JC
J.B.Koster
Uit den Raad
hoorn
NIEUWS
h“! ÏS
MAANDAG 14 NOVEMBER 1938
V.I.C. 1—FORWARD I 2—7
Het monument
Een monument opgericht
BEVOLKING
Rede dr. R. G. C. Schröder
F
N
Dank namens de familie
ALKMAAR
HET NEO-MALTHUSIANISME
Aanvulling kerkbericht
VELD
Kwantiteit en kwaliteit
URSEM
BURGERBRUG
T ZAND
Bij
bij
Een redder van vele
levens
Burgemeester v. Kinschot
spreekt
t
Nagedachtenis van groot Allernaarder
geëerd
Jo
•cl
Jo
Jo
De thuisclub had niet Veel in
te brengen
IS 1
Wat is er tegen?
•n
De burgemeester aanvaardt na
mens de gemeente het Dr.
Dam-gedenkteeken
Aft
V.
en
Xlti
al deze voordeelen bovendien
dri
Ob-
Franciscacongre-
497 werkzoekenden
1
PAROCHIE ST. BAVO
de
FOCUS
aai
Ga
aar-
B. K. Danacurstu. De R. K. danscureus
zal deze week Dinsdagavond 15 November ge
houden worden bti den beer G. A de Wit.
nir
de
muil
nad<
spec
brut
infill
onge
ter
Vis
3. E. Vis
De
Hing
hand
verze
ache
Rijk
Dt
land
oplet
dat
hebt
dere
tere.
De
de oi
lever
aan
zulle
wett<
vu
sla
E
▼o<
vel
nel
he.
he
lib
dn
fei
bei
Rij
Sp*ë;
COMB.KREXMbORG
WC
mi
gener
verori
Joder
een
beste:
hand
gens
1939
zin v
nalen
in e<
on dei
te zij
term!
Èt S
atbwteekant het lijden in den
HEDEN-avond te 8.15 uur
ga tie.
DINSDAG te 7.30 uur algemee* H. Commu
nie voor de schoolkinderen; te 7 uur Lof ter eer»
van St. Willibrordus.
WOENSDAG te 7 uur en te 8.10 uur congre
gatie St. Agnes en St. Udwina.
DONDERDAG te 7 uur Lof; des morgens te
7.30 uur genmgen Requiem voor de overleden
leden van de Broederschap der Geloovige Zielen.
VRIJDAG te 7 uur Kruisweg.
ZATERDAG biechthooren voor de kinderen te
1130 uur en van 40 uur voor de grooten; te 7
•mr Rozenhoedje.
Aa. ZONDAG Eucharistische Zondag.
dankl
chlrui
Als slot van mijn woorden leg ik hierbij als
blijk van groote erkentelijkheid namens de
gemeente dezen palmtak met Alkmaarsche kleu
ren aan den voet van dit monument neer.
Lezing met lichtbeelden. De reeds aange-
kondigde lezing, te geven door den zeereerw.
heer H. de Groot, is vastgesteld op Woensdag
avond 16 November in Café Langendijk. Voor
de onvermijdelijke onkosten de toegang is
gratis zullen echter eenlge leden der Propa-
ganda-club zoo vrij zlln een klein offertje van
de bezoekers te vragen.
In de allereerste plaats wil ik beginnen met
te antwoorden op de laatste woorden van uw
rede en namens de gemeente Alkmaar verkla
ren, dat het ons een groot voorrecht is hierbij
te mogen aanvaarden het gedenkteeken, opge
richt ter nagedachtenis van wijlen Dr. van
Dam.
Het spreekt va-' zelf, dat ik daarbij de ver-
zekering geef, dat dit monument door de ge
meente in alle opzichten in eere zal worden
gehouden en de zorg voor het onderhoud bij
onzen directeur van Plantsoenen in goede han
den zal zijn.
De heer Groen heeft voor deze mooie plek
van ons dierbaar Alkmaarder hout een kunst
stuk ontworpen, hetwelk zich niet alleen geheel
aan de boschomgeving aanpast, maar bovendien
ook dezen hoek zeer verfraait Als eere-voorzitter
van uw comité heb ik het ontstaan van het
ontwerp medegemaakt en het doet mij dan ook
veel genoegen te kunnen constateeren, dat de
keuze uit de verschillende plannen de beste is
geweest. De gemeente is thans verrijkt met een
eenvoudig, waardig monument, dat zoo Juist
den persoon kenmerkt, voor wlen dit gedenk
teeken is opgericht.
staande op deze plek, waaraan voor Dr. van
Dam zoovele herinneringen zijn verbonden, de
plaats, waarop bij het verlaten van zijn huis
voor het aanvangen van zijn dagelijkschen
zegenrijken arbeid zijn eerste blik moest vallen,
komt onwillekeurig weer duidelijk naar voren
da persoon van den grooten chirurg, ter wiens
Weet de doorsnee middenstander werkelijk
wel waar men eigenlijk heen moet?
Is er bij hem een bewust streven te onder
kennen naar heropbouw der maatschappelijke
orde? Is er en dat is een voornaam ding
de juiste mentaliteit aanwezig, of het is
misschien een stoute vraag zijn nog te velen
in hun hart en in hun handelwijze de
oude, liberale individualisten gebleven? Men
heeft Indertijd gefluisterd, dat onder den mid
denstand veel N. 8. B.-sympathieën leefden.
