ONS BLAD
Overs troomings-
ramp op Celebes
Daladier houdt de teugels
stevig in handen
Het niéuws van heden
naar
naar
1
Chamberlain gaat
Mussolini
Melk en zuivel
Amerika
/„Een dag zonder
weerga in Rome”
DE BAROMETER
METRO EN AUTOBUSSEN
GEREQUIREERD
DINSDAG 29 NOVEMBER 1938
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
München**
Een Duitsch oordeel
De politie is paraat
over Polen en Rusland
Pater Rosa S.J. te Rome
overleden
Een bekend apologeet en publicist
Autoraces te Zandvoort
Autobestuurder gedood
Gaat de hertog van
Windsor naar Engeland?
Britsche vliegboot
verongelukt
Groote groepen ambtenaren,
winkelier» en werklieden
besluiten Woensdag
door te werken
De premier richt zich tot
de autoriteiten
TVdens den jongsten storm werd op de Weser nabij Bremen een motorschip op
een schoeitng geworpen
CIANO ZAL WOENSDAG
EEN REDE HOUDEN
Het volgend jaar zullen zy
gehouden worden
Een groot aantal huizen
bruggen verwoest
Reeds 65 dooden
geteld
Rechercheurs lagen in een woning
te Amsterdam op den loer
Granieten palen drongen in de
bestuur scabine
Dief bü achtervolging
gewond
DIT NUMMER BESTAAT UIT
16 BLADZIJDEN
Petroleumboring
in Suriname
mayonnaise
5ALADE5AU5
„De verklaring mag niet als
tegen Duitschland gericht
worden beschouwd”
President Albert Lebrun tijdens zijn rondgang over de Internationale Lucht-
vaarttentoonstelling te Parijs
De geruchten om
Kard. Innitzer
Stakingsparool wordt
gehandhaafd
De premier zal met Halifax in
de eerste helft van Januari
Rome bezoeken
2TACK5
ST. NICOLAAS-
BIJLAGE
De aandacht van onze abon-
nes vestigen ivg op de bij
dit nummer gevoegde extra
St. Nicolaasbijfpge.
De Heilige Vader verrichtte
weer opgewekt zyn ge
wone bezigheden
TWEE EN DERTIGSTE JAARGANG No. 50
„Een uitvloeisel van
De LEERLINGENSCHAAL
KAN VERBETERD WOR
DEN
Joh. Lauwere - Opticien
ts
en
correspondent
seinde
O
n
overal vallende
De regent van Banjoemas en zijn gezelschap.
bekend. apologeet
ver
te
>60
t
ROME, 38 Nov. (Stefanl) Woensdag as. zal
de minister van Bultenjandsche Zaken. ciano,
ter gelegenheid van de .plechtige bijeenkomst
van het parlement, een belangrijke rede over de
laatste Internationale gebeurtenissen houden
De Union Socialists et Républlcaine, waar-
•an Paul-Boncour de voorzitter Is, tracht Da
ladier te bewegen, het parlement op 6 Decem
ber bijeen te roepen en de C.G.T. er toe te
brengen om de algemeene staking tot na dien
datum uit te stellen.
de hulpverleenlng in
terwijl ook de andere
gen.
Het water is thans
Stand op Dinsdag 18 nar vja.: 75M
Vorige stand: 7884
die een bezoek zou brengen aan dé kolonisatie,
heeft den raad ontvangen hiervan thans af te
sten.
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
Er zullen geen troepen gebruikt werden om
do staking te breken, doch de autobus-remises
zullen zwaar bewaakt worden en op eenlgen
afstand zullen cordons gevormd warden ter
bescherming van de werkwilligen. Tevens zullen
cterke afdeelingen der Mobiele Garde patroU-
leeren langs alle belangrijke autobusroutes. De
sleutelstations van den Métro zullen eveneens
zwaar bewaakt worden. Mogelijk zullen eenige
kleine stations worden gesloten.
Z. H. de Paus verrichtte gisteren weer
zijn gewone bezigheden,
Daladier vastbesloten
voor stakingsgeweld.
Chamberlain en Halifax zullen in Ja
nuari een bezoek aan Mussolini brengen.
Maandagavond ongeveer half negen reed J. v.
