ONS BLAD H.M. de Koningin in Groningen 1 lp is I r l Het nieuws van heden I Vliegtuig stort neer Veertien dooden DE BAROMETER Treinbotsing te Terborg Britsch bezoek aan Parijs EERSTE BEZOEK SINDS TIEN JAAR F l §1 M A l F K ff ZATERDAG 5 NOVEMBER 1938 VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS A .s. I Onthulling gedenkraam Een Wilde Zuid-Afrika neutraal blijven? DUITSCHE ONTKERSTENING Wat is de oorzaak der Vancouver-ramp? Brody weigert voedsel ra e. ft. BARCELONA, 4 Nov. (Reuter.) In een dooi a 7 O’ Besprekingen over den toestand in Europa Verkiezingsrede van Roosevelt Aanslag op klooster te Nazareth Rechtsch blijft oprukken Zondag verkiezingen in Polen Na den schoolstrijd de opvoeding tot een „nieuwe religie" Sensationeele uitvinding op het gebied der bewapening Officieele verklaring dat dit niet het geval was Chamberlain en Halifax als de gasten der Fransche regeering DIT NUMMER BESTAAT UIT 14 BLADZIJDEN 53 Hl „Illustrazione Vaticana” Het diende Britschen troepen tot kazerne De plechtigheid „Vrije mannen kiezen zonder dwang vrije leiders" Onderhandelingen van Polen en Lltauen Joh. Lauwers - Opticien PAYGLOP 3 - ALKMAAR TEL. 260* barrière des doods” Ds nieuwe GraJ Zeppelin keert na eenvlucht van 24 uur in de hangar &V Franklurt terug TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 30 M^WWWWIII I IlliIM////MXM Geestdriftige ontvangst door de bevolking der hoofdstad van het Noorden Een der eerste fotö’sjfafi de landing der Japan^he troepen in de BUu-baai. De officiedSi ontvangen van de legerleiding hun instructies NUTR’CIA’S „CHOCOMEL” DE FIJNSTE CHOCOLADEDRANK NUTRICIA - ZOETERMEER Duitsche verontwaardiging over het gebeurde Machinist en eenige reizigsters liepen lichte kwetsuren op NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD 4 Treinbotsing op het station te Terborg. Korenmolen te Oude Pekel* I k:S' 'O o o o ge (3 van aanvaard vertraging 4 ■s'" K--. Stand ep Zaterdag 18 uur 783.4 Vorige stand: ISA* LONDEN, 4 Nov. (Reuter). Minister-pre sident Chamberlain en de minister van Bui- tenlandsche Zaken, Halifax, hebben een uit- noodiging van de Fransche regeering aan vaard om van 23 tot 25 November een bezoek aan Parijs te brengen. Zjj zullen vergezeld zijn van mevrouw Chamberlain en mevrouw Halifax. Mr. L. C. Besier, oud-procureur-generaal bij den Hoogen Raad der Nederlanden, overleden. Overeenkomstig het verzoek van de Ko ningin, trok de ontwerper van het raam, de heer Dijkstra, de gordijnen voor het kunst werk weg en het geschenk van H. M. aan de Universiteit vertoonde zich in een flon kering van kleuren en lijnen. De in de zaal aanwezige studenten hieven het Wilhelmus aan. materlaal- zal gerul- KAUNAS, 4 Nov. (D. N. B.) De gezant van Lltauen te Vjarschau heeft opdracht ontvan gen 1-*-*-- - va tl jrekingen aan te knoopen voor een her der onderhandellngen Inzake een ver dere normallseerlng der betrekkingen tusschen Lltauen en Polen. De gezant van Polen te Kaunas heeft zich eveneens naar Warschau begeven. CS gebrand Zrland, groot kenfl. .rigal puite breukbanden Mb MO De 3 !4 pet. leening Gel, f 1.065.000 is sterk overt/ het ministerie van Landsverdediging gepubli ceerd communiqué wordt toegegeven, dat de regeeringstroepen in de zone van Pinell aan het front van dé Ebro zjln teruggetrokken. Uit Saragossa wordt gemeld, dat de recht- sche troèpen vanmiddag bruggen over de Ebro welke bezet waren door regeeringstroepen. in bezit hebben genomen, nadat de dorpen Beni- sanet en Miravet waren veroverd. De rechter vleugel en de centrumgroep zijn vandaag ge middeld 4 mijlen opgerukt. Onze Romcnsche correspondent