Onderwijl heeft het anti-papisme van de
N. 8. B. de oogen van onze menschen wel ge
opend. naar ik veronderstel, maar heeft dat
feit niet bewezen, hoe weinig vast juist de
Middenstandsgroep op zijn beginselen blijkt te
staan? De kwestie is. m.l. dat er in onze
kringen zeer veel aan sociale kennis ontbreekt.
WU moeten eerlijk toegeven, dat de arbeider
op die punten veel beter ontwikkeld en ge
schoold pleegt te zijn dan de middenstander.
Ongetwijfeld mogen middenstandscongressen
gelijk zoo juist weer gehouden zijn, genoemd
worden als pogingen om die kennis te vermeer
deren, doch met dat al kunnen dergelijke
congressen zeker niet halen bij breed opgezette
sociale studieweken, gelijk telkenjare te Voor
bout voor de katholieke arbeiders gehouden
worden. MIJ dunkt, wij kunnen in vele opzich
ten van de arbeidersorganisatie leeren. Niet
de kwantiteit maar de kwaliteit is uiteinde- I
Kruisvaart. De St. Josephban is deze week
wederom verzet van Dinsdag op Vrijdag 18
November.
tot zegen is geweest.
Hierna verzocht Dr. Schröder aan mevr. v.
Dam het monument te onthullen.
Nadat dit geschied was. vervolgde spr.t
Mijnheer de burgemeester, Dr. van Dam was
niet alleen een kundig geneesheer en warm
voelend dokter, hij stelde ook levendig belang
in alles, wat der gemeente wedervoer. Naar
onze meealng was hij ook een goed burger. Ik
moge U vriéndelijk ultnoodigen, het gedenk
teeken voor de gemeente te aanvaarden
De burgemeester, Jhr. v. Kinschot, aan
vaardde daarna voor de gemeente dit gedenk
teeken met de volgende rede:
Op 27 Mei is te Utrecht een vergadering
gehouden, waarop dnor vijf geleerden van naam
op zuiver wetenschappelijke gronden in het
OfWnbaar heb. neo malthusiaansche vraagstuk is
besproken.
Het waren prof. dr. W. Pompe, hoogleeraar in
het strafrecht te Utrecht, prof dr K. de Snoo,
'hoogleeraar in de volkskunst te Utrecht, prof.
L. van Vuuren. hoogleeraar in de sociale Aard
rijkskunde te Utrecht, dr. A. W Ausums. vrou
wenarts te Utrecht en dr. J Lammerts van Bue
ren te Zeist.
Alle vijf komen tot de conclusie, dat de neo
malthusiaansche en daaraan verwante princi
pes verwerpelijk en gevaarlijk zijn, vooral voor
de gezondheid van het individu als van het
volk en een snelle degeneratie van individu en
volk bevorderen.
Wetenschappelijk wordt het onhoudbaar ge
acht, dat de huidige oeconomische crisis geheel
of gedeeltelijk opgelost kan worden door eer
vermindering van het aantal geboorten; het
tegendeel is het geval. Geboortebeperking voert
noodwendig tot den ondergang van een volk,
een ras.
Dit kan misschien de veten, die alleen met
bet oogenblik rekenen, koud laten: wat dr. Au
sums en prof, de Snoo op grond van biologische
redeneeringen betoogden, zal hun minder on
verschillig laten. De onmiddellijke lichamelijke
gezondheid is hier in het geding en aangerien
niemand graag ziek is. kan een béter inzicht in
de gevolgen, waarmee de neo malthusiaansche
practijk zich zelve straft, wellicht ten goede
werken.
Ook P.O. voorstanders vinden er een hartig
woordje aan hun adres in.
Wqt de mannen van de practijk hier nuchter
beredeneeren, kan geen enkel verstandig mensch
onverschillig laten. De brochure met deze vijf
glasheldere redevoeringen is goedkoop in prijs,
zoodat iedereen haar kan aanschaffen. Ook
Ujkt ze ons zeer geschikt voor verspreiding op
groote schaal door de verschillende katholieke
organisaties. In onze stad, waar de neo-malthu
siaansche practijk al zoo zéér is Ingeburgerd,
kan er vruchtbaar werk mee worden gedaan
Natuurlijk, is de brochure, welker titel is:
„Neo-Malthusianisme, wat is er tegen?”, alleen
geschikt vbor groote menschen! i
iaeecn
n<7»°
voorzitter van het Dr. v. E
O. C. Schröder, voorheen arts te Alkmaar.
Deze trad voor het nog bedekte monument
hield de volgende rede.
hebben. Dat hieraan alle lagen en kringen,
waarmee vader in aanraking is geweest, hun
deel hebben gehad, treft ons in hooge mate.
Dank bracht de spr. nog aan het comité, den
ontwerper en den burgemeester.
Hierna legde mevr. v. Dam een bloemstuk
neer vebr het monument, waarna meerdere
bloemstukken volgden.
Hiermede was deze korte, doch ontroerende
plechtigheid geéindlgd.
popuUi**
van
tot 76.- A
hun dokter nog iets anders, en dat I
licht hem het meest gesierd: een wi
Niet alleen de lichamelijke nooden van de zieken
hadden zjjn volle aandacht, ook wat omging In
hun binnenste had zijn geheele belangstelling
l*t de Jeugd kon hij jong zijn en blij, den tob-
tm- kon hij opbeuren en bemoedigen; voor wie
leed was hjj een trooster.
