamsche rechtbank had zich
VrUdagmiddag te verantwoorden de 51-jarlge
koopman J. B. te Rotterdam, die reeds ettelüke
malen wegens kwakzalverU terecht gestaan
heeft»
Het zou aan zUn schuld te wUten geweest
zUn, dat een van zUn „patiënten” vru plotseling
was gestorven. Het betrof hier den 59 jarigen J.
de Laat te IJsselmonde. die lüdende was aan
een ernstig hartklepgebrek. HU meende, dat
de medische wereld befh met deze kwaal niet
meer kon helpen. Zoodoende kwam hü bü den
kwakzalver B. terecht, die hem eenige krulden
voorschreef. Deze krulden moesten dagelüks ge
nuttigd worden, waarbü de patiënt ongeveer vier
liter vocht tot zich moest neuten Deze behan
deling heeft het slachtoffer een week vol kun
nen houden.
Het vele vocht kon hü in zUn zieke lichaam
niet meer verdragen en hU staakte het innemen
der kruiden. Eenige weken later, op 13 Augus
tus stierf hU dan een hartverlamming.
Het parket van den officier van justitie te
Rotterdam stelde een onderzoek in en bü een
sectie op het lUk bleek al spoedig, dat een kwak
zalver aan het werk was geweest. Een proces
verbaal iegon B. werd opgemaakt, met het ge
volg. dat hU nu, voor de zooveelste maal, voor
de rechtbank moest verscbUnen.
De officier van justitie, mr. F. M. Wllbren-
ninek, had dood door schuld subs, onbevoegd
uitoefenen der geneeskunst tex laste gelegd.
Er waren vele getuige deskundf^n gedagvaard
die het er over eens waren, dat de hoeveelheid
vocht van vier liter per dag een weekc lang
funest was voor De Laat en dat dit ongetwU-
feld de doodsoorzaak te geweest.
Het was tegen half drie toen het parket, de
deskundigen op bankgebied en eenige recher
cheurs In het bankgebouw verschenen. De
officier van—justitie had een verlof
rechtbank gevraagd tot het doen
huiszoeking op groote schaal.
Groote consternatie ontstond in de lokalen
van het kantoorgebouw, waarin ongeveer tien
personen, in dienst van deze commanditaire
bankvereeniging. rustig aan den arbeid waren,
een arbeid, die onmlddellUk werd gestaakt bU
het verschUnen der Justitieele autoriteiten
In het privékantoor bevonden zich op dit mo
ment de beide directeuren. Na vertoon van het
verlof tot huiszoeking werd m alle lokalen en
in het bUzonder in de brandkasten en safes
een nauwkeurig en uitgebretd onderzoek inge-
Aangezien deze wet met ingang van 1 Januari
1939 vervalf, heeft de regeerlng zich beraden
over de vraag of verlenging van dezen maatregel
al dan niet wenschelUk moet worden geacht.
EenerzUds heeft zü zich bU de beantwoording
van deze vraag rekenschap gegeven van de
resultaten, welke met deze wet zün bereikt,
anderzUds heeft zü zich afgevraagd, of de om
standigheden. welke de regeerlng destüds tot
IngrUpen hebben genoopt, thans nog aanwe
zig zijn, of, voor zoover deze omstandigheden
zich op het oogenblik niet meer of in vermin
derde mate voordoen, zij zich bü hernieuwde
vrUheid ten aanzien van de mechanisatie we
derom zullen doen gelden. Naar de meenlng van
de regeerlng kon het met de wet beoogde doel,
n.l. groote economisch en sociaal ongewenschte
schokken ten gevolge van te snelle mechanteee-
ring in dezen tak van nUverheid op te vangen,
inderdaad worden verwezenlUkt. ZU is echter
van oordeel, dat voortzetting van den onder-
havigen maatregel met Ingang van 1 Januari
1939 noodzakelUk moet worden geacht, omdat
het wegvallen van desen maatregel wederom tot
een schoksgewUze mechanisatie zal lelden.
De heeren Hupkes en van RUckevorsel ver
vangen elkaar wederkeerig; de presidentdi
recteur, prof. Goudriaan wotót bü afwezigheid
vervangen door den heer Hupkes.
Betreffende de verhouding tusschen de
bankvereeniging Wiegerinck. Muschter
Co. en de verzekerlngsmaatschappU. verne
men wU, dat de bank alle aandeelen van
deze maatschappu in baar beeft had, zoo
dat zU in feite de directie voerde. Het
effectenbezit van de verzekeringsmaatschap-
pU was, zooals wü reeds schreven, overge
bracht naar de bank en hiervan te
cent over.
