ONS BLAD
DC 3 IJSVOGEL NABIJ SCHIPHOL VERONGELUKT
Zes dooden
elf gewonden
en
I
MDDP
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
Capablanca
verliest
CABINE MIDDENDOOR
GEBROKEN
Tijdens uitvoeren van bakenlanding bij
lage bewolking te vroeg den
grond geraakt
TACK
ÏW1?5'
DINSDAG 15 NOVEMBER 1938
5?
Wat een ooggetuige waarnam
Ontzettende ravage in den Riekerpolder
Poging tot straatroof
J. J. E. Duimelaar
W. 'J. van Huut
GARANTIE
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
LUK VAN VERMISTE
GEVONDEN
De omgekomen
bemanning
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
mayonnaise
(nSALADESAU5
Negen Duitschers, vier Engelschen
en een Tsjech waren de passa
giers van het vliegtuig
HET KOLONIALE VRAAG
STUK
Vreeselijk schouwspel
in het drassige land
HET K. L. M.-VLIEGTUIG DE ..IJS
VOGEL" NABIJ SCHIPHOL NEER
GESTORT EN VERNIELD. VIJF
DOODEN EN ELF GEWONDEN.
Kapitein van Geemeren
VULPENHOUDERS'^'00’
Joh. Lauwers - Opticien
PATOLOP 3 - ALKMAAR - TBU Z606
In het zicht van de haven, in den Riekerpolder, op* nauwe
lijks twee kilometer afstand van Schiphol, is Maandagavond
te ruim zeven uur de P H - A R IJ „Ijsvogel”, een der laatst
aangekochte toestellen van de K.L.M., bestuurd door gezag
voerder Duimelaar, tegen -den grond geslagen en verongelukt,
’s Morgens was de machine van Schiphol naar Berlijn vertrok
ken. Kort voor vijf uur keerde het toestel naar Schiphol terug,
met veertien passagiers en een vijfkoppige bemanning.
Gezagvoerder Duimelaar, een der oudste en meest ervaren
piloten van de K.L.M., luchtmillionnair, rustig, onverstoorbaar,
en behoorend tot het puikje van de oude garde der K.L.M.,
commandeerde het toestel, met als tweeden piloot kapitein Van
Geemeren, geen pasbeginnend verkeersvlieger in opleiding,
maar een ervaren instructeur, commandant van de vliegschool
der Luchtvaart-afdeeling Soesterberg.
De verdere bemanning bestond uit marconist Surber en
mecanicien Van Huut. Zij allen bevonden zich in de cockpit, den
commandopost van het vliegtuig, waar ook de eerste en zwaar
ste klappen vallen als er iets mis gaat. Allen vonden dan ook
den dood.
Het vijfde lid der bemanning was de steward Eys. Zijn
plicht houdt hem achter in de cabine, en deze plaats heeft hem
gespaard voor het lot, dat de anderen in de cockpit trof. Hij
werd gewond.
Van de passagiers werden twee vrouwen van Duitsche na
tionaliteit gedood, verder telde men tien gewonden.
De werktuigkundige W. J. van Huut,
die bü de tamp van het K.L.M.-
vliegtuig JJsvogel” om het leven is
gekomen
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 38
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 30 rt p.
C. J. Surber
per
o o
vernielde
toestel
het
K.L.M.-vliegtuig „Ijsvogel”, dat Maandagavond nabü Schiphol neerstortte.
4
Omstreeks half negen ontdekte men, dat
er rich In het vliegtuig nog een doode be
vond. doeh dese sat zoo bekneld, dat men
gebruik moest maken van saagwerktuigen
om het slachtoffer te bevrijden. Bet bleek
een Dnitscher te rijn.
De bekende piloot J. J. Duimelaar, die
bij het ongeluk van het K L M.-vliegtuig
„Ijsvogel" nabij Schiphol om het leven
is gekomen
De resultaten van de partüen, gespeeld in do
zesde ronde van het A. V R.O.-tournooi lulden:
KeresCapablanca 10.
EuweReshevsky afgebroken na 41 zetten.
Flohr—Botwinnik afgebroken na 40 zetten.
Aljechin—Fine afgebroken na 40 zetten.