Niets bindt menschen krachtiger aaneen dan
het leed, dat zij in nauwe zielsgemeenschap
doorleefd hebben. Daarom leven in veler harten
zoo wanne gevoelens van vriendschap voor Dr.
van Dam, zooals ook in van Dam’s hart een
warme genegenheid levendig was voor hen.
Dank heb ik ook te spreken tot het Gemeen
tebestuur van Alkmaar, dat zoo welwillend was,
deze schoone plek aan te wijzen en af te staan,
om ons monument te plaatsen. De Dienst der
Plantsoenen heeft medegewerkt de omgeving in
overeenstemming te brengen met ons gedenk
teeken; wat zijn directeur en personeel te on
zen behoeve hebben verricht, waardeeren wij
hoogelijk.
Den heer L. Groen, ontwerper en uitvoerder
van het gedenkteeken, danken wij voor alle
moeite, die hij zich getroost heeft om tot stand
te brengen, zooals hjj het zag, een waardige
herinnering aan den trouwen helper en vriend
van velen. De heer Alexander heeft hem daar
bij terzijde gestaan en ernaar gestreefd, hoe
wel hu Dr. van Dam nooit gezien had. de beel
tenis in brons tot iets zeer gelijkende te maken.
Aan aller oordeel wordt thans onderworpen
wat het comité namens van Dam’s vrienden
deed verrijzen, of juister gezegd: hoe de vrien
den van Dr. van Dam door middel van het
comité hebben uiting gegeven aan hun warme
gevoelens van genegenheid, eerbied en dank
baarheid Jegens hem.
Maar wjj allen zijn en blijven ervan door
drongen, dar dit gedenkteeken uit steen en
brons ver achter zal staan bij het gedenkteeken,
dat Dr. van Dam voor zichzelf heeft opgericht
in de harten van de vele menschen. wien hij
want het was er te doodsch, geen uitzicht op
groot verkeer. Dus lag bet recept voor de hand:
den tAn doortrekken tot den Kennemerstraat-
weg, daar Ben flink terras bouwen en dan wordt
het vanzelf een drukte van geweld.
De commissie van toezicht, bestaande uit twee
muziekkenners en een specialist op het gebied
van vreemdelingenverkeer, adviseerde in dezen
geest aan het gemeentebestuur en toen nóch
B. en W.. nóch de meerderheid van den raad
dit standpunt bleken te deelen, legden zjj hun
Inderdaad ondankbaar baantje neer.
Deze ontslagname bracht, tegen de verwach
tingen. geen groote debatten in de zitting van
Donderdag. Men reserveerde dit kluifje liever
tot bij de begrootingsbeschouwlngen.
Dan zullen dus opnieuw de plannen ter sprake
komen, waarop wjj hierboven doelden.
Zonder vooruit te loopen op de, natuurlijk
gedegen beschouwingen ter zake van onze
raadsleden, zouden wij toch in alle bescheiden
heid óók wel enkele opmerkingen willen maken.
Op de eerste plaats achten wij het princi
pieel niet Juist, dat de gemeente zich gaat in
laten met de exploitatie van een café-restau-
rant. De burgers, die in dat bedrijf hun brood
moeten verdienen hebben het al zwaar genoeg
Om hen nu, mede met hun eigen belastingpen-
rtingen te gaan beconcurreeren. is niet te-ver
dedigen.
Men zal ons tegenwerpen, dat bij de bestaan
de outillage, dit toch óók reeds geschiedt. Ja
dat is waar, maar hier is die exploitatie onder
geschikt aanhet cultureele doelhet brengen
van goede muziek. Dat bracht nu eenmaal de
noodzakelijkheid mee, gelegenheid te geven ver-
verschingen te gebruiken. Nu het cultureele
doel wegvalt, mag men niet die bijzaak als
hoofdzaak naar voren schuiven.
Dan zien wij bezwaren wegens schenderij van
natuurschoon. Wij behooren heusch niet tot de
maniakken, voor wlen iedere boom of struik
heilig is, maar zooals wij dé zaak bezien, zou
hier een heel mooi plekje opgeofferd moeten
worden en een alleraardigst laantje, dat bet
Noordelijk en Zuidelijk deel van den Hout ver
bindt. zou hopeloos geschonden zijn.
Ten slotte gelooven wij, dat de voorstanders
van dezen .doorbraak” zich het geval wel wat
al te eenvoudig denken. Wil een dergelijke op
zet zelfs maar kans hebben te slagen, dan moet
het flink en grootsch worden aangepakt. Dan
kan men niet volstaan met een eenvoudig ter
ras, dat een kleine honderd meter van het
hoofdgebouw is verwijderd. Neen, dan moet er
komen een geheel naar de elschen des tijde in
gericht café-restaurant, met serres en terrassen,
buffetten en keuken.
Hoeveel duizenden sou dat wel kosten? En
zou zoo’n zaak in de paar zomermaanden ook
maar de lasten kunnen opbrengen, laat staan,
dat er iets verdiend werd?
En dan nog, al zou dit plan slagen, is daar
mede het vraagstuk van den muziektuin niet
opgelost. Want die bleef in dat geval even een
zaam en verlaten liggen als nu het geval is.
