gevaarlijke illusies Nu de dagen van spanning voorbij zijn en n Protestanten de kunst Geen "innemen" tegen Baby’s KOU WICKS DEH.A.C.0. VOORDE RECHTBANK LEGER EN VLOOT WAREN PARAAT r MAANDAG 17 OCTOBER 1938 DobUlmcmTi. Jekker, incm! De millioenenzwendel ONSYMPATHIEKE DAAD j Een jaar gevangenisstraf opgelegd Groote achterstand Donkere dagen Het politie-onderzoek b Droeve plechtigheid te Den Haag Medewerking van alle zijden Slachtoffer van den moord ter aarde besteld Nadere bijzonderheden omtrent de bankroeten De regeering betuigt haar erkente lijkheid over de snelle uitvoering der grensbeveiliging ed .rde nde een Dat x iger ekt, loei ent ian aar Op deze gegevens gaat de recherche met het onderzoek verder. tuur bet ver ban slijk toed vor- rijls Minister Slotemaker de Bruine heeft te Utrecht een Instituut voor religieuze en kerke lijke kunst geopend Begin September ARlEN S-TENT OON STELLING GEOPEND Rede minister Slotemaker Regeling, waarmee een eeuw gemoeid was! ibisshag I fl Die winsten verden geraamd op pl.m. 20 iy»- 28 VapoRub chauffeur van den vrachtauto, die er in toe stemde, dat een man meereed naar Rotterdam. Deze chauffeur kon een signalement opgeven, dat reeds is gepubliceerd. mille per jaar. aoodat met het delgen van de schuld zoowat een eeuw gemoeid zou zün geweest I Bestrijd ze door de 3-Minvtsn Vspelt ub - Sdssssgs Uit het feit, dat Greta Groen niet gegild heeft zou men nog kunnen aflelden, dat zij niet ge schrokken Is van den bezoeker. Hieruit meent de politie te mogen concludeeren, dat de dader in ieder geval geen „wildvreemde" is geweest. De politie heeft inderdaad een oogenblik gemeend met een ongeluk of met zelfmoord te doen te hebben. Doch de verklaring van de moeder, die als eenige de oorspronkelijke situatie van het lijk gezien heeft en derhalve de eenige getuige is, wlist uit. dat de trapdeur was vastgezet met een deksel. Wie zou dezen deksel achter de deur hebben geklemd? Greta Groen kan dit ónmoge lijk zelf hebben gedaan. Belangrijk is het bij den huldigen stand van zaken, dat de politie niet in de eerste plaats in Den Haag zoekt en dat zij meent met geen „vreemden" man te doen té hebben. tok er* eid Op 29 September was de internationale toe stand echter reeds zoodanig verbeterd, dat de voorgenomen oproeping van dit personeel ach terwege kon blijven, terwijl deze verbetering mede aanleiding was, dat op 30 September de noodige bevelen konden uitgaan om den arbeid aan de grensversterkingen te doen eindigen an de aangebrachte hindernissen weder te doen oppiimen. tgen met Irai* ïlt»* iboi veer rder en dien »t- zet- ret nen tten iut- het i de ien- ver- i in seds t op dig. ■er* reef tien en Be tten om lige dis lad* we, een en heel rel* slgent beide varen, duizend hebben, De Minister van Defensie publiceert thans een overzicht van de militaire maatregelen, die In de dagen van spanning genomen wer den om ons land tegen elke aanranding van onae neutraliteit te verdedigen., De regeering geeft in dit rapport als haar eindoordeel weer, dat hetgeen in de afgeloopen dagen is geschied, reden geeft tot groote vol doening en erkentelijkheid, dat op den ingc- slagen weg kan worden voortgegaan en boven al, dat in moeilijke omstandigheden op de volle toewijding van militairen van hoog tot laag en op de medewerking van plaatselijke autoritei ten, openbare diensten en bevolking in alle op zichten kan worden gerekend. Aanvankelijk ging alles uitstekend. De com missarissen van de bank en een zeer goed be kend staand Amsterdamsch accountant oefenden bij de bank geregeld contröle uit en op papier werd alles uitstekend in orde bevonden. De ef fecten en dit is de groote fout werden echter bij die contröle nooit vertoond. Volgens de boeken berustte het effectenbezit bij de Kas ver eeniging. Inmiddels waren de politieke omstandigheden van dien aard geworden, dat het wenscheljjk werd geoordeeld ook na 16 September de troepen in de onmiddellijke nabijheid van hun Opstel lingen te houden. r r In tegenwoordigheid van vele belangstellender heeft Zaterdagmiddag Minister J. R. Slote maker de Bruine te Utrecht het Instltuu» voor religieuze en kerkelijke kunst geopend, dat van protestantsche zijde is opgericht. Voor deze onsympathieke daad hoorde hij een gevangenisstraf van een