De verdediging
van ons land
De Jodenhetze gaat voort
Voortgezette viering van het
Unielustrum
De pogrom in de
grensgebieden
MINISTER ANTWOORDT
DE TWEEDE KAMER
JODEN WORDEN VAN DE
BEURS UITGESLOTEN
0 a
JAARVERGADERING EN
BESTUURSOVERDRAOT'
I
Verdedigingsvoorbereiding
Kustverdediging
Economische weer
baarheid
Haven van Nieuwediep
M aterieel-landmacht
Nederlandsch fabrikaat
Dr. J. van Heugten S. J.
Dienstplicht
Lening mr. L. Schlichting
G rensbewaking
Luchtverded iging
De jaarvergadering
Mater iaal-zeemacht
De „Angriff’ over het vraagstuk
De
Beklagenswaardige toestanden
KALVERT EELT-BEPERKING
Vluchtelingen verhalen
hun leed*
Treffende huldiging
moderator van Heugten
Het aanleggen van Maginot- of
Siegfried-linie zou tot on
aanvaardbare financieele
consequenties leiden
De onmenschelyke maatregelen
deden reeds veel nood
ontstaan
Hoe de nazi’s in de nabij d*
Nederlandsche grens gelegen
streken huishielden
Commissie uit boeren-organisaties
heeft audiëntie aangevraagd
Mr. Schlichting spreekt over de
•octal* zijde der Katholieke
Actie
„Angriff” speelt de
rol van edelmoedige
Kamp voor dienstweigeraars
Defertsiebegrooting
Communistische partij
door de communistische partjj gehuldigde
beginselen zUn oorzaak, dat de regeering er
piet toe kan overgaan het voor ambtenaren
bestaande verbod, om medewerking of steun
verleenen aan bedoelde partU. bulten wer
king te stellen.
Geestelyke verzorging
DINSDAG 15 NOVEMBER 1938
I
(Van onzen redacteur»
(Van onzen eigen correspondent)
Voor de geheele weermacht zijn thans
IMS
Oud-gepensioqpeerden
plechtig»
de
vangt
commando
tMD
in
van 80-
cessen doodgeschoten.
ache delegatie heeft gedaan. zy
verlaten en heeft der Duitache
weten, dat zü te Warschau op
haar voorstellen sou wachten.
Thana te opdracht verstrekt, behalve bet
vHegveM Mj Bergen, nog twee niewwe vUeg-
veldea aan te leggen. Het beschikken ever
vier vliegvelden moet uit een oogpunt van
iidmstige dtaliratte als een minimum wer-
De verhooging van den gewonen dienst
met f 24,5 millloen is voor 19,7 millloen
een gevolg van factoren, bulten de exploi
tatiekosten gelegen. Voor verhooging dezer
laatst» blijft dus een bedrag van ƒ44 mil-
hoen.
Een andere maatregel is de ontbinding van
d* Joodsche automobielclub.
De „Danziger Vorposten" schrijft, dat bet
besluit van het Duitache volk met het Joden
dom algemeen af te rekenen, ook het Duitache
Danzig Insluit.
Deze algemeens afrekening moet er volgens
het blad echter niet uit bestaan, dat synagoges
branden en vensters rinkelen. Veeleer zullen
de te nemen maatregelen worden bepaald door
de politieke leiding van Danzig. In geen geval
Waar de wijziging in de plannen voor den
krulserbouw geen verandering meebrengt van
de vlootsterkte. die de regeering als doel na
streeft, is dit ten aanzien van het kleine ma
teriaal zy bet in geringe mate we! bet
geval.
BERLIJN, 14 Nov. (Reuter). Den Joden is
voorloopig verboden, beurszaken te doen. De
bedoeling van dezen maatregel is, een koers
daling te voorkomen, welke onvermijdelijk
is, als de Joden hun aandeelen en obliga
ties op de markt werpen teneinde de van
hen geëischte bijdragen te kunnen oetalen.
Het vraagstuk van een doelmatige verbetering
van de haven van het Nieuwediep ia in onder
soek. Aan de opruiming van het fort Harssens
kan om financieele redenen niet worden gedacht
73.733
26393
1.018
1.689
vergelijking sou
men kunnen zeggen: Evenals sommige nationale
bonden In democratische en de zgn. partijen In
totalitaire staten het staatswezen sterken, door
dat de leden zichzelf sterker met het besef der
politieke waarden en beginselen doordringen en
zijn zoodanig verdeeld, dat ta de gumiaoenen
van het Westelijk deel des lands een rechtein-
nig en een vrijzinnig legerpredikant werken en
evenzoo in de garnizoenen In het Oosten des
lande gelegen.
