ONS BLAD
Demonstraties tegen
Kard. Faulhaber
Tijdelijk asyl-recht
gevraagd
JODEN MOETEN HUN VERVOLGING
ZELF BETALEN
I
De Fransche wets
decreten
Het nieuws van heden
Merkwaardige
nazi-Iogica
Nazi-terreur in
Danzig
MIVA krachtig
MISSIE machtig
I
Twee geestelijken
zwaar gewond
MAANDAG 14 NOVEMBER 1938
yEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
i-1
Herwaardeering van den
goudvoorraad
I
RESTAURANT
DEN HOUT
TE DEN HAAG
aEZUlOE»HOUTSCHEWEG 11 13
BIJ STAATSSPOOR
s
Behalve dat zij de schade der pogroms zelf moeten
herstellen,* worden zij met een geldboete van
een milliard marh gestraft voor
den moord te Parijs
iiiiiiiiini
Duitsche commentaren
Het oordeel van de
Duitsche pers
München, 12 Nov. (r«i-
haber’s paleis ingeworpen.
van
Groep zonnevlekken
zichtbaar
ter). Vanochtend vroeg zijn
de ruiten van Kardinaal Faul-
Belangrijke order voor
Britsche industrie
Tegen een boerenkar
gebotst
Senaatsverkiezingen
in Polen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
In het gebied, waar twintig jaar geleden de Duitsche vredesonderhandelaart de
Fransche linies overschreden, is een groote parade gehouden, waaraan talrijke
tanks deelnamen
Da Katholieke Kerk vardadigt
het tvereld-jodendom
Pfotesten tegen den
Jodenhaat
I 70 frank
b.
Pater-provinciaal dr. N. Poelman
S.S.C.C. en pater A. v. d.
Sande S.S.C.C. met auto
in sloot gesmakt
By nevelig weer waarneming
mogelijk
Antisemitische uitspattingen
Berlijn nagevolgd
De genomen maatregelen
Goebbels motiveert de Joden
vervolging met een beroep
op den volkswil
Een volgende maal niet
wo zachtzinnig
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No 37
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 cl p
regel; Ingezonden Mededeellngen 40 Cl o. r.
MJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarlwf voor adverteeren bl| ebon
nament wordt op aanvragw gaarne door onr»
Admlnlztretla vwrttrekt
I^VAWWWUItll lilf/f///////ZZ^
Ouders van Nederland eist:
Verbetering der leerlingen*
schaal. K.O.V.
Nederlandsche firma bestelt voor
een half millioen gulden
Joh. Lauwere - Opticien
PAVOLOP 3 - ALKMAAR TBL. S6M
3= El
M
Og
s
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
I
1
I
maatregelen
o
o
van
Men deelt ons het volgende mede;
a
Mik geloof, dat Ik spreek namens het gepeele
I
De kosten van het herstel komen voor reke
ning van den eigenaar der betrokken Joodsche
handelszaken, resp. woonhuizen. Aanspraken op
verzekeringsultkeerlngen van Joden van Duit
sche nationaliteit, worden ten gunste van het
Ttük In beslag genomen.
Reuter meldt nader, dat als gevolg van de
gisteravond door den gouwleider Wagner ge
houden rede, een groote menigte naar het paleis
van Kardinaal Faulhaber trok, daar een aantal
ruiten Inwierp en vervolgens verdween. De po
litie verrichtte geen arrestaties.
Allen, die met dit plan sympathiseeren. wordt
verzocht vóór Dinsdag 15 November schriftelijk
hun adhaesle te willen betuigen per adres Post
box No. 394, Hoofdpostkantoor. Amsterdam.