Anderhalf jaar geleden had een financieel
weekblad te Amsterdam reeds een alarmeerend
artikel over de bank geschreven, wat tot ge
volg had, dat vele deposito's bü de bank wer
den opgevorderd, welke toentertijd aUe zUn
terugbetaald.
De bank diende toen een etech tot schade
loosstelling in bü de rechtbank tegen het week
blad en de rechtbank wees In haar vonnis een
schadeloosstelling van 2000 gulden toe.
Naar wü nog vernemen, sullen ook waar-
schünlUk vele kleine spaarders de dupe zijn
van dezen bank-„krach.”
Ir. van RUckevorsel deed ten slotte
eenige Interessante mededeeilngen over
Tegengesproken werd het bericht, dat de
dienst van weg en werken met die van tractie
en materieel zou worden samengesmolten.
Eerstgenoemde dienst blüft als zoodanig be
staan.
Op een viaag, of er dan wel aan ontslag van
personeel gedacht wordt, omdat gesproken
wordt van geen ontslag op groote schaal
en er dus een zekere onrust geschapen zou kun
nen worden, zei prof Goudriaan, dat een vol
strekte garantie voor vastheid van een positie
in een bedrUf nooit te geven is. Door bespre
kingen met den personeelraad wordt echter
onrust voorkomen en natuurlük worden rech
ten gehandhaafd. Men moet evenwel zoo zui
nig mogelük zün, waarbU het vanzelf spreekt,
dat het personeel zooveel mogelük behoort in
gekrompen te zün.
Een bedrUf te een organisme, dat groeit en
steeds verandert. Men moet het niet zien, als
of veranderingen catastrophes zün. maar deze
hooren thuis in een natuurlük normaal groei
proces.
We moeten dus doordrongen zün van de
noodzakelükbeid om het groei-procee regelma
tig VOO^ te zetten en men raakt, aldus prof
Goudriaan, nooit uit-georganiseerd.
dienst bestrijden en die er alles voor over heb
ben hun tüd, hun geld, hun arbeid, hun
reputatie om de gedachte aan God weg te
rooven uit de maatschappü. ZU bfëogen daar
mede het geluk van hun medemenschen. Vol
gens hun vaste overtuiging te het Godsgeloof
een belemmering voor dit geluk. Zü voeren hun
actie tegen God met verachting van alle ge
varen, die hen van de züde der staatswetten
of der openbare meening bedreigen. Gevangenis
en beschimping trotseeren zü. Ja, zU zouden den
doo4. trotseeren en terwille van hun overtuiging
den brandstapel opgaan. Zü zouden de martela
ren van het ongeloof willen zün.
Behalve dezen, die juist door hun idealistische
overtuigingskracht de meest gevaarlüke zün, be
staan er de hardnekkige haters van God. At
zün gewoonlük afgevallen katholieken. Ook pro
testanten, die hun Godsgeloof verliezen, worden
soms felle schimpers, maar het verschünsel doet
zich het meest voor bü ongelooyjg geworden
katholieken. Hun worsteling tegen hun eigen
verleden ontaardt tot een niets ontzienden strüd
tegen God en kerk. De droevigste figuren onder
deze Godshaters zün de afvallige priesters. On
der de geschriften, tegen G% en Kerk gericht,
zün die van afgevallen priesters gewoonlük de
gemeenste. Ze zün zoo lasterlük, dat ze over het
algemeen niet veel Indruk zullen maken op
menschen, die nog eenig geloof hebben, doch in
ongeloovige kringen wordt het ongeloof sterk
bevestigd door deze schrüfsels, omdat men na
tuurlük aan personen, die voorheen zelf katho
liek waren, het gezag van ervarenen toekent.
De stroom van schimp en laster, in vlugschrift,
spotprent en periodiek verspreid, maakt de ten
toonstelling tot een modderbad, waarvan men
gruwt, zelfs indien men het noodig zou hebben
voor zün gezondheid.
Menigeen zal het echter noodig hebben. Wü
moeten gezien hebben om te gelooven hoe erg
het te. Anders denken we „nu Ja, er bestaat veel
vuiligheid, er bestond altüd veel vuiligheid en er
«al altüd veel vuiligheid bestaan. Wat zou het
•igenlük? Het deert ons niet!”
Slechts wie zich rekenschap geeft van de
doorwerking dezer vuiligheid die dikwüls nog
met politieke doeleinden verspreid wordt kan
het gevaar schatten.
Wat nu ons eigen land betreft, doet mr. Die-
penbrock, de secretaris van de actie „Voor God”,
••n wiens initiatief deze tentoonstelling het
ontstaan dankte, eenige harde mededeelingen
In den zoo Juist verschenen volksalmanak „De
ZonnewUzer".
