NIEUWS
HOORN
f4000.- voor luchtbescherming
de politie
voor
De maagzweer
Twee motorrijwielen
NOG MEER ZAL WORDEN
AANGEVRAAGD
DRIE LEDEN WAREN
ER TEGEN
WOENSDAG 26 OCTOBER 1938
UIT SCHAGEN
GEMEENTERAAD VAN ZIJPE
TE WATER
GEMEENTERAAD
SLAG
De gemeenterekening
Tewerkstelling werkloozen
Tegen misbruik maken
van gasmunten
Mededeelingen
Motorbrigade
BURGERLIJKE STAND
STAND DER WERKLOOSHEID
Luchtbeecherming
ARBEIDSBEMIDDELING
Een subsidie van f 100
Inschrijving Marktbewijzen
257 candidaten!
TUITJENHORN
Munt ga»
URSEM
De rondvraag
s
t
1
s
EXAMEN VESTIGINGSWET
KLEINBEDRIJF
BRANDSTOFFENT
AAN WERKLOOZEN
Luchtbe»cherming»Sien»t
De heer Van Doorn i» niet voor
een luchtbe»cherming»dien»t,
wanter i» ruimte
genoeg om die paar
bommen te ont- x
loopen!.
-
VERLOREN EN GEVONDEN
VOORWERPEN
„Waschlüst” van den
heer Veltman
Komt hier ter ttede een opelag-
plaat» voor munitie of voor
wollen deken»?
Mond- en klauwzeer
dat
geen
en
geen
o 1.-school
te
der
van de voordracht,
er
over
er
..nog
wil
h
te
Dr. TH. H. SCMLICHTING
k
I
i
i
i
z
opperman, 4 arbelders-chauffeur, 1 wals-machi-
nist, 2 landarbeiders, 6 losse arbeiders, 1 stof
feerder. 1 magazijnbediende. 1 kantoorbediende
en 1 dienstbode.
De Minister van Sociale Zaken heeft mede
gedeeld. dat werklooaen uit deze gemeente kun-
een vulpen-
xje en een
tièizen
kwam
weer
1
z
1
1
1
I
1
welke
tegen
Kristel bash aan Zga Karii voor
speld, dal ri| aai Zijnentwil» vervoL
giagaa soa owatea «aeduraa. Zalig a<
dto varvalging iqdae M» da OaeacMg-
teald. waal hunner la het Keninkrfk der
het
Ned.
Mevrouw VRIESMAN (8. D. A. P.) vraagt,
hoe het staat met de werkverachafflngsobjec-
ten.
De VOORZITTER verklaart, dat het cr niet
slecht voor staat, er zijn verschillende parti
culieren die werk hebben opgegeven.
De heer VELTMAN vreest, dat dezelfde moei
lijkheden als het vorig jaar zich wederom zul
len voordoen. Spr. vraagt waarom er geen mo
gelijkheid is voor de werkloozen in deze ge
meente om geplaatst te worden bij de Centrale
Werkverschaffing.
De VOORZITTER aegt, dat wanneer de toe
stemming van den Minister er Is, welke bin
nenkort wordt verwacjit, dadelijk met de te
werkstelling van de werklooaen zal begonnen
worden. Plaatsing bjj de Centrale Werkver
schaffing bleek ónmogelijk.
De heer VELTMAN is tegen de werkverschaf
fing van particulieren, wijl deze, volgens spr.
de werkloosheid nog vergroot; hij begrijpt niet
waar de fout schuilt, maar meent, dat actiever
Het aantal gevallen van mond- en klauwzeer
heeft zich thans tot 94 uitgebreid; hiervan
hebben 8 veehouders kennis gegeven, dat hun
vee weer Is genezen. Het vorige jaar bedroeg
het totaal aantal gevallen 98.
Christelijk
Nadat het kohier der straatbelasting. dienst
1938, was vastgesteld, werd de vergadering ge
sloten.
Toen gistermorgen de melkauto van de melk
fabriek „Crema" te Haringbuizen, bestuurd door
den heer A. Zeeman, de bocht bjj Hai
om reed, viel de tank van den auto
in de sloot terecht. Met veel moeite is
op het droge gebracht.
Geboren: Aafje Catharina, dochter van Simon
Smit en van Dieuwertje Vries; Bijtje Diewera,
dochter van Johannes Blokker en van Diewera
Johanna Mak.
Overleden: Jacob Bakker, drie maanden (over
leden te Alkmaar); Willem Renoojj, 58 jaar,
echtgenoot van Adriaantje Bol.
De levering van 40.000 marktgeldbewfjzpn voor
deze gemeente is na gehouden inschrijving ge
gund aan den laagsten inschrijver J. Raven
Hoogzjjde alhier.
Op Zaterdag 23 October stonden 39 werklooaen
ingeschreven, waarvan 18 in de steunregeling. 2
In de centrale werkverschaffing (rijwielpad
Harenkarspel) en 4 in de gemeentelijke werk
verschaffing 'baggerregellng)1 werklooze
maakt een wacht week door, terwijl 4 werklooaen
uit hun bondskas trekken.
Op Zaterdag 23 October stonden 33 personen
als werkzoekende Ingeschreven: waarvan 10
;h|jnlljk geheel
ie inwerkingen
idere wijze een
i. Dit alles Is
deyaz*es^fei-
VSOBkr^Hwer-
it men noemt
Verloren: een manchesterbroek, bruin jasje,
blauwe overjas en een paar bretels, een por-
temonnale. een oorknop, een nikkelen knop van
een kinderwagen en een celntuuf.