L
Ik heb. aldus besloot rijksmlnister Goebbels,
eergisteren den vertegenwoordigers der bulten-
landsche pers te Berlijn, in alle duidelijkheid
voorgehouden, dat iedere actie van het inter
nationale Jodendom op de wereld slechte schade
aan de Joden in Dultschland brengt
LONDEN, 12 Nov. (Reuter) In een ingezonden
stuk aan de „Times" schrijft de Anglicaansche
aartsbisschop van Canterbury:
Ondergeteekenden stellen zich voor de
volgende petitie tot Z. Exc. den minister
van Justitie te richten:
„Diep onder den indruk van de gebeurte
nissen in Dultschland. dringen wij er MJ
Uwe Excellentie op aan, zooveel mogelijk
tijdelijk asyl-recht te willen verleenen. aan
hen, die dientengevolge toevlucht in Neder
land zoeken.”
Prof. Dr. C. U. Arlènw-Kapper.
Prof. Mr. W. A. Bonger.
Prof. Dr. K. Herman Bouman.
Prof. M. A. van BouwdUk-Bastlaanse.
Mr. A. Fentener van Vlisslngen.
Prof. Mr. H. A Hoetlnk.
Mr. Dr. F. Kranenburg.
Mgr. Dr. G. C. van Noort, Deken te Am
sterdam.
Prof. Mr. Paul Scholten.
Mr. M. BUngenberg.
Stand ep Maandag 1» aar vjr.: 76M
Vorige stand: 16M
van
L
I.
b
rd: „WH zeilen
litteke Katholi-
het
De N.V. Handelmaatschappij R. 8. Stok
vis Zonen heeft aan de Engelsche motor-
rijwielindustrie een order verstrekt voor een
bedrag van circa een half millioen gulden.
Deze order is alleen reeds ongeveer an
derhalf maal zoo groot is als de totale
export naar Nederland van Engelsche mo
torrijwielen in de laatste Jaren heeft be
dragen.
vzoord gegeven. Het heeft zich als volk teweer
gesteld tegen het ras, dat door tusschenkomst
van den Jood Grünspan op een DuitseSen dl-
plomatieken vertegenwoordiger heeft gescho
ten.”
Dr.
ver-
‘le volk. Daar-
[ergelijke acties
Naar alt Weenen wordt gemeld heeft Jury,
gouwleider voor Beneden-Oostenrijk, in een
rede ie Gaenserdorf ver
het vraagstuk van het
cisme oplossen op dezelfde wijss als
Joodsche vraagstuk.” l
Wij beschikken thans over nadere bijzonder
heden omtrent deze manifestaties. In zijn rede
deed Wagner een heftigen aanval op „het we
reld- Jodendom en zijn roode en zwarte bescher
mers". Wagner verklaarde, dat de verontwaar
diging der nationaal-soclalistische oud-strijders
na den moord op Von Rath niet te onderdruk
ken was. Hij deelde verder mede, dat tijdens de
arrestaties In München een Poolsche Joodge- 1
dood werd. De Joodsche winkels, die thans ge*
sloten waren, zouden voor goed gesloten blijven.
Vervolgens beschuldigde hij in heftige termen
de Katholieke Kerk er van de verdediging van
de Joden op zich te nemen. Na deze rede had
de bovenvermelde aanval op Kard. Faulhaber's
paleis plaats.
Wintersport in Cortina d’Ampezzo. Een aardig kiekje van het dochtertje
Z. K. H. den Hertog van Aosta, onderkoning van Ethiopia
De verdere Ingrijpende maatregelen dienen
de om Jiet Jodendom uit het Duitsche bedrijfs
leven uit te schakelen en een eind te maken
aan toestanden welke een provocatie vormen”,
zullen zeer binnenkort in verordeningen en
Wetten worden vastgelegd.
In het bijzonder is nog bet besluit ge
nomen, om de Duitsche Joden, in hun loka
liteit, in den vorm eener geldboete ten be
drage van een milliard rjjksmark, te straf
fen voor den snooden moord in Parijs. Dit
bedrag komt volledig ten goede aan het
Rijk. De gevolmachtigde voor het vierjaren
plan heeft reeds een dienovereenkomstige
verordening uitgevaardigd.
