DE GROOTSTE
en
DE KLEINSTE
luchtverplaatser.
i
LD@@
□□S
ÓOOO.
H
p
Wti
rllM
E&r
F'
i
L1
J
J
E
A
5S
van
onze
i
Bsa
F'
X
b
Die het kleine niet eert,
Is het groote niet weerd.
1
1
1
Onze onafhankelijkheid in verband met de ont
wikkeling van onze electrotechnische industrie.
i
HEEMAF
Stofzaiger
wu
X
hfe 1
r/
10.000 VOLT
y..
HEEMAF
h
t
35000 amp voor de N.V. Koninklijke Nederlandsche Zout industrie.
met een driewagentrein.
i
ü--
i
i
HEEMAF-wandtele/oontoestel.
X
MM
„Niebuhr, die toen ten tijde als af
gezant der pruisische regeering met
een financieel doel te Amsterdam was,
zegt: „Glbt es ein bedeutende» Masz
der Freiheit (opm.: de nieuwe grond
wet), so 1st es ein liberates Geschenk
des Prinzen, wozu ihn die öffentliche
Btimme gar nicht nötlgt.”
ongekende
industrieels
nog meer
te geven.
Het is wellicht om deze redenen, dat
tot Heemaf het verzoek gericht werd
Voor Hr. Ms. Flottteljeleider „Tromp" leverde HEEMAF alle dynamo’s en electro-
motoren (ca. 30 machines met een vermogen van ca. 1600 pk).
vervolgens door de vervaardiging van
electrische uitrustingen voor locomotie
ven en voor 3- en 5-wagentrèlnen, later
uitgebreid met de fabricage van Diesel-
toekomstig gezond welvaartsherstel wel
licht in nog sterkere mate spelen zal,
dank zij de beschikbare kapitalen, ar
beidskrachten en grondstoffen, die inter
nationaal een aanzienlijk grootere be
hoeftenbevrediging toelaten, laat nauwe
lijks twijfel.
fc
Ein der acht mijnenvegers (de .Jan van Amstel"). Voor deze
leverde HEEMAF alle electrische machines.
particuliere werkgelegenheid ter leniging
van het weer toenemende werkloosheids-
gevaar.
*1
S s «ga
De natie „was de resolution en d£
onlusten zo moede”, dat zij alles
gaarne aan „den Prins” overliet, en
sou „slegts allengs wederom aan een
vrije Regering gewend kunnen wor
den.” Van groote volkskracht en
werkelijke herleving getuigde een en
ander niet en Niebuhr uitte dan ook
zijn teleurstelling, zijn verontwaardi
ging over de „algemeine Knecht-
schaft” en „Kraftlosigkeit”.
door de uitvinding van de zoogenaamde
S.K.A.-motoren, welke de toen in zwang
zijnde sleepringmotoren vrijwel geheel
hebben verdrongen en welke S.K.A.-
motoren in nagenoeg alle werelddeelen
den weg hebben weten te vinden, zoodat
Heemaf zich sedertdien ook tot een
exportbedrijf ontwikkelde;
i
Uit de herdenkingsrede van
Dr. Colijn 6 Sept. ’38.
1
Prof. Blok vervolgt dan met te wijzen
op den onzekeren toestand (zoolang
Napoleon niet geheel overwonnen was)
en op den zwaren druk der las
ten, alsmede op de k w ij n i n g van
den pas wederopkomenden handel en
der fabrieken en op de herleving van den
ouden partij wrok hier en daar.
Men kan bij de herdenking van dit voor
ons land zoo belangrijke jaar bij ver
gelijking met den tegenwoordigen toe
stand moeilijk ontkennen, dat in den
algemeenen toestand een groote overeen
stemming valt waar te nemen, en zulks
doordat aan belde tijdperken een uitput-
Tot één der takken van nijverheid, die
tijdens de periode, welke wij- nu her
denken, een snelle opkomst te zien ge
geven hebben, mag o.a. de alectroteeh-
nlsche Industrie gerekend worden.
Behalve dat uitnemende gloeilampen,
radiotoestellen, kabels en geïsoleerde
leidingen vervaardigd worden, vraagt de
electrotechnische machine- en appa
ratenindustrie voorts de aandacht, om
lat zij mede aan de spits staat en ook
.hans nog, zonder overheidssteun, hare
producten over de wereldzeeën weet te
voeren; paraat om bij de eerste aan
wijzingen van een vrijer ruilverkeer door
verdere uitbreiding der exporten aan
handen aantrekkelijk werk
HEEMAF aggregaat bestaande uit: draatstroomgenerator type DG 135-6, 750 kVA,
1000 omw/min, en 3 gelijkstroom dynamo's type GM 102, elk 335 kW, 1000 omw/min,
Tijdens den wereldoorlog van 1914 bleek
al zeer spoedig, dat de productie van
electrische machines hier te lande on
voldoends voor da stijgende vraag was..
En dit was aanleiding voor Heemaf om
met de fabricage van die machines en
van electrische motoren aan te vangen.
De hiermede gelegde basis werd na den
oorlog verbreed:
een „sightseeing” met betrekking tot de
uitgevoerde werken zulten wij dit doel
waarschijnlijk het dichtst benaderen.
vorderd. Zoo hebben wij voor den flot-
tieljeleider „Tromp” (zie afbeelding
tijdens de geslaagde vlootrevue), ca. 80
machines met een vermogen van ca.
1600 pk geleverd, hetgeen U een bewijs
moge zijn, dat Heemaf ook een minder
vredelievende onafhankelijkheid kan
helpen bevorderen.
Het zal den lezers niet verwonderen, dat
de crisisjaren aan een exportbedrijf als
Heemaf niet onopgemerkt voorbijgingen.
Dat zij er in kon slagen om- zonder
contingenteering of anderen steun haar
onafhankelijkheid te bewaren, moge een
aanwijzing zijn, dat in de toekomst bij
het herstel van een vrijere economie de
herleving der zelfwerkzaamheid van het
bedrijfsleven zal kunnen bijdragen tot
de zoo noodzakelijke verruiming der
tende en verarmende periode vooraf
ging. Ook nu denkt men aan herstel der
verloren gegane welvaart, echter niet
door het bereiken van een vrijere econo
mie, doch door een te ver reikende over
heidsbemoeiing.
Ziet men vóór 1795 „de heeren” zorgen
en in 1813 „de Prins”, thans, 125 jaren
later, laat men het maar al te gaarne
□ver aan „Vader Staat”.
Gelukkig, dat mede dank zij die libe
rale vrijheidslievende grondwet aan het
einde der Vorige eeuw een door liberale
economie gedragen algemeene opleving
geconstateerd kon worden, die in menig
opzicht en op gezonde wijze, dus zonder
kunstmatigheid, de bereikte onafhanke
lijkheid van ons land verstevigde en zoo
de welvaart tot vóór den wereldbrand
van 1914 tot ongekende hoogte deed toe
nemen.
Dat daarbij de industrieele ontwikkeling
een groote rol gespeeld heeft en bij een
Verticale HEEMAF
draaistroomgenerator
3000 kVA, 600 omw/min,
6300 volt, met op
gebouwde opwekdync-
mo en hulpgenerator
voor de Waterkracht
centrale Lamadjan
(N. O.-3 J.
mijnenvegers
Moge in de naaste toekomst die geest
van zelfwerkzaamheid weer over de
komende generatie ondernemers vaardig
worden en de groepsbescnerming wijken
voor het „uit de boeien”.
Immers voor bestendiging van de vrij
heid, die ons bij de terugkomst van
Oranje gewerd en die in de tweede helft
der vorige eeuw tot 1914 in ons land de
welvaart in zoo hooge mate bevorderd
heeft, zal terugkeer tot de beproefde
paden een eerste voorwaarde blijken te
zijn. En eerst recht na het accoord van
München geldt: vrede vraagt een ge
leidelijke liquidatie der autarkie met
hare narcotica.
Juist in dit onafhankelijMieidsnummer
een en ander omtrent den groei, tegen
den druk der tijden in, mede te deelen.
Immers juist de industrieën, die zich
met de vervaardiging van hoogwaardige
kapitaalgoederen bezighouden en die dus
slechts floreeren, wanneer de bespaarde
kapitalen geïnvesteerd worden,
zijn voor de volkswelvaart van grootere
beteekenis dan door de aanhangers der
koopkrachttheorie veelal nog
wordt erkend.
CCN f
STAATSMIJN N WHtt.
„Op industrieel terrein valt in
deze 40 jaren bewonderenswaardige
vooruitgang te vermelden. Talnj.ce
belangrijke ondernemingen zijn
ontstaan; andere groeiden uit tot
tevoren ongekende afmetingen.
Deze industrieele bedrijvigheid
heeft ertoe geleid, dat thans het
aantal industrie-arbeiders in ons
land ruim dubbel zoo groot is als
40 jaren geleden
Aan het boek van Prof. P. J. Blok:
„Geschiedenis van het Nederlandsche
Volk” kan met betrekking tot de in 1814
ingevoerde grondwet het volgende wor
den ontleend:
Een der zes electrische gelijkstroom- locomotieven, 1200 pk, 75 ton gewicht, geleverd aan de
Nederlandsch-Indische Staatsspoorwegen op Java.
Aangezien het besef toeneemt, dat het
levenspeil juist in ons land niet zonder
toenemenden export kan worden ge
handhaafd en dat juist de electrotech
nische nijverheid producten vervaardigt,
die met de beste ter wereld kunnen wed
ijveren, verdient het wellicht aanbeveling
om den lezers van dit blad eens wat
meer van Heemaf mede te deelen. Ieder
een kent het fabrieksmerk van deze
onderneming, maar niet iedereen kan
zich een voorstelling maken van het
uitgebreide fabricageprogramma. Met
Mectrische uitrustingen, waarbij van de
ervaring van wereldfirma’s geprofiteerd
werd om in eigen land de basis voor een
geheel nieuwe industrie te leggen.
Van de laatste groote order van de
Nederlandsche Spoorwegen werden alle
uitrustingen en 200 motoren door Heemaf
geleverd en van de eerste bestelling
Dieselelectgsche treinstellen 35 van
de 40;
op zwakstroomgebied door de fabricage
van telefoontoestellen voor de P.T.T.;
tenslotte door het vervaardigen van
elektrische machines voor schepen, waar
door de onafhankelijkheid ten opzichte
van het buitenland eveneens werd be-