H.. uit Hilversum, op den Soestdljkerstraatweg
met een vrachtwagen, beladen met granieten
palen, gaande in de richting De Bilt tegen een
rechts van den weg staanden boom, waardoor
de vrachtauto ernstig werd vernield. De zware
lading schoof naar voren met gevolg, dat de
granieten palen in de cabine drongen, waarin
de bestuurder zat. Hij werd zeer ernstig ge
wond en in zorgwekkenden toestand vervoerd
naar het Stads- en Academisch ziekenhuis te
Utrecht. Tijdens het vervoer is het slachtoffer
aan de bekomen verwondingen overleden.
Op het Vatlcaanscbe Staatssecretariaat werd
op onze informatie of het waar was dat Kar
dinaal Innitzer zou aftreden en opgevolgd zou
worden door Mgr. Graaf von Preysing geant
woord. dat hoegenaamd niets dienaangaande
bekend was.
Zaterdagavond is op 68-jarigen leeftijd in
den Heer overleden pater Enrico Roes 8. J-,
de bekende leider van het tijdschrift Civilta
Cattolica.
VATICAANSTAD, 38 Nov. (Havas) In
bevoegde Vatlcaanscbe kringen spreekt men
formeel het bericht tegen, volgens hetwelk
kardinaal Innitzer uit Weenen zou worden
geroepen en door den Bisschop vin Berlijn
zou worden vervangen.
De laatste maanden werd er in het nieuwe
gedeelte van West te Amsterdam herhaalde-
Hjk ingebroken in woningen, waarvan de bewo
ners tjjdelijk afwezig waren. Opmerkelijk was
het, dat deze inbraken altijd overstag gebeur
den. De politie kreeg sterk den indruk, dat
hier steeds dezelfde personen aan het werk
waren en het was opmerkelijk, dat de Inbraken
steeds gebeurden in wonlnggedeelten, waar bo
ven of beneden een étage onverhuurd was. Zoo
was ook een bewoonster van de Haarlemmer-
meerstraat reeds eenige keeren de „uitverkore
ne” en sporen van inbraak waren op haar deur
te vinden. Tot nog toe was het echter niet ge
lukt, deze woning binnen te dringen. Van de
pogingen was kennis gegeven aan het bureau
Overtoom en men besloot de woning goed te
observeeren. De bewoonster was Maandagmid
dag afwezig. De politie was hiervan op de
hoogte. Twee rechercheurs hadden zich in de
woning verborgen. Het betrof hier een derde
étage. De tweede staat leeg. Het was Maandag
middag ongeveer half vier toen de rechercheurs
hoorden, dat aan de buitendeur gemorreld^werd.
Even daarna kon men waarnemen, dat de deui
werd geopend. Men hoorde menschen naar bo
ven komen en kort daarop werd aan de deui
van de derde étage geklopt. De rechercheurs
hielden zich natuurlijk stil. Eenige öogenblik-
ken later werd een klein ruitje in de deur
verbrijzeld. Achter dit ruitje bevonden zich een
paar pennen en deze Werden krom gebogen
Een hand wrong zich door de opening en even
later was de deur geopend. Het volgend oogen-
blik stapte een man naar binnen.
De regeerlngspersdienst bericht:
Blijkens telegrafische mededeeling van
Hr. Ms. gezant te Washington is de heffing
van compenseerende invoerrechten op Ne-
derlandsche zuivel- en melkproducten, wel
ke heden zou ingaan, hangende een nader
onderzoek opgeschort.
DE PRIJS DER AOVERTENTIEN badraagt 20 ctp.
regel; Ingezonden Mededeellngen 40 et. p r.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt
In een mededeeling van het ministerie van
Buitenlandsche Zaken* wordt gezegd:
„Op de bijeenkomst te München heeft Mus
solini den Britschen minister-president voor
gesteld een bezoek aan Rome te komen bren
gen.
Daar de gelegenheid voor dat bezoek zich ge
durende het komende parlementsreces sou kun
nen voordoen, is geïnformeerd, of een datum
in de eerste helft van januari aan Mussolini
zou schikken. Zijne Excellentie heeft geant
woord, dat het hem in beginsel aangenaam zou
sjjn in dien tijd bezoek van den minister-presi
dent en den minister van Buitenlandsche Za
ken te ontvangen.”
De diplomatieke redacteur van Reuter meldt,
dat het bezoek van Chamberlain aan Mussolini
een nieuwe stap is in het kader der politiek van
den Britschen premier van het tot stand bren
gen van persoonlijk contact in het belang van
den Europeeschen vrede en de goede betrekkin
gen. Het bezoek is een onmiddellijk uitvloeisel
van de conferentie te München.
Het is bovendien een toepassing van dham-
berlains stelling, dat men den vrede niet kan
verwerven door te blijven zitten en er op
te wachten. v
Het is nog niet bekend, welke onderwerpen
besproken zullen worden, doch men is van mee-
ning, dat het bezoek aal leiden tot een nieuwe
versterking der wedcrzijdsche betrekkingen.
PARUS, 28 Nov. (Havas.) Bij vandaag
afgekondigd decreet wordt de opeisching
gelast van de diensten van den Métro en
istsin «sduni ■ikmu. Dit tal op deaetf-
Ar voorwaarden geschieden als voor de
spoorwegen is bepaald.
De minister van arbeid heeft bekend gemaakt,
dat uit verklaringen, die tot hem gericht zijn
de door leiders van groepeerlngen, blijkt, dat de
groote magazijnen, de banken, credietinstellln-
gen en verzekeringsmaatschappijen Woensdag
den geheelen dag in geheel Frankrijk geopend
zullen zijn. Hun normal? werkzaamheden zullen
verzekerd worden.
Aan de regeering werd steun gevraagd voor
het getroffen gebied,
landschappen bijsprln-
Voorstel van Gedeputeerden van Utrecht
tot deelneming aan een waarborgfonds
voor de St. Willibrordusherdenking.
LONDEN, 28 Nov. (Reater). Officieel
wordt medegedeeld, dat minister-president
Chamberlain en de minister van Buiten-
tondsche Zaken, Halifax, in de eerste helft
van Januari een bezoek aan Mzmnttni sul
len brengen.
De gouverneur van Suriname heeft bij
de Staten een ontwerp Ingediend, volgens
hetwelk aan de Standard OU vergunning
zal worden verleend tot petroleumboring op
terreinen langs de kust, ter gezamenlijke
grootte van anderhalf millloen HA
DIENST AANBIEDINGEN. Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder do Omroapar-
rubrlek 10 ct por regel.
BUREAUX:
ALKMAAR. Hof 6. Telefoon 4330 en 422B
DEN HELDER. Stationsstraat 4. Telefoon 771
HOORN Koepoortsweg 94. Telefoon 411
SCHAGÉN. Molenstraat 52 Telefoon |1.
ABONNEMENTSPRIJS:
Met Inbegrip van gratig ongevallenverzeke
ring: voor Alkmaar fZ— per kwartaal of
15 cents per week, voor buiten Alkmaar,
y 2.50 per kwartaal of 20 cents per week.
Ultg N. V. Drukk. De Speemestad - Haarlem.
Het bestuur van het Fraaache Vakver
bond, dat "in den namiddag in vergadering
bijeen is geweest, heeft besloten het tegen
30 November uitgegeven stakingobevel te
handhaven.
Het bestuur stelt den tekst op van het
aan Daladier te geven antwoord.
In een oproep aan de leden deelt het bestuur
van den Nationalen Bond van Post- Telefoon-
en Telegraafpersoneel mede, dat Woensdag de
diensten niet zullen functionneeren, wat de mi
nister van P. T. T. ook mag denken en seggen.
In een vergadering der gedelegeerden van
typografen by de Parijsche bladen is eenstem
mig besloten, dat van Dinsdagavond tot Woens
dagavond gestaakt zal worden en dat de bladen
Woensdag niet zullen verschijnen.
De Bond van Christelijke Werklieden deelt
mede, dat hU zijn standpunt ten aanzien der
decreten handhaaft en wettige actie zal blijven
voeren tot de door hem gelaakte maatregelen
geheel of gedeeltelijk worden ingetrokken.
Intusschen herhaalt de bond, dat hij de wet
ten wil eerbiedigen en zich tegen een algemee
ne staking verzet.