Gevonden: een nikkelen dop iqm eer
houder, een ceintuur, een psalmenboek,
krielkip.
vlies bloedeloos zou worden en dus versterven;
dat zou kunnen door een trombose, door em-
bolle: later werd er weer gedacht aan de wer
king van vergiften, hetzij van buiten, hetzij
door zulke, als in het lichaam zelf ontstaan
kunnen; ook aan wonden, die door bepaalde
spijzen zouden worden voortgebracht. Maar al
deze beschouwingen werden in de schaduw ge
steld door de steeds groeiende waarschijnlijk
heid, dat het sympathisch zenuwstelsel de oor
zaak was. Het gelukte dan pok vaak, om door
bepaalde ingrepen in dat zenuwstelsel, b.v. door
een bepaalde zenuw door te snijden, door een
bepaalden zenuwknoop te kwetsen, bij dieren
een maagzweer te voorschijn te brengen. Behal
ve deze proeven waren er ook andere feiten,
die op een samenhang met het sympathisch
zenuwstelsel wezen; en wel, dat bij maagzweer-
patlënten ook andere verschijnselen zich voor
doen, die met het sympathisch zenuwstelsel in
verband staan, b.v. een zekere krampachtig»
toestand der Ingewanden.
Vandaar zocht men weer verder, -en wel In
de richting van de hersenen, en wel dat her-
sengedeelte, van waar uit de Ingewanden be
stuurd worden, hoewel dit bulten onzen
omgaat.
Vooral
Amerikaanschen
De polltie-verordening werd aangevuld met
een bepaling, waarbij het gebruik van niet gang
bare penningen in muntgasmeters wordt ver
boden.
De heer DE GROOT vindt het een drastische
maatregel tegen een zekere groep gasgebrui
kers. Spr. verzoekt eerst behandeling in de gas
commissie, opdat misschien hetzelfde doel op
een andere wijze kan worden bereikt.
De VOORZITTER herinnert eraan, dat de
directeur reeds in April geklaagd heeft over
fcet gebruik van verkeerde penningen. Ondanks
de waarschuwingen waren er in Juli nog 7 men
schen. die ermee doorgingen en op 14 Sep
tember waren er hiervan nog 6 en bovendien
nog 8 nieuwe klanten. Dan is het toch niet
onbillijk van B. en W., dat ze nu met maatre
gelen komen. Neemt men in geval van nood
zijn toevlucht tot het gebruik van looden pen
ningen, dan zal daar geen kwaad woord over
vallen. Bovendien moet men niet denken, dat
dadelijk proces-verbaal wordt opgemaakt. Daar
gaan vele waarschuwingen aan vooral. Wat B.
en W. voorstellen, is heusch niet drastisch.
De heer DE GROOT vraagt, welke maatre
gelen tegen de maandverbruikers' worden ge
nomen, als ze niet betalen komt men* dan ook
dadelijk met een proces-verbaal? Spr ziet m
het voorstel van B. en W. een niet gelijke be
handeling van de gasgebruikers. Spr maakt
zich sterk, dat er op 1 Juli meer dan 7 men-
schen waren, die hun maandkwitantie niet
hadden betaald. Spr. meent, dat er andere mid
delen zijn, om het euvel tegen te gaan. Daarom
handhaaft spr. zijn voorstel van orde.
De heer TE LINTEL HEKKERT meent, dal
het voorstel van B. en W. opvoedkundig zal
werken. De voorgestelde maatregel Is voor de
menschen beter dan dadelijk den meter weg
te halen.
Mevrouw MAOCHIEL8B—VELTHUIS gelooft
dat misbruik veelal aal worden weggenomen.
rijwielpad van Dirkshom naar de Kerkebuurt
in de gemeente Harenkarspel.
■nen worden tewerkgesteld bij den aanleg vatreen
De gemeenteraad van Zijpe vergaderde giste
renmiddag om half drie, ten raadhuize, onder
voorzitterschap van den Burgemeester D.
BREEBAART.
Na de opening werden de notulen van de ver
gadering van 10 Aug. LI. vastgesteld.
„Faillissement'’ Zondagavond is in de zaal
van den heer Mulder voor een zeer groot getal
belangstellenden door de R. K. Parochiale
Tooneelvereenlging opgevoerd het tooneelspei
in vijf bedrijven „Faillissement”.
Nadat de weleerw. heer pastoor voldaan had
aan hét verzoek van den burgemeester om hem
en zijn gezin te excuseeren, daar het karakter
van deZen avond vanwege de droeve familie
omstandigheden hen weerhield aanwezig te zijn,
opende de pastoor namens het bestuur den
avond met een hartelijk welkom.
Het zeker niet gemakkelljk te spelen stuk werd
uitmuntend gespeeld. Allen „waren er echt in
en terecht kon de pastoor in zjjn slotwoord zeg
gen, dat zonder iemand uit te sluiten bet
stuk zóó gedragen werd door den hoofdvertolker
en regisseur, dat het voor alle optredenden ge
makkelijk moet zijn geweest hun rol zoo echt
te spelen. De grime en décors waren fijn en
smaakvol verzorgd. Een ietwat vlugger tooneel-
verandering zou, om toch één enkele aanmer
king bij zooveel goeds te maken, zeker wel f*"
waardeerd worden
In de Dinsdagavond gehouden raadsvergade
ring waren aanwezig de dames Magchiel.se
Velthuis (SB.) en Over (V.B.), alsmede de
heeren Van Bockxmeer (R.KJ Plomper (S.D),
Dorhout (VB.), Vlaar (R.K.). Lampe (RK
Kaldenbach (RK.), Groot (RK). Te Lintei
Hekkert (Chr), De Ruyter de Wlldt (V.B.)
