ONS BLAD
van
Inwilliging
Hongaarsche eischen
5T.WILIIBR0RDUS
I
I
I
van
moed niet
IET VAN FEGGELEN
BREEKT 'N RECORD
L
LLOYD GEORGE OVER DEN
VREDE VAN MUENCHEN
DE BAROMETER
nieuws
PRAAGS ANTWOORD AAN
BOEDAPEST
Halifax spreekt
tot Amerika
Gaat Chamberlain
naar Rome
Von Ribbentrop
naar Rome
GROOTE BRAND TE
WERA RAIS1
A
heden
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
1938
DONDERDAG 27 OCTOB'
Het werk van Pater
Jacquinot
Roosevelt*» invloed
Een luchtvloot van
7000 toeatellen
Oude record was van
Cor Kint
R
Hy zal vanavond arriveeren
Het
I
A
De laatste dagen in China.
iten Woehan word ttn nieuwe
verdedigingslinie aangelegd
„Geen vrede, zoolang het geweld
niet het recht de wereld
Von Papen genoemd in
het spionnageproces
Aanwijzingen uit een nog niet
ontcijferde code?
Tsjechisch vliegtuig toch
aangevallen?
200 M. rugslag in den tijd van
2 min. 40.6 sec.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
8 BLADZIJDEN
De operaties in Noord-
Palestina
Belgische Bank verlaagt
disconto
NV NEDERL.VERZ.MU.
CATHARIJNESINGEL4ÖUTRECHT
Het program voor nieuwe bespre*
hingen tusschen Duitschland
en Italië
„Vrede gekocht ten hotte van one
geweten en on*e eer”
Aftreden van drie
ministers
Meer dan honderd huizen en
loemboengs in asch gelegd
De besprekingen leidden tot een
ernstige oneenigheid in het
Roetheensche kabinet
Meer dan 18.000 man Briteche
troepen in het land
SS
„Schwarze Korps”
in den aanval
«loh. Lauwers - Opticien
Beechuldigingen aan het adree
van het Vaticaan en den clerue
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG Ne. 23
DE PRIJS DER ADVER TENTIEN bedreegf M et p
regel; Ingezonden Mededeelingen 40 ct o L
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverieeren bil abon
nement wordt op aanvrage qaame door onu
Administratie verstrekt
^VkWWWUMIII IIII//////////Z4
f,
I
Nog een foto van de Duitsche grensver sterkingswerken, die onder leiding van
dr. Todts worden gebouwd
KAU
Kaktdct
e
|H
L
1
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
onder
het accoord
van
over
O o
naar
rti
genomen.
en
R
i
Het
een
Stand o* Donderdes 6 ar vja: 766.4
Vorige stand: 111»
Lloyd George
München.
Een groote brand te Wera Raiai (resi
dentie Timor) heeft meer dan honderd
huizen vernield.
BRUSSEL. 3S Oct. (Havas) De Belet-
sche Bank heeft het disconto verlaagd vtA»
3 tot 3H procent.
sterk als of sterker dan die van welk ander
land ook aal sUn. Het sou de bedoeling ifjn,
een vloot van op sUn minst 7000 toestellen
te vormen.
Volgens een offlcieele mededeellng bevin
den zich thans in Palestina 18.500 Brltaqhe
officieren en manschappen.
Verder wordt bericht, dat de Japansche «roe-
m. welke ten zuiden van het merengebied van
ankau opereeren, de spoorlijn HankauKan
in hebben bereikt. Gemotoriseerde Japansche
•nheden hebben de spoorlijn reeds overschre
den. Volgens Japansche schatting bedraagt het
aantal der Chlneesche troepen in dit gebied 25
divisies, dus ongeveer honderdduizend man.
Zwakke naties gaan niet naar Parijs of Lon
den om hulp, maar atroomen in Berchtesga
den te samen, ten einde den Dultschen dicta
tor hulp en bescherming te vragen.
werd zonder strijd voltooid.
Er heerscht volkomen rust in de bezette wij
ken, waar zich nog talrijke Cbineesche vluch
telingen bevinden, die op de trottoirs kampee-
ren.
aangeboden
Church".
