Critiek op het onderwijsbeleid
Nederlandsche sensatie te
J
Rond de collectieve veiligheid
i
jte
a'wOOSCA
RE
Ml
<4
iSy
UITBREIDING VAN DE
HOOGOVENS
NIEUW JACHTVLIEGTUIG
VAN FOKKER
DE KATHOLIEKEN
ZWIJGEN
Vick$Va-tro*nol
Stop die eilendiqe
HOOFDKOU
VRIJDAG 25 NOVEMBER 1938
De zwakste schakel van
het kabinet
s
i
I
OVERZICHT TWEEDE KAMER
Voor de uitgeweken
Bijzonderheden thans
bekend gemaakt
Cantraal Steunfond» te Amster
dam opgericht
Eenpertoons-jager met tandem-
motoren en neuswiel
Zijn bewondering...
doet haar begrijpen, hoezeer
de verfijnde geur van Tosca
haar charme verhoogt. Het is
dit heerlijk parfum, dat ge
in Tosca Eau de Cologne
vindt gecombineerd met de
verfrisschende eigenschap
pen van echte ••4711” Eau
de Cologne.
Wa,
Clearingkoersen
Regeering wil voor f 700.000.
deelnemen in het preferent
kapitaal
TOSCA
EAU DE
^COLOGNE^j
-
'Parfum Eau de Cologne
2eep Voeder Creme
Cotion Pcidzout
(Van onsen parlementairen redacteur)
■SjsM
Den Haag, 24 November 1938
<p
Kz
>71
a
*7
II
maakten
van
Ori«Ma
Hwcwwa
Critiek
Kunsten
schakel
i DEZE NIEUWE
DRUPPELS VER
LICHTEN UW
HOOFD DIRECT
7 50
Spr makel
flacon
toestel niet de normale
Maar de beteekenis van
Koersen voor stortingen op 25 November 1938
tegen verplichtingen, luidende in: Reichsmarken
-.45
<o(
19..
een
meege-
jk-A:
vond,
een
nor-
■'v-
W
er-
der.
s
In de memorie van toelichting zegt de,minis
ter van Financiën, dat het een zaak van het
grootste belang is, dat de vervaardiging van
staal en de verdere verwerking daarvan tot
walsproducten aan het bedrijf wordt verbonden.
Den bouw van een staalfabriek zal Hoogovens
geheel uit eigen middelen kunnen financieren.
Ingediend is een wetsontwerp, waarbij uit
overweging, dat het wenscheljjk is de uit
breiding van het bedrijf der Kon. Ned.
Hoogovens en Staalfabrieken te IJmuiden
met een walser!) te bevorderen, een bedrag
van 700.000 wordt aangevraagd om deel
te nemen in het uit te breiden preferent ka
pitaal der N.V.
Weinig vertrouwen kon bet antwoord wek
ken, dat de Minister op de verschillende ge
maakte opmerkingen gaf. Hier was hij ..bezig
adviesen in te winnen”; dóór hield hij *n kwes
tie „in overweging’”, op het gebied van de li
chamelijke opvoeding zou hjj graag uit de Ka
mer vernemen welke vakken hij uit bet leer
plan moest schrappen terwille van het gym-
nastiek-onderwijs; op het gebied van bet voor
bereidend onderwijs vond hij, dat de overheid
sich maar geleidelijk aan moet terugtrekken
want men stelt meer prijs op bijzonder onder-
wijs; in de spellingskwestie is bij „bezig den
knoop door te hakken’” door te „zagen”’ wa
re wellicht een typeerender uitdrukking het
rapport Bolkestein over de aansluiting tusschen
Lager onderwijs en Middelbaar heeft hij eerst
eens laten .jnousseeren”; op de kwestie of er
niet te veel onderwjjs-werken door het „Werk
fonds” worden uitgevoerd, zoodra ee aan 496
contróle van den Kamer ontsnappen, moeten
de heeren den Ministerraad maar vragen; over
de collegegelden die bij Hooger Onderwijs
ter sprake kwamen had hij een oplossing,
die geld kostte, maar nu is hij .zen andere
oplossing, aan het zoeken”, die naar hij hoop
te, geen geld aal kosten, over de benoemingen
in den Raad van Amsterdam „laat hij sich
liever niet uit”
AllemaaL slap, slap, slapt
De zwakst* schakel.