De stand na de sesde ronde luidt:
1. Fine 4K pnt. plus 1 afgebroken partij;
3. en 3. Keres en Aljechin ieder 3JE pnt. phid
2 afgebroken partijen; 4. Botwinnik 2J4 pnt
plus 1 afgebroken partij; 5. en 6. Capablanca
en Euwe ieder 3 pnt. plus 1 afgebroken partij;
7. Flohr 1H pnt. plus 1 afgebroken partij;
8. Reshevsky ft pnt. plus 3 afgebroken partijen.
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
De marconist Cornells Jan Surber werd ge
boren op 1 Juli 1013 te Rotterdam. HU voer als
derde stuurman op de groote vaart. O. m. was
hü in dienst bjj den Rotte rdamschen Lloyd.
HU was reserve-luitenant ter zee derde klas
te. In 1935 kwam hU als telegrafist bü de K.
LM. in opleiding en op 18 April 1936 ontving
hU zUn aanstelling als zoodanig bü deze maat
schappij.
Doch nu zagen wü to de verte het schijnsel
van een zilverachtige vliegmachine, die door
verschillende lampjes, het bleken later zaklan
taarns en schijnwerpers van auto’s te zUn, ver
licht werd. Brandweermannen met koperen hel
men zag men heen en weer draven, waartu*-
De tweede bmtwwrder Va« Geemeren Is
commandant van da vliegschool, die ge-
rnhnen tijd met K. L. M.-toeateUen vloch
ten maakt. Het toestel bevatte negen DuH-
schers, vier Engelschen en een Tsjech als
passagiers. Tien van hen zouden naar
Londen doorvliegen.
Hier en daar stonden auto’s en autobus
sen, waar de belangstellenden waren uit
gestapt, om iets te vernemen van het droe
vig ongeval, dat zich een paar duizend me
ter verder temidden van een diepe duister
nis in een groot drassig land, omringd van
talrijke slooten, had afgespeeld.
en hadden nauwelUks enkele minuten gereden,
toen wU vanuit onzen auto opzij van den weg
groepen menschen zagen, turend in de richting
van de landerijen.
schen zich eveneens personeel van den O.O.D.
bewoog.
Weldra kon onze chauffeur niet verder, om
dat een vUftal brandweer-auto's stond gepar
keerd en politie den weg bad afgezet.
Met de bekende bereidwilligheid liet men ons
passeeren en toen begon een tocht door vette
modder. Achter ons kwamen steeds meer am-
bulance-auto’s het drassige welland oprijden en
men zag de zware wagens wegzakken in de
vette klei. Na enkele honderden meters geloo-
pen te hebben, moesten wU een klein brug
getje passeeren en met angst en vreeze zagen
we ook de ambulance-auto’s, dokterswagen en
particulieren wagen passeeren, waarbU de
chauffeurs de grootste moeite hadden het stuur
te houden. Wederom volgde een haast onbe
gaanbaar weiland.
Een kruideniersbediende, die gisterenavond
omstreeks half zeven met ’n transportdnewieler
op den Utrechtschestraatweg onder Jutphaas
fietste, werd ter hoogte van het Huis de Geer
achterop gereden door een hem onbekenden
wielrijder, die hem met een hard voorwerp op
het achterhoofd sloeg.
De klap was echter van zoodanigen aard, dat
de kruideniersbediende nog om hulp kon roe
pen. waarop de wielrijder haastig verdween in
de richting Utrecht.
Het was den aanrander waarschUnUfk te doen
om een tasch, waarin vrU veel geld was ge
borgen, welke met een riem over den schouder
van den bediende hing.
Alles ging zoo vlug tn zün werk, dat de be
diende geen signalement van den dader kon
opgeven.
Midden October verliet de 35-jarige H. D. na
een heftige woordenwisseling de woning van zün
ouders te Eenrum. Het gelukte de politie niet
hem op te sporen. In verband hiermede ontstond
eenige dagen later een hevige ruzie in het ge
zin B„ waarbU de 28-jarige dochter haar vader
met een scheermes aanviel en ernstig verwondde.
Maandag is het lük van den 35-jarigen zoon
uit een kólk onder Hornhulzen, gemeente Kloos
terburen, opgehaald.