seinde d.d. 4 November: Op 27 October heeft de Bayrlsche Regierungs Anzeiger een mèdedeeling van Wagner opgeno men. waarin wordt gemeld, dat de confessioneels scholen niet meer bestaan. De Osservatore Romano schetst naar aanlei ding hiervan in groote trekken de school- politiek van de Beiersche regeering, waaraan in den loop van enkele jaren alle katholieke scholen ten offer zijn gevallen. De strijd is met alle machts middelen gevoerd. Men heeft den ouders dringend gevraagd, hun kinderen van de confessioneels school te houden, daar, zooals Wagner zelde, de Staat' dit niet kon doen, aangezien hij door het Concordaat gebonden was. Wilde men echter goed Duitscher en vaderlander zijn, dan moest men zijn kindereh naar de nationale school sturen. Zj), die hiertegen protesteerden, werden aldus voor ondermljners van den Staat uitge maakt. Kardinaal Faulhaber heeft op 7 Februari 1935 gepreekt over de vrijheid der jeugdopvoe- ding, doch ook dit werd door de regeering zeer misprijzend ontvangen, terwijl de Gestapo Ijve rig speurde naar de gezindheid en gedragingen van hen, die hun kinderen een godsdienstige school wilden geven. BUrckel, toenmaals gouw en Halifax gaan op 2-3 Ho- Parjjs. De vliegramp te Jersey eischte veertien dooden. Chamberlain vember naar PRAAG, 4 Nov. (Havas). Brody, de voorma lige premier van de Karpaten-Oekraine, die 27 October is gearresteerd wegens voor oen staat gevaarlijke actie, heeft verzocht zijn proces door de rechtbank te Uzhorod te doen behande len. Daar dit verzoek niet werd ingewilligd is hjj begonnen voedsel te weigeren. BURGOS, 4 Nov. De republikeinsche verde digingslinie aan het Ebrofront, aldus meldt het nationalistische hoofdkwartier, is op verschei den punten doorgebroken. De weg van Pinell naar Mora de Ebro is nu grootendeels door de rechtsche troepen bezet, het dorp Pinell is her overd en de nationalistische voorhoede is het dorp over een afstand van drie K M. voorbij getrokken. Ook bij Gandesa hebben de nationa listen de voornaamste wegen bezet. In den loop van den nacht zijn vele republikeinen, gedekt door de duisternis, de Ehro over getrokken, om het lot van een omsingeling te vermijden. Men gelooft, dat de republikeinen nu den linkeroever van de Ebro willen versterken, daar de rechter oever niet langer te verdedigen is. Nader wordt gemeld: Reuter Is door Southafrlca House officieel gemachtigd te verklaren, dat er geen waarheid schuilt in de berichten der te Londen verschij nende bladen, dat de Unie van Zuid-Afrika in geval van een Europeesehen oorlog neutraal zou blijven en dit aan de Britsche regeering heeft medegedeeld. Toen te omstreeks half drie de Koninklijke stoet voor het Universiteitsgebouw aankwam, werden Hare Majesteit, toen zij uit den auto stapte, bloemen aangeboden door de dochter van den rector-magniflcus. Op de stoep waren ter verwelkoming aanwezig de president-cura tor. een curator en de secretaris van curatoren, Inmiddels waren de leden van den Senaat der Universiteit in vol ornaat de Aula binnenge komen. Om kwart voor drie kondigde de student Éu’- zinga, met luider stemmen Hare Majesteit de Koningin aan. Allen verhieven zich van hun ze tel en terwijl de Koningin met de leden van het college van curatoren, rectormagnificus en ge volg de aula binnenkwam, hieven de in de zaal geschaarde studenten het aloude lo vivat aan. Nadat de Koningin had plaats genomen, be trad de president-curator. Dr. E. van Welderen Baron Rengers. het spreekgestoelte om uiting geven aan de groote vreugde, die alle aanwe zigen vervulde. van saam- Groningsche LONDEN, 4 Nov. (Havas). De politieke