«O JF
den minister van Onderwijs,
de
over een
goedkeuring
Indische
Onder voorzitterschap van den beer H. L.
van Beghen te Amsterdam la opgericht een
.Centraal Steunfonds voor uitgeweken kin
deren”, dat den volgenden oproep beeft
verspreid:
de plaatsing der twee motoren niet ter weers
zijden van den romp, maar in den neus en in
het achtereinde van den romp. Het gezichtsveld
van den vlieger is daardoor veel ruimer, om
dat de zitplaats voor den vleugelrand kon wor
den ingebouwd en terzijde de motoren het uit
zicht niet belemmeren.
De tandem-opstelling maakte het ook moge
lijk de motoren in gelijke richting te laten
draaien, zoodat voor- en achtermotor in alle
onderdeelen precies gelijk van constructie zijn
en daardoor onderling verwisseld kunnen wor
den. De motorbokken vormen een uitmunten
de bepantsering, welke den vlieger reeds bij
na volledig beschermt.
Bij den aanvang der vergadering
socialisten en communisten het den minister
van Koloniën even lastig over een tweetal
wetsontwerpjes, houdende goedkeuring van
eenlge verhoogingen op de Indische invoer
rechten en belastingen, verhoogingen, die nood-
zakelljk waren in verband met den toestand
der Indische financiën. Of minister Welter al
betoogde dat het Indische Volksinkotnen de
laatste jaren aanzienlijk 13 gestegen in de
ëerste 9 maanden 1939. werd voor een inkomen
van 383 millioen en In dezelfde periode van
1938 voor een Inkomen van 498 millioen loon
belasting betaald zij, de heeren Effendi
(Comm.) en Stokvis (8DAP) bleven erbij, dat
er geen 4 cgnten per Jaar en per man aan
Invoerrechten en geen millioen aan inkomsten
en loon-belasting meer af kon. Zij bleven met
oe NSB-alleen Maan.
Het nieuwe gevechtsvliegtuig van Fokker, een éénpersoons jachtvliegtuig van het
type D 23, wordt geëxposeerd op den Parijschen Luchtvaartsalon. Boven: het nieuwe
vliegtuig met drie landing swielen en voor en achter den romp de beide motoren. In
ver(likking van den vleugel is nog juist de loop van een der mitrailleurs zicht-
Beneden: de trommel met den loopenden band, welke de munitie voor den
vleugel^rutrailleur aanvoert
Ook in 1936 vormde de „Fokker"-stand een
sensatie. Toen verwekte Fokker groote .verbazing
met de O 1, een tweemotorig gevechtsvliegtuig,
dat inmiddels in serie wordt geproduceerd voor
het binnenland, maar daarnevens ook voor bui
tenlandsche rekening.
De D 23 is een eenpersoons jachtvliegtuig, uit
gevoerd als vrijdragende mlddendekker met in
tandem opgestelde motoren in den romp en in
trekbaar neuswielonderstel.
Het ulterlijk is al zeer opvallend. De korte
romp eindigt aan de voor- en achterzijde in
een luch gekoelden motor, waarvan de cylinders
in twee rijen achtgz- elkaar hangend zijn inge
bouwd. De motorbokken vormen één geheel met
den romp, welke vervaardigd is van gelaschte
stalen buizen. De vleugel is als één geheel ge
bouwd van duralumin liggers, ribben en platen
en is met slechts vier bouten aan den romp
bevestigd. Op eenigen afstand van den romp
loopen van den vleugel de beide staarten van
het vliegtuig naar achteren, waar zij onderling,
verbonden zijn en de hoogte- en richtroeren dra
gen. De schroef aan de achterzijde van het
vliegtuig draalt dus tusschen beide staarten.
Het landingsgestel bestaat uit drie intrekbare
wielen, zooals ook bU het nieuwste Douglas
verkeemvllegtulg, de DC IV het geval is. Twee
der wielen kunnen worden ingetrokken in den
vleugel. Het neuswlel kan worden geborgen in
den romp van-het vliegtuig x
In de D 23 zijn verschillende nieuwe con-
structies toegepast en voorts vele vindingen,
welke reeds verspreid worden toegepast, bijeen
gebracht. Daardoor wijkt het vliegtuig dat
zeer groote capaciteiten heeft, in alle opclch-
ten af van de tot nu toe gebouwde types.
Het Is daarom, dat ondergeteekenden stek
hebben vereenlgd tot het vormen van een
„Centraal Steunfonds voor uitgeweken kinde
ren”, met het doel, in overleg met de regee
ring, de verschillende werk-comité's in bet land
van de noodlge middelen te voorzien.
wel getarnd zijn aan den oorspronkeljjken op
zet van den Volkenbond en sinds 1935 moge
de mislukking der sanctle-tepalingen evident
zijn gebleken, men mag de hoop niet opgeven,
uit dit Instituut nog eens iets goeds te zien
voortkomen. 1
Het dichtst b(j» den grond; den status quo
bleef in zijn hoop op verbetering de heer
Rutgers van Rozenburg (C.H.) die het streven
raar een Volkenbond met een bindend pact
als een zoeken naar de quadratuur van den
cirkel bestempelde en veel meer heil verwacht
te van een nederigen Volkenbond met een con
sultatief karakter, een Volkenbond, die niet
boven, doch als het ware- in een ronde-tafel-
conferentie, zonder prestige-kwesties Op voet
van gelijkheid naast de Staten sou staan.
Anderen zochten hell in het losmaken van
den Volkenbond uit de boeten van het Vredes-
verdrag. De oorzaak van München ligt In 1919,
verklaarde de heer Smeenk (AR.) en ook de
heer Bongaerts (RK.) liet zich In dien geest
uit. Het meerendeel echter van hen, die den
Volkenbond een betere toekomst wenschten,
verwachtte alléén heil van een terugkeer naar
de beginselen des rechte en naar de beginselen
van het Christendom, door sommigen opgevat
In den zin van de .jncreele herbewapening”.
Het J^fF'eerste keer dat een snel jacht
vliegtuig wordt uitgerust met drie lan
dings wielen. Vooral bij het landen zal dit
groote voordeelen opleveren. Het zal zelfs
practisch mogeljjk zijn om in geval van
nood niet In een lange glijvlucht neer te
strijken, maar om het vliegtuig als het wa
re tegen den grond aan te vliegen.
van het recht.
Zoo vereenlgden zich velen, die in de prac-
tische toepassing hunner ideeën héél ver ult-
eenloopen, broederlijk om de ééne gedachte:
de Volkenbond kan beter worden, als hij maar
beginselen aanvaardt, prlnclpieeler wordt
Slechts op de erkenning van een natuurlijke
rechtsorde kan de gedachte aan universeels
saamhoorlgheid rusten en kan universeele sa
menwerking worden gebouwd, verklaarde de
heer Bongaerts (R.K.) De beer Smeenk (AJl.)
wees erop, dat de Volkenbond de beginselen
van het recht heeft verlaten, zooals blijkt uit
de toelating van de Sowjet-Unie, die geenerlel
rechtsbeginselen erkent. De heer Joekes (V.D.)
wees op bet voorbeeld van Tsjecho-Slowakije,
dat door de beste bewapening in het geheel
niet werd beschermd, dat alleen te redden
ware geweest door een Internationale organi
satie, gebouwd op de beginselen van recht en
aedelijkheid. En onmiddellijk liet hij daarop
volgen, dat het streven van den Volkenbond
al te' veel gericht was op stabilisatie van on
juiste toestanden en te weinig tegemoet kwam
aan rechtmatige grieven. Op de vraag of
Tsjecho-SloWakije In zijn vroegeren vorm wel
geheel aan alle elschen ven International*
rechtvaardigheid beantwoordde, ging de heer
Joekes veiligheidshalve maar niet in. De heer
Rutgers van Rozenburg (C.H.) verwachtte al
leen redding van de erkenning der christelijke
beginselen. En zelfs de heer van der Ooes van
Naters (SDAP) bekende het principe, dat de
De gegarandeerde maxlmumisnelheid
bedraagt 620 K.M. per uur, maar- waar
schijnlijk zal deze nog overtroffen worden.
Op één motor vliegend kan nog altijd op
een hoogte van 5500 meter een snelheid
van 400 KM. per uur worden bereikt. Ten
slotte kan het toestel op één motor, zeer
zuinig vliegend, circa vier uur blijven krui
sen. Nadert een vijandelijke vlieger, dan
kan onmiddellijk de tweede motor inval
len, zoodat tijdens het gevecht over de
grootste capaciteit wordt beschikt.
Uw hoofd verstopt is, doe slechts
een paar druppels Vicks Va-tro-nol in de neusgaten.
Bijna oogenblikkelijk kunt U weer vrij ademen.
Direct als U het gebruikt, weit U als hetjwarede
tintelende geneeskracht die zich snel door de neus
kanalen verspreidt. Het belemmerende slijm wordt
verwijderd, de zwelling der slijmvliezen vermindert
en het schoonhouden der neusholte wordt erdoor
bevorderd. U haalt weer frisch en aangenaam adem.
Voorkom óók vela .verkoudheden I
Maar dat is niet alles. U kunt vele verkoudheden
geheel voorkomen, wanneer U Va-tro-n-J bij het
eerste waarschuwende niezen gebruikt! Het is
speciaal gemaakt voor de “gevaarzóne” in den
neus, waar de verkoudheden ontstaan. Tijdig
gebruikt, helpt Va-tro-nol de natuur bij het afweren
van infecties, zoodat daardoor menige dreigende
verkoudheid in de kiem wordt gesmoord.
I IONS4INOOT VAN VICK9 VA9O9.UB -
PrUs per flacon f 0.90
deeluig van bet onderwijsbeleid, ter sprake bij
de algemeene beschouwingen Een bevredigend
antwoord mocht zij niet ontvangen.
Thans zwijgt afj.
Onder de sprekers, die aan de algemeene be
schouwingen over de Onderwusbegrooting deel
namen, bevond zich géén katholiek. Dót
was de scherpere critiek van dezen heelen
avond. Dóór lag voelbaar de gedachte in be
sloten; wat kabinetspolltiek was hebben wij be
sproken bij de behandeling van het algemeen
reegeeringsbeleid; met dezen Minister, die zich
tóch achter het Kabinet verschuilt zoodra wij
hem trachten te grijpen, met dit kruidje-roer-
mij-nlet spreken wjj over deze kwestie niet
meer; met dezen man van gedachten wisselen
helpt tóch niet!
Het beklemmende besef lag over deze onder-
w|js-debatten, dat de grootste fractie van de
Kamer, die van Dr. Oolijn de verzekering
kreeg, dat hij een minister, die zich met de
kabineta-beslissing over de leerllngenschaal had
vereenlgd, niet op grond van deze beslissing
sou laten losweeken uit het kabinet, een frac
tie die echter het kabinet In zijn geheel niet
wil laten struikelen over de leerllngenschaal,
dat deze fractie den Minister van Onderwijs
eenvoudig als lucht beschouwt en hem daar
door duidelijker, dan met welke redevoering
ook te verstaan geeft, dat zij van hem niets,
maar dan ook niets n\eer verwacht.
Het was dan ook een mln of meer pijnlijke
„opluchting”, waarmee de Minister zijn rede
aanving: van de algemeene critiek op
mijn beleid, die In den aanvang van het Voor-
looplg Verslag tot uiting kwam, heb ik niets
vernomen en ik hoef dus geen opsomming te
geven van wat ik allemaal gedaan heb of ga
doen. Die opluchting had meer van een be
klemming. Hij kón hen, die zwijgend de lei
ding van de critiek hadden genomen, niet be
antwoorden.
landlngsmonoeuvre.
deze mogelijkheid
springt dadelijk in het oog, wanneer men
overweegt, dat het mogelijk zal zijn over een
hooge hindernis heen stijl te dalen, de snel
heid tot een minimum terug te brengen met
behulp van de remkleppen en het vliegtuig
keihard neer te zetten. De landlngssnelheld zal
dttn zeer gering zijn en omdat het neuswlel
over den kop slaan voorkomt, kan bovendien
nog sterk afgeremd worden, waardoor met een
korten uitloop volstaqp kan worden.
Een niet minder belangrijke nieuwigheid is
De bewapening bestaat uit twee zware
browning F.N. mitrailleurs, van 13.2 mm„ wel
ke duizend schoten per minuut kunnen afge
ven. Deze zijn in de vleugels Ingebouwd Voorts
beschikt de vlieger over twee door de schroef
schietende F.N. mitrailleurs van 79 m.m. met
eenvuursnelheld van 1300 schoten per ml-
nutt. Door een vernuftige constructie kan
groote hoeveelheid munitie worden
voerd.
„Landgenooten,
Hoewel in deze moeilijke tijden fteds voor
vele lofwaardige doeleinden op uw flnanciëelen
steun beroep wordt gedaan, meenen onderge
teekenden, dat het Nederlandsche volk wacht
op een gelegenheid, waardoor het zijn gevoelens
van deernis en medelijden met het ontzettende
lot van vele buitehlandsche kinderen in een
daad kan omzetten.
Reeds zijn onder den druk der omstandig
heden in vele plaatsen comlté’s opgericht, die
zich de hulp aan buitenlandsche vluchtelingen
ten doel stellen. De wenschelijkheld de hulp
aan buitenlandsche k i n d e re n afzonderlijk
te organiseeren, heeft zich daarbij geopenbaard.
Ook hiervoor werken reeds comlté’s, rnaaz,
willen deze de voorgenomen taak volvoeren,
dan behoeven zij versterking van middelen. Da
regeering is bereid den arbeid dezer werk-
comité's te bevorderen, mits het haar mogelijk
is de financiering hiervan te controleeren.
ging werden voorgedragen. Dr. Vos bepleitte
een betere aansluiting tusschen school en leven.
De heer Thijssen gromde over de toepassing
van de concentratie-bepaüngen en schertste
over de bonte verzameling en de veelsoortige
combinaties van vakken, die bij het MULO-
examen atorden geëischt en over het nóg bon
tere beeld van de waarde dezer examens, waar
mee men hier wel en dóar weer niét terecht
kan. De heer Van Sleen brak voor de schippers
kinderen een lans, die hij ieder jaar met nieu
we kracht pleegt te breken. De heer Botterweg
en mevrouw De Vries Bruins (SJJ.A.P.) namen
het op voor een klnder-ziekenhuis in Gronin
gen. De heer Tilanus (CJÏ.) verzette zich tegen
het optredeh van een Inspecteur uit het Noor
den, die den bijzonderen schoolbesturen raad
gevingen verstrekte over de reorganisatie van
het leerplan, een figuur, die de vrijheid
onderwijs In gevaar brengt.... enaoovoort, en-
zoovoort.
Critiek op vele punten maar géén critiek
in grooten stijl.
Verleden Jaar was dat anders. Then vielen
de katholieken het beleid van dezen bewinds
man, vooral inzake rfe leerllngenschaal, scherp
aan. Zjj hadden de leiding in de critiek. De
Minister echter verschool zich met een be
roep op het feit, dat hij kabinetspoiltlek voerde,
achter zijn ambtsgenooten. Om dit Jaar een
herhaling van deze vertooning te voorkomen,
bracht de Katholieke fractie bij monde van
haren voorzitter Dr. Deckers de kwestie van de
leerllngenschaal, hét angelpunt in de beoor- y “m"' Amatewtem
blijft
en Wetenschappen, de zwakste
In het kabinet, mag men wel zeggen,
allerminst bespaard. Het viel niet anders te
verwachten. Reeds de schriftelijke gedachten-
wlsagling, over de begrootlng van dezen bewinds
man ademde doorloopend een geest van onte
vredenheid. zoowel over de groote lijnen als
over talrijke onderdeelen. De mondelinge dis
cussies, die vanavond aanvingen vertoonen een
eenlgszins ander beeld. Woorden van waardee-
ring worden er weliswaar weinig gesproken en
vele onderdeelen worden van de een of andere
zijde critlsch bezien, doch de groote lijn, de
critiek in grooten stijl ontbreekt. Een enkele
keer valt er even een hartig woord. Doch wei
nigen gaan zóó ver als de heer Van Sleen
(8.D.A.P.) die den minister toevoegde, dat nu
hij in de rol van Sinterklaas is mislukt ver
leden Jaar vroeg hU van alle leden verlang
lijstjes met de belofte over de inwilliging
van na te zullen denken hjj het dit
beproeft met de rol van wijlen Vargas,
president van Alva’s Bloedraad, die geen gratie
kende en alles, wat hem in handen viel naai
de galg verwees. Alle voorstellen immers, die
den minister bereikten, schoof hij van zich af
onder het motief: er is geen geld; over alle
sprak hij la mort sans phrase uit! En ook
durfden slechts weinigen de conclusie Van den
heer Van Houten (C.D.U.) aan, dat. Indien deze
minister nog lang aan het bewind blijft, het
onderwijs weer de Asschepoester van de Neder
landsche politiek sou vróFóen. Maar er werd
toch menig hartig woordje gesproken.
Over de spelling bijvoorbeeld. De heer Roos
jen (A.R.) had ijverig naar De Vries en Te
Wlnkelsche en Marchant-sche'fouten in de Me
morie van Antwoord gezocht en vond daarbij
ojt. dat de minister In het woord „tevergeefsch”
de ^h” wegliet. Sinds wanneer heeft deze
minister het land aan de CH? Ook de heeren
Dr. Vos (Lib.), Thijssen (S.Djt.P.) en Tilanus
(C.H.) drongen op doorhakken van den spel-
llngsknoop aan. Anderen spraken over de li
chamelijke opvoeding. Dr. Vos (Lib.), de beer
Van Houten (CJJ.U.) en de heer Woudenberg
(N.S.B.) vonden, dat daar niet voldoende aan
dacht aan werd besteed. Ons volk moet licha
melijk fit blijven wil het geestelijk iets kunnen
presteeren. Den heelen Zaterdag ...iar gym
nastiek meende de nat tonaal-socialist, die en
passant een uiteenzetting van het onderwüs-
program zijner beweging gaf, waarin natuurlij*
stelling werd genomen tegen den invloed der
geestelijken op de scholen, waarin de lof der
Oermaansche deugden werd bezongen en de
salarissen van de kloosterlingen voor verla-
Om den werk-comité’s, die reeds met groote
opoffering zooveel voorbereidend werx hebben
verricht, snelle voortzetting hiervan mogelijk
te maken en om geen tijd verloren te doen
gaan, hetgeen voor tallocae kinderen noodlottig
kan zjjn. verzoeken zij uwe bijdragen zoo spoe
dig mogelijk te storten op rekening van den
penningmeester van het Centraal Steunfonds,
Vijzelstraat 32, Amsterdam-Centrum. postgiro
no. 343500.
Laat uw bijdragen zoo groot mogelijk zfjn
Wjj danken u bij voorbaat.”
H. L. van Eeghen. voorzitter, Amsterdam;
Ernst Crone, vlce-voorzltter. Amsterdam; O. 3.
baron Collot d’Escury, penningmeester. Am
sterdams dr. K Heldring. Amsterdam; tr. Q.
A. Kessler, IJmulden: W. M. van Lanschot,
Vught; R. Mees, Rotterdam; mr. E. E. Menten.
Den Haag; mr. L. F. A. M. van Ogtrop, Am
sterdam; Mgr. dr. H. A. Poels. Heerlen; dr.
A. A .L. Rutgers. Den Haag; mr. W. Sutrmondt
Wxn., Rotterdam; mr. C. Freem, secretaris.
De groote sensatie van de twee-
jaarlijkachen Parijschen luchtvaart
salon. welke heden te Parijs zal
worden geopend, is de nieuwste
schepping van de N.V. Nederland-
r eche Vliegtuigenfabriek „Fokker”,
een snel jachtvliegtuig vart het type
Fokker D 23. Het vliegtuig staat
nog onder hoezen verborgen in de
„Fokker”-stand. In de grootste stil
te is de bouw voltrokk&j en eerst
heden zal het publiek het nieuwe
toestel te zien krijgen. De D 23 heeft
nog niet gevlogen, doch de eerste
proefvlucht zal reeds enkele weken
na den Parjjschen luchtvaartsalon
worden gemaakt.
(Van onièn parlementairen redacteur)
DEN HAAG, 24 November 1938
Kon minister Patijn rekenen op de Instem
ming van de Staten-Generaal, die in 1920 het
Volkenbondspact aanvaardden, toen hij eenlge
maanden geleden in Genève aankondigde, dat
Nederland met de andere Oslo-Staten samen In
dén vervo*r? niet meer alleen de militaire, maar
ook de economische en flnancieele sancties als
facultatief zou beschouwen en zich, hoewel lid
van den Volkenbond blijvend, losmaakte van
iedere verplichting om aan collectieve acties
deel te nemen, mocht hij erop rekenen, dat de
Kamer zou Instemmen met een zelfstandlgheids-
polltiek, waarin wij, zooals Jhr. van Kttmebeek
het onlangs uitdrukte, zelfs den schijn vermij
den, dat onze houding ook in tijd van vrede
aan het belang van een of andere mogendheid
dienstbaar kan worden gemaakt?
Bij de discussies over de begrootlng van Bui
tenlandsche Zaken, waarmee de Kamer van
daag de behandeling van Defensie onderbrak,
bleek wel, dat deze nieuwe richting van ons
buitenlandse!) beleid bij de groote meerderheid
instemming vindt.
Nederland had geen andere houding kunnen
aannemen, verklaarde de woordvoerder der libe
ralen, de heer Bierema; nlemands volgeling,
^iemands belager, dat ligt geheel in de Ijjn van
onze traditie. Het was lang vóór September J.l.
duidelijk, dat de collectieve veiligheid ons had
verlaten, meende de heer SMEENK (AJL). De
heer JOEKES (VJ>.) vond het uitstekend, dat
wjj voortaan bjj Ieder voorkomend internatio
naal geschil afzonderlijk zelfstandig zullen uit
maken, welke houding wij aannemen. Ook de
heer RUTGERS VAN ROZENBURG (C.H.)
juicht het toe, dat wij den sancties den rug heb
ben toegekeerd, terwijl de heer BONGAERTS
(RK.) eveneens geen beteren weg wist om, zon
der den Volkenbond geheel te verlaten, de klip
pen der internationale politieke biok-vormlng te
verlaten. Hij meende slechts, dat de minister In
Genève het aanvaarden van de zelfstandig-
heidspolitiek te zeer opportunistisch had gemoti
veerd en zag liever een principieels ver
klaring omtrent deze politiek, een verklaring in
dien geest, dat wij het als een prlnclpieele ver
wording van den Volkenbond beschouwen, dat
het meedoen aan zjjn actie practisch neerkomt
op aansluiting bij de politiek van één bepaald
blok in Europa.
Alleen de sociaal-democraten en de nationaal-
eocialisten waren over de wending in de buiten
landsche politiek niet te spreken. De heer VAN
DER GOES VAN NATERS (S.D.A.P.) vond, staten moeten gehoorzamen aan de normen
dat de Oslo-Staten de wereld
voorbeeld van vasthoudendheid aan de
men van het Pact hadden moeten geven, dan
had de wereld voor den vrede van München
gespaard gebleven. ZIJ hebben door tot zelf-
standlgheldspolitiek over te gaan den band met
het recht doorgekapt en zich in de opportunl-
teitspolltiek gestort. De heer ROST VAN TON-
NINGEN dacht er precies andersom over: wij
moesten den Volkenbond maar heelemaal vaar
wel zeggen, want niemand anders dan Moskou
trekt In Genève aan de touwtjes. De heer
Wijnkoop zal het morgen wel voor zijn ver
guisde Sowjet-Unie opnemen. Wellicht herhaalt
de heer Kersten nog eens, wat hjj al bjj de al
gemeene beschouwingen zei, dat de Volkenbond
is als de snoevende en snorkende Assyriër voor
de poorden van Jerusalem, waarvoor hjj als
Christen-staatsman natuurlijk geenerlel sym-
pathie koestert. Doch daarmee is de oppositie
uitgepraat.
De groote meerderheid van de Kamer geeft
den minister sdhoon gelijk.
Geenszins echter beschouwt zij den door de
zelfstandlgheids-verklaring der Oslp-Staten
nieuw-geschapen toestand al» ideaal. K-mag
j