BERLIJN, 14 Nov. (D. N. BJ.
Rijksmlnister dr. Godbbels heeft Zondag
voor de helpers van het „Winterhulpwerk”
in de Germaniaaalen in het Noorden van
Berlijn in een toespraak gesproken over
De auto, waarmede het ongeluk geschiedde,
werd zwaar beschadigd. De boerenkar kreeg
slechts lichte schade. De voerman kwam met
den schrik vrij.
De Koninklijke marechaussee te Grave stelt
een onderzoek naar de oorzaak van het gebeur
de in.
DIENSTAANBIEDINGEN. Gevraagd ot Aan
geboden, goplaattt ondor do Omroeper
rubriek 10 cl. per regel
Viering van het zesde Unie-lustrum van
R.K. studenten te Wapeningen.
Twee geestelijken ernstig gewond bij
auto-ongeluk onder Schaik.
Psychotechnisch laboratorium te Arnhem
officieel geopend.
Christenvolk van dit land, wanneer ik uiting
geef aan mijn verontwaardiging over de daden
van wreedheid en vernieling op Donderdag JJ.
in Dultschland en Oostenrijk."
Voorts zegt de aartsbisschop, dat hoezeer de
moordaanslag te Parijs ook te betreuren valt,
zulke wilde en wreede represailles niet te ver
ontschuldigen zijn. De voorvallen zjjn des te
onaangenamer, omdat er in Engeland een ver
langen bestaat met Dultschland op voet van
vriendschap te leven. Dergelijke excessen van
haat en boosaardigheid zijn hiervoor echter niet
bevorderlijk. Tenslotte verzoekt de aartsbis
schop om Zondag in de kerken voor de vervolg
den te bidden.
en
Met nadruk wend<
de bewering derlL,
cat de acties tegeir
gen door de regeering zijn geprovoceerd en ge
organiseerd.
„Het Duitsche volk was van een nog niet ge
kende opwinding vervuld. Het heeft zich overi
gens niet tegen de personen, doch slechts te
gen de zaken gekeerd."
Dr. Goebbels schetste vervolgens de veror
deningen en maatregelen der leiding van den
nationaal-soclalistischen staat, waarbij nij.
vaststelde, dat het succes daarvan in het bij
zonder te danken is aan het buitengewone
snelle en radicale ingrijpen van generaal-veld-
maarschalk Goering.
Deze verordeningen zijn, aldus dr. Goeb
bels, Uitgevaardigd, omdat volgens de natlo-
naal-socialistische staatsopvatting het op
treden der regeering steeds in overeen
stemming moet zijn met den wil van het
volk.
BERLIJN, 12 Nov. Onder voor
zitterschap van den gevolmachtigde
voor het vierjarenplan, generaal-
veldmaarschalk Goering, aldus be
richt het Duitsche Nieuwsbureau, is
heden een bespreking gevoerd, waar
aan de rvksministers dr. Frick, dr.
Goebbels, dr. Guertner, graaf Krosigk
en Funk deelnamen, om over de
dringend noodig geworden oplossing
van het Jodenvraagstuk te beraad
slagen.
Een reeks van zeer ingrijpende
maatregelen werd tot oplossing van
de Jodenkwestie besproken en-voor
een deel reeds aangenomen.
De Berliner Lokalanzeiger schrijft, dat de
maat overloopt. Wanneer ergens nog eens een
DuKscher door een Jood ook maar een haar
gekrenkt wordt, sal men niet meer zoo zacht
zinnig optreden als in dit geval voor de eerste
maal is geschied.
..den te Parijs door den Jood Grünspan
gepleegden moord en de vergeldingsmaat
regelen der rijksregeerlng.”
WARSCHAU, 13 Nov. (Havas). Op het ge
bied van Danzig hebben zich anti-semietische
uitspattingen voorgedaan.