Jaar en zes maanden tegen zich eischen, terwijl hfj Vrijdag werd ver- oórdeeld tot een gevangenisstraf van een jaar met aftrek van preventieve hechtenis. Donkere wolken bleven zich dan ook den 28 September aan den politieken hemel samen pakken. De regeering vond hierin aanleiding nog op dien zelfden dag de waarschuwingen te doen venenden aan het personeel, dat bij vóör- mobilisatie onder de wapenen moet komen. De opkomst van dit personeel is naar wensch verkopen. Hierdoor beschikt de regeering gedurende het geheele jaar over Infanterie, welke zij in geval van internationale politieke spanning onmiddellijk kan aanwenden tot het beveiligen van onze landsgrenzen en van de kust. Bij deze grens- en kustbevelliging zijn tevens ingescha keld de politietroepen, de kustartlllerle en de luchtstrijdkrachten, terwijl in vredestijd Is voorbereid om van het oogenblik af. waarop de hierboven genoemde strijdkrachten hun ge- vechtsopstelllngen hebben ingenomen de toe gangswegen tot het hart des lands door het aanbrengen van hindernissen en het uitvoeren van vernielingen af te sluiten. Uiteraard wordt bij de bewaking der kust en voor contröle van de voornaamste watertoe- gangen en havens gebruik gemaakt van perso neel der Koninklijke Marini en van het in vredestijd in dienst zijnde materieel der vloot. Voor het geval de internationale politieke toe stand zich dermate mocht verscherpen, dat de hierboven geschetste veiligheidsmaatregelen als onvoldoende zouden moeten woren aangemerkt, waren maatregelen voorbereid om door het oproepen van groot-verlofgangers de grens troepen aanzienlijk te versterken en de lucht afweermiddelen in werking te brengen. - w Ongetwijfeld aal, wanneer de rrporten van de verschillende commandanten zijn ontvangen, blijken, dat de getroffen voor bereidingen hier en daar nog gebreken ver toon? n en aanvulling en verbetering ver- eischen. De legerleiding zal zeker niet na laten, die aanvullingen en verbeteringen aan te brengen en uit de gebleken tekort komingen de noodige lessen te trekken. Men vergete echter niet, dat ons leger zich nog in een tijdperk van reorganisatie en sinds vorig jaar van opbouw bevindt. heeft enkele Indien de nationaal-soclalisten, die l jaren voor den boeg meenen te verwachten, dat het Katholicisme met een tweeduizendjarig verleden en een tot aan het einde der tijden reikende toe komst principieele concessies aal doen, geven zy zich over aan een illusie, die voor hen gevaarlijk kan worden. De Kerk, sterk in het bewustzijn, dat Christus met Haar is, wijkt niet voor geweld, evenmin als Christus voor gewield geweken is. Zij groeit tegen alle ver drukking in en komt gestaald en gesterkt uit elke geweldpleging te voorschijn. Zij is ge wend aan beproeving en vervolging en weet, waar Zij de kracht en de genade kan vinden om deze glorierijk te doorstaan. En d|t is geen gevaarlijke illusie, maar een de eeuwen door steeds weer bewezen en bevestigde, door God Zelf gewilde werkelijkheid. Betrekkelijk korten tijd geleden kregen de be heerders van den Nationalen Lloyd de overtuiging, doch niet de bewijzen, dat de zaken bij de com manditaire bankvereenlging Wiegerlnck. Musch ter Co. niet in orde waren. Zij stelden aan de directie van hun verzekeringsmaatschappij, die uitgeoefend werd door de heeren W. en B. de laatste is procuratiehouder bij de commandi taire, bankvereenlging den elsch, dat het ef fectenbezit van de verzekeringsmaatschappij moest worden getoond en bij een andere groote bank moest worden gedeponeerd. Gebeurde dit niet, dan zouden de beheerders van den Natio nalen Lloyd, die zich verantwoordelijk achtten voor de belangen van de verzekerden, de ver zekeringspotten bij een andere verzekerings maatschappij onderbrengen. De directie van de commanditaire bankver eeniging, die dus tevens dg directie voerde van de verzekeringsmaatschappij, ging op den eisch van de beheerders niet in. Toen hebben de hee ren Bjjlsma en Borrlus alle verzekeringsposten. behalve die van de transportverzekeringen, on dergebracht bjj een groote Deensche verzeke ringsmaatschappij. De belangen van de verze kerden zfjn dus veilig gesteld. R. van G. uit Bloemberg gemeente Zuidwolde, stond veertien dagen geleden voor de recht bank te Assen terecht wegehs verduistering van twee bankbiljetten van duizend gulden zulks ten nadeele van de erven van Berend Arends te Zuidwolde. Het geld had verd. uit het vest van den over leden Berend Arends gehaald, hetgeen hij, naar hij verklaarde, had gedaan met toestemming van Arends, die gezegd zou hebben, dat dit geld niet mee „onder den grond” moest. um deze redenen meende pleiter, dat de Z*vaardln8 geen strafbaar feit omschrijft en “°h< hy op ontslag van rechtsvervolging of n«»praak gan. Zadoks bepaalde zich tot het becrltisee- ren van de dagvaarding. wa re- en dupliek werd de uitspraak bepaald October. Op 2 September waren de dienstplichtigen van de Ie bataljons omgegaan naar de He ba taljons. Na aankomst in hun nieuwe (grens- garnizoenen hadden terstond eenige kleine oefeningen in de grensbeveiliging plaats en werd voor 15-16 September een groote oefening bevolen. De Koninklijke Marine heeft tegelijker tijd oefeningen gehouden In verband met de bewaking der voornaamste zeehavens. door mr. E Zadoks te Zóó brak dan 27 September aan. In den na middag van dien dag waren de binnenkomende berichten voor de regeering aanleiding niet al leen om de gevechtsopetelllngen te doen In nemen, doch ook om terstond de groot-verlof gangers, die bestemd waren om de grensbevel- ligingstroepen te versterken, door de burge meesters te doen waarschuwen, dat zij zich gereed moesten houden voor opkomst onder de wapenen. Zaterdagnamiddag is op de bovenzaal van de ojjenbare leeszaal en boekerij te~*Nijmegen een tentoonstelling geopend van werken en herinne ringen aan wijlen mgr. dr. Alph. Ariëns. Deze tentoonstelling werd mede georganiseerd ter gelegenheid van het derde lustrum der R.K. Unlversitelt en dankt men voornamelijk aan het initiatief van de directrice der openbare lees zaal, mej. M. Daniels, terzijde gestaan door de professoren dr. G. Brom en mgr. prof. dr. J. Hoogveld. De tentoonstelling werd geopend in tegen woordigheid van ZR. Exc. mgr. dr. Buckx, meer dere professoren en voormannen uit de R.K. drankbestrijderswereld. Prof. dr. J. Hoogveld sprak een Inleidings- woord, waarin hU dr. Ariëns schetste als priester en socialen werker, vriend en weldoener van den arbeider, die ook in en door de drankbestrijding een machtig middel vond om den arbeider uit de stoffelijke en geestelijke ellende op te heffen Deze tentoonstelling zou spreken van het groo te en sterke voorbeeld, dat mgr. Ariëns aan zijn tijdgenooten gaf in een practlsche liefdadlg- heidsbeoefening in het hooge licht van den gods dienst. De tentoonstelling bevat voornamelijk beelden en portretten van dr. Ariëns, daarnaast verschil lende van zijn werken en documenten uit- zijn rijke sociale en geestelijke leven, in dienst van de samenleving. Omtrent de verhouding tusschen de firma Wiegerlnck. Muschter Co. en de verzekerings maatschappij „Nationale Lloyd" vernemen wU nog de volgende bijzonderheden: Ongeveer vier jaar geleden kocht de comman ditaire bankvereenlging de aandeelen op van den Nationalen Lloyd, zoogenaamd voor groepen men1 schen, die zich voor deze verzekeringsmaat schappij interesseerden, in werkelijkheid echter voor de bank zelf, die daardoor vrijwel de ge heele financleele zeggingskracht aan zich trok. Zy kreeg daardoor de beschikking over de ef- fectenportefauille van de verzekeringsmaat schappij, die een waarde had van f 450.000. Bo vendien vertrouwden de beide bedrijfsleiders van de verzekeringsmaatschappij, de heeren Bjjlsma en Borrlus, de bank hun privé-bezit tot een waarde van ongeveer een halve ton aan ef fecten toe. De bank kreeg hierdoor dus in totaal de beschikking over een half miUioen. Aan het overzicht van den minister wordt het volgende ontleend: Na de verlenging van den eersten oefentijd van 5H maand tot 11 maanden in Maart van dit Jaar, gaan tweerrfkal per Jaar de manschap pen, die gedurende 5 maanden geoefend zijn bij de Ie bataljons der regimenten infanterie over naar de He bataljons om bij deze bataljons gedurende de overige 6 maanden van dezen oefen tijd hun opleiding te voltooien. Deze He batal jons zijn meerendeels gelegerd in grensgarnl- zoenen. onvergetelijke werk JDe van Johannes Vermeer. Ook op het terrein van den kerkbouw is een groot stuk protestantsche kunst noodig en reeds aanwezig. Dit Instituut zal helpen er