re dacteur van de „Daily Mail" schrijft uit de meest gezaghebbende bron te hebben vernomen, dat de Zuid-Afrikaansche regeering Londen er yan in kennis heeft gesteld tijdens de recente inter nationale crisis, dat zij het voornemen had zoo lang mogelijk neutraal te blijven in geval van een Europeesehen oorlog. Het blad voegt hier aan toe, dat dit een van de onderwerpen is, waarover de besprekingen tusschen Pirow en minister MacDonald thans gaan. leider in Beleren, thans Rijksbestuurder in Wee nen. liet zijn zoogenaamde schoolstemmingen houden. Nu, schrijft de Osservatore, gaat het tweede (deel van het program beginnen, n.l. de opvoeding vtoj de jeugd in de zg. Deutsche Religion. Een tneunwerker van Baldur von Schirach, W. Stell- recht heeft hierover geschreven in zijn boek „Glauben und Handehi", hetwelk door de partij- pers is gekarakteriseerd als een compendium van nationaal-socialistische ethiek. Een Oostenrjjk- sche schooldirecteur Wlndbichler heeft in een rede het verschil aangegeven tusschen de opvat tingen der Kerk en die der nationaal-socialisti sche Weltanschauung. De Osservatore schrijft, dat men het kan opvatten als een verheffing van den mensch, een leer van heroïek zonder het lijden als otter. Het „Zijn rijk kome” van het Onze Vader kan opgevat worden als een onder werping van alle natuurmachten aan den mensch, het „Vergeef ons onze schulden, zooals wij aan anderen hun schuld vergeven" als een schuldeloosverklarlng van zich zelven en een schuldig verklaren van andere rassen, van de Christelijke normen en van de" Kerk. i Het nieuwe hoofdkantoor van het Alg. Ned. Persbureau te Amsterdam officieel in gebruik genomen. Omtrent dit ongeluk wordt dat vier personen gewond zijn, namelijk de da mes Miedema, uit BUvolde en W. A. Willink, uit Winterswijk, de heer Tjeenk Willink, uit. Winterswijk, die allen in den Arnhemschen trein zaten, en de leerllng-machinist De Koe, die op de machine van den trein uit Wln- terswijk stond. Allen kregen «MJ- sa ztMsat- wenden aan bet hoofd, doch de blessure* wa ren niet van ernstigen aard.' PARIJS, 4 Nov. (Havas). De .Matin” publi ceert het volgende telegram uit Londen: Na den doodenden straal, welke naar men weet, nog in het stadium der proefneming ver keert, zou door Engelsche ingenieurs 'n „barrière des doods” zijn uitgevonden, welke geen enkel leger op het slagveld zou Kunnen passeeren. Een volledige beschrijving van deze ontdek king, welke sensationeel genoemd wordt, en waaromtrent de grootste geheimhouding be tracht wordt, is reeds hedenavond aan den minister voor de coördinatie van de defensie. Sir Thomas Inskip, voorgelegd. De verpleegster W. de Bruin, die zich in den Winterswijkschen trein bevond, verleende onmiddellijk de eerste hulp. Na mede door dokter Ten Bosch verbonden te zijn, werden de vier genoemde personen per auto naar huts vervoerd. Eenige andere reizigers liepen builen en schrammen op Naar de „Osservatore Romano" meldt, is de licentie, aan den uitgever G. Peruzzi verleend, tot publicatie van het geïllustreerde blad LTUustrazione Vaticana, dat in Vaticaanstad verschijnt, ingetrokken. Wij vernemen, dat de licentie waarschijnlijk zal overgaan op een anderen uitgever, die de publicatie zal voortzetten. Volgens de tot dusver beschikbare berichten schijnt de ontploffing tamelijk geheimzinnig. Een onbekende hefft aan een blad te Oakland telefonisch medegedeeld, dat enkele minuten voor de groote ontploffing zichVéeds een ont ploffing had voorgedaan. Politle-lnspecteurs stellen aan boord van het schip een onderzoek in. Men houdt rekening met de mogelijkheid, dat er opzet