Misschien vraagt iemand na deze critiek, of
we dan zelf een beter plan hebben. Helaas, we
moeten daarop ontkennend antwoorden. Alleen
zouden we dit willen zeggen. Wanneer een zaak
in den loop der tijden niet blijkt te rendeeren.
zal een goed koopman ze niet langer voortzet
ten. Wanneer alles geprobeerd is en niets helpt, 0
liquideert hij en „neemt den strop” Een ge- v
meente is wel iets pnders dan een koopman en
mag, terwille van hoogere belangen, wel eens
iets bijpassen. Edoch, wanneer de hoogere be
langen door de houding van het publiek niet
meer gediend kunnen worden, doet ook de ge
meenschap wijs, het voorbeeld van den koop
man te volgen.
Wat dit hier zeggen wil? Eenmaal was deze
schitterende plek publiek terrein, een deel van
den Hout. Laat men den strop nemen, het ge
heele complex weer bij den Hout brengen en
desnoods de muzleknls benutten op de wijze,
zooals vroeger de oude tent gebruikt werd.
Het klinkt erg reactionnalr, maar een enkele
maal kan terugkeer tot vroegere toestanden
geen kwaad.
nagedachtenis wij thans allen op dit moment
hier vereenigd zijn.
Op zoo’n juiste wijze zijn door u, mijnheer de
voorzitter, gekenschetst de warme gevoelens van
dankbaarheid en vriendschap, die zoovelen ver
bonden met Dr. van Dam. De uit tallooze dee
len van Alkmaar en omgeving ontvangen bij
dragee vormen een duidelijk bewijs van de on
verflauwde genegenheid voor den kundigen
operateur, die in zoo menig geval uitkomst en
redding heeft gebracht. Ik ben overtuigd, dat
dit monument er toe zal bijdragen om zijn her
innering in de harten van velen levendig te
houden.
Zijne groote verdiensten voor onze stad deden
Dr. van Dam terecht behooren tot de meest
gewaardeerde burgers van ^ikmaar. Gedurende
een lange reeks van jaren heeft hij op chirur
gisch gebied gestreden voor de noodige verbete
ringen en de groote vooruitgang, welke op dit
terrein is bereikt, kan voor een belangrijk ge
deelte op zijn energie en stuwkracht worden
teruggebracht. Zijn bijzondere gaven van hoofd
en hart stelde hjj Immer ter beschikking van
anderen en het is ons een groote voldoening te
kunnen opmerken, dat voor Alkmaar en om-
ge ving de beteekenis van deze groote figuur
zoo geheel tot haar recht is gekomen. Zijn na
gedachtenis kan niet beter worden geèerd. dan
door op dezelfde wijze in zijn geest voort te wer
ken!
Vooral voor u. mevrouw Van Dam. zal deze
plechtige onthulling in uw verder leven als een
rustpunt In uw gedachten zijn. Het feit, dat de
Alkmaarders een zichtbaar aandenken wilden
hebben in de gemeente, waar uw man zoovelen
ten zegen was. zal u dankbaar stemmen. Samen
met uw man heeft u in Alkmaar vele goede,
maar ook moeilijke jaren doorleefd. Uw kinde
ren zijn hier groot geworden en 1 is op dit
oogenblik naar hen, dat mijn gedachten uit
gaan. Dr. van Dam was Immers een eminente
vader. Moge het uw zoons gegeven zijn, de lich
tende fakkel van hun vader verder te dragen.
Zij zullen u dan kunnen sterken bij het dragen
van uw groote leed!
Mevrouw van Dam, als u straks weer naar
uw tegenwoordige woonplaats teruggaat, weest
dan overtuigd, dat de bevolking van Alkmaar
en omgeving in dit monument heeft willen
uiting geven aan haar diepste gevoelens van
:baarheid jegens haar trouwen raadgever,
irg en vriend. Dr. van Dam.
punt van den voet van v. d. Heuvel, 41. For
ward nam nu weer ’t initiatief en wist bjj «en
algemeenen aanval den stand op 51 te bren
gen.
V.I.C. was na de rust wat sterker, zonder
dat het echter wist te doelpunten. Forward be
antwoordde deze aanvallen en maakte er 4—1
van. Na 5 minuten wist Meester met een tnooi
schot te doelpunten (6—2). Forward pakte nog. -
even aan en Hart deed voor de laatste maal het
VJ.C.-net trillen (7—2).
dezen uitgang noodig hebben voor een goed
stratenplan!
Toen mr. Leesberg deze bijna revolutionnaire
woorden sprak, viel de zoldering van de raads
zaal niet in, zelfs viel geen der leden flauw
van emotie; de eéhige reactie was, dat de bur-
gemeester opmerkte voorloopig niet te gelooven
aan de mogelijkheid van dergelijke plannen.
Wij kunnen dat ongeloof volmaakt deelen,
maar toch zeggen we met Buziau: „daar zit
wel wat in"'.
Wie nuchter den toestand van onze stad be
schouwt, zal moeten toegeven, dat dit Sport
park, hoe schitterend ook gelegen, eigenlijk een
sta In den weg is. De uitbreiding van de stad
in Zuidelijke richting, aansluitend aan den
Hout en het Heilooérboech, is er door, ónmo
gelijk gemaakt. Of we het prettig vinden of
niet, het feit bestaat, dat een zekere categorie
burgers en niet de minst gesitueerde per sé
wil wonen in een hooge. boomrijke streek. Waar
zulke bouwgrond in Alkmaar niet te vinden is,
zoekt men zijn heil In een naburige gemeente.
Hoevelen van deze groep zou men hier gehou
den hebben, wanneer het complex gronden tus-
schen Nleuwpoortslaan en Westerweg, vrij was
gebleven, om er een mooi aangelegd villapark
te stichten?