Tegen drie uur Zondagnacht hebben Jonge
lieden. die behooren tot nationaalsoclalistlsche
formaties, de synagogen te Langfuhr en Zoppot,
een badplaats aan de kust, in brand gestoken.
Zondagochtend stonden nog slechts de ver
schroeide muren overeind.
In alle steden van Danzig werden de meeste
winkels van Joden verwoest en de ruiten ver
nield.
De Joodsche pers meldt, dat tal van Danziger
Israëlieten ruw werden bejegend en dat ver
schelden personen ernstige verwondingen heb
ben opgeloopen.
WARSCHAU. 14 Nov. (Pat). Zondag hebben
de kiescolleges In het geheele land 64 senatoren
gekozen. De overige 32 leden van den Senaat
zullen worden benoemd door den president der
Republiek, binnen zeven dagen na het bekend
worden van den uitslag van de verkiezingen van
Zondag.
Voor zoover tot nu toe bekend, werden geko
zen: te Warschau minister Beek, te Wilna oud-
minlster-president kolonel Prystor en in het
Wolwodeschap Warschau kolonel Koe, de op
richter van het kamp der nationale eenheid.
- Het .lanpewezen .idre- voor Uw maaltiiden
Si. SPECIAAL MENU OP VASTENDAGEN
De aan de Joden opgelegde „boete” van 1
milliard mark zal, zoo verneemt Reuter nog
nader, geheven worden In den vorm van een
speciale belasting op het Joodsche bezit. De
bruto waarde van dit bezit bedraagt l 1 10
milliard mark. De heffing aal dientengevolge
ongeveer tien procent bedragen
Dat een gedeelte van de bultenlandsche pers
nog haat zaait, deert ons met. Dultschland te
geconsolideerd en beveiligd en niemand moet
er zich mede bemoeien, wanneer het zich te
weer stelt tegen lastige parasieten.
Goebbels schetste vervolgens hoe „be
lachelijk de bewering van een zekere kwaad
willende bultenlandsche pers is. dat de Duit
sche Joden voor de te Parijs begane misdaad
niet verantwoordelijk zouden kunnen worden
gesteld. Hij constateerde daartegenover, dat
Juist de Duitsche Joden de eigenlijke schuldi
gen zijn. Zij werken in de geheele wereld te
gen Dultschland en moeten nu' ook de gevol
gen dragen van hun veelvuldige misdaden.”
Binnen het kader der thans genomen maat
regelen zouden de Joodsche zaken uit het
Duitsche economische leven moeten verdwijnen
en overgaan In arisch bezit.
Er bestaat thans geen mogelijkheid
meer door acties tegen zaken of on
dernemingen de Joden te treffen,
daar hun bezit in den kortst moge-
lijken tijd in Duitsche handen over
gaat. Wie zich derhalve voortaan
tegen dergelijke zaken of bedrijven
wendt, schaadt nog slechts het
mogen van het Duitschi
om mogen voortaan de:
niet meer voorkomen. Wie deze zou
willen ondernemen, bezondigt zich
aan het Duitsche volksvermogen en
is de overeenkomstige straf te ver
wachten. De regeering houdt de
wacht Zij zal geen provocatie van
het internationale Jodendom onbe
antwoord laten.
De te ver gaande bezuiniging op Onderwee
wordt voor een belangrijk deel gedragen
door de kinderen, die in overbevolkte klassen
geen goed onderwijs kunnen, kragen
door de kwekelingen-met-acte, die reeds jaren
onbetaalde arbeid verrichten.
De roekelooze aanslag van Parijs, aldus de
minister, heeft ons volk opnieuw niet laten ko
men tot de op zich zelf verdiende rust
.Men wilde een Duitscben diplomaat neer
schieten om daarmede een vertroebeling der
betrekkingen tusschen Dultschland en de Euro-
peesche mogendheden te weeg te brengen en
opklarende internationale atmosfeer
De Fransche ministerraad keurt de wets-
decreten goed; herwaardeering van den
goudvoorraad.
