ST.WILLIBRORDUS
I
ONS BLAD
i'i
Het nieuws van heden
Invasie in China
gaat voort
Britten bezetten
Jeruzalem
Nieuwe gezant te
Washington
Het Panamakanaal
en de spionnage
DEVIEZENSMOKKELARIJ
DE BAROMETER
J
Kemal Ataturk is
stervende
VEREENIGDE katholieke pers
Waarheden over
Weenen
Proces te New York
voortgezet
wordt
De dubbele moord
te Vlissingen
Russen in Mandsjoekwo
Turkache regeer ing vergadert
Radio Vaticana en de
Missiezondag
Min. Beek in Roemenië
r
f
^VXWtWlUIIII
Dr. A. Loudon zal worden
benoemd
t,
Aan den dood ontsnapt
'Alle Duitachera en Italianen uit de
Kanaalzone verwijderd
DUITSCH VRACHTSCHIP ALS
VERLOREN BESCHOUWD
Oaaervatore Romano polemiaeert
met Duit ache en Italiaanache
bladen
Ondanka tal van incidenten wordt
het Engelache gezag in Palea-
De Kardinalen FumaaoniBiondi
en Coatantini voor de microfoon
Het smokkelaarsdrama
te Eindhoven
Sabena-vliegtuigen niet
betrouwbaar
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Nationale concentratie van Ja
pansche politieke partyen
ie in voorbereiding
De belangen van de
Amerikaansche Joden
Zn verband met de toenemende onlus
ten in Palestina is de contróle op het
ongeoorloofd dragen van wapenen ver
scherpt.
Drie verdachten worden in
vryheid gesteld
N.V. NEDERL.VERZ.MU.
CATHARIJNESINGEL48 UTRECHT
Joh. Lauwert - Opticien
Nieuwe nationale party
in Japan
DONDERDAG 20 OCTOBER 1938
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 17 j
Ruaaiache militairen op Kt and-
ajoeryach grondgebied
tina gehandhaafd
I
De Regeerlngspersdienst bericht:
te
gezant
o o
de
De
T
i
gevolg
mln
kan
Stand op Donderdag II uur van.: 77M
Vorig* stand: 7593
DIENST AANBIEDINGEN. Gevraagd Ot Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper-
rubriek 10 ct. per regel.
De Britsche troepen bezetten Jeruzalem
met geweld.
Voortzetting van het apionnage-procea
Kemal Ataturk is stervende.
io het
aan
Kardinaal FumasonlBiondi, Prefect van de
Congregatie voor de Voortplanting des Geloofs,
zal op Zaterdag 22 October 1938 over Radio
Vaticana een boodschap richten tot de katho-
met
ben.
Naar wtf vernemen kan weldra de benoe
ming worden verwacht van dr. A. Lou
don, thans H. Ms. gezant te Bern, in ge
lijke hoedanigheid te Washington.
nazi-agen-
waar
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
o
BRUSSEL, 19 Oct. Onder het personeel
van de Belgische luchtvaartmaatschappij Sa
bena heerscht een zekere beroering naar aan
leiding van 8e jongste vliegramp van Soest
in Westfalen. Zij meenen, dat het type, vw-
toe het verongelukte toestel behoorde, niet vol
doende garanties biedt.
Verscheidene van deze vliegtuigen Immers
zjjn den laatsten tijd door onbekende oorzaak
verongelukt te Oran, Londen enSoest wa
ren het steeds de in België in licentie gebouw
de Savoia-machines en er zou zelfs een sta
kingsbeweging onder de piloten kunnen ont
staan, Indien zij nog langer gedwongen war
den, met deze vliegtuigen op te stijgen.
De regeering heeft zich Dinsdagavond met
dit probleem bezig gehouden, na kennis te heb
ben genomen van een rapport over de vermoe
delijke oorzaken van de ramp te Soest.
TEL ZWM
logkolven - Usblasen - Injectls-
njectlenaalden Wlndkussena
Buikbanden Elastieken Kousen
Koortstbermometen - Kamer-
- Barometers Fototoestellen
LONDEN, 19 Oct. (Reuter) Het minis
terie van Koloniën heeft uit Jeruzalem be
richt ontvangen, dat de troepen by het
binnendringen der oude stad op weinig
tegenstand zijn gestuit, hoewel enkele bom
men werden geworpen en schoten werden
gelost. Twee Britsche militairen werden ge
wond en negen Arabieren gedood. Overal in
de stad zijn thans posten geplaatst en
politiepatrouilles doen huiszoeking.