Men zal ons niet geheel ten onrechte
verwijten, dat is nakaarten. Het Sportpark ligt
er nu eenmaal en vooral sedert die dure tribune
er staat, is verplaatsen ónmogelijk.
Misschien is het inderdaad zoo, maar dat
neemt niet weg. dat het nog altijd de moeite
waard kan zijn, om dese zaak eens grondig te
laten onderzoeken en een rekensommetje op te
zetten. De cijfers zullen dan wel leeren of der-
gelijke plannen utopieën zijn, dan wel de op
lossing van een nijpend vraagstuk.
Als voorzitter van het comité, dat zich tot
taak gesteld heeft een blijvende herinnering te
stichten aan Dr. van Dam. spreek ik den dank
uit van het conAlté voor de hulp en den bij
stand, die het allerwege heeft gevonden. Die
dank geldt in de eerste plaats allen, die door
het zenden van een bijdrage ons werk hebben
mogelijk gemaakt. Gedreven door gevoelens van
dankbaarheid en van vriendschap voor hun
dokter, hebben zij met kwistige hand bijgedra
gen.
De gevoelens van dankbaarheid sullen blijven
voortleven in de harten van hen, aan wie de
operateur redding en genezing, of ook maar
alleen leniging van leed heeft kunnen geven.
Zij zullen zich blijven herinneren, dat hjj altijd
gereed stond om hun, wat kennis en kunst be-'
treft, het allerbeste te geven dat hjj bezat. Op
hunnen dienst had hij zijn leven ingesteld, en
het waren schaarsche oogenblikken, dat hjj zich
daaraan onttrok om ook eens als mensch geheel
zichzelf te kunnen zijn.
Maar behalve kennis en vaardigheid bezat
heeft wel-
varm hart.
Bjj de Gemeentelijke en Districts-Arbeids
beurs, alhier, waren Zaterdag 12 November tn-
geyhreven in totaal 487 werkzoekenden, van
wie werkloos 399 en gedeeltelijk werkloos 27.
Behalve ons Sportpark is er nog een gemeen
telijk bezit, dat de eigenschap heeft buitenge
woon fraai te zijn, maar ondanks dat, veel zor
gen te geven. We bedoelen hier natuurlijk
onzen onvolprezen Stedelijken Muziektuin.
Nog klinken in onze ooren de fanfares en
feestelijke speeches bij de opening. Alkmaar
bad nu eens iets, wat bijna eenlg was in het
land, een cultuur- en natuurcentrum van de
allergrootste waarde.
In de eerst Jaren schenen alle schooqe ver
wachtingen vervuld te worden: het bezoek bij de
muziekuitvoeringen kon niet beter, vooral wan
neer er iets buitengewoons was, als b.v. de
H.O.V. e.d.
Maar al spoedig kwam de kentering. Wé wil
len ons niet verdiepen in de oorzaken daarvan,
al zal ieder toegeven, dat de opkomst van de
radio, die de mooiste concerten in de huiska
mers brengt er niet vreemd aan is. De laatste
jaren is het zóó geworden, dat men in dezen
muziektuin bijna geen andere muziek hoort,
dan het radiotoestel van den exploitant. Een
paar congressen, landdagen, tentoonstellingen,
ziedaar alles wat er nog te doen is.
Men heeft het toen in een andere richting
gezocht: de zaak exploiteeren als buitencafé,
met aardige zitjes en een, bescheiden, kinder
speeltuin.
Ook dit bleek een mislukking. Op de mooiste
zomerdagen kon men daar zitten met geen
ander gezelschap dan wat dansende muggen.
Is bet dan wonder, dat het vinden van een
goeden exploitant steeds moeiHJker werd en
dat er bij verpachtingen soms geld toe werd
gevraagd?
Sommige dokters, die dit ziektebeeld geob
serveerd hadden, meenden een universeel ge
neesmiddel te kunnen aanprijzen. Zij redeneer
den, dat de tuin veel te afgesloten lag; de
vreemdeling was er voorbij, vóór hij bet wist
en al was hjj er mee bekend, dan voelde hij ei
nog weinig voor om zich daar te verpooeen.
over den Bond
de siera-
heerscht, moge het aantal nullen achter het
begincijfer groeien, de beweging zelf wordt er
niet innerlijk sterker door. Wil dit zeggen dat
wij dus de ledenwerving maar moeten staken
en dat wij ons niet mogen verheugen over den
uitbouw der organisatie? In het geheel niet,
het wil alleen waarschuwen tegen het gevaar:
ons in slaap te doen sussen door het mooi
klinkende ledental, terwijl het ledental alleen
volstrekt onvoldoende is. Nog nimmer heeft ’n
beweging iets wezenlijks bereikt, louter en al
leen door z’n organisatorische getaUen. De Mid-
denstandsbeweging zal eerst in den vollen zin
des woords een „beweging” zijn, indien man
voor man achter de sociale, maatschappelijke
en economische doelstelling van een katholiek
herstel-programma staat.
DINSDAG 7.45 overt, familie SpU-I^yen;
H. Communie der kinderen.
WOENSDAG 8 uur gez. Requiem rat*
overleden leden van de Derde Orde.
DONDERDAG 8 uur Arte en Margaretna
Struyt.
VRIJDAG 7.45 Catharina V. d Bijl—PWW’
algemeene H. Communie der kinderen. t M
ZATERDAG 8 uur tot zekere intentie. 4-o
en 6 308.30 uur biechthooren.
