de
van
op
De Rijksmiddelen in September
Het derde lustrum
R.K. Universiteit
De zaak-Vrij man besproken
het A.R.K.A.-congres
PLECHTIGE HERDENKING
EEN GUNSTIGE MAAND
'NLEIDING VANMr.
H. P. 'MARCHANT
DINSDAG 18 OCTOBER 1938
i
Italië antwoordt
Washington
Benes j naar Chicago
Het lot det Amerikaansche Joden
Plechtige academische zitting
Motie
I
Rede van den Aartsbisschop
F renten, het nieuwe politieke
phenomeen met 21.000 stemmen
Taak van algemeen
belang
Verkiezingsuitslag in
Brussel en Antwerpen
Receptie in het aulagebouw;
feestelijke academische zitting
Rede van den minister
van Onderwijs
Uitnoodiging van universiteit
aanvaard
Katholieke ambtenaren verzoeken
de Regeering alsnog het
onrecht te herstellen
Aartsbisschop en
minister spraken
en gaat over tot de orde van dm da*.
o
Universiteit
ons
I
1
I
I
1
k
k
L
2.
3.
I
l
geldende recht van de waarheid te herstel
len. ZQ richt enze gedachten opnieuw naar
een geestelQke concentratie waardoor alleen
onae beschaving gewaarborgd is.
t
i
t
i
i
k
i
i
r
i
i
i
i
Ais christenen
“oeten hebben, dan geldt
Beroepen zün, de
de
de
Ook Ik ben van meenlng, dat oen unlver^teit
niet moet worden genivelleerd tot een soort
van vakschool, waar slechts wordt gelet op het
mln of meer geschikt maken voor een of andere
sociale baan, maar waar de wetenschappelijke
scholing wordt vergeten.
Wij willen nog even terugkomen op de Sep
tember-ontvangsten. Naarstig hebben wü ge
zocht, at daarin ook sporen te ontdekken waren
van dm pespsaam interne tinna ric toestand.
De directe belastingen gaan hoe lang nog?
op den goeden weg voort. Er was op 30 Sep
tember 11S mlllioen meer op kohier gebracht
dan op dien datum van vorig jaar. Dit komt
zoo goed als geheel op het credit van de In
komstenbelasting (9.8 mlllioen).
Ook de Gemeentefondsbelasting geeft aoo-
als begrijpelijk is een verhooging te zien, die
3.6 mlllioen groot is.
Ten slotte het Verkeersfonds. De Motorrijtui
genbelasting is al een mlllioen boven 9% der
raming gekomen. Dit Ujkt ons wel noodlg, om
per saldo het verwachte bedrag op te leveren,
want heel wat wagens gaan, om de wegenbelas
ting uit te sparen, in den winter op stal
De ton, die er nog aan de Rüwielbelasting te
kort komt, aal in het vierde kwartaal wel ruim
schoots binnenkomen. Al zouden het alleen maar
de ptaatjeedieven die daarvoor zorgen!
fjSS
i
i
ROME. 18 Oct. (Havas). De Italiaansche re
geering heeft door middel van den ambassa
deur der Vereenlgde Staten te Rome geant
woord op de nota, welke de regeering te Was
hington haar onlangs had doen toekomen In
zake de Amerlkaansche Joden tn Italië.
Hoewel men omtrent dit antwoord de groot
ste geheimhouding In acht neemt, gelooft men
In welingelichte kringen, dat dit antwoord zoo
bevredigend Is als onder de huidige omstandg-
heden mogelijk.
Hetzelfde artikel van de H. O.-wet geeft mij
aanleiding tot het formuleeren van de derde
en voornaamste reden, waarom Ik hier voor u
het woord voer. Uw universiteit leidt, volgens
dit artikel, haar studenten tot een zelfstandige
beoefening van de wetenschap. Ditis naüw
verbonden met het bekleeden van een passende
maatschappelijke betrekking.
CHICAGO, 17 Oct. (Havas). De president der
universiteit van Chicago heeft vandaag bekend
gemaakt, dat Benesj de uitnoodiging tot het
geven van een aantal lezingen aan de univer
siteit heeft aanvaard. De datum, waarop Be
nesj zal aankomen, Is nog niet vastgesteld.
I
De dividendbelasting profiteert dit jaar wel
bijzonder van de goede zaken, welke in dat tijd
vak door een groot aantal ondernemingen (cul
tuur- en industrieele) zijn gemaakt. De terug
gang is wel gekomen hoe erg, zal volgend
jaar eerst blijken maar van de meerdere
winsten moet evengoed een behoorlijk deel aan
den fiscus geofferd worden. Hierdoor is nu, na
pas 9 maanden, de totale jaarraming reeds over
schreden.
Ook de verhoogde successierechten* zien wü
als een uitvloeisel van de kortstondige opleving
vorig jaar. Het is Immers een niet tegen te
spreken feit, dat de devaluatie de bezitters méér
bevoordeeld heeft dan de bezitlooze massa. Zjj
deed de groote vermogens en dat zün toch
de beste klanten van deze heffing plotseling
aangroeien en nu enkele van deze komen open
vallen, plukt de schatkist er de welkome vruch
ten van.
De middelen, die het minder goed deden. zün
8 In getal, met een totaal décrès van 5K mll
lioen. Hierbij zijn echter niet zulke geweldige
sprongen als bü de vorige groep. De ergste boos
doener heet ..Zegelrechten", die bijna 3 mlllioen
beneden de verwachting bleven. Nog schriller
wordt het beeld, wanneer wij er naast zetten,
dat het nadeellg verschil met hetzelfde tijdvak
van vorig jaar mam- liefst 9% mlllioen bedraagt.
Waar een goed deel van dit décrès op reke
ning komtvan de s.g. Beursbelasting, demon
streert dit meer dan iets anders de bedrijfs-
slapte op het Damrak.
Ook de Invoerrechten zjjn nog een mlllioen
ten achter. Eigenlijk valt dat nog erg mee. De
stilistieken van den Invoer waren in de afgeloo-
pen maanden niet bepaald gunstig en het moet
te danken zün aan het feit, dat hierbij veel
artikelen waren met specifieke heffingen (os.
benzine) dat de achterstand nóg niet grooter Is.
De begrafenis te Sofia van den chef van den Generalen Staf van het Bulgaarsche
leger, Peef, die aan een revolveraanslag ten offer viel
De bezorgdheid, waarmee sommigen de stich
ting der Kath. Universiteit begroetten, is onge
grond gebleken. Wetenschappelijk doen wij niet
onder voor andere unlversiteiten.
Een katholiek Isolement zou noodlottig kun-,
nen worden, doch dit gevaar Is niet too dreigend
als sommigen meenen. De isoleering hebben wjj
niet zelf gekozen; zjj is ons opgedrongen. Van
uit de concentratie en de volledige ontplooiing
van ons beginsel kunnen wij met meer succes
en vollediger vertrouwen werken aan het welzijn
van 'ons vaderland. Daarom danken wij in de
eerste plaats God voor zijn hulp, ons geschonken
en verder al degenen, die aan de stichting en
instandhouding onzer Universiteit hebben mee
gewerkt. Al is het Ideaal nog niet bereikt, wij
werken dóór, tot heil vim de Kerk èn tot heil van
het geliefde Nederlandsche volk.
Op deze rede volgde een enthousiast applaus.
Hierna deelde de rector magnificus mede, dat
Z.Exc. de minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, evenals zijn voorganger bij het
tweede lustrum, zich bereid had verklaard eenl-
ge woorden te richten tot de vergadering.
Nadat een ontvangstcommissle, bestaande uit
verschillende professoren en studenten den mi
nister onder applaus de zaal had binnengeleid,
sprak deze het auditorium toe.
king der plaatselijke
pen.
Onder het uitspreken van de hoop, dat Hoo-
ger Hand de A. R. K. A. en haar leden daarbij
zou lelden, verklaarde spreker het 21e A. R. K.
A.-congres voor geopend.
De voorzitter deed vervolgens voorlezing van
telegrammen namens de aanwezigen te vereen
den aan H. M. de Koningin en Z. H. Exc. den
Blsschop van Haarlem.
Het jaarverslag van den algemeen secretaris
over 1937 werd goedgekeurd, waarna de reke
ning van baten en lasten over 1937. de balans
per 1 Januari 1938 en de begroeting voor 1939
werden vastgesteld.
In den namiddag werd een openbare bijeen
komst gehouden, waarin op uitnoodiging van t
hoofdbestuur mr. H. F. de Marchant, oud-mi-
welke September kenmerkten. Het resultaat van
dien speurtocht is niet bijzonder groot.
Misschien duidt het cijfer der Invoerrechten
(8.7 mlllioen) op een iets geforceerd inkoopen
in het buitenland, terwijl in d« 7 mlllioen Otn-
setbelasting (7« ton boven de maand raming)
wel een klein fiscaal offer van de hamsteraarz
zal zitten.
Overigens geven de maandcijfers weinig re
den tot commentaar De Accjjnsen schommelden
als gewoonlijk: een paar ton meer bij de eene.
enkele duizenden mlndgr bjj de andere. In to
taal zit er echter nog maar heel weinig vooruit
gang in. wat trouwens niemand, die de ver
arming der massa kent, anders zou verwacht
hebben. De stijging, die hier en daar nog te
constateeren valt, komt eerder op rekening van
het bevolklngsaccrés, dan op een meerder ge
bruik per persoon.
Bijzonder droevig ziet deze maand de op
brengst der „Zegelrechten” eruit. Nog niet eens
1% mlllioen konden deze opbrengen.
Hoever ligt de tijd nu al weer achter ons. dat
het dubbele van dit bedrag geen uitzondering
was?
Toch leert dit lage cijfer nog iets anders en
wel dit, dat de spanning der laatste September
dagen zich op de beurs niet ontladen heeft In
een stroom angstverkoopen. De belegger heeft
sinds Augustus 1914 toch wél Iets geleerd.
Van een Nederlandsche Rhgeering, welke
dan ook, hoeft niet verwacht of gevreesd te
worden, dat zij een leus sou overnemen:
„Godsdienst, goed of misschien geduld
mits opgesloten!”
De aandacht wordt weder gevraagd voor de
actie tegen de achterstelling van Katholieke
Nederlanders bü de vervulling van overheids
ambten. Ook hier zal de A. R. K. A. de plaats
innemen welke haar past.
Na nog gewezen te hebben op de zeer beden
ke! ij ke gevolgen, welke moeten voortvloeien uit
de requlreerlng van het rükspersoneel uit de
capitulanten, uit de reserve-offideren en werk-
looze onderwijzers, die vla het capitulanten-
bureau aanspraak kunnen doen gelden op plaat-
lak zonder in achtne-
het capitulantenbesluit
Laat ons er met alle kracht naar blüven
streven, dat de unlversiteiten een opleiding
geven, in overeenstemming met het verheven
wetenschappelijke doel, haar gesteld.
Gelukkig kunnen wij constateeren, dat de
laatste decennia in büna alle kringen het be
sef gerijpt is, dat een cultuur, die zich niet
stoort aan eeuwige waarheden, het volksleven
ondermijnt. Achter techniek en materie, wijs
begeerte en humaniteit moet een dieper be
ginsel erkend worden. Gü. aan uw universiteit.
werkt daaraan mee vanuit uw heiligste Overtui
ging.
Op deze woorden zong de zaal spontaan het
„Wilhelmus".
Vervolgens dankte de rector-magnlficus den
minister voor zijn sympathieke woorden.
Daarna sprak hü het slotwoord, Hü bracht
hulde aan H. M. de Koningin en de leden van
het Koninklijk Huis. In het büzonder Wenschte
hü Prinses Juliana een spoedig herstel toe.
De beste wenseben sprak hij uit voor ons
aller geliefde prinsesje Beatrix.
Na melding te hebben gemaakt van huldl-
glngstelegrammen aan Z. H. den Paus en H. M
de Koningin, sloot hü de vergadering met het
academisch gebed.
's Avonds trokken de Nümeegsche studenten,
de baretten op het hoofd en flambouwen in de
hand, langs de singels van de Kelzer-Karel-
stad.
De minister heeft bet oneervol ontslag gege
ven vóór de rechterlüke uitspraak was gedaan.
Deze maatregel moet wel büzonder onrecht
vaardig worden geacht, aldus spr., te meer daar
voor het ontslag als motief werd aangevoerd
onregelmatigheden, gepleegd te Medemblik.
welke later niet bleken te zün geschied.
en daardoor komen tot verheerlüking van den
hemelschen Vader, v
Indien ooit, dan is het nu. in dézen tijd,
noodlg. de waarheid te doen uitstralen in de
wereld. De moderne geestesverwarring is voor
al het gevolg van een universitaire opleiding
in verkeerden geest. Wat nu vrijdenkers, god-'
loosen en nièuw-heldenen verkondigen aan het
volk, werd vroeger geleerd op de katheders der
unlversiteiten. Het staatssbsolutisme was een
theorie van de universiteit. Het materialisme
werd gedoceerd door professoren, die beweerden-
dat alle waarheid veranderlük was.
nieter van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen. een inleiding hield over „de zaak Vrü-
m»nH,
In het begin van zün ..na-pleidooi" zooals
mr. Marchant zijn rede noemde verdedigde
spr. zün goed recht, deze oude zaak weder op
te halen Uit de houding der Regeering tn des»
kwestie immers blükt naar sprekers meenlng,
dat haar rechtsbesef nog even onvoldoende is
als ten tüde van het ontslag van den Rüks-
Louwmeester. Het motief, waarom de Regeering
weigert haar houding te herzien, acht spr. niet
steekhoudend. Immers, door den heer Vrüman
eervol ontslag te verleenen sanctlonneert zü
niet de formeele overtredingen van de compta-
billteits-voorschriften, op grond waarvan des
tijds veroardeeüng volgde.
De verhouding van den minister van Onderwüs
tot uw Universiteit, aldus spr., is wel geheel
anders dan zün verhouding tot de Rüksuniversi-
teiten. Behalve enkele formeele en administra
tieve banden heeft de minister van Onderwüs
weinig of geen zeggingsmacht over de regeling
van het onderwüs aan uw hoogeschool. Op de
benoeming van uw hoogleeraren büvoorbeeld
heeft de minister, behoudens 'n enkele uitzon
dering. geen enkelen Invloed. Ik heb het ver
moeden, dat. Indien bü mü de gedachte rijpte
om in deze situatie zekere wüzingen voor te
bereiden, zulks door u van mü niet in dank zou
worden aangenomen. (Goedkeurend gelach).
Gelukkig, dat de verhouding van den minis
ter tot uw Universiteit niet zuiver ambtelük
is. Er zün diepere redenen, waarom ik bü deze
gelegenheid van mün belangstelling blük geef.
Van deze redenen wil ik er drie noemen.
In de eerste plaats genieten de overheid van
Rük. provincie en gemeente en menige organi
satie de adviezen van hoogleeraren en hun re
gelmatige medewerking. Meer dan één lid van
uw Senaat neemt in dit opzicht een zeer eer
volle plaats in onder de Nederlandsche univer-
siteits-professoren. Ten tweede formuleert het
eerste artikel van de H. O.-wet, dat abituriën
ten van uw universiteit maatschappelüke be
trekkingen kunnen bekleeden, in overeenstem
ming met het wettelük erkende einddiploma,
bun door u uitgereikt. Voor uw Hoogeschool
wil dit zeggen, dat dezulken, gewapend met een
inneriüke overtuiging, hun talenten in dienst
zullen stellen van de maatschappü.
Ook ik ben van meenlng, dat de godsdienst
meer rechten heeft dan om opgesloten te wor
pen binnen het kerkgebouw of dienst te doen
in de sterfkamer.
Herinnerend aan het proces voor de Recht
bank, citeerde mr. Marchant de woorden van
den verdediger: ..Dit proces is geen proces, bet
is een paskwil." Het Hof daarentegen nam een
méér bevredigende houding aam, en gaf toe,
dat het voor den beschuldigde moeilük was an
ders te handelen. (Het Hof verwierp bovendien
de motieven van de Rechtbank). Spr. wil dit
sterker zeggen en beweren, dat t voor den heer
Vrijman onmogelük was anders te handelen.
Daarom moet de schuld, die op den heer Vrij
man is komen te rusten, worden toegeachreven
aan de leiders van de departementen.
Aanvankelük hebben deze leiders hun schuld
verzwaard door de Staten-Generaal onvoldoen
de inlichtingen te geven, maar toen zü bü her
haald aandringen langzaam moesten terug
krabbelen. hebben zü die schuld slechts ten
deele ingelost. Derhalve rust naar sprekers
meenlng op de Regeering nog steeds de plicht
den heer Vrüman volledig te rehablllteeren
door hem alsnog eervol ontslag te verleenen.
Zooals de zaak nu staat schünt het een kwee
tie van prestige te zün geworden. Welnu, de
betrokkene kan hier alleen kün prestige redden
door te bekennen: ,Jk heb mü vergist." X
Spr. wil de Regeering niet dwarsboomen,
maar hü wil zich toch ook niet neerleggen bü
een onrecht, dat nog voor herstel vatbaar is.
Doodzwijgen en wegmoffelen is in ons vrije
land een groot kwaad: wü hebben hier te doen
met een algemeen belang, hetwelk in de aaak-
Vrüman geconcretiseerd is.
Bovendien is hiermede een christelijk en ka
tholiek belang gemoeid. Arka is katholiek en
daarom verlangt zü van een christelijke Regee
ring de goede werken, waartoe Christus cm
heeft geroepen.
op deze inleiding volgende gedachten
konden meerdere ambtenaren uit hun
voorbeelden aanhalen, waarin do
eomptablliteitsvoorschriften worden, ja moeten
wordenoverschreden.
Dtt Was voor het bestuur rui ARKA een
rederf te besluiten gan de Regeering over desa
voorschriften te adresseeren.
On» de kwestie-Vrüman niet in het vergeet
boek terecht te laten komen en teneinde tevens
te trachten voor dezen ambtenaar alanog recht
te verkrügen en aldus het algemeen rechtsge
voel te doen bevredigen, nam de vergadering
eenstemmig de volgende motie aan.
De Algemeene R. K. Ambtenarenvereeniging
(A-R-K.A.) in jaarlükache algemeene vergade
ring bijeen in den Dierentuin te Den Haag.
gehoord de in deze vergadering door den beer
mr. H. P. Marchant, oud-mlnlster van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen, gegeven uit
eenzetting over het verloop der „Zaak-Vrijman",
constateert, dat ook na de daartoe strekken
de vota der Eerste en Tweede Kamer der Ste-
toR-Generaal. de Regeering In gebreke te ge
bleven, den oud-rüksbouwmeester J. A. W.
Vrüman te rehablllteeren.
spreekt als haar oordeel uit:
dat dientengevolge het aan den heer
Vrüman aangedane onrecht wederan
te vergroot;
dat van de Regeering mag werden ver
wacht, dat zü de gevolgen van dtt on
recht ten aanzien van den heer Vrij
man, zooveel als in haar vermogen te.
aal herstellen;
dat de zaak-Vrüman te een zaak van
algemeen belang, als rakende niet al
leen de rechtspositie van den smbte
naar, doch feitelük van eiken staate-
burger;
dat de Regeering het onmtebare ver
trouwen in de Overheid slechts ml
kunnen herstellen, nadat zü den heer
Vrüman zal hebben gerehabiliteerd.
besluit, deze motte ter kennis te brengen
van de Regeering en van de leden der Bte-
ten Generaal en van de pers;
u de Septemberstaat der rijksmiddelen
[\J de cüfers van herfstmaand heeft gepu-
•A- v bliceerd, kan een tusschenbalans over
de eerste drie kwartalen worden opgemaakt. De
conclusie daaruit kan, dunkt ons,, geen andere
zün dan deze: het valt, alle omstandigheden in
aanmerking genomen, nog niet tegen. Tegenover
een raming van büna 323 mlllioen, staat een
werkelüke ontvangst van 330H mlllioen. Een
saldo dus van 8j4 mlllioen.
Wanneer men even In s*n herinnering terug
roept de tamelük pessimistische uitlatingen van
minister de Wilde, die bü behandeling der be-
grootlng 1938 zün eigen cüfers eigenlük wan
trouwde; wanneer men vervolgens bedenkt, dat
de ontvangsten der eerste maanden van dit jaar,
de zwartkükers in het gelük schenen te stellen,
dan is een ovërschot na 9 maanden van een
goede 8 mlllioen nog zoo kwaad niet. Voorspel
len in dezen tüd is wel wat riskant, maar men
mag de ervaring van een aantal voorafgaande
jaren toch wel eenigszlns als basis nemen, en
daarop bouwende is het niet al te gewaagd om
aan te nemen, dat per saldo op den oudejaars
dag het accrès nog een paar millloentjes hooger
zal zün.
Wellicht, dat deze overweging bü de as. be-
grootlngsdebatten nog wel een rol zal spelen,
en dat het optimistisch geluld, hetwelk mr.
Teulings in het jongste orgaan der R. K. Staats-
partü liet hooren, nu door, de cüfers gestaafd,
bü andere Kamerleden en vooral bü de Re
geering weerklank zal vinden.
Van de 17 ag. „Overige” middelen, zün er 9,
die in totaal 14 mlllioen boven de raming kwa
men. De drie, welke het meest „zoden aan den
dük” zetten, zün Dividend- en Tantièmebelas-
tlng (5.7 mlllioen), Sneeasierechten (4.3 mlllioen)
en de Tabaksaccüns (IK mlllioen). Op te merken
valt hlerbü, dat de twee eerste en voornaamste
hiervan, meer typisch betrekking hebben op de
verbeterde conjunctuur van October 1938/zotner
Ingewijden weten zeer goed, dat sinds 1933 de
comptabilltelts-voorschrlften niet zün veran
derd, en dat dezelfde overtredingen nu nog
moeten worden begaan. Bovendien en dit
lichtte spr. toe met voorbeelden uit het verslag
van de Rekenkamer over 1937 worden de
zelfde soort overtredingen nu ook niet gestraft,
ais zü al eens worden opgemerkt.
Mr. Marchant refereerde^ daarop aan zün
brochure, die den titel draagt: „Het algemeen
belang in de zaak-Vrüman’, welk boekje on
langs is verschenen en de geheele kwestie tn
het kort en zooveel mogelük gedocumenteerd
behandelt. Den inhoud daarvan meende hü in
20 punten te kunnen samenvatten, welke naar
den loop der gebeurtenissen, deae volgorde heb
ben.
De heer Vrüman werd bü ministerieel besluit
uit den Rüksdienst ontslagen als Rüksbouw-
meester voor de Onderwüagebouwen. De mo
tieven, neergelegd tn het schorsingsbesluit, zün
reeds na een jaar onhoudbaar gebleken.
De heer Vrüman kreeg, terwül hü een nota
had Ingediend bü het departement van Finan
ciën, waarmede andere hoofdambtenaren, alsook
de minister van Blnnenlandsche Zaken, accoord
gingen, geen gelegenheid zich te verantwoorden,
then die nota valsch werd geacht Ook de mi
nister van Financiën liet de zaak buiten sten
omgaan, toen de Justitie ingreep.
De sigaren en clgaretten, welke in de lade
van den heer Vrüman werden gevonden, zün
hem tenslotte noodlottig geworden. Toen de heer
Vrijman, sprekend over die rookwaren, seide,
dat hü tusschen staatseigendom en privé bezit
geen verschil maakte, werd zün antwoord ge
heel verkeerd begrepen, ofschoon de bouwmees-
ter alles uit eigen aak had betaald.
Onze FVusselsche correspondent seint
d.d. 17 October:
Maandagavond omstreeks elf uur konden
eindelük ook de resultaten der gemeentever
kiezingen voor de Belgische hoofdstad bekend
Onder de talrijke personen, die hun geluk-
wenschen aan den Rector en Professoren der
R K. Universiteit kwamen aanbieden, merk
ten
het bestuur der St. Radboudstichting
Azn de rede van den Aartsbisschop ontlee-
•*n we het volgende:
De Stichting der R. K. Universiteit stuitte
verschillende moeilükheden. Sommigen
"**den, dat zü financieel niet voldoende ge
codeerd was; anderen meenden, dat er niet
voldoende onderwüskrachten beschikbaar zou-
®®zün om haar in stand te houden; weer
■“deren vreesden c„.. U-
De moedigen nochtans
de noodzakelüke voltooiing
ueid van
?oov“1 offers begonnen,
wow
een degelüke opvoeding
T_, - J dit, vooral voor
die geroepen zün, de leiders te wor-
*n van hun volk. De wetei^chap vraagt
P« definitie naar den dleperen zin van het
koen en kén daarom niet neutraal zün.
doel van een R. K. Universiteit is:
vetenschap in christelüken geest èn bekroning
^7^. emancipatie. Dtt is van verstrekkende
“■teekenta. Niet zoozeer negatief dan wel po-
Christus heeft ons gezegd, dat wü
«nt niet moesten plaatsen onder de koren-
^t-integendeel het moet schünen voor de
«ueusen. opdat dezen de goede werken zien
ten wü OP: mr H w- de Jon8. secretaris van
het bestuur der 8t. Radboudstichting en mr
p. W. H. Truyen, lid van het bestuur. Van het
College van Curatoren waren aanwezig:
president-curator dr. W. A Boekelman,
foorzitter der Tweede Kamer mr. J. van
Schalk, dr. J. P. A. Hoefnagels, mr. dr. L. F.
H Regout, alsook de nieuwe secretaris der cu
ratoren. mr. dr. F. Haan. Ook de oud-secr. van
Curatoren mr. C. Prinzen en echtgenoote.
Verder Mgr. J. L. van Mulukom, Deken van
Nümegen. Wü merkten op den Garnizoens
commandant van Nümegen, overste Reeser, deu
commandant van de Koloniale Kazerne over
ste Slagter, het büna voltallige college van
B. en W. der gemeente Nümegen: Burgemees
ter J. A H. Steinweg met de wethouders mr.
F. v. d. Velden, J. Plusser en A. v. Westreenen
en den gem.-secretaris mr. Mlessen. Den vol-
talligen Senaat van 1 Nümeegsche, Studenten
corps met den zeereerw. pater mr. R. Regout
8. J. Moderator aan de R. K. Universiteit; jhr.
A P. J. van den Brandeler uit 's Qravenhage,
lid van de commissie van toezicht op het IIJ-
zonder Hooger Onderwüs. De vertegenwoordi
gers v. d. redacties van „de Maasbode”, „de Tüd’’
en meerdere bladen in den lande Jhr. van de
Poll, burgemeester van Groesbeek, mr. Sassen,
burgemeester van Ubbergen en M Mulders,
burgemeester van Wychen. Prof. dr. E. J. de
Quay, rector magnificus der Kath. Econ. Hoo
geschool te Tilburg. Het bestuur der Univer-
slteitsvereenlglng. Een afgevaardigde van den
Provinciaal der Witte Paters, den Provinciaal
der Dominicanen Pater B. Schaab O. P., den
Prior van het Albertinum Pater J, Hlllen O. P-,
J. Keyzers 8. J. Rector van het Berchmania-
.zam. Pater *mn Drlel C. ss. R. Prior van het
Klooster ,J*ebo”. Den provinciaal der Redempto-
itaten Pater L. Sarut C. ss. R. Namens de Allian
ce Francalse A. de Bruyn, namens de Katho
lieke Wetenschappelüke Vereeniging prof.
Keesom; den voorz. van de Unie van R. K.
Studenten in Nederland; Mg: dr. J. van Gils.
Inspecteur van het Middelbaar Onderwüs; dr
Gorris 8. J. Het Tweede Kamerlid dr. Beau
fort O.F.M. en den heer Rohllng, voorz. van
het diocesaan Comité tot inzameling van gel
den voor de R K. Universiteit in Groningen,
Friesland en Drente, dr.- L. A. Veeger, inspec
teur der Volksgezondheid in Gelderland en
Limburg, dr. Ten Hom, dr. Enneking. De eere-
leden van het N. 8. O.: mr. F. Meyllnk en L
A J. Ter windt, den directeur der R. K. Jon-
genskweekschool L. G. J. Bol. mevr. Steen-
berghe—fingering en mr. Steenberghe Den dlr.
der Gemeentelüke H. B. 8. te Nümegen dr.
J. Moormann, tevens als voorzitter van den
Academischen kring met den secretaris mr. C
Bijvoet. Verder afgevaardigden van alle stu-
dentengroepen en onderafdeelingen van het
N. 8. C„ zooals Sociëteit Roland, Meisjesclub,
de redactie van de „Vox Carolina”, Juridische
en Utterarische Faculteit, Club van Prot Stu
denten en alle Disputen.
tement van Blnnenlandsche Zaken, naar alge
meene meenlng. voor en na onjuiste toetsing
van de salarissen enz. der provinciale en voor
al gemeente-ambtenaren.
Een aangelegenheid, welke reeds mede de
ernstige aandacht van de A R. K. A had, Is
het onlangs verschenen rapport vanwege het
hoofdbestuur van de Nederlandsche Maatschap
pü voor Handel en Nüverheid, uitgebracht over
de fondsvorming door de overheid voor de So
ciale Verzekeringen en Pensioenen.
Spr. verwijst hlerbü naar - de in het A R.
K. A.-weekblad verscheneh reeks artikelen,
waarbü de conclusie van het rapport aan een
vernietigende crltlek werd onderworpen, ën d^e wisseling
voor het geheele Overheidspersoneel zoo belang »>racti)k
rüke zaak zal de ARKA. boj voortduring de'v
groost mogelüke dillgentie betrachten.
Ook hetgeen op fiscaal terrein voor de groote
gezinnen kan en zal moeten worden gedaan
heeft de volle belangstelling van de daarvoor
in aanmerking komende A.R.K.A.-organen, ge
tuige de reeks van artikelen, welke hiervan in
het Weekblad zün verschenen. Spreker uit de
hoop, dat de regeering spoqflig met de aan-
gekondlgde voorstellen tot belastingherziening
moge komen, teneinde een meer rechtvaardige
verdeeling van belastingdruk te verkrijgen.
J. Fuels. -
Bü het binnenkomen van den stoet der bis-
■choppen, rector magnificus en professoren hie
rin alle aanwezigen het Unlversiteltslled aan
Jxeta flores Na het openingsgebed door den
Rector Magnificus, Prof. Dr. D. Franses O.F.M
■tag^ het Nümeegsch a cappellakoor het „Tlbl
“us” van Orlando dl Lasso. Daarna sprak de
teetor magnificus de rede uit, welke wü reeds
Publiceerden. Na het zingen van „O, Rex Glo-
nae" van Luca Marenzlo, wendde de rector
“Mhiflcus zich tot Z. H. Exc. Mgr. Dr. J. de
•tag. wien hü verzocht, als Voorzitter van de
Radboudstichting het woord te richten tot
ta vergadering.
was;
onderwüskrachten beschikbaar
om haar in stand te houden;
i een katholiek Isolement.
--1 zagen in deze stich-
j van de vrij-
het bijzonder onderwijs. Dit werk, met
moest worden vol-
worden gemaakt. De katholieken hebben te
Brussel thans 12 zetels, vroeger hadden zü ar
13, de liberalen hebben thans 13, vroeger 18,
de socialisten behaalden slechts 9 zetels tegen
vroeger 12. De winst is voor Rex, dat 4 zetels
verkreeg en de communisten die in den ge
meenteraad drie zetels zullen bezitten tegen
1 bü de vorige verkiezingen.
In de Brusselsche agglomeratie zün de uit
slagen voor de katholieken vrü gunstig, met
uitzondering van de dichtbevolkte voorstad An-
derlecht, waar de socialisten de volstrekte
meerderheid behaalden.
Zoo Juist werd de officieele uitslag afgekon-
dlgd voor Antwerpen. De katholieken behaal
den 13 zetels (vroeger 15), de socialisten 13
(14 in 1932), de liberalen 8 zetels (12 in 1932),
de Vlaamsch nationalisten behaalden in plaats
van hun vroegere 2 zetels er 1, Rex 3 zetels en
de lüst Frensen 8 zetels. Geen enkele copi-
munist werd gekozen.
Over den eigenaardigen candldaat Frensen,
den grapjas, die te Antwerpen tot algemeene
verbazing 21.000 stemmen en daarmede 8 ze
tels veroverde, kan ik nog bet volgende mede-
deelen-,
Frensen is koffiehandelaar met een rossen
baard, die pakjes koffie verkoopt in een winkel
en op straat. Hü is achtereenvolgens geweest
socialist, communist, Stalinist, later Trotaklist,
en Kamlel Huysmans, burgemeester van Ant
werpen beweerde, dat Frensen een asceet en
Tolstollst is geworden. Huysmans beweert, dat
malcontenten en dames op Frensen hebben
gestemd.
Maandag begaf hü zich naar het stadhuis
om burgemeester Huysmans te spreken over
een eventueel wethouderschap. Frensen eischte
in ruil voor zün medewerking den zetel op voor
wethouder van Onderwüs.
Om drie uur in den namiddag vereenlgde
rich de universitaire gemeenschap tot het hou
den van de feestelüke academische zitting in
de groote zaad van het Concertgebouw „De
vereeniging".
Ooder de aanwezigen merkten wü. behalve
rile belangstellenden van de receptie, onder
op: de vier katholieke Ministers en Dr.
Het was de algemeene opinie, dat
de plechtigheden van ‘s morgens, ter
viering van het derde lustrum der
Katholieke Universiteit te Nijmegen,
een indrukwekkende betooging vorm
den van den groei van de academische
gemeenschap. De feestelijkheden van
den middag bevestigden dezen in
druk.
Na de Pontificale Hoogmis volgde
om 12.30 uur een officieele receptie
m het aula-gebouw der R. K. Uni
versiteit
sing in riJksdiensten. taak
mlng van den krachtens, hel
toekomenden voorrang Voor het overheidsperso
neel, hetwelk vóór de inwerkingtreding van het
capitulantenbesluit reeds op burgerrechterlüke
arbeidsovereenkomst in dienst was. en na stil
gestaan te hebben bü de mogelüke gevolgen,
welke het in Mei j.l. afgekondigde Kon. besluit
inzake de personeelsformatie bü de Departe
menten ook voor het overige overheidspersoneel
zal kunnen hebben, wekt de voorzitter de aan
wezigen op mede te werken aan de stuwing
naar nog' hooger organisatieniveau, een nog in
tensiever activiteit en een voortgaande verster-
R. K. A.-gemeenschap-
Het jaarlüksche congres der A.R.K.A., oor-
spronkelük vastgesteld op 26 en 27 September
JJ., doch in verband met de internationale si
tuatie op die dagen niet doorgegaan, Is Maan^
dag in de zaal van den Dierentuin te Den Haag
begonnen
Een groot aantal afgevaardigden van de ver
schillende A.R.K.A-afdeelingen uit het land
alsmede van de landelüke vakgroepen was bü-
ëengekomen onder leiding van den voorzitter,
den heer B. J. M. van Elk, referendaris ter ge
meentesecretarie te Eindhoven, die omstreeks
elf uur het congres opende met een openings
rede. aanaan wü het volgende ontleenen:
Spreker acht het een büzonder voorrecht, na
in het vorig congres met het presidium te zün
belast, de aanwezigen als vertegenwoordigers
van de afdeelingen en groepen van de AR KA
te mogen begroeten.
Hü noemt dit een voorrecht, omdat met aller
medewerking dit congres wederom niet alleen
het volle licht zal werpen op de levensvatbaar
heid en het bestaansrecht van de AR.KA.,
maar voorts zal blüken te zün een hoopvolle
uiting voor een succesvolle toekomst.
Wetend te spreken namens de geheele Ver
eeniging van R. K. Nederlandsche Ambtenaren,
brengt spreker voorts een woord van eerbiedige
dankbare hulde aan H. M. de Koningin bü
Haar 40-jarig Regeeringsjubileum, terwül hü
de hoop uitspreekt dat het Haar gegeven moge
zün nog lange jaren werkzaam te zün in het
belang van de toekomst van de Nederlandsche
Volksgemeenschap en van een werkelüke volks
eenheid.
Hierna memoreert spreker het afgeloopen ver-
eenigingsjaar Hü constateert met voldoening
een grooteren bloei van A.R.K.A Handhaving
van de innteriüke kracht en geslotenheid van
o. m. de plaatselüke en centrale organisaUe-
leiding had het gevolg, dat het vertrouwen van
de leden in de A.R.K.A. ongeschokt bleef.
Spreker wüst voorts op de voortref fel üké sa
menwerking tusschen de organisaties vereenlgd
in de R. K. Centrale Burgerlijk Overheidsper
soneel.
Hü roept ld de herinnering op hoe nog laat-
stelük opnieuw stelling is genomen tegen de
bezuinlgings- en gelükschakelingsprocédé's, die
door of namens de Regeering op het Overheids
personeel werden toegepast.
Talrük waren de kortingen, even talrijk wa
ren de beloften van herstel. In verband met het
beloofde redres wüst hü op de laatste troon
rede en millioenennota en betreurt, dat de Re
geering nog geen middelen heeft kunnen vin
den om tenminste de minst draagkrachtigen
tegemoet te komen.
Voortgaande vestigt de heer van Elk de aan
dacht op het speciaal voor het Zuiden des lands
onrechtvaardige classificatiesysteem, ingevolge
het Rüksbezoldiglngsbeslult.
Hü geeft hlerbü cüfers, waaruit blükt dat in
het Zuiden des lands de gewüzigde economische
omstandigheden nog zwaarder drukken op het
budget der Ingezetenen dan in de hoofdstad
des RUks. Daarom teméér is het classificatie
systeem onhoudbaar en is het redelük, dat hier
in spoedig verandering worde gebracht.
Zeer tot zün leedwezen acht spreker zich ver
dicht om te wüzen op de vanwege het Depar-
Voorai een Katholieke