Kapitein W. van Gemeren, tweede
bestuurder van het verongelukte
KLM-vliegtuig „Ijsvogel”, vond den
dood bü het tragische ongeval
LONDEN. 15 Nov. (Havas) Een aantal
conservatieve leden van het lagerhuis, onder
wie Yan Adams en Amery, hebben besloten
te trachten een voldoend aantal handteeke-
ningen te verzamelen, waardoor een debat over
een motie mogelük wordt, die het sluiten van
een overeenkomst verbiedt, met betrekking tot
de overdracht van Britsche koloniën of man
daatgebieden aan Dultschland, zonder dat „het
Britsche volk daarvoor toestemming heeft ver
leend’.
Te Ethen (N.-Br.) heeft een stier een
landarbeider doodgedrukt.
Autodieven in Den Haag ontmaskerd.
Narciaaen-embargo in Amerika per 15
Augustus 1939 opgeheven.
Voortgezette viering van het zesde Unie-
lustrum der katholieke studenten.
Advocaat-generaal concludeert tot straf-
baar-verklaring van den autobus-onder-
nemer Sommeling.
De Fransche regeering publiceerde de
nieuwe wetedecreten.
De bü het vlieg-ongeluk omgekomen kapi-
teln-vlleger W. van Geemeren was 43 Jaar oud.
HU werd In Juli 1923 in den rans van eerste
ultenant bU de L.V.A. geplaatst en 1 Januari
j.L tot kapitein bevorderd. De laatste maanden
heef; hü herhaaldelUk in de cockpit der K. L.
fj-toes tellen de lünvluchten meegemaakt, om
ervaring op te doen met meer-motor'ge toe
stellen. De L. V. A. heeft immers de beschik
king gekregen over de moderne Pokker-krui-
sers T5 en de gevechtsvliegtuigen BI, en van
zelfsprekend bereidden de Instructeurs en de
commandant van de vliegschool zich voor om
met deze twee-motorlge vliegtuigen de noodige
ervaring op te doen.
De bestuurder van het verongelukte vliegtuig,
J. J. E. Duimelaar, werd 27 September 1895 te
Asperen (Z.-H.) geboren. HU ving zün lucht-
vaartcarrière aan in November 1916 als chauf-
teur-monteur bü de luchtvaart-afdeeling te
Soesterberg. In Augustus 1921 werd hü leer
ling-vlieger en in 1922 behaalde hü zün inter
nationaal en militair brevet. Op 9 April 1922
trad hü in dienst dcr K L M.
De heer Duimelaar bezat het onderschel-
dingsteeken voor 12 -Jarigen dienst bü de
K. L.M. HU maakte 25 Indie-vluchten, waar
van 24 als gezagvoerder.
Stand op Dinadae 19 oor VJa. 77X2
Vorige stand 767.8
Andere groepen zoeken naar de motoren. In
de richting van de Nieuwe Meer biükt het lan-
te verkennen en spoedig steeg een
der kleinere vliegtuigen op en zocht
met behulp van zoeklampen de om
geving af. Reeds na 15 minuten kon
men het vliegveld de plek aangeven
van de tragische gebeurtenis, die zich
in den Riekerpolder had afgespeeld.
Begrijpelük was de verwarring groot. Men
zocht, riep elkaar toe, vroeg cm doktoren, ver
bandmiddelen en iedereen wilde helpen, doch
kon niet, daar de terrelngesteldheid van dien
aard was, dat ■toen geen vallen grond onder
de voeten had. Brandweerlieden klauterden
over de machine naar het achterste gedeelte,
dat zich aan de overzijde van de sloot in de
modder had vastgewerkt.
De eigenaar van een café aan het Jaagpad
vertelde ons het volgende: „Het was even half
zeven, toen wü. thuis gezeten, een vliegtuig
zeer laag over onze woning hoorden komen.
WU schrokken hier zoo van, dat wü met vlei
man naar buiten liepen en wü constateerden,
dat het vliegtuig niet hooger dan 30 M. over
ons huis was gevlogen. Wü kregen den indruk,
dat de piloot een noodlanding wilde maken. Er'
viel een dichte motregen en er stond een
zware mist.