BERLIJN, 28 Nov. (AKP.) Van seml-of-
hcieele zijde wordt het volgende medegedeeld:
„De PoolschRussische verklaring over i_
wederzijdsche betrekkingen wordt in politieke
kringen slechts weinig besproken.
f Men. ziet er in hoofdzaak een bevestiging in
van de verdragsverplichtingen, die beide staten
tot dusverre jegens elkaar hadden. In overeen
stemming met het bekende Duitsche standpunt,
dat streeft naar bevordering van elke poging tot
handhaving van den vrede, schijnt men hier
over deze verklaring, waarin men een vermin
dering van het oorlogsgevaar ziet, niet onvol
daan te zjjn. De gissingen in een deel der bui
tenlandsche pers, volgens welke de verklaring
als tegen Duitschland gericht beschouwd zou
moeten worden, worden in Duitsche politieke
kringen ongegrond geacht.”
LONDEN, 28 Nov. Reuter meent te weten,
dat Chamberlain heden den Koning verslag zal
uitbrengen over zijn jongste onderhoud met den
hertog van Windsor.
Welingelichte kringen in Downingstreet vat
ten het resultaat van het onderhoud, dat Cham
berlain te Parijs met den hertog van Windsor
gehad heeft, als volgt samen:
Geen enkele hinderpaal ligt een terugkeer van
den hertog naar Engeland meer in den weg, en
een bezoek op een min of meer nabjjen datum
moet als een blijvende mogelijkheid beschouwd
worden.
Terzelfderttjd voegen dezelfde kringen hieraan
toe, dat van toekenning aan de hertogin van den
titel „Koninklijke Hoogheid” geen sprake is, al
thans niet voor een langen tijd, aangezien het
volksgevoelen blijft, dat de abdicatie en de per
soonlijkheid van mrs. Simpson twee verschillen
de zaken z(jn. De toestand kan dus als volgt
aangeduid worden: de hertog van Windsor en
de hertogin zullen van nu af aan in Engeland
eis particulieren verblijf kunnen houden, zonder
critlek van hofkringen. Zjj kunnen echter niet
deelnemen aan verschillende functies of plech
tigheden, zooals andere leden van de Koninklij
ke familie.
In verband hiermede kan er op gewezen wor
den, dat de hertog van Windsor als persoonlijk
eigendom Fort Belvédère heeft behouden, dat
gned wordt onderhouden, zoodat te allen tijde
bezoekers zouden kunnen worden ontvangen.
De indruk in gezaghebbende kringen is echter,
®at men niet moet verwachten, dat de Wlnd-
naar Engeland komen voor een zeker aantal
““enden verstreken is.
„Er ia gaan geld voor verbetering der leer-
HngenacKaal." segt de Regering.
„Er Is wel geld, spgt de Middelenstaat.
De raming der directe belastingen werd met
18,5 millloen overtroffen, die der overig* mid
delen met millloen.
In 10 maanden dus 27.5 millloen meer dan
de raming.
De mlnister-presi4ent heeft vandaag een te
legram gezonden aan de prefecten en alle cheis
van dienst, waarin hij er aan herinnert, dat de
neerlegging van het werk een ernstige fout sou
beteekenen, welke den ambtenaar, die er zich
aan schuldig maakt, voor ontslag in aanmer
king zou doen komen.
De opgave van geconstateerde afwezigheid
zal door lederen chef van dienst moeten wor
den opgesteld, met het oog op de toepassing
van sancties. ZIJ zal per telegram worden toe
gezonden aan den minister-president.
Daladier verzoekt ten slotte In het bijzonder
melding te maken van „iedere propaganda, wel
ke beoogt de stopzetting van het werk uit te
lokken.”
Naar wtf vernemen zal het volgend Jaar de
K. N. A. O., in samenwerking met de V. V. V..
te Zandvoort autoraces organiseeren Dit zal
de eerste autorace-wedstrijd van Nederland zijn.
Verschillende moeilijkheden bj) de voorbereiding
zjjn reeds zoodanig opgclost, dat het doorgaan
van deze auto-races vaststaat. Het gemeentebe
stuur van Zandvoort heeft een zeer oeangrijk
aandeel tot de mogelijkheid bijgedragen, door
het besluit van den gemeenteraad om de wegen
waarop de races zullen worejen gehouden, te
asphalteeren. Binnenkort zal men te Zandvoort
aan de uitvoering van deze asphalteeringswerken
beginnen, onsdat het circuit in Juni >a. klaar
moet zijn.