HU Iaat daar eenige cüfers zien. Zün artikel
heet ook: „Honderd jaar katholicisme in cüfers”.
Wat blükt uit die cüfers?
>n zün sedert 1830 relatief ach-
n Nederland, en wel büna drie
!g hun aantal in 1830 büna 40
nu nog maar
Contant geld is vrüwel niet aangetroffen. Over
liquide kasmiddelen beschikte de bank blükbaar
niet.
Het bedrUf werd ongeveer tien jaar uitge
oefend. Al eenige jaren was het bü het hoofd
bureau van politie bekend, dat er vreemde din
gen gebeurden in dit bankbedrüf, doch de klach
ten waren van dien aard, dat politioneel tngrü-
pen moeilük was.
De N.V., die haar effectenbezit aan de bank
ter bewaring heeft gegeven, te een goed bekend
staande verzekerlngsmaatschappU. waarvan
vanmiddag de directie ook gehoord is.
Zü heeft, in weerwil van het effectenverlies.
de verzekerden veilig gesteld.
De heer E. H. Mlnjou, chef van de hoofd
boekhouding wordt in November 65 jaar en
zal per 1 December zün ambt wegens het be
reiken van den pensioengerechtigden leeftqd
neerleggen. Het ligt nu in de bedoeling dr. J.
E. C. Schook, die chef van de generale’ con-
tróle is, met de leiding van de hoofdboekhou
ding te belasten. Deze laatste dienst zal uit-
i gebreid worden tot één groote afdeeling. waar
in alles, wat met comptabiliteit van de Ne
derlandsche Spoorwegen heeft te maken, wordt
samengebracht. Het gebeeie administratieve
apparaat komt alzoo onder leiding van dr
Schook te staan, aan wien cel. assistent wordt
toegevoegd, die. in de moderne administratieve
techniek geroutineerd te. Voor de daardoor
ontstane vacature bü de generale contróle,
welken dienst men moet zien als een Interne
accountantsafdeeling, zooals die bü vele groote
bedrüven bestaat, zullen in de bladen candida-
ten worden opgeroepen.
Vrijdagmiddag heeft dé justitie te
Amsterdam een ifival gedaan in het
gebouw van een aan de Keizers
gracht gevestigde bankfirma. Een
der grootste zwendelaffaires, zooals
hoofdstad er slechts weinige ge
kend heeft, is hiermede aan het licht
omen. De gepleegde fraudes be-
loopen een totaal bedrag, dat ge
taxeerd wordt op anderhalf a twee
millioen gulden. Voornamelijk kleine
spaarders en effectenbezitters zijn
gedupeerd.
Bij den inval bü de betrokken
firma, de commanditaire bankveree
niging Wiegerinck, Muschter Ac Co..
Keizersgracht 2 I 3, waren aanwezig de
rechter-commissaris, mr. Dükster-
huis, de officier van justitie, mr.- dr.
A. J. van Thiel, de subst. officier
mr. H. O. Wassenbergh, de inspec
teur van politie Dijkstra, chef van
de handelspolitie en de rüksaccoun-
tant Stil.
De justitie heeft de beide firman
ten. de heeren W. en M. gearresteerd.
Maar 'hiermede was het onderzoek nog niet
ten einde. De bank dreef nog enkele andere
naamlooze vennootschappen, waarvan zü bet
effectenbezit onder zich had tot een bedrag van
eenige tonnen gouds. Ook bü deze N.V.'s te een
onderzoek Ingesteld. De effecten, die op het kan
toor van de bank behoorden te zün. bleken even
spoorloos als de rest.
Evenmin werd van de bezittingen dezer naam-
looze vennootschappen iets teruggevonden.
Zooals wü reeds schreven, wordt het totale
tekort ruwweg geschat op anderhalf mil
lioen gulden.
De vennootën zagen reeds eenigen tüd ge
leden in, dat de zaken spaak zouden loopen en
om moeilükheden zooveel mogelük te voorko
men, waren zü van plan een geheel nieuwe N.V.
op te richten. Daarvan zouden dan strooman-
nen directeuren worden en de bestaande N.V.
zou worden ondergebracht in de nieuw op te
richten naamlooze vennootschap. De Justitie is
echter juist op tüd gekomen en daardoor is
waarschünlük voorkomen, dat deze reeds zoo
ingewikkelde fraude nog ingewikkelder te ge
worden.