in het spel is. Het lijkt of de schade door een oorzaak van buiten af ontstaan is. De Berliner Börsenzeitung bespreekt het re sultaat van het onderzoek naar de explosie op de Vancouver. Het blad acht het bewezen, dat de ontploffing te wijten is aan een bom, waar bij het het bijzonder opmerkelijk noemt, dat onmiddellijk voor de ontploffing aan een dag blad in Oakland reeds een bericht over het scheepsongeluk werd aangeboden. Dit voorval, aldus het blad, is karakteristiek voor zekere methoden en toestanden in Amerika. Met het oog op de moreele predikaties, die Roosevelt en Huil, evenals andere prominente Amerikanen, plegen te richten aan het adres van de autori taire staten, geeft deze gebeurtenis aanleiding dezen heeren te verzoeken zich niet te bekom meren om staten, waar orde heerscht, maai om hun eigen staat. Irrlgatoren - Zogkolven - IJsblazen - Injectie spuiten Injectienaalden - Wlndkussena Breukbanden Buikbanden - Elastieken Kousen Maatglazen - Koortsthermometers - Kamer- thermometer» Barometers - Fototoestellen ZIEKENFONDSLEVERANCIER BUREAUX: ALKMAAR, Hof 4, Talafoon 4330 an 4220 DEN HELDER, Stationsstraat 4, Talafoon 771 HOORN, Koapoorttweg 94, Talafoon 412 SCHAGEN, Molenstraat 52. Telefoon 81. ABONNEMENTSPRIJS: Mot Inbegrip van gratis ongevallenverzeke ring: voor Alkmaar Z.— per kwartaal of 15 cants per vtRsak, voor bulten Alkmaar 2.50 per kwartaal of 20 cent* per week. Ultg. N. V. Drukk. De Spaamestad - Haarlem. Te vijf uur keerde H. M. naar het Gouver- neurshuls terug, waar Zij den verderen avond doorbracht. Zij had er echter in toegestemd, (Jat de velschillende Groninger zangvereenl- gingen te negen uur vóór het Gouverneurshuls een zanghulde zouden brengen, waarvoor ook van de zijde van het publiek groote belang stelling bestond. Het wa8 een herhaling van de 6 September gegeven uitvoering van een can tate, geschreven door H. M van 1 Kruys. ter gelegenheid van het regeeringsjubtleum, door ongeveer 1000 zangers onder leiding van den dirigent R. W. Kuiper. Onder daverend ge juich verscheen de Koningin op het bordes en vriéndelijk dankte Zij, zoowel het publiek voor de hartelijke begroeting als de zangers en in het bijzonder den dirigent voor de Haar ge brachte hulde. NAZARETH, 5 Nov. (Havas). Vrijdag is een bom geworpen naar het Fra nclscane rklooster „Casanova” te Nazareth, dat op het oogenbllk dient tot kazerne voor de Britsche troepen. Twee Arabieren werden hierbij gedood. In verband met dezen aanslag is verboden zich op straat te bevinden. Een gelijke maat regel is genomen in de omgeving van Remleh, aangezien hier een auto van een Jood is aan gevallen DIENST AANBIEDINGEN. G*v*a»gd of Aan geboden, geplaatst onder de Omroeper- rubriek 10 ct per regel. DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 ct. p. regel; Ingezonden Mededeelingen 40 ct. p. t. BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE Uitvoerig tarief voor adverieeren bij abon nement wordt op aanvrage gaarne door onze Administratie verstrekt Hierna betrad de rector-magniflcus Prof. Dr. F. Zernike het spreekgestoelte, die in een rede in korte trekken de ontwikkeling schetste der Groningsche Universiteit van 1914 af tot heden Bij het vertrek van Hare Majesteit zongen de studenten de liederen van het Groningsche Studentencorps. H. M. begaf zich wederom met een kleinen omweg naar het Provinciehuis, waar een ont vangst zou plaats vinden door het college van Gedeputeerde Staten en het college van B. en W„ van Provincie en stad Groningen. OAKLAND, 4 Nov. (Reuter). Omtrent de ramp op de Vancouver wordt nog gemeld, dat bij de ontploffing, die