Groote brand te Bergstoep, gem. Berg
ambacht.
NEW YORK, 36 Oct. (Reuter). De J»«w
York Herald Tribune" meldt, dat de Amerl-
kaansche regeering het vaste voornemen
Lloyd George eindigde met te herhalen, dat
sal blijken, dat „wt onze eer hebben verbeurd
tn bet respect van de wereld hebben verloren;
en wat erger is ons zelfrespect. En ten slotte
zal er geen vrede zjjn, maar oorlog en oorlog
zonder vrienden."
kampong
In totaal
I 7 loem-
h
X3
Tijdens den voltalligen ministerraad, di<
teren te Praag gehouden werd, verzetten
clnsky en Revay zich tegen het plan, in
karpatisch Rusland een plebisciet te laten
den, terwijl de minister-president van de
theensche regeering, Andrej Brody, en mil
Stefan Fenclk meer voor arbitrage gevoek
Urker botter bij Kamperduin gestrand.
Engeland toonde met 30 rijn meerder
heid over de Continentale ploeg.
Ook wordt het beginsel van arbitrage aan
vaard voor de streken, die Tsjecho-Slowakije
weigert af te staan. Daar de Hongaarsche nota
voorstelde Polen als buurstaat te hooren,
wsnacbt de Tsjecho-Slowaaksche regeering, dat
in dat geval ook Roemenië geraadpleegd zal
worden.
LONDEN. 27 Oct. (Reuter) De Briteche
minister van Buitenlandsche Zaken Halifax
heeft vannacht een radiorede tot de Ver-
eenigde Staten gehouden. Hij begon met te
zeggen, dat Roosevelts bijdrage tijdens de
jongste crisis van ontzaglijk veel nut was
geweest. Zij was, aldus Halifax, even waar
devol als welkom.
DIENSTAANBIEDINGEN. Gevraagd «H Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper
rubriek 10 ct. per regel
De Amerikaansche senator Borah heeft vol
gens een bericht uit Washington verklaard te
gelooven, dat de Britsche verplichtingen ten
aanzien van Palestina ..trouw zullen worden na
gekomen”.
HU had een ultnoodiging geweiger i om te
spreken op een protestbetooging tegen stop
zetting van Joodsche immigratie in Palestina.
„Zal het niet veel doeltreffender zUn in dit
geval te vertrouwen op het geduld, het ver
stand en de eer van de mandaatmogendheid om
de problemen uit te werken overeenkomstig haar
verplichtingen?”
OU zult zeggen, ja, maar waar zal dit alles
eindigen? Waarop ik dan zou willen antwoor
den: WU zUn ons niet minder dan gU bewust
van het feit, dat geen ware vrede kan bestaan,
zoolang de naties het er niet over eens zUn. dat
het recht en niet het geweld de wereld moet
regeeren. De eenige grondslag voor zulk een
▼rede is onderling begrip, en de eerste etappe
op dezen weg is, dat de naties, die dezelfde
idealen koesteren, bereid zUn samen te denken.
Het oude record stond sedert 17 April 1938
op naam van de Rotterdamsche zwemster Cor
Kint, met een tUd van 2 min. 41 sec. te Aar-
huus gevestigd. Cor Kint zwom ook mee en ein
digde als tweeds in haar ouden wereldrecord
tijd.
Hevige gevechten tusschen Chineezen en
Japanners om Teian.
..Schwarze Korps*’ doet opnieuw
scherpen aanval op het Vaticaan.
Amerika bouwt de sterkste luchtmacht
ter wereld.
TUdens de internationale zwemwedstrijden,
welke Woensdagavond in het stedelUk zwembad
aan de Kettwiger Strasse door de zwemver-
eeniging „Duesseldorf 1898” zjjn georganiseerd,
heeft onze landgenoote, Iet van Peggelen, het
wereldrecord over 200 meter rugslag op haar
naam gebracht door dezen afstand af te leg
gen in 2 min. 40.8 sec.