Er zün nog zelden zooveel papier en boeken
in beslag genomen als bü deze huiszoeking. Ben
groote potitle-uitrukauto werd Vnnee volgelg*o
den. Alles is gaaF het .hoofdbureau gebrachte”
Het zal voor den rüksaccoiumnt StH. die in vetsb
groote bankfraudes zün omvangrüke en door
wrochte rapporten heeft uitgebracht, geen ge-
makkelüke en zeker een tüdroovende zaak zün.
uit deze bergen boeken en andere
den klare rapporten te dtetllleeren.
De bank werd na den inval der Justitie ge
sloten. Het vooronderzoek, het hooren der ge-
dupeerden en andere getuigen zullen ongetwü-
feld maanden in beslag nemen.
Op de eerste plaats krügc men een samen
voeging van de diensten handelszaken en ex
ploitatie waaronder respectievelük t goederen
en personenvervoer te te rekenen tot één dienst
can het vervoer, welke weer langs andere lü-
nen gesplitst wordt.
Vrüdagvoormiddag heeft de Nederlandsche
Vereeniging voor Armenzorg en Weldadigheid
haar algemeene vergadering te Arnhem "voort
gezet met de beraadslaging over de praed-ad-
viezen. waarbU als eerste dr. de Vüzer, direc
teur van den G. D. te Rotterdam, het woord
voerde. Spr. wees op het groote verband tus
schen lichamelüke en psycieke gezondheid,
waaraan het praeadvies van dokter R. Horn
stra te weinig aandacht zou hebben besteed.
Voorts behandelde mej. M. Michels, inspec-
trlce van het Nüverheldsonderwüs te Den Haag,
eenige punten uit het prae-advles van mgr.
Frencken, - waarin, naar spr. meent, te weinig
aandacht is besteed aan het metejesnüverheids-
onderwüs. welk onderwüs betèf zou zün voor
de lAetejes, (jan wanneer zü ondergebracht
worden in internaat-werkkampen.
Ook mevr. Wibaut uit Amsterdam behan
delde het internaatwerk, n.a.v. hetzelfde prae
advies. Spr. achtte het gansch niet verkeerd,
dstt in de jeugdbeweging de werklooee gehol
pen wordt, ook finanfieel. door zün werkenden
makker, en dat het daarom niet noodig is, dat
de werklooze van de Jeugdbeweging is uitge
sloten.
Mevr.
vroeg eenige 1
met dit prae
van dokter R. Horns tra. Spr. wees vervolgens
op de noodzalttlükheld om te komen tot een
eenheid in de Jeugdbeweging, niet wat levens
opvatting aangaat, maar wat betreft de tech
nische details.
Mr. van Walsum uit Rotterdam wees er ver
volgens op, dat aan de steunverleening
zich een gropte deiporaliseerende factor te
bonden. Spr. vestigde met nadruk de aandacht
erop, dat eigen verdiensten primair zün en
dat de steun suppleerend te. Voorts achtte spr.
het een groot bezwaar, dat men alleenstaande
Jongens vaak niet anders ktfh helpen dan dqpr
armenzorg en dat de mogelükheid ontbreekt om
jongens op te nemen in een werk-Instituut.
In bepaalde gevallen achtte spr. arbeidsplicht
noodzakelUk. Als sanctie voor fraude e.d. zou
men arbeidsplicht moeten invoeren en niet,
zooals thans. Inhouding of kq^tlng van steun
De volgende spreker, dr. Noteboon), ver
klaarde, het geheel eens te zün met mr. van
Walsum; hÜ sprak voorts den wensch uit, dat
de organisaties ingeschakeld zouden worgen in
de steunverleening. organisaties zoo ruim op
gevat, dat hierbü ook de kerken gerekend wor
den. Spr. argumenteerde dit o.m. door een
waarschuwing tegen de vereenzaming, die zoo
funest kan zün, en die door verlevendiging
van den onderlingen band in een kerkgenoot
schap voor een groot deel voorkomen kan wor
den. Ook vakvereenlglngen kunnen hierbü zeer
nuttig zün.
Na deze beraadslaging gaf allereerst prof,
dr. M. de Vrüer uit Utrecht nog eenige inlich
tingen over zün prae advies. Spr. ultte hierbü
den wensbh, dat uit»de referaten zelf een aan
tal concrete punten zouden worden verzameld
om deze zooveel mogelük te realiseeren. Voorts
vermaande spr. tot voorzichtigheid bü het be
trekken van de kerken in de steunverleening.