ZONDAG half 8 H. Mis voor Cornells en Jan
nmink; 10 uur voor de Parochie.
Bediend: Joanna Stam—Schouten.
Overleden: Eduard
eerw. heeren Hellegert, Filbry.
Thompson.
Zondag 20 Nov. predikatie
voor Groote Gezinnen. Collecte voor
den.
In de Middenstandskrant werd er dezer da
gen met begrijpelijke geestdrift op gewezen,
dat het ledental de 10170 heeft bereiktEn
ongetwijfeld is dit feit van voldoende beteeke
nis om er even op te wijzen. Maar daarbij mo
gen wy toch bedenken, hoe weinig het loutere
aantal er toe doet. Niet de kwantiteit maar de
kwaliteit der leden is maatgevend voor een
beweging. Alleen de kwaliteit maakt de inner
lijke kracht van een organisatie uit. Aantallen
kan men vormen door het aantal nullen te
vermeerderen, doch kernen vormt men slechts
door leden die stuk voor stuk achter de be
weging staan en wezenlijk weten wat zij wil
len. Het bovenstaande schoot mij door de ge
dachte, toen ik deze week mijn vriend Jan
Wathebikeran bezocht. Ik was nog niet over
den drempel, of hij stond met bovengemeld
nummer van de Middenstandskrant te zwaaien
en riep mij tegen „Nu mag jij zeggen over de
middenstanders wat jij wil, maar we zijn toch
maar ruim over de tienduizend heen.” Toen liet
hij zich met een zucht van voldoening in zijn
leuningstoel zakken en keek mij aan, ot hij
zeggen wou ..ziezoo nu zijn wij er”. Het is te
gen een grondloos idealisme als uit de laatste
zinsnede spreekt, dat ik mij meen te moeten
weren. Wij zijn er met onze tienduizend ge-
teekenden heelemaal nog niet. Niet enkel is
dit aantal in verhouding nog veel te gering,
doch al ware het dubbel zoo groot, dan waren
wü er nog niet. Het zijn de eigen activiteit, de
samenwerking, de bewuste doelstelling, de on-
verzettelijke strijdbaarheid van ieder der leden I HJk beslissend voor een beweging,
welke op slot van zaken doorslaggevend zijn. I
Zoolang de geest van Jan Wathebikeran over-
KRE/MBORG
WAARBORG
Forward was volledig, terwijl V.I O. een tnvai.
Ier telde. Direct was Foward in den aanval en
keerde de lat al een ver schot. Na 7 minuten
nam Forward de leiding door een goed schot
van Hart (10). Van Duimen maakte er j o
van toen Schillemans den bal liet vallen.
De V.IC.-aanvallen waren zeer gering en
hielden geen gevaar in. Forward verhoogde zijn
voorsprong tot 40, door Hart, alvorens VJ.C
eenlg overwicht kon uitoefenen, door een doel-
Nadat de burgemeester een krans in de Alk
maarsche kleuren aan den voet van het monu
ment had neergelegd, sprak de heer H. v. Dam
enkele woorden van dank.
Wellicht zult ge u mét de familie hebben
afgevraagd, aldus de heer v. Dam. of de op
richting van een monument strookt met vaders
karakter.
HU hééft zUn plicht gedaan, hU is een goed
medicus geweest. Talrijk zijn ook onder de hier
aanwezigen zij, die hun gezondheid, misschien
nog meer dan gezondheid, aan zijn genees
kunde en -kunst te danken hebben.
Maar slagen in het leven alléén rechtvaardigt
naar het oordeel der familie niet de oprichting
van een monument, welks-steen hier nog zal
staan, wanneer de thans levende geslachten uit
gestorven zUn. VerdiensteUJk kan slechts hee-
ten de omvang, dien men aan zijn menschen-
plicht stelt.
En daarin was vader groot. Onbeperkt was
het veld, waar hjj het zUn plicht achtte te ar
beiden. Te arbeiden met verstand en hart, blU-
kens de woorden, die hU eens ter gelegenheid
van een oefening van het Roode Kruis gespro
ken heeft: .Denk voor gU doet en help dan
direct zonder te wachten.”
Groot was hij ook in zijn gevoelens van recht
en rechtvaardigheid. Zjj deden hem' de aan
gewezen man zijn voor het vervullen van func
ties, die plooibaarheid en vasthoudendheid,
overleg en doortastendheid vragen. Want recht
beteekende voor hem rechtvaardigheid, doch
anderzijds was hetgeen hem rechtvaardig
dunkte. recht.
In dit licht ziet de familie het doel van dit
monument: niet zoozeer als een droevig gedenk
teeken aan wat geweest is en nooit terug komt,
maar als een aansporing voor hen, die thans
of in de toekomst een taak op aarde krijgen
te vervullen. In het belang van de maatschap
pij. in het belang van Alkmaar in het bijzon
der.
Dankbaarheid gevoelt derhalve de familie
jegens hen, die onder uw leiding, mijnheer de
voorzitter, het plan tot de oprichting van dit
monument genomen, gesteund en verwezenlijkt
Geslaagd. onze vroegere plaatsgenoot, ds
heer Jac. portegUs. slaagde dezer dagen
het te Gouda gehouden examen voor vakbe
kwaamheid voor brood- en banketbakker^
practisch gedeelte vereischi volgens Vesti
gingswet 1937.