Harder (V.B.), De Groot (BB.) Hendriks (8B.)
en Zijp (SB).
Voorzitter: de Burgemeester, mr. H. C. Leem
horst.
Secretariat de heer H. J. Room.
Aangeboden werden hierna de ontwerp-ge-
rreentebegrooting en de ontwerp-bedrijfsplam-
nen voor 1939.
Besloten werd tot voorloopige vaststelling van
gemeenterekening en de balans en verliez
en winstrekeningen van verschillende diensten
en bedrijven, dienst 1937.
Nadat drie suppletoire begroetingen, dienst
1938 waren vastgesteld, werd de rekening van
oe gemeentelijke instelling voor Maatschappe
lijk Hulpbetoon, dienst 1937, goedgekeurd.
Eveneens werd goedkeuring verleend aan de
rekening van het Stadsziekenhuis, dienst 1937.
De gemeenterekening 1937 woedt voofloopig
vastgesteld voor den gewonen dienst op een
bedrag aan Inkomsten van f 342.879.10 en’aan
uitgaven van f 235.371.71, batig saldo f7538.39.
De kapitaaldlenst geeft de volgende cijfers:
aan inkomsten f 86483.72, uitgaven f8610738,
batig /aldo f 37634.
De rekening van het Burgerlijk Armbestuur
werd goedgekeurd met de volgende cijfers: aan
Inkomsten f 39632.74, uitgaven f 46776.03, na-
deelig slot f 114339
De rekening 'van het Algemeen Weeshuis
werd goedgekeurd met aan inkomsten f 7566 en
uitgaven f 6300.01 met een batig slot van
f 1265.99.
De raad bestuit B. en W. te machtigen
voortaan de pensioengrondslagen vast, te stel
len van die ambtenaren, die de raad benoemt
of in wier wedderf hij verandering brengt.
B. en W. bieden de begrooting van den ge
meente dienst 1939van het algemeen Armbe
stuur en van het Algemeen Weeshuis, aan den
raad aan.
De VOORZITTER verklaart nu reeds, dat de
begrootingen met goede cijfers sluiten.
De heer DIGNUM: Belastingverlaging.
De VOOR ZETTER: Neen, maar ook
verhooglng
BMhnMHn 2—Hoge Boys 2 4—2. Nauwe
lijks was de wedstrijd begonnen of Holl. betrad
het erf der gasten en boekte reeds onmiddel-
lilk haar eerste doelpunt. Dat bracht meteen
een flink tempo aan beide zijden, waardoor
deze wedstrijd hemelsbreed verschilde van dien,
‘welken onze jongens de vorige week speelden.
Veld ep tegenpartij waren echter ook beter.
Zoodra het spel in onze- voorhoede nu en dan
tens wat ruimer werd, stegen ook direct de
kansen. Op zoon moment werd plotseling uit
een voorzet van rechts een bal prachtig juist
ender de lat van de Boys doorgeschoten, zoodat
de keeper er 'niet aan tippen kon. Met 3—0-
riand voor Holl. kwam de rust.
Hierna kwamen de gasten opeetten en <m*
doel kreeg het soms zwaar te verduren. Ten
slotte wisten ze mooi de eer te redden. Alleen
door het spel van hun linksbuiten verdienden
ze dat reeds. Na een van zijn voorzetten ont
spon zich eyn strubbeling vlak voor het Holl.
doel, waaruit een doelpunt moést komen. Nog
meer zette dit de Boys aan in het vooruitzicht
van een gelijk spel en Holl. kreeg de handen
vol. Zoodoende trokken achterhoede en mid-
denlinie wel eens wat al te ver op doel terug,
waardoor ze onze voorhoede niet best meer kon
den bereiken. In de laatste minuten kreeg de
keeper der gasten'na enkele H. aanvallen een
bard schot te verwerken. HU liet den bal weer
los en tusschen zijn voeten door plaatste Hou.
in doel.
zijn stem aan dit voorstel niet geven.
De VOORZITTER: Dan is u veranderd
De heer DOEDENS: Dat ben ik ook. Toch
heb ik mU indertijd niet heelemaal uitgespro
ken en mjjn stem voorbehouden, totdat u na
der hierop met een voorstel zou terug komen.
De heer DIGNUM (R.K.) is er voor, mits de
rUwleltoelage wordt herzien.
De heer BOS (VB.) ziet de noodzakelijkheid
van deze aanschaffing niet in.
De heer BRUIN (RK.) is er voor. Spr. acht
het noodzakelljk, dat de politie zich snel kan
verplaatens.
De heeren JAN8MA en VELTMAN beplei
ten aanschaffing van Nederlandsch fabrikaat
en levering door een ingezetene.
Het voorstel van B. en Wc wordt daarna
aangenomen met de heeren Doorn, Bos en Doe-
dens tegen.
Aangenomen wordt het voorstel tot herzie
ning van enkele tegemoetkomingen in_ de ver
voerkosten van leerlingen naar de
Nationale school te Behagen.
Benoemd werd de heer D. Tulnstra met al-
gameene stemmen.
Als gecommitteerde van den Minister van
Economische Zaken bj) de examens Algemeene
Handelskennis te houden te Alkmaar werd op-
nleliw aangewezen de heer D. J. Scheffel, se
cretaris van de Kamer vsn Koophandel te
Alkmaar en als plaatsvervangend gecommit
teerde de heer Mr. H. Scholten, advocaat en pro
cureur te Alkmaar.
Tot voorzitter van de examencommissie werd
weder benoemd de heer P. B. M. Hetnemans te
Amsterdam en tot secretaris de meer C. van
Rlel, Westerweg 280, Alkmaar.
De schrlftelljke examens vonden heden
plaats; de mondelinge examens (ook het spe
ciale examen) zullen worden afgenomen op 15,
16, 17 en 18 November as.
In totaal hebben zich voor het najaarsexa-
men te Alkmaar aangemeld 257 candidaten.
De heer Liefhebber had zich teruggetrokken
omdat hij inmiddels als
r.o. 1 op de voordracht was geplaatst ter be
noeming van hoofd der U. L. O.-school te Ter
Apel.
wbe
staan." gezien de circulaire van den Minister.
De VOORZITTER zegt, dat B en W. dit voor
deze gemeente van geen belang achten.
De heer DOORN merkt op. dat de heer Velt
man nu ongeveer een uur lang óver fouten van
B. en W. heeft gesproken. Spr. gelooft, dat
de heer Veltman verlangt naar een wethouderz-
zetel.
De VOORZITTER acht het juist, dat de le
den van den Raad bij de rondvraag datgene ter
sprake‘brengen, wat ztj meenen dat belangrijk
ia
Daarna ging de raad in comité ter bespre
king van de verbouwing van de school te Bur-
gerbrug.
Aanrijding Dinsdag j.l. had op den Rijks
weg langs bet Noordhollandsch Kanaal tus-
BQ een der suppletoire begrootingen besprak
de heer ZIJP een post van f 4000, bestemd voor
aankoop van luchtbeschermingsbenoodigdheden.
Sprwas aanvankelijk geneigd om tegen te
stemmen, doch bij nader inzien is hij van mee-
ning veranderd, omdat we nu eenmaal rekening
moeten houden met luchtbombardementen.
Niettemin vreest spr., dat de bevolking niet af
doende beschermd kan worden. Er is geen
sprake van bescherming, doch slechts van zoo
veel mogelljk hulp verleenen. De menschen
moeten nket denken, dat ze met dezen post
gered zullen zfjn. Ten slotte vraagt spr., wat
B. en W. denken aan te schaffen.
De heer TE LINTEL HEKKERT dringt
bU B. en W. op aan. den post eventueel te ver-
hoogen, indien blijkt, dat het bedrag niet toe
reikend ia.. Spr. hoopt voorts, dat er cursussen
georganiseerd zullen worden, om de bevolking
te leeren. wat zij moet doen ter zelfbescher
ming.
De heer KALDENBACH verheugt zich
de „bekeering” van den heer ZUp en verzoekt
B. en W. bjj de betreffende autoriteiten aan
te dringen op het beschikbaar stellen van gas
maskers.
De heer DE RUYTER DE WILDT sluit zich
volkomen aan bjj de twee voorgaande sprekers.
De heer DORHOUT heeft vernomen dat in
tijden van gevaar hier munitie-opslagplaatsen
sullen worden ingericht. In dat geval zal Hoorn
van de derde naar de eerste gevarenklasse
gaan. Is dan een bedrag van ƒ4000 wel vol
doende?
De VOORZITTER antwoordt, dat deze gelden
alleen bestemd z(jn voor den luchtbeschermings
dienst. Zelfbescherming zal echter de hoofd-
■aak zijn. Daartoe heeft spr. oen vereenlglng
tn het leven geroepen, welke de bevolking moet
voorlichten. Met ƒ4000 kan men een degelijk
en behoorlijk begin maken met den luchtbe
schermingsdienst. Voor dit bedrag schaft men
dingen aan, die men in tijden van gevaar niet
kan -krijgen, maar' er zijn nog tal van andere
aaken noodig.
Spr. geeft de verzekering, dat hij meer geld
zal vragen, als dit noodig blijkt. Ook op de
begrooting voor 1939 is voor dit doel een post
uitgetrokken.
Wat de aanzrhafflng van gasmaskers be
treft, het college zal naar opportuniteit ban
celen.
Spr. waagt het te betwijfelen, of hier op
sla gplaa teen voor munitie komen. Bpr. heeft
het gevoelen, dat het eerder wollen dekens zul
len zijn.
Mocht er niettemin een dergelijke gevaar
lijke opslagplaats komen, dan moet alles wij
ken voor het nationale belang. Spr. hoopt in-
turschen vurig, dat ae hier niet zal komen.
De discussie wordt gesloten.
de bevindingen van den beroemden
hersenchlrurg Cushing heb
ben grooten indruk gemaakt: hjj vond dat ziek
ten van dat hersendeel vaak samengingen met
maagzweren.
Daarmee is echter niet gezegd, dat men de
maagzweer als een hersenziekte moet beschou
wen de samenhang is waars
anders en wel zoo. dat bepaal
op dat hersendeel op een of ai
maagzweer kunnen vetoorzakei
nog niet helder bewezen maar u.
ten wijzen toch in die richting. 5
kingen zijn dat dan? Het zljh, wat uusw
emotioneele inwerkingen: het Schijnt, dat be
paalde gewoonten van emotie, vooral van ge
prikkeldheid, van drift, daartoe leiden.