Zoodra de ramp bekend was, had men aan
het Wilhelmlnagasthuis ultgebrelde maatrege
len genomen.
Brancards werden gereed gehouden, terwül ook
enkele doktoren speciaal belast werden met het
verzorgen der aangebrachte gewonden. Het op
en neer rijden van de wagens van den G OD
en brandweerauto’s trok zeer de aandacht van
het publiek en al spoedig was tot in het
hartje der stad het gerucht vgn de ramp door
gedrongen. Een groot aantal belangstellenden
begaf zich per auto, bus en rijwiel in de rich
ting van de plaats der ramp, doch de politie
droeg zorg, dat men het reddingswerk niet kon
belemmeren.
(Vervolg elders tn dit blad)
DIENSTAANBIEDINGEN. Gevraagd of Aa«v
geboden, geplaatst onder de Omroeper
rubriek 10 et. per regel.
De „Ijsvogel” w«3 op weg van
Berlün naar Amsterdam. Zij werd
om 6.30 uur verwacht op Schiphol.
Men had nog kort tevoren door mid
del van de radio in contact gestaan
en er waren geen bijzondere of ver
ontrustende berichten binnengeko
men. Omstreeks zeven uur hoorde
men op het vliegveld Schiphol een
hevigen slag en daar men geen ver
binding met de „Ijsvogel” kreeg,
vreesde men het ergste. Men besloot
met een der vliegtuigen de omgeving
Watten Windsels ideal Wlndsris flanel -
Windsels hydrophyl 18/16 Gaas Verbonri-
trommels Suspensolrs - Inneemglaaajeo
ZIEKENFONDSLEVEKANCIEK
f^NCBOS. O. BLAZER M£TZ MV
Zoo stonden wjj dan tegenover den
eens trotschen K. L. M.-vogel de
„Ijsvogel” met het bekende teeken
P-H-A—R-1J.
Er heerschte ter plaatse een groote
verwarring. Onder het zwakke
schijnsel van de zoeklampen ston
den hier en daar brancards, waar
op slachtoffers lagen, bedekt door
dekens of lakens.
De „Ijsvogel" bood een verschrik-
kelijken aanblik. De machine stond
met den neus in de' richting van de
Nieuwe Meer, doch de motoren wa
ren afgerukt evenals het landingsge
stel. Het voorgedeelte vertoonde een
groot ruïne van aluminium en andere
metalen, terwijl flarden naar buiten
hingen. Van den stuurstoel was niets
meer te bekennen en het scheen wel
of achter dezen het verdere gedeelte
was ingedrukt. De machine stond of
liever hing over een sloot, die de
verbinding vormt tusschen het stuk
Rietwijkerpolder en het verlengde ge
deelte van het Jaagpad. De machine
was neergekomen op Amsterdamsch
gebied.
W. van
van
dingsgestel van de machine terecht te zün ge
komen, terwül een hond<rd meter verder een
der motoren diep in de kiel gevonden wordt
Men zoekt verder. En wederom worden
groote brokstukken van den Ijsvogel aange
troffen, vrüwel onherkenbaar. Ondertusschen
is er vanaf deze plaats groot alarm gemaakt
en verschünen de directeur van den G. G. D.
dr. J. Tuntler, de adjunct-directeur, dr. Spijer,
ter plaatse, gevolgd door de doktoren dr. Brand
en Voskuil.
De gewonden werden op brancards gelegd en
naar de ambulance auto's gedragen, die links
en rechts in het welland verspreid stonden.
Er heerschte een angstige beklemdheid en
vooral wanneer weer een groep met een doode
of gewonde passeerde, kwam een ernstig zwü-
gen onder alle aanwezigen. Twee zwaar gewon
den vond men onder den rechtervleugel van het
vliegtuig. In de duisternis lagen hier en daar
kleedingstukken en voorwerpen, behoorende tot
passagiers en bemanning en enkele politieagen
ten werden belast met het verzamelen daarvan.
Chamberlain legde een verklaring af
over de koloniën en het Jodenvraagstuk.