De heer Com. PortegUs kwam in het bent
van het certificaat voor handelskennis en vak
bekwaamheid in het broodbakkersbedrUf-
d. Heuvel; de
Ingekomen: A. L. H. Teyonderen en doch
ter. Drleboomlaan 246, v. Eindhoven; N. Serler,
Veenenlaan 146. v. Bussumy .H. Viseer, Ow-
ritsland 18, v. Haarlem; W. H. prins en gezin,
Drleboomlaan 292, v. Winschoten; G. C stel
tenpool. Kerkstraat 15inw., v. Bovenkarspel;
A. M. de Jong, Kleine Noord 28inw., v. Boven
karspel; A. M Nieuwboer, Groote Noord 491nw.
v. Bovenkarspel; H. Spruit, Visscheneilsnd
ISlnw., v. ’s Gravenhage; P. Peetoom en vrouw
Achterom 3inw., v. West woud; Wed. M. Oeurti
geh. G. C. M Schwerlng, J.Pz. Coenstr. 11, v.
Oldenzaal; M. Davids, Gr. Oost 99. v. Enkhul-
aen; Tr. Veer, Kleine Noord 32, v. Berkhout;
P. Lakeman en gezin. Zon 7, v. Amsterdam;
8. Petrl, Nieuwstraat 6inw., v. Arnhem.
Vertrokken: D. Bouwens v. Drleboomlaan 3
inw.. n. Diemen; E. Velllnga—Kersten en doch
ter v. Zon 7 n. Alkmaar, woonwagenkamp; X.
G. de Boer v. Koepoortsweg 53 n. ’s Graven-
hage, Zuidwal 83; J. C. Mels, v. Veemarkt 33 n.
Amsterdam. Kraayenhofstr. 39; J. Steenman
v. Veenenlaan 168 n. Sappemeer, Noordentnat
168; G. B. Lebbink en gezin v. Gr. Noord 35 n.
Hengelo (O.), Paul Krugerstr. 39; P. J. M.
Elders v. Berkhouterweg 22 inw., n. Amster
dam. Fr. Hendrlkstr. 17; B. van Jaarsveld v.
Merensstr. 55 n. Warder, no. 54; C. W. Peere-
poot v. Achtrom 8 n. Gennep, Doelen, C. 441;
Wed. P. C. Wassenaar geb. M. Welleman, v.
J. Dz. Blnneblljfstr 4 n. Velsen Schulperweg
116; P. Loos v. Gr. Oost 61 n. Amsterdam, 3e
van der Helststr. 18 I; C. van Ruiten v. Schar-,
loo llrd. n. 's Gravenhage. Loosduinen, Noten
plein 148; T. Beket—Bontekoning v. O. de
Boompjes flihw., n. WUdenes, Oosterleek D. Os;
E. M. C. Maassen v. Koepoortsweg 35inw. n.
Gennep, Doelen C 441; M. M. H. J. Akkerhui*
Lambert Mellszweg 8 inw., n. Apeldoorn,
TuteUn Noltheniuslaan 43.
In de stad verhuisd: R. P. Janknegt
der de Boompjes 3rd. n. Veemarkt 9tnw.; K
Wagemaker—- Fluiter v. Gravenstraat 20 n. Ge-
ritaland 22; C. M L. Zweet v. Drieboomlaaa
246 n. Veenenlaan 115 inw.; M. Koer v. Noor-
derstr. 20 inw. n. Achterom 97inw.; G. V. Qar-
ver. geb. J. van der Hulst v. Gr. Noord, I bv.
n. Achterstr. 68: Th. A. C. Jacobs v. Gr.
Noord 9bv. inw. n. Achterstr. 68 inw.; A van
Ruiten v. J. Pz. Coenstr. 40 n. Keern 79 inw.;
Th. H. van Wouw, v. Draafsingel 341nw. n.
Tweeboomlaan 137; A Selle V. J. Haringsteeg
8 n. Ramen 8 inw.; C. Nannlngs en gezin v.
Gerritsland 27 n. Gerrltsland 78; G. Wltteveen
v. Veemarkt 16rd. inw. n. Gr. Oost 38inw.; F.
Loos en gezin v. Gr. Oost 61 n. Ramen 31; Th.
Molenaar en gezin v. Gr. Oost 61 n. Ramen 31;
B. Wenning v. Achter de Vest 81nw. n. Kerk
plein 3 inw.; K. Hageman v. Trommelstr. 13 a
Duinsteeg 9; M. H. BeumerOudhuis en doch-
Trommelstr. 13 n. Duinsteeg 9: M. H.
Pietersellesteeg 1 n. Ital. Zeedijk 5 inw.;
Pletersellesteeg 1 n. Tweeboomlaan
79inw.: J. W. Vis v. Pletersellesteeg 1 n. Gra
venstraat 23 inw.; O. Groot v. Achterstraat 31
n. Kerksteeg 24; I. GrootLakeman v. Veenen
laan 188 n. Kerksteeg 24.
ons nog waardebonnen van de
„NOVEMBER-ATTRACTIE"
Whnneer wU onze taak als raadsoverzicht-
schrUver louter formeel zouden opvatten en
ons bepalen tot een beschouwing ever ge
wichtige beslissingen in deze hoogste vergade
ring van de stad genomen, konden wU vandaag
wel vacantie nemen en gaan genieten van de
ontroerende schoonheid, welke onze Hout in
herfsttooi te zien geeft Immers in het onnoo-
zele halve uurtje, dat de openbare zitting Don
derdagmiddag geduurd heeft, is zóó weinig be
handeld, wat het nabeschouwen waard is, dat
niemands kennis van onze stedelUke aangele
genheden er armer door zou worden, wanneer
w^er finaal over zwegen.