Verantwoordelijke autoriteiten hebben van
daag uitdrukking gegeven aan het vertrouwen,
dat de regeering in staat zal zijn een verlam
ming van het nationale leven door de algemee
ne staking, die voor Woensdag as. ontworpen
is, te voorkomen. De voornaamste krachtproef
zal te Parijs geleverd worden en een psycho
logisch beslissende factor zal zijn of de regee
ring al dan niet in staat zal zijn de transport
diensten gaande te houden.
Ambtenaren verwachtten vandaag, dat de
helft der, autobusarbelders zich zal aanmelden
en dat zelfs meer dan de helft der arbeiders bi)
den Métro zal opkomen.
AI43CANDRIÊ, 28 Nov. (Reuter.) De vlleg-
„Calpuraia” van de Imperial Airways, die
gisteravond vermist wordt, is nedenoch-
nd door militaire vliegtuigen gevonden. Het
“*stel. dat slechts poet en geen passagiers ver-
lnW5de; tijdens een zandstorm een mis-
tondlngspoging gemaakt op het Ramadi-
op 80 K.M. ten Westen van Bagdad. De
U totaal vernield.
yT"" de bemanning is de marconist gedood,
werden gewond en twee anderen worden
«tog vermist.
om niet te wijken
Pater Rosa was een bekend, apologeet en
publicist. Velen zullen zich zjn strijd tegen
t«t modernisme en zjjn „Katholieke visie op
den Oorlog” herinneren. In de week van zijn
dood verschenen in de Osservatore Romano
nog artikelen van zijn hand over de concor
daten.
Overstroomingsramp op Celebes richt
enorme schade aan; 65 dooden.
Memorie van antwoord aan de_ Tweede
Kamer inzsJce de begrooting’ van het
Landbouwcrisisfonds.
De directie der Renault-fabrieken heeft van
ochtend een schrijven gezonden aan elk der
28.000 arbeiders der fabrieken, waarin met na
me wordt verklaard:
„Door op Donderdag 34 November het werk
neer te leggen, hebt gij de overeenkomst ver
broken, welke u met onze maatschappij
bindt.
WU kunnen van deze daad slechts acte ne
men, zooals wij u op 34 November door aan-
plakbrieven in en bij de fabriek hebben mede
gedeeld.
Ir.dien gij wenscht te solliciteeren naar een
betrekking bij onze maatschappij, zoudt gij er
wel aan doen in den ingesloten omslag het
hierbij gevoegde verzoek in te zenden.
Dit zal ons in staat stellen de mogelijkheid
te overwegen u een nieuwen werkkring aan te
bieden.”
MAKASSAR, 28 Nev. (Aneta). De resi
dent deelde mede, dat de bandjirs die'
de vorige week het Mandarsche hebben
getroffen, seer ernstige gevolgen Mfjken
te hebben. Reeds «ijn 65 dooden geteld, ter
wijl nog 14 personen worden vermist. De
materieel^ schade ia enorm. Een tiental
groote en talloose kleine bruggen sijn weg
geslagen.
Op hetzelfde moment kwamen de recher
cheurs uit hun schuilhoek. De man keerde tem
hevig geschrokken om en riep wat tegen zijn
maat. Belden maakten zich haastig uit de voe
ten. De rechercheurs volgden het. tweetal en
sommeerden hen te blijven staan. EeiA>van hen
holde links de straat op. de ander rechts. De
rechercheurs trokken hun revolvers en loeteji
na een tweede sommatie een paar schoten. Eer.
der inbrekers werd in zijn linkerbovenarm ge
troffen. De man gaf de vlucht op en liet zich
overmeesteren. Men bracht hem naar het post
huis Jacob Marisplein en daar hij ernstig ge
wond bleek, werd hij naar het Wllhelminagast-
huis vervoerd. Laat in den avond zijn de ko
fels verwijderd en als hij hersteld is, zal hij te
Ziekenzaal moeten verwisselen met een cel.