aan het lek slaan vooraf ging, volgens andere berichten, er onmiddellijk op volgde, vier leden der bemanning licht ge wond zijn. De overige opvarenden zijn onge deerd. Bijna tien jaar is het geleden sedert H. M. _de Koningin, in 1929, het laatste bezoek bracht aan de stad Groningen, eh het is dus begrijpelijk, dat de Groningers in span ning en opgewekte stemming het bezoek tegemoet hebben gezien, dat de Koningin Vrijdag en heden aan stad en provincie brengt. Tegen twee uur had zich gisteren wederom een groote menigte verzameld voor het Gou vernementshuis in de Oude Boterlngestraat en langs de route, welke HM. zou volgen naar het Universiteitsgebouw. Voor de ambts woning van den Commissaris der Koningin stond een eerewacht opgesteld van het twaalfde regiment.infanterie. Te ruim twee uur weerklonk „geeft acht”, en even later steeg een luid gejuich uit de menigte op, toen H.M. de Koningin aan den uitgang van het Gouvernementshuis verscheen De trommels roffelden voor het saluut; de Militaire kapel zette het Wil helmus in en de geweren werden gepresen teerd terwijl H.M. langs hej front der troe pen schreed en de eerewacht Inspecteerde. Tenslotte spoorde de president de kiezers asm hun stem uit te brengen zonder acht te slaan op ras, kleur of geloof, zeggende: „Weet, dat wat wij in deze ernstige dagen in de wereldge schiedenis noodig hebben is; nationale een- I heid”. 1 Aangezien de candidaten werden aangewezen door de kiescommissies, welke voor de regee ring zijn, is het succes voor het kamp der Na tionale Unie verzekerd met een meerderheid van zeker niet minder dan zeventig procent. Van de 440 candidaten zijn 378 lid van het kamp der Nationale Unie, 40 Oekralners en 5 Joden. De drie groote oppositiepartijen, de natio- naal-democraten, de volkspartij en de socialis ten, hebben besloten de verkiezing te boycot ten en het zal derhalve interessant zijn te ver nemen hoeveel stemgerechtigden hun stem zullen hebben uitgebracht. In politieke kringen wordt verklaard, dat het niet uitgesloten zal zijn, dat de president der republiek voor het bijeenroepen van het nieu we parlement een wijziging zal brengen in de regeering en generaal Skwarzcynski zal benoe men tot minister-president. Dnnkt het thuis en vraagt het cafe’s en sportgeiegenheden IN ALLE PLAATSEN VERTEGENWOORDIGD Het bezoek van H. M. de Koningin aan Groningen. NEW YORK, 5 Nov. (Reuter). President Roosevelt beeft gisteren een rede gehouden in verband met de verkiezingen voor het Congres op Dinsdag as. HU zelde oa. dat de geest van militairisme, verovering, dwang en onverdraag zaamheid in andere landen, den Amerikanen duidelijk maakt hoe kostbaar en buitengewoon het is rals vrije menschen zonder dwang vrü* leiders te kunnen kiezen. „Niemand zal ons bevelen hoe we moeten stemmen en de eenige wachters, die wU bij de stembussen zullen vinden, zUn de wachters, die er voor waken dat onze stem geheim blijft." De president verklaarde verder er trotsch op te zUn. dat hU nooit de gewapende macht van staat of natie te hulp heeft geroepen, dan vo«r een taak van genade. Ten aanzien van de New Deal zeide de pre sident, dat hiermede honderden vraagstukken worden opgelost zonder een poging het land te leiden naar eenig Sisme" of ideologie, behalve dan democratie, menschelUkheld en burgerlUke vrUheid. Vervolgens nam ZU plaats in de gereed staan- den hofauto, terwijl de leden van Haar ge volg, alsmede de Commissaris der Koningin in de provincie Groningen, Mr. J. Linthorst Ho man, en de burgemeester der stad Groningen, Mr. P. W. J. M. Cort van der Linden, in de volgauto’s plaats namen. Groot was