Ten aanzien van de lichting 1939 kunnen de
volgende getallen worden vermeld:
Ingeschreven
Afgekeurd
Vrijgesteld: geestelijken
Vrijgesteld: broederdlenst
In vrjjwllllgen dienst, uitgesloten,
overleden; enz.
Nominale sterkte aan gewone
dienstplichtigen
De Joodsche Perscommissie deelt mede:
„Volgens een vandaag uit Frankfort a. d.
Main ontvangen bericht bestaat gevaar voot
hongersnood onder de duizenden Joodsche kin
deren en vrouwen, wier mannen bijna allen
zjji. gearresteerd. Reeds thans wordt in een
groot aantal gevallen voor de zuigelingen noch
voor de zoogende moeders melk verstrekt. Daar
om is dringend hulp direct noodlg.
De minister wenscht, mede gelet op de zeer
aanzienlijke kosten, welke de aanschaffing
van vecbtwagens met zich zou brengen, zijn
aanvankelijk voornemen om tot aankoop van
een aantal van dergeljjke wagens over te
gaan, voorshands In beraad te houden.
Polen over den status der Poolsche Joden zijn
onderbroken.
De delegatie beeft' nog geen antwoord ont
vangen op de voorstellen, welke zjj aan de Dult-
heeft Berlijn
legatie laten
antwoord op
De versterking van de weermacht, eenmaal
aanvaard zijnde, brengt In haar consequentie
onvermijdelijk stijging van de defensie-ultgaven
mede, ook al worden deze tot het strikt nood-
zakeiyke beperkt.
42.765
Van laatstbedoelde sterkte gaan vóór de inlij
ving en gedurende de eerste oefening nog eenige
duizenden af ten gevolge van vrijstelling wegens
kostwinnerschap of wegens afkeuring.
De krulsersterkte is en blijft vastgesteld op
drie eenheden.
Hoe overigens de vervroegde vervanging een
bewijs zou vormen voot het streven van de ma-
rineleldlng om tot een grooter aantal kruivers
te komen, vermag de minister niet ia te zien.
HU meent te mogen volstaan met er zy het
ten overvloede op te wijzen, dat de regeering,
en zij alleen, ten deze de plannen en richtlijnen
vaststelt en dat hierbij noch van een eigen poll
tlek van een onder haar staande instantie noch
van eenlgen invloed van een orgaan van een
particuliere vereeniging sprake kan zjjn.
In verband met de excessen der laatste dagen
wordt thans melding gemaakt van een groot
aantal ernstige mishandelingen, om. uit Ber-
lijn, Dwmeldorp en Neurenberg. Deze berichten
zijn van de meest betrouwbare zjjde ontvangen
Te Polzin (Pommem) is dr. Leo Levy, eige
naar van een meelfabriek, des nachts bU ez-
Samenvattend gewaagt spr. met een woord
van Vico van een uitademingsperiode der cul
tuur, terugzinking der expansie, samentrekking
der weefsels, armere maar hardere en dichtere
vormen.
Ook In deze veranderde wereld heeft de Kerk
de taak om bet bovennatuuriyke licht te bren
gen aan alle menschen. De natuurlijke middelen,
welke haar in andere perioden hebben gesteund,
staatsgezag, cultuur, liefdadigheid, zijn heden
soms afwezig, soms vijandig, of hebben *n groot
deel van hun prestige erf hun werkingsmogeiyk--
held verloren. Ook de Kerk ademt uit, wat geen
inzinking, maar samentrekking is; zij concen
treert haar leven in het essentieele apostolaat
en versterkt dit door de leeken te organiseeren
tot een bijzondere zen»
Met een uiteraard 1
De voedselvoorzieningen in tijden van buiten
gewone spanning of oorlog behoort in eerste in
stantie tot de bemoeiingen van den minister van
Economische Zaken, onder wien ressorteert het
ryksbureau „Voorbereiding voedselvoorziening in
oorlogstijd’’. De voedselvoorziening van de weer
macht is een onderdeel van de voedselvoorziening
van de geheele bevolking, zoodat de voorberei
ding ten deze in vredestijd geschiedt in nauw
overleg met de organen van het departement van
Defensie.
Een wet, die zou beoogen reeds in vredestijd de
bodemproductie te regelen, ten einde te komen
tot de verbouwing van meer graan, stuit op
groote economische en sociale bezwaren en ligt
dan ook niet in het voornemen van de regee
ring.
Het gesprek m Duitschland vormden overal
de groote vernielingen van Joodsche eigendom-
men; in tram en café sprak iedereen over hét
gebeurde. Den geheelen dag schoolden groote
groepen nieuwsgierigen voor de vernielde hui-
zen. In bijna elk darp en in elke stad in West-
falen ziet men winkels, welke met planken zijn
dichtgespijkerd In vele gevallen blijken de
eigenaars die moeite niet eens genomen te heb-
.ben.