Het Vaticaan heeft openlijk geRrotea-
teerd tegen artikel I der Italiaanache
rassenwet.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bl| abc»»
nement wordt op aanvrage qaame door onre
Administratie verstrekt
Het was ongeveer zeven uur, toen ons de
melding bereikte over een vliegtulg-ongevaj
ha bij den Haagschen weg. Op informatie wat
toot vliegtuig het kon zün en of er ongelukken
bü waren gebeurd, kon men ons geen rtodere
Inlichtingen verstrekken. Hè| duurde slechts
enkele minuten of de taxi bracht ons in snelle
taart in de richting van de Haarlemmermeer-
straat, om zoo den Haagschen Weg te berei
ken. Op den Sloterstraatweg bü het viaduct
werden wü Ingehaald door een wagen van de
brandweer, die, heftig loeiend met de sirene,
voorrang verzocht en achter dezen reden, even
eens signalen gevend, twee ambulance-auto’s
Van den G.G.D.
b «nalle vaart volgden wjj deze voertuigen
Men draagt twee dooden aan. Dan
volgt een aantal gewonden. Men
vindt de gewonden en enkele dooden
over ’n afstand van enkele honderden
meters. De omliggende terreinen wor
den met zoeklichten afgezocht en
weldra ontdekt men hier en daar
nieuwe slachtoffers.-Als een broeder,
geassisteerd door e'en brandweerman,
rechts vande machine de sloof af
licht, vindt men daar het lijk van een
jonge vrouw.
Een van ons begaf zich naar den straatweg,
om aan automobilisten hulp te vragen en auto
riteiten te waarschuwen. Ondertusschen had
men ook op Schiphol van het ongeluk kennis
gekregen. Het zal een twintig minuten geduurd
hebben, voor er voldoende hulp aanwezig was.
om de slachtoffers te kunnen helpen. Voor de
wagens van den G.G.D. was het moeilijk, het
terrein te bereiken.
Iedere minuut, dat begrepen we, was kostbaar.
Een half uur na het ongeluk was de mist vrij
wel ópgetrokken en ook had het opgehouden te
regenen.”
Ook van Schiphol waren verschillende auto
riteiten ter plaatse, terwül mannen van de
hulpploeg met een der grootste K. L. M -wa
gens arriveerden.
Op het terrein waren gearriveerd hoofdln-
specieur Glaslus met inspecteur Van Blitters-
wljk. onder wie dit gedeelte der stad ressor
teert. Kort daarop arriveerden de hoofdcommis-
sarls, de heer H. J. Versteeg en de waarne
mende hoofdoommissaris, de heer Haarman.
Van het hoofdbureau van politie werden een
drietal auto’s met manschappen gezonden, ter
wül rechercheurs eveneens per auto kwamen.
Politie van Kleuwer-Amstel was eveneens
spoedig ter plaatse, alsmeds eenige manschap
pen van de militaire politie en de Kon. Ma
rechaussee.
Om ongewenschte toeschouwers te weren,
liet de politie geen publiek meer op de weilan
den toe en verwüderde hen, die zich niet kon
den legltimeeren. Onderwijl werd het bergings
werk van gewonden en doodtn voortgezet.
De werktuigkundige Willem Johannes van
Huut werd geboren te Enschede op 26 Maart
1907. Zes Jaar was hü gedetacheerd op de vlieg
kampen de Kooy en de Mok als burger-vlieg-
tiugmaker.
Op 13 April 1931 kwam hü In dienst bü de
K.L.M. Hü stond bekend als een uitstekende
klacht en was gedurende een half jaar gede
tacheerd bij de Chargeurs Réuniee om het per
soneel aldaar te instrueeren
Plotseling schoot het vliegtuig omlaag.
WU hoorden een hevigen slag en zagen de
machine weer omhoog gaan. WU konden
waarnemen, dat zü als het ware over den
grond schoof en toen was het stil geworden.
In looppas begaven wü ons in de richting,
waar wü vermoedden, dat de machine was
neergekomen en het duurde slechts kort,
of wü hadden het toestel bereikt. Al dade-
lük stuitten wü op de lichamen van een
tweetal zwaargewonden, die links van het
vliegtuig lagen.
n
ie
n
ai
h
h
Zes dooden en
onaeluK van het
tt
s
t-
L
8
tl
t: