gevaarlijke illusies IBISshag I Nu de dagen van spanning voorbij zijn b Protestanten de kunst en Geen "innemen" tegen Baby’s KOU n VICKS LEGER EN VLOOT WAREN PARAAT DE H.A.C.O. VOORDE RECHTBANK MAANDAG 17 OCTOBER 1938 De millioenenzwendel ONSYMPATHIEKE DAAD Een jaar gevangenisstraf opgelegd Begin September Groote achterstand Donkere dagen Het politie-onderzoek Droeve plechtigheid te Den Haag Medewerking van alle zijden Slachtoffer van den moord ter aarde besteld Nadere bijzonderheden omtrent de bankroeten De regeering betuigt haar erkente lijkheid over de snelle uitvoering der grensbeveiliging DoM>elmcnrn...lelclter. man! Minister Slotemaher de Bruine heeft te Utrecht een Instituut voor religieuze en kerke lijke kunst geopend «Ss Regeling, waarmee een eeuw gemoeid was! Rede minister Slotemaker 't ARIËN ^TENTOONSTELLING GEOPEND C. Die winsten verden geraamd op pl.m. 20 na. 28 de be- W VapoRub De Minister van Defensie publiceert thans een overwicht van de militaire maatregelen, die in de dagen van spanning genomen wer den om ene land tegen elke aanranding van onze neutraliteit te verdedigen. chauffeur van den vrachtauto, die er ixu toe stemde, dat een man meereed naar Rotterdam. Deze chauffeur kon een signalement opgeven, dat reeds is gepubliceerd sigent beide üw van n. Om omdat men in de stille buurt, waar de bewo ners elkaar allen kennen en een vreemde «on der twijfel zou opvallen, ook den bewusten man zou hebben opgemerkt Aanvankelijk ging alles uitstekend. De com missarissen van de bank en een zeer goed be kend staand Amsterdamsen accountant oefenden bij de bank geregeld contröle uit en op papier werd alles uitstekend in orde bevonden. De ef fecten en dit is de groote fout werden echter bij die contröle nooit vertoond. Volgens de boeken berustte het effectenbezit bij de Kas- vereeniglnp Donkere wolken bleven zich dan ook den 28 September aan den politleken hemel samen pakken. De regeering vond hierin aanleiding nog op dien zelfden dag de waarschuwingen te doen venenden aan het personeel, dat bij vóór- moblllsatie onder de wapenen moet komen. duizend hebben, met een van de Hltlerjeugd, die thans rijkscommissarls en gouwleider „Joden en Tsjechen" worden mille per jaar, aoodat met het delgen van de schuld aoowat een eeuw gemoeid zou zijn geweest! Op 29 September was de internationale toe stand echter reeds zoodanig verbeterd, dat de voorgenomen oproeping van dit personeel ach terwege kon blijven, terwijl deze verbetering mede aanleiding was, dat op 30 September de noodige bevelen konden uitgaan om den arbeid aan de grensversterklngen te doen eindigen en de aangebrachte hindernissen weder te doen opruimen. tid en Uit het feit, dat Greta Groen niet gegild heeft zou men nog kunnen aflelden, dat zij niet ge schrokken is van den bezoeker. Hieruit meent de politie te mogen concludeeren, dat de dader in leder geval geen „wildvreemde” is geweest. De politie heeft Inderdaad een oogenblik gemeend met een ongeluk of met zelfmoord te doen te hebben. Doch de verklaring van de moeder, die als eenige de oorspronkelijke situatie van het tijk gezien heeft en derhalve de eenige getuige is, witst uit. dat de trapdeur was vastgezet met een deksel. Wie zou dezen deksel achter de deur hebben geklemd? Greta Groen kan dit onmoge lijk zelf hebben gedaan. Belangrijk Is het bij den huldigen stand van zaken, dat de politie niet in de eerste plaats k> Den Haag zoekt en dat zij meent met geen „vreemden” man te doen te hebben. hya- en die >lad- we, een ie en ‘heel vui- tuur het ver ban eiyk goed wor- wijls arde ends een Dat m. ilger rekt, bloei tornt dan naar ggên me» irai- elte- n bol iveei ■rder en oliën ont zet- trek. men •tien hut- het n de gen- ver- n in leeds [t op odig. mer- •veer men n en, I ge-' >tten - om inlge Bearifd zw deer de 3-IUimiten VapoHub - Massagw De regeering geeft in dit rapport als haar eindoordeel weer, dat hetgeen in de afgeloopen dagen Is geschied, reden geeft tot groote vol doening en erkentelijkheid, dat op den inge slagen weg kan worden voortgegaan en boven al, dat In moeilijke omstandigheden op de volle toewijding van militairen van hoog tot laag en op de medewerking van plaatselijke autoritei ten, openbare diensten en bevolking in alle op zichten kan worden gerekend. Uiteraard wordt bij de bewaking der kust en voor contröle van de voornaamste watertoe- gangen en havens gebruik gemaakt van perso neel der Koninklijke Marine en van het in vredestijd in dienst zijnde materieel der vloot. Voor het geval de internationale politieke toe stand zich dermate mocht verscherpen, dat de hierboven geschetste veiligheidsmaatregelen als onvoldoende zouden moeten woren aangemerkt, waren maatregelen voorbereid om door het oproepen van groot-verlofgangers de grens troepen aanzienlijk te versterken en- de lucht afweermiddelen In werking te brengen. drukking in en komt gestaald én gesterkt uit elke geweldpleging te voorschijn. Zij is ge wend aan beproeving en vervolging en weet, waar Zij de kracht en de genade kan vinden om deze glorierijk te doorstaan. En dit is geen gevaarlijke illusie, maar een de eeuwen door steeds weer bewezen en bevestigde, door God Zelf gewilde werkelijkheid. Inmiddels waren de politieke omstandigheden van dien aard geworden, dat het wenscheiyk werd geoordeeld ook na 16 September de troepen In de onmiddellijke nabijheid van hun opstel lingen te houden. De opkomst van dit personeel is naar wenacb verloopen. Op deze gegevens gaat de recherche met het onderzoek verder. Omtrent de verhouding tusschen de firma Wlegertnck. Muschter Co. en de verzekerings maatschappij „Nationale Lloyd" vernemen wij nog de volgende bijzonderheden: Ongeveer vier jaar geleden kocht de comman ditaire bankvereeniging de aandeelen op van den Nationalen Lloyd, zoogenaamd voor groepen men- schen, die zich voor deze verzekeringsmaat schappij Interesseerden, in werkelijkheid echter voor de bank zelf, die daardoor vrijwel de ge- heele finandeele zeggingskracht aan zich trok. Zjj kreeg daardoor de beschikking over de ef fectenportefeuille van de verzekeringsmaat schappij, die een waarde had van f 450.000. Bo vendien vertrouwden de belde bedrijfsleiders van de verzekeringsmaatschappij, de heeren Byisma en Borrius, de bank hun privé-bezit tot een waarde van ongeveer een halve ton aan ef fecten toe. De bank kreeg hierdoor dus in totaal de beschikking over een half millioen. Allereerst sprak prof. O. van der Leeuw, voorzitter van het bestuur van het Instituut. De kunst is in toenemende mate haar eigen weg gegaan, maar zij begint zich ook weer te bezielen op haar oorsprong en eigenlijk wezen. Aan den anderen kant leeft het besef op, dat religieus leven niet mogelijk is zonder vorm. Leven is vorm en Inhoud ongescheiden. Niet slechts religie en kunst, doch ook kerk en kunst behooren bijeen. De kerkélijke kunst stelt nog andere elschen dan de religieuze. Het thans te openen Instituut wil er toe medewerken, dat steeds meer de goddelijke zin van menschelyke kunst wordt verstaan. 8pr. noodlgde tenslotte den Minister uit het Instituut te willen openen R. van G. uit Bloemberg gemeente Zuidwolde, stond veertien dagen geleden voor de recht bank te Assen terecht wegens verduistering van twee bankbiljetten van duizend gulden zulks ten nadeele van de erven van Berend Arends te Zuidwolde. Het geld had verd. uit het vest van den over leden Berend Arends gehaald, hetgeen hij, naar hü verklaarde, had gedaan met toestemming van Arends, die gezegd zou hebben, dat dit geld niet mee „onder den grond” moest. Voor deze Onsympathieke, daad hoorde hu een gevangenisstraf van een jaar en zes maanden tegen zich elschen, terwyi hij Vrijdag werd ver oordeeld tot een gevangenisstraf van een jaar met aftrek van preventieve hechtenis. Ongetwijfeld zal, wanneer de rapporten van de verschillende commandanten zijn ontvangen, blijken, dat de getroffen voor- bereidingen hier en daar nog gebreken ver- toonen en aanvulling en verbetering ver- riachen. De legerleiding zal zeker niet na laten, die aanvullingen en verbeteringen aan te brengen en uit de gebleken tekort komingen de noodige lessen te trekken. Men vergete echter niet, dat ons leger zich nog in een tijdperk van reorganisatie en sinds vorig Jaar van opbouw bevindt. Daarmede waren de maatregelen tot het veilig stellen van een eventueel volgende alge- meene mobilisatie afgesloten. moest «Orden toegepast, de levensgeesten wel blijvend zou kunnen opwekken. Niet overal sn door iedereen is deze sceptische houding gewaardeerd, maar hoezeer wij gelijk hadden, is belaas maar al te spoedig gebleken. zy den vrede gered hadden, deden hun juichkreten vergezeld gaan van aansporingen tot een zoo mogelijk nog hooger opvoeren der bewapeningen. Wetend, dat zy voor be dreiging met geweld gezwicht waren en had den toegegeven, wat zij aanvankelijk als niet toe te geven hadden gedisquallficeerd, acht ten zij het meer dan ooit noodzakelijk, zich zelf zoo sterk te maken, dat zij in de toekomst bedreigingen met geweld op dezelfde manier zouden kunnen beantwoorden. Na het stroo- vuur van idealisme maakte dit blijk van te laten «terkeiykheidszln een pUnlUken indruk, niet het minst op hen, die door bedreiging mH geweld hun zin hadden gekregen. Het applaus voor Chamberlain en Daladler in Duitschland heeft niet langer geduurd dan bet Hosannah te Jeruzalem. Te Saarbrücken oogstte de Führer het wéér, toen hij Engeland als de ongewenschte gouvernante aanwees, en Chamberlain en Daladler wegdrukte in de zwarte slagschaduw van zijn grooten en opofferingsgezlnden vriend Benito Mussolini, die zijn vriendschap voor Duitschland steeds kostbaarder ziet worden. Het aanschijn der wereld kan wel, gelijk wjj bidden, door den H. Geest veranderd worden, maar het wil ons voorkomen, dat niet allen te München In dien geest hebben beraadslaagd. wy hopen oprecht, dat het accoord van München eens In de geschiedenis als het begin van den vrede geprezen zal kunnen worden, maar de nuchtere werkeiykheidszin doet ons vree- zen. dat het ultelndeUjk niet meer dan een uitstel van een grooten wereldoorlog zal blijken, een oorlog, te bloediger naarmate hij moeilijker te Winnen zal zijn. Wordt onver hoopt deze vrees bewaarheid, dan zal Cham- De Officier van Justitie, mr. Cohen Ter- vaert, requisitoir nemende, achtte bewezen, dat de door de H. A. C. O. aangelegde premle- obligatieleening een andere was dan die in 1926 is uitgegeven en dat deze nieuwe premie- teenlng in strijd was met de Loterjjwet. Spr. vorderde derhalve bevestiging van het von- *ds van den kantonrechter. Gedurende den nacht van 27 op 28 September werden o. a. door de He bataljons de gevechts- opstelllngen verder ingericht, de versperringen verbeterd en het aantal hiervan nog uitgebreid. Zoodoende waren in zeer korten tijd alle toe gangen tot ons land langs de Zuid- en Oost grens door een geheel stelsel van hindernissen bewaakt door personeel, voorzien van mi trailleurs en pantserafweergeschut afgeslo ten, terwijl aan de kust door de Kon. Marine in nauwe samenwerking met de Kon. Land macht de noodige maatregelen waren genomen om onze havens tegen een overvalllng over zee te verdedigen. berlain eens gedoodverfd worden als een mogelijk nobele en goedwillende.... illusio nist, die het tegen de „Realpolitlker” heeft moeten afleggen. Betrekkelijk korten tijd geleden kregen de be heerders van den Nationalen Lloyd de overtuiging, doch niet de bewijzen, dat de zaken bij de com manditaire bankvereeniging Wlegeridck. Musch ter Co. -niet in orde waren. Zij stelden aan de directie van hun verzekeringsmaatschappij, die uitgeoefend werd door de heeren W. en B. de laatste is procuratiehouder bij de commandi taire bankvereeniging den eisch, dat het ef fectenbezit van de verzekeringsmaatschappij moest worden getoond en bij een andere groote bank moest worden gedeponeerd. Gebeurde dit niet, dan zouden de beheerders van den Natio nalen Lloyd, die zich verantwoordelijk achtten voor de belangen van de verzekerden, de ver zekeringspotten bij een andere verzekerings maatschappij onderbrengen. De directie van de commanditaire bankver eenlglng, die dus tevens de directie voerde van de verzekeringsmaatschappij, ging op den eisch van de beheerders niet in. Toen hebben de hee ren Bijlsma en Borrius alle verzekeringsposten. behalve die van de transportverzekeringen, on dergebracht bij een groote Deensche verzeke ringsmaatschappij. De belangen van de verze kerden zijn dus veilig gesteld. De voornaamste getuige na de naaste familie leden, die door de politie is gehoord in de moordzaak te Den Haag, 18 ongetwijfeld de Na deze spannende dagen werden geleidelik de genomen maatregelen ingetrokken. Ten slotte mogen hier nog eenige algemeens opmerkingen volgen. Over het algemeen liet de stemming van den troep niets te wenschen over. Zoowel de openbare diensten, welker mede werking voor een vlotte uitvoering der maat regelen onontbeerlijk is. als de gemeentelijks autoriteiten hebben in alle opzichten hun voile medewerking verleend. In het bijzonder mogen wel worden genoemd de Post- en Telegraaf dienst en de spoorwegen. Voorts is bü de troepenvervoeren groote mede werking ondervonden van verschillende auto busdiensten en vrachtauto-ondememingen. Van de bevolking werd allerwege grooten steun en sympathie ondervonden. Gaarne wilde Zijne Excellentie getuigenis af leggen van zijn belangstelling in het streven van het Instituut. Spr. ziet dit streven zoo, dat een stuk geestesleven, dat evenzeer zijn Invloed op de kunst uitoefent, doch tot nu toe te weinig diende als een mijn, waaruit men schatten delven kan, een eigen plaats aan de kunst geeft. Voor protestanten zijn er moeilijkheden, omdat er het probleem ligt, dat hetprotestantisme vaak purlteinsch Is. Er is een tijd geweest, dat men meende afzijdig tegenover de kunst te moeten staan. Er is een calvinistische Inslag, een soberheid in deze wereld, die den opbloei van de kunst heeft belet, doch het is niet noodig, dat men tegenover de kunst staat. Als voorbeeld, hoe er protestantsche kunst kan zijn, noemt spr. het onvergetelijke werk „De Emmaüsgangers” van Johannes Vermeer. Ook op het terrein van den kerkbouw is een groot stuk protestantsche kunst noodig en reeds aanwezig. Dft Instituut zal helpen er mee voert ie gaan en ertoe bijdragen, dat conflicten tus schen protestantisme en kunst worden opge heven. Spr. verklaarde daarna het instituut voor ge opend. Aan het overzicht van den minister wordt het volgende ontleend: Na de verlenging van den eersten oefentijd van maand tot 11 maanden in Maart van dit jaar, gaan tweemaal per jaar de manschap pen. die gedurende 5 maanden geoefend zijn bij de Ie bataljons der regimenten infanterie over naar de He bataljons om bij deze bataljons gedurende de overige 6 maanden van dezen oefen tijd hun opleiding te voltooien. Deze He batal jons zijn meerendeels gelegerd in grensgarnl- zoenen. dagvaarding drong hy ’rjjspraak Zaterdag is in hooger beroep Haagsche Rechtbank de zaak behandeld tegen den directeur der Haagsche Assu rantie- en Credlet-ondememing (H.A.C.O.), die wegens overtreding van de Loterijwet door den kantonrechter te Dén Haag tot een geldboete van 3.000,subs, drie maanden hechtenis is veroordeeld. Teveel inneme kindermaag streek bren Baby’s kou (of de Uwe) vlug en zeker je doe als volgt tegen bedtijd: (1) «rrijf flink Vicks VapoRub op keel en bont; (2) wrijf het daarna ook op den rug; (3) ten slotte een dikke laag op de borst doen en met warm flanel bedekken. Gaan wachttijd—Werk* dhwet Door deze massage begint VapoRub direct door de huid te werken als een pappleister. Gelijktijdig ontstaan door de lichaamswarmte de heilzame VapoRub-dampen, die 18 x per minuut naar de ontstoken luchtwegen van neus, keel en borst worden ingeademd. Door de urenlange dubbele werking verzacht VapoRub de prikkeling, lost het slijm op, vermindert het hoesten en maakt het ademen gemakkelijk. Opgelucht en zich pret tig voelend, valt Baby spoedig in een verkwik- kenden slaap en 's morgens.is de ergste kou meestal voorbij. Verlaagde Prijs 88 et De H. A. C. O. heeft in 1926, nog voordat de Jongste wijziging van de Loterijwet is inge voerd, een premleleenlng uitgegeven, welke tinnen tien jaren sou worden geamortiseerd. Daar de H. A. C. O. na tien jaar de leening biet heeft afgelost en bovendien prijzen" heeft uitgekeerd, welke niet in het prospectus waren opgenomen nJ. prijzen van 3,15 stelde bet o. M. zich op het standpunt, dat het hier een nieuwe premleleenlng betrof, welke in •titjd was met de nieuw gewijzigde Loterijwet. Die hopelooze toestand is niet pas den laat- sten tijd ontstaan. Reeds heel lang verkeert de firma in den toestand, dat zjj heeft opgehouden te betalen, maar telkens is het den firmanten gelukt, nieuwe slachtoffers te maken, waardoor zij het hebben klaargespeeld, hun wanhopige positie voor het groote publiek verborgen te houden. Ten einde zulks te bereiken, hebben zij prak tijken toegepast, welke bij zwendelbanken ter nauwernood hun weerga vinden.” Zooalu bekend, is behalve de beide directeu ren ook de procuratiehouder der firma gear resteerd. „Op Dinsdag 11 dezer heeft dit edele trio, zoo vervolgt het Financieel Weekblad, nog eer. vergadering gehad met verschillende vennooten en crediteuren waarbij er zijn met een vor dering van ruim 1% ton ten einde te komen tot de oprichting van een naamlooze vennoot schap, welke het commissionnairsbedrijf zou uitoefenen en uit welker winsten men de schuld- eischers der commanditaire vennootschap gelei delijk schadeloos hoopte te stellen. Het totaal van hun vorderingen moet dicht een bedrag van 2 millioen benade ren en zijn «“ij welingelicht, dan staat daar tegenover geen of vrijwel geen actief. Wij voorzien dan ook. dat de gewone crediteuren alles kwijt zullen blijken te zijn. In tegenwoordigheid van vele belangstellenden heeft Zaterdagmiddag Minister j. R. siote- maker de Bruine te Utrecht bet instituut voor religieuze en kerkelijke kunst geopend, dat van protestantsche zijde is opgericht. Burgemeester ter Pelkwjjk had alle vertrouwen in het welslagen van dit Instituut en sprak er zjjn vreugde over uit, dat het in utrecht te gevestigd, waarvoor z-L ook alle reden is. Utrecht toch is de stad, vanwaar het Evangelie over de lage landen is uitgegaan, die vele monumenten bezit van vroeg-christelyke tij den, van de middeleeuwen, waarbij «pr denkt aan den Domtoren, de Kloostergang en de oude St. Pieterskerk, in welker nabijheid het In stituut is gelegen. Er zijn hier reeds rijke ver zamelingen op het gebied van de kerkelijke en religieuze kunst, zooals het bescheiden museum van de oud-katholleke kerk, het Aartsbisschop pelijk Museum en het Museum der Katholieken van moderne religieuze kunst. Met een kort sluitlngswoord van prof, van der Leeuw eindigde deze plechtigheid. t edelste menschen koesteren vaak de Ij gevaarlijkste illusies. Deze stelling moge J-X ietwat paradoxaal klinken, toch Is zij niet minder ww. Dat de illusies van ^ele menschen soms zoo gevaarlijk zijn, moet niet aan hen. die ze koesteren, worden geweten, maar asm hen. die ze te setumde Edele menschen meten en beoordee- -«.v te goeder trouw anderen naar zich- Klf en komen dan dikwijls jammerlijk be drogen uit. WU willen met deze opmerkingen geen ramnagne voeren voor onderling wan trouwen en onderlinge achterdocht, voor cy- Bisch pessimisme of krachteloose moedeloos- betd, maar enkel al te naleven en goedgeloo- eigen genezen tot meer realisme, meer werkelijkheidszin, hoe onaangenaam het zien w de werkelijkheid zooals zij is, voor hen ook moge zijn. Het accoord van München is begroet en bejubeld geworden als een nieuwe dsgeraad na den stik-donkeren internatio- naai-politieken nacht, als een afwenden van bet acuut dreigend oorlogsgevaar, als een eerste step op den weg naar duurzamen vrede, gebaseerd op onderling vertrouwen en begrip en goeden WU. Ofschoon ook wij een vocht van dankbare verlichting hebben ge- gloakt. toen de vrede voor het oogenblik als mh drenkeling op het droge werd gehaald, hebben wü toch aanstonds ons afgevraagd Hieruit is gebleken, dat deze onbekende man een schaafwond had aan de bovenzijde van zijn rechterhand en een verticale scheur in zijn don kerblauwe regenjas. Het is natuurlijk van het hoogste belang, te weten, waar deze man is ge bleven, nadat hij bij de Coolhavenbrug in Rot terdam was afgestapt. Hij had tegen den chauf feur gezegd, dat hjj naar Dordrecht wilde gaan, doch hij moest in Rotterdam den vrachtauto verlaten, omdat de wagen niet naar Dordrecht doorreed. De politie heeft Inderdaad verschillende nieuwe aanwijzingen gekregen, doch er is nog geen getuige gekomen die de man in Rotter dam in de buurt van de Coolhavenbrug heeft opgemerkt ofwel hetgeen natuurlijk even zeer mogelijk is een getuige, die hem verder naar Dordrecht heeft laten meerijden. Duidelijk is wel, dat het spoor, dat de politie volgt niet in den Haag wordt nagezocht, maai zich uitatrekt allereerst naar Rotterdam en Dordrecht en naar de Zuld-Hollandsche eilan den. Men heeft zich wellicht afgevraagd, hoe de dader van het misdrijf wist, dat Greta Groen alleen thuis was. Er is namelijk in haar dienst betrekking nooit naar haar gevraagd. Mogclijk blijft natuurlijk, dat hij het vertrek der overige familieleden heeft afgewacht op den dag van Zóó brak dan 27 September aan. In den na middag van dien dag waren de binnenkomende berichten voor de regeering aanleiding niet al leen om de gevechtsopstellingen te doen in nemen, doch ook om terstond de groot-verlof gangers, die bestemd waren om de grensbevei- liglngstroepen te versterken, door de burge meesters te doen waarschuwen, dat zij zich gereed moesten houden voor opkomst onder de wapenen. Op 2 September waren de dienstplichtigen van de Ie bataljons omgegaan naar de He ba taljons. Na aankomst in hun nieuwe (grens-1 garnizoenen hadden terstond eenige kleine oefeningen in de grensbeveiliging plaats en werd voor 15-16 September een groote oefening bevolen. De Koninklijke Marine heeft tegelijker tijd oefeningen gehouden in verband met de bewaking der voornaamste zeehavens. Hierdoor beschikt de regeering gedurende het geheele jaar over infanterie, welke zij in geval van internationale politieke spanning onmiddellijk kan aanwenden tot het beveiligen van onze landsgrenzen en van de kust. Bij deze grens- en kustbeveiliglng zijn tevens ingescha keld de polltletroepen, de kustartillerie en de luchtstrijdkrachten, terwijl in vredestijd is voorbereid om van het oogenblik af, waarop de hierboven genoemde strijdkrachten hun ge vechtsopstellingen hebben Ingenomen de toe gangswegen tot het hart des lands door het aanbrengen van hindernissen en het uitvoeren van vernielingen af te sluiten. van zijn principes wil laten varen. Indien de nationaal-soclalisten, die jaren voor den boeg meenen te verwachten, dat het Katholicisme tweeduizendjarig verleden en een tot aan het einde der tijden reikende toe komst princtpieele concessies zal doen, geven zjj zich over aan een illusie, die voor hen gevaarlijk kan worden. De Kerk, sterk in het bewustzijn, dat Christus met Haar is, wijkt met voor geweld, evenmin als Christus voor gewield geweken is. Zij groeit tegen alle ver- Een gedeelte van het drama in de Molen- slootstraat, dat Woensdag Den Haag in op schudding bracht, is Zaterdagmiddag ge ëindigd met de begrafenis van Greta Groen, het slachtoffer van het misdrijf. In den vroegen morgen van 28 September werden inderdaad de hiervoren bedoelde groot- verlofgangers opgeroepen. den moord, doch ook dit is onwaarschijnlijk. De verdediging werd gevoerd door mr. E. Hollander te s-GravenhVe en mr. Zadoks te Amsterdam. Mr. Hollander betoogde allereerst, dat de H. A. C. O. Inderdaad onder de overgangsbepalingen talt hetgeen het O. M. overigens niet betwist en wees er op, dat de H.A.C.O. eerst op de staatsloterij trok. Toen dit verboden werd, orga niseerde de H. A. C. O. eigen trekkingen onder notarieel toezicht, op de wijze zooals de staate- ‘otery het deed. Ze keerde daarbij evenwel hoogere en meer Wtien nJ. die van 3,15 uit dan waartoe til ach in t prospectus verplicht had. Daardoor “üe premleleenlng evenwel geen andere gewor- flen. Het was een soort toegift, een attractie. Bo- Tendien keert ook de staatsloterij die kleine prij- maar de volksmond noemt dit „eigen Beid”. Juridisch is dat „eigen geld” evenwel een mtkeering van prijzen. Wat de aflossing betreft, “toogde pleiter, dat, nu deze achterwege is ge- “*ven, er evenmin een nieuwe premleleenlng is •mtstaan. Er is geen enkele rechtsvordering om de H. A. C. O. die amortisatie te elschen; bo vendien is de geheele leening nog niet eens ge plaatst, hoe kan men dan al in zijn geheel aflos- Ben? deze redenen meende pleiter, dat de J geen strafbaar feit omschrijft en op ontslag van rechtsvervolging of aan. Mr. Zadoks bepaalde zich tot het becritisee- r*n van de dagvaarding. N* re' en dupliek werd de uitspraak bepaald October. Dr. Miedema uit Amersfoort, directeur van het Instituut, die na den Minister het woord voerde, wees erop, hoe het Protestantisme op het gebied van de kunst een grooten achter stand heeft in te halen. Wij hebben alle krach ten noodig, aldus spr„ om in eigen gebied mto- verstanden en vooroordeelen uit den weg te ruimen, kloven te overbruggen en het besef, dat godsdienst en kunst elkaar noodig hebben, te wekken en te versterken. Tot het gebied van de Kunst, waarmede het Instituut zich zal bezig houden, worden gerekend al die uitingen, door middel van beeldende kunst, bouwkunst, toegepaste kunst en muziek geschonken, waarin een religieus karakter waar neembaar is of waaraan *n kerkelijke bedoeling ten grondslag ligt. Het instituut is Ingericht als een semi-uni- versitaire instelling, waarvan de bedoeling is dat het tusschen unlversiteit en samenleving tn, een directe verbinding vormt tusschen deze beide gebieden door gelijktijdlgen unlversitairen en maatachappeiyken arbeid. Voorloopig zal men zich beperken tot bouw kunst, beeldende kunst en muziqk. Wij stellen ons voor, aldus dr. Miedema ex posities te houden van gegevens omtrent da kerkeltjke bouwkunst van dezen tijd, van reli gieuze en kerkelijke beeldende kunst uit ver leden en heden, zoowel uit het buitenland -i« van eigen bodem. Zoo zijn bijvoorbeeld een ten toonstelling van Russische ikonen, een van de bijbelsche etsen en teekenlngen van Rembrandt en een van toegepaste kunst reeds in voorbe reiding. Spr. dankt allen, die aan de totstandkoming van het Instituut hebben meegewerkt en de kunstenaars, die bereid werden gevonden hun werken voor deze eerste tentoonstelling af te staan, in het bijzonder Prof. Roland Holst en Willem van Konijnenburg. Te Amsterdam heeft de ontmaskering van een der meest perfide zwendelbankéh veel op schudding verwekt. Ter beurze vormde dit hel gesprek van den dag. Want al was het al lang geen geheim meer, dat de firma Wlegerink, Muschter te Co. zich met verdachte praktijken ophield, dat de zwendel een dusdanlgen omvang had aangenomen, als thans het geval blijkt te zijn, zullen slechts weinigen vermoed hebben. De laatste maanden werden talrijke faillisse mentsaanvragen tegen de firma ingediend en tenslotte is de Justitie er dan toe overgegaan de beide directeuren te arresteeren en aan bet bestaan van de bank een einde te maken. Omtrent den vermoedelijken omvang van het bankroet deelt het „Finantleel weekblad voor den fondsenhandel” onder meerdere de volgen de bijzonderheden mede: „Reeds een jaar geleden geraakte de vennoot schap door premle-affaires ter beurze in ern stige moeilijkheden. Met de desbetreffende ma kelaars is toen een regeling getroffen ter zake van het vereffenen van de ontstane schuld ad pirn. 1 ton. Daarvan zou inmiddels rond 70 pCt zijn afgedaan, maar met betrekking tot de res- teerende 30 pCt. bleef de firma in gebreke en toen hebben de schuldeischers ter beurze meteen een einde aan het spel gemaakt. Daar er verder hoegenaamd geen actief meer aanwezig moet zijn, zullen de beursleden, die met Wlegertnck, Muschter Co. zaken hebben gedaan, van het restant hunner vorderingen niet meer dar 34.000 kunnen incasseeren, zijnde het garah- tiedepot van de twee firmanten der vennoot schap. Er zal dus van het restant dier schulden pijn. 80 pCt. terecht kunnen komen. Minder goed zullen de andere schuldeischers der firma er af komen. Om half twee werd in de woning van de fn- mllle Groen door dr. G. P. van Itterzon een rouwdienst gehouden. In de omgeving van de woning hadden zeer vele buurtgenooten een plaats gevonden om de beproefde familie hun medeleven daadwerkelijk te toonen. Ds. van Itterzon ging in gebed voor en sprak woorden van troost tot de ouders en de beide zusters van het meisje. Inmiddels waren duizenden gestroomd naar de algemeene begraafplaats aan de Kerkhof- laan, waar het stoffelijk overschot werd ter- aardebesteld. De belangstelling was zelfs zoo groot, dat de afzetting met touwen rond het graf niet voldoende bleek, zoodat verschillende politie-agenten het publiek op een afstand moesten houden. Om drie uur werd het stoffelijk overschot, bedekt met bloemen, het kerkhof opgedragen, gevolgd door de familie Groen en zeer vele familieleden en kennissen, die uit de geboorte plaats, Numansdorp, waren overgekomen. Aan de groeve voerde allereerst het woord de oud-onderwjjzer van Greta Groen, de heer Ka- perdijk, uit Numansdorp, die de voortreffelijke hoedanigheden schetste van haar, die op zulk een droeve wijze om het leven was gekomen. Na hem sprak de heer Reyzer, bij wien het meisje in betrekking was geweest, woorden van waar- deerlng over haar werkzaamheid en opgewekt heid, waarna ds. Van Itterzon eenige verzen voorlas uit psalm 139. De plechtigheid werd besloten met het bid den van het Onze Vader. Diep onder den indnik verlieten allen graafplaats. Zaterdagnamiddag is op de bovenzaal van de openbare leeszaal en boekerij te Nijmegen een tentoonstelling geopend van werken en herinne ringen aan wijlen mgr. dr. Alph. Ariëns. Deze tentoonstelling werd mede georganiseerd ter gelegenheid van het derde lustrum der R K Unlversiteit en dankt men voornamelijk aan het initiatief van de directrice der openbare lees zaal, mej. M. Daniels, terzijde gestaan door de professoren dr. G. Brom en mgr. prof. dr. J. Hoogveld. De tentoonstelling werd geopend in tegen woordigheid van ZU. Exc. mgr. dr. Buckx, meer dere professoren en voormannen uit de R.K drankbestrijderswereld. Prof. dr. J. Hoogveld sprak een inleidlngs- woord, waarin hy dr. Ariëns schetste als priester en socialen werker, vriend en weldoener van den arbeider, die ook in ep door de drankbestrydlng een machtig middel vond om den arbeider uit de stoffelijke en geesteiyke ellende op te heffen. Deze tentoonstelling zou spreken van het groo te en sterke voorbeeld, dat mgr. Ariëns aan zijn tydgenooten gaf in een practische liefdadig- heidsbeoefenlng in het hooge licht van den gods dienst. De tentoonstelling bevat voornamelijk beelden en portretten van dr. Ariëns, daarnaast verschil lende van zijn werken en documenten uit zijn rijke sociale en geestelijke leven, in dienst van de samenleving. Niettemin hadden de aanwezige crediteuren zich bereid verklaard, hun medewerking te ver- ieenen. maar ^elukklg blijven wij voer deze nieuwe vennootschap gespaard. Verder Qieeft de politie ook meegenomen H. B., den directeur van de eveneens op no. 313 Keizersgracht gevestigde N.V. Credletvereenlging .Amsterdam* Intusschen heeft de justitie haar aandacht niet beperkt tot de effectenfirma, maar Is «t eveneens alles in beslag gaan nemen by de „Nationale Lloyd" My. van Verzekering N.V. Keizersgracht 367, waarvan als directeur optrad W„ terwijl oa. M. zitting had in den raad van commissarissen, wy vermoeden, dat by deze onderneming voor eenige tonnen aan effecten verduisterd zpn, terwyi verder waarschijnlijk balansvervalsching heeft plaats gehad.” Begin September waren de internationale verhoudingen van dien aard, dat besloten werd de polltletroepen in hst grensgebied samen te trekken. aten wjj ons toch niet vöórtydig en zonder voldoenden grond overgeven aan lieve, maar gevaarlijke, want de waakzaamheid verslappende illusies. Deae les leert ons ook de Nazl-terreur, welke thans in Oostenrijk is losgebroken tegen de hoogste kerkeiyke autoriteiten, die ter ge legenheid van den „Anschluss" zoo’n verba zingwekkende tegemoetkomendheid hebben betoond. Tegemoetkomendheid en toegevend heid kunnen alleen nuttig zijn tegenover tegenstanders, die van goeden wille zijn, maar worden uiterst gevaariyk en bedenkelijk tegenover lieden, die in het verleden reeds vele blijken ervan hebben gegeven aan een ernstig gebrek aan goeden wil te lyden. Wat is er overgebleven van de schoone illusie, dat in Oostenrijk de strijd tusschen Kerk en Staat, gelijk die in Duitschland nu al jaren lang woedt, zou kunnen vermeden wtorden met een loyalen Hitlergroet? Wat is er te recht gekomen van de nobele berekening, welke een verzoening tusschen Katholicisme en natlonaal-soclallsme in Oostenryk moge lijk scheen te achten en van zulk een mo- geiyke verzoening een hellzamen Invloed verhoopte op de verhouding tusschen katho lieken en nationaal-soclalisten in geheel Duitschland? Kardinaal Innitser en de gees- teiyken zijn niet enkel het mikpunt geworden van een troep geweldplegende belhamels in de uniform door den Bürckel als gedoodverfd, maar ook van de schimpscheu ten en opruiende beleedigingen van dien commissaris zelf. Hoe betreurenswaardlg en diepbedroevend de ondraagiyk toegespitste toestand in Oostenryk voor de Katholieke Kerk, haar gezagdragers en geloovigen ook moge zyn, één voordeel is daaraan toch ver bonden, nJ. dat hy aan maar al te gevaariyk gebleken illusies radicaal den bodem heeft Ingeslagen. Principieel is er geen verzoening mogeiyk tusschen het Dultsche natlonaal- soclallsme, zooals zich dat sinds Jaar en dag manifesteert, en het Katholicisme, zooals zich dat reeds twintig eeuwen lang intran- heeft gehandhaafd, tenzy een van enkele

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1938 | | pagina 5