Het publiek is over het algemeen van oordeel,
dat het jammer is, dat er voor zoo groote
waarde verloren is gegaan, maar woorden van
afkeuring vernamen we niet.
Bet verheugt den minister, dat zeer vele
leden hulde brachten aan de weermacht
voor de wijze, waarop deze zich in de dagen
van oorlogsspanning van haar taak heeft ge
kweten.
Met de eerder genoemde leden is de mi
nister van oordeel, dat de mobilisatie van
de troepen, welke betrokken zjjn geweest bU
de grensbeveiliging, dan wel bij de lucht
verdediging en de kustverdediging, inder
daad een uitstekende proef is geweest.
Het Handelsblad verneemt, dat de Regeerings-
commissaris voor Akkerbouw en Veehouderij, de
heer S. L. Louwes, aan de commissie uit de be
trokken boerenorganisaties heeft geantwoord,
dat hU de uitnoodiging tot een openbare gedach
tenwisseling met dr. ir. M. D. Dijt over de kal-
verteeltbeperklng van de hand wijst „omdat da
ultnoodigende vereenigingen reeds duidelijk
stelling hebben genomen tegen de huidige teelt-
regeling."
De commissie betreurt, dat in tegenstelling,
tot andere gevallen de Regeeringscommis-
saris in principe blijkbaar niet bereid is, om in
Zeer fel heeft men ook huisgehouden in het
stadje Inslaken, in de buurt van Wesel. Inslaken
heeft de grootste veemarkt van West-Duitsch-
land en er wonen vele Joden. Talrijke gebou
wen zjjn daar verbrand. In het Joodsche wees
huis aldaar zjjn alle ruiten ingeslagen en ook
een deel van den inventaris vernield. De wee-
zen stonden angstig bijeen tijdens de vernie
ling op de binnenplaats van het gebouw.
BU ons bezoek aan Essen begaven we ons
naar de Steelerstrasze in d» „Stadtmltte",
waar de grootste en schoonste synagoge van
Europa is. In dit gebouw zyn tientallen Hol-
landsch-Duitsche huwelijken voltrokken. Vlak
vóór den oorlog kwam dit monumentale bouw
werk, dat millloenen marken heeft gekost, ge
reed. Deze synagoge werd in brand gestoken.
Het van graniet opgetrokken gebouw, hetwelk
een geweldigen groenen koepel bezit, kon ech
ter niet vernietigd worden. Nog legt hetgeen
overgebleven is getuigenis af van de genialiteit
van den bouwmeester. Van het interieur is ech
ter niets meer overgebleven. Nadat alles kort
en klein was geslagen is het in brand gesto
ken en alles wat door het vuur kon worden
verteerd is verloren gegaan. Het zal thans ge
heel worden afgebroken....
Begonnen wOTdt met een H. Mis, opgedragen
door den Uniemoderator, Dr. van Heugten, met
assistentie van de moderatoren van Utrecht en
Wageningen. Daarna volgt een geanimeerde
ontbytlunch. waarna men zich tegen half twee
naar de „Wagenlngsche Berg” begeeft, waar
mr. L. Schlichting. hoofdredacteur van „de Tijd
zyn rede over de sociale zUde van de Katho
lieke Actie houdt.
Eea aeteema. peergevende hot deel en de
organisatie van de economische en indus
trieels verdedigingsvoorbereiding Hl het
departement van Defensie te gereed om is ter
griffie van de Kamer gedeponeerd.
Het is juist, dat het voornemen' bestaat om
het kamp voor dlenstweieeraars niet op het
«Hand Rozenburg te vestigen, maar m de pro-
’*nc*e Drente (boschwachterUen Gleten-Bor-
en om de leiding van dat kamp in handen
te Mellen van den minister van Sociale Zaken.
Voor zoover zulks mogeiyk is en met het de-
fenslebelang in overeenstemming is te brengen,
wordt het bepoodlgde materieel in eigen land
aangeschaft.
Hangende de onderhandelingen heeft echter
de eigenaar 29 Juni 1938 medegedeeld het ter
Zake gedane aanbod in te trekken.
Het eenige civiele vliegveld, waaromtrent
overigens met het oog op overname door het
departement van Defensie onderhandelingen z'Un
gevoerd, was Waalhaven. De minister geeft een
uiteenzetting van de onderhandelingen met de
gemeente Rotterdam, welke ten slotte werden
afgebroken.
Een besparing van eenige millloenen guldens
sou door aankoop van de'bovengenoemde vlieg
velden geenszins zUn verkregen. Deze bespa
ring zou slechts eenige tonnen guldens hebben
bedragen.' Hierby worde aangeteekend, dat het
vliegveld Waalhaven, hetwelk van te geringe af
metingen is om als militair vliegveld in alle
opzichten te kunnen voldoen, slechts met
groote kosten zou kunnen worden uitgebreid.
Spr. zal de K. A. trachten te schetsen niet in
haar wezen, maar als verschijnsel in de huidige
samenleving en wel als een „waarnemer”, die
geen gezag heeft en wien een zekere oppervlak
kigheid niet ongeoorloofd is.
Het verschijnsel der K.A. bestaat hierin, dat
in onzen tUd het leekenapostolaat, dat altijd,
heeft bestaan, een nieuwe gestalte aanneemt,
doordat het wordt opgeheven in het hierarchisch
bestel der Kerk en met een officieele zending
wordt belast. Dit verschynsel werd door prof. 8.
Tromp S.J. vergeleken met de (geleldeiyke) in
voeging der kloosterorden in het organisme der
Kerk. De stroom van het bovennatuuriyk leven
der Kerk door de historie wUzlgt als het ware
haar bedding.
Drie dingen treffen terstond het oog. Ten
eerste.de versterking en verheffing van de plaats
der leeken in de Kerk en de opheffing van
een zekeren afstand die clerus en leeken méér
dan in vroeger eeuwen was gaan schelden. Ten
tweede: het samenvallen van de instelling der
K.A. met een tUd van groote omwentelingen
waaracltter de opkomst der totalitaire regimes.
Ten derde: de ruste loose insistentie. waarmee
Paus Pius XI de instelling der K.A. in alle lan
den heeft gevorderd en gepropageerd.
Op de vraag, waarom deze vernieuwing juist
in onze dagen tot stand bomt, trachtte spr. te
antwoorden door in kSpte trekken de omwen
teling te schetsen, die zich in de huidige wereld
voltrekt. Men kan die omwenteling zien als de
doorbraak van het proletariaat naar het eerste
plan der samenleving, zooals de Fransche revo
lutie die van den derden stand was. Maar de
huidige revolutie lUkt eerder een volksverhuizing
volk
be-
Dat de offers ten behoeve der defensie thans
grooter zUn dan het geval zou geweest zUn als
die defensie, door allerlei oorzaken, in het ver
leden niet onvoldoende was verzorgd, kan aan
de leden, die een opmerking in dezen geest
maakten, gereedelijk worden toegegeven.
Het .jnoblllseeren" in eigenlUken zin van het
geheele volk in geval van oorlog, zooals door
eenige leden als noodzakeUjk wordt gesteld, ligt
niet in de bedoeling.
De minister meent, dat er geen voldoende
grond is voor het oordeel van verscheidene le
den, dat het door de regeering aanvaarde stel
sel van grensbeveiliging niet aan het doel
beantwoordt; niettemin is in onderzoek in hoe
ver. op grond van de opgedane ervaring, daarin
wUzlgingen dienen te worden aangebracht.
schen Archipel en in de derde plaats een verbe
tering van de brandstofvoorzienlng voor de va
rende vloot aldaar.
Het mogelUk maken van den bouw van vlieg
tuigen in Indlé zou schatten gelds kosten en
zou ons. in de periode van snellen vooruitgang
waarin de vliegtechniek nog verkeert, toch niet
anders dan tweede-rangs-vliegtuigen leveren.
Het aantal zeeverkenners, tevens bommen
werpers, wordt vermeerderd In het snelste tem
po. dat bü de fabricatie in de moederfabriek en
in licentle-bouw H. T. L., te bereiken is.
Voor dienstneming beneden den rang van of
ficier werden aangenomen in 1937 974 personen,
tn 1938 sullen in totaal ongeveer 1075 personen
worden aangenomen.
De minister blijft van meening, dat geen
verandering dient te worden gebracht in het
beginsel, hetwelk' aan de bestaande, aan rede-
lUke wenechen tegemoetkomende, regeling ten
grondslag ligt, namelUk dat alleen dan een
bijslag op pensioen aan oud-gepensionneerden
zal woeden verleend voor zoover aan een ult-
keering boven het verleend pensioen bepaalde-
lUk behoefte bestaat.
Wel wordt nagegaan op welke wUze door uit
breiding van het aantal der reeds bestaande
verdedigingsmiddelen de defepsieve kracht in
het grensgebied war te verhoogen.
Omtrent pogingen tot rascistlsche beïnvloe
ding van onze marine kan de minister mededee-
len, dat hij, zoo deze mochten voorkomen, daar
tegen met kracht zal optreden.