Een vliegtuig heeft vanochtend in alle
straten der oude stad, waar de opstande
lingen de baas zifn, proclamaties laten val
len, waarin den bewoners wordt aangeraden
in de hulzen te blijven in verband met de
operaties.
Buiten Jeruzalem zyn vandaag talrijke over
vallen gepleegd. In het gebied van Beisan is
getracht de petroieumpUpleldlng in brand te
steken, hierbij werden twee Arabieren gedood.
Nabij Haseleln is een aanslag gepleegd op een
Joodschen auto. Drie aanvallers werden door
het escorte gedood. Nabij Haifa zijn twee Ara
bieren ontvoerd, en langs den weg Jeruzalem
Tel Avlv werden twee Joden doodgeschoten.
Uit protest tegen de buitengewone militaire
maatregelen heeft het Arabisch comité beslo
ten tot een transportstaking in geheel Pales-
tina. -*
amen-
op do
INSTANBOEL, 19 Oct. (Reuter). De
toestand van Kemal Ataturk was vanmid
dag stationnair.
Men vreest thans, dat het einde ieder
segeablik kin komen.
De regeering is voortdurend bijeen. De
politie is versterkt om het hoofd te kunnen
Meden aan eventneele "betoogingen.
lende politieke partijen heeft voorgesteld be
gin November een vereenigde nationale poli
tieke party in het leven te roepen. Zoo noodlg
zou Konoye zelf de leiding der partij op zich
nemen.
Intusschen gelooft het blad wel, dat de
groote politieke partijen, om de Minseito en
□e Selyoekal volledigen steun zullen geven bij
de vorming van een nieuwe nationale politieke
party.
likken der Vereenigde Staten naar aanleiding
van den Missle-Zondag. Dese boodschap in de
Engelsche taal wordt uitgezonden op golflengte
19.84 M. om 19.35 uur (M.E.T.) en zal door de
Amerikaansche stations gerelayeerd worden.
Des avonds om 30.30 uur zal ook Mgr. Co-
stantlnl, secretaris van de Propaganda Fide,
een boodschap in de Italiaanache taal tot de
geheele wereld richten. Deze boodschap wordt
uitgezonden om 19.15 in het Nederlandsch,
daarna in het Poolsch, Fransch. Dultsch, hier
na volgt de offlcieele uitzending in het Ita-
liaansch, waarna de Engelsche en Spaansche
vertaling volgt. Deze uitzending geschiedt op
golflengte 49.75 M.
een persbericht uit Charbin zouden
zö, na struiken op de zandbank te
hebben in brattd gestoken, rijn be
gonnen met de oprichting van mili
taire versterkingen.
HRIIK-H'MCIN tot eik BEDRAG
Vertegenwoordigers gevraagd
pe Miyako Sjimboen schrijft, dat minister
president Konoye onlangs besloten’ heeft het
Initiatief te nemen voor de 'oprichting van een
nieuwe party en aan de leiders van verschil-
Mevrouw Tsfang Kai Tsjek brengt regelmatig bezoeken aan de hospitalen, waar
gewonde Chineesche soldaten worden verpleegd. Zooals bekend leidt zij de actie,
welke tot doel heeft te zorgen dat men aan het front geen tekort heeft aan
geneesmiddelen en verbandartikelen.
FAVGLOP 3 - ALKMAAR
Irrlgatoren - 2
.puiten 1
Breukbanden -
Maatglazen -
thermometer.
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
UJt Tokio wordt vergomen: de oprichting
van een nieuwe „nationale politieke party"
wordt in Japansche politieke kringen van
buitengewone betekenis geacht. Men be
pleit er de noodzakelijkheid van een derge-
Hjke party om het ho»fd te bieden aan de
ingewikkelde politieke situatie als
van de ontwikkelingen in China.
TOKIO, 19 Oct. (Domei). Na een hevig
■gevecht zyn de Japansche troepen er in
geslaagd Wangsjikang aan den Jangtse te*
bezetten. Wangsjikang ligt ongeveer vyftig
kilometer van Klsjoen op den Zuidelijken
oever der rivier.