Iten en journalisten varen aanwezig bu de
nheptng tn de Japansche concessie. De Ja-
sche officieren openden terstond besprekin
gen met pater Jacquinot over de vluph telingen-
zone. De Japanneezen gaven de verzekering, dat
zU zouden trachten samen te werken met het
comité der zone, waarvanzU de neutraliteit
streng in acht ‘zouden nemen. Na deze bespre
kingen stelde pater Jacquinot zich op aan het
hoofd der Japansche colonne, die hU door de
zone geleidde. De op de andere punten ont
scheepte colonnes hebben zich naar de Weste-
8JANGHAI, 36 Oct. (DJtB). NabU
Teian aan den Kioekiangspoorweg wordt op
bet oogenblik hevig gestreden. Sedert een
week voeren de Japansche troepen hier een
offensief. De Chineezen bieden evenwel
krachtig tegenstand. Woensdagavond werd
reeds in de stad Teian zeU gevochten. De
val van Teian zou den Japanners den weg
naar Nantajang openen.
»O
VliniUINGfM TOT Ets BIDRAG
V«rl»9»Rwoord«9«ft qwvraeqd
BERLIJN, 27 Oct. (Havas) Von Rlppen-
trop vertrekt heden naar Rome. HU wordt op
zUn reis vergezeld van den chef van het pro
tocol in de Wilhelmstrasse, Von Doernberg, den
officieelen tolk der regeering. Schmidt, den
onderstaatssecretaris Gauss en zUn persoonlU-
ken aide de camp. De minister zal Donderdag
avond om kwart over tien in Rome arriveeren
den. Het blad is er verontwaardigd over, dat
tUdens de Tsjecho-Slowaaksche crisis katho
lieke priesters getracht hebben .bet volk bang
te maken en zUn houding tegenover Hitler te
wUzlgen”. De politiek van 1 Vaticaan stond
steeds aan de zUde van Praag: De Osservatore
Romano heeft het democratische regime van
Benesj geroemd.
Het blad herinnert er tevens met veront
waardiging aan, dat in een oproep, geteekend
dcor het voorloopt? bewind der Duitsche
evangelische kerk", de geloovlgen werden uit-
genoodigd op 30 September te bidden voor het
tehoud van den vrede. Deze gebeden zUn uitin
gen van verraad en deze misdadigers moeten
worden uitgeroeld, aldus het blad.
regeering overweegt een
van de positie der aalmoeze-
en vloot.
VATICAANSTAD. 36 Oct. (Havas) Onder het
opschrift „Nieuwe vervolgingsepisode” publi
ceert de Osservatore Romano een reeks berich
ten uit Freiburg over het sluiten van confesslo-
neele scholen, het werpen van steenen naar
religieuze gebouwen en het bezetten van katho
lieke gebouwen in OostenrUk.
De ministerraad te Praag zou, naar
verneemt, ten slotte besloten hebben, Hon
het voorstel te doen, dat Duitechland,
Polen en Roemenië in de Hongaarsch-Slo’
sche kwestie zullen bemiddelen.
Dit voorstel zou de Inhoud zijn van de
die de Tsjecho-Slowaaksche minister van Bui
tenlandsche Zaken, Chvalkovsky, hedenmorgen
aan den Hongaarschen gezant te Praag over
handigd heeft.
Naar verluidt zou Italië bU een eventueele
bemiddeling de Hongaarsche belangen beplei
ten, terwUl Duitechland dan voor het standpunt
van Praag zou opkomen.
Havas meent te weten, dat de onderhande-
lingen tusschen den Poolschen gezant te Praag
en de Tsjecho-Slowaaksche regeering tot een
accoord hebben geleid, dat een definitieve afba
kening van de Poolsch-Tsjechische grens moge-
UJk maakt. Krachtens dit accoord zouden ver
scheidene plaatsen, die tot het Fry dek-district
behooren, aan Polen worden afgestaan en zou
hier, ondanks de aanvankelUk genomen beslis
sing, geen plebisciet gehouden worden.