Repliek van veertien vooraanstaande
Nederlanders op het adres der .negen
mannen'*.
Ik ben er vast van overtuigd, dat de Duit
sche regeering daarmede in volkomen overeen
stemming met het Duitsche volk handelt.
De Joodsche kwestie zal binnen den kor*».
mogelljken tijd tot een voor het gevoel van bet
Duitsche volk bevredigende oplossing worden
gebracht. Het volk wil dat en wtf voltrekken
slechts zijn wil.”
Hier werd geconstateerd, dat pater dr.
Norbertus Poelman ernstige hoofdwonden
en een beenbreuk had bekomen, terwijl pa
ter Alexius eenige ribben had gebroken, een
ernstige hersenschudding en een diepe, he
vig bloedende snede aan den pols had op
geloopen. Zjj zjjn ter verpleging opgenomen.
Voorts heeft de gevolmachtigde
voor hét vierjarenplan een verorde
ning uitgevaardigd, krachtens welke
de geheele schade, welke door de
„verontwaardiging van het volk over
het gestook van het internationale
Jodendom tegen het nat.-socialisti
sche Duitschland”, op 8. 9 en 10 No
vember 1938 aan Joodsche zaken en
woningen is aangericht, door de
Joodsche eigenaars, resp. door de
Joodsche handeldryvenden, terstond
moet worden hersteld.
aldus de
opnieuw te verstoren.
Het schoft is echer naar achteren afgegaan
Het Duitsche volk is scherphoorend geworden
heeft overeenkomstig gereageerd.”
1de de minister zich tegen
internationale Jodenpers’
Joodsche zaken en synsgo-
Films - Fotopapieren Ontwikkelaars -
Fotoplaten Albums Fotoboekje» - FotospiaguM
Fototasachen - Projectla-apparatan - Projactts-
fllms Oeelftlten
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
PARIJS, 12 Nov. (Havas). De
Fransche ministerraad heeft alle weta-
decreten goedgekeurd.
Een der door den ministerraad
goedgekeurde wetsdecreten bepaalt
de herwaardeering van den goud
voorraad der Bank van Frankrijk op
den grondslag van 170 frank voor
één pond sterling.
PARIJS. 12 Nav. Op de eerste Hist der
heden geteekende Fransche wetsdecreten
komen o.a. zeven decreten voor, die betrek
king hebben op het departement van Ar
beid. Over ouderdomspensioen zal nader
beraadslaagd worden.
Omwonenden, die op den slag van de aan
rijding waren toegesneld, bevrijdden de paters
uit hun benarde positie en brachten hen een
nabjjstaanden hulppost van het Roode Kruis
binnen.
Dr. Sluiters uit Ravensteln, die zeer spoedig
ter plaatse was, oordeelde het noodig belde ge
wonden per auto naar het Groot-Zlekengasthuls
te 's Hertogenbosch te doen overbrengen.
Goering kondigt nieuwe
tegen de Joden af.
De demonstraties voor het paleis van
Kardinaal Faulhaber.
Zaterdagavond is op den rijksweg
*s-HertogenboschGrave een ern
stig auto-ongeluk voorgevallen.
Uit de richting Nijmegen kwam een
personenauto, waarin gezeten waren
de hoogeerw. Provinciaal van de Pa
ters der H.H. Harten, pater dr. Nor
bertus Poelman S.S.C.C. uit Ginne-
ken, en p«ter Alexius van de Sande,
van het groot-seminarie der Congre
gatie te Nuland.
Onder Schaik reed de auto, welke
door een der paters werd bestuurd,
door nog onopgehelderde oorzaak
tegen een boerenkar. De auto vloog
langs een boom en smakte vervolgens
in de langs den weg loopende sloot
Beide inzittenden werden uit den
auto geslingerd en bleven met ern
stige verwondingen liggen.