Het laatste woord van de tegenwoordige we
tenschap is dus, dat de maagzweer een ziekte
is. die uit de emotie voortkomt; ik wil nu in
het midden laten, in hoeverre het mogelljk is,
oeze emoties te ontgaan; ik wil alleen zeggen,
dat een blijmoedig en geduldig gemoed in elk
opzicht, en naar het schijnt vooral In dit op
zicht. voor de gezondheid aeer bevorderlijk is;
ik wensch zulk een gemoed allen lezers en ook
mij zelf toe.
De maagzweer la geen aangename Mekte,
maar liet ia zeker, dat men ook wat de ge
nezing daarvan betreft, een heel stuk verder
gekomen ia. Vroeger beschouwde men de zaak
op misleidend eenvoudige w^as. Een maag-
B. en W. stellen voor, om over te gaan tot
aanschaffing van 3 D. K W.-motorrljwlelen
voor de gemeenteveldwachters Daarvoor stel
len B. en W. voor een bedrag van f 453.23 ter
tieschikking te stellen.
De VOORZITTER acht het onnoodig, we
derom in den breede te dlscussieeren over deze
aangelegenheid, waar de raad ai eerder daar
toe de gelegenheid heeft gehad en toen reeds
in principe besloot tot aanschaffing.
Nu de begrooting deze uitgaaf toelaat en de
gemeentekas nog een meevallertje heeft van
f 530 aan gestort gewetensgeld, achten B. en
W deze uitgaaf gemotiveerd.
De heer VAN DOORN acht het overbodig
nogmaals te zeggen; dat hij er tegen is. Deze
uitgaaf acht hij onnoodig en hij verbaast zich,
dat het „Departement van Defensie" van Zij
pe met zulk een voorstel durft te Tomen
De heer JAN8MA vraagt, of de Tiywï?ltoela
ge voor de politie gehandhaafd blijft en welke
uitgaaf gemiddeld per Jaar werd besteed aar
het gebruik van motorrijtuigen
De VOORZITTER zegt dat dit heel verschil
lend was, soms f 50 en soms wel eens f 100.
De heer DOEDEN8 (RK.) acht deae cijfers
hoog geschat. Het vorig jaar is hieraan f 17.73
besteed. Als men de tijd van bruikbaarheid op
Naar wij vernemen zal in deze gemeente in
het tijdvak van 30 October 1938 tot en met 15
April 1939 evenals in den vorigen winter aan
ondersteunde en bjj een werkverschaffing ge
plaatste werkloozen een brandstoffen toeslag
worden verstrekt. Deze zal gedurende het tijd
vak 30 October tot en met 36 November 1938
f 1.per week bedragen; van 27 November 1938
tot en met 11 Maart 1939 f 130 per week, terwijl
nadien wedreom een bedrag van f 1.per
week aal worden toegekend.
optreétan het dageiUkach beatear good
zijn.
De heer BLOM (8J>KJ>J vraagt veebeteoM^
van den Pettemer weg.
Daarna komt de beer VELTMAN met, nam
zjjn zeggen
als men de penningen op meer plaatsen ver
krijgbaar stelt, bjj voorkeur In winkels en dan
tegen den kostprijs. Spr. hoopt in leder geval,
dat B. en W. soepel zullen optreden.
De heer KALDENBACH oordeelt, dat de
maatregel de menschen tegen zichzelf in be
scherming neemt.
De heer LAMPE zal voor stemmen, omdat
B. en W. hebben toegezegd, dat zjj de men
schen soepel zullen behandelen.
Wethouder VAN BOCKXMEER merkt op. dat
de misbruikers dikwijls dubbel betalen, omdat
zU veelal 2 'A -centstukken in den meter depo-
neeren, die niet meer gangbaar zjjn en die ae
dus niet vergoed krijgen. Den laatsten tijd is
het veel voorgekomen, dat de menschen weiger
den bjj te betalen, wat zjj de gasfabriek had
den tekort gedaan. In Enkhuizen werkt de be
paling uitstekend. Het afsnijden van gas du
peert het gezin meer dan de voongesteide maat
regel. Men moet het dan niet voorstellen, alsot
de kleine 'man getroffen wordt. Overigens
merkt spr. op, dat de gasfabriek nog geen 100
achterstand heeft bjj de maandverbruikers.
In de Bakkerstraat zal een nieuwe automaat
voor munten worden geplaatst. Het verkrijg
baar stellen van munten in winkels dwingt de
menschen .dikwijls, Iets extra's te koopen.
De VOORZITTER kotn| er tegen op, dat hiel
gesproken is van meten met twee maten. In
Let algemeen wordt de politie-verordenlng hier
niet streng toegepast. De bekeuringen vormen
maar een fractie van het aantal waarschu
wingen.
De heer DE GROOT blijft den voorgestellen
maatregel niet de Juiste methode vinden, om
de menschen tegen zichzelf in bescherming te
remen. Spr. trekt echter zjjn voorstel in. om
dat de hoofden zjjn geteld.
In de bouwverordening werd artikel 56 ge
wijzigd in dien zin. dat voor binnenapouwmuren
thans meerdere materialen gebruikt mogen
worden.
B. en W. stelden voor, afwijzend te beschik
ken op een verzoekschrift van de groep Neder
land van het Algemeen Nederlandsch Verbond
om opschriften In vreemde talen op winkels
enz. aan een belasting te onderwerpen.
Aan mej. V. van der Plaats werd eervol ont
slag verleend als leerares aan de Huishoud- en
Industrieschool voor meisjes, alhier.
Ter benoeming van een hoofd der gemeente
school II werden voorgedragen de heeren:
1. D. Tulnstra, hoofd der o. 1.-school te Mon
nikendam;
2. J. Liefhebber, hoofd der school voor ULO.
te Emmercompascum;
3. J. van Veen, hoofd
Opende (Gr.).
In de vacature van een onderwijzeres, ont
staan door het verleend eervol ontslag kan
mej. A. Kaptein, werd benoemd mej. O. H.
Jonker.
De gezamenlijke Middenstandsvereenigingen
te Zjjpe verzoeken een subsidie van ten hoog
ste f 100 ten behoeve van een te houden spoed
cursus. ter opleiding voor het speciale examen
van het diploma .Algemeene Handelskennis."
Uit de begrooting blijkt, dat er een vermoe
delijk tekort is van f 100.
B. en W. stellen voor, om aan bet verzoek te
voldoen.
De heer VAN DIGNUM wil de subsidie voor
den cursus te Behagen Intrekken.
De VOORZITTER Is het er niet mee eens dit
hieraan te verbinden. Daartoe bestaat de mo
gelijkheid bjj de begrooting.
De heer DOEDENS (R.K.) gaat hiermede
niet accoord. Spr. is er voor om te trachten in
Zijpe een blljvenden cursus te stichten. De
gelden aan Schagen betaald, wil spr in het
vervolg aan een cursus in Zjjpe besteden.
De VOORZITTER meent, dat men bier op
de zaak vooruit loopt.’
Hét is hier slechts een spoedcursus, waarmee
een bedrag van slechts t 100 gemoeid is. Wat
de heer Doedens bedoelt zal heel wat meer
kosten.
Besloten wordt daarna aan het verzoek te
voMoen.
B. en W. stellen voor een geldleenlng aan te
gaan, groot f 14796.50 tegen een rente van 3%
pCt. om uit de opbrengst hiervan de 4 pet
geldleenlng 1934, groot per resto f14.650, ver
meerderd met f 146.50 wegens verschuldigde
boete, af te lossen. Goedgekeurd.
weg langs bet Noordhollandsch Kanaal tus
schen t Zand en Stolpervlotbrug een botsing
plaats tusschen twee vrachtauto’s. De eene
vrachtwagen, beladen met vee en bestuurd door
den heer B. S. uit Beers (Fr.), reed in de rich
ting Alkmaar, de andere vrachtauto, beladen
met «zakken aardappelen en bestuurd door den
heer O. v. d. B. uit Huizum (Fr .kwam uit
tegenovergestelde richting. De botsing tusschen
de belde zware auto’s werd veroorzaakt doordat
laatstgenoemde wagen te veel links reed. De
met vee beladen auto kwam in den berm van
den weg terecht en bleek vooral aan de achter
zijde danig beschadigd te zijn. Zakken met
aardappelen van den anderen auto rolden over
den Rijksweg. Overigens liep dit ongeval nogal
goed af, persoonlijke ongelukken deden zich niet
voor. Ondanks de vrij hevige botsing reed de
..aardappelen-auto" door alsof er niets aan de»
hand was. In den Helder werd later deze wagen
achterhaald.
Door de politie werd van een en ander proces
verbaal opgemaakt.
zweer was vaak bij den maagultgang gelegen,
welnu, aeide men, de passage van de spijzen en
vooral van het maagzuur daarlangs kan de
zaak slechts erger maken; wij maken dus
operatief een nieuwe verbinding tusschen maag
en darm, zoodat het maaggedeelte, waarin de
zweer gelegen is, niet meer behoeft te werken
én de zweer dus niet meer door spijzen en
maagzuur verergerd vordt,. Prof Nolen uit
Lelden, die in mijn studententijd de maag-
zweerlljders slechts tn het uiterste geval liet
opereeren gold voor ouderwetsch. Men is
thans vrijwel algemeen tot diens standpunt
teruggekeerd. Ook het denkbeeld dat alles
door het zoutzuur uit de maag veroorzaakt
werd, en dat daarom de behandeling vooral
moest bestaan in de toediening van alkaliën
^zuiveringszout, gebrande magnesia) is tegen
woordig voót een groot deel verlaten. Deze
medicamenten hebben nog wel een bejaaalde
waarde, maar men vertrouwt daarop niet meer
met uitsluiting van andere methoden. Men
tracht ook de oorzaak te 'behandelen: ik zeg
ook de oorzaak, want natuurlijk: als de zweer
er is, is de maag ziek, en moet bëhandeld wor
den met maagmiddelen, dieet en medicamen
ten. De rust echter is niet in de eerste plaats
een behandeling van de maag, maar van het
sympathisch zenuwstelsel of liever van het
heele gestel; en de belladonna en atropine
werken in dé eerste plaats op het sympathisch
zenuwstelsel.
Het komt mij voor, dat de maaglijder daar
om wijs zal doen niet te lang te wachten met
een Intensieve en desnoods langdurige behan
deling. Wanneer de zweer er eenmaal goed en
wel is, kan hl) weliswaar wel genezen, maar
toch met een litteeken, en dit geeft, vooral als
het bjj den maagultgang gelegen is, vaak on
aangename gevolgen, zoodat men zich steeds
m acht moet nemen.
Vcrdei is het ook mjjn overtuiging, dat hoe’
langer zoo meer de nadruk zal worden gelegd
op de .geestelijke’’ behandeling van deze
ziekte; in een vroeger artikel heb ik uit een
onderzoek van dr. Donnison aangehaald, dat de
maagzweer vooral in de haastige, westersche
wereld thuis is, en dit komt dus met het zodi
even gezegde overeen. Want hoe langer hoe
meer komen de wetenschappelijke menschen
tot de overtuiging, dat de geest het lichaam
bestuurt, en dat onordeljjkheden van den geest
haar uitwerking in het lichaam hebben.
De studenten van tien Jaar later zullen het
heel anders leeren dan wjj het geleerd hebben
In sommige (^wichten gaat de wereld vooruit
Een zweer beteekent in de geneeskundige we
reld iets anders, dan in het gewone spraakge
bruik. Daar zegt men, dat een wond begint te
zweren, wanneej zU er slecht uit gaat zien en
ettert; in het geneeskundige spraakgebruik
echter beteekent een zweer (latjjn: ulcus): sub-
stantieverlies, d.l. wanneer een deel van het
weefsel door een of ander proces, van ontste
king of versterf* is verloren gegaan. Zoo is hét
ook met de maagzweer: deze ziet er In vele
gevallen zeer schoon en zindelijk uit; het is
niets anders, dan alsof er een stukje weefsel
ter grootte b.v. van een cent, en enkele milli
meters diep, weggesneden is: dit heet een zweer.
Eigenlijk Is er meestal nog wel meer aan te
zien; meestal is de zweer kratervormig, d.w.z.
in het midden dieper dan in den omtrek, en
terrasvormig, d.w.z. dat de bodem van uit het
midden in kleine terrassen opstijgt. Wordt de
zweer ouder, dan zit een soort stervor
mig gearrangeerde plooien er om heen; dat
is een gevolg van de retractie, d.w.z. intrek
king; want het weefsel om de zweer heen trekt
zich langzamerhand tezamen, en in zekeren
zin is dit een soort genezing van de zweer
want deze wordt daardoor kleiner.
Zulke zweren komen voor In de maag, in
den twaalfvingerigen darm, die aan de maag
grenst en na een operatie soms in het jeju
num (nuchtere darm).
Ik moet zeggen, dat de zweer van maag en
twaalfvingerigen darm misschien wel de meeat
geheimzinnige ziekte is. die er bestaat.
Het is ongeveer 100 jaar geleden, dat deze
ziekte voor het eerst nauwkeurig beschreven
werd en wel door den Franschen geneesheer
Cruveilhier. Toen deze b(j de lijkopeningen die
zweren vond, vroeg hjj zich zelf natuurlijk *t.
wat .de oorzaak daarvan zou kunnen zijn; hij
meende, dat een ontsteking van den maagwand
de oorzaak was. Maar dit antwoord was wei
nig bevredigend, want waarom moest nu Juist
een bepaald, wel omschreven, klein rond plekje
zweer het gevolg zijn van een algemeene ont
steking. Er zijn in den loop van deze honderd
jaar dan ook tallooze theorieën over uitge
dacht. maar men is dan ook de waarheid wel
een stuk nader gekomen. Het bleek nl. reeds
een dertig jaar geleden, dat het z.g. sympathisch
zenuwstelsel, dat de werking van de Ingewan
den behèerscht, er mee in verband stond. Eerst
werd gedacht aan een stoornis in den bloeds
omloop, waardoor een gedeelte van het slljm-
De begrooting over 1938 en de 3e suppletoire
begrooting over 1938 zijn goedgekeurd.
Eveneens eenige raadsbesluiten tot af-
overechrljvlng op de begrooting over 1937.
Het raadsbesluit tot aanvaarding van het
portret van den oud-burgemeester De Moor,
als geschenk, was eveneens goedgekeurd.
Ingekomen was de mlnisterieele beschikking
van een voorschot van f6090 ingevolge de
Landarbeiders wet.
Een aantal jaarverslagen zal aan de raads
leden worden rondgezonden.
Van de ingekomen stukken vermelden wij
een schrijven van B. en W. van Den Helder, be
treffende de goedkeuring van den gemeen-
schappelUken schoolartsendienst
De gemeente 8t. Maarten zal waarschijnlijk
niet aangesloten kunnen -worden bij den kring
Den Helder, vanwege financieele moeilijkhe
den.
Voorts een verzoek van de samenwerkende
onderwijsorganisaties, om adhaesle te betuigen
aan een adres aan de regeering om verlaging
van de leerlingenschaal.
B. en W. stellen voor, geen adhaesle te
betuigen om prlncipieele redenen. Zij meenen,
dat men via de organisaties zich wenden moet
tot de regeering.
B. en W. zijn het volkomen eens met
adres en stellen voor bij de Ver. van
Gem. deze zaak aanhangig te maken.
Het voorstel van B. en W. wordt afgewezen. 5 jaren schat, is dit ook zeer lang. Spr. kan
Ver. van Ned. gemeenten en tevens adhaesle
Bü den post van f 500 voor den Luchtbescher
mingsdienst verklaren de heeren Doom, Velt
man, Doedeas en Dignum zich tegen het hoo-
ge bedrag.
De heer DOORN acht het „onzin”. Spr. is
drie Jaar in militairen dienst geweest en er
stommer uitgekomen dan toen hij
heen ging.”
De VOORZITTER wijst er op, dat hier geen
sprake is van militaire maatregelen maar dat
het bescherming van de burgerlijke bevolking
betreft. Daarom vraagt spr. den beer Doom
nadere motlveerlng vKi zijn aanduiding .reine
onzin” en „alles op niks af’,
De heer DOORN herhaalt hetgeen hU reeds
gezegd heeft en zegt, dat alles niks waard te
Voor hem behoeft men geen gasmasker te re-
serveeren. Er Is ruimte genoeg om die paar
bommen, die er zouden kunnen vallen te ontA
loopen.
De heer v. d. SLUIS (weth.) verklaart, dat
dit bedrag wel noodig zal zijn.
De VOORZITTER aegt, dat de te nemen maat
regelen afdoende zijn en kunnen bekostigd
worden met dit bedrag.
De heer DIGNUM is hiervan niet te over
tuigen. -
De heer VELTMAN (8. D A. PJ acht het
onnoodig, om voorzorgsmaatregelen te treffen.
Als de tijd er is, dan te dat nog vroeg genoeg.
Nadat de VOORZITTER nogmaals gewezen
heeft op de noodzakelijkheid van deze voor
zorgsmaatregelen, wordt het voorstel van B. en
W> verworpen met alleen de stemmen van de
heeren v. d. Sluis, Nanning en Bruin voor.
De VOORZITTER zegt daarna, dat het be
drag toch zal' worden gehandhaafd. Er zijn
reeds uitgaven gedaan en een aantal gasmas
kers besteld. Daarom stelt spr. voor een bedrag
van f 250 toe te staan.
Na eenige discussie wordt goedgevonden een
bedrag van f 250 uit te trekken.
De heer J. Schermer te Nowd-Scharwoude
verzoekt om aan hem de gemeentewontng te
Petten te verhuren.
Na besprekingen tn comité gaat de raad hier
mede accoord.
Ingaande 1 Januari 1939 sluit de .gemeente
zich aan bij het Reglstratuurbureau der Ver.
van Ned. Gem.
een tnaedWyM
Spr. begint met een protest, namens afe
fractie, tegen de houding door den Burgemees
ter aangenomen bjj de jubileumfeesten van
H M. de Koningin. Toen had de burgemeester
een circulaire gericht tot de ambtenaren der
gemeente waarop hij er op had gewezen, dot
het onjuist was, dat verschillende dezer amb
tenaren by. gelegenheid van die feesten niet
heiden gevlagd. In deze circulaire was de ver
wachting geuit, dat in het vervolg door de amb
tenaren van Zijpe btj dergeljjke gelegenheden
gevlagd zal worden.
De heer VELTMAN (CS.) acht dit een in
breuk op de vrijheid, en nam krachtig stelling
tegen deze vrijheidsbeperking.
De VOORZITTER verheugt er zich over, dat
de heer Veltman deze kwestie ter sprake
brengt.
Deze circulaire zegt spr., heeft een voorge
schiedenis. Toen op het feest van onze Konin
gin bleek, dat het geheele onderwijspersoneel
van de O. D School te Schagerbrug niet vlag
de, namen verschillende ingezetenen daar aan
stoot aan en jachten, dat deze jeugdopvoeders
anti-konlnklllk en antl-natlonaal gezind waren
en de kinderen in dien geest «ouden opvoeden.
Het venenden van de circulaire is geschied
na overleg met den loco-burgemeester en den
secretaris en is later in B. en W. besproken.
Daarom verbaast spreker zich 'm ‘over, dat de
heer Veltman aegt te spreken ilamens zjjn ge
heele fractie; In de vergadering van B. en W.
heeft het lid zijnen fractie, wethouder Nanning,
daartegen niets ^ifabracht.
Wethouder NANNING (8.DA.P.) weet hier
niets van. Onjuist noemt spr. het, dat de Voor
zitter het onderwijzend personeel als stok
paardje neemt. Spr. is zelf Oranjegezind en
heeft gevlagd, maar verklaart zich tegen de
circulaire.
Nadat de SECRETARIS heeft bevestigd, dat
deze zaak in B. en W. is besproken, komt de
heer Veltman nogmaals er tegen op, dat de
Voorzitter dwang wil uitoefenen op de begin
selen van de ambtenaren. Spr. vraagt
maatregelen genomen zullen worden
ambtenaren die niet willen vlaggen?
De VOORZITTER zegt, dat geen maatrege
len worden getroffen. o
Hiermede werd deze zaak als afgedaan be
schouwd.
De heer VELTMAN bepleit een betere reio-
gelegenheld voor de bewoners van Oudesluls.
Spr. wil een adres richten namens het ga-
meentebestuur aan de Directie van de Spoor
wegen, opdat per dag een drietal treinen te
Oudesluls.weer stoppen.
De VOÖRZITTER zal hiertoe gaarne mede
werking verleenen.
De heer BOS vreest voor*te weinig pam-
gierz.
De heer NANNIS acht het eenige kwaad
waardoor verbetering bemoeilijkt wordt, de
slechte verstandhouding tusschen de busonder-
nemers.
De heer VELTMAN vraagt naar de moge
lijkheid van restaureeren van arbeiderswonin
gen op kosten van Rijk en Gemeente.
Volgens spr. zou daartoe mogelijkheid
Besloten wordt, om zich te richten tot de
grondwerkers, 4 timmerlieden, 1 metselaar, 1 betuigen met het request.