Buiten beschouwing latende in hoeverre de
Nederlandsche industrie in staat zou zUn vlieg
tuigmotoren te leveren, zou het geven van op
drachten tot aanmaak van dergelüke motoren
aan genoemde industrie niet raadzaam njn.
sangezien alsdan niet over de nieuwste typen
vliegtuigmotoren zou kunnen worden beschikt.
Te dezen aanzien zUn door de gewüzigde ver
houdingen op internationaal gebied sinds het
vorige jaar enkele vraagstukken opgekomen of
klemmender geworden, welke voorzieningen ver-
eischen, waaraan niet valt te ontkomen. Het
betreft in de eerste plaats de noodzaak om in
bepaalde omstandigheden een redelUke bescher
ming aan onzen invoer overzee te verleenen, in
de tweede plaats den elsch van verhoogde waak
zaamheid in sommige deelen van den Oost-Indi-
De praeses van de M.S.I.. mej. Annie Haan,
biedt dan als lustrumgeschenk een prachtlgen
voorzittershamer aan.
Ook de praeses van de Missie Inter Acade-
miale, Eddy Oeelen, feliciteert het Uniebestuur
en beveelt de gebedsactie aan.
Vervolgens heeft de ceremonie van de ba-
stuursoverdracht plaats. Het nieuwe Uniebe
stuur te als volgt samengesteld: Jacq. Gooden
(Delft), praeses; mej. Luus Bartels (A’dam)
praeses M.S.I.; Toon Knüppe (Rotterdam)
quaestor; Dré drummers (Tilburg) abactte.
De nieuwe praeses ontvouwt dan het pro
gramma voor het volgend jaar.
Hierna wordt de vergadering besloten.
Een zeer genoeglUke borrel en een luisterrijk
(of misschien beter ,Justrum”-rijk) diner, waar
veel gespeecht en veel gezongen wordt en waar
het ongeloofelUk gezellig te. besluit dan dese
prachtige lustrumviering, dié vooral dank zU da
voortreffelijke organisatie door de Wagenlng*
sehe vereeniging een grandioos succes werd.
in verticale richting, omdat het nieuwe
grootendeels vreemd staat tegenover de
staande cultuur. Als men echter van barbaren of
-horden spreekt, moet men zich rekenschap ge
ven, dat het de schuld <ter cultuurdragers te,
wanneer de bewoners van hetzelfde huis barba
ren gebleven of geworden zUn.
Noch als leiders, noch als weerhouders van de
„volksverhuizing” spelen de Intellectueelen een
rol van beteekente. Verachting van de Intellec
tueelen kenmerkt de revolutie.
Een nieuw verachUnsel te ook het leidersbe
ginsel, dat de politieke orde der democratie, wel
ke op den burgerlUken levensstUl gebouwd was,
doorbreekt. Wordt het volk tot massa, dan bar
sten de vormen der democratie. Omvattender
dan de verandering van politieke vormen te het
verachUnsel, dat de politiek de overhand krijgt
over de economie. De staatkunde scheen weini
ge jaren geleden nog slechts een functie van de
economie te zijn; nu ziet men In en tusschen de
landen een herleving der zuiver politieke stellin
gen en hartstochten, dwars over de economische
belangen heen. De staatkunde en de staten zelf
krijgen 'n zelfstandiger en hartstochtelUker ka
rakter, dat tot heftige conflicten met de Kerk
aanleiding geeft. Dieper zoekend komt men op 'n
verandering In de harten der menschen. Nega
tief sou men die zoo kunnen omschrUven. dat
de hebzucht verdrongen wordt door hoovaardU-
Dc verheerlüklng van het trotsche leven boven
't bezit en het genot der dingen en ook boven
den geest, uit zich os. in de verachting van het
intellect, de verwerping van de heerschappU der
rede, de afschaffing van het mededongen, de
vergoddelUklng van wil en macht, de cultuur
van den haat. Maar ook positieve waarden ver
dringen die der negentiende eeuw, waaraan het
najagen en het genieten van het bezit haar ka
rakter gaf e* waarin ook de Intellectueelen de
waarden van den geest in een exclusief raffine
ment als een bezit hebben genoten en niet ge
deeld. Deze positieve waarden als moed, offer
vaardigheid, tucht. zUn grootendeels ontstaan
uit wat spr. noemt de „ascese" van den oorlog,
de oefening In moreele kracht, die millloenen
eenvoudige menschen toen vier jaar lang hebben
gepresteerd.
Het overleg tusschen de ministers van So-
MaJe Zaken en van Defensie deswege gepleegd.
*>«eft bereids tót overeenstemming geleid.