Vrijdagmorgen W*rd hst Kon. Ned. Met. In
stituut te De Büt opgebeld door waarnemers,
die een zwarte vlek op de zon griWsn hadderi.
Deze waarnemingen werden Zaterdag door
anderen schrifteljjk bevestigd. Inderdaad is er
op dit oogenbllk een bijzonder groote groep
zonnevlekken te zien soo deelt de directie
van het instituut mede en maakt de neve-
Hge atmosfeer de waarneming met het blekte
oog mogeUJk. Om de vlekken te zien neme men
echter de voorzorg, een beroet glaasje voor het
«og te houden en men hoede zich voor d»
schade, die het direct in de zon ktjken voor het
nog kan hebben.
De gevolmachtigde voor het vierjarenplan,
generaal-veldmaaischalk Gcering, heeft een
verordening uitgevaardigd, krachtens w»lke rtnnr rijn reswerinr een .overeenkomstig ant-
Joden van 1 Januari 1939 af verboden wordt,
een detailhandel te drijven, verzendhuizen of
bestelkantoren te hebben, of zelfstandig een
handwerk uit te oefenen. Evenzeer kan, vol
gens deze verordening, een Jood van 1 Januari
1939 af geen bedrijfsleider meer zijn, in den
zin van de wet tot ordening van den natlo-
nalen arbeid van 1 Januari 1934. Is een Jood
is een leidende betrekking in een handels-
onderneming werkzaam, zonder bedrijfsleider
te zijn, dan kan de bedrijfsleider hem met een
termiin van zes weken opzeggen.
Daar de Joodsche gemeenschap In Duitsch
land ongeveer 600.000 zielen telt, beteekent het
opleggen van een boete van een milliard mark,
dat de Joden per hoofd bijna 1100 mark zullen
hebben te betalen. Daarbij zijn vrouwen, kin
deren, Invaliden en ouden van dagen mee
gerekend
Het belangrijkste decreet heeft betrekking
op den arbeidsduur. De 46-urige werkweek
wordt gehandhaafd, doch* voor een periode
van drie Jaar zijn, met het oog op den ernst
der economische situatie, wijzigingen ge
bracht in de toepassing van de 46-uren
week. In beginsel is het stelsel van vijf
werkdagen van acht uur af geschaft: de ar-
beidsduur wordt verdeeld over ses volle
dagen of over vijf dagen en een kalven dag.
van zijn volksgenooten, als dit in het Britsche
Rijk van oudsher iets natuurlijks was. De
moord van Parijs heeft tot gevolg gehad, dat
thans aan den Joodschen invloed In het Duit
sche economische leven zonder reserves een
einde is gemaakt.
De Germania noemt de maatregelen der
rijksregeerlng een documenleering van den wil
om van nu af aan een scherpe scheiding tus
schen Joden en het Duitsche volk tot stand te’
brengen.
De Berliner Börsenzeltung schrijft; De be
sluiten van de rijksregeerlng zijn een waar
schuw ingssein, waarvan de scherpte uitsluitend
te wijten is aan de onvergelijkelijke krasheid
der provocatie door het wereld jodendom, g
Het Berliners Tageblatt schrijft over de ver-
volking o.m. dat men met de beslissingen op
economisch gebied de eindoplossing van hst
Joodsche vraagstuk in Duitschland nadert
Wanneer thans de boete, die den in Dultsch
land levenden Joden opgelegd Is, op alle Duit
sche Joden zonder onderscheid drukt, moge de
wereld daaruit condudeeren, hoeseer het de
Duitsche leiding ernst is met haar strijd tegen
het Jodendom.
De Völkischer Feobachter zegt: Iedere be-
leediging van een Duiischer treft een volk van
tachtig millioen, dat Juist zoo optreedt voor elk
„De Jood Grünspan, aldus vervolgde de mi
nister, heeft verklaard, dat hij het Duitsche
volk heeft willen treffen. Dit volk heeft nu
gH ->*
W.A» S'*