Verder hebben de Japansche troepen hun
omsingeling van Hankau nauwer aange
trokken.
In het Zuiden zyn de Japansche troepen
eveneens verder doorgedrongen, zy staan
thans twaalf kilometer ten Zuiden van
Jangsjin.
JERUZALEM, '19 Oct. (Reuter). Het door
zoeken der huizen in de oude'stad door afdee-
llngen politie onder leiding van hooge politie
officieren zal waarschijnlijk verscheidene dagen’
duren, daar de rebellen het voordeel hebben
van nauwe straten en bazaars en van een gron
dige bekendheid met de onderaardsebe gangen
Het geschiedt onder gevaariyke omstandighe
den, in verband met de activiteit van verdekt
opgestelde scherpschutters. Om vyf uur heden
middag waren aan Britsche zyde niet meer dan
drie man gewond. Aan Arabische zyde waren,
voor zoover bekend, acht mannen en een vrouw
gedood en achttien gewond.
Het nieuwe militaire régime in Palestina staat,
naar men hier verklaart, niet geiyk met den
staat van beleg, doch het komt overeen met bet
régime aan de N.W.-grens van Britsch-Indiè
Van het dak der regeeringsgebouwen kon de
speciale correspondent van Reuter zien, hoe de
troepen, bestookt door de rebellen, vla daken
en gangen langzaam vooruitkwamen, onderwyi
alles op hun weg doorzoekend, terwyi een he-
liograaf op den citadel hun instructies seinde
Woensdagnacht is de gemeente-polltie van
Veldhoven er in geslaagd den 39-ja-
rigen J. 'H. van der V. aan te houden, die
gezocht werd als verdachte van den doodslag
op L. 8. tydens een vechtparty, den nacht te
voren in He Hemelryken onder Woensel ge
pleegd. De man was in een boerenschuur gaan
slajsen. Hy werd aangehouden en naar Eind
hoven overgebracht.
Voor morgen werd een nieuwe polemiek aan-
gekondigd, die de verantwoordelijkheid voor de
situatie zal vaststellen.
Verder citeert het blad commentaren van
buitenlandsche bladen o.a. De Tijd, waaraan
het ook feiten ontleent. Voorts antwoordt het
blad nog op een versie, die de nationaal-socia
listische berichtgeving brengt, volgens welke de
Franciscanen te Salzburg den inboedel van het
klooster op straat zouden hebben geworpen om
aldus de nationaal-socialisten als schuldigen te
laten optreden. De Osservatore vraagt of de
Franciscanen, in navolging van wat in Weenen
is geschied, ook een hunner medebroeders uit
het venster geworpen hebben.
De Italiaansche neutrale pers heeft zich aan
het protest van de Osservatore van gisteren
niet gestoord en stelt ook hedenavond weer in
het licht, wat de meening van de nationaal-
soclalisten over de feiten Is. De Regime Fascteta
polemiseert tegen het protest van de Osser
vatore in een hoofdartikel, zy schetst kardinaal
Innltzer als een niet byster inteülgenten intri
gant, die overigens aanstonds door Hitler werd
doorzien, hetgeen het blad bewijst met een
anecdote.
De Regime Fascists laakt het Vaticaan, om
dat het. na de houding van Innltzer by den An
schluss veroordeeld te hebben, hem -Maft ge
handhaafd.
pe eerste maatregel, die onder oogen wordt
gezien, is de uitzetting van alle Dultschers en
Italianen uit de militaire kanaalzone. Een Oos
tenrijker, Fiehnoser geheeten, die de laatste
twee jaar een brasserie leidde by het militaire
vliegveld Albrook Field, is zonder opzegging
verwijderd.
Het onderzoek naar de verrichtingen van de
vier Zondag j.l. gearresteerde Dultschers wordt
inmiddels voortgeset. Hun signalementen zijn
Daar New York gezonden, teneinde uit te maken
«f er betrekkingen bestonden tusschen hen en
de spionnen, die thans te New York voor het
gerecht verschynen. Men zal zich herinneren,
dat deze vier Dultschers gearresteerd werden,
toen zy foto's namen van fortificaties.