De kosten, aan de inrichting van dit kamp
Verbonden, warden geraamd op ƒ29.000, terwUl
exploitatiekosten per man en per jaar zullen
bedragen ƒ625
HM is den minister niet duidelijk, welke
gelegenheden de leden op het oog hadden, die
betoogden, dat aan het Nationaal Jongeren
verbond by gelegenheid van vlootrevues her-
baaldeiuk de regeling van de ontvangst der
gasten wordt overgelaten. Hem is slechts één
vlootrevue bekend en wel die van 3 Septem-
JJ. De regeling van de ontvangst der gas-
ten was overgelaten aan een commissie, waarin
behalve het Nationaal Jongeren Verbond ook
vertegenwoordigers van de katholieke je<«d-
oentrale den gereformeerden jeugdraad en de
Oranje-garde zitting hadden.
Naar aanleiding van de opmerking van
eenige leden, dat de maatregelen ter ver
dediging van onze grens aan de zeezUde
onvoldoende moeten worden geacht, kan de
minister mededeelen, dat eqn systeem is
ontworpen waardoor een redelijke waarborg
voor veiligheid wordt verkregen.
Onder het opschrift Uloe leven de Joden In
Duitschland” houdt de „Angriff” zich bezig met
de maatregelen tegen de Joodsche bevolking, en
schrijft onder meer:
„Het bedrag der boete, die den Joden Is op
gelegd, maakt op het eerste gezicht den indruk
een groot bedrag te zijn. Daarby moet echter
worden opgemerkt, dat in Duitschland onge
veer 700.000 Joden In denzin van de wetten
van Neurenberg leven. Daarby komen nog an
derhalf millloen menschen van gemengd ras
Als men het vermogen dezer personen op acht
milliard mark begroot, Is dat niet te hoog ge
schat.
Sedert 1933 syn ongeveer 180.000 Joden ge
ëmigreerd. In de groote steden is hét percen
tage Joden echter nauwelijks veranderd. Wee
nen staat aan de spits met 10 procent, dan
volgen Frankfort a. d. Main met 4,7 en -Berlijn
met 3,7 procent.
De nationaal-sodalistiache staat beeft de
voorwaarden voor een eigen cultureel leven der
Joden geschapen. In drie steden bezitten de
Joden een eigen symphonle orkest,”
Voor het gevoel vad* het Dultsche volk, aldus
vervolgt het blad, is natuuriyk slechts één op
lossing van bet Joodsche vraagstuk mogeiyk:
de emigratie. Het is waar, dat de emlgratlemo-
gelykheden aanzienlyk verminderd zyn, door-
^toderdaad heeft de minister nog geen den-
beslissing genomen omtrent de vraag in
hoever wijzigingen dienen te worden gebracht
m het thans gevolgde stelsel der geestelyke
wrautglng.
Wel kan hy reeds thans verklaren, dat de ter
—te gevoerde besprekingen hem hebben ver-
eteikt In zyn overtuiging, dat de ambteiyke
geestelijke verzorging der militairen niet be
hoort tot de taak van de legerpredlkanten en
■almoezeniers, maar deel uitmaakt van de roe-
i»ng der kerken.
Wageningen, 11 November
Vond gisteren het officieele gedeelte
plaats van de viering van het Zesde
Lustrum van de Unie van Katholieke
Studentenvereenigingen, vandaag is
de meer interne viering asm de beurt.
Wederom bestaat er overeenstem
ming tusschen het weer, de stemming
en de plaats, waar het feest voor het
grootste deel gepleegd zal worden.
Het weer kan niet stralender, de
stemming niet beter, de berg niet
hooger.
Voor de geheele weermacht zyn thans vol
doende* gasmaskers aanwezig. De aantnaak daar
van geschiedt in Nederland.
De minister rekent er op, dat in ongeveer drie
tot vier jaren op afdoende wUze kan worden
voorzien in de aanvulling van het korps beroeps
officieren.
Het is niet uitgesloten, dat in 1939 aan een
aantal capitulanten vergund zal worden by het
beroepspersoneel over te gaan.
By den staf der genie zyn, ten einde zooveel
mogeiyk te voorzien in een niet aan te vullen
tekort aan officieren, vele burger-ingenieurs en
-architecten te werk gesteld, die onder de leiding
van genie-offlcleren mede kazernementen cs.
hebben ontworpen.
In verband met het vorenstaande heeft geen
behoefte bestaan aan het verstrekken van op
drachten aam particuliere bouwkundigen.
Het op 1 November opgerichte
luchtverdediging omvat:
den staf van het commando luchtverdediging,
de luchtvauartbrigade,
de brigade luchtdoelartlllerie,
het derde regiment genietroepen,
het vrijwillig landstormkorps luchtwachtdienst,
terwUl voorts de commandanten van de lucht-
verdedigingskringen eveneens onder de bevelen
van den commandant van de luchtverdediging
zUn gesteld.