de belangstelling ook voor het Academiegebouw, waar te kwart voor drie de aanbieding zou geschieden van het gedenk raam, door HM. de Koningin aan de RUks universiteit te Groningen geschonken. Het is begrijpelijk, dat de Groningsche Universiteit het als een gulden dag in haar annalen be schouwt, nu de Koningin persoonlUk het ge schenk komt aanbieden, dat zy heeft toege dacht aan de Universiteit, welke haar in 1914 haar eerste eere doctoraat, dat in de Neder- landsche Letteren, verleende. WARSCHAU, Nov. (Havws). Morgen zullen 17.400.000 Polen, ongeveer d* helft van de bevolking, hun stem uitbren gen tot het aanwyzen van oe 208 afgevaar digden, waaruit de Poolsche Landdag be staat. Het staat thans vast, dat een verkeerde wlsselatand de oorzaak van de botsing is. De treia (lit Winterswijk stond voor het perron reeds stil, toen de trein uit de rich ting Arnbem binnenkwam. Met zulk een vaart botste deze op den Winterswijkschen trein, dat de bagagewagen hiervan in bet derde klaese-tijtaig schoof. Men mag van geluk spreken, dut zich op dat oogenbllk nlenrand in de vernielde compartimenten bevond. Vrijdagavond om half negen zjjn op het station te Terborg de treinen uit Winterswijk en Arnhem, welke ongeveer gelijktijdig binnenloopen, tengevolge van een foutieven wissel- stand, met elkaar in botsing komen. Van de reizigers liepen twee dames, alsmede de machinist van een 'der treinen, kwetsuren op, voornamelijk aan het hoofd. Zij konden ter plaat se door dokter Ten Bosch, die spoe dig aanwezig was, worden behan deld. LONDEN, 4 November (Reuter- ANP). Een vliegtuig van ,de Jersey Airways is op nog geen 200 meter van het vliegveld van Jersey, vanwasu- het zoo juist naar Southampton was opge stegen, in een - veld neergestort. In het toestel bevonden zich elf passagiers, die allen gedood werden, evenals de bestuurder en de marconist. Ook een man, die op het veld werkte, werd gedood. De trein uit WinterswUk was samengestela uit een bagagewagen, twee jiersonen-rytulgen cn een postwagen; die uit Arnhem uit een bagagewagen en twee personen-rijtuigen. Het oprulmingswerk, waartoe een wagen uit Arnhem is gerequlreerd, men tUd in beslag nemen. Het treinverkeer zal echter geen ondervinden, omdat de andere sporen vry zün De burgemeester van Wlsch, de héér J. Boot, beeft de ravage in oogenschouw genomen. RU>s- en gemeente-polltie hielden de nieuwsgierigen op een afstand. H. M. de Koningin spreekt dan de hoop uit, dat dit raam moge worden als blijk hoorigheid met de Universiteit. Moge het licht erdoor vallen op de studeerenden aan de Groning sche Universiteit, die zoo terecht de trots uitmaakt van het Groningsche Land. De diplomatieke correspondent van Reuter verklaart, dat ten aanzien van de hjn der be sprekingen. die waarschijnlijk door de Britsche en Fransche ministers zullen worden gevoerd, nog geen bUzonderheden zijn bekend gemaakt. Ook is niet bekend, welke ambtenaren de Brit sche staatslieden zullen vergezellen. Het staat zelfs niet vast, of de reis door ambtenaren zal worden meegemaakt. In het algemeen zal het bezoek de gelegenheid bieden voor een verdere gedachtenwisseling over den toestand in Europa en de wereld, zooals die zich sedert dp overeenkomst van München ont wikkeld heeft. Ten deele beteekent het bezoek ook een beantwoording van het bezoek der Fransche ministers, die gedurende de crisis twee maal naar Londen zUn gekomen. Dat de reis niet alleen politieke beteekenis heeft, blUkt uit het feit, dat Chamberlain en Halifax van hun echtgenooten vergezeld zullen zUn.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1938 | | pagina 1