mee voewt te gaan en ertoe bijdragen, dat conflicten tus- schen protestantisme en kunst worden opge heven. Spr. verklaarde daarna het Instituut voor ge opend. Na deae spannende dagen werden geleideUJK de genomen maatregelen Ingetrokken. Ten slotte mogen hier nog eenige algemeens opmerkingen volgen. Over het algemeen Het de stemming van den troep niets te wenschen over. Zoowel de openbare diensten, welker mede werking voor een vlotte uitvoering der maat regelen onontbeerlijk is. als de gemeentelijke autoriteiten hebben in alle opzichten hun volle medewerking verleend. In het bijzonder mogen wel worden genoemd de Post- en Telegraaf dienst en de spoorwegen. Voorts Is bij de troepenvervoeren groote mede werking ondervonden van verschillende auto busdiensten en vrachtauto-ondememingen. Van de bevolking werd allerwege grooten steun en sympathie ondervonden. drong hjj n«spraak De Officier van Justitie, mr. Cohen Ter- raert, requisitoir nemende, achtte bewezen, dat de door de H. A. C. O. aangelegde premie- «bUgatleleenlng een andere was dan die in 1918 is uitgegeven en dat deze nieuwe premle- 'leenlng in strijd was met de Loterijwet. Spr. morderde derhalve bevestiging van het von- van den kantonrechter. Daarmede waren de maatregelen tot het veilig stellen van een eventueel volgende alge- meene mobilisatie afgesloten. Het totaal van hun vorderingen moet dicht een bedrag van 2 millloen benade ren en zijn Wj) welingelicht, dan staat daar tegenover* geen of vrijwel geen actief. Wij voorzien dan ook, dat de gewone crediteuren alles kwijt zullen blijken te zijn. Burgemeester ter Pelkwjjk had alle vertrouwen in het welslagen van dit Instituut en sprak er zijn vreugde over uit, dat het in Utrecht fk gevestigd, waarvoor zX ook alle reden te Utrecht toch is de stad, vanwaar het Evangelie over de lage landen is uitgegaan, die vele monumenten bezit van vroeg-ehvisteltik» tij den, van de middeleeuwen, waarbij spr. denkt aan den Domtoren, de Kloostergang en de oude St Pieterskerk, In welker nabijheid het In stituut is gelegen. Er zijn hier reeds rijke ver zamelingen op het gebied van de kerkeUJke en religieuze kunst zooals het bescheiden museum van de oud-katboUeke kerk, het Aartsbisschop pelijk Museum en het Museum der Katholieken van moderne religieuze kunst. Met een kort* sluitingswoord van prof, van der Leeuw eindigde deae plechtigheid De voornaamste getuige na de naaste familie leden, die door de politie Is gehoord in de moordzaak te Den Haag, ia ongetwijfeld de Hieruit is gebleken, dat deze onbekende man een schaafwond had aan de bovenzijde van zijn rechterhand en een verticale scheur in zijn don kerblauwe regenjas. Het is natuurlijk van het hoogste belang te weten, waar deze manvis ge bleven, nadat hU bij de Coolhavenbrug in Rot terdam was afgestapt. Hij had tegen den chauf feur gezegd, dat hjj naar Dordrecht wilde gaan, doch hij moest in Rotterdam den vrachtauto verlaten, omdat de wegen niet naar Dordrecht doorreed. De politie -heeft Inderdaad verschillende nieuwe aanwijzingen gekregen, doch er is nog geen getuige gekomen die de man in Rotter dam in de buurt van de Coolhavenbrug heeft opgemerkt ofwel hetgeen natuurlijk even zeer mogelijk is een getuige, die hem verder naar Dordrecht heeft laten meerijden. Duidelijk is wel, dat het spoor, dat de politie volgt niet in den Haag wordt nagezocht, maai zich uitstrekt allereerst naar Rotterdam en Dordrecht en naar de Zuid-Hollandsche eilan den. Men heeft zich wellicht afgevraagd, hoe de dader van het misdrijf wist, dat Greta Groen alleen thuis was. Er is namelijk in haar dienst betrekking nooit naar haar gevraagd. Mogelijk blijft natuurlijk, dat hij het vertrek der overige familieleden heeft afgewacht op den dag van den moord, doch ook dit is onwaarschijnlijk, omdat men in de stilly buurt, waar de bewo ners elkaar allen kennen en een vreemde zon der twijfel zou opvallen, ook den bewusten man ■zou hebben opgemerkt De H. a. C. O. heeft in 1926, nog voordat de Jongste wijziging van de Loterijwet is inge voerd, een premieleening uitgegeven, welke binnen tien jaren zou worden geamortiseerd. Daar de H. A. c. O.- na tien jaar de leening biet heeft af gelost en bovendien prijzen heeft uitgekeerd, welke niet in' het prospectus waren opgenomen nJ. prijzen van 3,15 stelde b«t O. M. zich op het standpunt, dat het hier «en nieuwe premieleening betrof, welke in •trijd was met de nieuw gewijzigde Loterijwet. Een gedeelte van het drama in de Molen- slootstraat, dat Woensdag Den Haag in op schudding bracht, is Zaterdagmiddag ge ëindigd met de begrafenis van Greta Groen, het slachtoffer van het misdrijf. Gedurende den'nacht van 27 op 28 September werden o. a. door de He bataljons de gevechts- opstellingen verder ingeiicht, de versperringen verbeterd en het aantal hiervan nog uitgebeeld. Zoodoende waren in zeer korten tijd alle toe gangen tot ons land langs de Zuid- en Oost grens door een geheel stelsel van hindernissen bewaakt door personeel, voorzien van mi trailleurs en pantserafweergeschut afgeslo ten, terwijl aan de kust door de Kon. Marine in nauwe samenwerking met de Kon. Land macht de noodige maatregelen waren genomen om onze havens tegen een overvalling over zee te verdedigen. In den vroegen morgen van 28 September werden inderdaad de hlervoren bedoelde groot- verlofgangers opgeroepen. uniform den Bürckel als Teveel innemen kan een kindermaag gauw van strgek brengen. Om Baby's kou (of de Uwe) vlug en zeker te bestrijden, doe als volgt tegen bedtijd: (1) wrijf flink Vicks VapoRub op keel en borst; (2) wrijf het daarna ook op den rug; (J) ten slotte een dikke laag op de borst doen cn met warm flanel bedekken. Gm» wachttiJd^Wsrkt direct Dost derc massage begint VapoRub direct door de huid te .werken als een pappleister. Gelijktijdig ontstaan door de lichaamswarmte de heilzame VapoRub-dampen, die 18 x per minuut naar de ontstoken luchtwegen van neus, keel en botst worden ingeademd. Door de urenlange dubbele werking verzacht VapoRub de prikkeling, lost het slijm op, vermindert het hoesten en maakt het ademen gemakkelijk. Opgelucht en zich pret tig voelend, valt Baby spoedig in een verkwik- kenden slaap en 's morgens is de ergste kou meestal voorbij. Variaagde Prijs M et y aten wjj ons toch niet vóórtijdig en zonder voldoenden grond overgeven A-H aan lieve, maar gevaarlijke, want de waakzaamheid verslappende illusies. Deze les leert ons ook de Nazl-terreur, welke than^n Oostenrijk is losgebroken tegen de hoogste kerkelijke autoriteiten, die ter ge legenheid van den „Anschluss" zoon verba zingwekkende tegemoetkomendheid hebben betoond. Tegemoetkomendheid en toegevend heid kunnen alleen nuttig zijn tegenover tegenstanders, die van goeden wille zijn, maar worden uiterst gevaarlijk en bedenkelijk tegenover lieden, die in het verleden reeds vele blijken ervan hebben gegeven aan een ernstig gebrek aan goeden wil te lijden. Wat is er overgebleven van de schoone illusie, dat in Oostenrijk de strijd tusschen Kerk en Staat, gelijk die in Duitschland nu al Jaren lang woedt, zou kunnen vermeden wbrden met een loyalen Hitlergroet? Wat is er te recht gekomen van de nobele berekening, welke een verzoening tusschen Katholicisme en nationaal-soclallsme in Oostenrijk moge lijk scheen te achten en van zulk een mo- geljjke verzoening een hellzamen Invloed verhoopte op de verhouding tusschen katho lieken en nationaal-soclalisten in geheel Duitschjand? Kardinaal Innitzer en de gees- De verdediging werd gevoerd Hollander te 's-Gravenhage en mr. Amsterdam. Mr. Hollander betoogde allereerst, dat de H. A. c. O. inderdaad onder de overgangsbepalingen TaJt hetgeen het O. M. overigens niet betwist en wees er op, dat de H.A.C.O. eerst op de •t»*tsloterlj trok. Toen dit verboden werd, orga niseerde de H. A. C. O. eigen trekkingen onder notarieel toezicht, op de wjjzè' zooals de staats- het deed. Ze keerde daarbij evenwel hoogere en meer pryzen nj. die van 3,15 uit dan waartoe ach in 't prospectus verplicht had. Daardoor “de premieleening evenwel geen andere gewor- Oen. Het was een soort toegift, een attractie. Bo- «ndlen keert ook de staatsloterij die kleine prlj- maar de volksmond noemt dit „eigen «eid Juridisch is dat „eigen geld" evenwel een “ttkeering van prijzen. Wat de aflossing betreft, “toogde pleiter, dat, nu deze achterwege is ge- leTen, er evenmin een nieuwe premieleening is “taan Er is geen enkele rechtsvordering om v H' C‘ 016 amortisatie te eischen; bo- *n“en de geheele leening nog niet eens ge- hoe kan men dan al in zijn geheel aflos- •en? ’Om deze Om half twee werd in de woning van de fc- milie Groen door dr. G. P. van Itterzon een rouwdienst gehouden. In de omgeving van de woning hadden zeer vele buurtgenooten een plaats gevonden om de beproefde familie hun medeleven daadwerkelljk te toonen. Ds. van Itterzon ging in gebed voor en sprak woorden van troost tot de ouders en de beide zusters van het meisje. InmiHdels waren duizenden gestroomd naar de algemeene begraafplaats aan de Kerkhof- laan, waar het stoffelijk overschot werd tel*- aardebesteld. De belangstelling was zelfs zoo groot, dat de afzetting met touwen rond het graf niet voldoende bleek, zoodat verschillende politie-agenten het publiek op een afstand moesteq houden. Om drie uur werd het stoffelijk overschot, bedekt mgt bloemen, het kerkhof opgedragen, gevolgd door de familie Groen en zeer vele familieleden en kennissen, die uit de geboorte plaats, Numansdorp, waren overgekomen. Aan de groeve voerde allereerst het woord de oud-onderwjjzer van Greta Groen, de heer Ka- perdljk, uit Numansdorp. die de voortreffelijke hoedanigheden schetste van haar, die op zulk een droeve wijze om het leven was gekomen. Na hem sprak de heer Reyzer, bjj wien het meisje in betrekking was geweest, woorden van waar- deering over haar werkzaamheid en oiigewekt- heid, waarna ds. Van Itterzon eenige verzen voorlas uit psalm 139. De plechtigheid werd besloten met het bid den van het Onze Vader. Diep onder den Indruk verlieten allen de be graafplaats. berlaln eens gedoodverfd worden alleen mogelijk nobele en goedwillende.illusio nist, die het tegen de .Realpolltiker" heeft moeten afleggen. e edelste menschen koesteren vaak de j gevaarlljksite illusies. Deze stelling moge ietwat paradoxaal klinken, toch is zij ^,<rom niet minder waar. Dat de illusies van menschen soms zoo gevaarlijk zijn, moet niet aan hen, die re koesteren, worden geweten, maar aan hen, die re te schande Edele menschen meten en beoordee- jen re** te goeder trouw anderen naar zich- eeU en komen dan dikwijls Jammerlijk be- gmgen uit. Wü willen met deze opmerkingen geen campagne voeren voor onderling wan trouwen en onderlinge achterdocht, voor er- Qlsch pessimisme of krachteloore moedeloos heid. maar enkel al te naleven en goedgeloo- vigen genezen tot meer realisme, meer werkelijkheidszin, hoe onaangenaam het zien nn de werkelijkheid zooals zij is, voor hen ook moge zijn. Het accoord van München is begroet en bejubeld geworden als een nieuwe dageraad na den stlk-donkeren internatlo- naal-politieken nacht, als een afwenden van bet acuut dreigend oorlogsgevaar, als een eerste stap op den weg naar duurzamen vrede, gebaseerd op onderling vertrouwen en begrip en goeden wil. Ofschoon ook wij een aucht van dankbare verlichting hebben ge slaakt, toen de vrede voor het oogenblik als een drenkeling op het droge werd gehaald, hebben wij toch aanstonds ons afgevraagd of de kunstmatige ademhaling, welke op hem moest wórden toegepast, de levensgeesten wel blijvend zou kunnen opwekken. Niet overal en door iedereen is deze sceptische houding gewaardeerd maar hoezeer wfj gelijk hadden, Is helaas maar al te spoedig gebleken. Zjj die den vrede gered hadden, deden hun jirtrhkreten vergezeld gaan van aansporingen tot een zoo mogelijk nog hooger opvoeren der bewapeningen. Wetend, dat zij voor be dreiging met geweld gezwicht waren en had den toegegeven, wat zij aanvankelijk als niet toe te geven hadden gedisquallficeerd, acht ten zij het meer dan ooit noodzakelijk, zich zelf zoo sterk te maken, dat zij in de toekomst bedreigingen met geweld op dezelfde manier zouden kunnen beantwoorden. Na het stroo- vuur van idealisme maakte dit blijk van te laten werkelijkheidszin een pijnlijken indruk, niet het minst op ben, die door bedreiging mfet geweld hun zin hadden gekregen. Het applaus voor Chamberlain en Daladier in Duitschland heeft niet langer geduurd dan het Hosannah te Jeruzalem. Te Saarbrücken oogstte de Führer het weer, toen hij Engeland als de ongewenschte gouvernante aanwees, en Chamberlain en Daladier wegdrukte in de zwarte slagschaduw van zijn grooten en opofferingsgezlnden vriend Benito Mussolini, die zijn vriendschap vóór Duitschland steeds kostbaarder ziet worden. Het aanschijn der wereld kan wel, gelijk wij bidden, door den H. Geest veranderd worden, maar het wil ons voorkomen, dat niet allen te München in dien geest hebben beraadslaagd. WIJ hopen oprecht, dat het accoord van München eens in de geschiedenis als het begin van den vrede geprezen zal kunnen worden, maar de nuchtere werkelijkheidszin doet ons vree- aen. dat het uiteinde lijk niet meer dan een uitstel van een grooten wereldoorlog zal blijken, een oorlog,- te bloediger naarmate hij moeüjjker te wïnnen zal zijn. Wordt onver hoopt deze vrees bewaarheid, dan zal Cham- Allereerst sprak prof. O. van der Leeww, voorzitter van het bestuur van het Instituut. De kunst is in toenemende mate haar eigen weg gegaan, maar zij begint zich ook weer te bezielen op haar oorsprong en eigenlijk weren. Aan den anderen kant leeft het besef op, dat religieus leven niet mogelijk is zonder vorm. Leven is vorm en Inhoud ongescheiden. Niet slechts religie en kunst, doch ook kerk en kunst behooren bijeen. De kerkelijke kunst stelt nog andere eischen dan de religieuze. Het thans te openen Instituut wil er toe medewerken, dat steeds meer de goddelijke zin van menschelljke kunst wordt verstaan. Spr. noodigde tenslotte den Minister uit het - Instituut te willen openen. Gaarne wilde Zijne Excellentie getuigenis af-"'5' leggen van zijn belangstelling in het streven van het Instituut. Spr. ziet dit streven zoo, dat een stuk geestesleven,, dat evenzeer zijn mvloed op de kunst uitoefent, doch tot nu toe te weinig diende als een mijn, waaruit men schatten delven kan, een eigen plaats aan de kunst geeft. Voor protestanten zijn er moeilijkheden, omdat er het probleem ligt, dat het protestantisme vaak purlteinsch is. Er is een tijd geweest, dat men meende afzijdig tegenover de kunst te moeten staan. Er is een calvinistische Inslag, een soberheid in deze wereld, die den opbloei van de kunst heeft belet, doch het is niet noodig, dat men tegenover de kunst staat. Als voorbeeld, hoe ar protestantsche kunst kan zijn, noemt spr. het Begin September waren de internationale verhoudingen van dien aard, dat besloten werd de politietroepen in het grensgebied samen te trekken. Dr. Miedema uit Amersfoort, directeur van het Instituut, die na den Minister het woerd voerde, wees erop, hoe het Protestantisme op het gebied van de kunst een grooten achter stand heeft in te halen. Wij hebben alle krach ten noodig, aldus spr, om in eigen gebied mis verstanden en vooroordeelen uit den weg te ruimen, kloven te overbruggen en het besef, dat godsdienst en kunst elkaar noodig hebben, te wekken en te versterken. Tot het gebied van de Kunst, waarmede bet Instituut zich zal bezig houden, worden gerekend al die uitingen, door middel van beeldende kunst, bouwkunst, toegepaste kunst en muziek geschonken, waarin een religieus karakter waar neembaar is of waaraan *n kerkelijke bedoeling ten grondslag ligt. Het Instituut is ingericht als een semi-uni- versltalre instelling, waarvan de bedoeling ie dat het tusschen unlversitelt en samenleving m, een directe verbinding vormt tusschen itave beide gebieden door gelljktUdlgen universitalren en maatschappelljken arbeid. Voorloopig zal men zich beperken tot bouw kunst, beeldende kunst en muziek. WIJ stellen ons voor, aldus dr. Miedema, ex posities te houden van gegevens omtrent de kerkelljke bouwkunst van deren tijd, van reli gieuze en kerkelijke beeldende kunst uit ver leden en heden, zoowel uit het buitenland als van eigen bodem. Zoo zjjn bijvoorbeeld een ten toonstelling van Russische ikonen, een van de bjjbelsche etsen en teekenlngen van Remtwandt en een van toegepaste kunst reeds in voorbe reiding. Spr. dankt allen, die aan de totstandkoming van het Instituut hebben meegewerkt en de kunstenaars, die bereid .werden gevonden hun werken voor deze eerste tentoonstelling af te staan, in het bijzonder Prof. Roland Holst en Willem van Konijnenburg. Zaterdag is in hooger beroep voor de Haagsche Rechtbank de zaak behandeld tegen den directeur der Haagsche Assu rantie- en Credlet-ondememing (H.A.C.Q.), die wegens overtreding van de Loterijwet door den kantonrechter te Den Haag tot een geldboete van 3.000,subs, drie maanden hechtenis is veroordeeld. Te Amsterdam heeft de ontmaskering van een der meest perfide zwendelbanken veel op schudding verwekt. Ter beurze vormde dit het gesprek van den dag. Want al was het al lang geen geheim meer, dat de firma W lege rink. Muschter Co. zich met verdachte praktijken ophield, dat de zwendel een dusdanlgen omvang had aangenomen, als thans het geval blijkt te zijn, zullen sléchts weinigen vermoed hebben De laatste maanden werden talrijke faillisse mentsaanvragen tegen de firma ingediend en tenslotte is de Justitie er dan toe overgegaan de beide directeuren te arresteeren en aan het bestaan van de bank een einde te maken. Omtrent den vermoedelijken omvang van het bankroet deelt het „Finantieel weekblad voor den fondsenhandel" onder meerdere de volgen de bijzonderheden mede: .Reeds een Jaar geleden geraakte de vennoot schap door premie-affaires ter beurze in ern stige moeilijkheden. Met de desbetreffende ma kelaars is toen een regeling getroffen ter zake van het vereffenen van de ontstane schuld ad pirn. 1 ton. Daarvan zou inmiddels rond 70 pCt zijn afgedaan, maar met betrekking tot de res- teerende po pCt. bleef de firma in gebreke en toen hebben de schuldeischers ter beurze meteen een einde aan het spel gemaakt. Daar er verder hoegenaamd geen actief meer aanwezig moet zijn, zullen de beursleden, die met Wiegerlnck, Muschter Co. zaken hebben gedaan, van het restant hunner vorderingen niet meer dar 24.000 kunnen incasseeren, zijnde het garan- tiedepot van de twee firinanten der vennoot schap. Er zal dus van het restant dier schulden pl.m. 80 pCt. terecht kunnen komen. Minder goed zullen de andere schuldeischers der firma er af komen. telijken zijn niet enkel het mikpunt geworden van een troep geweldplegende belhamels in de uniform van de Hitlerjeugd, die thans door den rijkscommissaris en gouwleider „Joden en Tsjechen” worden gedoodverfd, maar ook van de schimpscheu ten en opruiende beleedigingen van dien commissaris zelf. Hoe betreurenswaardlg en diepbedroevend de ondraaglijk toegespitste toestand In Oostenrijk voor de Katholieke Kerk, haar gezagdragers en geloovigen ook moge zjjn. één voordeel is daaraan toch ver bonden, n.l. dat hij aan maar al te gevaarlijk gebleken illusies radicaal den bodem heeft ingeslagen. Principieel is er geen verzoening mogelijk tusschen het Duitsche natlonaal- socialisme, zooals zich dat sinds Jaar en dag manifesteert, en het Katholicisme, zooals zich dat reeds twintig eeuwen lang intran- gèhandhaafd, tenzij een van van zijn principes wil laten Niettemin hadden de aanwezige crediteuren zich bereid verklaard, hun medewerking te ver- leenen, maar .elukklg blijven wij voor deze nieuwe vennootschap gespaard. Verder heeft de politie ook meegenomen H. B., den directeur van de eveneens op no. 213 Keizersgracht gevestigde N.V. Credietvereeniging „Amsterdam* Intusschen heeft de Justitie haar aandacht niet beperkt tot de effectenfirma, maar is z« eveneens alles in beslag gaan nemen bjj de „Nationale Lloyd” Mij. van Verzekering N.V. Keizersgracht 287, waarvan als directeur optrad W.. terwijl oa. M. zitting had in den raad van commissarissen.. Wij vermoeden, dat bij deze onderneming voor eenige tonnen aan effecten verduisterd zijn, terwijl verder waarschijnlijk balansvervalsching heeft plaats gehad." Die hopelooze toestand is niet pas den laat- sten tijd ontstaan. Reeds heel lang verkeert de firma in den toestand, dat zij heeft opgehouden te betalen, maar telkens is het den firmanten gelukt, nieuwe slachtoffers te maken, waardoor zij het hebben klaargespeeld, hun wanhopige positie voor het groote publiek verborgen te houden. Ten einde zulks te bereiken, hebben zij prak tijken toegepast, welke bij zwendelbanken ter nauwernood hun weerga vinden.” Zooalu bekend, is behalve de beide directeu ren ook de procuratiehouder der firma gear resteerd. „Op Dinsdag 11 dezer heeft dit edele trio, zoo vervolgt het Financieel Weekblad, nog eer, vergadering gehad met verschillende vennooten en crediteuren waarbij er zjjn met een vor dering van ruim 1% ton ten einde te komen tot de oprichting van een naamlooze vennoot schap, welke het commissionnalrsbedrijf zou uitoefenen en uit welker winsten men de schuld eischers der commanditaire vennootschap gelei delijk schadeloos hoopte te stellen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1938 | | pagina 17