De meening, dat de Chlneezen voornemens
zjjn, alles te doen om stand te houden in de
verdedigingslinies, welke in een straal van 25
KM. rond Kanton zijn gelegen, wordt beves
tigd door het feit, dat duizenden Chineesche
soldaten uit de provincie Kwangsi voortdurend
door Kanton trekken op weg naar het front in
Zuld-Chlna. Naar schatting liggen in het ge
bied rond den spoorweg Kanton-Kauioen reeds
100.000 Chineesche soldaten.
CRISTOBAL (Panamakanaal-zone),
Oct, (Havas). De Amerikaansche militaire
autoriteiten nemen op het oogenbük de
noodige maatregelen om de defensie van
het Panamakanaal te beveiligen tegen
■pionnen.
van Actie
café-bcdryf
Economische Zaken,
voor het be-
De commissaris voor de Buitenlandsche Za
ken van Mandsjoekwo te' Charbin. SJimomoera,
heeft stappen gedaan by den aldaar gevestlg-
den Sovjet-Russischeh consul-generaal en de
directe verwijdering der militaire werken van
de zandbank geëischt.
Volgens ditzelfde bericht B men aan de zij
de van Mandsjoekwo in ‘afwachting van de
verdere houding der «^Russische soldaten.
NEW YORK. 19 Oct. (Havas). By Montgo^
®erT in Alabama heeft een Ujnvliegtuig, dat
dienst deed tusschen New Orleans en. Atlanta,
to» noodlanding moeten maken, doordat een
Jleugel in brand was geraakt, en een motor
“sraakte. De bestuurder en zyn metgezel slaag-
er in, dten buitengewoon moeilijken omstan
digheden ten spyt, het toestel veilig op den
•tand te brengen, waarna zij konden ontsnappen
«oor een gat in het plafond van de stuurhut zy
hadden slechts lichte verwondingen opgeloopen
- elf passagiers bleven ongedeerd. Toestel en
port «tin geheel in vlammen opgegaan.
De vertegenwoordigers der in Palestina geves
tigde Amerikaansche Joden zyn vandaag by-
eengekotnen. De sprekers betoogden, dat de
Amerikanen naar Palestina waren gekomen om
voor andere geloofsgenooten den weg te effenen
op de basis der Baifour-declaratie en de over
eenkomst met Amerika. Zij deden uitkomen,
dat Amerikaansche Joden 80 millloen dollars in
het land hebben belegd en dat tydens den
wereldoorlog 6000 Amerikaansche Joden met
het Joodsche legioen in Palestina hebben ge
streden.
Prinses Juliana zal de opening van het
K leutercongres büwonen.
Beraadslagingen in de Tweede Kamer
over het wetsontwerp tot wijziging van
de pensioenwet voor spoorwegpersoneel
geschorst na aanneming van een
dement tot opheffing der korting
pensioenen.
Adres van het Comité
hotel-, restaurant- en
den minister van
waarin steunmaatregelen
dryf gevraagd worden.
Te Utrecht is een protestvergadering ge
houden tegen het ingediende wetsont
werp Autovervoer Personen.
De voorbereidende processen voor de
zaligverklaring van pater Arnold Janssen
S.V.D. zyn gesloten.
19 Oct. (Havas). Het Dultsche
vrachtschip „Mineral", 550 ton metende, dat
drie weken geleden verdwenen is op weg van
Kopenhagen naar Antwerpen, wordt thans de
finitief verloten beschouwd. Men veronderstelt,
dat het tydens een storm met de uit 13 koppen
bestaande bemanning is vergaan. o
By zyn verhoor door den commissaris van
politie verklaarde hy echter niets met de
vechtparty te hebben uit te staan. Hij sou
voor 8. het café verlaten hebben en zich by
den twist, die daarop in de straat ontstond,
de rol van toekyker vergenoegd heb-
Dat hij met de daar loopende 38-jarige
vrouw Fr. de B. op den motor is weggereden,
verklaarde hy met de mededeeling haar slechts
een korten rit tot het einde der straat op de
duo te hebben laten maken.