Edoch, er worden ook in de simpelste ver
gaderingen wel eens dingen aangeroerd, die een
Up zUn voor hem wiens taak het is te schrij
ven over stadsaangelegenhedenvan die ideeën,
zoo losjes weg uitgesproken, maar die de ge
dachten stuwen in een richting, waar ze vóór
die vergadering nooit vertoefden.
Het zal wel een genadig toeval zijn, dat in
deze zitting, waarover niets te „overzichten”
valt, mr. Leesberg door enkele van die opmer
kingen ons geholpen heeft aan stof voor een
bescheiden artikeltje.
De eerste aanleiding was een voorstel van
B. en W. tot grondvericoop aan de Nieuwpoorts-
laan, een van die bijlagen, welke anders zonder
meer plegen geaccepteerd te worden.
Onze katholieke specialiteit in de Commissie
voor het Grondbedrijf had echter bezwaren,
die vsn tweeërlei aard waren. Het eerste be
trof de praktijk van de Sportparkexploltatie.
Dit stukje grond toch was voorheen een der
toegangen tot ons gemeentelijk Sportterrein,
welke sedert de totstandkoming van den nieu
wen toegangsweg aan de Zuiderhoutlaan niet
meer gebruikt wordt. Dezen ouden toegang
voorgoed onmogelijk maken door den grond te
verknopen, achtte mr. Leesberg niet verstan
dig. Zijn redeneering klonk nog zoo kwaad niet.
Behalve dat een extra uitgang bij groote drukte
goede diensten kan bewijzen, lijkt ons deze,
zoo dicht achter de tribunes gelegen, ook bij
uitstek geschikt, om hooge gasten per auto
daarheen te brengen. De Sportlaan -ziet er In
derdaad toch veel vorstelijker uit, maar om
vandaar naar de tribunes te rijden is nog niet
zoo’n eenvoudige taak.
Heel terloops echter lanceerde mr. Leesberg
in zijn bestrijding een idee, dat wijde perspec
tieven opent. Stel je voor, aldus deze afgevaar
digde. dat ooit eens het Sportpark verplaatst
wordt naar een ander deel van de stad en deze
terreinen bebouwd worden, dan kunnen wij
Het was Zaterdagmorgen een ongewone
drukte op den Kennemerstxaatweg. Honderden
hadden zich verzameld tegenover het voormalige
woonhuis van wijlen Dr. J. M. v. Dam. waar te
zijner eere een monument was opgericht. Aan
wezig warfn om. burgemeester en mevr, v.
Kinschot, mr. Koelma en echtgenoote, wethou
ders. raadsleden, leden van het Dr. v. Dun
comité, doktoren en tallooze vrienden en ver-
•grders van den overleden chirurg.
Mede waren tegenwoordig mevr, de Wed. v.
DamKoppe en de heer H. v. Dam, zoon van
den overledene.
Allereerst werd het woord gevoerd door den
Dam-comlté, Dr. R.
Van het monument geeft de ontwerper, de
architect L. Groen, de volgende beschrijving:
Wat de vormgeving van het monument voor
wijlen Dr. J. M van Dam betreft, heb ik ge
meend dit zoo sober mogelijk te moeten houden
waar het bestemd was om de herinnering te
bewaren aan den grooten eenvoud, waarin Dr
van Dam zijn zoozeer gewaardeerden arbeid In
de geméente heeft vervuld. Het heeft den vorm
van eén triptiek, waarvan het middenpaneel
het opschrift draagt met de plaquette, vervaar
digd door den Haagschen beeldhouwer August
Alexander, wiens werk in Alkmaar niet onbe
kend is. De züpaneelen zijn vlak en worden
eenigszins overgroeid met planten, die In ge
metselde bakken achter het monument zijn
aangebracht. Ter weerszijden van het monument
en daarmede een geheel uitmakend, zijn hagen
geplant van taxus baccata, die na enkele jaren
muren van groen zullen vormen, welke den
voorgrond van het monument van de overige
beplanting van. den Hout zullen afscheiden. Als
overgang van dien voorgrond naar het monu
ment is een vloer van flag stones gelegd. Een
paar hoogopgaande boomen vormen een m.l.
noodzakelijk contrast met het horizontaal ge
strekte van het geheel.
Voor materiaal koos ik het Itallaansch traver
tin. een kalksteen waarmede de oude Romeinen
reeds hunne bouwwerken bekleedden en waar
van de lichtwarm-grijze kleur goed harmonieert
met het brons, ook dan wanneer dit door oxy-
datie groen is geworden.
De heer Groen is dankbaar voor de medewer
king. welke hij bij de totstandkoming heeft
mogen ondervinden van de diensten van Ge
meentewerken en Plantsoenen, van de firma W.
F. Stoel voor de accurate afwerking van het
natuursteenwerk, van den heer C. Roos, die het
koperwerk verzorgde, den heer A. van Tiel, die
het geheel opbouwde, en den heer Mollevanger,
die de beplanting aanbracht. Al deze Alkmaar
ders hebben hun best gedaan hier iets te leve
ren, dat nog lange jaren de herinnering aan
den zoo geachten chirurg in Alkmaar levendig
zal houden.
J
1
▼o
in