Op landen zooals het uwe en het mijne, die
in het verleden zoo begunstigd zijn door de ge
schiedenis en de omstandigheden, aldus besloot
Halifax, rust de zware verantwoordelijkheid,
al onze energie te gebruiken om onze mede-
menschen naar een toekomst, die ons allen kan
dienen, te lelden.
PRAAG, 26 Oct. (Havas). In bevoegde krin
gen wordt verklaard, dat het onderzoek, dat
gisteren geopend is door de diensten van den
Tsjecho-Slowaakschen genenden staf naar den
aanval gisteravond boven Slowaaksch gebied op
een Tsjecho-Slowaaksch toestel door twee
vliegtuigen, die uit Hongarije gekomen waren,
de volgende resultaten heeft opgeleverd volgens
de verklaringen van den bestuurder van het
Tsjecho-Slowaaksche toestel en ooggetuigen:
Het aanvallende vliegtuig droeg geen ankei
kenmerk. Het opende het vuur met brandko
gels. De korporaal-waamemer, Setola. werd tij
dens de vlucht gedood. De sergeant-piloot
Kellota werd gewond. Het toestel vloog in brand.
De aanval geschiedde in twee keer, eerst op
een hoogte van 600 meter en vervolgens op een
hoogte van 200 meter. Het aanvallende vlieg
tuig verdween vervolgens in de richting van
Gyor in Hongarije. Een tweede vliegtuig kruiste
tijdens den aanval boven het aanvallende vlieg
tuig. Een leege patroonhuls is gevonden in de
nabijheid van den aanval. Deze wordt thans
onderzocht door do bevoegde diensten
Omtrent de bezetting van Hankau meldt Ha
vas:
Om vier uur in den middag gingen de Jspan-
sche troepen aan land, tegelijkertijd aan de
monding van de Hanrivier te Oetsjang, Han
yang en tn de Japansche concessie, die de Ja
pansche Ingezetenen en autoriteiten kort na den
aanvang der vijandelijkheden hadden ont-
BUITENZORG, 26 October. (Ane
ta). De resident van Timor en on-
derhoorigheden meldde telegrafisch
aan de regeering. dat op 21 dezer
in de kampong Wera Raiai brand is
uitgebroken, waardoor de
gedeeltelik is af gebrand,
werden I 19 huizen en
boenge in da each gelegd.
L Pater Jkcqulnot.',dëbultenlattrtscheTBto-T «dk»
Dit getal is volgens het blad officieel beves
tigd Gisteren tijdens een persconferentie heeft
president Roosevelt het besluit, de luchtmacht
aanzienlijk te versterken, bekend gemaakt.
Het blad voegt aan het bericht toe, dat de
Vereenigde Staten overeenkomstig de poli
tiek. die herhaaldelijk door Roosevelt en Huil
is toegelicht, sullen streven naar vrede, eer
biediging van het internationale recht en zich
afzijdig zullen houden van oorlog: de regeering
wenscht echter de fouten te vermijden, die door
andere democratieën zijn gemaakt, en wil niet
door bedreiging met geweld gedwongen worden
zich te onderwerpen aan eischen van vreemde
mogendheden.
Nadere bijzonderheden over de aanva
ring op den Nieuwen Waterweg
De Indische
herziening
niera en predikanten bij leger
Hij verklaarde, „dat de verademing na de
overeenkomst van München thans begint te
wijken voor een gevoel van schaamte, dat wU
den vrede ten koste van t>ns geweten en onze
eet hebben gekocht.”
NEW YORK, 27 Oct. (Havas) TUdens de
voortzetting van het spionnageproces is de naam
van Von Papen genoemd. BU de documenten
betreffende militaire geheimen, die naar
Duitschland zUn overgebracht aan boord van
de „Europa” bevinden zich verscheidene in
1935 geschreven brieven. In de briefwisseling
wbrdt „Von Papen” herhaaldelUk genoemd, nu
eens als „infanterie-offlcier van Monteclllello"
(een klein garnizoen in den staat New York),
dan weer als „op het oogenblik in Oostenrijk
verblUvende”. Een andere raadselachtige mede
deellng zegt: —De kapitein is reeds in contact
getreden met Von Papen”. Het is duideUjk, dat
deze aanwijzingen op een code berusten welke
de rechtbank echter nog niet heeft kunnen ont-
cUferen.
Met betrekking tot Tsjecho-Slowakije ver
klaarde Lloyd George, dat deze kleine demo
cratische staat in Midden-Europa, gehuld in
de Engelsche en Fransche vlag, overhandigd
is aan een meedoogenloozen dictator, die zoo
wel Tsjechen als Duitechers hun vrUheld zal
entnemen. Hitler was er niet op uit om on
recht te herstellen. HU wist, dat hetgeen hU
wilde, dat was: een vrU. democratisch land te
vernietigen, waar vrUheid, gelUkheid en de be
ginselen van rechtvaardigheid zoowel voo*
Tsjechen als Sudeten-Duitscherz golden. „WU
waren zelfs niet klaar”, aldus Lloyd George,
„om ons zelf te verdedigen, laat staan anderen
te redden." ..Dat was ons eenige excuus voor
ons toegeven aan dictators," voegde Lloyd
George er aan toe, „en de geschiedenis zal
slechts één ding vragen, en wel of machteloos
heid een rechtvaardiging voor kwade trouw
was."
In verband met China. Abesslnië, Spanje ez
Tsjecho-Slowakije zeide Lloyd George, dat En
geland deze jaren de ladder van vernedering
sport voor sport was afgedaald en wU vroeger
ens zelf sf, of wU nog lager zouden gaan.
Intusschen hebben de mtalsterieele
sprekingen te Praag tot oneenigheid in
Boetheensche regeering geleid. Drie Ie
van de autonome regeering van Subkar
tiech Rusland rijn afgetreden. Het rijn
minister-president. Andrej Brody, de mii
ter vsn Binnenlandsche Zaken, Edtni
Bacinsky, en de minister van Verhei
wezen. Jultas Bevay.
Men maakt melding van een vrj; onbetee-
kenend treffen bU Tamra, - waar rijf Araoieren
werden gedood. In tal van streken werd sabo
tage gepleegd. De pUpleidlng werd vernield.
Op den spoorweg naar Gaza was een mUn ge
legd. die tot ontploffing kwam toen een railfiets
passeerde. De passagiers werden gewond.
PRAAG, 36 Oct. (Reuter) In het ant
woord der Tsjecho-Slowaaksche regeering
wordt de Hongaarsche eisch tot bezetting
van de streken, over welker afstand over
eenstemming bestaat, ingewilligd. Voorge-
eteld wordt echter, dat wat meer tijd wordt
toegestaad voor de verwUdering van al het
materiaal enz. De Hongaarsche regeering
had een week als termUn genoemd. Het ant
woord van Praag stelt overleg tusschen mi
litaire vertegenwoordigers van beide lan
den voor.
LONDEN. 26 October. (Reuter). Lloyd
George heeft heden op een noenmaal, hem
door de leden van de Tree
een rede gehouden, welke ook
via de radio naar de Ver. Staten is uitge-
aonden.
tericht is, ten uitvoer te brengen.”
Het Vaticaan wordt ervan beschuldigd ge
speculeerd te hebben op de mogelüke ineen
storting van het Derde RUk en te hebben ge
profiteerd van de internationale crisis om den
,trUd tegen Duitechland en Hitler aan te bin-
De Japanners hebben de bezetting van
Hankau, Hanjang en Woetajang thans val-
tooid. Sterke afdeelingen en 26 oorlogs
schepen zUn te Hankau aangekomen.
LONDEN, 26 Oct. (Reuter). Volgens een
Raar Reuter te Londen ontvangen officieel
telegram alt Tsjoengking hebben de Chinee-
aon na op ordelUke wtjae alt het gebied van
Woehan te *ljn teruggetrokken, een nieu
we verdedigingslinie buiten Woehan aan
gelegd.
Ia heiaelfde telegram wordt nogmaala
verklaard, dat de principieele politiek van
China gebaseerd is op voortaetting van den
strUd China is er in de eerste plaats op
bedacht, s(jn gevechtskracht te behouden,
seodat de Japanse he militaire strategie
langzamerhand verslagen en tenslotte de
overwinning behaald kan worden.
BERLIJN, 36 Och (Havas). Het „Schwarze
Korps’’ doet opnieuw buitengewoon heftige
•anvallen op de geestelUkheid.
Het blad keert zich voral
Politieke priesters, die
PATGLOP 3 ALKMAAR TEL. ZUM
Brillen - Brllétui’s - Brilmonturen Oiaaen
Zelssglaaen - Brllreparatles Blectrlscbe Slijperij
Zakscharen - Nagelscharen - Ver handscharen
Zakmessen - Beheer nu seen - Gtlette-apparatan
SlUpapparaten - Gehoorapparaten Canules
ZIEKEN FONDSLEVERANCIER
PARIJS. 26 Oct. (Hawns). De
„Matin" meldt uit Londen, dat men
aldaar herhaalt, dat Chamberlain zich
na de definitieve regeling van het
Spaan sc he vraagstuk en de van
krachtwording der overeenkomst
tusschen Londen en Rome,
Rome zou kunnen begeven om er
nieuwe besprekingen te hebben met
Musaolini.
r
JERUZALEM, 26 Oct. (Havas) Van-
ochtehd zUn de militaire operaties in het
•NÖorden van Palestina voortgezet
Met betrekking tot de houding van Amerika
egenover de internationale aangelegenheden,
aeide Halifax: WU trekken niet de motieven in
twUfel, die aan uw neutraliteitswetten ten
grondslag liggen, en niemand hier verwacht dat
gU iets zult doen, waarvan wU weten, dat het
onmogelUk is. doch tegelükertUd is het ons niet
ontgaan, dat gU met diepe belangstelling en
bezorgdheid den loop der gebeurtenissen in
Europa hebt gadegeslagen.
WU weten, dat gU met uw eigen diepgewortel
de geloof in de vrijheid met een bezorgdheid?.
die niet geringer was dan de onze, den irivloec
hebt gadegeslagen, dien deze gebeurtenissen zon
den kunnen uitoefenen op de rechten der nlen-
schen. die zoowel gU als wU baseeren op de
hoogste eeuwige waarde van de individueele
levens.
In al deze zt -en Kan ik. daar ben ik zeker
van, een verwantschap vaststellen tusschen bet
Amerikaansche en het Britsche volk.
Na een opsomming te hebben gegeven van de
verschillende overwegingen, welke geleid heb
ben tot de besluiten, die de regeering tUdens de
jongste crisis heeft genomen, ging Halifax
voort:
tegen ,.de
politieke priesters. die stelselmatig van
de beslissende uren der natie profiteeren om
te trachten hup plan, dat tegen volk en rijk
Mevrouw Tabouls deelt in de „Oeuvre" mede,
dat Duitschland rich definitief heeft uitge
sproken tegen een gemeenschappelUke Poolsch-
Hongaaracha grens, doeh dat het herald sou
zUn tot onnemsias aan zijn Italiaanarhen
bondgenoot op ander gebied.
De correspondent van de ..Matin"’ te Rome
meldt aan zUn blad, dat volgens In geloofwaar
dige kringen verkregen aanwijzingen het pro
gram voor nieuwe Italiaansch-Duitsche be
sprekingen, die vandaag beginnen zouden, drie
ledig is. Het zou de volgende punten bevatten:
1. De Hongaarsche eischen;
2. Versteviging van het anti-Komintern-
pact;
3 Koloniën voor Duitachland
De correspondent zegt, dat opgemerkt dient
te worden, dat alle geruchten over dit laatste
punt uit Duitache bron afkomstig zUn. Het
Derde RUk zou wenschen het bondgenootschap
met het fascisme op het gebied van t koloniale
vraagstuk te completeeren.
&JAN6HAII
TINft
*i<*<
[jAhuMtes KuKKCrtaF
F»«T AVMA6 AF TR
coeainak*
essr n».»—
po.»t. aan
XlLVCC V*«T
«sh»u6Eim
I
n