Voor de politie staat het evenwel vast, dat
deze vrouw hem op zyn nachteiyken motorrit
heeft vergezeld, zy is evenwel tot nu toe on
vindbaar. Van der V. ontkent pertinent, dat
hy 8. gestoken heeft. De man wordt ter be
schikking van den Officier van Justitie in Den
Boech gesteld.
aangehoudenen, aldus het blad, hebben
gemunt geld, goud en briljanten tot,een waarde
van meer dan een millloen mark over de grens
gebracht. Een waarde van ongeveer een halt
millloen mark kon na de arrestatie nog in be
slag worden genomen. By de smokkelarij werd
gebruik gemaakt van een auto van het Ne-
derlandsche echtpaar, dat bekend heeft ver
over de honderd smokkeltochten over de gren
zen te hebben ondernomen.
By de arrestatie werden in het bezit van de
vrouw een bontmantel, buitengewoon kostbare
briljantringen en andere sieraden gevonden,
die niet haar eigendom waren en ook gesmok
keld moesten worden. Het complot, dat met hei
echtpaar samenwerkte, heeft op deze wyze de
vermogens der leden over de grens gebracht.
By dezelfde gelegenheid, aldus vervolgt het
blad, is een Nederlandsch postbeambte gearres
teerd. die op sljn dlensttochten groote geldbe
dragen naar Nederland zou gebracht hebben
Het gearresteerde echtpaar heeft vroeger te
Amsterdam een autoverhuuronderneming ge
had, waar door lasthebbers van het in Dultsch-
land gevestigde smokkelcomplot auto's voor de
smokkelarijen verhuurd werden. Op deze wyze
is het echtpaar met de smokkelaar» in kennis
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraégt 20 cl O
regel; Ingezonden Mededeelingen 40 et o L
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REOUCTÜ
Uitvoerig tarief voor adverteeren bl| abon
nement wordt op aanvrage gaarne door ome
Administratie verstrekt
Intusschen wordt te New York het groote
spionnage-proces voortgezet. Na de hervatting
van bet proces heeft de getuige Rumrich een
plan beschreven tot het namaken van Roose
velt's handteekening op een lastgeving, ten
einde gegevens omtrent de Amerikaansche
marine te verkrygen.
In zyn getuige-verklaring zeide Rumrich o.a.
nog, dat Schlueter hem verteld had, dat hy in
het bezit was gekomen van een afschrift van
een contract tusschen de Bethlehem Steel Cor
poration en de Sovjet-Russlsche handelmaat
schappij Amtorg, door uit een postzak aan
boord van het mailschip „Europa" het originee-
le contract te halen en dit te fotografeeren
Het origineel werd daarop weer in den postzak
gedaan.
Rumrich verklaarde voorts, dat
ten zijn jongsten broer te Praag, waar hy
chemie studeerde, als spion hadden aangesteld.
Ook deelde de getuige mede, dat de nazl-
agenten in het bezit waren gekomen van een
•ode voor («brulk tusschen Amerikaansche
vliegtuigen en de grondstations, waarvan Glaser,
«en der gedaagden, zich meester had gemaakt.
Toen de zitting werd verdaagd, had Rumrich
«Dn verklaringen nog steeds niet beëindigd.
Onze Romeinsche correspondent seinde d.d.
19 October:
De Osservatore Romano zet hedenavond on
verdroten haar strijd voor de waarheid Inzake
de Weensche gebeurtenissen voort. Tegen de
offlcieele en officieuze Dultsche berichtgeving
trekt zy te velde onder titels als „De ongehoorde
heftigheid van Bürckel’s rede”, „Inplaats van te
betreuren, rechtvaardigt men". „De furieuze
demonstratie van de menigte”.
Dr. A. Loudon
Washington.
De drie verdachten van den dubbelen
moord te Vlissingen, in Maart 1937 ge
pleegd. zullen op vrüe voeten gesteld
worden.
Elf Sovfet-Russische soldaten zyn
by een onwettig verblyf aangetroffen
op een zandbank in de rivier Amoet, HAMBURG,
in de buurt van Hsialinsjan, op onge
veer twee mylen ten Oosten van
Heiho op het grondgebied van
Mandsjoekwo. Dat was Dinsdagmid
dag te ‘ongeveer twee uur. Volgens
Op 4 Maart 1937 was te Vlissingen ontdekt,
cat het echtpaar Lauwereins in café Keersluis
om het leven was gebracht en dat roof ver
moedelijk hiertoe de aanleiding was geweest.
Hierop zijn drie arrestaties gevolgd. De ge
arresteerden waren L. B„ B. P. de K. en v. T.
allen uit Maassluis. Des» verdachten ritten
resp. sinds Augustus en DecembrtkJ937 in voor
arrest. L. B. heeft een gedeeltelijk\bekentenis
afgelegd.
De justitie is er echter niet in geslaagd vol
doende bcwysmateriaal bijeen te brengen ter
wijl geen veroordeellng mogeiyk is uitsluitend
op de bekentenis van één verdachte.
De instructie is daarom Dinsdag gesloten
en de verdachten zullen dezer dagen in vryheid
worden gesteld.
BOEKAREST, 19 Oct. (Havas) De Pool-
Khe minister van Buitenlandsche Zaken,
Beck, is vanmiddag te vier uur te Galate aan
gekomen. Hy werd vergezeld van den Pool-
•chen ambassadeur te Boekarest, Racczlnsky,
«n den Roemeenschen ambassadeur te War—
Khau, Framasovicl.
Te Boekarest, aldus Reuter, gelooft men
dat de besprekingen tusschen Konlng Caroj en
den Poolschen minister van Buitenlandsche Za-
ken, Beek, betrekking zullen hebben op drie
punten: de mogelykheid van een gemeenschap
pelijke Poolsch-Hongaarscbe grens, de mogeiyk-
«eid van een onafhankeiyken staat Roethenië en
economische betrekkingen tusschen Polen,
Hongarljf en Roemenië.
De Roemeensche politiek is tegen verwezen-
«jklng van de eerste twee punten sterk ge-
“ot. Zy vreest, dat een onafhankeiyk Roe-
toenië spoedig door Hongarye zou worden
opgeslokt en lp welingelichte kringen ver-
®oedt men, dat Italië Jjet plan steunt, wat het
o*1” of meer verdacht maakt. Wat het
torde punt betreft: verwacht wordt, dat Ros-
Pienië weldra nauwere economische rela
ties met Hongarye en Polen zal aanknoopen,
toar het thans vele goedereiti. die het vroe-
jer van Tsjecho-SlowakUe betrok, niet
«rijgen.
Zaterdag wordt een officieele Dultsche de
legatie verwacht voor de onderhandelingen
O’er verlenging van het handelsverdrag.
Dr. A. Loudon is op 5 Juni 1893 in Den Haag
geboren. Hy studeerde ^an de Leidsche
unlversiteit in de rechten en trad na de diplo
matieke examens te hebben afgelegd, in Juni
1920 in diplomatleken dienst. Als gezantschaps-
attaché was hy aan de legatie te Londen en
later als gezantschapssecretaris 2de klasse aan
het gezantschap te Buenos Aires verbonden.
Ook van de legatie te Washington maakte dr.
Loudon deel uit. Bij K.B. van 17 Juni 1936
werd hy benoemd tot gezantschapssecretaris
eerste klasse. Na een Jaar verlof buiten bezwaar
van 's Lands schatkist te hebben genoten,
werd hy by de legatie te Madrid aangesteld,
zyn benoeming tot gezantschapsraad volgde
in Mei 1933. In hetzelfde jaar benoemde de re-
geerlng dr. Loudon tot tydelyk zaakgelastigde
te Lissabon en met ingang van 20 November
1934 verleende zjj hem den persoonlijken titel
van buitengewoon gezant en gevolmachtigd mi
nister.
Sinds 1937 is dr. Loudon gezant te Bern, in
welke functie hy mr. O. Ridder van Rappard is
opgevolgd. Als zoodanig is dr. Loudon ook
onze permanente vertegenwoordiger by den
Volkenbond.
Dr. Loudon is officier in de orde van Oranje-
Nassau. ridder in de orde van den Neder-
landschen Leeuw en drager van verschillende
buitenlandsche ordeteekenén.
Naar de B. Z. am Mlttag 'uit Keulen
meldt, hebben de douane-autoriteiten al
daar een echtpaar uit Nederland en een
smok kelaarscom plot uit meer dan twaalf
personen bestaande, gearresteerd.
r r