Ook mr. FrenAen voerde nog het woord,
waafin hü eenige opmerkingen maakte t.a.v. de
practük. Spr wees op de verpauperde Jeugd,
welker probleem ook zal blüven bestaan als er
geen werkloosheid meer heerscht; en het zou
zeer nuttig zün, als het bestuur het initiatief
nam tot bespreking van dl vraagstuk. Six', kan
het niet eens zün met mevr. Wibaut. omdat
de AJ.C. werkt in de groote steden, terwül
de KJ.V. vooral werkt in de anmere platte-
landslndustrie. Voorts gaf mgr. Frencken een
korte uiteenzetting van zün bekende opvattin
gen over de jeugdbeweging.
Eveneens gaven de heer R. Hornstra en me).
P. Hubregts eenige korte verklaringen en na
dere uiteenzettingen over hun prae-adviesen,
waarbU de laatste spr. zich nogmaals verklaar
de voor aitoeidsdwang als middel tegen de de
moralisatie. waarbU men natuurlük in bepaal
de gevallen hardheden niet zal kunnen voor
komen, maar waarbU men er rekening mee
moet houden, dat de winst grooter zal zün
dan de hardheden.
Met een kort slotwoord van den voorzitter
werden de beraadslagingen beëindigd, waar
mede tevens een einde kwam aan de vergade
ring.
In den namiddag maakte een aantal deel
nemers aan deze vergadering een excursie naar
„Vreedenhof” te Arnhem en het gesticht. „De
Goede Herder” te Velp.
A an de jaarvergadering van de Apologeti-
A sche Vereeniging „Petrus Canisius”, die
X. dit jaar werd gehouden in de nieuwe
studio van den K.R.O. te Hilversum, was in een
der gangen van dit bewonderenswaardige ge
bouw een tentoonstelling toegevoegd betreffende
de activiteit, die in alle wereiddeelen wordt ont
plooid door de officieele vüanden van God.
Inderdaad: In alle wereiddeelen! Wü. dié in
een rustig landje leven, hebben nauwelüks eenig
idee van het feit, dat de Katholieke Kerk te
genwoordig in het midden van een buitenge
woon felle branding staat. We hooren weliswaar
over Godloozenbüeenkomsten te Londen of Mos
kou, we lezen het verslag van fel anti-katho-
lieke redevoeringen, zooals nog dezer dagen de
ophitsende toespraak van BUrckel te Weenen,
waar in openbare optochten doeken en transpa
ranten meegedragen werden, die de leuze voer
den: .Allen, die bü ons hooren, traden buiten
de Kerk!”, maar wü hebben bü dit alles een
veilig gevoel. Hier zün de menschen nog braaf,
zoo denken wü gaarne; ze komen trouw naar de
kerk, ze eerbiedigen de priesters, ze gehoorzamen
stipt aan de geestelüke overheid, ze lezen over
het algemeen geen slechte boeken, ze zün aan
gesloten bü de groote katholieke vereenigingen,
ze steunen de katholieke massa-ondememingen,
en wanneer ze al eens door een toeval in aan
raking zouden komen met de felle Godloozen-
propaganda. waarover men tegenwoordig nog al
vaak hoort spreken, dan wüzen ze deze pro
pagandisten met dezelfde verontwaardigde be
slistheid af als destüds onze gemoedelüke Lim
burgers deden, toen de Godloozerjvereeniging
„De Dageraad” een veroveringstocht naar het
Zuiden des lands ondernam. Neen, bü ons be
staan misschien eenig» verkeerde dingen, die
dan aangewezen, bestreden en uitgeroeid kun
nen worden, maar tot een werkehjke vüand-
schap jegens God te het Nederlandsche volk,
en zeker in zooverre dit katholiek werd opge
voed, toch niet bereid. Zün wü bok elgenhjk
niet te nuchter van aanleg voor dit ontstellende
gedweep, waardoor de officieele vüanden van
God zich kenmerken?
Zoo zou men denken.
Maar de tentoonstelling, georganiseerd door de
actie „Voor God" leert wel anders! Hier ziet
man, niet uit katholieke reacties, maar ui^de
stukken zelf, hoe de Godloozen werken en wat
zü beoogen. Hier kan men nagaan, dat zü wer-
kelük, ook en wel degelük voor ons volk een
groot gevaar opleveren. Hier kan men zelfs iets
leeren op het gebied van het organteeeren eener
internationale propaganda, want niet alleen de
grofheid, ook de slimheid van de .kinderen der
duisternis” was op deze tentoonstelling zicht
baar.
Had men uitsluitend met baarhjke duivels te
maken, de strüd zou makkelüker zün dan ze
thans te! Maar onder de Godloozen, die over
de heele wereld actie voeren, bevinden zich men
schen „met goede bedoelingen”. Ja zelfs echte