De tweede dader is bij de politie bekend. Zijn
aanhouding zal dus slechts een kwestie van
korten tijd zjjn. De politie is van meening. dat
deze mannen degenen zijn, die reeds maanden
tang in nieuw West insluipingen en inbraken,
hebben gepleegd.
PATGLOP 8 ALKMAAR TRL «SM
Watten Windeel» ideal Windeel* flanel -
Windsel* hydrophyl - 14/16 Gaa* - Verband-
tronunel* Suspenaoir* - Inneemglaaaje*
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Van betrouwbare zijde wordt geraamd, dat
thans 12.000 man beschikbaar zijn te Parijs
en in de onmiddelljjke omgeving voor de hand-
naving vAi de orde. Deze manschappen be-
hooren tot de Mobiele Garde, terwijl voorts
politie in burger, troepen der Repubilkeinsche
Garde en gewone troepen aanwezig zijn.
Van de 400 hulzen in den kampong Maloenda
in het Mamoedjoesche zijn er 136 verwoest.
Alleen hier zijn reeds 28 dooden te betreuren.
De groote hangbrug is verwoest, evenals de
pasar, de school, de passanggrahan, en het
bestuurskantoor.
1
Op den Mamasa-weg zijn 350 aardstortingen
voorgekomen. In den kustweg zijn twee groote
gaten geslagen.
De Nationale Federatie, waarin de hoogere
bestuursambtenaren vereenigd zijn, neeft van
morgen haar bureau afgevaardigd naar Rey-
naud, wien het de verzekering gaf, oat de fe
deratie volledig zal medewerken voor een re
organisatie der openbare diensten.
Het bestuur van den Nationalen Bond van
Filiaalbedrijven deelt mede, dat alle aangegoten
zaken, bazars, warenhuizen en eemieidsprljs-
winkels Woensdagochtend op het gewone uur
C-pen zullen gaan.
De Union Fédérale du 8udest, waarbij
vakvereenigingen aangesloten zijn, publiceert
een communiqué, waarin zij „krachtig protes
teert tegen de door de C. G. T. opgelegde richt
lijnen, en alle kameraden uitnoodigt, zich
Woensdag op hun werk te melden en niet deel
te nemen aan een drijverij, die vooral ondei
de huidige omstandigheden misplaatst is.”
In het Scheldebekken blijft de toestand ver
beteren. De bijna 34.000 arbeiders, van Anzin.
Doughy, Viooigne en Crespin hebben het werk
hervat. Er hebben zich geen incidenten voor
gedaan.
Op het kolonlsatie-terrein zijn geen onge
vallen te betreuren en de daar veroorzaakte
schade kan hersteld worden.
Sedert menschenheugenls zijn dergeljjke
bandjirs over een dergelijk groot gebied niet
voorgekomen.
Het binnenlandse!) bestuur heeft aller
wegen een regeling ingesteld voor de voed
selvoorziening, terwijl de eerste maatrege
len tot herstel van de schade zijn genomen.
De resident Is naar het gebied van de
ramp vertrokken.
T e Heerlen wordt de vergadering ge
houden van den Raad van afgevaar
digden van ,,St. Raphael
Amerikasm»che compenseerende invoer
rechten op Nederlandsche melk en zuivel
opgeachort.
Doodelijke verkeersongevallen bq Baant
en De Bilt.
Praag vreest nieuwe verwikkelingen in
Oost-Europa tengevolge vim de Poolach-
Russische verklaring.
Onze Romeinsche
Maandagavond
Ook gisteren verleende de H. Vader weer
talrijke .particuliere audiëntie*, terwijl Hij
teven* de Adventeoefenlngen in het Vatieaan
bijwoonde. Van een der Hongaanche pel
grim*, dieneer si* te ren bij den H. Vader werden
toegelaten, vernamen wij, dat de H. Vadei
geen oogenbllk den Indruk had gemaakt van
een man, die 48 uur geleden ternauwernood
aan den dood wa» ontsnapt.
Met «eer heldere en krachtige stem sprak
de H. Vader Zijn redevoering uit en bijna
vief was de wjjse waarop Hij rich van Zijn
draagstoel naar *ijn troon begaf.
l’Awenire van gisterenavond schrijft dat de
dag van eergisteren de meest bijzondere en
verbazingwekkende was van het Pontificaat
van dezen Pa**.