Te Washington heeft Huil vanmiddag op de
persconferentie gezegd, dat de regeering de
jongste maatregelen tegen de Dultsche Joden
met groote belangstelling gade slaat. HU voegde
hieraan toe, dat het gesprek, dat hU Zaterdag
met den Dultschen ambassadeur heeft gevoerd
over een minder belangrijke kwestie was.
Het ligt In het voornemen de nieuwe
militaire vliegvelden uitsluitend binnen de
vesting Holland aan te leggen.
Met den eigenaar van het vliegveld Ypen-
burg werden onderhandelingen gevoerd over
den aankoop van dat veld.
Omtrent de utteindeiyke raming van de uitga
ven ten behoeve van den kazernebouw ten laste
van den kapltaaldlenst kan worden medegedeeld,
dat deze uitgaven de thans aangevraagde be
dragen naar alle wharschUniykheld niet te bo
ven zullen gaan.
De uitgaven ten behoeve van den aanleg van
vliegvelden, de Inrichting van magazijnen en den
aankoop van. oefeningsterrelnen, enz., kunnen
thans nog niet in hun geheel worden overzien.
Het bestelde infanteriegeschut komt geleidelUk
en regelmatig beschikbaar.
Er bestaan geen plannen om den houwitser
van 15 c.M. door geschut van lichter kaliber te
vervangen.
Vervolgens huldigt de praeses den sym-
pathieken Uniemoderator Pater Dr. van
Heugten, die dit jaar zyn eerste lustrum
viert.
Een groote krans van laurierbladen en
lUsterbessen wordt hem om de schouders
gelegd. Pater van Heugten, bescheiden als
steeds, weert af, maar hy ontkomt er niet
aan.
Geroerd bedankt hy voor deze hulde,
maar hoopt van verdere omkransingen ver
schoond te zullen blijven!
Als ongewenschte vreemdelingen moesten ze
met denzelfden trein weer naar hun „Heimat”
terug. .Al ons hebben en houden is verwoest
en in brand gestoken.” zeide ons een vluchte
ling, „en met niet anders bU ons dan de blee
ding, die we aan hebben, hebben we de vlucht
genomen.” Toen ze weer in den trein werden
gezet, speelden zich dramatische tooneelen af.
Drie Joden zagen kans de grens langs een
z.g. .smokkelpaadje” te passeeren. Op hun
tocht naar Wlnterswyk werdqn ze door de
grenswacht naar men weet wordt er langs
de grens door marechaussees. bUgestaan door
soldaten, dag en nacht gepatrouilleerd aan
gehouden. Voorloopig zUn ze in het politie
bureau ondergebracht om heden vla Zevenaar
te worden uitgeleid.
Zaterdagmiddag heMMti »e'»eCu tocht door
Westfalen gemaakt, waar we ons konden over
tuigen dat ook hier de Jodenvervolging in haar
ergsten vorm woedde
In de grensplaats Bocholt heeft men den
Joodschen koster uit zyn bed gelicht en in
nachtgewaad naar de synagoge gesleept. De man
werd gedwongen de deur te openen, waarop
men hem alle Joodsche spreuken, welke op de
wanden stonden^ heeft laten voorlezen. Vervol
gens is alles op de meest intensieve wyze ver
nield. Een Jood Is van schrik en ontroering
overleden
Als gevolg van de gebeurtenissen in Duitsch
land is de grenswacht te Winterswijk voortdu
rend waakzaam De laatste dagen kwamen met
den Dultschen trein uit Borken aan het sta
tion Winterswijk een 10-tal Joodsche gezinnen
asm. die de vlucht naar ons land hadden ge
nomen.
Na de opening geeft de praeses een verslag
van de „faits et gestes” in het afgeloopen
Uniejaar.
Het afgeloopen jaar tfteft gestaan in het
teeker. der Kath. Actie: Dr. Thyssen hield een
reeks voordrachten; in Rhynauwen wqrd hier
aan een weekendconferentie gewyd; terwUl op
initiatief van Mr. Paulussen 8. J. de eneyeiie-
ken-actie werd opgezet, die hopeiyk groote re
sultaten zal boeken.
Meer dan andere jaren was de Unie dit jaar
een centrale van inlichtingen voor het studen
tenleven.
Vervolgens worden de Kath. Stud. Dag, de
Missiecursus, het Kamp der Meisjes Inter Aca-
demlale, het Pax Romana-congres, het inter
nationale contact, het contact met anders
denkende cultureele en sociale organisaties, de
retraites, de Unlepubllcaties gereleveerd. De
praeses spreekt tenslotte de hoop uit dat het
volgende bestuur op het in 'de afgeloopen der
tig jaren gelegde fundament zal kunnen voort
bouwen.
Vervolgens brengt de abactis verslag uit over
het zeer omvangrijke secretariaatswerk, waar
aan de bureausecretaresse, mej. Peetere, een
overgroot aandeel had. -
De quaestor vermeldt in zyn verslag triom-
fanteiyk het batig saldo van f4.87.
Aan de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer betreffende het achtste
hoofdstuk (Defensie) der RUksbegrooting
voor 1939 is het volgende ontleend:
blad, dat tengevolge van de arrestatie van
practisch alle Joodsche artsen te Berlijn er
voor bet grootste Joodsche ziekenhuis drie of
vier dokters zUn overgebleven voor verscheide
ne honderden patiënten. Twee Joodsche klinie
ken met in bet geheel 100 bedden, hebben hee-
lemaal geen dokters. Te Soden, nabü Frank
fort a> d. Main, is een Joodach ziekenhuis voot
teringlijders ontruimd. De patiënten zUn er uit
gezet, en moeten maar voor zich zelf zorgen.
Voorts meldt dezelfde correspondent, dat hy
van betrouwbare zyde vernomen heeft, dat 146
Joden dood geslagen zyn in het concentratie
kamp van Buchenwald, tusschen de massa-ar-
restaties van Juni en half Augustus.
De permanente versterking alteen van -Ae
eseégxens door sommige leden voorgestaan,
zoa, xooala ook door andere leden wordt
OMemerkt, in strijd zUn met de door aan
land gevoerde zelfstandigheidspolitiek. Met
de hier aan het woord zUnde andere leden
is de minister overtuigd, dat het naar allo
zijden aanleggen van permanente verster
kingen hi den trant van de Fransche Magi-
net-hnle of de Duitache Siegfried-linie tet
onaanvaardbare financieele consequenties
leiden. Hetzelfde zou gelden voor een
breed defensief kanaal langs onze grenzen,
alsmede voor een centraal foil In ZuM-
Limburg, dat ook overigens niet in het
kader van de landsverdediging zou pasoen.
hiërarchie, anderzijds overal doordringend met
haar bezieling.
Spr. besprak daarna in het kort de verhouding
der K A tot andere organisaties, wier godsdien
stig doel met tUdelüke doeleinden gemengd is.
Zy kunnen met de KA. samenwerken en van
haar nieuwe kracht ontvangen; beider verhou
ding volgt echter de bovennatuur!yke wet die
luidt: „Zoekt eerst het RUk Gods en al het
overige zal u toegeworpen worden." Alle men-
scheiyke vraagstukken kunnen slechts vanuit de
bovennatuuriyke bestemming hun oplossing vin
den en die oplossing is alleen een bykotnstig
gevolg, geen doel, van het zoeken naar Gods
RUk.
Tenslotte ultte spr. de verwachting, dat vele
studenten, die door hun leeftyd en hun studie
tegelUk Idealistisch en sceptisch zUn. juist in de
katholieke actie dat absoluut goede vinden,
waaraan zy zich willen wijden. De KA. is geen
minimum en haar organisatie berust niet op het
beginsel van de meeste leden en de minste las
ten. ZU beteekent een steile weg. maar het is
de eenige.
Door een aandachtig luisterend gehoor, waar
onder wU o.a. Dr Ir. Brulneman en Dr. ThUs-
sen opmerken, wordt deze rede harteiyk toege
juicht.
Na een uitgebreide thé complet verlokt dan
het prachtige herfstweer velen tot onderzoe
kingstochten langs de RUnoevers en op den
Wagenlngschen Berg. Anderen ondernemen een
tocht op n minder groot terrein, n.l. den dans
vloer
Cu ca kwart over vier
Jaarvergadering aan.
de KA. in de bovennatuuriyke gemeenschap der
Kerk een uitgelezen schaar, die Haar leven In
zichzelf versterkt en het aan anderen meedeelt,
eeoerzUds doelend In de apostolische taak dar
op te nemen. De Joden kunnen ongestoord m
Duitschland leven, als hun rasgenooten in het
buitenland geen IXiitache vergeldingsmaatrege
len noodlg maken.”
Uit Frankfort a. d. Main worden nieuwe ge
vallen van zelfmoord geméld.”
De Beriynsche Correspondent van de Daily
Telegraph and Morning Post meldt aan zyn
De legerpredlkanten en aalmoezeniers bet>-
ben een bemiddelende functie en aan ben is
geen zielszorg in ambteiyken zin toevertrouwd.
Hz werkzaamheden van de legerpredlkanten
len te verdedigen, welke mede in verband met
het mond- en klauwzeer het bedrijfsleven soo
ruïneeren. zy heeft thans op korten termijn aan
audiëntie aangevraagd bU minister Steenbergbe.
